Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

1

Het Angelus

Nieuwsbrief 19

Jaargang 6 december 2014

1. Najaarsconcert “Adoramus”

Zaterdag 29 november 2014, 20.00u

Boodschapkapel H. Hartinstituut

Heverlee

Het najaarsconcert van het dameskoor Arion staat dit

jaar helemaal in het teken van de Romantiek met

muziek van oa Brahms, Liszt, Schubert en

Rheinberger.

Het jongvolwassen dameskoor uit Leuven olv Dieter Staelens nam in maart 2014 voor de eerste maal deel aan het provinciale korentornooi en werd in de eerste afdeling met voorsprong het beste koor van de dag.

Wil je erbij zijn?

Bestel dan je tickets op: www.arion-leuven.be

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

2

Met een dertigtal vrijwilligers zet de vzw “Solidariteitsfonds -

Blik op Afrika” (BOA) zich in voor schoolkinderen, zieken en

aanstaande moeders in Congo (Bandundu), Kameroen

(Foumbot) en Burundi (Ijenda).

Door de aankoop van een fles Leuvense bananen-likeur Musa Lova steun je een ontwikkelingsproject in de streek van Kisangani, onder leiding van prof. Rony Swennen (fac. Bio-ingenieurswetenschappen, KULeuven).

Lost Talent organiseert kunstenworkshops voor achtergestelde en verwaarloosde kinderen. De vereniging wil hen op die manier een manier aanreiken om zichzelf opnieuw te leren respecteren, de eigen talenten te ontdekken en verder te ontwikkelen.

Blik Op Afrika steunt projecten voor de vorming van kaders ter plaatse, de aanschaf en het gebruik van didactisch materiaal, de inrichting van internaten, ziekenhuizen en kraaminrichtingen, de bouw van sanitaire installaties, water- en elektriciteitsvoorziening, internetverbinding, en het stimuleren van kleinschalige plaatselijke landbouw- en veeteeltactiviteiten.

2. Bouw een brug van de Dijle tot de Kongo

Op zaterdag 13 december vanaf 19.30 u. organiseren Blik of Afrika, Musa Lova en Lost Talent een Afrikaanse avond in de gebouwen van het Heilig-Hartinstituut, Naamsesteenweg 355 te Heverlee. Het opzet is de impact van deze drie organisaties op de verbetering van de levensomstandigheden van de bevolking in Congo, zeer concreet voor te stellen. Wij doen dit ondermeer aan de hand van een geanimeerd panelgesprek met de drie organisaties en een ervaringsdeskundige. Een Afrikaanse markt met hapjes, drankjes en zang wordt de gezellige achtergrond van deze avond. De aanwezigen kunnen zich informeren over de werking van de drie verenigingen.

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

3

3. Kerstconcert “Arenberg-Kerstliederensuite”

Zaterdag 20 december 2014, 20.00u

Boodschapkapel

H.Hartinstituut Heverlee Kom genieten van deze uitvoering van de Arenberg-kerstsuite. Ze werd in opdracht van het Arenbergkoor bewerkt voor koor, houtblazers, harp en slagwerk door Rob Casteels. Arenbergkoor Dirigent: Lou Van Cleynenbreugel Orkest: solisten van het Kamerkoor van Vlaanderen

Ticket verkoop: Bij voorkeur online reserveren via het bestelformulier – Online bestelformulier: klik hier Of telefonisch bij Rita Swinnen 0497/02.88.47 Of via arenbergkoor@skynet.be Of bij de leden van het Arenbergkoor

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

4

4. Optimaal en digitaal – Sara Macquoy Tien tips voor een beter digitaal informatiebeheer in scholen

Een school is een organisatie waar informatie centraal staat. Ze handelt in informatie en probeert vanuit het gebruik van deze informatie kennis te creëren bij haar leerlingen. Dit is de kernopdracht van een onderwijsinstelling. Om dat doel te bereiken is een goed werkende administratie nodig.

Dit artikel probeert een aantal eenvoudige tips te geven, waarmee een aanzet voor een beter digitaal document- en informatiebeheer kan gegeven worden. Een en ander is het resultaat van een stage archivistiek die in het afgelopen jaar liep in het secundair onderwijs HHH onder begeleiding van Ria Christens.

1. Verantwoordelijken aanduiden Bepaal duidelijk wie binnen de administratie waarvoor verantwoordelijk is. Wie houdt de ordening van digitale bestanden in het oog? Wie ondersteunt het personeel bij het invoeren van nieuwe richtlijnen? Wie beantwoordt vragen? Wie signaleert problemen bij het management?

2. Één plaats om informatie op te slaan

Scholen gebruiken diverse platformen om informatie te delen: de website, Smartschool en een eigen gemeenschappelijke server waarmee de administratie werkt, … Wanneer men wil weten welke digitale bestanden aanwezig zijn en waar die zich bevinden, is het belangrijk om alle documenten op één plaats integraal te bewaren. Gebruik hiervoor de gemeenschappelijke schijf. De documenten moeten zich in de eerste plaats daar bevinden en pas later kunnen ze eventueel gedeeld worden via andere kanalen.

3. Breng in kaart wat er is

Ga na welke documenten en reeksen gecreëerd worden en bepaal uit welke handelingen ze voortkomen. Hierop kan worden verder gewerkt om een juiste ordening uit te werken.

4. Symmetrie tussen papier en digitaal

Houd rekening met de hybride werking van de administratie: papieren documenten en digitale bestanden worden voortdurend naast elkaar gebruikt. Het is belangrijk dat de link tussen de papieren en digitale versies die tot hetzelfde dossier behoren, wordt behouden. Gebruik indien mogelijk dezelfde structuur voor de digitale ordening als voor het papieren klassement.

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

5

5. Een logische ordening van bestanden

Ook de digitale bestanden moeten geordend worden. Alles bewaren in een eigen map per persoon werkt niet. Een logische ordening op de gemeenschappelijke schijf zorgt ervoor dat medewerkers minder lang moeten zoeken naar hun bestanden. Die ordening gebeurt best volgens de taken en handelingen die de school uitvoert.

6. E-mailbeheer

E-mails zijn bestanden die ook binnen de digitale ordening moeten bewaard worden. Ze behoren namelijk tot het dossier en moeten daaraan ook gekoppeld worden. Sla e-mails dus ook op in het passende dossier en bewaar ze niet enkel in je mailbox.

7. Naamgeving van mappen en bestanden

Namen van digitale mappen en bestanden zijn maximaal 30 tekens lang en bestaan enkel uit de tekens 0-9, A-Z en _.

8. Versiebeheer

Het moet op elk moment duidelijk zijn wat de laatste versie van een document is, zodat er geen misverstanden ontstaan wanneer meerdere personen aan eenzelfde document werken. Hiervoor kan aan de bestandsnaam iets worden toegevoegd zoals V0_9, DEF, KLAD, …

9. Bestandsformaten

Gebruik zoveel mogelijk duurzame bestandsformaten. Dit zijn open (zoals PDF, TIFF), gestandaardiseerde formaten, die breed verspreid zijn. Op die manier wordt de kans beperkt dat de bestanden na verloop van tijd niet meer leesbaar zijn.

10. Metadata

Metadata of gegevens over digitale documenten zijn belangrijk om later nog te kunnen bepalen wat de context van de bestanden was. Enerzijds worden deze gegevens door de computer zelf toegevoegd, anderzijds kan extra informatie door de gebruiker worden toegevoegd.

MACQUOY, S., Meester over de documentstroom: Ontwikkeling van een dynamisch documentbeheer in een hedendaagse schooladministratie, Ongepubliceerde verhandeling, Vrije Universiteit Brussel, departement Archivistiek, 2014.

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

6

5. Tevredenheidsenquête nieuwsbrief

Beste lezer,

Wij danken u voor uw interesse in onze “nieuwsbrief Angelus”. Eerstdaags ontvangt u van ons een mailtje met de vraag mee te werken aan onze tevredenheidsenquête. Mogen wij u uitnodigen om deze 5-minuten durende enquête te willen invullen? Zo helpt u ons de beste resultaten te behalen en maakt u kans op een mooie verrassing.

6. Uit de archieven : oorlog in de rand rond Leuven 1914

De brand van Leuven … Dit beklijvende oorlogsdrama werd in de voorbije maanden uitgebreid herdacht1. Het Duitse leger richtte door wilde brandstichtingen, beschietingen en fusillades tussen 27 en 29 augustus 1914 chaos en paniek aan in de stad. Lokaal onderzoek ontrafelde in de voorbije maanden de dramatische gebeurtenissen in de deelgemeentes en naburige dorpen van Leuven. De oorlog stopte niet aan de stadspoorten. In Vlierbeek Kessel-Lo, Korbeek-Lo, Sint-Joris-Weert, Wijgmaal, Herent, Wakkerzeel … waren er bij de doortocht van de Duitsers vanaf 19 augustus al willekeurige represailles, werden huizen in brand geschoten, wreedaardigheden begaan, mensen gegijzeld en op de vlucht gedreven, vrijschutters opgeknoopt2. De lokale bevolking verkeerde nog in shock toen door de brand van Leuven een massale vluchtelingenstroom hun richting uit kwam: duizenden Leuvenaars vermengd met mensen op de vlucht vanuit oa Aarschot, Luik, Visé streken neer: meer dan duizend vluchtelingen in het landelijke Blanden alleen al. “Men heeft ze verzorgd en gelogeerd en gevoed zo goed als kon”3. Ook in de gemeente Heverlee zelf werd massaal opvang gezocht door de Leuvenaars. De zusters clarissen, de Leuvense begijnen en de paters van de Heilige Harten kwamen onderdak vragen in het Heilig Hartinstituut. Een kroniek bewaard in de archieven van de broeders van Liefde van Gent vertelt een broeder van Liefde hoe ze op 27 augustus 1914, rond de middag met 167 mentaal gehandicapte kinderen in aller

1 G. Huybens, Remember Louvain, Leuven, 2014 ; De brand van Leuven: kroniek van een oorlogsmisdaad,

DVD, 2014 . 2 J. Dewinter, ea, De Eerste Wereldoorlog te Bierbeek, Korbeek-Lo, Lovenjoel en Opvelp, Bierbeek, 1984.

3 Erfgoed Meerdael: Geschied- en Heemkundige Kring van de gemeente Oud-Heverlee, jg 5, nr 2, september

2014; R. Donvil en H. Van de Vijver, Groote oorlog in Vlaams-Brabant, 2014.

Het Angelus 19 • Nieuwsbrief Cultureel Erfgoed Annuntiaten Heverlee Jaargang 6, december 2014

7

ijl uit Leuven wegvluchtten4. Ze kwamen zonder enige voorziening in Heverlee aan. "Dicht bij het H.-Hartklooster zei Prof. Scharpé‚ aan de broeders onderkomen te vragen in het klooster, maar de beheerder, de ogen vol tranen, liet hen niet binnen: hij vreesde represailles van de Duitsers en had al last gehad van hen. De overste ging nu zelf naar de beheerder. Die zei hem, onder zwaar geween, dat hij hen niet kon toelaten zonder hem zelf en alle bewoners van het klooster in gevaar te brengen, de zusters inbegrepen. Hij kon het tenslotte niet over zijn hart krijgen hen niet te helpen: "Ga met al de uwen buiten de tuin, zei hij, ga langs de buitenmuur naar de boerderij". Daar kregen ze een groot net gebouw naast de stal tot hun beschikking. Zo goed en zo kwaad als het ging, vonden ze daar een onderkomen: 167 kinderen, de knechten en negentien broeders, op stro dat al gediend had voor de Belgische en Duitse soldaten. Een twaalftal zusters hielp het personeel om aan deze laatsten te eten te geven. Het was een gaan en komen van zusters, om die opeenhoping van menselijke miserie te zien, en ze hielpen waar ze konden, ook moeder overste hielp mee ... Diezelfde dag kwamen in het H.-Hartklooster te Heverlee de weeskinderen uit Leuven toe, de personen uit de materniteit en de ongeneeslijk zieken van het Instituut St Remy, ook veel kloosterzusters en anderen..."5. Tijdens de bezetting werd het leven benauwend plaatselijk, aldus Sophie De Schaepdrijver. Volgens tijdgenoten werden de Belgen in hun dorpen ‘ingemetseld’ zonder nieuws van buitenaf. Elke beweging of handeling in bezet gebied werd gecontroleerd. De ervaring van de oorlog was ook van plaats tot plaats verschillend: in de stad of op het land, achter het front, of in het oosten van het land6. In de vier lange oorlogsjaren werd in het teruggeplooide lokale leven een niet aflatende strijd geleverd om te overleven. Dat gebeurde ook in Heverlee bijvoorbeeld. De bevolking zou er aangroeien met meer dan 1200 eenheden, terwijl die van Leuven en Kessel-Lo met respectievelijk 3300 en 1550 inwoners daalde. Die aangroei werd opgevangen met behulp van veel private ondersteuning, de plaatselijke afdeling van het nationaal Voedingscomiteit, het goedkoop restaurant ‘Den Olm’ aan de Dreef voor zwakke kinderen en teringlijders, de Melkdrop voor jonge moeders en de Secours Discret… Rik Uytterhoeven tekende in 1990 het refrein op van een lokaal oorlogsliedje met typisch Leuvense ironische humor : “ ’t Es dank on’t komitoit da woile nog lieve, da woile nog lieve, …allegeloik”7.

4 Het instituut van de broeders van Liefde was gevestigd aan de Sint-Antoniusplaats, thans Pater Damiaanplein, in Leuven. 5 ABvLG, Geschiedkundig overzicht door broeder Hippolyte, provinciaal overste. 1832-1932. Leuven, f° 5-

11; R. Christens, 100 jaar Heilig Hartinstituut: geschiedenis van een school en een congregatie,1994, 124 ev. 6 S. De Schaepdrijver, De Groote Oorlog: het koninkrijk België tijdens de Eerste Wereldoorlog. 1999, 116.

7 R. Uyttherhoeven, Heverlee 1846-1976: evolutie in woord en beeld, Leuven, 1990, 81-83.