1

mei 2014jaargang 6, nummer 6

LEES DE VERHALEN van de genomineerden

van de HAS Awards 2014

LECTOR JASPER DEN BESTEN blikt terug op vier jaar‘nieuwe teeltsystemen’

ACHTERGROND:samenwerken met

bedrijven ín huis

hogeschoolgeluiden

2

InterviewLector Jasper den Besten blikt terug op vier jaar ‘nieuwe teeltsystemen’

6-7

Rubriekmijn...favoriete collega

9

HAS Awards 2014 Special Het verhaal achter de genomineerden

10-15

34-5

816-17

20 21212223

AchtergrondSamenwerken met bedrijven ín huis

18-19

fsc-logo

De HAS Beats komt tot leven met Layar

De HAS Beats hogeschoolgeluiden

is op sommige pagina’s voorzien van

digitale extra’s door middel van Layar,

een augmented reality technologie.

Layar is een app voor je smartphone

of tablet. Met deze app scan je een

pagina in het blad en vervolgens kun je

op je telefoon of tablet bijvoorbeeld een

video bekijken. Je herkent pagina’s die

gelinkt zijn aan een digitale extra aan

de toevoeging van het Layar-logo.

rubriekenEditiorialNewsbeats & agendaMarc & Perry Hoe is het nu met... HASgraphic Even bellen met... De dag dat ik... HAS in het nieuws & tweets Estafettecolumn

Bij de grotere artikelen in de HAS Beats

vind je een klokje. Hierop staat het

gemiddeld aantal minuten aangegeven

dat je erover doet om het artikel te lezen.

Zo weet je vanaf nu precies hoeveel tijd

je kwijt bent aan een artikel.

inhoudsopgave

3

has beats hogeschoolgeluiden • jaargang 6 • nummer 6 • mei 2014Colofon HAS Beats hogeschoolgeluiden is het personeelsmagazine van HAS Hogeschool. Het verschijnt acht keer per jaar. Hoofdredacteur Florieke Koers Aan deze uitgave werkten mee Esther Mauriks, Lineke Booster, Marc Maas, Perry van Kerkhoven, Patricia Stinissen, Marijke Wolfs, Margarita Millenaar, Kim van der Leegte, Annemarie Kerkhof en Margriet Hoffmans Vormgeving Yell & Yonkers Drukwerk Drukkerij Tielen Vragen en/of opmerkingen? hasbeats@has.nl

Tekst: Florieke KoersFoto: Margriet Hoff mans

Tijdens het HAS Year Event op 19 juni 2014 worden de HAS Awards 2014 uitgereikt in de categorieën Jong Talent, Praktijkonderwijs en Bedrijfsopdracht. Kijk op pagina 10-15 wie in welke categorie genomineerd is en breng je stem uit op www.hasyearevent.nl

omkommertijdKkwam al die interesse ineens vandaan? Toen realiseerde ik het me: meivakantie is tegenwoordig komkommertijd. Veel scholen zijn twee weken dicht en half Nederland gaat op vakantie. En dus is dat een prima moment om de HAS eens te bellen… Helaas voor hen was het lastig interviews en dergelijke te regelen. Want ook hier was natuurlijk vrijwel niemand aanwezig. Omroep Brabant was één van de bellers. Zij wilden een item maken over de sluitingsdatum van 1 mei (of zou dat de reden zijn dat we zo vaak gebeld werden deze week?) en onze stijgende instroomcijfers. Gelukkig kregen we ze zo ver dat ze een week later terugkwamen. Dit resulteerde in een mooi en veelbekeken item bij Brabant Nieuws! Bekijk ’m via de link of scan deze pagina met Layar. http://bit.ly/1iqmfct

Normaal gesproken benaderen wij de pers vaker dan dat zij ons benaderen. Wij hebben allerlei evenementen en leuke projecten die we regelmatig willen promoten en dus sturen we persberichten uit, bellen, mailen en tweeten we naar journalisten en hopen vervolgens op gratis publiciteit. Bij dergelijke publiciteit ben je erg afhankelijk van de interesse en tijd van een journalist, maar ook van wat er op dat moment in de wereld speelt. Soms pikken journalisten echter ergens iets op en bellen ze ons. Het grappige is dat het de ene keer weken kan duren voordat we weer eens een telefoontje krijgen en de andere keer krijgen we er drie achter elkaar. Zo ook in de afgelopen meivakantie. Ik was gewoon aan het werk en op de een of andere manier wisten de journalisten me wel heel goed te vinden. Ik was eerst wat verbaasd. Waar

editorial

4

HAS BEATS ONLINE

Wil je op de hoogte blijven van wat er allemaal speelt in en om HAS Hogeschool? Om de week sturen wij het nieuws naar je toe via de nieuwsbrief HAS Beats online. Meer nieuws kun je vinden op intranet en de website. En je kunt de HAS in de gaten houden op Twitter en Facebook: @HAShogeschool en Facebook.com/hashogeschool. In deze rubriek de highlights van het nieuws van de afgelopen tijd.

500 mensen bezoeken personeelsfeest in de OrangerieLekkere cocktails, dansen op de covernummers van de Booming Piano’s, leuke gesprekken met collega’s en op het einde een frietje met mayonaise. Zo zag je vrijdag-avond eruit als je 11 april op het personeelsfeest van HAS Hogeschool was. Het feest werd gehouden in het kader van het 65-jarig bestaan van de HAS een jaar eerder. Zo’n 500 mensen waren die avond present: onder wie veel (oud-)medewerkers mét hun partner.

nieuws

Studenten doen onderzoek naar het melken van planten Studenten Joep van Cranenbroek en Lex van der Veen van de opleiding Toegepaste Biologie werken op dit moment aan een bijzondere bedrijfsopdracht voor FloraFluids. FloraFluids is een opstartend bedrijf in Venlo die nuttige inhoudsstoffen wil melken uit planten. Joep en Lex zijn bezig met het werkend krijgen en daarna optimaliseren van de techniek die bij het melken van planten gebruikt wordt. >>> Lees meer op intranet

‘Blox’ wint ontwerpwedstrijd ‘De Smaak van Morgen’Studente Berber Galema van de opleiding Food Design & Innovation heeft vrijdag 4 april samen met nog drie anderen de ontwerpwedstrijd ‘De Smaak van Morgen’ in Oss gewonnen. Voor deze een wedstrijd presenteerden studenten plannen over hoe mensen in de toekomst met hun voedsel om moeten gaan. Het winnende ontwerp heet Blox en is een nieuw soort voedselbewaringssysteem dat de koelkast kan vervangen. Berber: “We hadden zelf heel veel vertrouwen in ons idee. En dat hebben we goed over kunnen brengen. Nu hopen dat we er verder mee kunnen.”

5

Scholieren doen methaanonderzoek voor olympiade Niet alleen onze studenten vallen regelmatig in de prijzen met hun projecten. Ook scholieren krijgen die kans. Arend-Jan Quist en Izak de Heer van het Calvijn College in Goes deden mee aan de voorronde van de duurzaam-heidsolympiade INESPO en waren van de 69 groepen die meededen één van de tien die doorgaan naar de volgende ronde. Hun onderzoek heet ‘Tundra Methane, haal het methaan onder de permafrost vandaan!’ en ze deden hiervoor onder meer een proef in de milieuhal onder begeleiding van Annemariet van der Hout.>>> Lees meer op intranet

Agenda13 mei Inauguratie Evert-Jan Ulrich

21-22 mei Biologie Olympiade Junior

24 mei Onderwijsbeurs Keulen

5 juni Open avond HAS Hogeschool,

locatie Venlo

19 juni HAS Year Event

25 juni Symposium Geotrends

10 juli Slotdag Toegepaste Biologie

Student TB eerste auteur in wetenschap-pelijk artikel New Zealand Journal of ZoologyPim Lemmers, vierdejaars student Toegepaste Biologie, is de eerste binnen zijn opleiding die officieel als eerste auteur genoemd wordt in een ‘short communication’, een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift dat gaat over een kort onderzoek. Het artikel heet ‘Relative abundance of introduced European birds varies with field margin type on arable farms in Canterbury, New Zealand’. De planning is dat het artikel nog voor de zomer verschijnt in het New Zealand Journal of Zoology. >>> Lees meer op intranet

Nieuwe expositie op de vierde van Leon Beerens van Beerens en Berens Catering Deze week is op de vierde verdieping bij HAS Kennis-transfer en Bedrijfsopleidingen weer een nieuwe exposi-tie gestart. Het is een bijzondere expositie, want hij is van Leon Beerens, eigenaar van onze catering Beerens en Berens. De expositie is tot de zomervakantie te bekijken. Leon probeert met schilderen verschillende stijlen uit. “Mijn voorkeur gaat vooral naar vrolijk, kleurrijk en deco-ratief. Het vrouwelijk schoon is een dankbaar onderwerp voor mij, vaak met uitbundige hoeden.”>>> Lees meer op intranet

nieuws & agenda

6

de bachelor class ‘Photosynthesis’. Dit laatste is een onder- deel van het project ‘Towards Bio-Solar Cells’. Daarnaast lopen er op dit moment vier bedrijfsopdrachten vanuit het lectoraat. Eén van deze opdrachten wordt gedaan door studenten Tuinbouw en akkerbouw Niels Jacobs en Wessel van Paassen onder de noemer ‘Complete Control-led Growing Systems’. Er was al een prototype voor het telen van diverse gewassen op water van Compliment/Growtech. Het doel is om business cases voor dit teelt-concept te ontwikkelen, binnen de randvoorwaarden van jaarrond produceren met constante en hoge kwaliteit. De studenten hebben zelf een klimaatcel inclusief klimaat-systeem uitgedacht, ontworpen en gebouwd om teelt- proeven te doen. De uitdaging die de opdrachtgever aan de studenten heeft meegegeven, is om gewassen te vinden die potentieel rendabel zijn op dit systeem.”

De volgende vier jaar“Gelukkig krijgt het lectoraat dus een vervolg van nog eens vier jaar. De titel blijft ‘Nieuwe Teeltsystemen’ maar wel met een nieuwe opdracht. Hierbij wordt de samen-werking gezocht met Philips als partner binnen het lecto-raat. Binnenkort zit ik trouwens in Beijing waar Philips een symposium organiseert. Zij hebben mij uitgenodigd als gastspreker waar ik ga praten over de werking van led in klimaatkamers. Erg leuk!”

Terug-en vooruitblik lectoraat ‘Nieuwe teeltsystemen’

Tekst: Kim van der LeegteFoto’s: Niels Jacobs en Margriet Hoffmans

“Het doel van het lectoraat was om verbetering van de kwaliteit van het onderwijs te faciliteren en om ruimte te creëren voor het doen van toegepast onderzoek”, vertelt Jasper. “De afgelopen periode was echt te kort om dat allemaal voor elkaar te krijgen. We zijn nog lang niet klaar binnen het lectoraat en gelukkig hebben we toestemming om nog eens vier jaar door te gaan. Dat doet me goed! De meeste lectoren komen van buiten de HAS, zijn twee dagen per week intern en één dag extern. Ze geven geen les aan studenten. Ik werkte al als docent bij de HAS en ben van daaruit lector geworden. Ik ben altijd les blijven geven en stages blijven begeleiden. Hierdoor ben ik zichtbaar gebleven in de organisatie en kunnen studenten me altijd makkelijk benaderen.”

Koppeling onderwijs en praktijk“Het lectoraat bestaat uit een kenniskring, dat zijn mensen die je als lector om je heen verzamelt. Ik heb voorname-lijk collega’s van Tuinbouw en akkerbouw bij het lectoraat betrokken, maar ook een docentonderzoeker van Toe-gepaste Biologie. Samen gaan we één keer per blok een dag de praktijk in om de nieuwste ontwikkelingen te zien. We hebben de afgelopen jaren biologische land- en tuin-bouwbedrijven, precisielandbouwbedrijven en ook het algenpark in Wageningen bezocht. Omdat we binnen het lectoraat een aantal topfaciliteiten hebben gekregen (waaronder klimaatkamers), hebben we ook externe aan- loop gehad. Ik merk dat door deze activiteiten meer motivatie, werkplezier en kennis is ontstaan bij collega’s. Bovendien hebben we alle opgedane kennis weer in de lessen voor studenten gebruikt. De kenniskringdocenten zijn uiteraard ook betrokken bij kennistransferactiviteiten. Zo kun je de theorie op een leuke manier koppelen aan de praktijk.”

Spin-offs “Als ik terugkijk op de afgelopen vier jaar dan heeft het lectoraat een aantal spin-offs opgeleverd. Zo is de cursus ‘Telen zonder daglicht’ voortgekomen uit het lectoraat en

HAS Hogeschool telt op dit moment dertien lectoraten waarvan het lectoraat ‘Nieuwe teeltsystemen’ er één is. Dit lectoraat is in november 2013 geëindigd en samen met lector Jasper den Besten blikken we terug op de afgelopen vier jaar. Wat heeft het opgeleverd? En we kijken vooruit, want het lectoraat maakt met een nieuwe opdracht een doorstart.

interview

Jasper den Besten tijdens zijn inaugurele rede vier jaar geleden.

“Het lectoraat heeft een aantal spin-offs opgeleverd”

De klimaatcel die studenten Niels Jacobs en Wessel van Paassen ontworpen en gebouwd hebben.

7

8

Tekst: Perry van Kerkhoven en Marc MaasFoto: Margriet Hoffmans

marc & perry

Beste Perry,Mijn zoon is aan het blokken voor zijn eindexamen. Hij zit in de keuken met zijn neus in de boeken. Voor mij is het alweer een eeuwigheid geleden dat ik mijn laatste toetsweek heb gehad. Toch voel ik de spanning weer in mijn buik terugkomen als ik hem zo zie zitten. Onzekerheid of ik wel voldoende had geleerd. Een ongelukkig gevoel wanneer ik dacht dat ik het verknald had. Het mooie weer dat me naar buiten trok. De dromen en verliefdheden die mijn hersenen lieten afdwalen. Gelukkig is het voor hem nu regenachtig. Ik leef met hem mee. Bij mij blijft het omgaan met onzekerheid me achtervolgen. Niet altijd negatief, want de onzekerheid geeft vaak een mooie spanning. Het dwingt je om te leren en gedeeltelijk uit je comfortzone te komen. Zonder ‘pijn’ geen groei. Mijn zoon gaat het halen. Hij viert straks het succes. Van alle kanten proberen wij zijn doel te ondersteunen. Hij wordt verwend met lekkere gezonde sapjes. Verwennen is heerlijk. Verwend worden ook. Zijn succes is ons succes.

Marc

Uit je comfortzone

Ja Marc,Hij gaat nu eindelijk uit zijn comfortzone komen.

Hoe heb ik dat eigenlijk aangepakt? Ik ben in mijn actieve leven zes keer van baan gewisseld. Nu werk ik zeven jaar aan de HAS. Ik hoor dus, volgens mijn

eigen logica, al lang weer te vertrekken. Het zou wel weer eens fris zijn. Of niet? Is 25 jaar bij een baas een jubileum of twee keer levenslang? Grote geesten wis-selen regelmatig, maar ik weet niet of ik me daartoe

mag rekenen. Ik heb in ieder geval gewisseld. Hoe komt het dat zo veel collega’s die veiligheid koeste-ren? Is het luiheid of gemakzucht? Angst? Gebrek

aan talent? Waarom hecht je aan zekerheid? Kijk, je natje en je droogje staan klaar. Je wordt ondersteund

en verwend met lekkere hapjes. Maar is dat nou het leven? Als je eindexamen doet, mag je verwend worden. Dat is al voldoende buiten je comfortzone.

Maar ik zou van collega’s best wat meer durf willen zien. Sprak de 55-jarige, die ook al zeven jaar zijn

plek aan de buiteenkant van de apenrots verdedigt. Kom mensen, klim ook eens van de apenrots en zoek

een andere rots. Of een grot. Of een weg naar nergens. Schijnt dat ze daar ook brood verkopen.

Groet, Perry

9

Tekst: Florieke KoersFoto: Karin Jonkers

Mijn…

In de HAS Beats staat de rubriek ‘Mijn…’, waarbij je iedere uitgave over een bepaald thema een foto kunt insturen en erbij vertelt waarom je voor deze foto hebt gekozen. Het thema voor deze uitgave was: fotografeer jouw favoriete collega.

...favoriete collega

Gonny van Doremalen, medewerker Servicebalie

“Buiten mijn naaste collega’s zijn er ook andere collega’s die iets voor me betekenen. Een goede collega is Miriam Jorna. Regel-matig komt ze belangstellend een praatje maken. Vooral als ik avonddienst heb en tot 22.00 uur alleen zit, vind ik dit erg gezellig. Ik kan ook altijd dingen aan haar vragen en ze heeft een brede belangstelling over alles wat er op de HAS speelt.”

Milou van Rooijen, projectmedewerker Voedingsmiddelentechnologie

“Na het afronden van mijn studie voedings-middelentechnologie, werk ik sinds sep-tember op de HAS als projectmedewerker bij die opleiding. De meeste van mijn col-lega’s kende ik dus al als mijn docenten. Ik zal jullie vertellen, dat is geen straf! Ik heb het reuze naar mijn zin met al mijn collega´s. Eén specifieke favoriete collega kan ik dus niet kiezen. Gezien ik veel met Kelly en Jeske samenwerk voor verschil-lende projecten, heb ik ervoor gekozen samen met hun een selfie op het geslaag-de personeelsfeest te maken!”

Tekst: Florieke KoersFoto’s: Karin Jonkers, René Gregory en Margriet Hoff mansHAS Awards 2014

Breng je stem uit en bepaal wie de HAS Awards 2014 winnen!Dit jaar worden voor de derde keer de HAS Awards uitgereikt. De grote dag hiervoor is 19 juni 2014, want de uitreiking vindt (inmiddels) traditio-neel plaats tijdens het HAS Year Event. Net als voorgaande jaren promoten de genomineerden zichzelf via een fi lmpje en tot kort voor het evenement kan er gestemd worden via www.hasyearevent.nl. Via deze website kun je jezelf ook aanmelden voor 19 juni. In deze HAS Beats vertellen we je nog eens uitgebreid wie de genomineerden zijn zodat je een goede keuze kunt maken!

Categorie Jong talent Studenten zijn de professionals van morgen. Bij hen ligt de toekomst. In de categorie Jong talent drie studenten die eruit springen wat betreft visie, eigen stijl en innovatiezin. Zij weten van aanpakken en hebben een ongekende passie voor hun vak. In 2013 won Kiki Cornelissen van de opleiding Food Design & Innovation. De genomineerden in de categorie Jong Talent dit jaar zijn: Froukje Kooter (Dier- en veehouderij), Mijke Hams (Food Design & Innovation) en Rutger de Kort (Milieukunde).

Winnaar categorie Jong Talent 2013: Kiki Cornelissen.

10

11

HAS Awards 2014

Froukje Kooter Froukje Kooter is vierdejaars studente Dier- en veehouderij en studeert af via de Inno-vatieklas. Ze koos voor deze studie om ze de veehouderij een interessante schakel bin-nen de voedselketen vindt. “Er komt zoveel kijken bij het houden van dieren om een ver-antwoord stuk vlees op je bord te krijgen!” Ze voelt zich erg betrokken bij de kloof tussenboer en consument. “Ik wil boer en consument dichter bij elkaar brengen”,zegt ze. “Daarvoor heb ik onder meer het tijdschrift Groene helden gemaakt en uitgebracht. Hierin vind je de verhalen van jonge enthousiaste mensen in de voed-selketen. Er komt ook een tweede uitgave aan!” Na haar afstuderen gaat Froukje een traineeship volgen bij de ZLTO. “Daar heb ik erg veel zin in. Mijn droombaan? Het zou me niks verbazen als ik later ergens parttime ga werken en daarnaast iets voor mezelf begin.”

Froukje Kooter

“Ik wil boer en consument dichter bij elkaar brengen”

Rutger de Kort Rutger de Kort is net afgestudeerd aan de opleiding Milieukunde en liep stage bij een duurzame, holistische school in de jungle: Green School Bali. “Ik hielp de energiecommissie met de lopende energievraagstukken, onder meer het optimaliseren van de aanwezige zonnecellen en het gebruik van de biogasinstallatie. Ook heb ik een paar gastcolleges gegeven aan de brugklassers over duurzame energietechnieken en energieconversies.” Hij studeerde af bij Intersnack. “Zij willen duurzaamheid handen en voeten geven. Voor de teelt van aardappelen die gebruikt worden voor de productie van aardappelchips, ben ik op zoek gegaan naar een goede methode om een carbonfootprint te berekenen voor verschillende teeltlocaties (door heel Europa).” Nu gaat Rutger naar Zweden. “Ik ga doorstuderen aan de KTH Royal Institute of Technology in Stockholm. De studie heet Sustainable Technology.”

Rutger de Kort

“Ik hielp de energiecommissie met de lopende energievraagstukken”

Mijke HamsMijke Hams is vorig jaar afgestudeerd aan Food Design & Innovation. Ze had altijd al een grote passie voor voeding. “In het eerste jaar van de opleiding bleek dat ik best een keukenprinses ben, maar dat ik eigenlijk nog beter ben in marketing. Ik startte al tijdens mijn studie mijn eigen promotiebedrijfje Sproet. Dit kwam voort uit mijn individuele opdracht. Met studenten doe ik sample- en promotieacties voor bedrijven als Just Nuts en Peppersmith.” Mijke was onder meer betrokken bij het project rondom de varkens Bernard en Marie. “Die varkens hebben we gebruikt om de hele keten in kaart te brengen. We hebben ze grootgebracht, laten slachten, hun vlees binnen de HAS verkocht via een veiling en het Ketenfestijn georganiseerd voor externen om verbinding te leggen met het bedrijfsleven. Het zijn met recht varkens met een verhaal waarbij alle schakels in de keten voorbij zijn gekomen.”

Mijke Hams

“Het zijn met recht varkens met een verhaal”

121212

Categorie PraktijkonderwijsAansluiting tussen onderwijs en beroepspraktijk staat bij HAS Hogeschool voorop. Daarom is er in de onderwijsprogramma’s naast theorie veel ruimte voor praktijkonderwijs. In de categorie Praktijkonderwijs won in 2013 de Rabobank. Dit jaar zijn wederom drie bedrijven genomineerd waar wij zeer intensief mee samen-werken: Fancom, Fortifi ed Food Coatings en IBN Facilitair.

Winnaar categorie Praktijkonderwijs 2013: de Rabobank.

HAS Awards 2014

Stem op

www.hasyearevent.nl

1313

Fortifi ed Food Coatings Fortifi ed Food Coatings bestaat nog niet zo heel lang. Het bedrijf voegt vitaminen en mineralen toe aan voedingsmiddelen om zo de voedingswaarde te verhogen. Dit is bijvoorbeeld interessant voor sporters en senioren. “HAS Hogeschool heeft geholpen Fortifi ed Food Coatings van de grond te krijgen en de juiste partijen om ons heen te verzamelen”, vertelt Diederik Bruins. “De samenwerking met HAS Hogeschool gaat over onderzoek en de waardenketen food. We zijn begonnen in Gent bij het bedrijf Rousselot waar afstudeerders van HAS Hogeschool hebben gewerkt aan ons eerste product. Een tweede project hebben we gedaan met Zuidzorg, dit was een sensorisch consumentenonderzoek onder senioren. Samenwerken met studenten heeft een grote meerwaarde. Studenten zijn gemotiveerd, werken hard en hebben goed zicht op de realiteit van nu.”

Diederik Bruins

“HAS Hogeschool heeft geholpen Fortifi ed Food Coatings van de grond te krijgen”

FancomFancom werkt al jaren samen met HAS Hogeschool en ziet graag de doorvertaling van theorie naar praktijk. “We hebben al veel stagiaires van de HAS bij Fancom gehad”, vertelt Gijs van den Berg, “zowel voor commerciële activiteiten, als voor het ontwikkelen van innovaties. Sinds we in 2007 met onze researchafdeling zijn gestart, werken we intensief samen met HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen. Ieder jaar hebben we minstens één project die aansluit bij onze researchactiviteiten. Samenwerken met de HAS is voor ons een mooie aanvulling op de kennis die we betrekken van universiteiten en kennisinstellingen. Studenten van de HAS hebben vooral interesse voor het dier en de praktijk, terwijl wetenschappers vooral met nieuwe technologie en wiskundige modellen bezig zijn. Beide heb je nodig om goede nieuwe producten te maken.”

Gijs van den Berg

“HAS-studenten hebben vooral interesse voor dier en praktijk”

HAS Awards 2014

13

IBN Facilitair IBN Facilitair wilde graag samenwerken met een partij die een breed spectrum van hun werkgebied kan ondersteunen. In HAS hogeschool vonden zij een goede partner. “Wij willen de kennis in ons bedrijf vergroten”, vertelt Tiny van Schijndel. “We willen dit vooral doen met partijen in onze directe omgeving zoals de HAS. Bij de HAS vinden we niet alleen een onderwijskundige insteek, maar ook een bedrijfsmatige. Zo doen studenten bij ons projecten, maar ook heeft HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen een aantal bestekken doorberekend en een opleidingstraject op maat gemaakt voor ons.” Tiny vindt dat studenten een frisse kijk hebben op zaken en dat ze daarmee hun meerwaarde al bewijzen. “Daarnaast willen we jonge mensen interesseren in het werken bij IBN Facilitair omdat ze steeds meer transformeren naar een kennisbedrijf en hiervoor jonge mensen aan zich willen binden.”

Tiny van Schijndel

“Wij willen de kennis in ons bedrijf vergroten”

141414

Categorie BedrijfsopdrachtBedrijfsopdrachten zijn opdrachten van het bedrijfsleven waar studenten op afstuderen. In de categorie Bedrijfsopdracht drie toonaangevende bedrijfsopdrachten waar innovatie en duurzaam-heid voorop staan. In 2013 won Vitelia Voeders in deze categorie. Dit jaar zijn de genomineerden Provincie Noord-Brabant, Novisem en Lamb Weston.

Winnaar categorie Bedrijfsopdracht 2013: Vitelia Voeders.

HAS Awards 2014

Stem op

www.hasyearevent.nl

1515

Lamb Weston Lamb Weston deed met studenten van HAS Hogeschool een onderzoek naar verpakkingsconcepten voor friet. De studenten deden hierbij een marktverkenning, legden belangrijke functionele eigenschappen van de best geschikte verpakking vast en ontwikkelden een aantal creatieve ontwerpen en fysieke prototypes. “We hebben twee duidelijke gebruikersmomenten gevonden waar een innovatieve verpakking het verschil kan maken in de beleving van ons product”, stelt Dirk van Dijk. “Het project heeft interessante concepten opgeleverd en inmiddels werken we samen met een groot internationaal verpakkingsbedrijf om die concepten ook op de markt te brengen. Studenten zijn nog onbevangen, ze leiden niet aan het ‘done it/didn’t work-syndroom’ of andere idea killers. Bij dit project konden studenten met verschillende afstudeerprofi elen samen het verschil maken.”

Dirk van Dijk

“Het project heeft interessante concepten opgeleverd”

NovisemStudenten deden bij Novisem onderzoek naar de ontwikkeling en veredeling van kruiden, onder meer in combinatie met led-techniek. Daarnaast deden zij een marktonderzoek naar vergeten groentegewassen. Deze groentegewassen behoren tot een breed palet van uiteenlopende bijzondere smaken en hoge concentraties gezondheidsstoffen. “Novisem wil marktleider zijn als het gaat om de ontwikkeling van smaak en gezondheid in niche groenterassen”, zegt Charles Dings. “De strategie van Novisem is om in de groenteproductieketen een ‘pull-markt’ te creëren in plaats van de traditionele ‘push-markt’. Door middel van deze strategie willen wij het aanbod van smaak en gezondheid voor de consument verbreden. Om deze doelstelling te bereiken is een hoog kennisniveau noodzakelijk. Studenten van de HAS kunnen dit gewenste niveau bieden.”

Charles Dings

“Studenten van de HAS kunnen dit gewenste niveau bieden”

HAS Awards 2014

15

Provincie Noord-Brabant Provincie Noord-Brabant deed samen met HAS Hogeschool de opdracht ‘Streek-ontwikkeling en gezondheid: casus Het Groene Woud’. “De Provincie Noord-Brabantdraagt een grote verantwoordelijkheid voor de gezondheid en veiligheid van huidige en toekomstige generaties”, zegt Johan van den Hout. “Drie studenten hebben onderzoek gedaan naar streekontwikkeling in het Groene Woud in relatie tot gezond-heid. Zij hebben met allerlei partijen interviews gehouden om te kijken hoe in projecten beter rekening gehouden kan worden met gezondheid. Dit resulteerde in een plan van aanpak en een bruikbare methodiek om mensen die betrokken zijn bij streekontwikkeling bewust te maken van hoe belangrijk het is om gezondheid in te passen in hun plannen. De uitkomsten van het onderzoek waren zo goed dat we ze ook gaan toepassen in drie andere gebieden.”

Johan van den Hout

“Studenten hebben onderzoek gedaan naar streekontwikkeling in relatie tot gezondheid”

16

Tekst: Margarita MillenaarFoto: Jolijn van Alebeek

“Na de middelbare school wilde ik graag diergeneeskunde studeren, maar ik werd uitgeloot. Ik ben toen begonnen aan Biochemische Wetenschappen, alleen bleek dat niets voor mij. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de HAS met in mijn achterhoofd dat ik in het nieuwe jaar toch nog zou aanmelden voor diergeneeskunde. Maar ik had het zo naar mijn zin op de HAS, dat ik de opleiding met heel veel plezier heb afgemaakt. Ik ben niet iemand die gaat voor een zesje, maar voor die negen. Wellicht kunnen mijn docenten en begeleiders zich dat nog wel herinneren. Ik was en ben nog steeds een streber.”

Leervolle HAS “Ik heb veel geleerd tijdens mijn studie en vooral de stages herinner ik mij nog goed. Bijvoorbeeld mijn buitenlandstage, drie maanden op een Alpaca Farm in Australië. Het is zo´n fantastische land en ik heb het aan de HAS te danken dat ik die mogelijkheid kreeg. En het project met edelherten in de gemeente Boxtel. Ik heb nog steeds contact met Frans Kapteijns, de boswachter van Natuurmonumenten die ik destijds heb leren kennen. Tijdens mijn afstuderen ben ik begeleid door Huub van Osch. Ik het toen een symposium georganiseerd over fytotherapie. Dat heb ik met veel plezier gedaan.”

Van werkveld terug naar de basis “Via KLV Professional Match kwam ik na mijn studie te werken bij Dienst Landelijk Gebied in Tilburg. Daar zat

HAS Hogeschool wil studenten met een stevige basis de wereld insturen en zorgen dat ze hun eigen weg kunnen vinden op basis van hun talenten. In deze rubriek zoekt HAS Beats hogeschoolgeluiden afgestudeerde HAS-studenten op. Wat is er van ze geworden? En hoe kijken ze terug op hun opleiding aan HAS Hogeschool? Voor deze uitgave spraken we Jolijn van Alebeek, in 2008 afgestudeerd aan de opleiding Dier- en veehouderij.

ik echter niet op mijn plek. Toen er een bedrijfsleider nodig was in het bedrijf van mijn vader, Taxibedrijf van Alebeek, greep ik die kans. Ik heb naast mijn studie en erna altijd thuis gewerkt. In september 2012 kon mijn vader door persoonlijke omstandigheden zijn vak tijdelijk niet uitoefenen. Hij heeft mij toen directeur gemaakt, omdat alles natuurlijk door moest gaan.”

Een bedrijf runnen“Ik ben erg hands on. Ik doe werkzaamheden als plannen, beheer de boeken, rij zelf met de taxi en leid ook de chauffeurs op. Bij de HAS heb ik geleerd hoe ik een bedrijf moet runnen. Of het nu een boerenbedrijf is of een taxibedrijf, in essentie komen veel zaken overeen. Informatie over personeelsmanagement heb ik tijdens mijn studie niet gehad en dat mis ik soms. In een boerenbedrijf heb je dat natuurlijk minder en bij ons bedrijf heb ik daar juist veel mee te maken.”

Passie voor hulphonden “In het werk wat ik nu doe, kom ik niet in aanraking met dieren, maar ik ben hier nog steeds gek mee. Vanuit deze passie ben ik ook een aantal jaren bezig geweest met het opvoeden van hulphonden. Mijn man en ik hebben er inmiddels twee opgevoed. Het opvoeden van hulphonden is een vak apart. Ik heb dan ook veel gehad aan mijn studie, met vakken als Gedrag en Ethologie. Vanwege de drukte nu, heb ik hier momenteel geen tijd voor. Als ik iets doe, dan moet het goed gebeuren.”

Naar mijn zin“Ik weet uiteraard niet wat de toekomst gaat brengen. De branche waar ik nu in werk, hangt voornamelijk af van contracten en aanbestedingen. Maar ik heb het momenteel ontzettend naar mijn zin hier. En waarschijnlijk wil ik in de toekomst wel weer een hulphond opvoeden.”

hoe is het nu met...

Jolijn van Alebeek

“Bij de HAS heb ik geleerd hoe ik een bedrijf moet runnen”

1717

Jolijn van Alebeek

18

Bedrijven binnen de HAS-muren: een win-winsituatie

Tekst: Esther MauriksFoto: Karin Jonkers

HydroThane huurt bij HAS Hogeschool ruimte voor pilotinstallaties op het gebied van vergisting (een manier van anaerobe zuivering) en anaerobe waterzuivering. Voor klanten testen ze het ingangsmateriaal (afvalwater) om te onderzoeken of dit inderdaad gezuiverd of behandeld kan worden met een van de door hun verkochte technieken. Daarnaast wordt innovatieonderzoek gedaan naar potentieel nieuwe producten. Ruud Slenters, oud-student van de HAS, werkt als Junior Wastewater Technologist dagelijks in de milieuhal en vertelt: “Ieder jaar werken we samen met studenten en docenten van de opleiding Milieukunde. In blok 2 van het tweede jaar voeren zij, samen met ons, een onderzoeksproject uit. Elk jaar is dat een ander project. Hierbij stelt HydroThane ook haar installaties ter beschikking. Daarnaast boden we in het verleden stageplaatsen aan voor HAS-studenten, hoewel we momenteel wegens grote drukte minder goed in die vraag kunnen voorzien.” Ruud bevestigt dat dergelijke werkrelaties zowel het bedrijf als de HAS voordelen oplevert. “Behalve dat het onze band met de HAS versterkt, heeft HydroThane hier ook de kans om aan innovatie te doen waar we normaliter te weinig tijd en mensen voor zouden hebben. Anderzijds is het voor de studenten erg leerzaam om aan mooie en échte projecten, met échte consequenties, te werken.”

MelkrobotOok bij de andere opleidingen wordt binnen de HAS op diverse wijzen samengewerkt met bedrijven. Dat deze samenwerking naadloos kan aansluiten op het curriculum van de opleiding, blijkt ook uit het voorbeeld dat docent Peter van den Eng bij de opleiding Dier- en Veehouderij, geeft: “In het kader van het keuzevak Melkwinning halen we de nieuwste melkrobot in huis. Deze robot wordt op

Dat de HAS een sterke relatie heeft met het bedrijfsleven, is alom bekend. Gastcolleges, stages, bedrijfsopdrachten, real-life casussen, masterclasses, excursies, onderzoek: het zijn allemaal activiteiten die in nauwe samenwerking met lokale, regionale, nationale en zelfs internationale bedrijven ontwikkeld en uitgevoerd worden. Dat er ook bedrijven zijn die binnen de muren van de HAS hun activiteiten uitvoeren, is wellicht minder bekend. Wat doen ze zoal en wat is de meerwaarde voor de studenten en docenten van de HAS?

achtergrond

de HAS in bedrijf gesteld door Lely en medewerkers van Lely geven diverse lezingen en workshops rondom het melken met de robot. Door studenten opdrachten te geven die met behulp van de melkrobot kunnen worden uitgevoerd, wordt deze voorziening heel duidelijk in het onderwijs ingebed. Studenten maken kennis met de modernste sensortechnologie, ook in het kader van uitvoering van hun bedrijfsopdrachten.” Als het onderwijs is afgerond wordt de melkrobot weer opgehaald, maar ook aankomend studiejaar zal Lely de robot weer beschikbaar te stellen.

PraktijkbedrijvenDaarnaast staat voor komend studiejaar nog een ander, nieuw project op de planning. Peter: “Praktijkkennis is voor dierstudenten essentieel. Aangezien HAS Hogeschool geen eigen proef- of onderwijsbedrijven heeft, moet de praktijkkennis bij bedrijven buiten de HAS worden opgedaan. Dit gebeurt via onderwijsmodules, projecten en stages. Om dit systeem te verbeteren wil de opleiding Dier- en Veehouderij graag een aantal praktijkbedrijven aan de HAS verbinden en inrichten om HAS-studenten regelmatig(er) te kunnen ontvangen. Denk hierbij aan faciliteiten zoals een omkleedruimte die geschikt is voor groepen, of een ruimte waar onderwijs gegeven kan worden op het bedrijf. Daarnaast zou de opleiding op deze bedrijven de nieuwste technologieën willen

“Studenten werken aan échte projecten met échte consequenties”

19

installeren om op die manier de studenten in aanraking te laten komen met deze technologieën. Gedacht wordt aan plaatsbepalingssystemen, tochtdetectie, vreetmeters, herkauwmeters en mastitisdetectie via een warmtecamera.” Drie melkveebedrijven zijn be-naderd met de vraag of ze hieraan mee zouden willen werken. Twee van deze bedrijven worden al regelmatig gebruikt als praktijkleerbedrijf in de opleiding Dier- en veehouderij. De bedrijven verschillen qua management en huisvesting, zodat gevolgen van verschil in huisvesting en/of management meegenomen kunnen worden in de lessen. Alle drie de bedrijven hebben in eerste instantie positief gereageerd op de vraag. Op dit moment worden de wensen en eisen tussen de HAS en de bedrijven

Ruud Slenters bij de installatie van Hydrotane in de Milieuhal.

uitgewisseld om zo tot een samenwerking te komen voor een proefperiode van twee jaar.

Win-winsituatieSamenwerking vraagt dus een gedegen voorbereiding; behalve op het relationele vlak moet voor zowel het bedrijf als de opleiding duidelijk worden welke kansen er voor beide partijen zijn en hoe deze kansen kunnen worden omgezet in concrete projecten die binnen het bedrijfsproces enerzijds, en in het opleidingscurriculum anderzijds, kunnen worden ingebed. De win-winsituatie die daaruit voortvloeit, maken de inspanningen van beide partijen het meer dan waard.

20

HAS graphic Data: Kim van der Leegte en Gemma HermesGraphic: Yell & Yonkers, Marieke Lutz

Bedrijfskunde en agribusinessVoedingsmiddelentechnologie

Food Design & InnovationMilieukunde

Dier- en VeehouderijToegepaste Biologie

Tuin- en LandschapsmanagementLandscape Design

Stad en streekontwikkelingTuinbouw en akkerbouw

43 3437

Europa

België

Verenigd Koninkrijk

Duitsland

Buiten Europa

Nieuw-Zeeland

Canada

Australië

Bedrijfskunde en agribusinessVoedingsmiddelentechnologie

Food Design & InnovationMilieukunde

Dier- en VeehouderijToegepaste Biologie

Tuin- en LandschapsmanagementLandscape Design

Stad en streekontwikkelingTuinbouw en akkerbouw

50 2627

Top drie stagelanden 2012-2013 binnen- en buiten Europa

21

Tekst en foto: Lineke Booster

… mijn eerste jaar op de HAS op heel bijzondere wijze vierde …

Tekst: Marijke WolfsFoto: Judith Dirven (afgestudeerd TLM 2013)

“Momenteel ben ik bezig met het vormgeven van de module ‘Strategie & Beleid’ voor de tweedejaars studenten Bedrijfskunde en agribusiness. De module bestaat uit vier onderdelen: strategische marketing, KAM-zorg, Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en een project (licence to produce). Op 12 mei gaan we naar de Europese Commissie en het Europees Parlement toe. Hier krijgen we uitleg over het GLB en over de verschillende Europese instituten. In de middag gaan we in gesprek met Wyno Zwanenburg, verkiesbaar namens de VVD voor het EP en Eurogroup for Animals. Deze laatste groep sluit mooi aan bij het project binnen de module. Hierbij maken studenten een positieve film over de agrosector, waarbij kritieken van organisaties zoals Wakker Dier met argumenten weerlegd worden. Hierbij zijn de juiste beelden, muziek, voice-over e.d. van belang. Want: c’est le ton qui fait la musique!”

“Op 4 april 2014 was het precies een jaar geleden dat ik mijn sollicitatiegesprek had op de HAS. Nooit eerder werd een één-jarig HAS-jubileum zó groots gevierd. Want op die bewuste dag stapte ik met Daan in het ‘huwelijksbusje’! Samen met familie, vrienden én HAS-collega’s werd het een prachtige, relaxte dag vol verrassingen. Ten eerste werden we verrast door het heerlijke weer. Wie had kunnen denken dat het op 4 april 22 graden zou worden? De tweede verrassing was dat we – al onderweg met het busje – erachter kwamen dat ik mijn bruidsboeket vergeten was en dat we dus terug moesten. Gelukkig konden we daar hartelijk om lachen. Het past zelfs wel een beetje bij ons, haha. Verder verraste ik onze gasten tijdens de huwelijksceremonie met een zelfgezongen lied en op het feest met een zelfgebakken huwelijkstaart. Judith Dirven, vorig jaar afgestudeerd aan de HAS, opleiding Tuin- en landschapsmanage-ment, legde de dag vast in prachtige foto’s!”

In deze rubriek vragen we medewerkers naar een bijzondere dag in hun leven. Deze keer Suzanne Jansen (voorheen Beugels), docent bij Geo Media & Design.

even bellen met...

Ronald Sol

de dag dat ik...

Even bellen, metdocent Bedrijfskunde en agribusiness, op woensdag 16 april om 13.00 uur.

22

KetenFestijn HAS Hogeschool wint Boer2Burger-award! Studenten van HAS Hogeschool in Den Bosch winnen de Boer2Burger-award 2014 met hun initiatief “Bernard/Marie & het Ketenfestijn”. Zij werden uit drie initiatieven door het publiek tot winnaar gekozen tijdens het openingseminar Dier en Landbouw op Animal Event in Hilvarenbeek. De winnaars winnen een trip naar een door hen te kiezen innovatiecentrum voor de veehouderij.Van: animalevent.info, 2 mei 2014

HAS Hogeschool komt regelmatig in het nieuws. In deze rubriek lichten we er iedere uitgave een paar uit. Lees de volledige artikelen op intranet onder HAS Beats/HAS in het nieuws.

@RoodenburgA Vleeseten niet duurzaam. Beter vegetarisch hummer rijden, dan vleesetend fietsen #kweekvlees Op evmi Food top100 #hashogeschool @EVMItweets 6 mei

@ImagroBVGeslaagd #AnimalEvent powered by @HAShogeschool bouwt brughoofden vanuit boer burger & dierenliefhebber #BeekseBergen 4 mei

@marjoleinkreij Mooi initiatief van @HAShogeschool; lentemarkt #food4friends http://www.has-hogeschool.nl/lentemarkt-food4friends … aanmelden via GPe@has.nl29 april

@JorisvandelooVriend en collega @wereldspeler licht tipje van sluier op mbt zijn inauguratie tot lector @HAShogeschool http://vimeo.com/9200955519 april

@HAShogeschool

Nieuwe innovatielector bij HAS HogeschoolHAS Hogeschool is weer een lector rijker. De onderwijs-instelling benoemt Evert-Jan Ulrich op 13 mei officieel tot lector innovatie en ontwikkeling. Aankomend Lector Evert-Jan Ulrich zegt zich sterk te maken om belangrijke innovatoren uit binnen- en buitenland aan de HAS te binden. Binnen onderwijsinnovatie ontwikkelt de hoge-school een aantal doelen. Zo ontwikkelt ze een innovatie- klas op basis van de principes ‘talent based learning’ en ‘out of the school box.’ Ook komen er een zestal Design & Innovatiecentra met als doel creatief en innovatief denken integraal deel te laten uitmaken van alle opleidingen van HAS Hogeschool.Van: VMT.nl, 1 mei 2014

Noordse woelmuis floreert in Nieuwkoopse PlassenNatuurmonumenten doet er alles aan het de noordse woelmuis naar de zin te maken in de Nieuwkoopse Plassen. En met succes, want deze zeldzame woelmuis floreert in dit waterrijke gebied. De noordse woelmuis was dit jaar het afstudeerproject van Dianne Sanders en San Claessens, studentes toegepaste biologie aan de HAS in Den Bosch, een hbo-opleiding op het gebied van landbouw, natuur, voeding en milieu.Van: vroegevogels.vara.nl, 30 april 2014

HAS IN HET NIEUWShas in het nieuws

Mekkafood gaat agrofood onderwijs stimulerenMet de ondertekening van een partnership hebben HAS Hogeschool Venlo en Mekkafood GmbH & Co KG hun samenwerking voor de komende jaren bekrachtigd. Als partner van HAS Hogeschool zal Mekkafood zich in gaan zetten om de kwaliteit van het agrofood onderwijs en innovatie in de eigen productieregio Venlo en het Duitse Nettetal te stimuleren. Met de ondertekening van het partnership bundelen beiden de krachten om zowel Mekkafood als de sector in zijn geheel verder te ontwikkelen. Van: outofhome-shops.nl, 17 april 2014

23

Frans van Hintum bedankt voor het stokje… mijn naam is Patricia Stinissen. Ik ben tien jaar geleden op de HAS

begonnen bij de opleiding Voedingsmiddelentechnologie en heb drie jaar geleden de overstap gemaakt naar de opleiding Food Design & Innovation. Al jarenlang is de hamvraag bij de opleiding Food Design & Innova-tion: waar leiden wij onze studenten toe op. Zijn het creatieve productontwikkelaars, conceptontwikkelaars? Alles behalve koks, toch? En waarom zijn we dan toch zo trots dat onze tweedejaars studente Food Design Celine de Gast meedoet aan het tv-programma Masterchef Holland? Elke maandag tot en met donderdag zit ik samen met nog heel veel collega’s voor de buis om 20.30 uur op Net 5 en is het erna hét gesprek van de dag. Van de duizenden inzendingen, mocht Celine met nog zestien anderen aan het programma meedoen. Nu zijn er nog acht over, waaronder Celine. Het is Celines grote droom om samen met haar vriend een eigen food-onderneming (lunchroom of delicatessenzaak) te beginnen in Eindhoven.Veel van Nederlands bekende chefs komen een gastles geven: zoals Pierre Wind, Joris Bijdendijk, Joop Braakhekke, Herman de Blijker en ga zo maar door. Maar waarom doet onze Celine de Gast mee aan het programma als wij niet opleiden tot ‘beste kok/masterchef van Nederland’? Het antwoord is eigenlijk vrij simpel: onze studenten moeten een passie voor voeding hebben, een passie voor koken. Ze moeten trends en creativiteit kunnen vertalen naar concepten. Ze worden opgeleid tot food designer, conceptontwikkelaar, innovatiemedewerker in grote en kleine bedrijven en als ondernemer. Onze studenten leggen verbindingen en bouwen bruggen. Elke avond zit ik vol bewondering te kijken hoe Celine haar kennis van de opleiding gebruikt: het concept moet kloppen, smaken moeten goed in elkaar overlopen en bij elkaar passen, het mondgevoel moet goed zijn, maar ook haar kooktechnieken komen heel goed van pas. Kortom onze lessen conceptontwikkeling, sensoriek, kookkunst, foodkennis enzo-voorts zijn niet voor niets geweest en wie weet bereikt ze wel de finale… Wat kunnen we toch trots op onze opleiding Food Design & Innovation. Ik geef het stokje door aan Jet Vossebeld.

Volgende keer in de HAS Beats hogeschoolgeluiden

• Themaspecial W DO IT: de I van Internationaal en de T van Talentgericht• Interview: Annet Roodenburg over haar

aflopende lectoraat Voeding en Gezondheid

Tekst en foto: Patricia Stinissen

Masterchef Holland

estafettecolumn

Cat

egor

ie P

rakt

ijkon

der

wijs

Fancom

Fortifi ed Food Coatings

IBN Facilitair

Cat

egor

ie B

edri

jfsop

dra

cht

Lamb Weston

Novisem

Provincie Noord-Brabant

Cat

egor

ie J

ong t

alen

t

Froukje Kooter

Mijke Hams

Rutger de Kort

BEKIJK de fi lmpjes van de genomineerden en STEM op uw favoriet!

www.hasyearevent.nl

De negengenomineerden

zijn:

Met uitreiking HAS Awards 2014

Donderdag19 juni 2014Den Bosch

HAS Year Event