Herziening mbo keuzedelen - facts and figures - nov 2014

1

KeuzedelenFacts and figures – januari 2016

Start

Theorie

Aan de slag

Doorvertellen

1

2

3

Herziening MBO voor leerbedrijven

Bedrijfsvoering keuzedelen

Best practices herzieningmbo.nl/best-practices

Grip op de herziening implementatie-vraagstukken in beeld

Keuzedelen: van structuur naar implementatie

Keuzedelen: van structuur naar implementatie

Kiezen uit keuzedelen en configuraties

Doorstromen met keuzedelen

Keuzedeelverplichting, studielast en onderwijstijd

Keuzedelen: Facts & Figures

Keuzedelen: Facts & Figures

Leeswijzer basismateriaal Herziening

Deze leeswijzer geeft inzicht in het “basismateriaal” van Herziening MBO over keuzedelen. Het is een overzicht van de (volgens ons) belangrijkste publicaties. Als je deze publicaties doorgenomen hebt, heb je een stevige basis om in de school aan de slag te gaan met de implementatie van keuzedelen. Ook geeft de leeswijzer een bepaalde volgorderijkheid aan: het begint bij de theorie over keuzedelen, dan materiaal dat helpt om aan de slag te gaan met keuzedelen en tot slot materiaal dat gebruikt kan worden om de belangrijkste informatie over keuzedelen door te vertellen aan partijen binnen én buiten de school. Al het in de leeswijzer genoemde materiaal en meer is te vinden op www.herzieningmbo.nl.

= document

= pagina op de website

= boekje

= presentatie (ppt)

3

KeuzedelenFacts and figures

InleidingKarakteristiekenvankeuzedelenSoortenkeuzedelenKeuzedeelverplichtingendeomvangvankeuzedelenKeuzedelenkennengeenniveau-aanduiding

Aanbieden,kiezenenrealiserenvankeuzedelenVoldoendekeuzedeleninhetaanbodNiet-gekoppeldekeuzedeleninhetaanbodGemotiveerdafwijkenvandekeuzedeelverplichtingKiezenvooreenkeuzedeelRealisatiebijeenandereschoolOnderwijstijdBeroepspraktijkvormingExtrakeuzedelen

DiplomeringenkeuzedelenDiplomeringvanaf1augustus2016Diplomeringvanaf1augustus2018Diplomaenresultatenlijst Vrijstellingvoorkeuzedelen

Wettelijkeberoepsvereistenenkeuzedelen

KeuzedelenwaaraaneencertificaatisverbondenBekostiginginrelatietotkeuzedelenMeerinformatieVoordezepublicatieismetdegrootstmogelijkezorgvuldigheidgeputuithetmateriaaldatis

ontwikkeldindewerkgroep“Casuïstiekkeuzedelen”enhetwetsvoorstelwaarmeein2016de

introductievankeuze-delenmogelijkwordtgemaakt.Hetvermeldegeldtondervoorbehoudvan

aanvaardingvanhetwetsvoorsteldoordeEersteKamer.Metnadrukwordtopgemerktdatde

informatiediejeleestgeenwetisendaterindiezingeenrechtenaankunnenwordenontleend.Het

wetsvoorstel,inclusiefbeschrijvendememorievantoelichting,ispubliekgemaaktentevindenopde

websitevandeEersteKamer.

4

5567

77899

10101111

1111121213

13

14

14

14

KEUZEDELEN FACTSANDFIGURES–JANUARI2015

4

InleidingHettempowaarmeefunctiesenberoepenveranderen,verdwijnenenontstaanneemttoe.Globaliseringentechnologischeontwikkelingenstellenandereenhogereeisenaandebekwaamhedenvanonzeberoepsbevolking.Voortoekomstigeeconomischegroeiwordtarbeidsproductiviteitsteedsbelangrijker.Hierbijispermanenteinnovatievanonderwijsvanbelangendaarvoorisvernieuwingenuitwisselingvankennisessentieel.Hetoppeilhoudenenontwikkelenvannieuwekennisenvaardighedenisdaaromnoodzakelijk.Ophetterreinvanhetonderwijszijndeafgelopenjarenbelangrijkestappengezetdieeraanbijdragendatwerkenenlerensterkerwordenverweven.Inhetmiddelbaarberoepsonderwijszijnmaatregelengenomenomeenbrugteslaantussenonderwijsenarbeidsmarkt.Bovendienzijnmaatregelengenomenomhetopleidingsaanbodbeteraftestemmenopdebehoeftesvanhetbedrijfsleven.Vergrotingvandedoelmatigheidiseenbelangrijkedrijfveervoorverandering.Dezebehoefteleeftbijhetmboenhetbedrijfsleven.Daarnaastisereengrotebehoefteomeenbeteredoorstroombinnenhetonderwijsmogelijktemaken.Veelvandezemaatregelenenbehoefteskomensamenindeherzieningvandekwalificatiestructuur.Deinvoeringvandeherzienekwalificatiestructuurper1augustus2016,legthetfundamentvoorderealisatievandebeoogdepermanenteinnovatie. Deherzienekwalificatiestructuuromvatconcreet:

• hetverbredenvankwalificatiesenhetclusterenvanverwantekwalificaties.Hierdoorwordtoverlaptussenkwalificatiesweggenomen.Hetaantalkwalificatiedossierskomtnaarverwachtinguitop176enhetaantalkwalificatiesop487.

• hetterugbrengenvankwalificatiedossierstotdekernvanhetberoep,dekwalificatie-eisen.Zewordentransparanter,dunnerenduidelijker.Kennisenvaardighedenkomenvooroptestaanenzijngoedteherkennen.Zowordthouvastgebodenbijhetonderwijsendeexaminering.

• hetintroducerenvankeuzedelenwaardoorsnelleringespeeldkanwordenopdeontwikkelingeninhetberoepenveldenderegio.Metdeintroductievandekeuzedelenwordteenbelangrijkeimpulsgegevenaanhetflexibiliseren,actualisereneninnoveren.Hetvaststellenvannieuweenaangepastekeuzedelengebeurt4keerperjaaropvastemomenten.Keuzedelenzijndaarmeebelangrijkebouwstenenvoorhetmiddelbaarberoepsonderwijs.

Dezepublicatiegaatinophetalsderdegenoemdeaspect:dekeuzedelen.Dekeuzedelenzijntenopzichtevandehuidigekwalificatiestructuurhelemaalnieuw.Indezepublicatiewordjebijgepraatoverdefacts&figuresvandekeuzedelen.Watzijnkeuzedelenprecies?Hoewerkenkeuzedelen?Hoewordtermetkeuzedelenomgegaaninhetaanbodvandeschoolenbijdediplomering?Nahetlezenvandezepublicatieweetjevoldoendevankeuzedelenomerbinnendeschoolmeeaandeslagtegaanenvanuitdenieuwestructuurdestaprichtingimplementatietemaken.


5

Injuli2015isditartikelbijgewerktnaaraanleidingvandebehandelingvanhetwetsvoorstelindeTweedeKamer.DebehandelingindeTweedeKamerheeftgeleidtotdrieaanpassingenvanhetwetsvoorstel.Teneersteisermeerruimteindekoppelingtussenkwalificatiesenkeuzedelenmogelijkententweedeiserruimtegemaaktvoorculturele,persoonlijkeenlevensbeschouwelijkevorming.Dezewijzigingenwordeninditartikelinhoudelijkbesproken.Daarnaastisinjanuari2016hetartikelbijgewerktnaardelaatstestandvanzakenenisereeninhoudelijkeuitwerkingtoegevoegdvandemanierwaaropkeuzedelenvanaf1augustus2018onderdeelwordenvandeslaag-/zakbeslissing.

KarakteristiekenvankeuzedelenIndeherzienekwalificatiestructuurissprakevankwalificaties(dieelkbestaanuiteenbasisdeeleneenprofieldeel)enkeuzedelen.Keuzedelenzijneenverrijkingvandekwalificatie.Hetbasis-,profiel-eneenofmeerderekeuzedelenvormengezamenlijkdediplomagerichteberoepsopleiding.Eenkeuzedeelisaanéénofmeerkwalificatiesgekoppeld.Dekoppelingmaaktvoorscholenduidelijkwelkekeuzedelenzijbijwelkekwalificatieskunnenaanbieden.Zowelhetkeuzedeelzelfalsdekoppelingvanhetkeuzedeelaankwalificaties,wordtdoordeministervanOCWvastgesteld.Hetvaststellenvannieuweofgewijzigdekeuzedelenvindtvierkeerperjaaropvastemomentenplaats.Datbiedtdemogelijkheidomsnelintespelenopdeactuelebehoefteopdearbeidsmarktofinderegio.Dekeuzedelenwordenopgenomeninhetlandelijkregisterkeuzedelenopwww.kwalificaties.s-bb.nlwaarinzevoorscholenvindbaarzijn.

Soorten keuzedelen Keuzedelenzijneenverrijkingvandekwalificatie(basis-enprofieldeel)enkunnenvoordestudentverbredendofverdiependzijnofbijdragenaaneenbetereinstroomvanofdoorstroomnaareen(op)volgendeopleiding.Erzijnviersoortenkeuzedelenteonderscheiden:Verdiependekeuzedelen

Keuzedeelenkwalificatiezijngerichtophetzelfdeberoep.BijvoorbeeldhetkeuzedeelVerdiepingbuitenpleistersbijdekwalificatieStukadoorenhetkeuzedeelGebogenplafond-enwandconstructiesbijdekwalificatiePlafond-enwandmonteur.Verbredendekeuzedelen

Hetkeuzedeelisgerichtopeenelementvaneenanderberoepofhetbetrefteennieuwelementvanhetzelfdeberoep.DenkbijeenelementvaneenanderberoepbijvoorbeeldaanhetkeuzedeelCateringbijdekwalificatieSchoonmakerinverschillendeomgevingen.Eennieuwelementisbijvoorbeeldgerichtopontwikkelingeneninnovatiesopdearbeidsmarkt.Bijvoorbeeldhetkeuze-deelGeo-ICTbijdekwalificatieICT-beheerder.Doorstroomgerichtekeuzedelen

Hetkeuzedeelheeftbetrekkingoponderdelendierelevantzijnvoordoorstroomnaareen(op)volgendeopleidinginhetmboofhbo.Hetkanbijvoorbeeldgerichtzijnopeenhogerebeheersingvantaal-enrekeneisenofgerichtopeenonderdeelvooreenspecifiekevervolgopleiding.DenkaanhetkeuzedeelInstroomPabogeschiedenisbijdekwalificatieGespecialiseerdpedagogischmedewerker.


6

Voorkeuzedelenishetniettoegestaandatdekeuzedeeleisenoverlappenmetdekwalificatie-eisenvandekwalificatie(s)waaraanhetkeuzedeelgekoppeldis.Hetkeuzedeelmoetimmerseenverrijkingzijnvandegekoppeldekwalificatie.Remediërendekeuzedelen(alleenbijentreeopleiding)

Uitsluitendvoordeentreeopleidingenkanbehalvebovengenoemdedriesoortenooksprakezijnvanremediërendekeuzedelen,diegerichtzijnophetwegwerkenvanachterstandenvoorhetbehalenvandebeoogdekwalificatie.Studentendiebovenmatigmoeitehebbenmetonderdelenvaneenentreeopleidingkunnenmeteenremediërendkeuzedeelzichblijvenrichtenoponderdelenvandekwalificatiedieextraaandachtbehoevenendiezijnaangegeveninhetbetreffendekeuzedeel.Bijremediërendekeuzedelenkanduswélsprakezijnvanoverlapmetdegekoppeldekwalificaties.

Keuzedeelverplichting en de omvang van keuzedelen BijAlgemeneMaatregelvanBestuur(AMvB)wordtpersoortopleidingvastgelegdwatdeomvangvandekeuzedeelverplichtingis,uitgedruktindestudielastinklokuren.Dekeuzedeelverplichtingmoetgevuldwordenmetéénofmeerderekeuzedelen.

Inonderstaandetabelwordtpersoortopleidingdekeuzedeelverplichtingaangegeven:

Kwalificatie Soortopleiding Keuzedeelverplichting(studielast)

Keuzedeelverplichtingbijgemotiveerdafwijken(studielast)

Niveau1 Entreeopleiding 240klokuren -

Niveau2 Basisberoepsopleiding 480klokuren 240klokuren

Niveau3 Vakopleiding 720klokuren 480klokuren

Niveau4 Middenkaderopleiding3jaar 720klokuren 480klokuren

Niveau4 Middenkaderopleiding>3jaar 960klokuren 720klokuren

Niveau4 Specialistenopleiding 240klokuren -

Scholenkunnenerookvoorkiezenomvoorsommigeopleidingengemotiveerdaftewijkenvaneendeelvandekeuzedeelverplichting(rechterkolom).Deomvangvandekeuzedeelverplichtingisdankleiner.Dezemogelijkheidwordtindeparagraaf“Gemotiveerdafwijkenvandekeuzedeelverplichting”verdertoegelicht.Eenkeuzedeelkenteenstudielastmeteenomvangvan240klokurenofeenveelvouddaarvan.Deaangegevenklokurenvaneenkeuzedeelzijnindicatief.Hetiseennormvoorontwikkelaarsvankeuzedelen,enheeftgeendirecterelatiemetdeonderwijstijd.Dus240klokurenisnietnoodzakelijkerwijsdeomvangvanhetonderwijs.Deinrichtingvanhetonderwijsprogrammaisdeverantwoordelijkheidvandeschool.Destudielastvankeuzedelenteltmeeindestudielast(1600klokurenperjaar).Bijdeinrichtingvaneenberoepsopleidinghoeftdeschoolookgeenscheidingaantebrengeninhetonderwijsvanhetbasis-,hetprofiel-endekeuzedelen.Voorexamineringmoetdatonderscheiderwelzijn.Vantevorenmoetduidelijkzijnwelkexamenhoortbijdekwalificatieenwelkexamenhoortbijhetkeuzedeel.


7

Keuzedelen kennen geen niveau-aanduiding Eenkeuzedeelheeftzelfgeenalgemenemboniveau-aanduiding.Datbetekentdaterindebeschrijvingvandeeisenvanhetkeuzedeelgeenverschilwordtgemaaktnaarmbo-niveau.Welkanindetitelvaneenkeuzedeelaangegevenwordenvoorwelkeniveaushetkeuzedeelgeschiktis.Eenkeuzedeelkanaanmeerderekwalificatiesvanverschillendeniveausgekoppeldzijn.Bijhetmakenvanonderwijsopbasisvanhetkeuzedeelkaninvullinggegevenwordenaandezwaarte,passendbijhetniveauvandekwalificatiewaaropdeopleidingisgebaseerd.Datkanbijvoorbeelddoorindeeneopleidingmeerbegeleideonderwijstijd(BOT)teprogrammerendanindeandereopleiding.Deeisenvanhetkeuzedeelblijvenookinditgevalaltijdgelijk,enhetbehalenvanhetbetreffendekeuzedeelheefthetzelfdecivieleffect.

Aanbieden,kiezenenrealiserenvankeuzedelenScholenbepalenzelfwelkegekoppeldekeuzedelenwordenopgenomeninhetonderwijsaanbod.ROC’smogeninbeginselopleidingenaanbiedendiegebaseerdzijnopallekwalificatiesvandekwalificatiestructuur.Indeopleidingendiezijaanbiedenmogenzeookallekeuzedelenaanbiedendielandelijkzijngekoppeldaandedesbetreffendekwalificatiesvandieaangebodenopleidingen.Vakscholenenagrarischeonderwijscentra(AOC)mogendekwalificatiesaanbiedendiezijngeregeldinartikel1.3.2a(vakscholen)eninartikel1.3.3(AOC)vandeWEB.Indeopleidingendiezijaanbiedenmogenzedekeuzedelenaanbiedendielandelijkzijngekoppeldaandedesbetreffendekwalificatiesvandieaangebodenopleidingen.Niet-bekostigdeinstellingenkunneneendiploma-erkenningvoorafzonderlijkekwalificatiesaanvragen.Meteendiploma-erkenningkrijgenzijhetrechtomeenbepaaldekwalificatieteverzorgeninclusiefdekeuzedelendieaandebetreffendekwalificatiezijngekoppeld.Voldoende keuzedelen in het aanbod Hoeweldeschoolzelfbepaaltwelkekeuzedelenwordenaangeboden,iszijwelgehoudenaaneenzogenoemdeaanbodverplichting.Datbetekentdatervoldoendeaandekwalificatiegekoppeldekeuzedelenwordenaangeboden,opdatdestudentdaadwerkelijkietstekiezenheeft.“Daadwerkelijkietstekiezen”betekentdaterophetmomentdatvandestudentgevraagdwordtomeenkeuzetemaken,ersprakeisvantenminste2keuzemogelijkhedendieinhoudelijkverschillen.Deschoolkanzelfbepalenofdestudent1)dekeuzekrijgtuitlossekeuzedelenen/of2)configuratiesvankeuzedelen.Aanbodvanlossekeuzedelen

IndiengevraagdwordtomeenkeuzetemakenuiteenaanbodvanlossekeuzedeleniseromaandeaanbodverplichtingtevoldoentenminstesprakevaneenaanbodvankeuzedeelXeneenaanbodvankeuzedeelY.Deschoolkandestudent,afhankelijkvandeomvangvandekeuzedelenendekeuzedeelverplichting,meerderekerenvragenomeenkeuzeuitlossekeuzedelentemaken.Erontstaandanmeerderekeuzemomentenwaarbijdestudentiederekeerdaadwerkelijkietstekiezenheeft.


8

Aanbodvanconfiguraties

Deschoolkanookbesluitenomdestudenttelatenkiezenuitconfiguratiesvankeuzedelen.Eenconfiguratieiseendoordeschoolaangebodencombinatievankeuzedelenwaarmeeaandekeuzedeelverplichtingvandeopleidingwordtvoldaan.Dekeuzedeelverplichtingis,zoalseerderbeschreven,bepaaldpersoortopleiding.Omaandeaanbodverplichtingtevoldoen,moeteenschooltenminstetweeconfiguratiesvangekoppeldekeuzedelenperopleidingaanbieden.Detotaleomvangvandeconfiguratieissteedshetzelfde,maardekeuzedelenbinneneenconfiguratiehoevennietdezelfdeomvangtehebben.BijvoorbeeldEenvakopleidingkenteenkeuzedeelverplichtingmeteenstudielastvan720klokuren.Deaangebodenconfiguratieskunnenbestaanuit:

• eenkeuzedeelmeteenstudielastvan720klokuren• oftweekeuzedelenmeteenstudielastvan480en240klokuren• ofdriekeuzedelenmeteenstudielastvan240klokuren

Devolgordebinnendeconfiguratieisvoordeaanbodverplichtingnietrelevant;eenanderevolgordevandezelfdekeuzedelenmaaktgeennieuweconfiguratie.ZoisconfiguratieABCofACBdezelfde.Maaralsconfiguratie1bestaatuitdekeuzedelenA,BenCenconfiguratie2bestaatuitdekeuzedelenA,BenD,iswelsprakevan2verschillendeconfiguratiesenisaandeaanbodverplichtingvoldaan.Uiteraardkandeschoolmeerkeuzedelenaanbiedendanhetminimaalvereisteaantal.Bijhetwerkenmetconfiguratieskandeinstellingervoorkiezenominplaatsvandeconfiguratiedirecthelemaalte“vullen”,ruimtetehoudenvooreenlatertekiezenkeuzedeel.DeconfiguratiebestaatdanbijvoorbeelduitdekeuzedelenA,Ben?(datwilzeggeneenlaternogtekiezenkeuzedeel).StudentenwordtgevraagdtekiezenvoordeconfiguratieA,Beneenlaternogtekiezenkeuzedeelvantenminsteeenbepaaldeomvangomvolledigtevoldoenaandekeuzedeelverplichtingvoorhunopleiding.DetoepassingvandezeoplossingwordtdoorOCWontradenomdathetrisicobestaatdathet“kiezen”aanbetekenisverliestenomdathetvoordestudentnietperseduidelijkisdaterbijdekeuzedelenAenBüberhauptsprakeisvankeuzedelen.Leeshiermeeroverinhetartikel“Kiezenuitkeuzedelenenconfiguraties”opherzieningmbo.nl/publicaties.

Niet-gekoppelde keuzedelen Naasthetaanbodvangekoppeldekeuzedelenbijdeopleiding,kandestudenteenverzoekindienenbijdeschoolomeenkeuzedeeltevolgendatnietgekoppeldisaandekwalificatiewaaropzijnopleidingisgebaseerd.Destudentkanbijzijnverzoekputtenuithetgeheleactuelekeuzedeelaanbodvandeschool.Metzo’nniet-gekoppeldkeuzedeelkanookinvullinggegevenwordenaandekeuzedeelverplichtingdiehoortbijdebetreffendeopleiding.Alsdeschoolhetverzoekhonoreertdanvolgtdestudentinplaatsvaneengekoppeldkeuzedeel,eenniet-gekoppeldkeuzedeel.Deschooldientdestudentoverdezemogelijkheidteinformeren.Eenvoorwaardevoorhethonorerenvaneenverzoekvaneenstudentvooreenniet-gekoppeldkeuzedeelisdathetkeuzedeelnietoverlaptmeteenofmeeronderdelenvandekwalificatie.Deschooliszelfverantwoordelijkvoorhetdoenvandezecontroleopoverlap.Eenvereisteblijftdatdestudentmoetkunnenkiezenuitvoldoendekeuzedelendiewélgekoppeldzijnaandekwalificatie,


9

volgensdeaanbodverplichtingdiehierbovenisbeschreven.Inbeginselmoeteenverzoekvoorhetvolgenvaneenniet-gekoppeldkeuzedeeldoordeschoolwordentoegewezen.Praktischebezwarenkunnenerechtertoeleidendathetverzoekvaneenstudentwordtafgewezen.Bijvoorbeeldomdathetroostertechnischnietuitgevoerdkanwordenoferisgebrekaancapaciteit.Ofomdatdestudenteenkeuzedeelaandraagtdatnietinhetgehelekeuzedeelaanbodvandeschoolisopgenomen.Inhetjaarverslagmoetdeschoolophoofdlijnverantwoordingafleggenoverdeverzoekendiezijntoegewezenéndeverzoekendiezijnafgewezenenwaarom.

Gemotiveerd afwijken van de keuzedeelverplichting Scholenkrijgenookdemogelijkheidomdeopleidingvooreendeelinterichtenmetonderwijsdatnietbehoorttotdekwalificatieofdekeuzedelen.Destudielasthiervanwordtmet240klokureninminderinggebrachtopdeomvangvandekeuzedeelverplichtingdiebijdesoortopleidinghoort.Dezeruimteisbedoeldvoorinvullinginhetkadervanpersoonlijke,cultureleoflevensbeschouwelijkevorming.Eenvereisteisdatditonderdeelaantoonbaarvanvoldoendekwaliteitisennietsamenvaltmetonderdelenvandedesbetreffendekwalificatie.Alsdeschoolvandezemogelijkheidgebruikmaakt,moethieroververantwoordingwordenafgelegdinhetjaarverslag.Deinstellingbepaaltperkwalificatie/creboofergebruikwordtgemaaktvandemogelijkheidomaftewijken.AlséénkwalificatiezowelindeBOLalsBBLwordtaangebodenofopverschillendelocaties,geldthetdusvoorallevarianten.Hetisvanbelangdatstudentendemogelijkheidbehoudenomeenkeuzedeeltekiezen.Daaromwordendeentreeopleidingenendespecialistenopleidingenvandezemogelijkheiduitgezonderd(voordezeopleidingengeldteenkeuzedeelverplichtingmeteenstudielastvan240klokuren).Eendergelijkonderdeelvandeopleidingdatbesteedwordtaanpersoonlijke,cultureleoflevensbeschouwelijkevormingteltmeevoordeurennormendieaandeopleidingwordengesteld(t.a.v.studielastenonderwijstijd).Echter,alshetonderdeelwordtingevuldmeteenvormvanpraktijkleren,kandezetijdnietwordenmeegeteldalsformeleBPV.Depersoonlijke,cultureleoflevensbeschouwelijkevormingmaaktgeenonderdeeluitvandeslaag-/zakbeslissing.IndeOOKvandestudentwordtdekeuzedeelverplichtingvermelddiegeldtbijdeopleiding.Alsgebruikwordtgemaaktvandemogelijkheidomaftewijkenvandekeuzedeelverplichting,danwordtdekeuzedeelverplichtingdieoverblijft,vermeldopdeOOK.

Kiezen voor een keuzedeel Destudentkanopeendoordeschooltebepalenmoment(bijvoorbeeldbijdestartvandeopleiding,ofopeenlatermomenttijdensdeopleiding)kiezenvooreenkeuzedeel.Hetactueleaanbodvankeuzedelendatvoordeopleidingbeschikbaarisophetmomentdatdestudentkiest,bepaaltwaaruitgekozenkanworden.Daarnaastkandestudenteenverzoekdoenbijdeschooltothetvolgenvaneenniet-gekoppeldkeuzedeeluithetgeheleactuelekeuzedeelaanbodvandeschool.Inbeginselmoeteendergelijkverzoekdoordeschoolwordentoegewezen(ziebovenstaandeparagraafNiet-gekoppeldekeuzedelen).Elkdoordestudentgekozenkeuzedeelwordtvastgelegdindeonderwijsovereenkomst(OOK).Inhet


10

gevaldateenkeuzedeelpasgekozenwordtgedurendedeopleiding,wordtbijdestartvandeopleidingindeOOKaangegeven(oferwordtverwezennaardeOER)datdestudentindeloopvanzijnopleidingnogéénofmeerkeuzedelenmoetkiezen,geletopdeomvangvandekeuzedeelverplichtingdiegeldtvoordebetreffendesoortopleiding.Hetmomentdatdeafspraakoverhetgekozenkeuzedeelwordtvastgelegdindeonderwijsovereenkomst(ofopleidingsblad)ismaatgevend.Vanafdatmomentisdeschoolverplichtgedurendedeopleidingdatkeuzedeelaantebiedenenteexamineren.Hetbetreffendekeuzedeelwordtgeregistreerdinhetregistratiesysteemvandeschool.EenstudentmagdandeopleidingafmakenzoalsaangegevenindeOOK.Ookalsersprakeisvantussentijdse,landelijkvastgesteldewijzigingenofbeëindigingvanhetkeuzedeel.Deschoolheefteenaanbodverplichting;destudentmoeteenkeuzekunnenmakenuitminimaal2keuzedelenofconfiguraties.Doelmatigheidkaneenonderdeelzijnvandeafwegingofkeuzedelendaadwerkelijkgerealiseerdworden.Indatgevalishetnodigdatdeschoolvoorafduidelijkmaaktdatbijvoorbeeldeenkeuzedeelalleengegevenkanwordenbijmeerdan“eenXaantal”deelnemers.Dekeuzevrijheidvaneenstudentmoetgerespecteerdwordenendeintentiedaartoemoetblijkenuitdeaanpakenproceduresvandeschool.Bijvoorbeeldinhetjaarverslagkanmeldingwordengemaaktalseenkeuzedeelnietgerealiseerd(nietgegeven)wordt,omkleedmetredenen(zoalsteweinigdeelnemers)enmetondernomenactiesomzoveelmogelijktegemoettekomenaandekeuzevandestudent.Hetkeuzedeelisgeenformeleinschrijfpositiezoalshetdomein,hetkwalificatiedossierendekwalificatiedatwelzijn.Dekeuzevoor(eenofmeerdere)keuzedelenwordtdanooknietuitgewisseldmetBRON.Datgebeurtpasalsdestudenthetdiplomabehaaltofanderszinsuitgeschrevenwordt,enaleerderalssprakeisvanBPVbijeenkeuzedeel.

Realisatie bij een andere school Alseenstudentaandeeigenschoolniethetgewenstekeuzedeelkanvolgen,kandestudentindegelegenheidwordengesteldhetkeuzedeelterealiserenopeenandereplekdandeeigenschool.Deschoolmoethetkeuzedeeldanwelinheteigenaanbodopnemen.DeeindverantwoordelijkheidvoorzakenzoalsdiplomeringenuitwisselingvangegevensmetDUOligtbijdeschoolwaardestudentisingeschreven.

Onderwijstijd Hetonderwijsdatgerichtisopkeuzedelenmaaktopdezelfdemanierdeeluitvanhetonderwijs-programmaalshetonderwijsdatgerichtisopdekwalificatie.Onderwijstijd(BOTenBPV)wordtophetniveauvaneenopleidingbepaald,dusindecombinatievanbasis,profielenkeuzede(e)l(en).Eenkeuzedeelteltdusnetzogoedmeevoorhetvoldoenaandeurennormendievoorhetonderwijsprogrammagelden.

EenkeuzedeeldatindeopleidingvanschoolAisopgenomenenwordtgerealiseerddoorschoolBteltvoordebetreffendeopleidingvanschoolAmeevoordeonderwijstijd.


11

Beroepspraktijkvorming Bijeenkeuzedeelkansprakezijnvanberoepspraktijkvorming(BPV),maarhetmoetniet.VoordeBPVbinneneenkeuzedeelgeldtdathetuitgevoerdmagwordenbijiedererkendleerbedrijf.Dusnietalleenbijleerbedrijvendiezijnerkendvoordekwalificatiewaarvoordestudentisingeschreven.Deafsprakenmethetleerbedrijfendestudentwordenvastgelegdindeberoepspraktijkvormingsovereenkomst(BPVO)endeschoolmaaktonderandereduidelijkopwelkdeelvandekeuzedeeleisendeBPVisgebaseerd.OpéénBPVOkunnenzoweldekwalificatiealséénofmeerderekeuzedelenvermeldzijn,mitsdeBPVbijhetzelfdeleerbedrijfplaatsvindt.

Extra keuzedelen Scholenkunnenstudentendemogelijkheidbiedenomextrakeuzedelentevolgennaastdekeuzedelendieonderdeeluitmakenvandekeuzedeelverplichtingvandeopleiding.Deopleidingwordtdoordecombinatievanbasis-,profiel-enkeuzedeelofkeuzedelen100%gevuld.Alseenstudentextrakeuzedelenwildoen,dankandeschoolermeeinstemmendatdestudentdezevolgtvanuithetprincipe“aanschuivenbijbestaandaanbodvandeschool”.Onderbestaandaanbodwordenreedsgeprogrammeerde(eninhetroosteropgenomen)keuzedelenverstaan.Extrakeuzedelenhoevennietgekoppeldtezijnaandekwalificatiewaarvoordestudentisingeschreven.Bijeenniet-gekoppeldextrakeuzedeelhoeftdaaromnietaangetoondtewordendatergeenoverlapismetdekwalificatie-eisen.Hetwelofnietinstemmenmethetvolgenvaneenextrakeuzedeelhoeftooknietdoordeschoolverantwoordteworden.Welwordendekeuzedelen,indienbehaald,opgenomenophetdiplomaenindiengeëxamineerdmaarnietbehaald,opgenomenopderesultatenlijst.Bekostigdeinstellingenmogenallekeuzedelendiezijnopgenomeninhetregisterkeuzedelenalsextrakeuzedelenaanbieden.Niet-bekostigdeinstellingenmogenslechtskeuzedelenalsextrakeuzedelenaanbiedenvoorzoverdezegekoppeldzijnaandekwalificatiewaarvoorzijeendiploma-erkenninghebben.

DiplomeringenkeuzedelenKeuzedelenzijngeenonderdeelvandekwalificatie;hetleverteenverrijkingbovenopdekwalificatie.Dekwalificatiebeschrijftdeeisenomalsbeginnendberoepsbeoefenaaraandeslagtekunnenenhetkeuzedeelniet.Keuzedelenmoetengeëxamineerdworden.Hiervoorgeldendezelfdestandaardenalsvoordeexamineringvandekerntakenindekwalificatie.Voorkeuzedelenmoeterechtersprakezijnvanéénexamenresultaat,ookalbestaathetkeuzedeeluitmeerderekerntaken.

Diplomering vanaf 1 augustus 2016 Hetbehalenvaneenkeuzedeelisvanafdeverplichteinvoeringvandekeuzedelenop1augustus2016noggeenvoorwaardevoorhetbehalenvanhetdiploma.Wélmoetiederestudentexamendoenvoorhetkeuzedeelofdekeuzedelenvandeopleiding.Deaanwezigheidvanhetexamenresultaat(ongeachtofditpositiefofnegatiefis)vanelkdoordestudentgevolgdkeuzedeeliseenaanvullendediplomavoorwaarde.Hetgaathieromkeuzedelendiegekoppeldzijnaandekwalificatieofomniet-gekoppeldekeuzedelenwaardestudenteenverzoekvoorheeftingedienddatgehonoreerdis.Hetisnietdehoogtevanhetexamenresultaatmaardeaanwezigheidvanhet


12

examenresultaatvaneenkeuzedeeldatmeeteltvoordeslaag-/zakbeslissingvoorhetbehalenvanhetdiploma.Deschoolkanhetdiplomadusnietuitreikenvoordathetexamenvanhetkeuzedeelofdekeuzedelenvandeopleidingisafgerondenhetexamenresultaatperkeuzedeelbekendis.Ofaandezevoorwaardeisvoldaan,wordtvastgestelddoordeexamencommissie.

Diplomering vanaf 1 augustus 2018 Voorallestudentendieop1augustus2018startenmeteenopleidinggeldtdatdehoogtevandeexamenresultatenvankeuzedelenwélmeeteltbijhetbehalenvanhetdiploma.Deinvoeringdaarvanverlooptcohortsgewijs.Studentendieeerderzijngestartmethunopleidingmetkeuzedelen,mogendeopleidingafmakenvolgensdetoengeldenderegels.Studentendiestarteninenvanafhetschooljaar2018-2019krijgenhierwélmeetemaken.Alleenhetexamenresultaatofdeexamenresultatenzijndannietmeervoldoendeomtediplomeren.Eriseencompensatieregelingafgesproken,zodatstudentendekeuzedelenbinnendekeuzedeelverplichtingmetelkaarkunnencompenseren.Hiervoorgeldendevolgenderegels:

1. Hetgemiddeldevanderesultatenvandekeuzedelenbinnendekeuzedeelverplichtingmoettenminsteeen6ofeen“voldoende”zijn

2. Voorminimaaldehelftvandezekeuzedelenmoethetresultaattenminsteeen6ofeen“voldoende”zijn

3. Eenkeuzedeelresultaatmagnooitlagerdaneen4ofdaarmeeovereenkomendeeindwaarderingzijn

4. DeomvangvaneenkeuzedeelwordtnietmeegewogeninhetgemiddeldeDecompensatiegeldtuitsluitendtussenkeuzedelen.Eenstudentkandusnietmeteenkerntaakuitdekwalificatiecompenserenvooreenkeuzedeelofandersom.Hetisaandeschoolom(volgensdezelfderegelsdiegeldenvoordeexamineringvankerntakenuitdekwalificatie)decesuurvoordeexamineringtebepalen.Detotstandkomingvanhetuiteindelijkeexamenresultaatisdeverantwoordelijkheidvandeschool.Ofaanbovenstaandevoorwaardenisvoldaan,wordtvastgestelddoordeexamencommissie.

Diploma en resultatenlijst Vanwegedeinvoeringvandeherzienekwalificatiestructuurwordttevenseenaangepastmodeldiplomavastgesteld.Hetmodeldiploma(inclusiefmodelresultatenlijstenmodelcertificaat)isinconceptbeschikbaaropdewebsitevansaMBO-ICT.Allebehaaldekeuzedelenvandeopleidingmoetendoordeschoolvermeldwordenophetdiplomavandestudent.Deexamencommissiebepaaltofeenkeuzedeelisbehaald.Destudentkanzomethetdiplomaopdearbeidsmarktofinhetvervolgonderwijsdemeerwaardevandebehaaldekeuzedelenlatenzien.Opderesultatenlijstbijhetdiplomawordenalleexamenresultatenvandekeuzedelenvandeopleidingopgenomen,zoweldebehaaldealsdegeëxamineerdmaarniet-behaaldekeuzedelen.Onder“keuzedelenvandeopleiding”wordendekeuzedelenverstaandiegevolgdzijntussenhetmomentvaninschrijvenendiplomeren/uitschrijvenenvastgelegdzijnindeOOK.Indieperiodekansprakezijngeweestvantussentijdseoverstap,bijvoorbeeldnaareenanderekwalificatie.


13

ScholenmoetendevolgendegegevensbetreffendekeuzedelenaanleverenaanDUO:

• bijuitschrijvingofdiplomering:debehaaldekeuzedelen(enaparthierbijdekeuzedelenwaaraandeministereencertificaatheeftverbonden),endegevolgdeengeëxamineerdemaarnietbehaaldekeuzedelen,

• enaleerder:dekeuzedelenwaarbijsprakeisvanBPV.

Vrijstelling voor keuzedelen Bijeeneventuele(op)volgendeopleidinginhetmbomoetdestudentopnieuwinvullinggevenaandekeuzedeelverplichtingdievoordieopleidinggeldt.Hetkanvoorkomendateenstudentindevorigeopleidingreedseenkeuzedeelheeftbehaald.Deexamencommissiekanvrijstellingverlenenvoordatkeuzedeelals1)hetkeuzedeelgekoppeldisaandekwalificatiewaarde(op)volgendeopleidingopisgebaseerdof2)alshetkeuzedeelnietgekoppeldismaardestudenteenverzoekindientomhetkeuzedeelonderdeeltemakenvanzijnopleiding.Inhettweedegevalisheteenvoorwaardedathetkeuzedeelonderdeelisvanhetschoolbredekeuzedeelaanbodendathetkeuzedeelnietoverlaptmetéénofmeeronderdelenvandekwalificatievandeopleiding.Inhetgevaldatdestudentineenvorigeopleidingeenkeuzedeelnietheeftbehaald,kandeexamencommissiegeenvrijstellingverlenen.Welkandeexamencommissiebesluitenditkeuzedeelalsgevolgdtebeschouwen.Destudentheeftvoldaanaan(eengedeeltevan)deaanvullendediplomavoorwaarde,namelijkdeaanwezigheidvanhetexamenresultaat(ongeachtofditpositiefofnegatiefis)vooreenkeuzedeeldatinvullinggeeftaandekeuzedeelverplichtingvandeopleiding.Ookhiergeldtdathetkeuzedeelgekoppeldmoetzijnaandekwalificatie,ofdestudentmoeteenverzoekindienenomhetkeuzedeelonderdeeltemakenvandeopleiding(indatgevalishetkeuzedeelonderdeelvanhetkeuzedeelaanbodvandeschoolenoverlaptnietmetdekwalificatie).Inhetgevalvaneenvrijstellingof“gevolgd”wordtopderesultatenlijstopnieuwhetresultaatvanhetkeuzedeelopgenomen.DezeresultatenwordenbijdiplomerenofuitschrijvenhernieuwdaanDUOgeleverd.Tevenskandeexamencommissievande(op)volgendeschoolbesluitenvrijstellingteverlenenvoor(onderdelenvan)eenexamenvaneenextrakeuzedeel.Datkanookalshetextrakeuzedeelnietisopgenomeninhetaanbodvandeschoolzelf.Extrakeuzedelentellen-perdefinitie-nietmeevoordeinvullingvandekeuzedeelverplichtingvandieopleiding.Leesvoormeerinformatieenvoorbeeldenvanvrijstellingmet/voorkeuzedelenhetartikel“Doorstromenmetkeuzedelen”.

WettelijkeberoepsvereistenenkeuzedelenKeuzedelenkunnennetalskwalificatieswettelijkeberoepsvereistenbevatten.Dezewettelijkeberoepsvereistenkunnenalleenvoorkomenineenkeuzedeelalsdatkeuzedeelnietgekoppeldisaankwalificatiesmetdezelfdewettelijkeberoepsvereisten.Ermagimmersgeenoverlaptussenkwalificatieeneendaaraangekoppeldkeuzedeelontstaan.Netalsvoorkwalificatiesgeldtvoorkeuzedelenwaarinwettelijkeberoepsvereistenzijnopgenomen,datzealleenkunnenwordenvastgestelddoordeministeralsersprakeisvaneengoedgekeurdeverklaringvandeministerdieoverdebetreffendevereistengaat.Dezeverklaringgeeftaandatdewettelijkeberoepsvereisten


14

correctzijnverwerktinhetkeuzedeel.

KeuzedelenwaaraaneencertificaatisverbondenAanonderdelenvaneenkwalificatiekandeministerbijofkrachtenseenAlgemeneMaatregelvanBestuur(AMvB)eencertificaatverbinden.VandezemogelijkheidheeftopditmomentalleendeministervanEZgebruikgemaaktvoorenkeleonderdelenvankwalificatiesvoorhetberoepsonderwijsophetgebiedvanlandbouw,natuurlijkeomgevingenvoedsel.HetwetvoorstelregeltdemogelijkheiddatdeministerbijAMvBookaaneenkeuzedeelofkeuzedeleneencertificaatkanverbinden.Deschoolkanalleeneencertificaatuitreikenalsergeendiplomaisbehaald.BehaaldecertificatenwordendoorDUOgeregistreerdinBRONeninhetdiplomaregister.BelangrijkaandachtspuntisdatdeschoolalleencertificatenkanuitreikenvooronderdelenvankwalificatiesofkeuzedelenwaaraandeministerbijAMvBeencertificaatheeftverbonden.

Bekostiginginrelatietotkeuzedelen

Eenkeuzedeelkentgeenprijsfactor.Kwalificaties,kwalificatiedossiersenopleidingsdomeinenkennen

welprijsfactorenomdatdeschooleenstudenthiervoorkaninschrijven.Eenkeuzedeelisookgeen

bekostigingsfactor.Zoisbijvoorbeeldhetaantalgevolgdekeuzedelenofhetwelofnietbehalenvan

keuzedelengeenfactorvoorhetbepalenvandehoogtevandebekostiging.Derijksbijdragedie

(bekostigde)scholenontvangenvoorberoepsopleidingenisbestemdvoordegeheleopleidingen

kunnenscholeninzettenvooralleonderdelenvandeopleiding,dusookvoorhetonderwijsende

examineringvanlandelijkvastgesteldekeuzedelen,mitsdiedeeluitmakenvandiplomagerichte

beroepsopleidingen.

Meerinformatie

• Voorinformatieronddeherzienestructuur:watishet,hoekomenweerenwatisertotnutoeoverafgesproken+delaatsteactualiteiten:www.herzieningmbo.nl

• Voordeherzienekwalificatiedossiers,keuzedeleneneenoverzichtvandekoppelingen:www.kwalificaties.s-bb.nl

• Voorservicedocumentenenhandreikingenomvanuitdeherzienestructuurtekomentotonderwijs:servicepuntMBORaad(www.ihks.nl,mailadres:[email protected],telefoonnummer:0348-753599)

Herziening mbo keuzedelen - facts and figures - nov 2014

Documents

Transcript of Herziening mbo keuzedelen - facts and figures - nov 2014