H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de...

32
H4 Vrede met eer? H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres? het Congres?

Transcript of H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de...

Page 1: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

H4 Vrede met eer?H4 Vrede met eer?

Hoe en waarom trokken de VS zich uit de Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de oorlog en welke rol speelden de media, de

protesten en het Congres?protesten en het Congres?

Page 2: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Wie/ wat, wanneer?Wie/ wat, wanneer?Schrijf de volgende namen en begrippen over en Schrijf de volgende namen en begrippen over en

noteer de betekenis en het jaartal tijdens de uitlegnoteer de betekenis en het jaartal tijdens de uitleg

Tet-offensiefTet-offensief WestmorelandWestmoreland JohnsonJohnson NixonNixon KissingerKissinger Le Duc ThoLe Duc Tho Eervolle vredeEervolle vrede VietnamiseringVietnamisering Parijse vredesakkoordenParijse vredesakkoorden

Page 3: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Begin 1968 verzekerde Johnson en Generaal Westmoreland dat het goed ging in Vietnam

Page 4: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

1968; keerpunt in de oorlog1968; keerpunt in de oorlog

Op 30 januari 1968 barst het Tet-offensief los.

(Tet is het Vietnamese nieuwjaar)

Giap hoopte een overwinning te forceren door het massaal aanvallen van Amerikaanse bases, steden en dorpen.

Communistische commando’s drongen de Amerikaanse ambassade in Saigon binnen, duizenden dorpen vielen in communistische handen.

Page 5: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

De Amerikanen waren totaal verrast. Toch slaagden ze er vrij snel in om het Tet-offensief te breken.

De communisten leden grote verliezen: 40.000 strijders kwamen om. Het plan van Giap om een overwinning te forceren was mislukt.

Westmoreland beseft dat het toch moeilijker is om de communisten te verslaan dan gedacht→ vraagt om meer troepen.

Page 6: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Johnson en met hem vele Amerikanen beseffen dat oorlog op korte termijn niet te winnen is → weigert extra troepen te sturen

Op 31 maart 1968 maakte Johnson bekend te stoppen met de bombardementen op Noord- Vietnam en te gaan onderhandelen over vrede.

Hij stelt zich niet verkiesbaar voor de verkiezingen van dat jaar

Op 13 mei 1968 beginnen de vredesonderhandelingen in Parijs

Page 7: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

De onderhandelingen verliepen moeizaam en de strijd op het slagveld werd alleen maar heftiger. Johnson besluit in augustus 1968 de bombardementen op Noord-Vietnam te hervatten

Bij de verkiezingen van 1968 verloor de Democratische presidentskandidaat van de Republikein Nixon

Hij beloofde snel een einde te maken aan de oorlog. Maar hoe?

Page 8: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Nixon geloofde in de dominotheorie maar was er ook van overtuigd dat deze oorlog niet te winnen was.

Hij wilde ‘peace with honor’, een eervolle vrede

Dit wilde hij bereiken door •Vietnamiseren’; het terugtrekken van Amerikaanse grondtroepen en tegelijk het ZuidVietnamse leger versterken zodat ze zelf de communisten konden verslaan.•Militaire druk op Noord- Vietnam opvoeren;opvoeren bombardementen, minder grondgevechten

Page 9: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

4.2 Amerika blaast de aftocht4.2 Amerika blaast de aftocht

In januari 1969 beginnen de vredesonderhandelingen in Parijs

Aanwezig: Noord en Zuid Vietnam, de Vietcong en de Verenigde Staten

Page 10: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Vredesbesprekingen in Vredesbesprekingen in Parijs, januari 1969Parijs, januari 1969

Eisen Noord- Vietnam:

•Alle Amerikaanse troepen weg

•De Vietcong in een nieuwe Zuid-Vietnamese regering

•Nationale verkiezingen

Noord-Vietnam stelt hier niets tegen over

Voorstel Nixon:

• Wapenstilstand

• Beiden partijen trekken binnen een jaar troepen terug uit Zuid- Vietnam

• Noord- Vietnam en de Vietcong moeten Zuid- Vietnam met rust laten

Nixon laat in het geheim aan Ho Chi Minh de boodschap overbrengen dat er vreselijke dingen zouden gebeuren als er niet snel een overeenkomst zou komen

Page 11: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Nixon laat doelen ‘beperkte oorlog’ los en wil:Nixon laat doelen ‘beperkte oorlog’ los en wil:

Hanoi en Haipong bombarderenHanoi en Haipong bombarderen Dijken kapot bombarderenDijken kapot bombarderen→ overstromingen veroorzaken→ overstromingen veroorzaken Binnenvallen Noord- Korea, Laos en CambodjaBinnenvallen Noord- Korea, Laos en Cambodja Eventueel zelfs kernwapens op Ho-Chi- MinhrouteEventueel zelfs kernwapens op Ho-Chi- Minhroute

Laos en Cambodja worden inderdaad gebombardeerd en Nixon stuurt grondtroepen om zo de Ho-Chi-Minhroute aan te pakken en de Vietcong dwars te zitten

Tot 1972 houdt Vietcong zich rustig

Amerikaanse troepenmacht in Zuid- Vietnam verkleind en versterking Zuid-Vietnamese leger

Page 12: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Nixon zoekt oplossing in toenadering tot China en Sovjet Unie (driehoeksdiplomatie)

Februari 1972 bezoek aan China

Mei 1972 bezoek aan Moskou

Resultaat: betere banden met China en Sovjet Unie maar lost niets op in Vietnam

Page 13: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In het voorjaar van 1972 begon Noord-Vietnam een nieuw offensief in Zuid- Vietnam

Nixon reageerde met zware bombardementen, laat mijnen leggen in de haven van Haipong en bombardeerde spoorlijnen op de Chinese-Vietnamese grens

Page 14: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Ondertussen komt er in Parijs beweging in de onderhandelingen. In oktober 1972 lijkt er een akkoord geslotenZuid- Vietnam komt echter met nieuwe eisen→ Noord- Vietnam loopt boos weg

Om Noord- Vietnam terug aan de onderhandelingstafel te krijgen, voeren de Amerikanen rond Kerst de zwaarste bombardementen uit de hele oorlog uit.

Dit werkt en op 23 januari 1973 worden de Parijse vredesakkoorden getekend

Page 15: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Amerikaanse troepen verlaten het land. Direct breken nieuwe gevechten uit tussen de Vietcong en het Zuid-Vietnamese leger

In het voorjaar van 1975 start Noord- Vietnam een offensief→ binnen een paar weken Saigon veroverd

Noord en Zuid Vietnam worden verenigd; Democratische Republiek Vietnam

Op 30 april 1975 vluchtten de laatste Amerikanen het land uit.

Page 16: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Waarom kan Noord- Vietnam weerstand bieden aan Waarom kan Noord- Vietnam weerstand bieden aan overmacht Amerikaanse leger?overmacht Amerikaanse leger?

Noord- Vietnam heeft machtige bondgenoten

Strategie van ‘beperkte oorlog’

China leverde geen soldaten maar wel wapens, technici en arbeiders

Einde politiek vreedzame coëxistentie Sovjet Unie→ materiële steun Noord- Vietnam weet slim China en SU tegen elkaar

uit te spelen, daardoor was hun invloed beperkt en kon de regering in Hanoi zelf het beleid bepalen

4.3 De oorlog aan het thuisfront4.3 De oorlog aan het thuisfront

Page 17: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In het nadeel van de VS werkte ook het toenemende verzet aan het ’thuisfront’

Oorzaken:

• de protestbeweging

• de media

• de groeiende verdeeldheid in de politiek

Page 18: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In de jaren ’60 kwamen blanke jongeren uit de middenklasse massaal in opstand tegen de gevestigde orde

Opstandige jongeren zetten zich af tegen hun ouders→ protestgeneratie

Kritiek op:

• Materialisme ouders

• Het arbeidsethos; Het leven bestaat uit werken

• Trouw aan het gezag

De protestbeweging

Page 19: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Deze babyboomers luisterden naar rockmuziek, droegen alternatieve kleding, lang haar, experimenteerden met drugs en propageerden vrije seks→ precies het tegenovergestelde van wat hun ouders belangrijk vonden

Page 20: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Ook in hun politieke opvattingen stonden ze lijnrecht tegenover hun ouders. Revolutionairen als Ho Chi Minh en Che Chevara waren hun helden

De Vietnamoorlog kwam nu centraal te staan in hun verzet tegen de bestaande orde

Afkeer werd nog groter omdat veel jongeren de kans liepen zelf naar Vietnam te worden gestuurd omdat de dienstplicht opnieuw was ingevoerd

Page 21: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

De protesten begonnen in maart 1965 op de Universiteit van Michigan met zogenaamde teach-ins en verspreidden zich daarna naar andere universiteiten

Begin 1965 was ook de eerste protestmars in Washington

Deze demonstraties trokken een paar duizend mensen maar geleidelijk aan werden de protesten massaler en agressiever

Page 22: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

De protesten bereikten een hoogtepunt in 1968 toen enkele demonstraties uitliepen op veldslagen met ordetroepen

Daarna werd het rustiger omdat Nixon begon met het terugtrekken van troepen uit Vietnam maar afhankelijk van de situatie in Vietnam laaiden de protesten regelmatig weer fel op

Page 23: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Mei 1970, bij protesten op de Kent University in Ohio werden 4 studenten doodgeschoten

Page 24: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

4.4 Tegenwind van media en politiek4.4 Tegenwind van media en politiek

Tot 1965 in VS weinig weerstand tegen oorlog. Amerika stond als één man achter president

1964

Verslaggeving patriottisch; Amerikaanse soldaten afgeschilderd als moedig. Gruwelen van de oorlog niet in beeld gebracht

Vietnam eerste oorlog die avond aan avond op tv was te volgen

Page 25: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Maar geleidelijk aan gaan steeds meer kranten en tijdschriften schrijven over de gruwelen van de oorlog

Page 26: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In januari 1967 publiceert de New York Times een artikel waarin het verschil tussen de eigen waarneming en het opgeklopte optimisme van de legerleiding aan de kaak wordt gesteld.

Omslag in 1967

Golf van protest→ vooral onder studenten groot verzet tegen oorlog

Page 27: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Een Vietnamese politieagent schiet een Vietcongstrijder dood

Veel Amerikanen beseffen dat oorlog niet meer te winnen is

1968; strijd in Vietnam in de Amerikaanse media

Tet-offensief

Bloedbad in My Lai, 16 maart 1968

Page 28: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Niet alle Amerikane waren tegen oorlog. Zij vonden dat media verraad pleegden en de schuld waren van alle problemen

Page 29: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Ook in het Congres, het Amerikaanse parlement, begon de weerstand te groeien

Het beleid in Vietnam werd bepaald door het Witte Huis, het Pentagon en het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Page 30: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

Johnson hield het parlement op afstand

• Uitgaven voor oorlog geheim gehouden

• Debatten uit de weggegaan

• Leiders Congres via gesprekken in kleine kring achter regering gehouden

Democraten, partijgenoten van Johnson durfden de regering niet af te vallen. Waren bovendien bang voor het verwijt ‘soft on communism’ te zijn. En ze wilden hun eigen militairen in Vietnam niet in de steek laten.

Elk jaar Defensiebegroting weer goedgekeurd maar twijfel begon te groeien

Page 31: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In 1966 neemt de vooraanstaande Democraat J.William Fulbright openlijk afstand van Johnson

Fulbright organiseert parlementaire hoorzittingen waarin hij leden van de regering scherp ondervroeg. Deze werden rechtstreeks op tv uitgezonden. Diverse deskundigen verklaarden dat de VS deze oorlog niet konden winnen→ vertrouwen in Johnson holt achteruit.

Page 32: H4 Vrede met eer? Hoe en waarom trokken de VS zich uit de oorlog en welke rol speelden de media, de protesten en het Congres?

In het Congres onstonden nu twee kampen:Haviken:

Oorlog moet opgevoerd wordenDuiven:

Onderhandelen en beperking geweld

Krijgen onder Nixon de overhand

Dwingen Nixon om de invasie van Cambodja te staken en stellen na Parijse Vredesakkoorden geen geld meer beschikbaar voor Zuid- Vietnam

In 1973 de War Powers Act aangenomen→ president voortaan verplicht om Congres toestemming te vragen voor hij strijdkrachten inzet in militair conflict