Gram okt definitief

JAARGANG 104 | NUMMER 8 | oktobER 2013

Bezuinigingen in beheer openbare ruimte | Hoe doen zij dat met de inzet van boa's?

Pilot drankenkarton in volle gang | Samenwerking tussen gemeenten en kringloopbedrijven

Meer inzet van burgers nodig voor beheer openbare ruimte

Milieuwinst meten per m2

Voor vragen: [email protected] informatie: www.wegenzout.nl

Het is tijd voor meer met minder!

Als het glad dreigt te worden behandelen we onze wegen met wegenzout. Zo kunnen we veilig blijven rijden. Verkeersveiligheid gaat voor alles. En tegelijkertijd moeten we het milieu niet onnodig belasten. Het risico van overmatig gebruik van wegenzout is verzilting van het milieu. Daarom moeten we zorgen dat we zo effi ciënt mogelijk strooien. En dat is het grote voordeel van AkzoNobel vacuümzout. Het is vochtig en dankzij de fi jne korrelgrootte plakt het beter aan de weg. Daardoor is voor hetzelfde veilige resultaat per m² wegdek minder AkzoNobel vacuümzout nodig dan grof wegenzout. Dat is pure milieuwinst per m².

011046-AKZONOBEL-ADVERTENTIE CROW.indd 1 22-09-11 15:10

Milieuwinst meten per m2

Voor vragen: [email protected] informatie: www.wegenzout.nl

Het is tijd voor meer met minder!

Als het glad dreigt te worden behandelen we onze wegen met wegenzout. Zo kunnen we veilig blijven rijden. Verkeersveiligheid gaat voor alles. En tegelijkertijd moeten we het milieu niet onnodig belasten. Het risico van overmatig gebruik van wegenzout is verzilting van het milieu. Daarom moeten we zorgen dat we zo effi ciënt mogelijk strooien. En dat is het grote voordeel van AkzoNobel vacuümzout. Het is vochtig en dankzij de fi jne korrelgrootte plakt het beter aan de weg. Daardoor is voor hetzelfde veilige resultaat per m² wegdek minder AkzoNobel vacuümzout nodig dan grof wegenzout. Dat is pure milieuwinst per m².

011046-AKZONOBEL-ADVERTENTIE CROW.indd 1 22-09-11 15:10

GRAM | oktober 2013 3

Officieel vakblad van de NVRD

inhoudsopgave

6

9

14

Hoe doen zij dat?Deze maand: de inzet van de buitengewoon opsporingsambtenaar (boa)

In dit artikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit waarvoor de

boa wordt ingezet en wat precies hun taken en bevoegdheden zijn. Ook benoemen zij

de voor- en nadelen.

Bezuinigingen in beheer openbare ruimte: meer bewonersparticipatie Het beheer van de openbare ruimte lijdt onder de bezuinigingen: ambitieniveaus

worden teruggeschroefd, kwaliteitsniveaus verlaagd, het onderhoudsgebied verkleind

en prullenbakken weggehaald. Bewoners worden geacht zelf de handen uit de mouwen

te steken.

Pilot drankenkartons in volle gang Op dit moment doen 36 gemeenten mee aan de landelijke proef met gescheiden

inzameling van drankenkartons. De pilot duurt een half jaar, van mei tot november

en voor het eind van dit jaar worden de rapportages verwacht bij het Kennisinstituut

Duurzaam Verpakken (KIDV). GRAM peilde een aantal ervaringen in het land.

Diftar heeft direct invloed op scheidingspercentageIn de gemeenten Deventer, Lochem en Bronckhorst is in 2013 diftar ingevoerd. Dat

resulteert naar verwachting in jaarlijks 10.000 ton minder restafval. Michiel Westerhoff

van Circulus: ''In andere gemeenten van het werkgebied van Circulus en Berkel Milieu

wordt al langer met diftar gewerkt. In totaal halen we nu elk jaar 40.000 ton minder

restafval op dan in 2000. Dat is elk jaar een rij van 770 kilometer grijze kliko's minder

aan de stoeprand. Al dat materiaal is nu beschikbaar voor hergebruik.''

Foto voorplaat: William Hoogteyling /

Hollandse Hoogte

5 Bezem

13 Per 2015 verbod op giftig glyfosaat

17 Discussiebijeenkomsten

‘Van Afval Af, transitieagenda naar

een circulaire economie’

18 Vakwerk

24 Het kringloopbedrijf, de gemeente

en de markt

27 NVRD Nieuws

28 Stakeholders eisen dat bedrijven

duurzaam werken én dat ook

aantonen

31 Participatiewet en afval- en

reinigingsbedrijven, waar liggen de

kansen?

34 Nieuws op de markt

38 Agenda

20

Participatiewet en de afvalbranche,

lees verderop pag. 31

4 GRAM | oktober 2013

Acht miljoen oude autobanden inzamelen per jaar...

…dat is gelijk aan de oppervlakte van 400 voetbalvelden

…dat zijn alle ingeleverde gebruikte personenwagenbanden in Nederland

…dit betekent bijna 60.000 ton minder CO2-uitstoot

… daarmee besparen we CO2 gelijk aan de emissie van 400 miljoen autokilometers (10.000 keer de aardbol rond) of de aanplant van 400.000 nieuwe bomen

…dit levert 32 miljoen kilo hoogwaardige grondstoffen

…op milieuverantwoorde wijze verwerkt

Oude banden, nieuw

leven.

www.bandenmilieu.nl

Inzamelen oude banden. Voor een schoner milieu. Alle gebruikte autobanden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op een milieuverantwoorde wijze verwerkt. RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

BEM_HERFST 2013_BASIS_210x297.indd 1 18-09-13 10:03

BEZEM(want kinderopvang is onbetaalbaar) en de werkende ouders zorgen voor de buurvrouw.

Maar ja… dan komen de regeltjes. Want de buurvrouw heeft geen studie kinderopvang gedaan, dus mag niet op de kinderen passen. Dus moeten de werkende part-ners nog meer uren draaien om de kinderopvang te be-talen en blijft er geen tijd meer over om de buurvrouw van soep te voorzien.

Dit is toch een voorbeeld van falend overheidsbeleid ? Als betrokken burger wil ik best de buren helpen en mijn om-geving vuil- en onkruidvrij houden. Maar, wat gebeurt er als ik er geen tijd voor heb of zelf hulpbehoevend word? Deze inzet en hulp is allemaal persoonsafhankelijk en niet gereguleerd. Dus, hoezo terugtredende overheid? De overheid moet gewoon oppakken wat nodig is. Terugtre-den op betutteling, dat is een goed plan, daar kunnen we op bezuinigen. Uren besteden aan betutteling omdraaien in uren besteden aan echte aandacht en overheidsverant-woordelijkheid. Participatiemaatschappij... Ik vraag me af wie hier nu zijn straatje schoonveegt.

Traditioneel de aanhef van de troonrede die dit jaar voor het eerst in lange tijd door een koning werd uitgesproken. Een koning die dit jaar (net als zijn voorgangster in andere jaren) geen makkelijke boodschap kon brengen. De toon werd goed neergezet en de deskundigen zijn het er over eens dat onze nieuwe koning het er goed van afbracht.

Maar, waar ging het eigenlijk over? In plaats van luisteren naar de toon, snelheid, intonatie en het aanschouwen van het nieuwe koninklijk paar, was het misschien goed geweest om de boodschap te analyseren. Ik hoorde de Majesteit toch echt zeggen dat “burgers verantwoordelijkheid gaan nemen voor hun leefomgeving”, dat ingezet wordt op solidariteit tussen generaties en op het evenwicht tussen verschillende inkomens-groepen.

Nederland verandert van verzorgingsstaat in participatiesamenleving…Hoezo, “burgers gaan verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leef-omgeving?" Bedoelt de regering daarmee dat ieder zijn eigen straatje schoonveegt en zorgt dat de bejaarde buurvrouw op tijd een pannetje erwtensoep krijgt aangeleverd?

Ik wil nog weleens zien hoe dat uitpakt in een tijd dat gezinnen dubbele inkomens nodig hebben om het hoofd boven water te houden. Het is inderdaad een mooie gedachte: de buurvrouw zorgt voor de kinderen

GRAM | oktober 5

Leden van de staten generaal


Deze MAAND:

HoE doEn Zij dat ?

GADHoeveel boa’s heeft u en hoeveel

daarvan worden ingezet voor

milieu/afval?

Wij hebben zes boa’s, in domein 2. Dat

betekent dat het allemaal milieuboa’s

zijn, die zich bezighouden met afval.

Werken ze voornamelijk als

controleur of voorlichter?

Als voorlichter. Wij zijn geen bonnenma-

chine, maar willen vooral een positief

gedrag bewerkstelligen. De boa’s geven

heel veel voorlichting over het juist aan-

bieden van afval. Verder publiceren we

veel over het onderwerp, in de krant en

op onze website, zodat mensen ook be-

grijpen waarom het een wel en het ander

niet mag. Daarnaast is handhaving na-

tuurlijk een essentieel onderdeel van het

werk van de boa. Als het nodig is, doen

ze dat ook.

de inzet van de buitengewoon opsporingsambtenaar (boa)*

mein 1, in te gaan huren. Dat zou ik heel

jammer vinden. De betrokkenheid en

passie van een boa die steeds voor de-

zelfde gemeente of regio werkt, zijn veel

hoger. Door hun signaal- en netwerkfunc-

tie hebben onze boa’s in hun notitieboek-

je honderden contactpersonen staan.

Dat geeft toch een heel andere binding

en werkwijze dan wanneer je vandaag in

gemeente x en morgen in gemeente y te

werk wordt gesteld.

Zijn er ook nadelen?

Die zijn er zeker. Boa’s worden wel eens

bedreigd, bespuugd, of hun autoruiten

worden ingegooid. ze moeten dus we-

ten wat hun rechten zijn en ze moeten

beschermd worden door een goed agres-

Willem Harder, sectormanager

Toezicht en Handhaving GAD,

verzorgingsgebied 250.000 inwoners.

Contact: [email protected]

Doen ze ook eigen kwaliteits-

controles, bijvoorbeeld

niveaubewaking en

onkruidbestrijding?

Onkruid zit niet in ons takenpakket. De

boa’s hebben wel een belangrijke signaal-

functie. Als ze een hennepkwekerij, ille-

gale bewoning, asbestsanering, een om-

gehakte boom, of wat dan ook signaleren

of vermoeden, dan nemen ze contact op

met de betreffende gemeentelijke afde-

ling of de politie. Wij delen onze kennis

zo veel mogelijk.

Verbaliseert de boa onder

verantwoordelijkheid van justitie?

Ja, maar dat doet uiteindelijk elke boa,

anders kun je niet verbaliseren. Onze

boa’s schrijven naast gewone processen-

verbaal ook mini’s uit en ze verwijzen

door naar Bureau Halt. Bijvoorbeeld als

een minderjarige bezorger zijn folders

ergens heeft gedumpt.

Hoe sporen boa’s (afval)delicten op?

De meeste delicten sporen onze boa’s zelf

op, een deel komt binnen via melding

van derden. Denk aan buurtbewoners,

gemeente en woningbouwverenigingen.

eerst proberen ze de ontdoener te tra-

ceren. Daar zijn ze heel goed in. Als er

geen adresgegevens gevonden worden,

dan gaan ze een stapje verder. Ligt er een

bult snoeihout in het bos naast een keu-

rig getrimde tuin, dan bellen ze daar even

aan. Of de ontdoener een proces-verbaal

krijgt of niet, hangt af van de omstandig-

heden. Tegen iemand die rotzooi in een

natuurgebied heeft gegooid, zeggen we

niet ‘foei, nooit meer doen.’ In andere ge-

vallen kan het afgedaan worden met een

waarschuwing. Of een doorverwijzing

naar Bureau Halt.

Wat zijn de voordelen van het

hebben van eigen boa’s?

Ik denk en vrees dat er een neiging zal

ontstaan om meer boa’s, vooral in do-


sieprotocol. Gelukkig is daar steeds meer

aandacht voor, ook vanuit het Openbaar

Ministerie.

Tips?

Werk pro-actief samen met andere afde-

lingen en diensten, zoals politie. Doe je

voordeel met de kennis van elkaar, want

je werkt vaak samen aan dezelfde proble-

matiek. Wij hebben als GAD diverse pro-

tocollen voor boa’s opgesteld, zoals voor

het dumpen van reclamefolders/kranten

en de illegale inzameling van textiel. elk

protocol kan door andere gemeenten en

instanties als leidraad worden genomen.

Dankzij ons eigen protocol hebben we

het aantal folderdumpingen in onze regio

met tachtig procent kunnen reduceren.

Dus, het werkt echt.

BredaHoeveel boa’s heeft u en hoeveel


milieu/afval?

Wij hebben ruim twintig boa’s in eigen

dienst, plus acht inhuur. Drie van hen zijn

speciaal belast met afval, drie zijn gespe-

cialiseerd als hondenwachter. Dat laatste

betekent dat ze onder meer de honden-

uitlaatplaatsen controleren en mensen

beboeten die hun hondenuitwerpselen

elders niet opruimen.



Beide. Ons doel is niet een bepaald bon-

nenquotum te halen, maar wijzen op de

regels, voorlichting geven en zonodig

verbaliseren. Dat is een wisselwerking en

vaak maatwerk. Vooral op het gebied van

afval doen ze veel aan voorlichting, voor

bedrijven, eigenaren van kamerverhuur-

panden en burgers. Deze boa’s wijzen op

de mogelijkheden van de milieustraat,

wanneer mensen hun afval buiten mogen

zetten en dergelijke. Vooral kleinere, star-

tende bedrijven vragen de boa vaak om

dit soort informatie.

Doen ze ook eigen kwaliteits-

controles bijvoorbeeld

onkruidbestrijding?

Bij ons niet. Onkruidbestrijding zit bij een

andere afdeling, beheer en toezicht open-

bare ruimte.



De meesten opereren onder verantwoor-

delijkheid van het openbaar ministerie

en dus justitie. Vooral bij parkeren zitten

boa’s die alleen naheffingen op mogen

leggen. Met de politie werken we vooral

samen tijdens evenementen.


Bij een illegale storting van afval is het

werk niet altijd even leuk. De boa’s onder-

zoeken eerst het afval op mogelijke con-

tactgegevens van de veroorzaker. Vinden

ze die, en dat is regelmatig het geval,

dan krijgt de veroorzaker een bekeuring

en wordt verantwoordelijk gesteld voor

de opruimkosten. Bij graffiti is dat haast

onmogelijk. Dan moet je mensen op he-

terdaad betrappen en dat gebeurt zelden.



Je kunt heel snel reageren op vragen uit

de samenleving. ’s Ochtends bij het ap-

pèl kun je hen al instrueren. Bijvoorbeeld

als er in een straat veel klachten zijn over

afval. Dat gaat veel sneller dan wanneer

je het werk hebt uitbesteed aan derden.

En de nadelen?

Die zijn er niet, wat ons betreft. We heb-

ben een leuk team, dat de taken serieus

oppakt. Waar we wel mee bezig zijn, is

met het maken van een professionali-

seringsslag. We willen dat de boa’s nog

breder inzetbaar zijn. Vroeger ging het

In dit artikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit waarvoor de boa wordt ingezet en wat precies hun taken en bevoegdheden zijn. Ook benoemen zij de voor- en nadelen.

tekst: Hetty Dekkers

HoE doEn Zij dat ?de inzet van de buitengewoon opsporingsambtenaar (boa)*

Jack van de Huygevoort, teamleider

wijkveiligheid en parkeren, afd.

toezicht en handhaving, gemeente

Breda, 178.000 inwoners. Contact:

jpt.van.de.huygevoort@breda


alleen om een parkeerwacht, nu houden

ze zich met veel meer taken bezig, zoals

wijkveiligheid.

Tips?

Neem het werk en je mensen serieus. en

zorg dat de boa’s goed aanwezig zijn in

de stad. Laat je zien, dat werkt preventief.

Amsterdam-centrumHoeveel boa’s heeft u en hoeveel


milieu/afval?

Wij hebben in ons stadsdeel 26 boa’s. ze

zijn allemaal veelzijdig inzetbaar, speci-

fiek voor milieutaken is zo’n 250 uur per

week beschikbaar.



een combinatie van beide. ze zijn vooral

dienstverlenend bezig en fungeren als

gastheer. Maar bij excessen verbaliseren

ze uiteraard. De boa’s hebben een aantal

taken van de politie overgenomen, een

dienst waarmee we goed samenwerken.

Hoe doen zij dat ?Doen ze ook eigen

kwaliteitscontroles?

Op dit moment niet. We hebben daar wel

plannen voor. Bedoeling is dat vooral de

senioren meer gaan monitoren. Daarover

leggen ze verantwoordelijkheid af bij de

teamleiders, die rapporteren weer aan mij.



Ja, allemaal.


Voor illegaal afval hebben we een zoge-

heten vliegende brigade ingesteld. een

boa gaat samen met een medewerker

van de reinigingsdienst ter plekke contro-

leren. Dat gebeurt na klachten, maar we

hebben ook zo’n twaalf vaste hotspots,

waar regelmatig afval ligt. De boa en de

reinigingsdienstmedewerker ‘prikken’

het afval op adresgegevens en nemen

contact op met de veroorzaker. Is het de

eerste keer, dan geven we hem of haar

het voordeel van de twijfel. Gaat het om

notoire overtreders, dan voeren we lik-

op-stuk-beleid uit en krijgt de persoon

een verbaal.



Heel veel. Bestuurlijk gezien kun je snel

speerpunten benoemen en je inzet daar

op afstemmen. Je kunt directer op inci-

denten inspelen. Die incidenten hebben

meestal met veiligheid te maken, zoals

gram-uitenhage 130221.indd 1 21-02-13 09:45

foutgeparkeerde touringcars. Wij kunnen

daar meteen op af. zonder eigen boa’s

zou je afhankelijk zijn van externe dien-

sten of de politie.

Zijn er ook nadelen?

Die zie ik niet.

Tips?

zorg dat je de bevoegdheden van boa’s

goed afstemt met andere diensten, zoals

politie en stadsbeheer. zaken als buurt-

veiligheid pakken wij op in goede samen-

werking met de politie, dat werkt uitste-

kend.

* Buitengewoon opsporingsambtenaren

(BOA’s) controleren of mensen geen over-

tredingen begaan, zoals fout parkeren of

milieuregels overtreden. Zij mogen ver-

dachten aanhouden en boetes uitschrij-

ven. Voorbeelden van boa’s zijn: brand-

weercommandanten, douanebeambten,

gemeentelijke handhavers, inspecteurs

dierenbescherming , medewerker bouw-

en woningtoezicht, milieuopsporingsamb-

tenaren en parkeercontroleurs.

Willem Harder, sectormanager

Toezicht en Handhaving GAD,

verzorgingsgebied 250.000 inwoners.

Contact: [email protected]


BezuINIGINGeN IN BeHeeR OPeNBARe RuIMTe:

Het beheer van de openbare ruimte lijdt onder de bezuinigingen: ambitieniveaus worden terugge-

schroefd, kwaliteitsniveaus verlaagd, het onderhoudsgebied verkleind en prullenbakken weggehaald.

Bewoners worden geacht zelf de handen uit de mouwen te steken. Arnhem maakte in 2012 onderscheid

tussen gebieden met een hoog en een laag kwaliteitsniveau. Venlo ruimt al anderhalf jaar geen zwerf-

afval meer op in woon-, werken recreatiegebieden. Bronckhorst koos voor een minimaal onderhouds-

niveau.

door Geke Wassink

Meer bewonersparticipatie

Gebieden in Arnhem met een hoger kwaliteitsniveau

zijn het centrum, de wijkwinkelcentra en de omgeving

van NS-stations”, vertelt Kees Hin, stadsdeelmanager

zuidwest afdeling Wijkonderhoud. “Daarnaast zijn de

belangrijkste parken ook ingedeeld bij het hoogste

kwaliteitsniveau. Over het algemeen geldt hier een ge-

wenst kwaliteitsniveau A, ook voor zwerfvuil (volgens

de CROW-methodiek). Voor de andere gebieden, de

woonwijken en de overige parken geldt afhankelijk van

het onderwerp een gewenst kwaliteitsniveau van B of C.

Voor zwerfvuil daalde hier het niveau van B naar C. Te-

gelijkertijd zijn in de woonwijken ongeveer de helft van

de afvalbakken verwijderd (ca. 600 stuks) en zijn we

gestopt met het reinigen van de hondenuitlaatstroken.”

Venlo*Het besluit geen zwerfafval meer op te ruimen in

woonwijken, parken en op bedrijventerreinen levert

de gemeente Venlo jaarlijks een bezuiniging van 200

duizend euro op. Bewonersparticipatie is daarbij het

sleutelwoord. Beleidsmedewerker Dion Nijskens: “Meer

dan tien jaar kostte de aanpak van zwerfafval ons, met

een mager resultaat, we bereikten de vervuilers onvol-

doende. Daarom kozen we in 2012 voor een nieuwe

insteek: we laten bewoners en bedrijven zwerfafval

ervaren als hun eigen probleem.” De gemeente Venlo

verwijdert nu alleen nog zwerfafval in de zes grotere

kernen, op invalswegen en op begraafplaatsen. Wie

meer wil, moet dat zelf doen.

Bronckhorst

Naast flinke bezuinigingen kampt Bronckhorst met

een teruglopend inwoneraantal en verandering in de

samenstelling van de inwoners door vergrijzing en

ontgroening (meer ouderen en minder geboorten). “De

verwachting is dat de demografische ontwikkelingen

leiden tot ruim 12% (ca. 5.000) minder inwoners in

2030 ten opzichte van 2008 en dat in 2025 één op de

drie Bronckhorsters 65 jaar of ouder is. In combinatie

met de bezuinigingen betekent dit dat er voor verschil-

lende zaken geen geld meer zal zijn of veel minder dan

we gewend waren. Dit heeft behoorlijke gevolgen”,

meldt Martin Niessink, coördinator cluster Groen en Af-

val. eind 2011 stemde de raad in met de visie op toe-

komstbestendig Bronckhorst. De visie is projectmatig

uitgewerkt in de Perspectiefnota 2013-2015. Hierin zijn

de bezuinigingen voorgesteld die vervolgens voor het

eerst in de begroting 2013 – 2015 zijn geconcretiseerd.

Voor het beheer van de openbare ruimte betekent dit

Hoe doen zij dat ?

Inwoners van Kranenburg (gemeente Bronckhorst) op pad voor

plantsoenonderhoud.

* Dit is een sterk ingekorte versie van het interview

met Dion Nijskens in Gemeente Schoon magazine, sep-

tember 2013.


Om dit te stimuleren is het mogelijk een afvalbak te

adopteren en/of een papierprikker te krijgen, dit werkt

in de praktijk goed. Ook in Bronckhorst. “We merken

een grote bereidheid onder onze inwoners om verschil-

lende taken van de gemeente over te nemen. Niet al-

leen bij het onderhouden van groen maar ook bij het

ruimen van zwerfafval, het legen van prullenbakken en

het beheer en onderhoud van speeltoestellen.”

Geen meetbaar verschil

In Arnhem wijst monitoring door een externe partij

conform de CROW-methodiek uit dat tot op heden er

geen verschil meetbaar is tussen de situatie voor en na

de kwaliteitsverlaging van B naar C en het verwijderen

van de afvalbakken. Op basis van ruim 35.000 meetre-

sultaten over de eerste 9 maanden van 2013 blijkt dat

het kwaliteitsniveau ten opzichte van vorig jaar gelijk

is gebleven. Ook komen er nauwelijks meer meldingen

over zwerfvuil binnen.

De eerste resultaten in Bronckhorst zijn bemoedigend.

“We halen de taakstellingen en merken op verschillen-

de terreinen dat de betrokkenheid van onze inwoners

groot is. Natuurlijk zijn er ook wel eens negatieve gelui-

den, maar in algemene zin is er begrip.” uit de stadspei-

ling in Venlo over 2012 blijkt dat 59 procent van de be-

woners Venlo een schone stad vindt. Geen slecht cijfer

voor het beginjaar vindt Nijskens. Hij is benieuwd hoe

Venlo het nu objectief doet in vergelijking met andere

gemeenten, maar het geld voor onderzoek ontbreekt.

Aanbesteed

Arnhem is de enige van de ondervraagde gemeenten

die het onderhoudswerk aanbesteed. In de uitvraag is

zowel een prijs gevraagd voor B als voor C niveau, in de

overeenkomst is opgenomen dat per jaar het gewenste

kwaliteitsniveau kan verschillen. Wanneer de aannemer

niet voldoet aan het gewenste kwaliteitsniveau vindt er

een korting plaatst conform de CROW-methodiek. De

meetresultaten tot nu toe geven geen aanleiding om

het gewenste kwaliteitsniveau te wijzigen.

Of gemeenten terugkeren naar de oude situatie als de

economie aantrekt? “Dit is een politieke vraag waar wij

geen antwoord op kunnen geven”, zegt Hin.

Netwerk info:

Kees Hin, [email protected]

Dion Nijskens, e-mail: [email protected].

Martin Niessink, e-mail: [email protected]

dat de gemeente zorgt voor een minimaal niveau, dit

houdt onder meer in:

- veel groenvakken zijn of worden omgevormd naar ga-

zon;

- het aantal speelplekken en toestellen wordt met de

helft verminderd;

- 150 van de 450 bakken worden verwijderd;

- de frequentie van het straatvegen is van 12 keer per

jaar naar 6 keer per jaar gegaan;

- overbodig straatmeubilair en verkeersborden zijn ver-

wijderd;

- hondentoiletten zijn ontmanteld.

een hoger kwaliteitsniveau of een voorziening handha-

ven kan, maar dit betekent zelf de handen uit de mou-

wen steken: bewoners kunnen groenvakken en prul-

lenbakken, speelplaatsen en speeltoestellen adopteren.

Handen uit de mouwen

Na aanvankelijk gemor nam in alle drie de gemeenten

de bewonersparticipatie toe. In Venlo loopt dit als een

speer: de teller staat nu op 150 initiatieven. Nijskens:

“Wij ondersteunen daarbij met middelen als grijpers en

vuilniszakken. Inmiddels hebben veel mensen zich aan-

gemeld met een eigen initiatief. ze ruimen rommel op

of houden groen bij, in groepsverband of individueel.

en we weten dat veel mensen ook op eigen houtje af en

toe rommel opruimen.”

In de communicatie voorafgaand aan het verlagen van

het kwaliteitsniveau, is in Arnhem nadrukkelijk gesteld

dat de gemeente verwacht dat bewoners hierin zelf

meer verantwoordelijkheid nemen. zowel voor het niet

verspreiden van zwerfafval, als bij het opruimen ervan.

Meer bewonersparticipatie

Zwerfvuilvrijwilligers in Vorden


Lease

Roteb LeaseRoteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigings- voertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen.Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf

Aanschafcoördinatie Voertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling Leasing Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringen Schadeherstel Constructiewerk Bedrijfswageninrichting Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS

Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden.

Bel 010 - 267 86 00Of mail naar [email protected]

Roteb LeaseKleinpolderplein 5Postbus 110113004 EA Rotterdam

RTB017_07 DOW A5 Adv Roteb Lease liggend MAM.indd 1 11/7/11 3:48 PM

WOeNSDAG 30 OKTOBeR 2013 NVRD THeMADAG:

Meer recycling!Meer verantwoordelijkheden?

De ambitie en rol van gemeenten richting 65% recycling

De NVRD themadag ‘Meer Recycling! Meer verantwoordelijkheden?’ staat in het teken van initiatieven

die op dit moment worden genomen om de volgende stap van afval naar grondstof te zetten.

Gemeenten willen en moeten meer recyclen, maar hebben daarbij de hulp van de partners in de

keten hard nodig. Op welke manier helpt de overheid mee? en welke rol kunnen de producenten

vervullen richting een afvalloze samenleving? Wat kan in dit kader wél en wat kan niet van

gemeenten verlangd worden? Inl. www.nvrd.nl/bijeenkomst


HANDMACHINES OPBOUWMACHINES

WAVE dringt onkruid écht terug dankzij de inwerking van het bijna kokende water. Daarom heeft heetwater-onkruidbestrijding een lage behandelfrequentie, een hoge ef� ciëntie en is energiezuinig. WAVE biedt zowel handmachines voor kleinere oppervlakten en bijwerk als opbouwmachines met een hoge capaciteit.

WAVE onkruidbestrijding met 100% heet water!

www.waveonkruidbestrijding.nl

WAVE Europe B.V. | Matendijk 7, 6733 JD Wekerom (Ede) | tel. +31 (0) 318 469 799 | [email protected]

MID SERIES 22/822 ha per seizoen, 8 liter per minuutHandlans, max. 45 meter slang, 16-20 cm heetwaterschoffel

HIGH SERIES 65/2665 ha per seizoen, 26 liter per minuutWerken met 2 personen mogelijk tot max. 60 meter

XL SERIES 120/34120 ha per seizoen, 34 liter per minuutHandmatig selectief

SENSOR SERIES 2.0 400/34400 ha per seizoen, 34 liter per minuut Altijd de juiste hoeveelheid op de juiste plaats

SENSOR SERIES 2.0 400/34400 ha per seizoen, 34 liter per minuut Altijd de juiste hoeveelheid op de juiste plaats

HIGH SERIES 65/2665 ha per seizoen, 26 liter per minuutWerken met 2 personen mogelijk tot max. 60 meter

XL SERIES 120/34120 ha per seizoen, 34 liter per minuutHandmatig selectief

MID SERIES 22/822 ha per seizoen, 8 liter per minuutHandlans, max. 45 meter slang, 16-20 cm heetwaterschoffel

H e e t w a t e r o n k r u i d b e s t r i j d i n g


Staatsecretaris Mansveld van het ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft het aangekondigde ver-

bod op chemische onkruidbestrijdingsmiddelen met twee jaar vervroegd naar november 2015. Dit

schrijft Mansveld in een brief aan de Tweede Kamer. Dit betekent dat het vanaf november 2015 – het

einde van het spuitseizoen- voor gemeenten verboden zal worden om chemische onkruidbestrijdings-

middelen te gebruiken op verhardingen.

Het gebruik van chemische gewasbeschermingsmid-

delen ligt gevoelig. De makkelijkste en goedkoopste

manier van onkruidbestrijding is het spuiten met on-

kruidbestrijdingsmiddelen. Nadeel is dat deze afspoe-

len naar het oppervlaktewater. In september 2011 heeft

tweede kamerlid Grashoff een motie ingediend voor

een verbod van glyfosaathoudende middelen buiten

de landbouw. De motie is aangenomen en aangestuurd

werd op een verbod per 2018. Tijdens de bespreking

van de Tweede Nota duurzame gewasbescherming

‘Gezonde groei, Duurzame oogst’ 2013-2023 heeft een

meerderheid van de kamer echter ingestemd met een

aanscherping van het verbod en het naar voren halen

van de inwerkingtreding.

Tijdpad verbod

Professioneel gebruik op:

- Verhardingen verbod 2015

- Sport- en recreatieterreinen verbod 2017

- Overige terreinen, zoals parken verbod 2017

- Particulier gebruik verbod 2015

Gevolgen voor gemeenten

Het verbod op het verbruik van chemische gewasbe-

schermingsmiddelen heeft gevolgen voor gemeenten.

Voor gemeenten en of bedrijven die momenteel al geen

chemische methoden gebruiken, verandert er niet veel.

Daar waar wel chemische methoden worden gebruikt,

zal men op termijn een keuze moeten gaan maken

voor alternatieve methoden. Alternatieve methoden

zijn hete lucht, heet water, branden en borstelen. een

combinatie van methoden is veelal het meest effectief.

Gemeentelijke terreinbeheerders hebben twee jaar om

alternatieve methoden te kiezen, huidige contracten

aan te passen en de (resterende) chemische middelen

toe te passen. Verwacht wordt dat de kosten voor ge-

meenten zullen stijgen. Bij gelijkblijvende kwaliteit kan

het stoppen met chemische onkruidbestrijding voor

een gemeente leiden tot verdubbeling of verdriedubbe-

ling van het budget van gemiddeld 0,04 cent naar 0,13

Verbod op gebruik glyfosaat vervroegd

cent per m2 per jaar oftewel van 1 euro naar 2 à 3 euro

per inwoner per jaar.

Overleg met betrokkenen

De staatsecretaris realiseert zich dat de transitie ge-

volgen heeft voor gemeenten en gaat in november in

gesprek met gemeenten en gemeentelijke terreinbe-

heerders. In deze gesprekken zullen, naast de conse-

quenties voor gemeentelijke terreinbeheerders zeker

ook de uitzonderingen van het verbod ter sprake ko-

men. Deze betreffen enerzijds de mogelijke ontheffing

voor de toepassing met handgedragen spuitapparatuur

voor specifieke situaties en anderzijds de uitzondering

voor het gebruik van biologische of laagrisico gewas-

beschermingsmiddelen. Deze middelen vallen momen-

teel ook onder het verbod. In de gemeenten Heemstede

(Meerlanden) en Rotterdam worden momenteel veelbe-

lovende proeven uitgevoerd met deze laagrisico mid-

delen. De NVRD ondersteunt haar leden bij het kiezen

van alternatieven en bij de transitie naar een andere

manier van onkruidbestrijding.

Vanaf november 2015 mag onkruid niet meer bestreden worden met

glyfosaat


In Katwijk slaat de pilot goed aan. “De eerste maand, in

juni, haalden we al meteen 1500 kilo op”, vertelt Saskia

Agterdenbos, beleidsmedewerker afval. “In de tweede

maand zag je al een verdubbeling. Tot en met augus-

tus hebben we zo’n acht ton ingezameld.” Bewoners

moesten wel even wennen aan de twaalf, later dertien

bovengrondse containers die bij supermarkten en mili-

euparkjes werden geplaatst. “In het begin zag je enorm

veel papier en karton tussen de drankverpakkingen

liggen. Daarom hebben we bordjes op de containers

geplakt, met de duidelijke boodschap dat de contai-

ners uitsluitend voor drankenkartons bedoeld zijn. Dat

heeft wel geholpen, maar helemaal zuiver is de stroom

nog steeds niet.”

Katwijk denkt dat met een flinke uitbreiding van het

aantal containers nog veel meer drankenkartons op-

gehaald kunnen worden. “Maar, dat gaan we nu niet

doen”, aldus Agterdenbos, “omdat het slechts een

proef is. Ik hoop wel dat de inzameling doorgevoerd

gaat worden. Bewoners zijn ook enthousiast. ze vroe-

gen zelf om een extra container in het centrum van

Katwijk. Die hebben we toen op verzoek bijgeplaatst.”

Niets nieuws voor Overbetuwe

Voor Overbetuwe is de pilot eigenlijk niets nieuws. “Wij

zamelen al vijf jaar drankenkartons gescheiden in”,

vertelt Jos Sluiter, medewerker afvalbeheer van deze

gemeente. Overbetuwe zamelt in via ondergrondse

containers, die voornamelijk bij supermarkten zijn op-

gesteld. Volgens Sluiter zit er een duidelijk stijgende

lijn in de inzamelresultaten. “In het begin haalden we

48 ton op, vorig jaar ging het al om 108 ton. Op een

inwonerstal van 46.000 is dat een mooi resultaat. Door

onze deelname aan de pilot doen we dit jaar meer aan

Op dit moment doen 36 gemeenten mee aan de landelijke proef met gescheiden inzameling van dran-

kenkartons. De pilot duurt een half jaar, van mei tot november, en voor het eind van dit jaar worden

de rapportages verwacht bij het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV). GRAM peilde een aantal

ervaringen in het land.

door Hetty Dekkers

Pilot drankenkartons in volle gang


reden dat mensen hun drankenkartons gingen schei-

den. Mensen zijn er nu aan gewend, dat kun je merken

aan het scheidingsgedrag. We hebben gekozen voor

deze inzamelmethode, via een brengcontainer op de

milieustraat, omdat ons dat kostentechnisch het bes-

te leek. zamel je de kartons in met een drager, zoals

samen met oud papier, dan moet je gaan nascheiden.

Daar zijn ook weer kosten aan verbonden. Bovendien

kregen we eind vorig jaar een spiksplinternieuwe mi-

lieustraat, zodat die container eenvoudig in te passen

was. Door diftar hebben we het aantal stromen enorm

uitgebreid, onder meer met tempex en harde kunststof.

Met vlakglas en matrassen zijn we bezig. De insteek

is de groene recyclinggedachte. Bovendien vinden we

dat als je diftar invoert, je burgers ook de gelegenheid

moet geven hun hoeveelheid restafval te reduceren.”

Nog geen spectaculaire resultaten in Etten-Leur

Voor etten-Leur was de pilot helemaal nieuw. “Wij za-

melden voorheen geen drankenkartons gescheiden in”,

meldt opzichter stadsbeheer Wil Welvaarts. Hij moet

vaststellen dat de resultaten nog niet spectaculair zijn.

“We zijn half juni gestart, dat is een slecht moment

door de vakanties. In de maand juli hebben we 740

kilo drankenkartons ingezameld. Dat viel ons wat te-

gen. Het zou ook kunnen dat de inzamelmethode niet

optimaal is. Wij hebben gekozen voor papier als dra-

ger. Bij de laagbouw kunnen bewoners hun dranken-

kartons in de minicontainer voor papier aanleveren, bij

hoogbouw in de verzamelcontainers voor papier. De

verwerker sorteert dat uit, maar dat moet handmatig

gebeuren. Misschien is een systeem met een pmd-zak,

zoals dat in België gebruikelijk is, meer geschikt. Pmd

staat voor pet, metaal en drankenkartons. Die stromen

kunnen grotendeels machinaal en dus veel makkelijker

gescheiden worden. Ik denk dat de pilot ons meer zal

leren over de meest geschikte inzamelmethode.”

Welvaarts heeft begrepen dat de fractie drankenkartons

slechts twee á drie procent van de totale hoeveelheid

restafval beslaat. “Op de 53.000 ton restafval die wij

jaarlijks inzamelen, is dat niet veel. Toch vinden wij het

de moeite waard . elk stapje naar betere scheiding van

grondstoffen is er één. Als diftar-gemeente krijgen we

van onze inwoners ook veel positieve reacties. Vooral

grote gezinnen, met veel melkpakken, zijn er blij mee.”

Welvaarts hoopt dat de gescheiden inzameling van

drankenkartons in Nederland van de grond komt.

publiciteit. zo stonden we op markten met promotie-

teams en hebben we erover gepubliceerd in weekbla-

den. De inzamelcijfers zullen daardoor iets hoger uit-

vallen dit jaar, maar van een enorm verschil is geen

sprake. De meeste mensen hielden hun drankenkar-

tons toch al apart. Je houdt altijd een groep over die

niet mee wil doen, die trekken we met deze acties ook

niet over de streep.” Overbetuwe is een diftargemeen-

te, dus minder restafval loont. Sluiter: “De verbeterde

inzamelresultaten in de afgelopen jaren zijn vooral te

danken aan het plaatsen van meer containers. We be-

gonnen in 2008 met een stuk of zes containers, nu heb-

ben we er al elf. Ook in de kleinere dorpjes staat er nu

een. Mensen kunnen natuurlijk besparen op hun restaf-

val door zo veel mogelijk te scheiden. Voor de burger

levert het dus iets op. Voor ons als gemeente hangt er

een prijskaartje aan. De containers en de transportkos-

ten betalen we zelf uit de afvalstoffenheffing. Maar, we

hebben het er graag voor over. We hebben een hoog

ambitieniveau als het gaat om milieudoelstellingen.

Vooral het papier van de drankenkartons is een waar-

devolle grondstof. Het is maagdelijk materiaal, dat heel

geschikt is voor recycling. Wij leveren onze dranken-

kartons aan Sita in Nijmegen; zij voeren het af naar

een verwerkingsfabriek in Duitsland. Het papier levert

uiteindelijk het meeste op, veel meer dan de kunststof

en aluminium van het laminaat.”

Sluiter hoopt dat er iets positiefs rolt uit de Nederland-

se pilot voor het scheiden van drankenkartons. “Het

mooiste zou zijn als er een verwerkingsfabriek in Ne-

derland kwam. Dat zou veel schelen in transportkosten

en nóg beter zijn voor het milieu.”

Oosterhout kreeg respons na diftar

Ook Oosterhout was al eerder bezig met de gescheiden

inzameling van drankenkartons. Pas toen de gemeente

begin dit jaar diftar invoerde, kwam er respons bij de

bevolking. Stefan Verbeeck, bedrijfsleider locatiebe-

heer van de gemeente Oosterhout: “november vorig

jaar zijn we gestart met de gescheiden inzameling van

drankenkartons, door een 30 kuubs container neer te

zetten op onze milieustraat. Na twee maanden kon je

de bodem van die container nog steeds zien; het sloeg

totaal niet aan. Toen diftar in werking trad, veranderde

dat echter. We hebben al vier containervrachten weg-

gebracht sinds begin dit jaar.” In totaal zamelde Oos-

terhout tot nu toe 11.500 kilo drankenkartons in. Die

worden afgevoerd naar verwerkingsbedrijf Van Kaatho-

ven in Sint-Oedenrode.

Geringe invloed pilot

Volgens Verbeeck heeft deelname aan de pilot een ge-

ringe invloed gehad op de inzamelresultaten. “er zijn

wat publicaties geweest, waardoor het onderwerp

onder de aandacht van de inwoners werd gebracht.

Maar, de invoering van diftar was toch de belangrijkste

Stefan Verbeek, gemeente Oosterhout:

De invoering van diftar was de

belangrijkste reden dat mensen hun

drankenkartons gingen scheiden


in de enquête aan dat ze veel minder drankenkartons

en kunststof apart zouden houden, als die zak slechts

eens in de twee weken opgehaald zou worden. ze zijn

bang dat het materiaal dan gaat stinken en geven aan

geen ruimte te hebben voor zo veel volume.”

Leek startte destijds met de gescheiden inzameling

van drankenkartons omdat de verwerker van het oud

papier aangaf geen drankenkartons tussen zijn papier

te willen hebben. “Wij leverden ons oud papier recht-

streeks aan een papierfabriek.” Cijfers over de hoeveel-

heden drankenkartons heeft hij niet, maar uit analyses

blijkt wel dat nu 24% van de inhoud van de milieuzak

uit drankenkartons bestaat. “In 2006 was dat de helft.

Ik denk dat die stijging ook veroorzaakt wordt door

toenemend gebruik van drankenkartons. Kijk maar in

de supermarkt, daar zie je steeds meer kartonverpak-

kingen staan. Dat zal ook komen door de hogere ver-

pakkingsbelasting op petflessen en andere kunststof-

verpakkingen”, meent Roersma.

70 miljoen kilo drankenkartons

Volgens Peter Blok, projectleider van de landelijke pi-

lot, zijn de eerste indrukken positief. “De proef loopt

naar ons gevoel goed. De deelnemers zijn betrokken

en enthousiast en de inzamelresultaten vertonen, na

een voorzichtige start, duidelijk een stijgende lijn.”

In Nederland wordt jaarlijks 70 miljoen kilo dranken-

kartons gebruikt, dat is ruim vier kilo per persoon. Via

de pilot proberen de deelnemers zoveel mogelijk dran-

kenkartons in te zamelen voor recycling. De pilot voor

de inzameling van drankenkartons bestaat niet alleen

uit de genoemde proef door 36 gemeenten. Daarnaast

wordt onder meer een marktonderzoek gehouden

onder consumenten naar de bereidheid om dranken-

kartons gescheiden in te leveren. De universiteit van

Wageningen onderzoekt samen met de universiteit van

Aken hoe het gesteld is met de kwaliteit van de papier-

pulp uit drankenkartons. een klankbordgroep met on-

der meer verpakkingsindustrie, NVRD en voedingsmid-

delenindustrie adviseert bij de uitvoering van de pilot.

De resultaten van de pilot worden uiteindelijk naar de

staatssecretaris gestuurd, waarna de politiek zich over

het onderwerp gaat buigen.

Bijna kwart Tetra Paks gerecycled

In 2012 werd bijna 23% van alle Tetra Pak-

verpakkingen wereldwijd gerecycled. Dat meldt

het drankpakkenconcern. In totaal werd 581

kton gerecycled. In 2011 was dat nog 528 kton.

Daarmee steeg de recycling in 2012 met 10 procent.

Het doel van Tetra Pak is om het wereldwijde

recyclingpercentage in 2020 te verdubbelen naar

40%. Luxemburg en België zijn de koplopers, met

recyclingpercentages van boven de 80%, gevolgd

door Duitsland met meer dan 70%.

Nadeel van een pilot is dat bewoners straks weer om

moeten schakelen. “Het is best moeilijk te verkopen

aan je burgers dat ze na eind oktober hun drankenkar-

tons weer bij het restafval moeten doen. Daar verwacht

ik nog wel reacties op.”

Leek combineert met kunststof

Het Groningse Leek zamelt, samen met buurgemeen-

ten Marum en Grootegast, sinds 2005 drankenkartons

gescheiden in. Deelname aan de pilot lag dus voor

de hand. “Wij zamelen de drankenkartons in een mi-

lieuzak in die wekelijks wordt opgehaald”, aldus be-

leidsmedewerker openbare ruimte Peter Roersma. “In

de zak mag kunststof en drankenkartons. Kunststof in

de breedste zin van het woord, dus niet alleen verpak-

kingen maar ook speelgoed bijvoorbeeld. een partner

van Nedvang haalt de zakken op en brengt deze naar

Duitsland, waar de inhoud nagesorteerd en gerecycled

wordt. Wij zijn groot voorstander van een systeem

waarbij burgers niet steeds hoeven te denken ‘wat

moet nu waar’. Voor de beste scheidingsresultaten, en

de minste ergernis, is het belangrijk dat je het je bur-

gers zo makkelijk mogelijk maakt. Daarom halen wij

wekelijks alle stromen bij de huishoudens op. Dus niet

alleen rest en gft, maar ook papier, textiel, glas, kunst-

stof en drankenkartons.”

Fantastisch

De theorie van Roersma lijkt te kloppen. “uit een groot

bewonersonderzoek, waar 80% respons op kwam,

bleek dat de inwoners ons inzamelsysteem fantastisch

vinden. Vooral het feit dat de milieuzak wekelijks opge-

haald wordt, werd ervaren als een pre. Mensen gaven

Peter Roersma, gemeente Leek:

Wij zijn groot voorstander van een

systeem waarbij burgers niet steeds

hoeven te denken ‘wat moet nu waar’


Belangrijk onderdeel van het proces is wel dat er vlot een einde

komt aan die misplaatste (perverse) serviceprikkel op het inzamelen

van restafval. Niet langer doen, grondstoffen halen is de trend.

Plastic afval

Kunststofverpakkingen inzamelen doen gemeenten al, maar vanaf

2015 komt daar ook het sorteren bij. Om dat goed in de markt te

zetten, is nog best een lastig verhaal, mede door de schaalgrootte

voor het sorteren. Voor heel Nederland zijn drie sorteerinstallaties

wel voldoende en dat maakt de spoeling dun. Hoe dit vorm gaat

krijgen, met nog ruim een jaar te gaan, zal spannend worden.

even een tipje van de sluier gelicht van de ketenkosten (zijn dat

straks ook de vergoedingen?) per ton: inzameling 400 euro, over-

slag en transport 70 euro, sortering 125 euro. zelf vermarkten kan

ook, maar wie kent de markt goed genoeg en met welke volumes

kan de gemeente zelf de boer op? Over deze afvalberg heenkijken,

dat is belangrijk. en leren van elkaar, kijkend naar de best practices.

Dit kan straks samen aan de Praktijktafels, aldus het Kennisinsti-

tuut. De eerste bijeenkomsten staan gepland eind oktober. Alle

opgedane input wordt verzameld en moet leiden tot de Verduurza-

mingsagenda 2.0 begin 2014. No time for waste!

Tekst: Willy Brinkbäumer, adviseur relatiebeheer en

advies Twente Milieu

DISCuSSIeBIJeeNKOMSTeN VNG

De grote zaal in restaurant de Brugwachter in Apeldoorn

zat vol, ondanks de vrijdagmiddag van 20 september.

Het onderwerp was dan ook belangwekkend: de transi-

tieagenda naar een circulaire economie. Tegen de ach-

tergrond van het Verpakkingenakkoord en gemeenten

die worstelen met de gevolgen van de recessie, lag de

vraag op tafel of er een flinke slag gemaakt kan worden

op weg naar een circulaire economie.

Hernieuwde focus op grondstof schaarste, het bedrijfs-

leven doet zelfs mee, meer upcycling, producenten be-

moeien zich met de afvalketen. Stuk voor stuk bewe-

gingen die ons richting een circulaire economie moeten

gaan brengen. De rol van de gemeenten is niet nieuw in

dit krachtenveld, maar vraagt wel een nieuwe oriëntatie

en aanpak hierbij. Gemeenten hebben misschien geen

rol in de productiefase van goederen, maar wel in de

afvalfase ervan. Die terugkoppeling is zeker relevant in

een circulair economisch proces. Dit suggereert dat de

gemeenten er een –commerciële- tak van sport bij krij-

gen. Dit ligt anders voor gemeenten die alleen de regie

voeren. Dan is het zaak om met uitvoerende partijen

goede afspraken te maken: wie gaat over de gemeente-

lijke grondstoffen en welke piketpalen staan er?

‘Van Afval Af, transitieagenda naar een circulaire economie’Van 19 t/m 26 september organiseerde de VNG een aantal regionale discussiebijeenkomsten naar aanleiding

van het Verpakkingenakkoord. Met personen die binnen hun functie verantwoordelijk zijn voor milieu, afval en

grondstoffen is gesproken over de rol van gemeentelijk afvalbeheer in de transitie naar een circulaire economie.

De bijeenkomsten zijn georganiseerd door Drift (Erasmus Universiteit), Arcadis en het Instituut voor Maatschap-

pelijke Innovatie.

‘Ikwilwaterdichteondergrondse textielcontainers.’ Wijwetenhoe.

Wij zijn stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel. Wij doneren de gehele opbrengst aan goede doelen in binnen- en buitenland. Bel 070 383 0306 voor een vrijblijvend gesprek. www.kici.nl


VaKWERK

Ik houd van de dynamiek tussen mens en dier in de stad

Hoe lang doe je dit werk al?

Ik werk al zo’n 35 jaar in deze functie. De laatste zes

á zeven jaar ben ik verantwoordelijk voor de openbare

ruimte.

Het was geen bewuste keuze om dit werk te gaan doen.

Ik ben er destijds via een uitzendbureau ingerold. Het

werk was en is gewoon zo leuk dat ik ben blijven han-

gen. en het wordt alleen maar interessanter, door de in-

tegrale aanpak die we hier volgen. Ik ga dan ook elke

dag vrolijk naar mijn werk. In de loop der jaren heb ik de

benodigde opleidingen en certificaten behaald en deze

blijf ik ook bijhouden. Wat dat betreft ben ik helemaal

‘up tot date’.

Wat houdt de integrale aanpak van GGD Amster-

dam in?

Sinds een aantal jaren werken we hier in Amsterdam vol-

gens een andere visie. We doen niet meer aan plaagdier-

bestrijding, maar aan dierplaagbeheersing. Het woord

ongedierte wordt dan ook niet meer gebruikt. Deze om-

slag is voor een deel het gevolg van de huidige tijdgeest,

waarin meer aandacht is voor welzijn van dieren. Nog

belangrijker is het besef geweest dat onze ad hoc be-

strijdingsaanpak geen zin had. We moesten steeds weer

opnieuw terugkomen om te bestrijden. Onze aanpak

leidde niet tot échte oplossingen en was bovendien niet

diervriendelijk. Daarom zijn we overgegaan op een be-

leid dat is gericht op populatiebeheer en het daarmee

voorkomen van overlast en schade door dieren. Deze

aanpak hebben we hier in Amsterdam nu ook op de

openbare ruimte toegepast en dat is uniek in Nederland.

Misschien zelfs wel uniek in heel europa!

Beheersen in plaats van bestrijden

We gaan ervan uit dat dieren in de stad thuishoren en

niet per definitie tot overlast of gevaar leiden. Het wordt

(pas) een plaag als populaties zich gaan uitbreiden. Dat

gebeurt als de omstandigheden daarvoor ideaal zijn, bij-

voorbeeld doordat er een overdaad aan voedsel is en/of

volop nestgelegenheid. Deze omstandigheden worden

door mensen gecreëerd. Dieren willen zich voortplan-

ten, net als mensen, en zoeken altijd naar gelegenheden

foto

: Piet Musters

Gerard Zwart is adviseur Dierplaagbeheer-

sing bij de GGD Amsterdam. Hij werkt sa-

men met twee collega adviseurs en een

uitvoerend team van zo’n vijftien mede-

werkers. Gerard is binnen het team verant-

woordelijk voor de dierplaagbeheersing in

de openbare ruimte.


De rubriek Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In afval- en beheer van de openbare ruimte werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen in hun werk? En waarom doen zij dit werk graag en goed?

door Karin Giesen

om dat te doen. Als je deze omstandigheden niet aan-

past, maar dieren vangt en doodt zoals we voorheen

met duiven en ganzen deden, dan vult de populatie zich

gewoon weer aan. Onze aanpak is daarom gericht op

het voorkomen van overlast door de omstandigheden

aan te pakken. We lopen daarbij tegen het gedrag van

mensen aan. Inwoners voeren dieren, laten afval slinge-

ren of voeren het verkeerd af. Wat we veel zien, is dat

mensen vuilnis naast ondergrondse containers gooien

of neerzetten. Daar gedijen ratten goed op, dus dat

geeft veel overlast.

We gaan dan met mensen in gesprek en wijzen op het

verband tussen hun gedrag en dat van dieren. en we

merken dat onze aanpak aanslaat. Inwoners gaan deze

van ons over nemen; ze vegen teveel voer of brood op

en ze spreken zelfs anderen aan op hun gedrag. Dat is

mooi, want we moeten het met elkaar doen in deze stad.

Ingrijpen doen we alléén als er een hoog besmettings-

risico is (op bijvoorbeeld de ziekte van Weil of het bin-

nendringen van ratten in gebouwen en woningen) en er

geen andere oplossingen meer zijn. Doden is de laatste

stap in ons stappenplan, daar staan we echt aarzelend

tegenover. Het moet wél zin hebben dat je dieren dood-

maakt.

Wat maakt dit werk zo boeiend?

Wat ik aantrekkelijk vind, is de dynamiek tussen mens

en dier in de stad. De stad is een netwerk van mensen

die dieren leuk vinden, mensen die er overlast van heb-

ben en mensen die het gedrag van dieren bepalen. en

daar zit ik middenin. Daarin gaat het erom een even-

wicht te bereiken tussen dieren, mensen én de stad. Als

we dat voor elkaar krijgen, doen wij ons werk goed. We

hebben bijvoorbeeld grote populaties ganzen gehad in

de stad. Op diverse plekken in de stad leefden wel zo’n

120 á 150 ganzen. eerder grepen we in door hen te van-

gen en doden. Tegenwoordig vangen we de ganzen en

zetten we hen, in familieverband, elders in het land uit.

Dat doen we in samenwerking met Duurzaam Fauna Ad-

vies. De populatie wordt op peil gehouden door in het

broedseizoen de nesten langs te gaan en de eieren te

behandelen, zodat ze niet uitkomen.

Houd je van dieren? Of juist helemaal niét?

Geen van beiden, ik houd van de stad en alles wat leeft:

mensen én dieren. en ik ben in de loop der jaren ei-

genlijk steeds enthousiaster geworden over het dieren-

leven. Over de vossen die naar de stad komen bijvoor-

beeld, gelokt door konijnen die hier leven.

Wat geeft je de meeste voldoening?

Als ik een melding overlast krijg en ik geef daar snel

antwoord op, dan hoor ik terug dat mensen dat waar-

deren. Dat voelt goed, want dan heb je echt iets gedaan

voor anderen.

Wat zou je vandaag nog willen veranderen bin-

nen de branche of de gemeente Amsterdam?

Vandaag de wereld veranderen, dat is een illusie. Dat

moet in kleine stapjes, net als bij de aanpak van roken.

Het heeft ook lang geduurd voordat het tot mensen

doordrong dat roken slecht voor ons is.

Met voorlichting en publiekscampagnes brengen we

onze visie naar voren. Daarin willen we ons ook op

scholen richten, want met de jeugd spreken we de toe-

komst aan. In het dagelijks beheer hebben we veel con-

tact met uitvoerders van reiniging en groen. en we gaan,

in samenspraak met woningcorporaties, in overleg met

bewoners in wijken waar veel overlast van dieren is. Het

gaat erom het besef te creëren dat mensen én dieren

in de stad thuishoren. Als we het juiste evenwicht kun-

nen bereiken, voorkomen we dat dieren zich kunnen uit-

breiden tot een plaag waarop ingegrepen moet worden.

Dat besef vraagt om ander gedrag van mensen, zowel

thuis als op straat. Deze omslag van bestrijding naar be-

heersing hebben we ook binnen onze eigen afdeling ge-

maakt. en dat is echt een cultuurverandering geweest.

Ben je trots op je werk?

Ja, ik ben heel trots op wat wij hier van de grond hebben

gekregen in de openbare ruimte. Met alle zeven stad-

delen, die allemaal ook hun eigen belangen hebben,

volgen we nu gezamenlijk een integrale aanpak die we

steeds verder ontwikkelen…

Netwerkinfo:

Gerard zwart, Adviseur, GGD Amsterdam, Cluster Leef-

omgeving, Dierplaagbeheersing,

T: 020-555.5608 / M: 06-53 84 21 57 /

[email protected] /

www.ggdamsterdam (dierplagen)


Westerhoff begeleidt al 15 jaar gemeenten bij de in-

voering van diftar; onder meer vanuit een voormalig

dienstverband bij de ROVA. ''Vijftien jaar geleden was

diftar een nieuw fenomeen. Inmiddels hebben meer

dan 2,4 miljoen huishoudens ermee te maken. Diftar

is vooral wijd verbreid in Oost-Nederland. De meer

stedelijke gebieden deinzen nog terug. Dan heeft men

bijvoorbeeld zorgen over bijeffecten zoals zwerfvuil.

In de binnensteden en bij hoogbouw vergt werken met

diftar extra aandacht, bijvoorbeeld door het ophalen

van gescheiden fracties. Niettemin is per 1 januari

2013 in de gemeente Deventer diftar ingevoerd. Als

stad is Deventer één van de grootste - samen met Apel-

doorn - in Nederland, die met diftar werkt. Deventer

heeft een redelijk grote binnenstad en zo'n 30 procent

hoogbouw.''

Extra inspanning

Het beeld bij tegenstanders van diftar is dat het sy-

steem duurder voor de burger is en dat het veel ge-

doe oplevert, zegt Westerhoff. "Diftar richt zich op

bronscheiding en dat vergt een extra inspanning van

de burger. Je vraagt mensen verantwoordelijkheid te

dragen. Wie die verantwoordelijkheid neemt, kan goed-

koper uit zijn dan zonder diftar. Wie niet wil, is duurder

uit. Dat maakt diftar tot een heel eerlijk systeem. Ge-

meenten moeten steeds meer uitleggen waarom veel

afval niet wordt gescheiden. Met diftar bereik je in kor-

te tijd goede resultaten, van 20 tot 35 procent minder

restafval. Op alle deelstromen neemt het hergebruik

toe. Dat zijn resultaten waar je niet omheen kunt." een

aantal voorbeelden van omgekeerd inzamelen laat zien

wat er verder nog mogelijk is, denkt Westerhoff. "een

serieus te nemen vervolg na diftar. een tussenstap kan

een lagere inzamelfrequentie voor restafval zijn. Met

minder restafval lijkt het logisch om te kijken naar de

inzamelprijs per ton restafval.”

Financieel prikkelen

''De financiële prikkel bij diftar is een belangrijke re-

den voor het resultaat'', zegt Westerhoff. ''Daarnaast

speelt gemak een grote rol. Naarmate je gescheiden

fracties dichter bij mensen ophaalt, neemt de effecti-

viteit toe. Daarmee wordt het systeem ook duurder,

maar de toename in te hergebruiken grondstoffen kan

per saldo soms toch meer opleveren. Voorwaarde voor

DIFTAR HeeFT DIReCT INVLOeD OP SCHeIDINGSPeRCeNTAGe

In de gemeenten Deventer, Lochem en Bronckhorst is in 2013 diftar ingevoerd. Dat resulteert naar ver-

wachting in jaarlijks 10.000 ton minder restafval. Michiel Westerhoff van Circulus: ''In andere gemeen-

ten van het werkgebied van Circulus en Berkel Milieu - we werken nauw samen - wordt al langer met

diftar gewerkt. In totaal halen we nu elk jaar 40.000 ton minder restafval op dan in 2000. Dat is elk jaar

een rij van 770 kilometer grijze kliko's minder aan de stoeprand. Al dat materiaal is nu beschikbaar

voor hergebruik.''

door Ronald Schalekamp

'Honderden kilometers minder grijze kliko's aan de weg'

Inwoners van Deventer, Lochem en Bronckhorst

scheiden kunststof verpakkingen aan huis met een

oranje minicontainer (foto Yke Ruessink)

Michiel Westerhoff


toen de gemeente Beesel als allereerste Nederlandse

gemeente het nieuwe systeem invoerde.

Betalen per lediging

In Deventer wordt gewerkt met het volume/frequen-

tie systeem. De afvalstoffenheffing bestaat uit een

vast deel en een variabel deel dat wordt bepaald door

het aantal keren dat de grijze container aan de weg

wordt gezet. Huishoudens met een ondergrondse

container betalen jaarlijks een vast tarief van 183,36

euro en 2,51 euro per 60-liter zak. Huishoudens met

een container van 140 liter betalen ook de basis van

183,36, euro maar elke lediging van de container kost

5,86 euro. Voor een container van 240 liter bedraagt

het vaste jaartarief 219,36 euro en elke lediging kost

10,05 euro. Pierey legt uit: ''We hebben voor dit volu-

me/frequentie systeem gekozen, omdat afrekenen op

basis van gewicht lastig is te realiseren bij ondergrond-

se containers, waarvan we er zo'n 200 hebben. Daar

is nu eenmaal geen weegsysteem voor. Dus zouden

we dan toch twéé systemen moeten hanteren. Omdat

Apeldoorn en zutphen ook al werken met het volume/

frequentie systeem lag het bovendien voor de hand om

daarbij aan te sluiten.''

Grondstoffen aan huis inzamelen

In Deventer worden in samenwerking met de sociale

werkvoorziening Sallcon verschillende deelfracties aan

huis opgehaald. eénmaal per 14 dagen kunnen mensen

zuivel- en sappakken, oud papier, glas, blik en klein

metaal aan de weg zetten. In het buitengebied is dat

eenmaal per 4 weken. Het plastic en gft-afval worden

in containers ingezameld (bij hoogbouw zakken voor

plastic) en eveneens gratis aan huis opgehaald. Luiers

kunnen worden ingeleverd in containers bij diverse

kinderdagverblijven. Daarnaast heeft Deventer twee

milieustraten voor 'goedzooi' en 'rotzooi'. Pierey: ''Or-

ganisatorisch en logistiek is het een hele opgave om

een maximaal gescheiden inzameling goed te laten

functioneren. Gelukkig hadden we in Deventer een

en ander al goed op orde, waardoor de invoering van

diftar vergemakkelijkt werd. zonder een goede inza-

melingsstructuur, waarbij je het mensen zo eenvoudig

mogelijk maakt om van hun herbruikbare grondstoffen

af te komen, werkt de prijsstimulans van diftar onvol-

doende. In Deventer schat ik dat zo'n 70 procent van

de huishoudens goedkoper uit is dan voor de invoering

van diftar. Het scheidingsgedrag is hierin doorslagge-

vend. ''

Omgekeerd inzamelen als extra impuls

Omgekeerd inzamelen is óók een goed idee, vindt Pie-

ry. ''Maar niet op zichzelf. Juist in combinatie met diftar

kan omgekeerd inzamelen een extra impuls geven. In

de gemeente Deventer hebben we al een goed service-

systeem, waarbij allerlei reststoffen aan huis worden

diftar is een goed ontwikkeld logistiek systeem voor

de gescheiden inzameling. een duidelijk kostensy-

steem hoort daarbij. De meeste Nederlandse diftar-ge-

meenten werken met een volume/frequentiesysteem

voor de facturering. De heffing wordt bepaald door

de literinhoud van de container, in combinatie met het

aantal ledigingen. Afrekenen op basis van het restaf-

valgewicht kan ook, maar dat gebeurt in slechts weinig

gemeenten. Nadeel is ondermeer dat het minder sti-

muleert kunststof te scheiden, want dat weegt relatief

weinig.''

Deventer doet diftar

''We hebben besloten om met diftar te werken, omdat

we simpelweg mensen willen bewegen om minder

restafval te produceren en meer te scheiden'', zegt

wethouder duurzaamheid en milieu Jos Pierey van De-

venter. Voor de invoering van diftar produceerde elk

van onze inwoners gemiddeld 235 kilo restafval per

jaar. Ons doel was om met diftar voor 2015 een reduc-

tie naar 150 kilo te realiseren. Na driekwart jaar diftar

hebben we deze doelstelling al ruimschoots gehaald;

de prognose is dat we op 136 kilo uitkomen.'' Ook de

doelstelling van een scheidingspercentage van 65% zal

worden gehaald, waar die in 2012 nog 55% bedroeg.

De prijsprikkel werkt goed, vindt Pierey. De wethouder

heeft ruimschoots ervaring met diftar. Al in 1991 had

hij als ambtenaar te maken met de invoering van diftar,

Jos Pierey


[email protected]

tel 0317-465700

www.dmi-report.com

een verzorgde openbare ruimte alleen in uw dromen?De mobiele data van uw veegmachines, kolkenzuigers en handhelds leveren pas écht iets op als ze worden verwerkt tot praktische managementinformatie. Niet alleen voor u, maar ook voor uw opdrachtgevers. Onze online applicaties geven u deze intelligentie. Snel, makkelijk, overzichtelijk en zeer gebruiksvriendelijk. Het resultaat: een nette, openbare ruimte waar u en uw opdrachtgever trots op kunnen zijn!nieuwsgierig

geworden?

neem eens contact met

ons op. we leggen u graag

uit hoe dmi u het leven

makkelijker kan maken!

www.dmi-report.com

CO

MB

I C

OM

FOR

T 10

0WAAROM EEN PROBLEEM?ALS DE OPLOSSING BESTAAT!

Hetelucht onkruidbestrijding bij ca. 400°C

ƒ 60% warmte terugwinning

ƒ Geringe investering

ƒ Preventief inzetbaar

ƒ Werkt volvelds, doodt ook zaden en kiemen

ƒ Geen schade aan bestrating

ƒ Inzetbaar op halfverharding

ƒ Geen roetuitstoot en minimale CO2 uitstoot

Brandstofverbruik per uur lager dan € 8,50 excl. BTW

(gebaseerd op Eco Trac + frontmodule)

T 0416 54 07 [email protected]

WeedControlSpecialist in gifvrij onkruidbeheer

Gebr. De Vor Achterveld BVHessenweg 164 • Postbus 2 • 3790 CA ACHTERVELDTel. 0342 45 95 41 • [email protected] • www.devor.nl

Zoek en vind: Holder Nederland

GEEN COMPROMIS

ALTIJD INZETBAARHOLDER is het gehele jaar inzetbaar:o.a. voor onkruid borstelen, maaien, snoeiwerkzaamheden, blad ruimen,

vegen, versnipperen en de winterdienst. Per saldo goedkoper:

één aandrijfmachine voor alle voorkomende werkzaamheden!


opgehaald. In de binnenstad wordt het restafval al naar

ondergrondse containers - op enige afstand - gebracht.

Dat systeem willen we nu op andere plaatsen intro-

duceren. Ons uiteindelijke doel voor 2030 is dat we

jaarlijks gemiddeld nog maar 25 kilo restafval per in-

woner produceren. Om dat te bereiken, moeten we nog

enige stappen nemen. Diftar is echter een uitstekende

aanzet. Door diftar gaan mensen echt nadenken over

duurzaamheid. Het is een eerlijk systeem, waarbij de

vervuiler betaalt. We horen best veel positieve reacties.

Natuurlijk zijn er ook altijd mensen kritisch.''

Pierey geeft aan dat met name in de periode na intro-

ductie extra aandacht besteed moet worden aan hand-

having. "er staan dan bijvoorbeeld nog wel eens zakken

naast een ondergrondse container. Op dat soort zaken

moet je strikt handhaven, met name in de beginfase

en daarna kun je de handhaving afbouwen. We zien

overigens geen toename van het aantal dumpingen in

het buitengebied."

Tien gemeenten tegelijk over op diftar

Afvalinzamelaar Avri, een uitvoerende dienst van Re-

gio Rivierenland, gaat per 1 januari 2014 over op dif-

tar. Het werkgebied van Avri omvat 10 gemeenten en

daarmee is de gelijktijdige invoering uniek. Avri maakt

bij de invoering van diftar dankbaar gebruik van de

ervaring van Michiel Westerhoff van Circulus. "Volgend

jaar wordt een gecombineerd volume/frequentie diftar-

systeem ingevoerd, vergelijkbaar met dat in Deventer",

zegt beleidsadviseur/projectleider Ivo Geerits van Avri.

"We schommelen in Regio Rivierenland al jaren rond

het scheidingspercentage van 55 procent herbruikba-

re grondstoffen en alhoewel we verschillende acties/

campagnes hebben doorlopen, is dit percentage niet

echt verbeterd. Datzelfde zagen we toen we het plastic

tweewekelijks gescheiden gingen inzamelen. Daarom

koos het regiobestuur voor een nieuwe inzameltech-

niek. Omgekeerd inzamelen kan een prima optie zijn,

maar zelf vinden wij dat eerst de hoeveelheid restaf-

val per inwoner naar beneden moet. Diftar op basis

van volume/frequentie is een bewezen werkmethode."

Geerits denkt dat diftar een opstap kan zijn naar om-

gekeerd inzamelen. "Niet de komende jaren, want de

invoering van diftar is omvangrijk en heeft tijd nodig

om zijn beslag te krijgen. Of je daarna overgaat naar

een ander systeem hangt van verschillende factoren af.

eerst willen we de 65-procentnorm voor hergebruik ha-

len. Als we een nog beter scheidingsresultaat behalen,

is dat natuurlijk fantastisch."

Het gaat niet vanzelf

Voorwaarde voor de invoering van diftar is wel dat de

scheidingsmogelijkheden op orde zijn en dat is in Re-

gio Rivierenland goed geregeld, aldus Geerits. "We ha-

len plastic, gft, papier, grof huishoudelijk afval en na-

tuurlijk het restafval aan huis op. Daarnaast hebben we

brengvoorzieningen voor droge componenten en mili-

eustraten die zes dagen per week open zijn. Overigens

gebruiken we in de communicatie naar inwoners niet

de term diftar, maar "Goed Scheiden Loont". Dat is dui-

delijker, positiever en activerender. Je vermijdt zo dat

inwoners gaan Googlen op 'diftar' en negatieve reac-

ties van heel andere situaties tegenkomen.' Natuurlijk

zorgt een nieuw systeem voor veel vragen, dus moet

je in de communicatie en informatievoorziening duide-

lijk zijn. Aanvankelijk kregen we veel vragen over het

chippen van containers, maar nu ook over de tarieven

die gaan gelden. Feit blijft dat diftar een eerlijker sys-

teem is. Wie zich inspant om grondstoffen van afval te

scheiden, is goedkoper uit dan iemand die daar minder

aan doet. Dat vergt een extra inspanning, maar afval

scheiden gaat niet vanzelf."

Circulus en Berkel Milieu fuseren

Circulus is een zelfstandig bedrijf dat op 1

januari 1997 is ontstaan na verzelfstandiging en

samenvoeging van de afvalstoffendiensten van de

gemeenten Apeldoorn en Deventer. Op 1 januari

2008 is de gemeente epe toegetreden tot Circulus

B.V. De drie gemeenten zijn aandeelhouder van

Circulus. Circulus verzorgt in opdracht van de

gemeenten het afvalbeheer en adviseert over de

toekomstige ontwikkeling en inrichting daarvan.

Daarbij wordt nauw samengewerkt met Berkel

Milieu, dat hetzelfde doet voor de gemeenten

Bronckhorst, Brummen, Doesburg, Lochem en

zutphen. een fusie van beide bedrijven staat nog

voor dit jaar op stapel.

Diftarregistratie

met behulp van

een chip in de

container (foto

Patrick van Gemert)

Yvo Geerits


Het kringloopbedrijf, de gemeente en de markt

Kringloopbedrijven zijn in veel gemeenten betrokken bij de inzameling van bruikbaar huisraad, textiel

en soms ook grof huisvuil. Daarnaast vervullen veel kringloopbedrijven een rol in het kader van de ar-

beidsintegratie. Deze tweeledige doelstelling maakt het voor gemeenten interessant om samen te wer-

ken met kringloopbedrijven. Ook zijn er gemeenten die zelf een kringloopbedrijf exploiteren. De laatste

tijd schieten kringloopwinkels als paddenstoelen uit de grond. Kan een gemeente een faciliterende of

juist een belemmerende rol spelen? En hoe ziet de vergunningensituatie van een kringloopbedrijf eruit?

door Theo van Rooijen

een kringloopbedrijf wordt gedefinieerd als een bedrijf

dat herbruikbare spullen inzamelt, sorteert en repa-

reert met het doel de spullen in de winkel te verkopen

of als materiaal af te zetten aan reparatie-, sorteer- of

bewerkingsbedrijven. In dit artikel wordt naast het

kringloopbedrijf, commercieel dan wel non-profit, ook

het sociale werkvoorzieningschap of een welzijnsorga-

nisatie beschouwd. De stichting is de meest voorko-

mende organisatievorm voor de non-profit sector. Van-

uit het perspectief van de gemeente heeft deze vorm

als belangrijk voordeel dat de zeggenschap en continu-

iteit goed geregeld zijn. Ook verhoudt de doelstelling

van een stichting zich goed met de doelstellingen van

gemeenten, namelijk dienstverlening aan de burgers

en niet slechts winstmaximalisatie.

Kringloopbedrijf en vergunningen

Zorgplicht van gemeenten

er lijkt onduidelijkheid te bestaan over de vergunning-

verlening aan kringloopbedrijven. zamelen kringloop-

bedrijven op grond van de afvalstoffenverordening

een afvalstof in en hebben ze op basis daarvan een

aanwijzing nodig? Bekend is de uitspraak van 28-01-

2003 van de Raad van State inzake het Intergemeen-

telijk Orgaan Rivierenland over textielinzameling en

de reikwijdte van het begrip afvalstof. De essentie is

dat ongesorteerd textiel, en dat is het al snel, afval

is en daarmee onder de zorgplicht van de gemeente

op grond van artikel 10.21 Wm valt. Dit geldt onver-

kort voor kringloopgoederen. De ingezamelde spullen

moeten immers in alle gevallen gesorteerd worden op

bruikbaar en niet-bruikbaar. een sorteerhandeling lijkt

hierdoor altijd noodzakelijk. Het is niet aannemelijk dat

een burger kringloopgoederen gesorteerd aanbiedt. Hij

kan immers niet weten voor welke bestemming goe-

deren worden aangeboden: voor hergebruik, reparatie,

of als onbruikbare afvalstroom. Dat betekent overigens

niet dat de gemeente deze inzameling zelf ter hand

moet nemen. De gemeente kan op grond van artikel 2,

tweede lid, van de afvalstoffenverordening (zie het mo-

del van de VNG uit 2008) besluiten andere inzamelaars

dan de inzameldienst aan te wijzen die met de inzame-

ling van kringloopgoederen zijn belast.

De aanwijzing op grond van de Afvalstoffenverorde-

ning geeft de gemeente de regie in handen. Hierbij

ontstaat het volgende dilemma. uit milieuoverwegin-

gen is het de gemeente veel waard zo veel mogelijk

kringloopinitiatieven aan te wijzen. Maar, er is duidelijk

een limiet aan het aantal bedrijven binnen de gemeen-

tegrens vanuit het belang van een doelmatig afvalstof-

fenbeheer. een doelmatig beheer geeft het bestuur in

beginsel de legitimatie om niet elk initiatief aan te wij-

zen. Dit is echter niet zonder juridisch risico, omdat

het in strijd is met het gelijkheidsbeginsel en het non-

discriminatiebeginsel. een pragmatische oplossing is

dan dat de gemeente elk kringloopbedrijf aanwijst. De

ondernemer kan zelf beoordelen of een nieuwe vesti-

ging naast meerdere kringloopwinkels verstandig is uit

oogpunt van bedrijfsvoering.

Vergunningplichtig

Het is een hele puzzel te achterhalen welke vergunnin-

gen nodig zijn voor een beetje kringloopbedrijf en wie

het bevoegd gezag is. Om dit te beoordelen, moeten

wij de Wet milieubeheer, het Besluit omgevingsrecht

(Bor), het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Wet

algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) raadple-

gen.

Kortgezegd komt het erop neer dat een kringloopwin-

kel met een oppervlakte van meer dan 1.000 m2 of die

in opdracht van de gemeente grof huishoudelijk afval

ophaalt, vergunningplichtig is. Het bedrijf moet op de

eerste plaats beschikken over een omgevingsvergun-

ning voor de deelactiviteit milieu.


De activiteiten waarvoor een milieuvergunning-

plicht geldt, zijn genoemd in het Besluit omgevings-

recht (Bor).

Bijlage I, onderdeel C, categorie 28.4 tot en met

28.9 somt afvalgerelateerde activiteiten op, terwijl

categorie 28.10 aangeeft dat al deze activiteiten

vergunningplichtig zijn, behalve de genoemde uit-

zonderingen. Dan is er geen omgevingsvergunning

voor de deelactiviteit milieu voor een kringloop-

winkel nodig. De bedoelde uitzonderingen zijn de

inzameling van huishoudelijk afval door herge-

bruikdoeleinden, van afgedankte apparaten (oud-

voor-nieuw-regeling), van batterijen, spaarlampen,

inktcassettes of het recyclen met maximaal 1.000

m2 aan reparatie- of opslagoppervlak en ten slotte

het opslaan van voor recycling bedoelde gebruiks-

voorwerpen en bouwmaterialen tot maximaal 6.000

m2 en reparatie¬oppervlakte tot maximaal 1.000

m2. Dit is een limitatieve opsomming: als er ook

niet-uitgezonderde afvalgerelateerde activiteiten

zijn of als de genoemde hoeveelheden/oppervlakte

worden overschreden, dan geldt alsnog een vergun-

ningplicht!

Daarnaast moet het bedrijf een melding in het kader

van het Activiteitenbesluit doen, als er activiteiten zijn

de vermeld zijn in hoofdstuk 3 van dat besluit.

een kringloopbedrijf is een type C inrichting met ver-

gunningplicht (ervan uitgaand dat geen van de uitzon-

deringen geldt, zoals genoemd in het kader). Gelukkig

is de vorm van de melding vrij: als de vergunningsaan-

vraag voldoende informatie bevat en de beoordeling

door het bevoegd gezag positief uitvalt, dan mag die

als melding worden geaccepteerd.

Bevoegd gezag vergunningverlening

Ten slotte nog de vraag wie bevoegd gezag is voor de

vergunningverlening. Categorie 28.4 t/m 28.9 Bijlage

I, onderdeel C Bor wijst gedeputeerde staten aan als

bevoegd gezag. Nu een kringloopbedrijf niet onder ca-

tegorie 28.4/28.5 van bijlage I onderdeel C Bor valt,

zijn burgemeester en wethouders bevoegd.

Kringloopbedrijf en bestemmingsplan

Met alleen de milieuvergunning zijn wij er niet. Door-

gaans zal de vestiging van een kringloopbedrijf, en dan

vooral de winkel geen onoverkomelijke problemen op-

leveren voor een positieve bestemming voor (perifere)

detailhandel. Is de vestiging in strijd met het bestem-

mingsplan, dan kan de milieuvergunning niet worden

verleend zonder dat ook de afwijking van het bestem-

mingsplan wordt vergund. Dit doet zich vooral voor

bij de vestiging van een kringloopbedrijf naast bij-

voorbeeld het afvalbrengstation op een bedrijventer-

rein buiten de aangewezen perifere detailhandelszone.

Omdat detailhandel op een bedrijventerrein doorgaans

niet wordt toegestaan, zal de bestemming op grond

van artikel 2.12 lid 1, sub a, punt 2 Wabo aangepast

moeten worden. Het gaat om het wijzigen van het

gebruik van een bestaand pand in een winkelbestem-

ming. Hierbij geldt overigens als maximum 1.500 m2

vloeroppervlakte.

Kringloopbedrijf en aanbesteding

Moet een gemeente de inzet van een kringloopbedrijf

(europees) aanbesteden? Deze eenvoudige vraag leent

zich niet voor een kort antwoord. Veel aspecten bepa-

len of een opdracht al dan niet aanbestedingplichtig is.

Aanbesteden is op de eerste plaats afhankelijk van de

rol van het kringloopbedrijf in de inzamelstructuur van

grof huishoudelijk afval. In de praktijk zie je vaak dat

de gemeente een samenwerkingsvorm aangaat met het


kringloopbedrijf, waarbij dit moet voldoen aan bepaal-

de kwaliteitseisen en waarin aspecten als inzamelver-

goeding, sociale arbeid, voorlichting en communicatie

aandacht krijgen. zijn deze afspraken op commerciële

leest geschoeid, dan lijkt sprake van een opdracht die

op concurrentiebasis in de markt kan worden uitge-

voerd. Deze opdracht is dan aanbestedingplichtig. Als

het inzamelen van herbruikbare goederen ook door de

reguliere huisvuilinzamelaar van de gemeente kan ge-

beuren, is aanbesteding op zijn plaats. Dit geldt ook

voor halen en brengen van goederen. Plaatst een kring-

loopbedrijf in opdracht van de gemeente een container

bij de ingang van het afvalbrengstation, ook dan zou

dit aanbesteed moeten worden.

Artikel 2.82 van de Aanbestedingswet geeft gemeen-

ten de mogelijkheid een overheidsopdracht of de uit-

voering ervan, expliciet voor te behouden aan sociale

werkplaatsen in het kader van programma’s voor be-

schermde arbeid. Gemeenten kunnen dit doen als de

meerderheid van de betrokken werknemers personen

met een handicap zijn die door de aard of de ernst van

hun handicaps geen beroepsactiviteit in normale om-

standigheden kunnen uitvoeren. Dit zou naar analogie

ook voor een kringloopbedrijf kunnen gelden. De ge-

meente geeft het kringloopbedrijf een alleenrecht en

plaatst een opdracht tot inzameling van herbruikbare

goederen onder dit voorbehoud op de markt.

De vraag is uiteraard in hoeverre een kringloopbedrijf

gelijkwaardig beschouwd kan worden aan een sociale

werkplaats. er wordt tenslotte ook een ander doel ge-

diend. Bovendien is de inzet van ‘sociaal zwakkeren’

niet uitsluitend de hoofdactiviteit van het kringloop-

bedrijf. Jurisprudentie zal uitsluitsel moeten geven op

deze vraag.

Over de auteur: mr.ir. Theo van Rooijen is beleidsme-

dewerker bij de afdeling Ruimte van de gemeente Veg-

hel. Dit artikel schreef hij op persoonlijke titel.

De BKN onderschrijft dat het voor gemeenten in-

teressant is om met kringloopbedrijven samen te

werken. Naast het feit dat kringloopbedrijven een

belangrijke bijdrage aan het milieu leveren door

producten materiaalhergebruik, creëren zij ook

vaak werkplekken voor diegenen die het moeilijk

hebben met het vinden van een baan op de reguliere

arbeidsmarkt.

Kringloopbedrijven zijn ambitieus en willen graag

groeien. ze zorgen voor werkgelegenheid en dra-

gen bij aan het milieu. Stakeholders hebben hoge

verwachtingen van een branche in ontwikkeling. er

wordt meer verwacht van de kwaliteit van de gele-

verde dienstverlening en producten. Daarnaast wor-

den de eisen vanuit de markt ook steeds strenger.

Thema’s als ketengerichtheid ofwel samenwerking

in de branche worden belangrijker en dat vraagt om

innovatief vermogen bij de aangesloten kringloop-

bedrijven en BKN.

In dit kader heeft BKN met de introductie van haar

Keurmerk Kringloopbedrijven® nu ook een instru-

ment voor gemeenten (en andere stakeholders) ont-

wikkeld waarmee ‘het kaf van het koren wordt ge

scheiden’. Haar leden moeten binnen afzienbare tijd

allemaal voldoen aan dit Keurmerk en onderschei-

den zich daarmee van andere aanbieders op de

markt van tweedehands goederen.

Belangrijkste doelstelling van het Keurmerk is: ‘Pro-

fessionaliseren en borgen van de kwaliteit van de

dienstverlening, realiseren van vertrouwen in de

markt en bevorderen van het onderscheidend ver-

mogen ten opzichte van kringloopbedrijven zonder

Keurmerk’. Bij leden worden audits / controles ge-

houden om vast te stellen of zij (blijvend) voldoen

aan de uitgangspunten van het Keurmerk.


Nieuwe scheidingsregel textiel

De ketenpartners Green Deal, waarvan

de NVRD er één is, zijn een nieuwe com-

municatieboodschap voor textielinzame-

ling overeengekomen. Deze luidt: “Lever

alle textiel apart in, ook als het versleten

of kapot is. Bijna alles kan worden her-

gebruikt.” De nieuwe scheidingsregel is

nodig omdat er nog te veel herbruikbaar

textiel niet gescheiden word ingezameld.

Meer informatie: www.greendealtextiel.nl

Redactie GRAM

Vorige maand nam Herman Beerding af-

scheid van de redactiecommissie GRAM.

Aan deze commissie heeft hij acht jaar

lang veel bijgedragen met zijn kennis op

het gebied van materieel en techniek en

van het beheer van de openbare ruimte.

Herman bedankt voor al je tijd en inzet!

NVRD-Agenda

Oktober

30 Themadag ‘meer recycling,

meer verantwoordelijkheden’

31 Bestuursvergadering

November

14 Regio Noord-Holland

19 Commissie Internationaal

19 Redactiecommissie GRAM

December

4 Algemene ledenvergadering

nieuwsTekst: Bas Peeters

Award voor Jeans4Recycling

Op 13 september 2013 heeft het

NVRD/ISWA-project Jeans4recycling,

de German Lifestyle Award gewonnen

in de categorie Jonge Talenten. De

prijs werd uitgereikt tijdens de Krefeld

Fashionworld. Het Jeans4Recycling

project is geïnitieerd en gefinancierd

door ISWA en werd uitgevoerd onder

leiding van de NVRD. In dit project

hebben studenten uit verschillende

landen samengewerkt om een Jeans

te ontwerpen die bij afdanking later

optimaal geschikt is om weer te worden

gerecycled.

zie ook:

http://www.krefeldfashionworld.de/

#!nachwuchs-design/c4xd

Sortering kunststof verpakkingen

In de Raamovereenkomst verpakkingen

2013-2022, die sinds 1 januari 2013 in

werking is, staat dat gemeenten vanaf 1

januari 2015 verplicht zijn de sortering

van het ingezamelde kunststof verpak-

kingsafval te organiseren. Momenteel

gebeurt dit nog door Nedvang. Daarnaast

heeft de gemeente vanaf die datum de

keus om het te sorteren kunststofafval

zelf te vermarkten. Informatie: Samuel

Stolman [email protected]

Belastingplicht overheidsbedrijven

kerndossier voor NVRD

Het ministerie van Financiën werkt aan

de invoering van een belastingplicht voor

overheidsbedrijven. zoals de plannen er

nu uitzien, zullen indirecte overheids-

bedrijven (NV’s) belasting moeten gaan

betalen over hun resultaat. Dit zou een

lastenverzwaring voor gemeenten bete-

kenen. Daarnaast wordt onderzocht welke

activiteiten als gevolg van de voorstellen,

verplicht op afstand geplaatst moeten

worden. Vanwege de consequenties voor

de leden volgt de NVRD dit dossier op de

voet en heeft de NVRD samen met de VNG

haar visie bij het ministerie verduidelijkt.

Staatsecretaris Weekers is van plan zijn

wetsvoorstel rond Prinsjesdag 2014 te

presenteren. Voor die tijd moeten nog be-

langrijke beslissingen worden genomen.

De NVRD is onder andere bezig de nega-

tieve gevolgen van de voornemens aan de

hand van concrete praktijkvoorbeelden

inzichtelijk te maken. Op basis hiervan

wordt duidelijk welke activiteiten onder

de vennootschapsbelastingplicht kunnen

worden gebracht zonder onnodige admi-

nistratieve lasten voor gemeenten en bur-

gers. Informatie: Ilse van der Grift vander-

[email protected]

NVRD in gesprek over nieuwe af-

spraken WEEE

Per 14 februari 2014 wordt de nieuwe

Weee-regelgeving in Nederland van

kracht. Dan lopen ook de overeenkomsten

die zijn aangegaan met Wecycle (voorheen

NVMP) af. Inmiddels is er naast Wecycle

een andere aangewezen organisatie ac-

tief op het gebied van producentenver-

antwoordelijkheid voor elektrische ap-

paratuur: Weee Nederland. Daarom heeft

de VNG besloten geen raamcontract met

een enkele partij aan te gaan. Voor de

uitvoeringspraktijk is het in dit nieuwe

speelveld voor elektrische apparatuur

noodzakelijk een aantal vraagstukken op

te lossen. Het NVRD-bestuur heeft beslo-

ten om met spoed met beide partijen om

de tafel te gaan. Helderheid is nodig over

de voorwaarden voor hun verschillende

voorstellen aan gemeenten en gemeente-

lijke afvalinzamelbedrijven. De NVRD gaat

deze gesprekken op korte termijn aan en

streeft ernaar gemeenten vroeg in novem-

ber te informeren. Bedoeling is dat iedere

gemeente tijdig en onder goede voorwaar-

den kan besluiten over het aangaan van

een arrangement voor de ingangsdatum.

Informatie:

Maarten Goorhuis [email protected]


DuuRzAAM ONDeRNeMeN

door Laurent Chevalier

Anno 2013 is duurzaam ondernemen kind aan huis geworden in de afvalsector. Niet alleen in de

dagelijkse praktijk, maar ook in de publieke verantwoording. Veel afvalbedrijven hebben hun

traditionele jaarverslag al getransformeerd tot een duurzaamheidsjaarverslag volgens de richtlijnen

van het Global Reporting Initiative. Dit betekent dat ze uitvoerig verantwoording afleggen over zowel

financiële prestaties als die op het gebied van duurzaam ondernemen.

Duurzaam ondernemen

Het Global Reporting Initiative (GRI) is oorspronke-

lijk opgezet door de 'Coalition for environmentally

Responsible economies', een wereldwijde non-profit

organisatie van grote bedrijven, milieu-organisaties,

maatschappelijke groeperingen, vakbonden en weten-

schappelijke organisaties. In 1997 werd het GRI opge-

richt door het united Nations environmental Program

met als doel eenheid te bevorderen in de wereldwijde

rapportage over duurzaam ondernemen. Het secretari-

aat is gevestigd in Amsterdam. In 2000 heeft het GRI

de eerste versie van de richtlijnen gepubliceerd. De

vierde generatie van de richtlijnen is dit voorjaar ge-

publiceerd. Bedrijven die voor de eerste keer volgens

GRI rapporteren, moeten deze nieuwe richtlijnen direct

toepassen. Voor organisaties die nu al volgens GRI rap-

porteren is er een transitieperiode van twee jaar.

Triple P

In grote lijnen draaien de richtlijnen van het GRI om

het verstrekken van gedetailleerde informatie over de

ecologische, sociaal-maatschappelijke en economische

prestaties van bedrijven. Anders gezegd: rond People,

Planet en Profit, ook wel 'Triple P' genoemd. In de uitwer-

king zijn de richtlijnen gestructureerd rond een direc-

tieverklaring, sleutelindicatoren op ecologisch(milieu)-,

sociaal- en economisch vlak, een profiel van de rappor-

terende organisatie, beschrijvingen van relevant beleid

en managementsystemen, relaties met stakeholders,

management- en operationele prestaties, procespresta-

ties en een duurzaamheidsoverzicht. Om dat eenduidig

op de rails te krijgen, heeft het GRI een zeer gedetail-

leerd 'Sustainability Reporting Framework' ontwikkeld.

Dit framework kent verschillende niveaus in uitvoe-

righeid van de vereiste rapportage. Het verschil tus-

sen de niveaus zit volgens Gijs Vermeulen, Manager

Sustainability & Integrated Reporting bij Deloitte Ac-

countants, in de hoeveelheid informatie die per niveau

wordt vereist in het jaarverslag. Vermeulen is namens

Deloitte voor meerdere clienten betrokken bij het hele

proces rond het afgeven van een Assurance Rapport.

Bedrijven vragen een onafhankelijk assurance-rapport

bij het verslag om de betrouwbaarheid van het verslag

aan te tonen. Omdat accountants door hun beroep dé

erkende controleurs bij uitstek zijn, is de controle van

de GRI-duurzaamheidsverslagen ook bij die beroeps-

groep gelegd.

Hard roepen

uit eigen ervaring weet Vermeulen te melden dat steeds

meer bedrijven in de afvalsector duurzaamheidsjaar-

verslagen uitbrengen. "De kern van de GRI-verslagge-

ving is dat op een éénduidige en transparante manier

verantwoording wordt afgelegd aan alle stakeholders."

Volgens Vermeulen heeft duurzaam ondernemen zich

de afgelopen jaren in hoog tempo ontwikkeld vanuit

een idealistische gedachte naar een volwaardige groei-

strategie om zowel de reputatie van de onderneming te

verstevigen als nieuwe business te genereren. "Het is in

veel gevallen een geïntegreerd onderdeel van de regu-

liere ondernemingsstrategie geworden. De tijd is voor-

bij dat je als bedrijf kon volstaan met het hard roepen

dat je zo duurzaam bezig bent. Afnemers en andere

stakeholders eisen dat bedrijven duurzaam werken én

dat ook volgens objectief vastgestelde controleerbare

normen aantonen. Bedrijven die dat niet kunnen of wil-

len, raken in de achterhoede en verliezen uiteindelijk

klandizie. In de afvalsector speelt dat nog eens extra,

omdat opdrachtgevers voor het inzamelen en verwer-

ken van afval in zeer belangrijke mate uit de hoek van

de overheid komen. Die opdrachtgevers kijken bij hun

aanbestedingen steeds meer naar het duurzame karak-

ter van de inzamelen verwerkingsbedrijven. Dan red

je het niet als je nog alleen maar kunt roepen dat je zo

duurzaam werkt en het niet keihard kunt aantonen met

een Assurance Rapport."

Bedrijven moeten aantoonbaarduurzaam werken


Onderzoek

Vermeulen benadrukt dat het hele proces rond duur-

zaamheidsverslaggeving voor de dagelijkse praktijk bij

de bedrijven extra toegevoegde waarde heeft. "Het gaat

niet alleen om het Assurance Rapport bij het verslag.

Het kritische onderzoek door de accountant van zowel

de financiële- als de operationele processen en de af-

sluitende rapportage vragen veel van de interne orga-

nisatie. Tegelijkertijd biedt het bedrijven extra inzicht

in de sterke en zwakke punten van de bedrijfsvoering.

Daarnaast geeft het commissarissen, aandeelhouders

en overige stakeholders een goede doorkijk van de or-

ganisatie. Daarom zeg ik altijd dat het Assurance Rap-

port geen doel op zich is. Het moet niet aanvoelen als

een verplicht nummertje. In Nederland zijn bedrijven

overigens niet wettelijk verplicht om over duurzaam-

heid te rapporteren conform de normen van het GRI.

Nóg niet verplicht. In diverse andere landen bestaat die

verplichting wel al."

Kritische kanttekeningen

Frank Hopstaken van FFact, bureau dat bedrijven on-

dersteunt bij het ontwikkelen en invoeren van duur-

zame strategieën en ook bekend van de jaarlijkse

duurzaamheidsbenchmark tijdens de Afvalconferen-

tie, heeft enkele kritische kanttekeningen. "De GRI-

methode is erg algemeen en standaard opgezet. Het

zou voor de afvalsector moeten worden aangepast. De

uitgebreide checklist van het GRI is nogal generiek en

dogmatisch. Het is een soort algemene encyclopedie

geworden. er zou een opzet moeten komen die veel

specifieker en inhoudelijker is toegesneden op de be-

drijven in de afvalsector. zeg maar op de vraag waar je

als afvalbedrijf voor staat; hoe het zit met de emissies,

Bedrijven moeten aantoonbaarduurzaam werken

geluidsoverlast, geurbelasting en natuurlijk met de

prestaties op het gebied van hergebruik en recycling.

Die laatste twee punten zeggen meteen iets over de

ambities van de afvalbedrijven op het gebied van de

circulaire economie. Daar wordt immers steeds meer

het accent opgelegd. Door het GRI aan te scherpen op

de afvalsector zouden de prestaties van de afvalbedrij-

ven veel beter met elkaar kunnen worden vergeleken.

GRI is net als milieuverantwoord ondernemen nu een

soort containerbegrip geworden. Volgens mij ligt het

accent nu nog te veel op hoe de vraag hoe de bedrijven

het in procedureel opzicht doen in plaats van hoe ze

echt presteren. In de huidige vorm is het vooral een

soort algemene checklist."

Afspraken

Op de vraag waar hij dan aan denkt, zegt Hopstaken:

"Misschien iets gebaseerd op ISO 26000 (de internati-

onale richtlijn voor MVO), maar het ligt op de weg van

de branche om daar afspraken over te maken." De kri-

tiek van Hopstaken wordt ondersteund door Afvalzorg.

Daar klinkt het: "Het is belangrijk om te focussen op de

afvalsector. De beschikbare MVO-hulpmiddelen - zoals

de GRI-richtlijn, de MVO-prestatieladder, de CO2-ladder

en ISO 26000 - bieden door de te brede insteek nog

te weinig duidelijkheid. MVO Nederland, de nationale

kennis- en netwerkorganisatie, bracht uitkomst. Daar

stuitten wij op de kern van MVO: kijk naar de impact

van je activiteiten en naar de mate van invloed die je

daarop kunt uitoefenen."

Gijs Vermeulen: "Duurzaam ondernemen

heeft zich in hoog tempo ontwikkeld naar

een groeistrategie om zowel de reputatie

van de onderneming te verstevigen als

nieuwe business te genereren."

Abecon AX is de aanbieder van Microsoft Dynamics AX voor de milieubranche. Met meer dantwintig jaar ervaring in de milieubranche biedt Abecon AX optimaal advies en ondersteuning.

Abecon AX is internationaal actief met haar bedrijfsoplossingin o.a. gemeentelijke reinigingsdiensten, onkruid- engraftibestrijding, inrichting openbare ruimte en groenonderhoud.

www.abecon.nl

De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte

CASe STuDIe BINNeN NVRD

Met uitstel van een jaar, wordt op 1 januari 2015 de participatiewet ingevoerd. De Wet Werk en Bij-

stand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong worden onder deze participatiewet

geschaard. De gemeente wordt verantwoordelijk voor de wet. De nieuwe wet biedt mogelijkheden om

het sociale domein te verbinden met het fysieke domein. De branche is hiermee ook al volop bezig.

In het kader van zijn afstudeerscriptie heeft Niels Ratering onderzoek gedaan naar de verschillende

constructies waarin deze samenwerking momenteel wordt vormgegeven.

Door Niels Ratering

Participatiewet en afval- en reinigingsbedrijven, waar liggen de kansen?

Binnen afvalland is een trend te zien waarbij steeds

meer publieke afval- en reinigingsbedrijven hun taken

verbreden naar het integraal beheer van de openbare

ruimte. Dit is enerzijds een reactie op de vraag om ont-

zorging van hun opdrachtgevers. Gemeenten hebben

er baat bij om niet met meerdere partijen afspraken te

maken, maar de regie over het beheer van de buiten-

ruimte in één hand te leggen. Het is niet vreemd dat dit

gebeurt bij bekende betrouwbare uitvoeringspartners.

Voor publiek bedrijven is het een kans om meerwaarde

te bieden voor de opdrachtgever. Anderzijds liggen de

taken in afvalbeheer en beheer van de buitenruimte in

elkaars verlengde. Hierdoor is veel synergie te behalen

in zowel de bedrijfsvoering als het te bereiken resul-

taat. een combinatie van deze taken biedt de mogelijk-

heid om efficiënter en effectiever te werken.

Trends komen samen

Sociale Werkbedrijven zijn van oudsher actief in het

beheer van de buitenruimte en de gemeentelijke

groenvoorziening. De rol van deze bedrijven is ook

aan verandering onderhevig. Door de invoering van de

participatiewet wordt de instroom van de doelgroep

(bijna) teruggeschroefd naar nul. De SW-bedrijven zul-

len zich gaan ontwikkelen van werkbedrijven naar or-

ganisaties die gericht zijn op de mensontwikkeling en

op de begeleiding van mensen met afstand tot de ar-

beidsmarkt in reguliere bedrijven.

Kansen voor gemeenten

Door de invoering van de participatiewet per 1 janu-

ari 2015, komen gemeenten voor een grote uitdaging

te staan. Men zal actief werk moeten gaan maken van

het opvangen en begeleiden van mensen naar werk. De

taken in het beheer van de buitenruimte bieden volop

mogelijkheden om invulling te geven aan deze opgave.

Werk in het beheer van de buitenruimte is bij uitstek

geschikt voor de inzet van mensen met een afstand

tot de reguliere arbeidsmarkt. Dit komt door zowel de

aard van het werk, de lokale schaal waarop dit wordt


Dar voert, in

opdracht van

gemeente

Nijmegen, een pilot

uit waarbij

SW-medewerkers

van Breed worden

ingezet voor

groenwerk.


Milieupas

0123456789

Voor een passende oplossing!Passen voor o.a.:• Milieustraten• Ondergrondse afvalinzameling

www.exceet-card.nl

exceet Card Nederland BVNeutronstraat 8Postbus 700409704 AA Groningen

Telefoon 050 - 368 77 77Fax 050 - 368 77 22Email [email protected] www.exceet-card.nl

Hoge kosten voor

?reinigen olielekkages

Olielekkages zijn

gemakkelijk zelf

te reinigen m.b.v.

AQUAQUICK 2000.

Deze unieke

wegdek-

ontvetter

wordt al

toegepast

door bijna alle

brandweerkorpsen

en wegbeheerders.

Bespaar op kosten en tijd,

wij informeren u graag!

VanDoClean B.V. / Absorbit

Tel. 0416-66 80 60

www.vandoclean.nl

Fax 0416-66 80 65

[email protected]

VanDoClean

een onderneming

Geen verontreiniging veilig

Wilchem heeft ruim 20 jaar ervaring in het ontzorgen van onze klanten bij ongewenste voorvallen en heeft daardoor de afgelopen jaren veel ervaring opgebouwd in het reinigen van wegen en andere verhardingen. Het ontzorgen van onze klanten is de primaire reden dat wij verder innoveren in reinigingstechnieken.

Onlangs heeft Wilchem twee nieuwe wegdekreinigers in gebruik genomen. De machines kunnen zowel aan de voorzijde als links/rechts vegen en met koud water reinigen tot gemiddeld 350 bar. De voertuigen zijn voorzien van een reinigingsmiddel en heeft een grote opvangcapaciteit voor vuilwater. Een speciale techniek met heet water verwijdert met gemak iedere verontreiniging.

Bent u goed voorbereid op een incident waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn?

Wilchem bvBurg. Keijzerweg 12, 3352 AR PapendrechtPostbus 1066, 3350 CB Papendrechttel +31 (0)78 - 6413988 fax +31 (0)78 - 6155649e-mail [email protected]

Wilchem GRAM versie test.indd 1 23-5-2013 10:43:00


uitgevoerd als het publieke karakter van de diensten

en bedrijven die ze uitvoeren.

Door de uitbreiding van het takenpakket met BOR-ta-

ken, waarbij gebruik wordt gemaakt van mensen met

een afstand tot de arbeidsmarkt, worden meerdere

vliegen in één klap geslagen: integratie van werk in

de buitenruimte, detachering van mensen uit SW-be-

drijven en het vormgeven aan de verplichtingen uit de

participatiewet.

Onderzoek naar samenwerkingsconstructies

De samenwerking tussen het sociale en het fysieke do-

mein in de afval- en reinigingsbranche kent veel ver-

schijningsvormen. Binnen het afstudeeronderzoek zijn

deze onderzocht, beschreven en getoetst aan drie in-

ternationale bestuurskundige theorieën.

In het onderzoek is een zestal casussen geselecteerd,

waarbij is uitgegaan van drie verschillende samenwer-

kingsconstructies of hoofdvormen:

- integratie van taken ligt bij de gemeente;

- integratie van taken ligt bij afval- en reinigingsbedrijf;

- integratie van taken ligt bij SW-bedrijf.

Voor de informatieverzameling van dit onderzoek zijn

dertien interviews afgenomen met diverse leidingge-

venden van alle drie de partijen (gemeente, SW-bedrijf

en afval- en reinigingsbedrijf). De respondenten bin-

nen deze organisaties zijn allemaal direct betrokken

bij deze samenwerkingconstructies. Hiernaast zijn tien

documenten geanalyseerd waarin de samenwerking

tussen de drie partijen is gedocumenteerd.

Praktijkvoorbeelden

uit de resultaten van het onderzoek komt naar vo-

ren dat verschillende gemeenten al aardige stappen

hebben gezet met het vormen van samenwerkings-

constructies. Binnen de geselecteerde cases blijkt de

gemeente Sittard-Geleen het meest vooruitstrevend in

deze samenwerking. Sittard-Geleen heeft de samen-

werking binnen de gemeente zelf georganiseerd. Het

beheer in de gemeente wordt uitgevoerd door het ge-

meentelijk Wijkbedrijf waar zowel ambtenaren, men-

sen met een SW-indicatie (via detachering), als mensen

uit de bijstand werken. Wat deze case zo bijzonder

maakt, is dat zowel grote aantallen SW’ers als WWB’ers

worden ingezet bij het beheer van de openbare ruimte

en dat er goede afspraken zijn gemaakt tussen de so-

ciale dienst en de dienst stadsbeheer. Het afvalbeheer

wordt in de gemeente Sittard-Geleen uitgevoerd door

RWM. Gedeeltelijk vergelijkbaar met deze case, is de

samenwerking in de gemeente Lochem. Deze samen-

werkingsconstructie is echter nog niet operationeel.

een voorbeeld van integratie van taken bij een publiek

afvalbedrijf is dat van ROVA en gemeente zwolle. Be-

gin 2012 heeft de gemeente zwolle besloten groen- en

overige BOR-taken onder te brengen bij ROVA onder

een nieuwe BV. De afval- en reinigingstaken voor de

gemeente zwolle werden al uitgevoerd door ROVA.

Onderdeel van de afspraak was de detachering van

de mensen van de Wezo-groep, het SW-bedrijf dat al

werkzaam was bij de gemeente zwolle, binnen deze

samenwerkingsconstructie. Onderscheidend voor deze

vorm hierbij is dat ROVA binnen één samenwerkings-

constructie afvaltaken combineert met BOR taken. een

vergelijkbare case is die van Dar en gemeente Nijme-

gen, waarbij met Dar Groen een vergelijkbare soort or-

ganisatie wordt opgericht.

Als voorbeeld van samenwerking vanuit een SW-be-

drijf, is de case Hilversum het meest aansprekend.

Hier werken gemeente en de Tomingroep samen in

een nieuw opgerichte afdeling binnen de Tomingroep,

Stads Beheer Service (SBS). Binnen deze afdeling is de

(ex)ambtelijke uitvoerende dienst gecombineerd met

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die hier

al werkten. In gemixte teams wordt gewerkt aan zowel

groen- als grijstaken binnen de gemeente. De Diamant-

groep in Brabant, waarbij de gemeentelijke BOR-taken

inclusief personeel van Tilburg zijn ondergebracht, is

te vergelijken met deze case.

Conclusie: op weg naar een sociaal gemeentelijk

werkbedrijf

De resultaten van het onderzoek duiden op een ont-

wikkeling waarbij de huidige samenwerkingsconstruc-

ties nog verder met elkaar geïntegreerd kunnen wor-

den. Hierbij ontstaan gemeentelijke werkbedrijven,

waarbinnen gemeentelijke taken in het afvalbeheer

en beheer van de buitenruimte worden gecombineerd

met gemeentelijke taken in het sociale domein. Door

een slimme combinatie van deze gemeentelijke taken

wordt meerwaarde gecreerd en worden de beschikbare

budgetten voor sociaal en fysiek beheer optimaal in-

gezet.

Het afstudeeronderzoek wordt in november afgerond

en is vanaf dat moment beschikbaar bij de NVRD.

NVRD en de Participatiewet

De inzet van mensen met een afstand tot de

arbeidsmarkt is een belangrijk thema binnen

de branche en zal de komende tijd alleen maar

belangrijker worden. Daarom is vanuit de NVRD-

commissie BOR een werkgroep opgericht met

als primaire doel het uitwisselen van kennis en

ervaringen rondom dit thema. Deze groep stelt

momenteel een Positionpaper op, waarin kort wordt

geschetst wat de branche kan en wil betekenen als

het gaat om de inzet van mensen met een afstand

tot de arbeidsmarkt.

Meer informatie: Bas Peeters ([email protected])

CASe STuDIe BINNeN NVRD


De Exhit is een duurzame

oplossing voor een oud

probleem: ondenpoep op

straat. Graag zouden we dit

hondentoilet aan u voorstel-

len. Dit hondentoilet heeft

onzes inziens een groot

aantal voordelen.

• Geschiktvoorelke

locatie

• Gebruiksvriendelijk

• Duurzaam

• Hygiënisch

• Investeringnietnodig!

• Vandalismebestendig

Sander [email protected]

06- 53302679DikkenbergPrefabBetonB.V.

gram-dikkenberg 130926.indd 1 01-10-13 14:10

h

NIeuWTJeS VAN De zAKeLIJKe MARKT niEUWS

Als eerste in Nederland heeft ROVA een euro 6 kolkenzuiger in ge-

bruik genomen. Voor deze primeur is het chassis geleverd door

Scania, de opbouw is van KOKS Group. De bij ROVA in zwolle afge-

leverde nieuwe Scania P280DB4x2MNA wordt ingezet als zuigauto

voor het ledigen van straatkolken. Deze auto is voorzien van de zui-

nige en schone 280 PK euro 6 motor. De cabine is een CP16 cabine

met een rechtse stuurbediening. Deze cabine combineert het lage

instapgemak met een ruim interieur. Verder is de auto voorzien van

volautomatische versnellingsbak.

Met deze bewuste keuze voldoet ROVA aan de strengste milieunorm

en loopt het bedrijf voorop in de aandacht voor milieu en leefomge-

ving. Want behalve schoon, is dit voertuig ook erg stil en dat is voor

het gebruik in woonwijken en stadscentra zeer prettig. Voor een op-

timale inzet is de kolkenzuiger uitgerust met een DIN-plaat, waar-

op ‘s winters een Burtec sneeuwborstel gemonteerd kan worden.

De opbouw is voorzien van een hydraulisch uitschuifbare en

zwenkbare uithouder met een telescopische buis over een leng-

te van 1.400 mm. Deze uithouder is geheel bedienbaar vanuit

de cabine, wat garant staat voor snel en ergonomisch werken.

Scania euro 6 kokS kolkenzuiger voor RoVA

De KOKS kolkenzuigeropbouw heeft een slibtankinhoud van

5.000 liter, een spoelwatertankinhoud van 1.000 liter, een

waterring vacuümpomp van 2.000 m3/uur en een hogedruk-

pomp van 70 l/min. bij 100 bar. De hydraulisch aangedreven

slanghaspel is uitgerust met 50 meter DN 13 (½”) hogedruk-

slang en rechtsachter op de wagen gemonteerd. Het ergono-

mische bedieningspaneel maakt het werken efficiënt en veilig.

klikM voor plastic afvalinzameling Het wegwaaien van zak-

ken met plastic afval is

een veel besproken erger-

nis. De KlikM biedt hier-

voor een praktische oplos-

sing. Burgers hangen hun

plastic zakken simpelweg

samen met buren aan de

KlikM die om een lantaarn

of een ander object is be-

vestigd. Doordat de zak-

ken van de grond afhan-

gen, zijn ze toegankelijk

voor ongedierte en waai-

en ze niet meer weg. De

KlikM kan bevestigd wor-

den met een hufterproof

rvs-klem, met Tie-wrap of

worden vastgeschroefd.

Kortom, een simpel en effectief systeem. Inl. www.klikm.nl


De exhit® is een revolutionaire, duur-

zame oplossing voor hondenpoep in de

wijk. een met klimop begroeid hekwerk,

geplaatst in een cirkel met een doorsnee

van 2,3 meter. Het enige dat er bovenuit

steekt, is een bescheiden mast met een

zonnecollector. Wie zijn hond uitlaat,

opent het toegangshekje. De hond loopt

naar binnen en doet zijn behoefte. Als het

hekje weer gesloten wordt, ziet een ca-

mera aan de mast dat er geen beweging

meer is. De vloer binnen het hekwerk

gaat nu heel langzaam draaien (één om-

wenteling per 10 minuten). De uitwerpse-

len worden automatisch verwijderd en af-

gevoerd. ze verteren in een ondergrondse

septic tank.

De exhit® kan op elke locatie aangebracht

worden. Niet alleen op de bekende gras-

veldjes in de wijk, maar ook op andere

plaatsen waar honden en hun baasjes ko-

men.

De voordelen zijn: gebruiksvriendelijk,

zowel voor de hond als zijn baasje; duur-

zaam, de exhit® is volledig zelfvoorzie-

nend dankzij een zonnecollector die voor

groene energie zorgt. een aansluiting op

de riolering is mogelijk, maar niet nodig;

hygiënisch, door de uitgekiende vormen

en materialen van de draaiende schijf en

de schraper is het toilet altijd schoon en

geuroverlast is uitgesloten; vandalisme-

bestendig, de exhit® is gemaakt van so-

lide materialen en tegen een stootje be-

stand. Belangrijke onderdelen, zoals de

motor en het reinigingsmechaniek, zijn

volledig weggewerkt.

Investeren is niet nodig

De exhit® is niet te koop. Afnemers beta-

len alleen voor het gebruik een vast be-

drag per jaar. Hiervoor bieden we u een

complete oplossing, inclusief installatie,

introductie bij de buurtbewoners en on-

NIeuWTJeS VAN De zAKeLIJKe MARKT niEUWSDuurzame hondentoilet Exhit®

derhoud. Het hondentoilet is zowel TÜV-

als Ce-gecertificeerd.

Inl. www.dikkenbergbetonelementen.nl

Op vrijdag 20 september werd het eerste

aardgasvulpunt van Veenendaal feeste-

lijk geopend door gemeente Veenendaal,

provincie utrecht en CNG Net. een groen-

opening aardgasvulpunt Veenendaal

gasvuilnisauto van ACV werd ingezet bij

de openingshandeling: een eerste offici-

ele tankbeurt. Groengas is de duurzame

variant van aardgas en kan ook getankt

worden bij het nieuwe vulpunt. ACV ziet

het als haar missie een bijdrage te le-

veren aan een schone milieuomgeving.

Daarom past het bedrijf, waar mogelijk,

groengas toe op vracht- en personen-

wagens. Groengas wordt gemaakt van

gft-afval dat ACV inzamelt bij inwoners.

Naast vermindering van CO2 uitstoot

en de verbetering van de luchtkwaliteit,

levert het gebruik van groengas een stil-

lere motor op. Hierdoor is de geluidsbe-

lasting van personeel en omgeving lager.

Op dit moment heeft ACV 14 auto's op

groengas.


Met de aanschaf van drie nieuwe zijla-

ders heeft Avri een traject afgesloten

waarbij alle achterladers voor de inzame-

ling van restafval en gft bij huishoudens,

zijn vervangen door zijladers. Avri be-

hoort hiermee tot de eerste afvalbedrij-

ven in Nederland die deze afvalstromen

in haar gebied voor 100 procent met zij-

laders inzamelt.

Op een zijlader hoeft slechts één perso-

neelslid mee, in tegenstelling tot de tra-

ditionele achterlader. Deze heeft naast

een chauffeur nog een of twee beladers

achter op de wagen nodig heeft. In het

geval van Avri zijn hierdoor 15 uitzend-

krachten minder nodig. Dit heeft geleid

RKGV-specialist sinds 1988

Meerdere locaties in Nederland

Snelle dienstverlening

Diverse transportmogelijkheden

ISO- en VCA-gecertifi ceerd

Gratis afvalstroomnummer

Bij Zandrecycling Nederland komt 0% van uw RKG-slib enveegzand terug in het milieu.

Wilt u af van uw riool-, kolk-, gemaalslib of veegzand? Zandrecycling

Nederland laat u graag zien hoe het kán en hoe het hóórt. We zijn im-

mers de enige afvalverwerker in Nederland die volledig is toegespitst

op het verwerken van RKGV. Ofwel het reinigen en recyclen tot schone

(bouw)materialen, en het verwerken van restfracties volgens de kleinste

paragrafen van de Milieuwet. Kijk op www.zandrecycling.nl, of bel

0174-24 39 50 voor meer info, een vrijblijvende afspraak of een offerte.

Zandrecycling Nederland BV • ABC Westland 227, 2685 DC Poeldijk • T 0174-243950 • F 0174-291148 • www.zandrecycling.nl • [email protected]

Af van uw RKGV-afval? Zó hoort ‘t.

Afvalinzameling Avri nu geheel met zijladers

NIeuWTJeS VAN De zAKeLIJKe MARKT niEUWS

Foto (Egid Pinckaers): de nieuwe drie zijladers, met trotse chauffeurs.


tot een forse kostenbesparing, welke

bijdraagt aan lagere tarieven voor de

afvalstoffenheffing. Daarnaast hoeft er

geen personeel meer achter de wagen

te lopen, waardoor de arbeidsomstan-

digheden worden verbeterd.

De nieuwe wagens van Scania, met een

opbouw van Haller Benelux, passen

binnen de verduurzaming van het wa-

genpark van Avri. Acht van de vijftien

zijladers die Avri gebruikt voor de in-

zameling van huishoudelijk afval, zijn

CNG-wagens met groencertificaat, die

rijden op biogas. Het gebruik van bio-

gas zorgt voor een sterk verminderde

uitstoot van CO2 en fijnstof in de woon-

wijken.

zijn verbruik van brandstof en water

met circa 25% gedaald ten opzichte van

vorige modellen. Dankzij filters kan de

machine oppervlaktewater uit de omge-

ving gebruiken. De Sensor Series 2.0 is

substantieel zuiniger dan eerdere model-

len en heeft tegelijkertijd een circa 30%

hogere capaciteit. Nu staatssecretaris

Mansveld het verbod op glyfosaat al in

november 2015 wil laten ingaan, groeit

voor veel gemeenten en bedrijven de

noodzaak zich te oriënteren op effec-

tieve, niet-chemische onkruidbestrijding.

De WAVe-methode biedt de oplossing

met een compleet productaanbod van

kleine tot grote machines. Daarnaast

biedt WAVe advies en ondersteuning bij

de overgang van chemisch naar niet-

chemisch onkruidbeheer.

Inl. WAVe europe

[email protected] en op

www.waveonkruidbestrijding.nl

De WAVe Sensor Series 2.0 is de nieuwste

generatie machines voor onkruidbestrij-

ding met heet water.

De opbouwmachine bestrijdt onkruid tot

in de wortels met heet water. Dankzij de

inwerking is een lage behandelfrequen-

tie mogelijk. Het onkruid verzwakt en

komt minder terug. De sensorgestuurde

dosering werkt zeer nauwkeurig. De in-

gebouwde infrarood-sensoren zoeken

continu de ondergrond af, zodat de ma-

chine alleen kokend water spuit als deze

onkruid detecteert. Onafhankelijk van

de rijsnelheid wordt per plantje precies

de benodigde hoeveelheid water aan-

gebracht. De doseertechniek, onderver-

deeld in eenheden van 8 cm, maakt een

zeer efficiënte inzet mogelijk. De bedie-

ning is eenvoudig dankzij het touchs-

creen met capaciteitsmeter.

Dankzij de verbeterde precisie van wa-

terdosering, efficiëntere brandertech-

niek, de warmtewisselaar en het grotere

isolerende vermogen van de machine,

NIeuWTJeS VAN De zAKeLIJKe MARKT niEUWSEffectief onkruid bestrijden met puur water

De sensorgestuurde dosering van de WAVE Sensor Series 2.0 realiseert een energiebe-

sparing van 70-90%.

Attero bouwt groengashubAfvalverwerker Attero legt een groen-

gashub aan. Deze verzamelt biogas van

boeren in de omgeving, waarna Attero

het in een centrale installatie opwerkt

tot groen gas - en invoedt in het aardgas-

net. Attero bouwt de groengashub met

SDe+-subsidie. Het bedrijf verwerkt jaar-

lijks 3,4 miljoen ton afval, afkomstig van

bedrijven en de huishoudens van ruim 6

miljoen Nederlanders. Dit afval gebruikt

Attero zoveel mogelijk voor duurzame

doeleinden, zoals recycling en de pro-

ductie van groen gas en groene elektri-

citeit.

Sinds kort staat in Venlo ook al een nieu-

we tweefasenvergister. In de eerste fase

wordt biomassa omgezet in vetzuren,

die in de tweede fase worden omgezet

naar biogas. Hoewel Attero marktleider

is op het gebied van groengasproductie,

ligt de langetermijnfocus op grondstof-

fenproductie.

Agenda30 oktober

NVRD Themadag ‘Meer recycling, meer verantwoordelijkheden’

Inl. www.nvrd.nl

6 november

Landelijk zwerfafvalcongres ‘Het rendement van schoon’, Jaarbeurs utrecht

Inl. www.gemeenteschoon.nl

26 november

MWe seminar ‘From recovered resources to economic recovery’, Brussel

Inl. www.municipalwasteeurope.eu

27 november

Nationaal Congres Beheer Openbare Ruimte, conferentiecentrum Dekker,

zoetermeer. Inl. www.crow.nl

3-6 december

Pollutec, Parijs

Inl. www.pollutec.com

23 januari

NVRD Themadag

ColofonuitgeverNVRD, WTC ArnhemNieuwe Stationsstraat 106811 KS ARNHeMTelefoon 088 - 3770000e-mail [email protected] www.nvrd.nl

RedactiecommissieRob Schram, RMN (hoofdredacteur)Marc Maassen, GADBas Peeters, NVRDRiny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-OostMarc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente MilieuMartin van Nieuwenhoven, Agentschap NLDiederik Notenboom, De Meerlanden

eindredactieKarin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 Be Arnhemtel. 088 - 3770000e-mail: [email protected]

Advertentie-exploitatieBureau Van VlietPostbus 20, 2040 AA zandvoorttel. 023 - 5714745e-mail: [email protected]

Opmaak en drukWeevers Grafimedia, www.weevers.nl

Officieel vakblad van de NVRD

AbonnementenadministratieNVRD, Postbus 1218, 6801 Be ArnhemJaarabonnement ad € 98,– excl. BTW. België € 122,50 (europa en buiten europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Beëindiging abonnementAbonnementen moeten schriftelijk bij de NVRD en uiterlijk op 15 november worden opgezegd. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd.

ISSN 1569-0458

© NVRD

GRAM wordt ge-drukt op papier met het FSC®-keurmerk en verschijnt 10x per jaar.

Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

T 0181 - 45 88 45 [email protected] www.pols.nl

De VPM Hondenpoepruimer is met z’n 68 dBA fluisterstil. Het voertuig is geveerd en heeft rondom ruim zicht wat een optimaal comfort voor de bestuurder biedt. Met een snelheid van 28 km/uur en een hooglosser kan er schoon en snel gewerkt worden. Veel opties mogelijk voor inzet het hele jaar.

VPM Hondenpoepruimer Fluisterstil en geveerd!

ECLIPSEONDERGRONDSE INZAMELSYSTEMEN

Optimale ondergrondse containers in duurzame betonputten.

Eclipse ondergrondse inzamelsystemen worden in Nederland ontwikkeld en geproduceerd.

Environ • Nijverheidsweg 41 • 2102 LK Heemstede • T 023 5481270 • [email protected] • www.environ.nl

Modulaire opbouw • Beschikbaar voor alle fracties • 95% Recyclebaar • EN 13071 gecertificeerd

ISO9001

ISO14001

EN13071

(Semi) Ondergrondse Containers Betonputten

Ondergrondse Perscontainers Kunststof 2 en 4 Wiel Containers

Kwaliteit en duurzaamheid zijn onze kernwaarden

duurzaam beter

■

www.vanschijndel.euVan Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland

T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E [email protected] www.vanschijndel.eu

Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.

Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw. Standaard met verzwaard juk en persschot. Twee jaar garantie. Vraag naar onze fi nancierings- mogelijkheden.

Waarom voor van Schijndel kiezen:

OND

ERDELEN

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen“iets anders, veel beter”.

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

VSAII + ACB Archiefbelading Onderdelenservice

VSAII + Kraan / Trechter

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

euVSAII + SCB 1700 Eurocontainer

Gram okt definitief

Documents

Transcript of Gram okt definitief