Effecten geïnduceerde aardbevingen op kritische infrastructuur ...
geneesmiddel geïnduceerde morbiditeit en mortaliteit
description
Transcript of geneesmiddel geïnduceerde morbiditeit en mortaliteit
geneesmiddel geïnduceerde morbiditeit en mortaliteit
P.M.L.A. van den BemtZiekenhuisapotheek Midden-Brabant Tilburg
Universiteit van Utrecht
definitie geneesmiddel gerelateerd probleem
elke gebeurtenis m.b.t. farmacotherapie van een patiënt die leidt of kan leiden
tot een suboptimale uitkomst
intrinsieke toxiciteitbijwerkingen
schadelijke, onbedoelde reacties door een geneesmiddel, optredend bij normaal
gebruik
extrinsieke toxiciteitmedicatiefouten
Gebeurtenissen die te voorkomen zijn en die kunnen leiden tot suboptimaal gebruik van hetgeneesmiddel of tot schade bij de patiënt, bij
toediening van dit geneesmiddel doorprofessionals, of bij gebruik door de patiënt
zelf.
onderlinge relatie
geneesmiddel morbiditeit
fout
bijwerkingen
medicatiefouten zonder schade
medicatiefouten met schade
medische fouten
adverse drug events
causale relatie niet bewezen, of….
…..som van ADR’s + errors
klinisch onderzoek
• populatie relatief klein
• populatie geselecteerd
Safety-Based NME WithdrawalsBased on Year of Approval
1.9%
4.4%
2.4% 2.2%
114103
126
185
0%
1%
2%
3%
4%
5%
1980-1984(2)
1985-1989(4)
1990-1994(2)
1995-1999(4)
5-Year Approval Period (number withdrawn as of May 1, 2000)
Includes troglitazone withdrawal and announced cisapride withdrawal
Pe
rce
nta
ge
0
40
80
120
160
200
Nu
mb
er
Percentage of cohort withdrawn Number of NMEs approved in calendar years
Source: CDER 1999 Report to the Nation
Most common classes of drugs withdrawn1960-1999 (n = 121)
classes of drugs withdrawn (%)
NSAIDs 13.2non-narcotic analgesics 8.3antidepressants 7.4vasodilators 5.8anorexiants 4.1CNS stimulants 4.1barbiturates 4.1anesthetics 3.3antihistamines 3.3
Drug Information Journal 2001;35;293-317
fase IV onderzoek
• vrijwillige rapportage systemen– Lareb– nadeel: onderrapportage
• epidemiologische onderzoeken
variatie in gerapporteerde incidenties
• definitie
• detectiemethode– vrijwillige rapportage– statusonderzoek– intensieve surveillance
-
+
omvang van het probleem meta-analyse van Lazarou (JAMA ‘98)
• search: div. databanken, referenties inclusiecriteria:
• alleen ADR’s (geen errors)• incidentie• Engels• identificatie ADR’s via prospectieve monitoring
• exclusiecriteria:• ‘possible’ ADR’s (andere verklaring voor ADR
mogelijk)
omvang van het probleem meta-analyse van Lazarou (JAMA ‘98)
• 153 onderzoeken; 39 geïncludeerd
• opgenomen patiënten:• 10,9% ernstig + niet-ernstig (7,9-13,9)• 2,1% ernstig (1,9-2,3)• 0,19% fataal (0,13-0,26)
• opnames door ADR’s:• 4,7% ernstig (3,1-6,2)• 0,13% fataal (0,04-0,21)
kritiek op meta-analyseKvasz et al. MedGenMed ‘00
• definitie ADR heterogeen
• aantal patiënten met ADR’s?
• noemer = aantal patiënten in ziekenhuis (met geneesmiddelen)?
• ‘possible’ ADR?
• fataal: overschatting
• veel academische centra
omvang van het probleemeerste lijn
– Hanlon et al. (J Am Geriatr Soc ‘97)• 35% (methode: interview)
– Impicciatore et al. (Br J Clin Pharmacol ‘01)• meta-analyse bij kinderen: 1,46% (2 onderzoeken)
– Schneider et al. (Am J Hosp Pharm ‘92)• ouderen (methode: statusonderzoek): 21%
– Hutchinson et al. (J Chronic Dis ‘86)
• poli interne (methode: telefonisch interview): 5%
situatie in NL
• Van Kraaij et al. (Neth J Med ‘94)– tijdens opname: 37,3%
• Mannesse et al. (Age & Ageing ‘00)– opnames door ADR’s: 12% (‘probable’)– tijdens opname: 42% (24% ernstig)
• V.d. Bemt et al. (Pharm World Sci ‘00)– tijdens opname: 27,7%
N.B. al deze onderzoeken op afd. interne geneeskunde
risicofactoren
• leeftijd
• geslacht
• polyfarmacie
• start nieuw geneesmiddel
risicofactoren
• leeftijd ?
• geslacht
• polyfarmacie
• start nieuw geneesmiddel
risicofactoren
• leeftijd ?
• geslacht ?
• polyfarmacie
• start nieuw geneesmiddel
risicofactoren
• leeftijd ?
• geslacht ?
• polyfarmacie ++
• start nieuw geneesmiddel
risicofactoren
• leeftijd ?
• geslacht ?
• polyfarmacie ++
• start nieuw geneesmiddel +
polyfarmacieonderzoek v.d. Bemt et al.
• referentie categorie: <4 geneesmiddelen
• 4-6: OR=4,0 (1,9-8,4)
• 7-9: OR=5,6 (2,6-11,8)
• 10 of meer: OR=8,5 (4,0-18,2)
conclusie
• omvang probleem is aanzienlijk– in het ziekenhuis– opnames door ADR– eerste lijn
• NL lijkt hierin op rest van de wereld
• risicofactor bij uitstek = polyfarmacie
bijwerkingen in perspectief…...
Philips DP, Christenfeld N, Glynn LM. Lancet 1998;351:643-4