Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van...

13
Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone Afwegingskader voor inrichting van de handhaving van de verschillende toegangsregimes voor de gemeente ‘s-Hertogenbosch &Morgen Project Stadsplateau 5 3521 AZ Utrecht +31 (0)30 215 50 80 info @enmorgen.nl www.enmorgen.nl Opdrachtgever Gemeente s-Hertogenbosch Auteurs Tim van Wershoven Joeri Jongeneel

Transcript of Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van...

Page 1: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone

Afwegingskader voor inrichting van de handhaving van de verschillende toegangsregimes voor de gemeente ‘s-Hertogenbosch

&Morgen Project

Stadsplateau 5 3521 AZ Utrecht +31 (0)30 215 50 80 info @enmorgen.nl www.enmorgen.nl

Opdrachtgever

Gemeente ‘s-Hertogenbosch

Auteurs

Tim van Wershoven Joeri Jongeneel

Page 2: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

2 / 13

Inhoud

Inleiding 3

Huidige situatie 3

Toekomstige situatie 3

Waarom de overstap 4

Afweging nieuw systeem 6

Diverse opties 6

Criteria 7

Afweging 8

Toelichting afweging 8

Advies 11

Bijlage: kosten andere steden 13

Page 3: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

3 / 13

Inleiding

Huidige situatie

De toegang en het parkeren in ‘s-Hertogenbosch wordt door drie ‘systemen’ gereguleerd: het Selectief

ToegangsSysteem (STS); de milieuzone en het parkeerbeleid. Deze ‘systemen’ hebben ieder een eigen

beleid, uitvoering en handhaving. Dit document heeft betrekking op het bevoorradingsverkeer en zal zich dan

ook vooral richten op het STS-gebied en de milieuzone.

STS

De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt

momenteel geregeld door het Selectief

ToegangsSysteem (STS), dat het middelste donkerste

gebied op de kaart omvat. Het systeem wordt gebruikt om

venstertijden, die voor een deel van de binnenstad gelden,

te handhaven. Het gebied is vrij toegankelijk op maandag

t/m vrijdag van 07.00 – 12.00 uur en van 18.00 – 20.00 uur

en koopavonden van 21.00 – 22.00 uur. Het systeem

bestaat uit ‘pollers’: paaltjes in de weg die omhooggaan

als de venstertijden niet gelden.

Wanneer een bewoner of ondernemer toegang tot de binnenstad wil buiten de venstertijden, kan deze een

toegangspas aanvragen. Met deze pas gaan de paaltjes omlaag. Men kan een pas krijgen indien:

- Je ondernemer bent met een vestiging binnen het STS-gebied.

- Je een taxi of ov-dienst bent.

- Je een ‘erkende stadsdistributeur’ bent “waarvan niet in redelijkheid verwacht kan worden dat hij/zij in een

dagdeel (ochtend of middag) alle goederen kan ophalen c.q. afleveren waardoor een directe negatieve

beïnvloeding van de bedrijfsvoering wordt of kan worden veroorzaakt” (uit: Reglement ontheffingen en

vergunningen motorvoertuigen, gemeente ’s-Hertogenbosch)

Milieuzone

Naast het STS-gebied, geldt er ook een milieuzone voor vrachtverkeer in een bredere ring om de binnenstad

(het grotere gearceerde deel op de kaart). Om dit gebied te mogen betreden moet de motor van het voertuig

Euro 4 of schoner zijn. De handhaving van deze milieuzone wordt geregeld door de inzet van boa’s.

Toekomstige situatie

STS/venstertijden:

In 2020 geldt de regeling voor alle soorten voertuigen, ongeacht de uitstootklasse. Aangezien het gebied nu

als ‘te druk’ wordt ervaren en in 2025 het gebied in de nul-emissie zal vallen, is het plan om het toegangsbeleid

aan te passen. Bijvoorbeeld door fossielaangedreven voertuigen niet meer toe te laten en alleen ontheffingen

te verlenen voor uitstootvrije voertuigen. Het doel in 2025 is geen verkeer in het STS-gebied buiten de

venstertijden, met uitzondering voor kleine elektrische vrachtvoertuigen of vrachtfietsen.

Page 4: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

4 / 13

Milieuzone:

De milieuzone wordt de komende jaren aangescherpt waarbij de landelijke harmonisatie gevolgd wordt. Tot

en met 2022 mogen enkel voertuigen met een motor van Euro 4 of schoner het gebied in, tussen 2022 en

2025 mogen enkel voertuigen met een motor van Euro 6 of schoner het gebied in. Na 2025 mogen enkel nul-

emissie bestel- of vrachtvoertuigen het gebied in, al zal voor vrachtwagens een overgangsregeling gelden.

Naast het aanscherpen van de uitstootcategorie wordt ook het gebied mogelijk groter (door bv het

Paleiskwartier erbij te betrekken).

Toekomstige situatie

STS/venstertijden

2020: regeling voor alle type voertuigen

Ontheffingen: alleen NE- krijgt toegang

buiten venstertijden.

2025: geen verkeer buiten de venstertijden

Milieuzone

2020: Toegang: Euro 4

2022: toegang Euro 6

2025: NE-zone (nul emissie zone)

Parkeren

(valt buiten scope van dit rapport)

Waarom de overstap

Het vervangen van het huidige STS is om een aantal redenen van belang. Er zijn een aantal aanmerkingen

op het systeem, er gaat de komende vijf jaar veel veranderen als het gaat om bevoorrading in de binnenstad

en er is budget gereserveerd voor aanpassing van het systeem.

Beperkte werking STS

De aanmerkingen op het STS komen voort uit “Evaluatie STS” (feb 2017) en “Rapport bevoorrading

binnenstad gemeente ‘s-Hertogenbosch” (nov 2017):

- Het is een systeem dat technisch gezien prima werkt, maar door ouderdom niet echt ‘slim’ meer is. Een

geldig pasje laat de paal zakken, maar er wordt verder niet geregistreerd welk pasje het is, hoe vaak of

hoe laat. Verdere analyse over het functioneren van STS is dus niet mogelijk.

- De uitgifte en zeker ook het blokkeren van pasjes verloopt niet erg ‘strak’, waardoor het beeld is dat er

een wildgroei aan pasjes in omloop is. Eens in de zoveel jaar is er een opschoonactie waarvan de laatste

in 2015 is geweest.

- De pasjes zijn niet gekoppeld aan het voertuig / kenteken, maar aan het adres van de aanvrager. Gebruik

van een pasje door een ander voertuig dan dat pasje bedoeld is, is relatief eenvoudig.

Dit is een fictieve stad waarin

verschillende lagen zijn te

onderscheiden. Deze lagen zijn

ook van toepassing op ’s-

Hertogenbosch te

onderscheiden: een STS-

gebied, een milieuzone, een ring

waarbinnen gereguleerd

parkeren geldt.

Page 5: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

5 / 13

- Een voertuig dat net voordat de paaltjes omhooggaan (om 12.00 uur) het gebied in rijdt, kan (zonder

problemen) uren later het gebied weer uit. Zo kan je relatief eenvoudig buiten de venstertijden ‘ongestraft’

in het gebied zijn.

- Het systeem is storingsgevoelig waardoor de toegang tot de binnenstad niet meer geregeld kan worden

gedurende een storing.

- Er wordt schade aan de hardware veroorzaakt (auto’s die tegen de paaltjes aan rijden) en deze schade

is op grond van jurisprudentie lastig te verhalen.

Veranderingen

Vanaf nu tot en met 2025 gaat veel veranderen als het gaat om toegang tot de binnenstad voor vracht- en

bestelverkeer. In 2022 zal de toegestane euronorm voor het betreden van de milieuzone worden verhoogd

van euro 4 naar euro 6. Vervolgens zal in 2025 een NE-zone (Nul Emissie-zone) worden ingesteld voor vracht-

en bestelverkeer voor de binnenstad. Het is noodzakelijk om begin 2020 te beginnen met het organiseren van

de vervanging van het STS, omdat er de nodige tijd zal passeren met het uitzoeken van opties, aanvragen

van offertes, implementeren van de beste optie, testen van dit systeem, etc. Het is daarbij wenselijk dat de

verschillende ‘systemen’ op elkaar aan sluiten, qua uitvoering en handhaving.

Budget

Door de gemeente ’s-Hertogenbosch is budget gereserveerd voor het aanpassen van het STS. Daarnaast is

budget gereserveerd voor fysieke aanpassingen in de binnenstad, deze aanpassingen kunnen bijdragen aan

de optimalisatie van een duurzame en leefbare binnenstad.

Landelijk beleid

’s-Hertogenbosch zal het landelijk beleid volgen wat beschreven is in de uitvoeringsagenda stadslogistiek.

Hierin wordt vermeld dat het GNMI (Gemeentelijk Netwerk voor Mobiliteit en Infrastructuur) een uniform

programma van eisen voor het toegangs- en handhavingssysteem van de nul-emissiezone uitwerkt.

Daarnaast onderzoekt het GNMI hoe het toezicht en handhaving het meest efficiënt georganiseerd kan

worden, door bijvoorbeeld collectieve inkoop en aanbesteding. Ook worden in de uitvoeringsagenda

stadslogistiek de uitzonderingen op de toelating tot de binnenstad beschreven.

Page 6: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

6 / 13

Afweging nieuw systeem

Ter vervanging van de ‘systemen’ zijn een aantal opties verkend. Deze afweging van het nieuwe systeem zal

zich voornamelijk richten op het STS. Dit systeem moet namelijk op kortere termijn worden vervangen. Het

systeem dat de milieuzone zal reguleren, wordt wel benoemd.

Diverse opties

Boa’s

Boa’s zijn handhavings-ambtenaren die rondlopen in het STS-gebied en alle voertuigen controleren die in het

gebied aanwezig zijn. Er wordt gecontroleerd of de voertuigen in het gebied de juiste vergunningen en/of

ontheffingen hebben. Zijn de chauffeurs niet in het bezit van een ontheffing, zal er een sanctie worden

opgelegd. Het is een effectieve manier van handhaven, echter is de pakkans laag.

ANPR-camera’s

Dit zijn Automatic NumberPlate Recognition camera’s. Deze camera’s staan bij alle toegangswegen van het

desbetreffende gebied en scannen alle kentekens van voertuigen die het gebied in rijden. De kentekens van

de vastgelegde voertuigen worden vergeleken met een referentiebestand. Wanneer er ongelijkheden zijn,

zullen hier consequenties aan verbonden zijn (waarschuwing, bekeuring, etc.). Er zijn strenge eisen

verbonden aan deze manier van handhaven door de privacywetgeving. Het ministerie raadt aan om met dit

systeem te gaan werken wanneer een NE-zone wordt ingevoerd.

Updaten van het pollersysteem

Het pollersysteem is het systeem waarmee de toegang tot de binnenstad van 's-Hertogenbosch momenteel

wordt geregeld. Dit zijn verzinkbare palen die de achterliggende straten afsluiten buiten de venstertijden.

Tijdens de venstertijden zijn de palen in de grond verzonken, waardoor toegang tot de binnenstad mogelijk is

voor al het verkeer. Het pollersysteem met de pasjes wat momenteel de toegang tot de binnenstad regelt, is

verouderd en ‘los’ van het voertuig. Er zal dus een update nodig zijn om het systeem ‘slimmer’ te maken zodat

het ‘weet’ welk voertuig, wanneer het gebied in en uit gaat.

Scan auto

De scan auto is een auto met een set camera’s op het dak, die alle kentekens die voorbijkomen scant. Deze

gescande kentekens worden in een systeem gecheckt (net als bij de ANPR-camera’s). Bij voertuigen die geen

toegang tot het gebied verleend hebben gekregen, zal er een sanctie worden opgelegd. Het systeem heeft

veel gelijkenissen met de ANPR-camera’s, het grote verschil is dat de auto een bewegende scanner is en de

camera’s op een vaste plek staan.

Combinatie

Naast de optie van één hardware systeem,

is het mogelijk dat de beste optie een

combinatie van hardware systemen wordt.

Uit welke hardware systemen deze

combinatie bestaat is nog onduidelijk.

Software

Hardware

bv. pollers

Nieuwe hardware

bv. camera'sHardware

bv. scan auto

Page 7: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

7 / 13

Het is wel duidelijk dat deze combinatie gebruik moet maken van hetzelfde softwaresysteem. In dit systeem

moeten de ontheffingen, handhaving, etc. geregeld zijn. Op deze manier is het eenvoudig om een hardware

systeem los te koppelen of toe te voegen aan de handhaving. Deze optie wordt niet meegenomen in het

afweegkader. Later wordt bekeken of er een combinatie mogelijk is die het beste aansluit bij de eisen en

wensen van de gemeente ’s-Hertogenbosch.

Criteria

De verschillende systeemopties zijn langs de onderstaande criteria gelegd om te bepalen wat ‘het beste’

systeem is:

Kosten

Kosten van het systeem gaat zowel over de aanschafkosten als de exploitatiekosten.

Pakkans

Het criteria pakkans, gaat over de kans dat mensen/voertuigen, die niet aanwezig mogen zijn in de binnenstad,

‘gepakt’ worden. Dit kan worden gedaan door fysiek toegang te weigeren, boete uit te delen of door een

consequentie op te leggen aan het betreden van de binnenstad.

Ruimtelijk

Het gaat hierbij om de vraag hoeveel fysieke ruimte het systeem inneemt. Het toetsten van dit criteria is van

belang, omdat de ruimte in de binnenstad gering is. Deze ruimte mag niet enkel in beslag worden genomen

door handhavingsdoeleinde maar moet optimaal gebruikt worden voor een leefbare binnenstad.

Toekomst

De toekomstbestendigheid van het nieuwe systeem gaat niet alleen om hoelang het systeem mee kan, maar

ook om hoe modern en flexibel het systeem is. Dit is van belang om eventuele aanpassingen in het systeem

makkelijk door te kunnen voeren. Daarnaast is dit een belangrijk criteria voor de opschaalbaarheid van het

systeem, denk hierbij aan het toevoegen van camera’s voor bijvoorbeeld de milieuzone.

Handhaving

Het STS heeft toevoegde waarde wanneer er meer handhavingstaken met hetzelfde systeem kunnen worden

uitgevoerd. Denk hierbij aan kentekencontrole, parkeercontrole, etc. Dit criteria is opgenomen omdat het

overnemen van handhavingstaken kostenbesparend en efficiënt kan zijn.

Onderzoek

Onderzoek gaat over de vraag of het systeem ingezet kan worden voor onderzoeksdoeleinde. Het toetsen

van de systemen op dit criteria is van belang omdat bredere inzetbaarheid van het systeem voordelig en

kostenbesparend kan zijn.

Gastvrijheid

Dit criteria gaat over het gevoel van gastvrijheid in de binnenstad. Dit gevoel kan bijvoorbeeld worden

belemmerd door aanwezigheid van grote fysieke barrières en/of afsluitingen.

Veiligheid

Een belangrijk aspect bij veiligheid is de fysieke afsluiting van de binnenstad. Dit geeft zowel subjectieve- als

objectieve veiligheid.

Page 8: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

8 / 13

Afweging

Boa’s ANPR-camera’s Updaten

pollersysteem

Scan auto

Kosten - + ? -

Pakkans - ++ ++ +

Ruimtelijk ++ + - 0

Toekomst 0 ++ 0 +

Handhaving ++ ++ - - +

Onderzoek - - ++ 0 +

Gastvrijheid ++ 0 - -

Veiligheid 0

- ++ 0

Toelichting afweging

Boa’s

De inzet van extra personeel, voor het handhaven van de toegang tot het gebeid, bedraagt structureel 100.000

euro per jaar (2 FTE). (Bron: Evaluatie STS) Doordat het werken met Boa’s mensenwerk is, scoort deze

methode goed op gastvrijheid, handhaving en ruimtelijk. Doordat er geen fysieke afsluiting is scoort dit

systeem op veiligheid neutraal. Er zijn wel bevoegden in de stad aanwezig wat bezoekers en bewoners een

veilig gevoel kan geven.

Boa’s lopen een rondje door de stad en voeren de kentekens van voertuigen in die in de stad aanwezig zijn,

ze zijn niet overal in de stad tegelijk aanwezig waardoor de pakkans niet optimaal is. Ook kunnen Boa’s niet

ingezet worden voor vormen van onderzoek (denk aan; onderzoek naar piektijden, onderzoek naar de hoeveel

voertuigen in de binnenstad, onderzoek naar hoelang voertuigen in de binnenstad zijn, etc.) waardoor ze hier

slecht op scoren.

Voordelen:

Het werken met boa’s komt de gastvrijheid van de binnenstad ten goede. Er kunnen meerdere

handhavingstaken worden uitgevoerd door middel van de inzet van boa’s en er hoeft geen ruimtelijke

aanpassing in de binnenstad gedaan te worden.

Nadelen:

Door dat boa’s door de stad lopen is de pakkans door middel van deze handhavingsvorm relatief laag.

Daarnaast kan er (achteraf) geen onderzoek gedaan worden op basis van de verzamelde data. Door enkel

gebruik te maken van de inzet van boa’s, is de stad niet fysiek afgesloten waardoor ongewenst verkeer de

stad in kan rijden.

Page 9: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

9 / 13

ANPR-camera’s

De exploitatiekosten van het handhaven van de toegang tot de binnenstad met toezichtcamera’s, bedraagt

structureel ca. 50.000 euro per jaar. (Bron: Evaluatie STS) De kosten voor het plaatsen van deze camera’s

bedraagt ca. 5.000 euro voor één camera (enkel ingaand verkeer) en 5.800 euro voor twee camera’s (zowel

ingaand als uitgaand verkeer). Momenteel wordt de toegang tot de binnenstad gereguleerd door 11 pollers,

als er evenveel camera’s geplaats worden als dat er pollers staan, bedraagt dit dus 55.000 euro. De

onderhoudskosten van de camera’s bedraagt ongeveer 350 euro per jaar per camera.

Door het werken met camera’s is de pakkans 100% en kan dit systeem goed gebruikt worden voor andere

handhavingstaken en onderzoeksdoeleinden. Het systeem is modern en flexibel waardoor het hoog scoort op

toekomst.

Voor deze vorm van handhaving moeten er langs de toegangswegen van het gebied palen geplaatst worden,

dit neemt een beetje ruimte in beslag. Ervan uit gaande dat de pollers één op één vervangen kunnen worden

door camera’s, zijn er 11 camera’s nodig. Doordat deze ruimte in beslag wordt genomen, maar er geen straten

zijn afgesloten, scoren deze camera’s ook goed op gastvrijheid. Alle gebeurtenissen die in het zichtveld van

de camera’s vallen, worden opgenomen. Hierdoor kan er achteraf ingespeeld worden op onveilig situaties,

terplekke kan weinig worden gedaan omdat het geen fysieke afsluiting is en er geen boa’s aanwezig zijn.

Voordelen:

De pakkans door deze manier van handhaven is 100%. Deze handhavingstechniek is een moderne en

flexibele manier van handhaven. Er kunnen meerdere handhavingstaken door dit systeem worden uitgevoerd

en door middel van de opgeslagen data kan er (achteraf) onderzoek gedaan worden.

Nadelen:

Evenals bij boa’s, is de stad door de inzet van ANPR-camera’s niet fysiek afgesloten. Hierdoor kan er geen

optimale veiligheid in de binnenstad geboden worden. Ook is het niet direct duidelijk dat je een ‘afgesloten’

gebied inrijdt en de boete achteraf een ongastvrij gevoel kan geven.

Updaten van het pollersysteem

Door de update van het pollersysteem verandert er niks aan ruimtelijke- en gastvrijheid (voor de chauffeur)

aspecten. De chauffeur moet een aantal handelingen uitvoeren om toegang tot de binnenstad te krijgen, in

tegenstelling tot ANPR-camera’s. De ruimtelijke en gastvrijheid aspecten waren laag en blijven dat na de

update ook. De update zorgt er wel voor dat het systeem toekomstbestendiger wordt. Het huidige

Pollersysteem is niet in staat om andere handhavingstaken over te nemen en is slecht in staat om voor

onderzoekdoeleinden ingezet te worden. Door de update wordt het uitlezen van de gegevens gedetailleerder

en betrouwbaarder waardoor er beter onderzoek op gedaan kan worden dan voor de update.

Omdat pollers een fysieke afsluiting zijn scoort dit systeem hoog op pakkans en veiligheid. Om de binnenstad

te betreden moet een pasje gescand worden. Iedereen die na de venstertijden in de binnenstad is, is dus

gecontroleerd. Het is door de fysieke afsluiting bijna onmogelijk voor ‘ongewenste gasten’ onrust te

veroorzaken, maar ook het plegen van bijvoorbeeld een ramkraak is met dit systeem voorkomen.

Voordelen:

Doordat het systeem fysiek de binnenstad afsluit op momenten dat er geen (ongewenst) verkeer de

binnenstad in mag, is de veiligheid van dit systeem goed. Doordat voor het betreden van de binnenstad de

voertuigen worden gescand, is de pakkans van dit systeem 100%.

Nadelen:

Het systeem is enkel bruikbaar voor het verlenen van toegang tot de binnenstad, het kan geen andere

handhavingstaken overnemen. Door de aanwezigheid van de verzinkbare paal op de weg en de

camera/passcanner langs de weg, is de gastvrijheid van de binnenstad niet optimaal.

Page 10: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

10 / 13

Scan auto

De kosten van een scan auto bedragen ca. 100.000 euro per jaar (huur van de auto en chauffeur). Doordat

een scan auto zich sneller kan verplaatsen dan een boa maar toch niet overal in de stad aanwezig kan zijn,

is de pakkans niet 100% maar wel groter dan bij de inzet van boa’s. Doordat er gewerkt wordt met een

combinatie van aanwezig van mensen en camera’s (chauffeur en voertuig), kan het systeem redelijk goed

gebruikt worden voor andere handhavingstaken en onderzoeksdoeleinden.

Ondanks dat er geen vaste plek gereserveerd hoeft te worden voor dit systeem, rijdt er wel een auto door

binnenstad die ruimte inneemt. Door de aanwezigheid van dit voertuig kan het gastvrijheidsgevoel in

binnenstad afnemen.

Voordelen:

Een scan auto kan sneller zijn ronde maken dan een boa (waardoor de pakkans groter wordt), vandaar dat

een scan auto goed scoort op pakkans. Met deze vorm van handhaving kunnen meerdere

handhavingsdoeleinde kunnen worden volbracht, denk bijvoorbeeld aan regulatie van parkeren. Ook is het

systeem toekomstgericht en kan er met de inzet van de camera’s onderzoek worden gedaan.

Nadelen:

Het doel van een STS-gebied is het weren van voertuigen buiten de venstertijden. Met het gebruik van een

scan auto rijdt er toch een voertuig door de binnenstad. Dit heeft een nadelig effect op de gastvrijheid van de

binnenstad.

Page 11: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

11 / 13

Advies

STS-gebied

Uit het onderzoek blijkt dat het STS-gebied het beste gereguleerd kan worden door middel van ANPR-

camera’s; ze scoren het beste in het afweegkader. Vooral ook het feit dat het systeem relatief eenvoudig uit

te breiden is (met extra camera’s) voor het handhaven van de NE-zone in 2025. Tot slot, Erdi, de eigenaar

van de huidige pollers, raadt aan om gebruik te maken van ANPR-camera’s. Zij laten weten dat het een

moderne manier van handhaven is en dat deze methode perfect past binnen de software die ’s-Hertogenbosch

momenteel gebruikt.

Door het gebruik van ANPR-camera’s wordt het gebied niet fysiek afgesloten, waardoor de veiligheid in het

gebied verslechterd. De ervaring van andere gemeentes leert dat een fysieke afsluiting in combinatie met

camera’s de beste manier is om een STS-gebied te handhaven. Door de camera’s te gebruiken in combinatie

met pollers ontstaat een systeem dat goed aansluit bij de eisen en wensen van de gemeente ’s-

Hertogenbosch.

De pollers waar de gemeente ’s-Hertogenbosch momenteel gebruik van maakt kunnen blijven staan om te

zorgen voor fysieke afsluiting en dus subjectieve- en objectieve veiligheid. De passenlezer zal worden

verwijderd omdat deze taak wordt overgenomen door de camera’s. De toegang zal verleend worden op basis

van het kenteken van het voertuigen. Ook is door Erdi aanbevolen de intercom te verwijderen en deze te

vervangen door een telefoonnummer dat enkel voor storingen te bellen is. Op deze manier zullen bestuurders

van voertuigen, die geen ontheffing hebben, niet meer proberen het gebied te betreden d.m.v. een gesprek

met de meldkamer.

Voordat het systeem vervangen kan worden, moeten er een aantal zaken overwogen worden. De belangrijkste

zaken die overwogen moeten worden:

- Er moet over worden gegaan van een passensysteem naar een kentekensysteem, is dat iets wat

gemeente ’s-Hertogenbosch wil?

o Voordelen: de toegang wordt niet meer verleend aan een persoon (ongeacht het voertuig) maar

aan een voertuig. Hierdoor wordt fraude tegengaan. Daarnaast kunnen er geen passen meer

worden doorgegeven aan andere bestuurders met andere voertuigen. Tot slot wordt het systeem

‘verschoond’ en kan er over worden gegaan naar één systeem met de gegeven, waar nu gewerkt

wordt met twee systemen.

o Nadelen: er moet een overgangsmoment worden vastgesteld en iedereen die nu een pas heeft

moet zich opnieuw aanmelden met zijn/haar kenteken.

- Moeten de pollers permanent naar beneden en enkel omhoog bij evenementen (bijvoorbeeld carnaval)?

o Voordelen: Het geeft een gastvrij gevoel. Hupdiensten kunnen snel ter plekke zijn.

o Nadelen: Er is geen fysieke afsluiting waardoor de kans op zoekverkeer wordt vergroot, de

veiligheid afneemt en verkeer zonder toestemming het gebied in kan.

Milieuzone

Naast het STS-gebied moet ook de milieuzone worden gehandhaafd. Om de milieuzone te mogen betreden

moet de motor van het voertuig Euro 4 of schoner zijn. Dit wordt momenteel gehandhaafd door de inzet van

boa’s. Naast het handhaven van de milieuzone, handhaven boa’s ook het gereguleerd parkeren. De

handhaving van het gereguleerd parkeren wordt in 2020 overgenomen door een scan-auto. Deze scan-auto

kan ook de handhaving van de milieuzone verzorgen, mits dit ongeveer dezelfde gebieden zijn. Door de inzet

van een scan-auto wordt de pakkans groter dan door de inzet van boa’s.

Page 12: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

12 / 13

Er kan ook voor gekozen worden om ANPR-camera’s bij de toegangswegen van de milieuzone te plaatsen.

Op deze manier wordt elk voertuig dat deze camera’s passeert geregistreerd. In dit geval kan de scan-auto

zich volledig focussen op het handhaven van gereguleerd parkeren.

De keuze tussen een scan auto of ANPR-camera’s is grotendeels afhankelijk van omvang van de milieuzone.

Deze is nog onbekend en wordt later bepaald, de omvang van deze zone bepaalt het aantal benodigde

camera’s.

Ideale tijdlijn

Om te komen tot een goed handhavingssysteem voor het STS-gebied en de milieuzone, zullen er de komende

jaren een aantal zaken moeten veranderen, de ideale tijdlijn:

2020-2021

Deze periode zal de overgangsperiode van het oude systeem naar het nieuwe zijn. In deze periode moeten

een aantal zaken geregeld worden zodat de systemen de jaren erna naar verwachting werken. De zaken die

geregeld moeten worden en gaan veranderen, zijn:

- Er gaat een scan-auto rijden voor de handhaving van gereguleerd parkeren. Bij de selectie van de scan-

auto leverancier als optie meenemen dat dit uitgebreid kan worden voor andere taken, zoals handhaving

milieuzone.

- Communicatie naar de markt dat in 2022 de euronorm van de milieuzone Euro 6 wordt en dat in 2025 er

een NE-zone komt.

- Aanbesteding in de markt zetten voor het nieuwe selectieve toegangssysteem.

- Aanpassing van het softwaresysteem. Alle benodigde informatie uit alle systemen overzetten naar één

centraal systeem, zodat in 2022 de nieuwe hardware systemen in werking kunnen gaan

2022

Uit de afweging is gebleken dat ANPR-camera’s in combinatie met pollers de beste optie zijn om de

handhaving van het STS-gebied te reguleren. Deze camera’s, de aanpassingen aan de pollers en de

overgang van pasjes naar kentekens zullen tussen 2022 en 2024 geplaatst/gedaan moeten worden zodat

wanneer de NE-zone in gaat, alles naar behoren werkt.

In 2022 zal de euronorm van de milieuzone worden verhoogd van Euro 4 naar Euro 6. Dit kan een geschikt

moment zijn om de handhaving van de milieuzone over te hevelen van de boa’s naar een nieuw

handhavingsvorm, bijvoorbeeld de scan-auto als .

2025

In 2025 wordt de nul emissie zone actief. Het is nog onbekend of deze dezelfde omvang heeft als de dan

geldende milieuzone, maar indien dat het geval is, is dit een goed moment om de handhaving van de

milieuzone, die door de scanauto werd gedaan, over te laten nemen door camera’s bij de toegangswegen van

het gebied. Het is niet bekend hoeveel camera’s hiervoor nodig zijn omdat de omvang van het gebied nog

onbekend is. Mochten deze kosten te hoog zijn, kan de scanauto de handhavingstaak van de milieuzone

blijven doen. Echter, door de inzet van ANPR-camera’s wordt de pakkans 100%, dit is niet het geval bij de

scan-auto.

Page 13: Handhaving STS-gebied en milieu- en nul emissie-zone€¦ · De toegang tot de binnenstad van ’s-Hertogenbosch wordt momenteel geregeld door het Selectief ToegangsSysteem (STS),

Pagina

13 / 13

Bijlage: kosten andere steden

ANPR-camera’s bij ingangswegen

In Arnhem gaan ze ANPR-camera’s ophangen op 13 toegangswegen. Het implementeren van deze camera’s

kost ongeveer 427.000 euro.

https://www.logistiek.nl/distributie/nieuws/2015/04/cameratoezicht-milieuzone-arnhem-kost-vier-ton-

101127882

https://www.wegenforum.nl/viewtopic.php?t=8237&start=360

Scan-auto

De gemeente Tilburg heeft laten weten dat ze ongeveer een ton kwijt zijn om een scanauto een jaar te laten

rijden.

Ook Haarlemmermeer komt ongeveer op dit bedrag uit. Zij rekenen 56.9000 euro exclusief chauffeur. (bron

pilot scanauto.pdf dit is een nota van B&W)