1

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

GRENZENLOOSMAGAZINE

NR 9

Okt 2014

Uitgeverij Grenzenloos

Grenzenloos.nl

MUGGEN MAKEN HET LEVEN ZUUR Op de Caribische eilanden

LA GUINGUETTE HOLLANDAISE Liesbeth Arts boeit opnieuw in tweede boek

2

DE KRIEBELS KRIJGEN

Een prachtige zomer en een fraai najaar tot nu toe

zorgen ervoor dat we over het weer niet mogen

klagen. Maar in de herfst, met de winter in het

vooruitzicht, begint het bij velen toch te kriebelen.

Sneeuwliefhebbers kijken jaloers naar webcams in

Scandinavië, waar de eerste sneeuw van het jaar de

velden en bossen meteen in een sprookjeslandschap

lijkt te veranderen. Zonaanbidders zien dat de

temperatuur in Zuid-Spanje nog moeiteloos over de

25 graden heenstapt.

Toch maar snel een reisje boeken? Of durven we de

stap aan, gaan we voor langere tijd de grens over...?

Laat u inspireren door de verhalen in dit magazine.

Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd. Wij

zijn te bereiken via info@grenzenloos.nl

Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, elke

laatste vrijdag van de maand.

Veel leesplezier!

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur

Twitter: @ericjanvandorp

Colofon

GRENZENLOOS MAGAZINEGratis online magazine voor emigranten,

expats en tweedehuisbezitters.

Verschijnt 12 x per jaar, elke laatste

vrijdag van de maand.

Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos,

een imprint van VanDorp Uitgevers

Voor meer informatie of adverteren,

kijk op www.grenzenloos.nl

of mail naar info@grenzenloos.nl

In dit nummer staan bijdragen van:

Mineke de Vries

Ludique le Vert

Liesbeth Arts

Stef Smulders

Marjan van den Dorpe

Eric Jan van Dorp

Coverfoto: POR70

Copyright©2014 VanDorp Uitgevers

Op de teksten en foto’s in deze uitgave

rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave

mag worden opgeslagen, gekopieerd

of op andere wijze dan ook worden

verveelvoudigd en/of verspreid,

zonder uitdrukkelijke en schriftelijke

toestemming van de uitgever.

Welkom

3

Nieuws

La Guinguette Hollandaise

Novelda

Muren bikken

Een Zweeds persoonsnummer

Muggen maken het leven

4

6

10

14

22

24

Inhoudsopgave

Huizenjacht en vuurwerk28

4

Drie procent van alle werkende

Nederlanders heeft een baan over de

grens. Dat zijn er bijna een kwart miljoen. Van

alle EU-inwoners werken er ruim 7 miljoen

in een ander land. De afgelopen jaren waren

met name Belgie, Duitsland, Oostenrijk en de

Scandinavische landen in trek. De populariteit

van landen in Zuid-Europa nam sterk af, dit

uiteraard als gevolg van de economische crisis.

Mobiliteit laag De mobiliteit van Europeanen is overigens

in vergelijking met bijvoorbeeld Amerikanen

erg laag te noemen. Slechts 0,2 procent van

alle EU-burgers verhuisde vorig jaar naar een

andere lidstaat. Van alle Amerikanen verhuisde

er in dezelfde periode 2,7 procent naar een

andere staat.

7 MILJOEN EUROPEANEN WERKEN IN HET BUITENLANDWAARONDER 240.300 NEDERLANDERS

Nieuws

HELFT VAN ALLE VERMOGENDE CHINEZEN WIL EMIGRERENLIEFST NAAR SINGAPORE OF CANADABijna de helft van alle vermogende Chinezen

wil de komende vijf jaar emigeren. Dat blijkt

uit een recent onderzoek van Barclays. Voor

dit onderzoek werden ruim tweeduizend

vermogenden uit diverse landen met minimaal

anderhalf miljard (!) dollar op de bank

geinterviewd.

Kinderen, klimaat, economie

Voor de rijke Chinezen China zijn de

belangrijkste redenen om te verhuizen de

opleiding voor hun kinderen, economische

stabiliteit en een beter klimaat. Daarvoor

hebben ze vooral Hong Kong en Canada op het

oog. Nederland is totaal niet in beeld.

Ook ongeveer de helft van alle miljardairs uit

Groot-Brittanië en Singapore gaven aan dat ze

rondlopen met emigratieplannen, met vrijwel

dezelfde redenen als de rijke Chinezen.

5

Zwitserland is het rijkste land ter wereld,

althans wanneer je dat afmeet an het

gemiddelde vermogen van de inwoners.

De gemiddelde Zwitser heeft een netto

vermogen van 146.540 euro. Amerikanen

moeten het doen met gemiddeld 119.570 euro

en Belgen met 78.300 euro.

Nederlanders volgen op de vrierde plaats met

een gemiddeld eigen vermogen van 71.430 euro.

De hele wereld is overigens in 2013 een stuk

rijker geworden. Het totale vermogen van

particuliere huishoudens op de wereldbol

steeg met maar liefst 10 procent naar een

recordhoogte van 118 biljoen euro.

Deze groei is onder andere het gevolg van de

goed presterende aandelenbeurzen in de VS,

Japan, en Europa in vergelijking met het jaar

2012.

ZWITSERLAND RIJKSTE LAND VAN DE WERELDBELGIE OP NUMMER 3, NEDERLAND OP 4

Nieuws

6

LA GUINGUETTEHOLLANDAISE

7

Je kon er letterlijk op wachten, want de laatste woorden in Toekomstmuziek in

Frankrijk waren: ‘Wordt vervolgd...’ En dus klom Liesbeth Arts opnieuw in de pen om het tweede deel van haar emigratie avontuur met man Henk te beschrijven. Ditmaal met de titel ‘La Guinquette Holandaise - de toon is gezet.’ En wie met veel plezier het eerste boek heeft gelezen, zal zich met deel twee ook prima vermaken! Een voorproefje:

Stel je eens voor: je koopt een huis in

Frankrijk en tijdens het opknappen vind

je op zolder een stoffige kist vol met geld. Een

droom? Een sterk verhaal? Nee hoor, gewoon

echt gebeurd...

Vriend Ron uit les Cevennes is bij ons om een

hele nieuwe stroominstallatie aan te leggen,

het enige wat Henk echt niet zelf kan. Hij

zou in februari al komen maar toen moest hij

onverwachts bomen gaan zagen. Ondertussen is

het begin mei en eigenlijk is het wel fijn dat hij

er wat later is want nu is het lekker lenteweer.

Ron is al vanaf het prille begin bij onze

plannen betrokken. Omdat hij al bijna twintig

jaar in Frankrijk woont en ook al een aantal

ruïnes verbouwd heeft, is hij voor ons dé

Frankrijkkenner en verbouwexpert bij uitstek.

Hij weet alles van de officiële bouwregels, ook

van de stroom bijvoorbeeld. We zijn dan ook

ontzettend blij dat hij ons wil komen helpen.

Bij de ‘Brico Depot’, een Franse Gamma,

hebben we drie stoppenkasten, meters kabel

en heel veel stopcontacten gekocht. Omdat

we cd-opnames willen gaan maken moeten er

verschillende ‘groepen’ zijn om zoveel mogelijk

spreiding te hebben en dus zo weinig mogelijk

kans op storing. Ron heeft een heel plan

getekend.

De mannen zijn begonnen met draden trekken.

Het achterste pand is al klaar en nu is het

voorste pand aan de beurt. Aangezien de zolders

niet bewoonbaar zijn laten ze alle kabels die de

kamertjes met elkaar verbinden via deze zolders

lopen, dan zijn ze mooi weggewerkt.

Het is altijd spannend om oude zolders te

betreden, je weet nooit wat je vindt. De zolder

van het achterste pand is leeg maar in een hoek

vinden ze toch nog een oude accordeon, helaas

iets te ver verweerd om nog op te spelen, maar

zeker leuk om te vinden. De zolder van het

voorste pand is erg laag, het is meer een soort

kruipruimte. Het is ook moeilijk om erop te

komen want er is geen deur of trap die toegang

geeft. Nee, je moet door een luikje van dertig bij

vijftig centimeter klimmen dat zich in de muur

bevindt boven het trapgat van de trap die het

voorste en achterste pand met elkaar verbindt.

Dit is wel een erg smal luikje om op een zolder

te komen. Aangezien zowel Henk als Ron hier

niet doorheen kunnen, breken ze het nog een

beetje uit, maar veel ruimte is er niet.

Nu is Ron niet al te dik, aardig lenig en gelukkig

ook niet, zoals Henk, claustrofobisch aangelegd,

dus wurmt hij zich erdoor.

We zijn wat giechelig als hij gewapend met

een zaklantaarn door het luikje de zolder op

verdwijnt. “En, lukt het? Kun je er overheen?

Wat zie je?” vragen wij nieuwsgierig onder

aan het luikje. “Nou het is redelijk stoffig, veel

spinnenwebben, maar het gaat wel”, antwoordt

Ron. We horen hem wat scharrelen en hier en

daar kreten slaken. “Er ligt nog best veel oude

Frankrijk

8

troep”, zegt hij, “hier pak aan!” Door het luikje reikt

hij half verweerde en stoffige oude reclameborden,

wat leuke potten, een vergane pet en zowaar een

echte trouwjurk aan.

“Straks vind je nog een schat”, grapt Henk terwijl

Ron weer het donker in verdwijnt.

Henk sleept de spulletjes als trofee mee naar

beneden en gaat de kabels halen zodat Ron aan de

slag kan.

Ik ga weer naar mijn verfpotten. Ik hoor de mannen

gemoedelijk samenwerken. Eén beneden en één

boven, elkaar de kabels door het plafond aangeven.

Een golf van geluk gaat door me heen, wat is dit

gezellig, wat schieten we op en wat wordt het mooi

allemaal!

Na de lunch gaan de mannen aan de rechterzijde

van het luikje beginnen. Ook hier vindt Ron weer

oude spulletjes. Om een geintje met Henk uit te

halen roept hij jolig naar beneden: “Ik geloof dat ik

een schat gevonden heb.”

Dan is het even stil en voegt hij er met een van

spanning ingehouden stem achteraan: “Shit, Henk,

ik heb écht een schat gevonden!”

Hij weet niet hoe snel hij door het luik terug

moet klimmen, bij zich heeft hij een oud vierkant

koekblik. Hij opent het voor ons en we zien dat

het tot de rand toe gevuld is met oude Franse

franken. Onze mond valt open van verbazing. Wat

is dit? Snel gaan we naar beneden om het beter te

bekijken.

Het geld is zeer ordelijk door middel van een

elastiekje in pakketjes van tien biljetten bij elkaar

gebonden. En het is veel geld! Wel dertig pakketjes

met briefjes van vijfhonderd frank en ongeveer

hetzelfde aantal met honderd frankbiljetten. We

staan perplex, dit kan niet waar zijn, een echte

schat! “Is het nog wat waard?” vraagt Henk gretig.

Ron denkt van wel. “Dat is ook wat,” lacht hij, “heb

ik zoveel ruïnes verbouwd, nooit iets gevonden, en

dan vind ik hier een schat. Dat is mijn geluk weer!”

We moeten alle drie lachen. “Wie laat nu zoveel

geld zomaar op zolder liggen? Van wie zou het

zijn?” vraag ik peinzend. Pakketje na pakketje

bekijk ik de biljetten. Het oudste biljet is van 1960

en de recentste datum die ik vind is 1987, dat is nog

betrekkelijk kort geleden.

“Ja, het is ongelooflijk, dit is echt geen bedrag dat je

zomaar vergeet,” zegt Ron, “in de jaren tachtig kon

je hiervoor gewoon nog een huisje kopen,” voegt

hij er als deskundige aan toe. Eind jaren tachtig

behoorde het makelaarschap tot één van zijn vele

beroepen.

“Dit zou je nu nooit verwachten van die zuinige

Auvergnats, elke cent draaien ze drie keer om voor

ze hem uitgeven, laat staan dat ze zo’n bedrag

vergeten!” zeg ik licht spottend.

“Inderdaad vreemd,” beaamt Henk, “maar wat ik

op dit moment interessanter vind is of dit geld nu

van ons is?”

Ron weet te vertellen dat er een aantal jaren

geleden een rechtszaak is geweest en dat daar toen

jurisprudentie is geschreven. In principe is dat wat

je vindt van jou als er geen rechtmatige eigenaar

wordt gevonden. Is deze wel bekend dan wordt er

meestal gedeeld.

“Nu hoeven we natuurlijk niets te zeggen, geen

haan die er naar kraait,” opper ik lachend.

Gelijktijdig zie ik de vorige eigenaar voor me, zo’n

vriendelijk oud baasje. Vanochtend reed hij op

zijn tractor nog zwaaiend voorbij. Dit mannetje

is zo aardig voor ons, we krijgen altijd groente uit

zijn tuin. “Nee, dat kunnen we toch niet maken,”

zeg ik schuldbewust, “ ik zou die man nooit meer

recht in de ogen kunnen kijken bij het idee dat wij

dat geld ingepikt hebben.” Henk is het helemaal

met me eens. “Daarbij,” vult hij aan, “als we niets

zeggen, dan zullen we ook nooit het raadsel van dit

geldkistje te weten komen.”

Frankrijk

9

Lees ook het aanstekeleijke eerste deel van de Frankrijk avonturen van Liesbeth en Henk!

Toekomstmuziek in FrankrijkDromen over de grens

Elisabeth Arts

Uitgeverij GrenzenloosISBN 9789461850638

O.a. te koop bij: Bol.com en Emigratieboek.nl

Nu verkrijgbaar:

La Guinguette HollandaiseDe toon is gezet

Elisabeth Arts

Het opzetten van een centrum voor muziek en levenskunst in een oud Frans hotel in een dorpje midden in de Auvergne, dat gaat niet zomaar. Dat ervaren Henk en Lies Arts als ze denken de perfecte locatie voor hun plannen te hebben gevonden, maar de werkelijkheid laat zich anders aanzien.

Wat volgt is een tumultueus jaar in Frankrijk waarin wonderlijke en bizarre situaties eerder regel dan uitzondering zijn. Elisabeth Arts maakte er een emotioneel verslag van, dit boek. Een tragikomisch verhaal over jagers en boeren, boekhouders, muzikanten en andere passanten.

Uitgeverij Grenzenloos ISBN 9789461851093

Te koop via: Bol.com en Emigratieboek.nl

Frankrijk

10

NOVELDAMARJAN VAN DEN DORPE

11

Wanneer je, zoals wij, regelmatig de omgeving afzoekt, kom je af en toe

op verrassende plekjes. Zo ook die middag dat we besloten om naar Novelda te gaan. Een plaatsje een half uurtje rijden van ons vandaan.

Bovenop een hoog rotsplateau staan een kerk

en de restanten van den kasteel. Niet zomaar

een kerk maar een kerk gebouwd door José Sala

Sala, een leerling (en inwoner van Novelda) van

Antonio Gaudi. In ongeveer dezelfde stijl als

de Sagrada Familia in Barcelona is dit kerkje

gebouwd vlak bij het kasteel van De Mola.

Vanaf de snelweg kan je het kasteel en

het kerkje al zien liggen, maar de weg

door Novelda heen is kronkelig en

af en toe smal. Maar absoluut de

moeite waard.

Vinalopó

Het kasteel werd gebouwd door

de Almohaden eind 12e eeuw.

Een gedeelte van de muren en de

vierkante toren zijn bewaard gebleven

en als de kerk open is ook de toren te

bezichtigen en te beklimmen. Vanaf de toren,

die te bereiken is door een smalle stenen trap, is

het uitzicht op Novelda en omgeving prachtig.

De rots, waarop zowel kerk al kasteel gebouwd

zijn, heet La Mola en ligt 360 meter boven

zeeniveau. Het kasteel maakt deel uit van de

groep Castillos del Valle del Vinalopó, tussen de

kust en de Spaanse hoogvlakte. De Vinalopó is

de naam van de rivier die door het dal stroomt.

In de zomer niet meer dan een traag stromend

stroompje, maar na de beruchte ‘Gota Fria’ (de

eerste hevige regenbui na de hete zomer) kan

het een kolkende rivier worden. Zowel de kerk

als het kasteel hebben unieke onderdelen. Zo

werd eind 14e eeuw aan de kerk een bijzondere

driehoekige toren bijgebouwd. Een dergelijk

bouwwerk is uniek in Europa.

Vrouwfiguren

In 1931 werden zowel kerk als kasteel tot

monument van Nationaal Historisch en

Artistisch en Cultureel Belang verklaard. De

originele plattegrond van de kerk is in de vorm

van een zalvingstuk. Er zijn diverse

symbolische materialen

gebruikt meestal

afkomstig uit de

streek. Aan de

buitenkant

vallen de

versierende

motieven

vooral

op. Deze

motieven

stammen uit

de tijd van het

Modernisme. Een

artistieke beweging die

zich ontwikkelde tussen het

einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw.

Veel voorkomend in die tijd zijn dan ook gevels

van steen voorzien van ceramiek en smeedijzer.

Verder zijn er veel ronde muren voorzien

van weelderige decoraties van bloemen en

vrouwfiguren.

Orgel

Met de auto kan je dichtbij de kerk en het

kasteel komen, maar het laatste stuk moet

Onbekend Spanje

12

lopend worden afgelegd. Overal staan banken

en tafels waaraan bezoekers hun, eventueel,

meegebrachte lunch op kunnen eten. Boven

gekomen sta je toch wel even perplex. De kerk staat

daar op een plein in haar volle glorie. Bruinstenen

muren. Niet egaal maar ingelegd. Met ongelijke

ronde natuurstenen uit de omgeving bijeengeraapt.

Hier en daar een beetje schots en scheef. De ramen

zijn afgezet met bruine baksteen. Ook zijn er

vierkante pilaren en ronde torens beiden voorzien

van beelden. Boven de ramen zijn vaak mozaïek

ingelegde stukken te zien, vaak met bloemmotieven

of vrouwfiguren. In de tuin rondom de kerk staat

een grote zonnewijzer en een beeldengroep.

In de tuin, die mooi is aangelegd, groeien en

bloeien cactussen en struiken. In de kerk is het

tweede unieke object te zien én te horen. Als enige

in de hele wereld heeft de Santuario Santa Maria

Magdalena, zoals de kerk officieel heet, een orgel

gemaakt van marmeren orgelpijpen.

Maria Magdalena van Novelda

Tientallen bruin-wit geaderde pijpen staan daar

van groot naar klein en van klein naar groot

opgesteld. Vastgebonden aan een soort metalen

hekwerk. Hoog in de kerk, vlak boven de ingang,

hangen enkele hele grote, witte ovaalvormige

schalen die ook onderdeel uitmaken van het totale

orgel. De lucht wordt onder in de holle pijpen

geblazen en komt via een gleuf er weer uit. Door die

gleuf krijgt het zijn klank. Fascinerend om te zien

en te horen. Vlak naast de kerk, op een heuveltje, is

het centro de turismo (VVV-kantoor). Daar kan je

alle informatie krijgen over Novelda en omgeving

zoals de viering van de ‘fiestas’. Toegewijd aan de

Heilige Maria Magdalena van Novelda.

Een bezoek aan Novelda, de kerk en het kasteel is

de moeite waard en prima te doen op een niet al te

warme dag. Een echte aanrader!

Tekst en foto: Marjan van den Dorpe

Spanje

13

Onbekend Spanje

Over Marjan van den Dorpe

Enkele jaren geleden zijn Marjan van den Dorpe

en haar man Tom naar Spanje geëmigreerd.

In haar eerste bundel Leven onder de Spaanse

zon deed Marjan daar verslag van.

Na enkele woelige jaren zijn ze nu in een rustiger

vaarwater gekomen. Wel is gebleken dat je hier

in dit nieuwe vaderland veel meer op elkaar

aangewezen bent en dat het spreken van de taal

van levensbelang is.

Omdat de meeste opstartproblemen opgelost zijn

is er meer tijd voor het maken van tochten in de

omgeving en het ontdekken van prachtige plekjes

in de omgeveing.

In haar tweede boek, Een zonnig leven in Spanje,

neemt Marjan u mee op deze tochten, vertelt

ze over het echte leven in het binnenland van

Spanje en laat u meegenieten van alles wat ze de

afgelopen jaren beleefd hebben.

Een boek voor iedereen die van het ‘andere’

Spanje houdt en daar misschien ook wil gaan

wonen.Beide boeken zijn te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl

14

Wonen in Frankrijk

Ludique is het pseudoniem van een oud-docent die na zijn pesionering samen

met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.

Het zal u wellicht verwonderen, maar ons

vertrek naar Frankrijk is met name ingelepeld

door de belofte van een zonnig klimaat.

We zijn zonnekinderen, moet u weten. Lief is

van nature zuidelijk geboetseerd.

Als enige in het voor het overige oer-Hollandse

kaaskoppengezin van ouders, broers en

zus, waarmee Lief dan ook geen enkele

gelijkenis vertoont. Een geval apart, zeg

maar. Opmerkelijk, maar ik dwaal af. Ikzelf

haat koude. Dat is mogelijk wat te krachtig

uitgedrukt, maar ik was al blij wanneer de

zomer in Nederland eens in het weekend viel.

Zelden voorgekomen. Dus wij vertrokken naar

Frankrijk.

Onze romantische veronderstelling hier een

winter gelijk een Nederlandse zomer aan te

treffen, kan per direct bij het grofvuil.

Een mens moet de Goden ook niet verzoeken.

Het heeft hier nota bene gesneeuwd en

LUDIQUEMUREN BIKKEN

15

Ludique

Koning Winter regeert met straffe hand en

snijdende koude. De kille bruut heeft ons aldus

veroordeeld tot detentie in onze, voor dat

doel toch bepaald krap bemeten, séjour. En

onze veestapel, bestaande uit twee honden en

een heel kwintet katten, vertikt het om onder

deze omstandigheden naar buiten te gaan. We

hebben maar twee stoelen, dus u begrijpt……

Oh jawel, de boerderij telt nog meer vertrekken.

Het is geen bushokje. Maar, de keuken is in

een prematuur stadium van aanbouw en mist

vooralsnog een kloek dak. Frisjes. Een kwestie

van planning. De eetkamer is sinds een week

gesloten. In de zomer werkt men hier immers

buiten en in de winter binnen. Ik had aldaar het

pleisterwerk van een natuurstenen muur, links

van het venster, afgebikt. Het spul vertoonde

namelijk enorme scheuren en kwam op veelal

hoogst ongelegen momenten, bij voorkeur

tijdens het eten, onaangekondigd tegemoet aan

de wet van de zwaartekracht. Ik had afbikken

en opnieuw pleisteren voorgesteld . Maar Lief

wenste een authentieke natuurstenen

muur. Dus, afgebikt en gevoegd. Ramen en

luiken geopend. Stof, gruis en puin konden

zo naar buiten. Het was toen nog mooi zacht

winterweder. Klaar ermee. Prachtig! Niks meer

aan doen.

De eetkamer kon weer in gebruik worden

genomen.

Lief echter meende rond enig middernachtelijk

uur dat het nog strakke en geheel gave

pleisterwerk rechts van het venster, nu

maar beter ook meteen kon worden

afgebikt. Decoratief gezien heeft Lief

alleraardigste ideetjes. Het is hooguit

haar ‘timing’ die wat vragen oproept. Ik

sputterde heftig tegen.

“Laten we dat maar een andere keer doen,

Lief. We hebben genoeg andere dingen te doen

die eerst moeten.”

Haar Spaanse blik torpedeerde mijn argument

als onvolledig of in ieder geval irrelevant.

“De eetkamer is net weer helemaal opgeruimd

en schoon”, hervatte ik mijn offensief tegen

sloopwerk in de verlenging.

“Ja, en?”

“Ik weet evenmin hoe die muur er daaronder

uitziet. Er lopen ook elektriciteitsleidingen”, zei

ik en tilde het dispuut daarmee op een hoger

gelegen bouwkundig niveau.

“Nou, weet je, dan bikken we een piepklein

stukje af om te kijken hoe het er daaronder

uitziet”, besloot Lief en hakte, de daad bij

het woord voegend, krachtig met de ijzeren

kachelpook op de muur in. Er donderde, in een

wolk van stof en gruis, meteen een flinke lap

pleisterwerk via de vensterbank op de vloer.

“Kijk,” sprak Lief hoestend en proestend en

ook volslagen overbodig, “dit zit eronder.

Natuurstenen!”

De telefoon, de zender voor draadloos internet

en het eten van de poezen waren onder het puin

bedolven. Middernacht.

“Laat mij

eens”,

16

Wonen in Frankrijk

want ik kreeg er nu toch ook trek in. Op de tast

een moker en beitel uit de grote werkplaats in de

grange gehaald.

Ik beitelde en mokerde dat het een lieve lust was

en Lief voerde telkens met twee volle emmers in

de handen en een zaklantaarn in de mond, in het

nachtelijke pikkedonker, het puin af naar

een plek ergens achter op het erf. Ze had een

kompas bij zich. Om half drie in de nacht was de

klus in de eetkamer geklaard.

Alles, maar dan ook alles, lag opnieuw onder een

dikke laag gruis en stof. Overal. Zelfs de zwarte

kat was egaal grijs. Er hing een grauwe sluier van

mist tot in de slaapkamer. U wil het niet weten.

Het is hier binnen dus gewoon een bouwput.

En nu ligt er buiten zomaar ineens een laag

sneeuw. Ik overwoog een acute emigratie richting

Portugal.

Het meest zuidelijke puntje graag.

En Lief had nog meer lollige ideeën. Zo had

ze vrienden, die de hoogst absurde gewoonte

hebben om uitgerekend gedurende de

wintermaanden in Nederland te verblijven,

spontaan toegezegd wat fotoprentjes van hun

huis in Frankrijk te zullen maken als het er zou

hebben gesneeuwd. Dat zouden die lieverds

anders nooit eens kunnen zien. Schattig niet?

Ik doe dan wel mijn uiterste best om dergelijke

ongevraagde, impulsieve erupties van Lief

onmiddellijk te deleten. Ik waarschuwde haar

aldus subtiel voor de mogelijkheid dat er in dat

geval wellicht ook sneeuw bij ons zou liggen en

het nakomen van haar belofte in een riskante,

glibberige en koude expeditie van tachtig

kilometer heen en weer terug zou kunnen

resulteren. Ik druk me voorzichtig uit.

En jawel, er lag sneeuw en Lief schalde al

vanonder de douche dat we de gewraakte

fotoprentjes vandaag moesten gaan

maken. We

hadden het tenslotte beloofd,

voegde ze er in koninklijk

meervoud aan toe. Ik had

namelijk helemaal niets

beloofd, dacht ik in

mijn nachthemd met

een kop koffie bij de

snorrende houtkachel

en de huiselijk gezellig

zingende waterketels.

“Het is koud, nat en

glad, Lief!” probeerde

ik nog. Geen reactie.

17

“We moeten dan met de bestelbus lieverd, die

koektrommel op wielen glibbert alle kanten

uit.” deed ik nog een verfijnde poging tot

ontmoediging. De kleine, compacte Quatrelle

van Lief, die veel geschikter is voor sneeuw en

smalle weggetjes richting Nova Zembla, stond in

de grange. Gedeeltelijk gedemonteerd voor enig

dringend onderhoud. Een binnenklus en dus voor

de winter gepland.

“De blower van de bus is kapot, schat!” pruttelde

ik er nog achteraan. Alles tevergeefs.

En dus hulde ik me in een knalrode legging van

Lief, twee paar sokken, een dikke pantalon,

robuuste bergschoenen, een t-shirt, twee

schipperstruien, een onverschrokken winterjas,

vette handschoenen, een wollen muts en daar

bovenop een schipperspet. Ik was er klaar voor.

Na twee uren glibberen en glijden in een

nagenoeg onverwarmde bus, beslagen ramen, een

uiterst krappe ontmoeting langs een ravijn met

een tegemoetkomende vrachtwagen op een

onbedoelde skipiste en een warme pizza van het

cafetariatype ‘Vet van Fred’ uit een verdwaald

hokje, kwamen we tot stilstand bij het, hoog tegen

een steile helling aangeplakte, huisje van

onze dierbare vrienden.

“Zie je nou wel? We zijn er al”, juichte Lief. “Ik

heb alle vertrouwen in jouw rijkunsten. Je hebt

per slot van rekening vroeger rally’s gereden. Bij

jou ben ik nooit bang in de auto!”

“Jaja, daar hebben we nog veel plezier van”,

mompelde ik licht sarcastisch. Lief klom uit de

bus en schoot haar prentjes. ‘We’

hadden het hen tenslotte beloofd....

Ludique

Wie van Frankrijk en het Franse leven

houdt of wie overweegt om zelf een huis

in Frankrijk aan te schaffen, is ‘Hilarisch

Frankrijk’ absolute verplichte leeskost.

Hilarisch FrankrijkHoe wij vertrokken

Ludique le Vert

UItgeverij GrenzenloosISBN 9789461851024

Prijs € 16,95

O.a. te koop bij: Bol.com en Emigratieboek.nl

18

EEN EIGEN RESTAURANT AAN DE ZONNIGE COSTA

Robert en Ariane zijn net dertig als zij hun internetbedrijf in Nederland verkopen. Tegen alle verwachtingen in investeren ze hun geld in een Bagles & Salads restaurant in Nerja, Andalusia.

In het boek Toekomst & Tapas beschrijft Ariane op meeslepende wijze het avontuur dat volgt.

Een absolute must-read voor iedereen met interesse in wonen en/of ondernemen in Spanje.

Toekomst & TapasAriane van Wijk isbn 978 94 61851 000 Uitgeverij Grenzenloos

Te bestellen o.a. via Bol.com Amazon.es Emigratieboek.nl

w w w.emig rat ieb o ek .n l

Toekomst & Tapas

w w w.g renzen lo os .n l

Hollandse zekerheidtijdens uw buitenlands avontuur!

OOM Verzekeringen

ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering

Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

VERZEKERINGENoom

Hollandse zekerheid

RINGEN

144305 _00M_Adv_Grenzenloosmagazine.indd 1 04-08-14 13:27

19

Elke laatste vrijdag van de maand verschijnt er

een nieuwe editie van Grenzenloos Magazine.

Maar wist u al dat Grenzenloos Magazine dagelijks

actueel interessant nieuws publiceert via Facebook

en Twitter? Speciaal uitgezocht voor (potentiele)

emigranten, expats en bezitters van een tweede

huis over de grens. Nieuws waarmee u op de

hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen die ook

voor u belangrijk kunnen zijn.

Wanneer u de Grenzenloos Magazine Facebook

pagina liked blijft u dagelijks op de hoogte van al

het belangrijke ‘grenzenloos’ nieuws. U vindt de

pagina op dit adres:

www.facebook.com/grenzenloosmagazine

Daarnaast rapporteert Grenzenloos Magazine al

het actuele nieuws ook op Twitter. Volg ons dus

ook daar.

https://twitter.com/GrenzenloosMag

GRENZENLOOS MAGAZINE OP FACEBOOK EN TWITTER

Facebook

Hollandse zekerheidtijdens uw buitenlands avontuur!

OOM Verzekeringen

ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering

Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

VERZEKERINGENoom

Hollandse zekerheid

RINGEN

144305 _00M_Adv_Grenzenloosmagazine.indd 1 04-08-14 13:27

20

Grenzenloos uitzichtFoto: R. Potvin

21

Een Zweeds persoonsnummer is essentieel

om in Zweden te kunnen wonen en werken.

Wie gaat emigreren naar Zweden ontkomt er

niet aan om een dergelijk nummer aan te vra-

gen. Maar hoe krijg je het?

Nog altijd heerst er verwarring over hoe

je als Nederlander of Belg in Zweden een

persoonsnummer kunt krijgen. Veel problemen

kunnen worden voorkomen als emigranten

zichzelf beter informeren voordat ze gaan

verhuizen. Voor mensen die op basis van

eigen vermogen in Zweden willen wonen, is er

wel een struikelblok dat soms niet te nemen

blijkt: het aantonen van een geheel dekkende

ziektekostenverzekering. Zonder werk of vaste

inkomsten naar Zweden verhuizen, is dan ook

riskant, zelfs al heb je al veel geld op de bank.

Wat is een persoonsnummer?

Het persoonsnummer is te vergelijken met

het Nederlandse burgerservicenummer

en het Belgische rijksregisternummer.

Het is uniek voor elke inwoner van het

land. De Zweden gebruiken het echter veel

meer dan Nederlanders en Belgen. Het

nummer wordt gevraagd om een telefoon- of

elektriciteitsabonnement te kunnen afsluiten,

om een postpakketje te gaan afhalen, om naar

de dokter te gaan, als je op een wachtlijst voor

een huurwoning wilt staan, om via Internet iets

te kopen…

Wie in Zweden een normaal leven wil leiden,

kan niet zonder persoonsnummer.

Nederlanders, Belgen en andere EU-burgers die

via emigratie naar Zweden

komen, moeten het nummer

zelf aanvragen. Skatteverket, de

Zweedse belastingdienst, houdt het

bevolkingsregister bij. Je moet voor de

aanvraag persoonlijk naar een van de regionale

belastingkantoren.

Het is verstandig om dit zo snel mogelijk na

aankomst in Zweden te doen. Hiervoor moet je

de volgende papieren meenemen:

• paspoort of Europese identiteitskaart

• documenten die je verblijfsrecht aantonen

(hierover later meer)

• trouwboekje, samenlevingscontract,

verklaring van wettelijk samenwonen of

andere documenten die je burgerlijke staat

aantonen

• geboorteakten van eventuele kinderen

• verblijfsvergunning als je geen EU/EER-

burger bent

Verblijfsrecht aantonen

Tot voor kort moest je ook bij de Zweedse

immigratiedienst verblijfsrecht aanvragen. Dit

is niet meer nodig zolang je aan de voorwaarden

hiervoor voldoet. Die voorwaarden hangen

samen met je inkomsten.

Om een persoonsnummer te krijgen moet je

bij Skatteverket aantonen dat je verblijfsrecht

hebt. Dit heb je als je behalve de bovenstaande

documenten ook…

HOE KRIJG JE EEN ZWEEDS PERSOONSNUMMER? BELANGRIJKSTE DOCUMENT BIJ EMIGRATIE NAAR ZWEDEN

Zweden

• een baan hebt in Zweden

voor minstens een jaar, of een

eigen zaak (begint)

• óf studeert in Zweden en een

dekkende ziektekostenverzekering

hiervoor bezit

• óf voldoende eigen vermogen

hebt om van te leven plus een dekkende

ziektekostenverzekering voor een jaar.

Kom je met een heel gezin, dan hoeft slechts

één gezinslid hieraan te voldoen. Partner en

kinderen krijgen in dat geval automatisch

ook verblijfsrecht. Voor het aantonen van je

verblijfsrecht neem je het volgende mee (al naar

gelang je situatie):

• een ondertekend arbeidscontract van je

Zweedse werkgever

• óf papieren die aantonen dat je een eigen zaak

hebt of gaat starten zoals facturen, kvitanties,

inschrijfbewijs van een een onderneming,

een huurcontract van een bedrijfspand, een

diploma of relevant getuigschrift

• óf inschrijfbewijs van een onderwijsinstelling

in Zweden plus een verzekeringspolis voor

een jaar en iets wat aantoont dat je voldoende

geld hebt om een jaar van te leven

• óf bankafschriften die je eigen vermogen

aantonen plus een verzekeringspolis voor een

jaar

• óf bewijzen dat je pensioen, WAO of

invaliditeitsuitkering hebt, plus een bewijs dat

je een verzekeringspolis voor een jaar hebt.

Zolang je werk hebt of overtuigend kunt

aantonen dat je een eigen zaak hebt of gaat

starten, is er in de regel geen probleem. Je kunt

dan binnen enkele weken het persoonsnummer

in de brievenbus verwachten. Hierna kun je

je inschrijven bij het Zweedse ziekenfonds

Försäkringskassan en ben je ook verzekerd tegen

ziektekosten.

Ziektekostenverzekering

Mensen die op basis van eigen vermogen in

Zweden willen wonen lopen wel vaak tegen

problemen aan. Zij moeten aantonen een

dekkende verzekering te hebben voor een jaar.

Skatteverket kan immigranten in dit verband

vragen naar formulieren van de types S1, E106,

E109 of E121. Het probleem hiermee is dat

Nederland dit soort formulieren lang niet altijd

verstrekt omdat Nederland andere regeltjes

hanteert dan Zweden.

Soms volstaat het laten zien van een

verzekeringspolis van de Nederlandse

maatschappij OOM om toch ingeschreven

te worden in Zweden. In minder fortuinlijke

gevallen kan het leiden tot langdurige discussies

tussen Skatteverket en de aanvrager van

het persoonsnummer. Al die tijd is er geen

persoonsnummer.

Soms is een particuliere Zweedse verzekeraar

bereid om een ziektekostenverzekering te

verstrekken. Echter, als deze niet geheel dekkend

is, kan ze toch worden afgewezen door de

belastingdienst.

Het komt voor dat Skatteverket de aanvrager

na verloop van tijd toch accepteert. Er zijn ook

diverse gevallen bekend waarin dit niet gebeurde

en EU-burgers ook na maanden aandringen en

geduldig wachten geen persoonsnummer kregen.

Bron: DeNieuweZweed.com

Persoonsnummer

24

Cariben

Er is geen medicijn, geen vaccinatie. Maar Dengue en sinds kort de

minstens zo vervelende ziekte Chikungunya verspreiden zich razendsnel over de Caribische eilanden. Medisch entomoloog Bart Knols houdt zich bezig met bestrijding en uitroeiing van de mug die hiervoor verantwoordelijk is. De door zijn bedrijf ontwikkelde ‘vallen’ zijn inmiddels op de eilanden ingevoerd.

“Als wetenschappers waarschuwden we vanaf

begin jaren tachtig voor een uitbraak als deze.

Nu gaat het echt gebeuren, het is schokkend,”

zegt Bart Knols. Dengue, dat al in honderd

landen voorkomt, treft wereldwijd 390 miljoen

mensen per jaar, van wie er 25.000 overlijden.

Het is daarmee de snelst groeiende tropische

infectieziekte. “Je krijgt Ebola-achtige taferelen,

het begint in Afrika en is in no time in de

V.S., België, Engeland. Door de globalisering,

urbanisering, het transport van mens en

product is de wereld eigenlijk nog maar een

dorpje.”

En nu komt Chikungunya, dat vorig jaar

december in de Cariben de kop opstak

erbij. Via Guadeloupe en Martinique zijn

zo’n vierhonderd gevallen op Sint Maarten

vastgesteld, zeker zestig op Curaçao, recent 22

nieuwe gevallen op Sint Eustatius en ook op

Bonaire en Aruba zijn gevallen bekend. “De

ziekte grijpt hard om zich heen met inmiddels

een half miljoen gevallen. We schreeuwen om

iets nieuws om het tegen te gaan.”

MUGGEN MAKEN HET LEVEN ZUUR OP DE CARIBISCHE EILANDEN

25

Muggen

Slavenschepen

Dezelfde mug die Dengue verspreidt, zorgt

voor het overbrengen van Chikungunya. Het

gaat om de gele koortsmug, de Aedes aegypti.

Van alle bekende drieduizend muggensoorten

wereldwijd komen er maar een paar voor op

de Cariben - naar we weten vier op Aruba en

hiervan is dit de enige gevaarlijke.

De oorspronkelijke mug uit Afrika kwam mee op

slavenschepen

Voor een getraind oog is zij te herkennen aan

haar gestreepte uiterlijk. Zij brengt de ziekte

over van (geïnfecteerd) mens naar mens.

Sporadisch zien we naast deze horizontale

transmissie ook verticale transmissie: een

besmette mug brengt het virus over op zijn

nakomelingen. Als je bedenkt dat een mug

zo’n 75 eitjes legt in een dag of twee, drie gaat

de vermenigvuldiging razendsnel. In haar

gehele leven van een week of zes betekent dat

maar liefst driehonderd tot vijfhonderd eitjes.

Overigens leeft het mannetje maar een dag of

tien.

“De oorspronkelijk in Afrika voorkomende

mug kwam mee met de slavenschepen, waar

zij broedde in de vaten drinkwater. Ook slaven

zelf hadden het Dengue-virus bij zich, dus én

mug én virus kwamen zo in het Caribisch gebied

terecht.”

Het aan Dengue verwante Chikungunya werd in

1954 ontdekt

en is via een eiland voor de kust van Kenia

onder andere naar het Franse eiland Réunion

verspreid, waar in 2006 250.000 mensen

geïnfecteerd werden. Achthonderd Franse

militairen werden ingezet om het eiland plat

te spuiten om zo de epidemie te stoppen.

Chikungunya -ofwel shrivel up fever, vanwege

het in elkaar krimpen van de zieke - heeft

dezelfde ziekteverschijnselen als Dengue: hoge

koorts, gewrichtspijnen, hoofdpijn, huiduitslag,

soms bloedingen, blauwe plekken.

Van de extreem hoge koorts gaan mensen

hallucineren; zo vertelde een vakantieganger

die Dengue had opgelopen dat ze sprinkhanen

op fietsjes had gezien. De verschijnselen van

Dengue, vanwege de vreselijke pijn aan de

botten ook break bone fever genoemd duren

twee tot drie weken, tenzij complicaties

ontstaan. Complicaties ontstaan als je een

volgend type Dengue krijgt. “Er zijn vier typen

bekend. Loop je type 1 op en overleef je die, ben

je daarvoor immuun, maar krijg je een tweede

type, richt de afweer zich tegen jezelf, waardoor

complicaties ontstaan.”

Je kunt de ziekte overigens bij je hebben

zonder er iets van te merken, maar er ook

aan doodgaan en daartussen alles. Een snelle

diagnose is lastig - vaak wordt eerst aan malaria

gedacht - omdat laboratoria pas na weken

de definitieve uitslag kunnen bevestigen. De

patiënt is dan vaak alweer beter maar heeft wel

het virus doorgegeven aan bijtende muggen.

Laboratorium-muggen

Knols studeerde biologie aan de Wageningen

Universiteit en werkte daar als wetenschapper

tot 2009. Omdat hij vond dat te weinig

onderzoeksresultaten werden vertaald naar

de ‘echte wereld’ startte hij met een collega

In2care, waar inmiddels acht man werken.

“Het is een onderzoeksbedrijf dat nieuwe

producten ontwikkelt om muggen het leven

zuur te maken.” Hun Wageningse laboratorium

26

Cariben

staat vol met bakken met muggen. In de warme

kamers zwemmen larven in plastic doosjes van

de Chinees, maar er zijn ook gedroogde eitjes.

“Hebben we volgende week een paar honderd

muggen nodig, kan ik die zo

maken.” Knols heeft ze in

drie soorten, gemakkelijk

van elkaar te onderscheiden,

zwarte en bruine en de een

zit plat tegen het oppervlak,

de ander onder een hoek

van 45 graden. Er staan

verder testapparaten waar

je aan twee kanten een geur

inbrengt om te testen welke

kant de muggen

prefereren.

Schimel

Binnen een jaar onderzoek

was het concept voor een

muggenval klaar. “Bedenk

dat we met drie biologen

gepromoveerd op muggen

zijn. Als je kennis bundelt, gaat het hard.” De

muggenval heeft als basis een zwarte bloempot

- zwart vanwege het contrast met de omgeving

en donker trekt muggen aan - met daarin een

vlotter en een soort trechter erbovenop. In de

pot voeg je aan het water een tabletje toe met

een geurstof die vrouwtjesmuggen aantrekt.

Deze geur is een indicator voor veel voedsel, een

prima plek dus om eitjes te leggen. En het feit

dat ergens (oudere) larven zijn, trekt weer

andere vrouwtjes aan. Veel larven moet wel een

goede broedplek betekenen, aldus de mug. De

vlotter bestaat uit een gaasje waarop poeders

zitten. Eén daarvan neemt de mug aan haar

pootjes mee naar andere broedplaatsen waar

het de aanwezige larven doodt.

Het uitroeien van zijn soort doet de mug dus

zelf. Een tweede poeder, de schimmel Beauveria

bassiana - een biologische insecticide dus -

zorgt ervoor dat de besmette

mug zelf na een

paar dagen doodgaat, omdat

de schimmel naar binnen

groeit.

Knols, die elf jaar in Afrika

werkte: “We kwamen op het

idee van een schimmel toen

we in Kenia bezig waren met

de bestrijding

van de tseetseevliegen,

die succesvol werden

geïnfecteerd door de

schimmels. Ook in

Tanzania konden we de

muggenpopulatie

zo fors terugbrengen.”

Consument

De val zelf is een eenmalige

koop, het gaasje moet tweemaandelijks worden

vervangen. “Het is het Oral B-systeem, de

tandenborstel is de uitgave niet, maar de

borsteltjes moeten

steeds opnieuw worden aangeschaft.” De val

heeft geen enkele zin als je het gaasje niet

consequent vervangt en een verse geurtablet

toevoegt. “Vanwege die controle hebben we het

alleen nog op de professionele markt uitgezet.

Door middel van een contract met Professional

Pest Control (PPC) Aruba-Bonaire-Curaçao,

weten we dat het servicen goed gebeurt.”

Naast de pest controlbedrijven werken ze samen

met de lokale gezondheidsdienst. “We verkopen

27

Muggen

ze in de toeristensector, resorts, hotels. Het is

namelijk een grote dreiging voor het toerisme,

dé inkomstenbron voor de eilanden.” Met de

sporen, die ze per kilo uit Engeland krijgen

geleverd, vullen ze zo’n 12.000 vallen per

kilo. “Maar we onderzoeken ook afzet voor

de consumentenmarkt, het moet bij Building

Depotachtige winkels komen te liggen. De

consument moet echterdoordrongen zijn van de

noodzaak van het vervangen van de gaasjes. Je

kunt wel voorraden inslaan, de sporen van de

schimmels overleven twee jaar in de koelkast.”

Er zijn inmiddels tweeduizend vallen geleverd

aan Aruba. Ook is een groot aantal naar

een Amerikaanse partner verscheept voor

distributie in Centraal en Zuid Amerika.

Zo zal een land als Brazilië dat jaarlijks een

miljard aan dengue-bestrijding uitgeeft, naar

verwachting zeker belangstelling hebben.

Inmiddels lopen in achttien landen registratie-

procedures voor de val. Indien nodig kan

In2Care grote volumes vallen per week

produceren.

Uitroeien

Volgens Knols kan Dengue wel degelijk worden

uitgeroeid. “Dan moet wel de attitude van

de bevolking daarnaar zijn.” In 1952 was de

mug op Aruba vanwege intensieve bestrijding

verdwenen en ook in 1970 was het eiland voor

veertien jaar Dengue-mugvrij.

Voor een nieuw project op Aruba in 2011 kreeg

Knols helaas de 5,4 miljoen euro die ervoor

nodig was niet bij elkaar.

Hij is nu bezig met een project op Sint

Eustatius, overzichtelijk vanwege de

kleinschaligheid. “Als we de financiering

rond krijgen proberen we met medewerking van

de lokale overheidsdiensten op Sint Eustatius

met een geïntegreerde aanpak Dengue uit te

roeien.” Dat betekent broedplaatsen

verwijderen, vallen plaatsen, inspecties

uitvoeren, zwerfafval dat mogelijke

broedplaatsen vormt opruimen en goede

voorlichting geven.

Op Aruba wordt een trial in één buurt

voorbereid. “We plaatsen in een vierkante

kilometer vallen bij alle huizen en ruimen alles

eromheen waar stilstaand water is op. Juist

in en om de tuin, in het water in autobanden,

emmers, autowrakken, blikjes, de schoteltjes

onder een plant, broedt de Dengue-mug - niet

in waterplassen aan de grond, ook niet in

natuurgebieden. Zo kijken we of we het per

buurt schoon kunnen krijgen.”

Hotspot

Dengue en ook Chikungunya kennen een lokale

uitbraak, het is een zogenaamde hotspot-ziekte.

In de ene buurt wordt de een na de ander

ziek, je kind, dan de overbuurvrouw, de man

van twee huizen verder en in de buurt ernaast

gebeurt niks. Dit komt omdat de mug slechts

250 meter vliegt rondom de plaats waar zij is

uitgekomen. In dat gebied infecteert zij mensen,

niet verder, tenzij zij met een auto of vliegtuig

meereist. Maar dan nog, met één mug krijg je

geen nieuwe populatie, daarvoor zijn tussen de

vijftig en vijfhonderd nieuwe muggen nodig.

“Zaak is dus je huis en alles eromheen schoon te

houden, hoe schoner, hoe minder last. Maar dat

moet dan iedereen in je naaste omgeving doen.

“En heb je een case, moet je direct rondom je

hotspot intensief muggen bestrijden. Dat gaat

tot nog toe niet goed. Je draagt het virus vier

dagen bij je, de diagnose komt pas na een week,

dus dan heb je het al verspreid naar nieuwe

muggen.”

28

Als de mug is uitgeroeid, moet je ook kunnen

meten of herinvestatie plaatsvindt, oftewel,

komt hij weer terug. Dat maakt de kans op

duurzaam elimineren groter. “Daarvoor worden

vallen, gefabriceerd door Duitse collega’s bij

lucht- en zeehavens geplaatst.” Omdat deze val

muggen moet aantrekken die op zoek zijn naar

bloed, bevat hij menselijke geurstoffen als

ammonia en melkzuur.

‘Deet werkt maar is geen fijn middel, je kunt er zelfs plastic mee oplossen’

Het uitroeien van een soort ligt overigens voor

biologen erg gevoelig. Het feit echter dat de

dengue-mug een invasieve soort is, een soort die

niet in de natuurlijke fauna van dit gebied

thuishoort, maakt het voor Knols een ander

verhaal.

Geen Deet

Duurzaam elimineren is het meest

effectief, maar wat je zelf kunt doen naast

je huis schoonhouden, is smeren met anti-

muggenmiddelen. Probleem is dat muggen

behoorlijk resistent zijn geworden. Dat

betekent vaker smeren en hogere concentraties

gebruiken. “Je hebt minimaal dertig procent

Deet nodig als bestanddeel, met een lager

percentage moet je vaker smeren. Daarbij komt

dat de gele koortsmug, die alleen overdag zou

steken, inmiddels ook ’s nachts steekt; 24/7

smeren dus, wat je als toerist misschien doet, de

lokale bevolking niet.”

Deet is geen fijn middel - je kunt er plastic

mee oplossen - en twintig procent wordt

door de huid geabsorbeerd. Bij veelvuldig

gebruik kunnen neurologische aandoeningen

voorkomen.

“We hebben eindeloos veel tests gedaan met alle

gangbare middelen, maar niets behalve Deet

werkte. Maar nu hebben we een middel met

eucalyptusolie als basis. Een middel zonder

Deet is een enorme vooruitgang. Het is getest op

dengue- en malariamuggen en werkt acht uur.

Omdat het op natuurlijke basis is, kunt je je er

dagelijks zonder probleem mee insmeren.”

In2Care bekijkt momenteel de mogelijkheden

voor afzet van dit middel in de Cariben.

De huis-, tuin- en keukenmiddeltjes moeten op

deze plaats toch ook nog worden aangestipt. Het

bekende druppeltje afwasmiddel of olijfolie in

plassen water mag dan niet tot uitroeien leiden,

het werkt uitstekend.

“De werking zit hem erin dat je de

oppervlaktespanning van het water verlaagt.

Muggen hangen op hun kop aan het

wateroppervlak met hun kont omhoog, waar ze

door ademen. Doordat de spanning van

het water verlaagt, kunnen ze niet aan de

oppervlakte blijven en zakken steeds onder

water, tot ze uiteindelijk door uitputting

verdrinken.”

Gewoon blijven doen dus dat afwasmiddel,

in afwachting van een eiland zonder gele

koortsmug.

Tekst: Mineke de Vries

Uit: Met de zon in de rug

Cariben

In hoeverre is de warmte van de tropenzon waarin je bent opgegroeid en die je in je draagt een garantie voor het welslagen overzee?met de zon in de rug bevat de verhalen van mensen die vanuit de Cariben een bestaan opbouwen in de nederlandse maatschappij of op een andere manier nauw betrokken zijn bij de Antillen. voor de één betekent de tropische basis een steun in de rug om talenten vorm te geven. de ander komt door diezelfde zon in zijn eigen schaduw te staan.

Maar de reportages samen vertellen ook het verhaal van de verstrengeling van twee samenlevingen die elkaar blijvend wederzijds beïnvloeden. dit uit zich in een professionele samenwerking waar het gaat om zorg, detentie en sociaal maatschappelijke problematiek, maar ook in een waardevolle diversiteit op het gebied van kunst en cultuur, taal, wetenschap en ondernemerschap. een onafscheidelijkheid, gevormd door de tijd en strijd van tweehonderd jaar koninkrijk, die niet meer is weg te denken uit de Nederlandse samenleving.

MET DE ZON IN DE RUGMineke de Vries

Is vanaf 10 oktober 2014 overal verkrijgbaar

MET DE ZON IN DE RUGMet een Caribische achtergrond leven in Nederland

Het is een eer om ook in dit boek te staan, zonder ooit op de Antillen te zijn geweest. De verhalen in dit boek sterken mij in de gedachte dat een

goede inburgering en meer kennis over elkaar cruciaal is om de kansen van deze generatie te verbeteren. Mogen de prachtige verhalen met humor en

ontroering uit deze bundel daaraan een bijdrage leveren. 

Eberhard van der Laan, burgemeester Amsterdam

30

Italie

“Is het vandaag de 19e?” vroeg ik aan Nico. “Ja het is de 19e” antwoordde hij beslist.

“Oké, dan is dat spettacolo pirotecnico in Nibbiano vanavond, laten we gaan kijken.” Ieder jaar sinds we hier in de Oltrepò Pavese woonden, hoorden we achteraf van Leda (onze kookleskokkin) hoe prachtig het vuurwerk in Nibbiano was geweest en wisten we dat we ook dat jaar weer te laat waren.

Zo ging het al sinds 2008 maar dit jaar zou het ons

niet weer overkomen, besloten we. Dit keer gingen

we het echt zien, dat vermaarde wereldvuurwerk.

Nibbiano is een klein dorpje niet ver bij ons

vandaan in de provincie Piacenza. Het is een

leuk gerestaureerd plaatsje met voornamelijk

natuurstenen huizen. Eenmaal per jaar is er een

wijds bekende antiekmarkt die dagen duurt en ‘s

zomers is er een jaarmarkt die dus wordt afgesloten

met het beruchte vuurwerk, een spektakel dat zijn

weerga niet schijnt te kennen.

Het was vandaag alleen nog maar een kwestie van

op tijd vertrekken en onze missie zou met succes

worden volbracht. Nog even op de kaart kijken

voor de route en ons kon niks meer gebeuren. Ach

nee, dat kwam ook goed uit: op weg naar Nibbiano

kwamen we langs Caminata, zag ik. Laten daar

HUIZENJACHT EN VUURWERKSTEF SMULDERS

31

nou net twee huisjes te koop staan die we voor

vrienden (op zoek naar een vakantiehuis in onze

streek) wilden gaan bekijken! Daar konden we

onderweg dus mooi even langs gaan om wat

foto’s te maken. Uit de annunci, de advertenties,

hadden we de adressen en Caminata is klein,

dus het kon geen probleem zijn om de huizen te

vinden. Op de kaart zag ik ook nog dat de route

die naar Nibbiano over een spannend stuk weg

voert: een soort skihelling met een twintigtal

haarscherpe bochten, categorie donkerrood

schat ik. Dit stuk is kennelijk zo lang en steil

en bochtig dat het zelfs op een kaart van een

redelijke schaal nog is weergegeven als een

slingerlijn. Spannend! Dat deze weg symbool

zou staan voor ons uitstapje naar Caminata en

Nibbiano wisten we toen nog niet ...

Nadat ik de adressen had genoteerd en mij de

foto’s van de huizen had ingeprent, gingen we

op weg. Het eerste huis lag in een gehuchtje van

maar één straat, op nummer 14. We bereikten

de località zonder problemen via een weg met

alweer wonderbaarlijk mooie panorama’s. Hoe

klein dit buurtschap ook was, toch lag er nog

een kerk in het midden. Daaromheen zagen we

huizen met de nummers 11, 12, 13, 15, 17 maar

geen 14. Een beetje uit de richting, dichter bij

huizen met lagere nummers, lag nog wel een

bouwvallig huis maar of dat nou op dat huis van

de advertentie leek? Het huisnummer konden

we niet zien, want de voorkant van het huis

was onbereikbaar door het hoge struikgewas

waarmee het omgeven was. Nou ja, als dit

nummer 14 zou zijn, viel het toch af want dit

leek meer een ruïne dan een bewoonbaar huis.

Gelukkig hadden we nog een tweede kandidaat

en deze lag in het dorp Caminata zelf en het

moest wel raar lopen wilden we dit huis niet

kunnen vinden. Dachten we. Maar het liep

raar. De straat in dit leuke dorpje met knusse

steegjes en natuurstenen gebouwen was snel

gevonden. En ook bestond er een huis met het

juiste nummer, maar of dit nu op het huis uit

de advertentie leek? Het plaatje dat ik thuis

had gezien, wilde mij maar niet te binnen

schieten. We zagen ook geen tekoop-bordje en

het leek nog wel bewoond maar er was niemand

thuis. Over een rekje met wasgoed keek een

nieuwsgierige buurvrouw vanaf haar balkon

naar ons. “Scusa, ma è in vendita la casa?”

vroegen we maar eens, “Is dit huis te koop?”

“No, no quella non è in vendita, ma quell’altra

li si” antwoordde ze, “Dit huis is niet te koop,

maar dat daar verderop wel.” Daarbij wees

ze naar een rustico, een gammel schuurtje

verderop. Nee, dat kon het niet zijn,beseften we,

ook al niet omdat het adres van het huis waar

we voor stonden toch duidelijk klopte. “Anche

la mia casa è in vendita”, probeerde la vicina

nog, maar in haar appartement waren we niet

geïnteresseerd.

Later, thuis, zag ik dat het tweede huis in

de verste verte niet leek op dat wat we in

werkelijkheid hadden gezien, op exact het

adres dat in de advertentie stond. Zou

op dat adres soms de verkoper

van het eigenlijke huisje

wonen? Helaas kregen we

nooit enige reactie op

het bericht dat we via

de advertentiewebsite

verstuurden. We

hadden zorgvuldig

twee huizen uit de

Column

32

Italie

advertenties op internet geselecteerd en die bleken

dus allebei onvindbaar. Hoe was het mogelijk?

Het bracht ons wel gelijk onze avonturen bij het

vinden van een appartement in Pavia en later

bij het zoeken van een koophuis in deze streek

in herinnering. Ook toen maakten we de gekste

dingen mee: Italiaanse toestanden! Gelukkig

hadden we nóg een pijl op onze boog: het vuurwerk

in Nibbiano. We waren er toch niet helemaal voor

niets op uit getrokken! Om bij te komen van de

mislukte speurtocht namen we eerst maar even een

espresso in een bar in Caminata. Het bleef een leuk

plaatsje tenslotte.

We deden de barista van het café verslag van onze

wederwaardigheden, wat een ironisch glimlachje

op zijn verder mistroostige gelaat verschijnen deed.

Hij kende de adressen van onze huizen niet maar

wees ons wel op een geplastificeerd A4’tje dat op

de bar stond. Het bleek de advertentie van een leuk

geprijsd alleenstaand huis in de bossen rond het

Trebecco stuwmeer, niet ver bij Caminata vandaan.

Dat zag er leuk uit! Maar zou het te vinden zijn?

Zou dit huisje wél echt bestaan?. Over de man

die dit kaartje had gebracht, wist onze barista

niet meer te melden dan dat deze Claudio heette.

Nou ja goed, dit huis bewaarden we maar voor

een volgende keer, we gingen nu echt eerst naar

het vuurwerk, eindelijk, na zoveel jaar. Verheugd

stelden we de barman op de hoogte van ons

vermetele plan. Deze zat inmiddels aan een tafeltje,

verzonken in de krant. De krant van vandaag,

maandag de 18e. Even keek hij op en verscheen er

zowaar en glimlach om zijn mond. ”Dat vuurwerk is

morgen,” zei hij droog, “Morgen, dinsdag de 19e.”

Tekst en foto’s: Stef Smulders

www.duepadroni.it

info@duepadroni.it

33

Italiaanse toestandenLeven en overleven in Italië

Humoristische korte verhalen over het

emigreren naar Italië en de kennismaking met

tal van karakteristieke Italianen.

Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders

verslag van zijn belevenissen in tientallen

verhalen waarin evenzovele problemen op geheel

Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot

humoristische taferelen leidt.

Het kopen en verbouwen van een huis, het

importeren en laten keuren van een auto, het

afsluiten van een verzekering: het levert allerlei

moeilijkheden op, die vaak op verrassende

manier tot een oplossing komen.

Meer ervaringsverhalen over Italië:

Dag Nederland! Ciao Italia!Een eigen Bed & Breakfast in Italië

Heleen Sloots

Huizenjacht in ToscaneSpeciaal voor Italië-liefhebbers

Ronald. A. Lever

34

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt op 31 oktober

Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)

Emigratieboek.nlBOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS