VERZAMELKAARTEN HEERHUGOWAARD VOOR BETROKKEN BEWONERSHANDLEIDING

CONCEPT

2

INHOUDSOPGAVE

Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Aanleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4Doe mee! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5Leeswijzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7Oefening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8Eerste indrukken Heerhugowaard . . . . . . . . 9Waar is Heerhugowaard uit ontstaan? . . . . . 11Wat is het sociaal kapitaal van Heerhugowaard? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13Sociaal kapitaal: plek om te cocoonen . . . .13Sociaal kapitaal: daadkrachtige gemeenschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Sociaal kapitaal: oude en nieuwe sociale netwerken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Sociaal kapitaal: sleutelpositie in regio . . . 15Van stenen stad naar mensenstad . . . . . . . 15Decentralisatie, transitie, transformatie & actief burgerschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17Stel je voor, het is 2025 . . . . . . . . . . . . . . . . . 182025: Cocoonen met kopjes koffie . . . . . . . 222025: Bij de tweede giraffe naar links . . . . . 252025: Huppeltje maken in middenwaard . . 27

3

INLEIDING

Zien wij onze stad wel als we vluchtig pendelen tussen werk, supermarkt, school en huis?

Beste mede-bewoner,

Graag nodigen wij je uit om met deze ver-zamelkaarten beter te kijken naar Heerhugo-waard. Kijken is een actieve bezigheid. We zien wat wij denken dat wij zien. Iedereen kijkt dan ook anders naar deze stad... En omdat deze stad heel snel verandert zien wij zelf ook telkens wat anders, als wij beter kijken...

Als jij nu, terwijl je dit leest, denkt aan Heer-hugowaard: wat zie je dan voor je? Waar denk je dan aan? Toen je zojuist door de stad heen liep, fietste of reed: wat viel je toen op? Als je terugdenkt aan de dag dat je hier voor het eerst kwam: wat viel je toen op? Wat heb je sindsdien zien veranderen? Wat zie je hier nu gebeuren? Wat denk je of hoop je dat in Heerhugowaard gaat gebeuren?

Ik ga morgen anders kijken naar mijn buren.

4

AANLEIDING

Na 60 jaar bouwen met steen, is het nu tijd om te bouwen met mensen.

We kijken beter als wij even stil staan... En dat is precies wat wij actief in Heerhugo-waard hebben gedaan met een groep van 20 bewoners, ondernemers en ambtenaren. De directe aanleiding om met deze groep van 20 mensen samen beter te kijken naar Heerhu-gowaard, vormt de landelijk terugtrekkende beweging die de overheid maakt in zorg en welzijn. Samen hebben we gekeken wat deze veranderingen betekenen voor Heerhugo-waard. Omdat Heerhugowaard nog jong is en steeds verandert zullen wij als bewoners, ambtenaren, politici en professionals een hele eigen invulling moeten geven aan de nieuwe werkelijkheid die in het sociaal domein aan het ontstaan is in Nederland. Samen hebben we verschillende toekomstbeelden ontwikkeld over hoe Heerhugowaard er in 2025 uit kan zien. Wij hebben elkaar uitgedaagd om in kleine stapjes die toekomst in het hier en nu uit te proberen.

Hoe meer wij om ons heen zijn gaan kijken, hoe meer wij ervan overtuigd zijn geraakt dat Heerhugowaard een omslag kan en moet maken van stenen stad naar mensenstad.

5

Het steen is nu wel klaar. De sociale groei ligt lastiger. Die kan de gemeente niet afdwingen.

DOE MEE!

Deze eerste editie Verzamelkaarten Heerhu-gowaard bestaat uit 15 kaarten. Aan jou de opdracht om alle 15 kaarten te verzamelen!

Elke kaart beschrijft een bestaande sociale activiteit of een denkbeeldige sociale activiteit die mogelijk in de nabije toekomst kan plaats-vinden. Elke activiteit vormt een antwoord op één van onze drie vragen:

Vraag 1: Kun je je hier in 2025 thuis voelen en in contact zijn met je buren?Vraag 2: Wat zijn de nieuwe sociale rituelen in Heerhugowaard in 2025?Vraag 3: Wat maakt jou in 2025 zo blij in Middenwaard dat je spontaan een huppeltje maakt?

We zijn heel benieuwd of jij ziet wat wij zien. Wij zijn heel benieuwd wat jij ziet als je tijd neemt om beter te kijken naar Heerhugowaard. Misschien lukt het je wel om alle 15 kaarten te verzamelen! Misschien wil je dan ook deze kaartenverzameling uitbreiden met een kaart

6

van dingen die jij ziet of ideeën die jij hebt?Hoe dan ook hopen wij dat jij ook meer wilt halen uit Heerhugowaard als leef- en woon-plek! Wij als netwerk kunnen jou daarmee verder helpen en jij kunt ons verder kunnen helpen door te delen wat jij doet en ziet!

Laat het ons weten!

Je kunt je reacties, ideeën of vragen mailen naar Anouchka de Haan: a.dehaan@heerhugowaard.nl

Wij hebben meegekeken naar Heerhugowaard: Anky Floris, Annemiek Adams, Anouchka de Haan, Cees Verkerke, Debora Timmerman, Dennis Vroegop, Edwin Korver, Erna Winters, Eva Middelhoff, Floor ten Holder, Frank Reiber, Frank Schuitemaker, Friedel Nijman, Guido van Belle, Irene Make-laar, Jasper Borst, Johannes Boomsma, Kim van Dijk, Klaas Wever, Lucienne Braaksma, Maikel Lie-Atjam, Marleen Althuizen, Mar-tin Nuchelmans, Michelle Schinkel, Mieke Saanen, Nico Kool, Pepik Henneman, Siem en Truus Rood, Tina Yao, Yvonne Wierts

Ik doe mee omdat ik me nog steeds geen Heerhugowaarder voel.

7

Ik wist echt niet waar ik aan begon. Ik ben in iets positiefs terecht gekomen.Misschien is het ook de kans om iets te betekenen. Het geeft me het fijne gevoel van nieuwsgierigheid. Hoe gaan we dit verder doen?

LEESWIJZER

Deze handleiding beschrijft kort en kernachtig hoe wij naar aanleiding van een aantal ver-wonderingsvragen beter zijn gaan kijken naar Heerhugowaard en wat onze eerste bevindin-gen zijn.

1. Wat valt op in Heerhugowaard?2. Waar is Heerhugowaard uit ontstaan?3. Wat is het sociale kapitaal van

Heerhugowaard? 4. Wat is de opgave waar Heerhugowaard

voor staat?5. Wat is jouw gevoel voor urgentie voor

veranderingen in Heerhugowaard?6. Wat is jouw droom over hoe

Heerhugowaard eruit ziet in 2025?

8

OEFENING

Kijk vijftien seconden lang naar dit plaatje en beschrijf wat je ziet. Lees pas daarna de tekst die ondersteboven staat.

Als je de giraffe eenmaal hebt gezien, zul je nooit meer de vormen zien die je tijdens het verwonderen zag. Uit: Henri Bortoft – The Wholeness of Nature - 1996. Dus pas op! Onze antwoorden op de verwonderingsvra-gen zijn als het ware de giraffen die wij zien als wij naar Heerhugowaard kijken. Zorg dat je je eigen vormen blijft zien...

9

EERSTE INDRUKKEN HEERHUGOWAARD

Wat valt op in Heerhugowaard? Wat ons opvalt als wij door elkaars ogen opnieuw kijken naar Heerhugowaard, is dat het een nieuwe stad is (wegen, gebouwen), waar mensen heel zelfstandig naast elkaar leven. Verder heeft de stad meer kwaliteiten dan het imago doet vermoeden. Ook valt het op dat de verhouding met Alkmaar gevoelig ligt.

Mijn eerste indruk was niet zo best: kaal en

heel veel stoplichten...Maar toen ik bij dit

wijkje aankwam en ik zag een kippenren, toen was het raak.

De buitenkant is mooi, maar kennis

over wat er allemaal gebeurt is er niet.

Heerhugowaard is degelijk en

ondernemend. No-nonsense.

Een Heerhugowaarder is een bewoner die de

navelstreng mist. Hij is gebonden, maar

niet verbonden.

10

Heerhugowaard wordt gezien als een

slaapgemeente, terwijl er vele activiteiten

worden ondernomen en dat zijn altijd weer

de verrassingen.

Gemeenschapszin is moeilijk omdat er geen

gemeenschappelijk verleden is.

Alkmaar heeft de naam, maar

Heerhugowaard is het.

De polder is thuis!

11

WAAR IS HEERHUGOWAARD UIT ONTSTAAN?

Hoe is Heerhugowaard geworden wat het nu is? Wij kijken door een transitiebril naar de geschiedenis van de stad. Wij vragen ons af of en wanneer hier radicale omslagen hebben plaatsgevonden. In transitietermen kun je stel-len dat Heerhugowaard een moeizame agrari-sche start maakte die bijna 300 jaar in beslag heeft genomen. De afgelopen zestig jaar staan in het teken van zeer snelle fysieke groei.

De eerste driehonderd jaar van de geschiede-nis van Heerhugowaard laten zich kenmerken als een moeizaam agrarisch polderbestaan. Wat opmerkelijk is, is dat de drooglegging kostbaar particulier initiatief was (1631). Het leven in deze polder met teleurstellende vruchtbaarheid was armlastig, schraal en geïsoleerd. Het bewonersaantal blijft dan ook lang onder de duizend steken. De polder wordt getergd door overstromingen en gaat zelfs failliet. De moed is eruit. Pas in 1803 wordt het polderbestuur gescheiden van het gemeentebestuur. Alkmaar wordt in 1870 voor de bewoners van Heerhugowaard toeganke-lijk waardoor het ook mogelijk wordt werk in Alkmaar te zoeken.

12

In de afgelopen 60 jaar is de bevolking vertienvoudigd. In eerste instantie wordt Heerhugowaard niet aangewezen als groei-kern tijdens de wederopbouw. Toch groeit Heerhugowaard. De huizen in de nieuwe autostad waren toen – en zijn nog steeds – 20% goedkoper dan elders. De centrumloze nieuwe stad krijgt in de jaren 70 rijkssubsidie en vormt vanaf dan een integraal onderdeel van de ruimtelijke ontwikkeling en planning in de regio. De tijdelijke HAL-samenwerking (Heerhugowaard-Alkmaar-Langedijk) is hier een uiting van. Deze subsidies lopen nu ten einde en veel van de ruimte in Heerhugo-waard is benut.

13

WAT IS HET SOCIAAL KAPITAAL VAN HEERHUGOWAARD?

Nu dat het steen staat en het bewonersaantal stabiliseert is de vraag: wat gaat de komende 10 jaar nieuwe dynamiek brengen in Heerhugowaard?

Wij beschrijven vier sociale kapitalen waarvan wij denken dat Heerhugowaard op kan voort-bouwen en waarmee Heerhugowaard nieuwe dynamiek kan creëren:

• Heerhugowaard is een plek om te co-coonen

• Heerhugowaard heeft een daadkrachtige gemeenschap

• In Heerhugowaard zijn oude en nieuwe sociale netwerken

• Heerhugowaard heeft een sleutelpositie in de regio

SOCIAAL KAPITAAL: PLEK OM TE COCOONEN

De afgelopen 60 jaar hebben veel mensen zich gevestigd in Heerhugowaard en zijn lekker gaan cocoonen. Ze hebben hun huisje en erf helemaal naar hun zin gemaakt en dat

14

was genoeg. Contact en verbinding met de omgeving is van minder belang.

Hoe zit dat met dat cocoonen als je anderen opeens nodig hebt?

SOCIAAL KAPITAAL: DAADKRACHTIGE GEMEENSCHAP

In Heerhugowaard moest de afgelopen 60 jaar alles nog gemaakt worden. Zowel de be-woners, de ondernemers en de ambtenaren zijn gewend om vanuit de maakbaarheids-gedachten vanaf niets iets op te bouwen. Heerhugowaard heeft daadkracht!

Hoe kunnen wij die daadkracht nu het beste inzetten?

SOCIAAL KAPITAAL: OUDE EN NIEUWE SOCIALE NETWERKEN

De Noord en het Kruis vormen hechte ge-meenschappen met actieve en oude sociale structuren. In de rest van Heerhugowaard ontstaan nieuwe sociale netwerken, maar deze zijn nog pril en slecht zichtbaar.

15

Waar zou jij het liefst oud willen worden in Heerhugowaard?

SOCIAAL KAPITAAL: SLEUTELPOSITIE IN REGIO

Heerhugowaard maakt in sociaal, ecologisch en economisch opzicht deel uit van regio Alk-maar. De ruimtelijke planvorming gebaseerd op de groene, rode en blauwe lopers is hier een uiting van. Toch ligt de bestuurlijke relatie met de veel oudere stad Alkmaar historisch gevoelig. Al vanaf de inpoldering van het grondgebied van Heerhugowaard is er sprake van een ongelijkwaardige relatie. De afgelo-pen 60 jaar staat de relatie vooral in het teken van het verdedigen van eigen posities.

Hoe zou het er voor de bewoners van onze Heerhugowaard uit gaan zien als er echt werd samengewerkt?

VAN STENEN STAD NAAR MENSENSTAD

De stenen buitenkant is klaar, nu nog de bezieling! Het hart... Het kloppend hart.

16

Wat wordt het kloppend hart van Heerhu-gowaard in 2025? Waar ontmoeten mensen elkaar? Wat maken mensen met elkaar mee? Wij willen hier met zo veel mogelijk mensen naar kijken om te zien wat al gebeurt en wat nog meer mogelijk kan worden.

Wij denken dat Heerhugowaard voor een dubbele sociale opgave staat: net als alle gemeenten in Nederland moet de gemeente Heerhugowaard een nieuwe rol oppakken in het sociaal domein en tegelijkertijd bezuinigen (zie kader). Daarbij komt dat Heerhugowaard een hele jonge stad is. In 60 jaar tijd is de be-volking vertienvoudigd. Wij zien nog niet de sociale cohesie die je kunt vinden op plekken waar gemeenschappen veel ouder zijn. De afgelopen 60 jaar heeft de gemeentelijke organisatie laten zien dat zij de fysieke groei goed kon bijhouden. De één na de andere nieuwe wijk met voorzieningen is verrezen in de polder. Maar om van een stenen stad een mensenstad te maken is elke bewoner nodig!

Wij denken dat het onze belangrijkste opgave is voor de komende 10 jaar om met mensen te bouwen aan een mensenstad!

17

DECENTRALISATIE, TRANSITIE, TRANSFORMATIE & ACTIEF BURGERSCHAP

Net als andere gemeenten heeft Heerhugo-waard de taak van het Rijk gekregen om hulp en ondersteuning voor haar bewoners te organiseren (DECENTRALISATIE). Gemeenten hebben zich de afgelopen jaren voorbereid op de uitvoering van Jeugdhulp, ondersteu-ning van mensen met een afstand op de ar-beidsmarkt en op hulp en ondersteuning van mensen met een beperking (TRANSITIE). Die overheveling van bevoegdheden is gepaard gegaan met een flinke bezuinigingen. Deze bezuinigingen zijn nodig om de steeds maar stijgende zorgkosten in Nederland in toom te houden. Sinds 1 januari 2015 streeft de overheid er naar dat bewoners steeds meer voor zichzelf en voor elkaar gaan zorgen (AC-TIEF BURGERSCHAP) en dat de zorg steeds beter wordt afgestemd op de veranderende behoeftes: ‘Nederland verandert, de zorg ver-andert mee’. Het is aan de gemeenten om nu samen met zorgaanbieders, maatschappelijke organisaties en bewoners de komende jaren tot deze nieuwe afstemming te komen. Dit wordt de TRANSFORMATIE genoemd.

18

STEL JE VOOR, HET IS 2025 . . .

Stel je voor, het is 2025 en er zijn mooie din-gen gebeurd in Heerhugowaard! Het is gelukt om van Heerhugowaard een mensenstad te maken... waar denk je dan aan? Wat zie je voor je?

We vroegen het eerst aan een dichter, een cocooner en een sociaal ondernemer... En vervolgens gingen wij met z’n allen aan de slag en kwamen tot drie toekomstbeelden.Het is gelukt, in 2025 kun je in Heerhugo-waard cocoonen met kopjes koffie, kan je bij de tweede giraffe links afslaan en maak jij regelmatig een een huppeltje in Midden-waard! In tien jaar tijd hebben er een tiental cruciale omslagen plaatsgevonden binnen de wijken en gemeenschappen in Heerhugo-waard:

19

VAN NAARuniform & kaal vol & divers

sociale sluimerstand nieuwe rituelen

autorijk kunstzinnig

verplaatsen flaneren

geldeconomie deeleconomie

made in China zelfgemaakt

autonoom bijzonder in Alkmaar

regelen namens bewoners ontregelen met be-woners

speciale voorzieningen alles voor iedereen toegankelijk

ontreddering onbegrensde fantasie

Wij vroegen aan een dichter: ‘Stel je voor, het is 2025...’Het eerste wat bij mij naar boven komt als ik denk aan Heerhugowaard in 2025: Heer-hugowaard is voller. Langzaam maar zeker zijn de open plekken bebouwd geraakt. De bouw is diverser, door het terugtrekken van allerlei bemoeienissen van de overheid (lees schoonheidscommissies enzo) en het loslaten van te strenge en achterhaalde regelgeving, mogen en kunnen mensen in Heerhugowaard meer hun eigen gang gaan. De kunst heeft

20

een prominentere plek weten te veroveren en is daardoor zichtbaarder. Met regelmaat hoor ik dan ook, “en dan moet u bij de giraffe linksaf”. Dat prachtige beest staat op een rotonde. Op het strand van Luna ligt onder-tussen een grote speelgoed walvis, waar je in en uit kan (Jonas en de walvis). Kinderen lopen er in en uit. Hij spuit ook water, ideaal bij warm weer. Per wijk zijn er meer initiatie-ven, ook rond zorg, sport en spel. Het zal ook wel moeten om één en ander betaalbaar te houden. Mensen communiceren via sites en apps die daarvoor gemaakt zijn. En er vallen punten te verdienen, die ook geruild mogen worden en waar je dan weer bepaalde dien-sten voor kan krijgen.

De straten worden langzaam maar zeker weer van de bewoners er kan weer volop gespeeld en gewandeld worden (meer bewe-gen!). Want de auto’s raken uit het beeld. Per wijk worden parkeerkelders onder de grond gemaakt waar de auto na gebruik direct in gezet wordt. Deze parkeerkelders worden 24 uur per dag bewaakt door camera’s en per-soneel (gemiddelde gebruik per auto is 1 uur per dag, ergo de rest van de tijd staat dat blik maar in de weg). Toegankelijkheid voor ieder-een, geen woorden maar daden. Het zoge-naamde openbare toilet is dan te gebruiken door iedereen, hoezo aparte ruimtes voor mensen met beperkingen? Waar anderen

21

dan weer niet in mogen en daardoor vaak eindigen als bezemkast. Zal Heerhugowaard nog een zelfstandige gemeente zijn? En tot slot, we zijn 10 jaar ouder!

We vroegen aan een cocooner: ‘Stel je voor, het is 2025...’Ik ben een cocooner. Ik houd heel veel van technologie. Technologie kan veel betekenishebben voor ons, meer dan we denken. Op een gegeven moment weet de bigdata-we-reld welke keuzen je maakt. En die wereld kan op basis daarvan jou relevante informa-tie geven. Je krijgt niet alleen informatie over leuke dingen maar ook nieuwe informatie die je uitdaagt.Je kunt pas een hart ergens in krijgen als je hart daar ook ligt. Dus de interesse moet uit mensen zelf komen. We moeten dus niet pu-shen maar mensen uitnodigen. Dan kunnen we het hart erin krijgen!

We vroegen aan een sociaal ondernemer: ‘Stel je voor, het is 2025..’In 2025 kunnen mensen elkaar makkelijker vinden. Er zijn veel meer nieuwe sociale verbindingen. Leerlingen hoeven niet 24 uur te worden opgehokt in hun school. Ze gaan de Heerhugowaardse samenleving in om daar te leren. Maar ook volwassenen leren van elkaar, en oud leert van jong, jong leert van oud. Niemand hoeft eenzaam te zijn,

22

iedereen heeft wat te bieden aan een ander. Iedereen heeft wel iets aan kennis, ervaring, passie of vertrouwen om te leren aan een ander. Buurtleren is een stap die we al in 2014 hebben gezet naar leren van elkaar, jong en oud.

2025: COCOONEN MET KOPJES KOFFIE

Een buurvrouw drinkt met allerlei verschil-lende eenzame mensen een kopje koffie omdat zij zich zorgen over hen maakt. Maar deze mensen drinken geen kopjes koffie met elkaar... dat is in 2025 anders.

Cocoonen binnen de eigen muren van je huis helemaal op jezelf gericht en tegelijk kopjes koffie drinken met een eenzame buurt lijkt misschien met elkaar in tegenspraak, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn! Ooit was Heerhugowaard een vruchtbare grond voor tuinbouw. Nu vormt Heerhugowaard een voedingsbodem waar wij met elkaar aan de slag kunnen. In 2025 delen wij spullen, kennis, ervaringen en betrokkenheid met elkaar in Heerhugowaard. We delen zorg voor en met elkaar, we delen onze auto en onze kruiwa-gen...

23

Iedereen groet elkaarIn Heerhugowaard zien wij elkaar. Iedereen groet elkaar, kijkt elkaar aan en is niet bang.Trust is hier king. We stappen op elkaar af voor een praatje of om hulp te vragen. Wij hebben een nieuwe balans gevonden. Je kunt ervoor kiezen om het ene moment rustig op je bank te cocoonen en op andere momen-ten juist mee te doen met de dynamiek in de straat, buurt, wijk. Daar ben je vrij in. Niemand is meer eenzaam op de bank tegen wil en dank. Toegankelijke informatievoorziening over wat er is en kan in Heerhugowaard helpt hierbij. Op je Ipad heb je toegang tot een wolk in-formatie over alle mogelijkheden die continu door iedereen aangevuld wordt. Je wordt zo geïnformeerd en je kan anderen informeren. Je kan zelf bepalen of je meedoet. Iedereen in Heerhugowaard, jong of oud, weet wat hij kan en hoe hij kan bijdragen. Er is geen dwang, je mag net zo makkelijk naar binnen als naar buiten treden. En je mag je eigen cocoonruimte behouden.

Begin meteen: kijk morgen anders naar je burenTegelijk voelt ieder zich uitgenodigd en ver-antwoordelijk om bij te dragen. Je bepaalt daarin je eigen grens. Je kunt als individu je eigen keuzes maken om een steentje bij te dragen op je eigen tempo. In 2025 zijn er al-

24

lerlei coöperaties ontstaan die gericht zijn op de wijk, op zorg. Samen ontwikkelen we de wijk en we hebben ook een eigen belang om de wijk goed te maken. We voelen ons daar echt verantwoordelijk voor. In New York heb je bijvoorbeeld coöperatieve winkels. Samen organiseren, je betaalt ervoor, je krijgt korting en je draagt bij. In Heerhugowaard hadden wij dit soort samenwerkingen ook eerder: zo kochten inwoners in de jaren 80 gezamenlijk biologische groenten in.In 2025 pakken wij opnieuw al samenwerkend en samenlevend maatschappelijke, econo-mische en milieuvraagstukken in onze wijken aan. Het bruto wijkproduct is onze maat ge-worden voor het welzijn van Heerhugowaard.

De moestuin is metafoor voor Heerhugowaard. Samen ontginnen,water geven, laten opkomen en samen de vruchten plukken.

25

2025: BIJ DE TWEEDE GIRAFFE NAAR LINKS Heerhugowaard is de duurzame creatieve wijk van Nieuw Alkmaar. Daar kun jeje hart volgen en ga je bij de tweede giraffe naar links... In 2025 is Heerhugowaard sociaal en cul-tureel wakker geworden. De nieuwe wijk van Alkmaar komt meerdere malen voor in het Guiness Book of Records. Het nieuwe ziekenhuis staat wereldwijd bekend om haar lachtherapie. Bejaardenhuis de Mopperpot is genomineerd tot het gezelligste bejaarden-huis van Nederland. De onbegrensde fantasie waarmee Heerhugowaard zich ontwikkelt, spreekt tot de verbeelding. Heerhugowaard is naast de kaasmarkt de toeristische trekpleister van de regio. Door de fusie met Alkmaar en Langedijk heeft Heerhugowaard er boven-dien een historisch centrum bijgekregen en is Alkmaar een duurzame stad geworden. Tot eind van de 20ste eeuw pasten wij ons als nieuwkomers aan aan het culturele en sociale vacuum in de nieuwbouwwijken. De sociale netwerken en culturele rituelen uit de plaats waar we vandaan komen, hebben we ach-ter ons gelaten. Wij installeerden ons in ons nieuwe huisje en doen de gordijntjes dicht. Iedereen voor zich.

26

Er is maar één ladder per straat Dat is in 2025 anders. Er is maar één ladder per straat. ‘Hier zijn wij weer!’ lijkt de Gi-raffe-standbeeld midden in de wijk te wil-len zeggen. Uit zijn oren vliegt de rook van wijkverwarming die tevens dient als cremato-rium. Daarnaast staat de brokkenfabriek van Saenen. Hier kun je voor iedereen gezonde en duurzame brokken kopen: kinderen, ou-deren, honden, poezen, topsporters. Afhalen, ter plekke consumeren, alles kan. Naast de fabriek ligt het unieke WIFI-loze koepelpark. In deze oase van rust word je beschermd tegen alle zendmasten uit de omgeving. Ook uniek voor de regio is het Eutheunasia-lo-ket, daar kun je de E-pil halen. Je mag er een eind aan maken als je klaar bent met het leven. Ondertussen is iedereen welkom in de zorghuis ‘De Mopperpot’. Onder het motto van: ‘kun je nog mopperen, mopper dan mee’ weet dit zorghuis de menselijkheid te vieren met humor. Hier kunnen mopperkonten heen, kunnen zeuren, het uitpoepen en weer vrolijk naar buiten.

Het is maar een vaag beeldZo zal het natuurlijk nooit gaan, maar de boodschap is helder: we hebben shockeren-de eerste kleine stapjes nodig om Heerhu-gowaard te doen ontwaken uit de sociale en culturele sluimerstand waarin zij verkeerd. Welke nieuwe rituelen kun jij met jouw fan-

27

tasie bedenken? Welke gedachten, patronen en werkwijze zou jij willen ontregelen? En trouwens hoe voelt het om een bijzonder onderdeel van Alkmaar te worden?

2025: HUPPELTJE MAKEN IN MIDDENWAARD

In Middenwaard van 2025 wordt nog maar 25% van de ruimte gebruikt voor commer-ciële activiteiten, de rest is school, lab en open-ontmoetingsruimte. Iedereen wordt als premier Rutte ontvangen in dit nieuwe Middenwaard.

Als we ons voorstellen hoe Heerhugowaard en Middenwaard er in 2025 uitzien, komen allerlei waanzinnige beelden naar boven. Ter-wijl we elkaar vertellen over de beelden die we hebben, en ons echt in elkaar verplaatsen, ontstaat het besef dat we in 2025 weten dat we het van elkaar moeten hebben. Elkaar ontmoeten, contact maken, kennis en ideeën delen en verrijken. Dat brengt ons verder.

Kloppend hartIn 2025 is Middenwaard het kloppend hart van Heerhugowaard waar je weet dat ‘je het van elkaar moet hebben’. In 2025 is Midden-

28

waard geen gewoon winkelcentrum meer. Het is een plek waar je graag wilt zijn. Hier kan je niet alleen leuke dingen kopen... je kan hier leuke dingen doen en je komt mensen tegen die jij leuk vindt. Er gebeurt hier van alles, het is je ‘favorite place to meet’, waar je zelfs ‘s avonds nog even heen wilt. Mensen van allerlei verschillende achtergronden voelen zich welkom. De Middenwaard is een soort overdekt stadspark zoals het Vondelpark. Door middel van je Google Glass of watch kom je makkelijk mensen op het spoor die je wilt treffen.

Flaneren langs de popup shop’sMiddenwaard deelt mensen niet in hokjes in, in Middenwaard kan je jezelf laten zien.In Middenwaard kom je ook om te flaneren. Je nieuwsgierigheid wordt geprikkeld en het is telkens weer een verrassing wat je tegen-komt. Want de invulling van de ruimtes in Middenwaard wisselt steeds. De ene keer zie je een pop-up shop de andere keer een FABLAB. Want je kunt hier ook dingen maken. Jong en oud gaan samen aan de slag om hun idee te realiseren. Alle nodige middelen en kennis zijn beschikbaar. Er zijn winkels waar oude ambachten worden uitgevoerd, bijvoorbeeld schoenen gemaakt of jurken genaaid. Hier kun je zien, maar ook leren hoe dat moet. In Middenwaard proef je de ondernemersgeest. Hier werken mensen aan

29

hun ondernemersdromen. Er is de energie van een start up... Mensen, jong en oud, die een vernieuwend idee hebben en dat willen uitwerken, krijgen daar de ruimte voor in Middenwaard.

100% maatschappelijke ruimteEr zijn panden beschikbaar waar je voor een korte periode aan de slag kan om je idee in daden om te zetten. Of dat nu een nieuw pro-duct is, een nieuwe winkelformule, een nieu-we dienst of misschien wel iets heel anders? Middenwaard is een deelcentrum. Je kan hier terecht om je spullen te delen en spullen telenen. De parkeergarage is deels gereser-veerd voor particuliere leenauto’s. De schap-pen van de gereedschapcoöperatie liggen vol leengereedschap van Heerhugowaarders. In Middenwaard zijn werkplekken voor zzp-ers zodat zij elkaar makkelijk treffen en hun dien-sten kunnen ruilen.

Zodra je Middenwaard binnenloopt maak je een (mentaal) huppeltje zo blij ben je om hier te zijn.

30

ColofonWij danken alle mensen die samen met ons beter hebben gekeken naar Heerhugowaard. Als dit verhaal je inspireert nodigen we je van harte uit om mee te doen en zelf ideeën voor of bestaande vernieuwende sociale praktijken aan te dragen. Neem contact met ons op via Anouchka de Haan: a.dehaan@heerhugowaard.nl

Het transitieteamAnouchka de Haan, Debora Timmerman, Edwin Korver, Floor ten Holder, Frank Schui-temaker, Friedel Nijman, Lucienne Braaksma, Michelle Schinkel, Pepik Henneman

© 2015 gemeente HeerhugowaardUitgave: juni 2015Vormgeving en illustraties: Fleur Bakker, Laurenz van GaalenDruk: SpringerUit Drukwerk

Gebruik van fragmenten aangemoedigd mits voorzien van bronvermelding.