, burgemeester

eldt-Vliegenthart

, secretaris

mr S. Eisenga Ls.

OW I Gemeente Delft

Retouradres : Postbus 78, 2600 ME Delft

Aan de gemeenteraad

Semen!eying

Advies

bezoekadres: Stationsplein 1 2611 BV Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft

Behandeld door HVIaanderen Telefoon 0613689230 hvlaanderen@delft.n1 Internet www.delft.n1 Telefoon 14015

VERZONDEN NO\i. 2016

Datum 26-10-2016 Ons kenmerk 2885663 Uw brief van

Uw kenmerk

Bijlage

Onderwerp Nota sluitende aanpak verwarde personen Delft

Geachte leden van de gemeenteraad,

Middels deze brief informeren wij u over de nota Sluitende aanpak verwarde personen Delft.

Het vraagstuk van verwarde personen is van alle tijden maar de laatste jaren neemt het aantal overlast gevende incidenten toe. De ministeries van VVVS, V&J en de VNG willen dat er betere opvang en zorg en ondersteuning komt. Om dit te bereiken moeten gemeenten na de zomer van 2016 beschikken over een sluitende aanpak van zorg en ondersteuning van personen, die verward gedrag vertonen. In Delft is gekozen om de sluitende aanpak van verwarde personen vorm te geven middels een bestuurlijke opdracht onder regie van de wethouder zorg/OGGZ. Het betreft een coproductie tussen zorg en veiligheid. De nota Sluitende aanpak verwarde personen Delft beschrijft de voorgestelde Dense aanpak op het gebied van preventie, pro-actie en vervolghulp.

Hoogachtend, het college van b rg mee ter en wethouders van Delft,

V-rder met elkaar

Sluitende aanpak verwarde personen Delft

Hans Vlaanderen

Sr. Beleidsadviseur Wmo

1

Verder met elkaar

Inleiding

Het vraagstuk van verwarde personen is van alle tijden maar de laatste jaren neemt het aantal overlast gevende incidenten toe . Zo is het aantal door politie geregistreerde incidenten gestegen van 40.012 in 2011 tot 65.831 in 2015. Ook de toenennende maatschappelijke discussie als gevolg van incidenten in het publieke domein (bijvoorbeeld Bart U.) speelt een rol. De ministeries van VWS, V&J en VNG willen dat er betere opvang en zorg en ondersteuning komt. Om dit te bereiken moeten gemeenten na de zomer van 2016 beschikken over een sluitende aanpak van zorg en ondersteuning van personen die verward gedrag vertonen. Met een persoonsgerichte aanpak kunnen problemen sneller gesignaleerd worden en kan er in een vroegtijdig stadium passende hulp geboden worden, zodat leed en overlast voor iedereen voor een minimum beperkt blijft .

Ter ondersteuning van dit traject is in 2015 een landelijk Aanjaagteam verwarde personen benoemd. Hun opdracht is te bevorderen dat er in iedere gemeente een sluitende aanpak komt. Het Aanjaagteam heeft een aantal bouwstenen ontwikkeld ten behoeve van een passend ondersteuningsaanbod op lokaal/regionaal niveau. De bouwstenen hebben betrekking op: preventie, vroegtijdige signalering, melding, beoordeling, toeleiding, vervoer en passende zorg en straf. In de praktijk spelen zowel maatschappelijke belangen (overlast) als persoonlijke belangen (het welbevinden va de client)een rol. In de optiek van het Aanjaagteam dient de persoon waarom het gaat (en zijn directe omgeving) centraal te staan. Daarnaast probeert het Aanjaagteam een aantal landelijke knelpunten en belemmeringen in de wet en regelgeving weg te nemen, zoals: de medewerking van zorgverzekeraars, de ambulantisering van de GGZ, de problematiek van onverzekerdheid.

Bij verwarde personen gaat het volgens het aanjaagteam om mensen met vaak verschillende aandoeningen/ beperkingen (psychiatrische, licht verstandelijke beperkingen, dementie, verslaving) vaak in combinatie met verschillende levensproblemen (schulden, huisvesting, verlies van dierbaren, gebrek aan participatie, onverzekerd zijn, illegaliteit, etc.). Door verschillende onnstandigheden kan de situatie ontstaan dat zij in de problemen konnen, grip op hun leven verliezen en daardoor overlast veroorzaken of zelfs in het strafrechtelijk circuit belanden. Er is discussie over de oorzaken en de omvang van de groep, die als verwarde personen wordt aangemerkt. Het landelijke Aanjaagteam doet hier verder onderzoek naar. Aangenomen wordt dat de bezuinigingen binnen de GGZ (waaronder de afbouw van de residentiele zorg)en het onvoldoende op gang komen van ambulante zorg binnen de GGZ een rol spelen in de stijging van de aantallen.

Deze nota beschrijft de voorgestelde Delftse aanpak op het gebied van preventie, pro-actie en vervolghulp. Een daadwerkelijk sluitende aanpak is echter mede afhankelijk van landelijk beleid. Daaronn wordt aan het slot kort op ingegaan op verschillende landelijke ontwikkelingen die van belang zijn voor het vervolg. De bijlage bevat nadere informatie over de verschillende onderdelen van de nota.

2

Verder met elkaar

De voorgestelde Delftse aanpak

In Delft is gekozen om de sluitende aanpak van verwarde personen vorm te geven middels een bestuurlijke opdracht onder regie van de wethouder, verantwoordelijk voor de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ). Het betreft een coproductie tussen zorg en veiligheid. De belangrijkste doelstellingen zijn:

1. Sluitende afspraken over toeleiding, triage en opvang van verwarde personen, die met politie in aanraking komen (beoordeling, vervoer, opvang en vervolghulp). Stakeholders: Politie, GGZ-Delfland, Opvang Verwarde Personen Den Haag, Zorgkantoor DSW en de DWO-gemeenten Delft, Westland, Midden-Delfland en Pijnacker-Nootdorp.

2. Een sluitende persoonsgerichte aanpak bij (escalatie van) zorgproblennatiek. Stakeholders: alle relevante zorgaanbieders, Lokale kamer Veiligheidshuis, Sociaal Team, Forensische Wegwijzer.

3. Afspraken over vroegsignalering en het creeren/ gebruik maken van vangnetvoorzieningen in de wijk/buurt. Stakeholders: zorgaanbieders, woningbouwcorporaties, Delft voor Elkaar, Zichtbare Schakel, politie, Toegang gemeente Delft.

Aangezien Delft centrumgemeente is voor Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ) voor DWO, worden de onderdelen deels regionaal opgepakt.

1. Sluitende afspraken over toeleiding, vervoer, triage en opvang van verwarde personen, die met politie in aanraking komen

In de praktijk is het vooral politie, die via 112 meldingen als eerste in contact komt met verwarde personen. Ter indicatie: In 2015 registreerde politie Delft 522 E33 meldingen (incidentcode overlast door een verward of overspannen persoon). Binnen DWO waren dat er 670. De politie blijkt goed in staat te zijn om te beoordelen of iemand GGZ problematiek heeft. De politie heeft weliswaar naast haar handhavende taak ook signalerende- en adviserende taken maar de politieomgeving is niet de meest geschikte omgeving voor verwarde personen om te verblijven. Daarnaast blijft de politie vaak te lang met verwarde personen rondrijden, omdat men hen nergens direct kwijt kan binnen de zorg. Dit speelt met name in die gevallen wanneer de Crisisdienst van de GGZ, betrokkene geen direct gevaar voor zichzelf of zijn omgeving acht. Naast het feit dat politie zich vaak ernstige zorgen maakt over de veiligheid van betrokkene en zijn omgeving, doet dit een te groot beroep op de vaak beperkte capaciteit van politie. Er wordt dan ook al jaren vanuit politie gepleit voor een snellere- en betere toeleiding naar zorg.

In Den Haag is, naar aanleiding van het stijgend aantal incidenten sinds enkele jaren de Opvang Verwarde Personen actief in het hoofdbureau van politie. Politie, justitie en de hulpverlening (Palier forensische GGZ) werken hier sannen om verwarde personen, zonder contra-indicaties, snel toe te leiden naar de juiste vornn van straf en zorg.

GGZ-Delfland kent een eigen opvang verwarde personen ten behoeve van DWO, gevestigd in Delft. Deze opvang is onlangs fors uitgebreid. Voordeel is dat er op dezelfde locatie direct behandeling en opnanne mogelijk is. Daarnaast is er tussen GGZ-Delfland en politie een "Procedure zorg voor verwarde personen mensen binnen en buiten kantoortijden" afgesproken, die het voor politie mogelijk maakt om verwarde personen direct, zonder verwijzing van de huisarts naar GGZ-Delfland te brengen.

3

Verder met elkaar

Delft (en de andere DWO gemeenten) dienen een keuze te maken om ten behoeve van de eerste opvang en toeleiding naar zorg geheel- of gedeeltelijk gebruik te maken van de OVP Den Haag of de OVP van GGZ-Delfland. Het bestuurlijk overleg Wmo H4/DWO heeft aan de gemeente Delft, als centrumgemeente OGGZ, gevraagd hierover advies uit te brengen en dit voor te leggen aan de Veiligheidsdriehoek van de betreffende gemeenten. Dit advies luidt als volgt:

Voorop staat dat de gekozen oplossing een sluitende- moet zijn, volgens het principe "zo snel mogelijk op de juiste plek". Om te kunnen bepalen wat de juiste plek is dient er een onderscheid te worden gemaakt in, naar inschatting van de politie, verwarde personen die:

geen strafbaar feit hebben gepleegd; - een strafbaar feit hebben gepleegd of daarvan verdacht worden; - geen strafbaar feit hebben gepleegd maar waarbij vanwege hun gedrag een "forensische"

aanpak noodzakelijk is.

Verwarde personen, die geen strafbaar feit hebben gepleegd, behoren in principe niet in een politieomgeving te verkeren maar zo snel mogelijk in een zorglocatie te worden opgevangen van waaruit de juiste zorg ingezet kan worden. GGZ-Delfland biedt in vergelijking met de OVP Den Haag een nneer clientvriendelijke opvang voor deze doelgroep. Daarnaast kan er direct opnanne of behandeling worden ingezet en er is een directe aansluiting met de zorgketens binnen DWO. Bovendien zijn veel clienten (en hun familie) reeds bekend bij GGZ-Delfland (of een van de andere ketenpartners binnen DWO) en hoeft er niet met hen heen en weer te worden gereden naar Den Haag.

Verwarde personen die een strafbaar feit hebben gepleegd dienen vastgezet te worden en z.s.m. toegeleid te worden naar het strafrecht. Zij worden naar de Opvang Verwarde Personen in het hoofdbureau van politie in Den Haag gebracht. We hebben in dit geval echter nog steeds te maken met verwardheid. [en zorgbeoordeling dient dan ook snel beschikbaar te zijn. Daarbij kan gebruik gemaakt worden van de triage binnen de OVP.

GGZ-Delfland heeft aangegeven geen forensische zorg te (kunnen) bieden. Daarvoor is men in DWO aangewezen op Fivoor/Palier. Binnen DWO functioneert inmiddels een Forensische Wegwijzer t.b.v. op- en afschaling van en naar forensische zorg. Daarbij zijn alle relevante zorgaanbieders aangesloten. Tussen GGZ-Delfland en Palier zijn daarnaast bestuurlijke afspraken gemaakt over de wijze van op- en afschalen en het bedienen van gezamenlijke clienten. Om ervoor te zorgen dat deze clientengroep de juiste zorg krijgt, dienen er gerichte afspraken gemaakt te worden over de inzet en beschikbaarheid van forensische zorg van Palier, binnen de opvang verwarde personen van GGZ-Delfland.

Wil deze werkwijze uitmonden in een sluitende- en haalbare aanpak, dan dienen nn.b.t. de volgende voorwaarden op korte termijn afspraken te worden gemaakt:

- Verwarde personen, die geen strafbaar feit hebben gepleegd dienen zonder contra-indicaties 24/7 uur direct en zonder oponthoud terecht te kunnen bij GGZ-Delfland.

- Er dient voldoende opname- en behandelcapaciteit beschikbaar te zijn. Hierover wordt een principeafspraak gemaakt met DSW.

- Wanneer verwarde personen vanuit de regio DWO alsnog terecht komen in de OVP Den Haag, dan dienen er heldere afspraken te zijn over de aansluiting tussen OVP Den Haag en GGZ-Delfland.

4

Verder met elkaar

Inmiddels zijn deze voorstellen ook in de Lokale Veiligheidsdriehoek besproken. De Driehoek gaat alleen akkoord met het voorstel om verwarde personen door politie naar GGZ-Delfland te laten brengen, mits:

politie betrokkenen daar kan afleveren en niet meer als beveiliger voor aanwezigen aanwezig hoeft te blijven; het aantal opnanneplekken bij GGZ-Delfland toereikend is; anders blijft de politie nog 'leuren' met een patient.

Politie Nederland heeft aangegeven vanaf 2017 verwarde personen, die geen strafbaar feit hebben gepleegd, in principe niet langer te willen vervoeren. Binnen het Regionaal Bestuurlijk Overleg van Politie is besloten in ieder geval ook in 2017 het vervoer in voorkomende gevallen te blijven verzorgen, omdat het tijd kost om een adequaat alternatief vanuit de zorg te organiseren.

Voorstel: - Binnen Delft worden personen, met verward gedrag, die met politie in aanraking komen en

geen strafbare feiten hebben gepleegd voortaan, tot nader orde, door politie afgeleverd bij de Opvang Verwarde Personen van GGZ-Delfland. Met politie Delft, Palier en DSW worden zo spoedig mogelijk sluitende afspraken gemaakt m.b.t. de gestelde randvoorwaarden.

- Deze werkwijze regelmatig evalueren met verantwoordelijke partijen. Daarbij de ervaringen van betrokken clienten en hun naasten betrekken.

- Verwarde personen, die een strafbaar feit hebben gepleegd of daarvan worden verdacht, worden toegeleid naar de Opvang Verwarde Personen in Den Haag. Met OVP Den Haag worden zo nodig aanvullende afspraken gemaakt m.b.t. triage en toeleiding naar zorg.

2. Sluitende persoonsgerichte aanpak bij escalatie van zorgproblematiek

Bij een doeltreffende aanpak gaat het natuurlijk niet alleen om de eerste opvang maar vooral om goede zorg en ondersteuning, zodat er sprake kan zijn van blijvende verbetering van de situatie. Zoals al eerder aangegeven spelen er meestal meerdere levensproblemen en is er sprake van ontwrichtende omstandigheden. Een succesvolle aanpak is in dat geval alleen succesvol bij een domein overstijgende en integrale aanpak. Daartoe dient het hulpaanbod goed op orde te zijn. Het gaat met name om:

- Casusregie met mandaat, met name bij complexe problematiek - Outreachende zorg en ondersteuning - Snelle beschikbaarheid van zorgprofessionals waar nodig - Voldoende crisisopvang en behandelcapaciteit GGZ - Sluitende domein-overstijgende samenwerking (zorg, behandeling, justitie, gemeente) - Goede samenwerking tussen zorg en het Lokale Veiligheidshuis

Veel zaken gaan goed op deze terreinen maar juist bij complexe, domein overschrijdende problennatiek valt er nog veel te verbeteren. Enkele voorbeelden:

- Er is vaak sprake van onvoldoende zorgcoordinatie wanneer verschilde disciplines betrokken zijn. En wanneer er wel een aangewezen casemanager is, ontbreekt vaak het mandaat om anderen snel te kunnen inschakelen.

5

Verder met elkaar

- Bij ernstige gedragsproblematiek is in een aantal gevallen de zorg of behandeling beeindigd, zonder de mogelijkheden tot opschaling richting het veiligheidshuis, het Sociaal Team of collega zorgaanbieders (forensische zorg, verslavingszorg) te benutten. Wanneer er een acuut beroep gedaan wordt op elkaar in crisissituaties zijn instellingen niet altijd instaat om daar snel en adequaat op te reageren. De opnamecapaciteit van de GGZ vormt, zeker waar het gaat om vrijwillige opnames, een landelijk probleenn. Toeleiding naar de GGZ behandeling duurt vaak te lang en zijn er wachtlijsten voor behandeling.

- Met GGZ Nederland zijn afspraken gemaakt over de ambulantisering van de GGZ (zorg dicht bij huis en versterking van de eerstelijns GGZ) als antwoord op extramuralisering. Dit krijgt nog onvoldoende vorm. Daarnaast dienen er gerichte afspraken te worden gemaakt over o.a. snellere toeleiding naar GGZ behandeling vanuit de Wmo.

Er wordt momenteel verschillende fronten gewerkt aan verbetering: De H4 gemeenten hebben met zorgverzekeraar DSW een intentieovereenkomst afgesloten. Deze is erop gericht om, waar nodig activiteiten op elkaar af te stemmen en hiermee contindteit aan de bewoners van de regio te bieden. Een van de thema's betreft een integrale benadering van thuiswonende GGZ clienten met meervoudige problematiek. DSW heeft aangegeven daarin te willen investeren, ook wanneer het gaat om extra behandelcapaciteit. In het kader van het regionale beleidsplan maatschappelijke opvang en beschermd wonen, wordt een ketenregisseur aangesteld met als taak het verbeteren van de ketenzorg GGZ binnen DWO. Daarin krijgen zorgcoordinatie, domein overstijgende samenwerking en opschaling een belangrijke plek. De verbindingen met het Sociaal Team en het Lokale Veiligheidshuis zijn daarbij van essentieel belang. Daarnaast dient zo een escalatieoverleg te worden ingericht t.b.v. ernstige casussen waarbij ketenpartners er ook samen niet uitkomen. Een van de opties is om de gemeentelijke Toegang (Sociaal Team) daar een regiefunctie in te geven.

- GGZ-Delfland is gestart met de Spoed Eisende Hulp Psychiatrie. Deze omvat behalve de Crisisdienst GGZ, ook de functies Intensive Home Treatment (zeer snel beschikbare outreachende zorg, zonder indicatie) en Acute Dagopvang. Zorgaanbieders, waaronder GGZ-Delfland hebben een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met het Lokale Veiligheidshuis m.b.t. het agenderen van casuIstiek, waarbij behalve zorgproblematiek ook openbare en/of strafrecht zaken spelen. M.b.t. de OVP-GGZ Delfland zullen in dit kader zo nodig aanvullende afspraken worden gemaakt. Dit wordt opgenomen in het Jaarplan 2017 van het Lokale Veiligheidshuis.

Voorstellen: - Verbetering van de domein overstijgende ketenzorg GGZ is noodzakelijk op verschillende

onderdelen. Deze taak wordt opgepakt in het kader van het meerjarenbeleidsplan Maatschappelijke ()pang/ Beschermd Wonen DWO. Vanaf het najaar 2016 gaat een onafhankelijke ketenregisseur, op verzoek van bestuurders van betrokken ketenpartners en gemeenten, daarmee aan de slag. Afspraken maken met GGZ-Delfland, DSW en gemeente over outreachende inzet, snellere beschikbaarheid van- en toeleiding naar GGZ-behandeling na signalering. Hierbij de gemeentelijke Toegang en de aanbieders van begeleiding en beschermd wonen betrekken.

6

Verder mef elkaPr

3. Afspraken over vroegsignalering en het creeren/ gebruik maken van vangnetvoorzieningen in de wijk/buurt.

Psychisch kwetsbare mensen wonen steeds vaker zelfstandig in plaats van binnen een instelling. Deze tendens zal de konnende jaren alleen maar sterker warden. Dit is niet alleen als gevolg van de extramuralisering van de zorg. Zo normaal mogelijk wonen en leven is ook de geldende visie, die landelijk aangehangen wordt. De kans op verward gedrag zonder dat dit bijtijds wordt gesignaleerd neemt daarmee echter ook toe. Dit gedrag kan zich o.a. uiten in vereenzaming of vervuiling maar ook in overlastgevend gedrag. Tijdige signalering van problemen die mogelijk kunnen lijden tot verwardheid en het bieden van ondersteuning in de buurt van psychisch kwetsbare mensen kunnen in belangrijke mate bijdragen aan het voorkomen van verward gedrag . Gebleken is dat er in de Delftse wijken weliswaar veel wordt gesignaleerd maar dat het nog vaak onduidelijk is waar men kan melden bij niet acute crisis. Daarnaast mist men de mogelijkheid om buiten kantoortijden te kunnen melden.

Ten aanzien van het bieden van ondersteuning in de buurt/ wijk wordt aangegeven dat zorgverleners zichtbaar dienen te zijn in de wijk en dat professionals in de wijk elkaar dienen te kennen. Dat is nu nog onvoldoende het geval.

Naast betere signalering en meer zorgverlening aan huis, is het van belang dat er in buurten/wijken waar veel kwetsbare mensen wonen voorzieningen zijn, waar betrokkenen terecht kunnen en van waaruit een oogje in het zeil gehouden wordt. Dat kan bijvoorbeeld in de vornn van het benutten van het beter benutten van inloopvoorzieningen, het creeren van zorgsteunpunten, concierges/ huisnneesters of het integreren van welzijnswerk en lichte vormen van Wmo begeleiding. Dit alles het liefst in samenwerking met verschillende zorgaanbieders. Het realiseren van dergelijke steunsystemen staat ook op de agenda van de Woonvisie, de Ontwikkelagenda wonen en zorg en het Beleidsplan maatschappelijke opvang en beschermd wonen.

Voorstellen: - Ten behoeve van het creeren van een vangnet in de wijk/buurt voor zelfstandig wonende

kwetsbare Delftenaren met GGZ problematiek wordt een opdracht opgesteld. Dit resulteert in een plan van aanpak in het eerste kwartaal van 2017. Het betreft een coproductie van wonen, welzijn, zorg en veiligheid. Ketenpartners worden via de Uitvoeringsagenda Sociaal Domein uitgenodigd am in dit kader met gezamenlijke initiatieven te konnen.

- M.b.t. signalering en het bieden van bemoeizorg bij acute problematiek worden aanvullende afspraken gemaakt tussen gemeente en GGZ-Delfland. Er zal sprake moeten zijn van een heldere rolverdeling tussen de gemeentelijke Toegang en de GGZ. In het verlengde daarvan worden ook andere signalerende partijen (zoals corporaties) en ketenpartners betrokken, zoals de verslavingszorg en de forensische zorg. Er zal speciale aandacht zijn voor de inzet buiten kantooruren.

- Ten behoeve van signalering en bemoeizorg door de gemeentelijke Toegang worden verbeteracties ingezet m.b.t. communicatie en bemoeizorg bij acute problematiek.

7

Verder met elkaar

Landelijke ontwikkelingen

Wil er in de toekomst sprake kunnen zijn van een daadwerkelijk sluitende aanpak dan vraagt dit naast lokaal/regionaal beleid om maatregelen op nationaal niveau. Hierbij de schets van verschillende actuele landelijke ontwikkelingen.

In de inleiding is reeds aangegeven dat de ambulantisering van de GGZ achterblijft. Het huidige zorgstelsel, dat uitgaat van de zelfredzame, thuiswonende burger houdt nog onvoldoende rekening met kwetsbare mensen met psychiatrische problemen. Om het aantal opsluitingen terug te dringen (of het nu in een politiecel of een gesloten ruimte in een psychiatrisch ziekenhuis is), zou er meer psychiatrische hulp aan huis beschikbaar moeten zijn en zou er in het kader van acute hulp bijvoorbeeld gewerkt moeten worden met outreachende Crisisteanns. Op deze manier zouden ook de naasten van betrokkenen beter kunnen worden betrokken. Wil er in de toekomst daadwerkelijk sprake kunnen zijn van een sluitende aanpak, dan dient het zorgstelsel hierop te moeten worden aangepast en niet langer alleen gebaseerd te zijn op "behandelminuten".

Politie Nederland heeft aangegeven vanaf 2017 verwarde personen, die geen strafbaar feit hebben gepleegd, niet langer te willen vervoeren en opvangen. Het is aan de (GGZ)zorg om hier een alternatieve invulling aan te geven. Met de afspraken over snelle toeleiding naar de OVP van de GGZ is een deel van deze problemen ondervangen. Aan GGD Haaglanden is gevraagd om het voortouw te nemen om voor onze regio te komen tot alternatieven m.b.t. vervoer. Hiertoe zal in eerste instantie een regiobrede expertmeeting worden georganiseerd waarbij ook aandacht zal zijn voor sluitende ketenzorg t.b.v. de verschillende te onderscheiden doelgroepen. In sommige regio's in Nederland zijn at proeven met triage binnen de Meldkamer 112 en zgn. psycholances voor vervoer.

Het Aanjaagteam heeft met de minister afspraken gennaakt over de problematiek die met onverzekerdheid sannenhangt. Gemeenten zullen aangespoord worden om onverzekerden actief op te sporen en zich alsnog te laten verzekeren. Daarnaast konnt er een landelijke regeling, die het mogelijk maakt onverzekerden noodzakelijk zorg te kunnen bieden. De GGD-en krijgen in dat kader een taak om betrokkenen bij de gemeenten te melden. In Delft zijn goede afspraken met zorgverzekeraar DSW om betrokkenen snel te kunnen verzekeren en om na te kunnen gaan of iemand ambtshalve ergens verzekerd is.

In 2010 is een voorstel voor een Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) bij de Tweede Kamer ingediend. Deze wet moet de Wet bijzondere opname psychiatrische ziekenhuizen (Wet bopz) vervangen. De Wvggz breidt o.a. de mogelijkheden voor acute verplichte zorg uit, ook wanneer het niet gepaard gaat met een gedwongen opnanne. De rol van de burgemeester (en het college) wordt in dit kader vergroot. Vanuit de Tweede Kamer zijn op verschillende onderdelen echter grote bezwaren geuit. Mogelijk dat de actuele aandacht voor verwarde personen ertoe leidt dat de wet er toch op korte termijn gaat komen.

Voorstel Aan het college wordt voorgesteld:

- In te stemmen met de voorgestelde beleidslijn en de verdere uitwerking.

8

Verder met elkaar

Bijlage: nadere toelichting op onderdelen

Sluitende afspraken over toeleiding, vervoer, triage en opvang van verwarde personen, die met politie in aanraking komen Like gemeente dient op enig moment te beschikken over een triagevoorziening, die zorgt voor een snelle toeleiding naar het strafrecht en/of de zorg. Er zijn verschillende categorieen te onderscheiden van mensen met verward gedrag:

- Mensen met verward gedrag, die geen overlast veroorzaken maar wel persoonlijk leed kennen. Mensen die hulp of zorg nodig hebben, overlast veroorzaken maar niet gevaarlijk zijn. Mensen die eerder in aanraking zijn geweest met strafrecht of specialistische gedwongen zorg Mensen met een strafrechtelijke titel, die forensische zorg nodig hebben.

Het genoemde aantal E33 meldingen betreft niet het aantal unieke personen. Bovendien is deze registratie niet gekoppeld aan de in de inleiding genoemde definitie van verwarde personen. Zo wordt een dementerende oudere weggeschreven onder soverige hulpverlening' en een dronken student onder verwarde personen, terwijI daar eerder sprake is van een somatisch probleem.

Opvang Verwarde Personen Den Haag: ledere verwarde persoon wordt al- dan niet vrijwillig naar het politiebureau gebracht. Daar wordt een Triage gedaan, waarna betrokkene of het strafcircuit, of het zorgcircuit ingaat. Palier beheert een zorgcellen-afdeling op het bureau. Vanuit politie en justitie is gepleit om deze voorziening te gebruiken voor de gehele regio Haaglanden. Ook het felt, dat er in de regiobureaus nauwelijks cellencapaciteit meer beschikbaar is, speelt hierbij een rot. Dit is ook in de Veiligheidsdriehoek van de verschillende DWO gemeenten aan de orde geweest.

Opvang Verwarde Personen GGZ-Delfland: Wanneer er geen opname-bed beschikbaar is, kan er uitgeweken worden naar de GGZ-Delfland locatie in Schiedam, waar een opvang verwarde personen is voor de regio Nieuwe Waterweg Noord.

Aanvullende voorwaarden vanuit het bestuurlijk overleg Wmo mbt opvang bij GGZ-Delfand: De tijd die politie besteedt aan overdracht op de OVP dient zo kort mogelijk gehouden te worden. Er dient gezamenlijk gekeken te worden naar het oplossen van het knelpunt aanwezigheid van politie op de GGZ locatie i.v.m. het gedrag van betrokkene/ de veiligheid van het GGZ-personeel in relatie tot de beschikbaarheid van voldoende politiepersoneel. Dit geldt met name voor de regiogemeenten. Er dienen mogelijk nadere afspraken gemaakt te worden over een snelle beoordeling van de (Crisisdienst) GGZ, mocht iemand, vallend onder doelgroep verwarde personen, die geen strafbaar feit hebben gepleegd. toch onbedoeld op een van de politiebureaus belanden. Er dient regelmatig overleg tussen GGZ-Delfland en politie te zijn over de uitvoering van de gemaakte afspraken. Er dient een nadere analyse gemaakt te worden m.b.t. de verklaring en betekenis van het verschil tussen het aantal geregistreerde E33 meldingen door politie en het aantal verwarde personen dat tot nu toe door GGZ-Delfland is beoordeeld.

9

C.7

Standpunt overige DWO gemeenten:

De gemeente Midden-Delfland heeft aangegeven gebruik te willen maken van de OVP GGZ-Delfland. Deze gemeente pleit daarnaast voor meer outreachende acute hulp als alternatief. Gemeenten Westland en Pijnacker-Nootdorp kiezen voor een ervoor om gedurende rest van 2016 nog aan te sluiten bij OVP Den Haag en begin 2017, wanneer er definitieve afspraken zijn gemaakt over de invulling van de randvoorwaarden aan te sluiten bij OVP GGZ-Delfland.

Sluitende persoonsgerichte aanpak bij escalatie van zorgproblematiek Aanvulling huidige ontwikkelingen/ verbeteracties:

Naar aanleiding van ernstige incidenten binnen een van de woonvormen van PerspeKtief, zijn PerspeKtief, GGZ-Delfland, Palier en Brijder, in samenwerking met gemeente en DSW een pilot gestart m.b.t. intensieve ketensamenwerking op locatie. De resultaten hiervan kunnen gebruikt worden voor de genoemde verbetering van de ketensamenwerking GGZ. Op operationeel niveau ontstaat een betere samenwerking tussen de GGZ-Keten en de Toegang. Met name het Sociaal Team vervult een belangrijke taak in het kader van toeleiding, coaching en bemoeizorg. Het feit dat er binnen het Sociaal Team hulpverleners van GGZ-Delfland, Brijder en Palier zijn gepositioneerd, is daarbij van grote waarde. Binnen de Toegang zijn afspraken gemaakt over wat als acute problematiek moet worden beschouwd en waar vervolgens snelle actie (huisbezoek) op nodig is. De afgelopen periode zijn er verschillende overeenkomsten gesloten i.k.v. domein overstijgende samenwerking (Forensische wegwijzer t.b.v. op- en afschaling naar forensische zorg, Ketenzorg afspraken reguliere psychiatrie en forensische keten, Samenwerkings-overeenkomst zorgaanbieders en het lokale Veiligheidshuis). Deze werkwijzen dienen nog beter benut en geImplementeerd te worden. Dit wordt meegenomen is de verbeteropdracht m.b.t. de ketenregie GGZ. Met DSW zijn t.a.v. psychiatrie en somatiek (waaronder dementie), afspraken gemaakt over spoedzorg en kortdurende opnames. Deze omvatten de Crisisdienst en Crisisopname GGZ, de Crisisregeling (Licht) Verstandelijk Gehandicapten (voorziet in direct onderdak en passende begeleiding o.a. wanneer ongewenst gedrag escaleert, uitgevoerd door MEE) en de Crisisregeling Verzorging en Verpleging. GGZ-Delfland maakt t.b.v. patienten waarbij herhaling van problemen en crisissituaties te verwachten zijn, gebruik van een Crisiskaart. Dit is een persoonlijk signaleringsplan, dat samen met de patient wordt opgesteld. Het omschrijft welke signalen er zijn wanneer het goed, minder goed en slecht gaat met de patient en welke acties de behandelaar en de patient zelf vervolgens kunnen ondernemen.

Afspraken over vroegsignalering en het creeren/ gebruik maken van vangnetvoorzieningen in de

wijk/buurt. In Delft kennen we al een aantal voorbeelden van buurten waar het risico bestaat- of al sprake is van concentratie van GGZ problematiek. Een voorbeeld is de Reinier de Graafbuurt. Hier heeft een onderzoek plaatsgevonden naar aanleiding van aanhoudende klachten van buurtbewoners betreffende aanhoudende GGZ gerelateerde overlast. Daaruit bleek dat, naast een dreigende verloedering van de buurt, men het idee had dat er geen sprake was van voldoende zorg/begeleiding. Zorgverleners waren niet zichtbaar voor bewoners en corporatiennedewerkers. Er zijn inmiddels een aantal rnaatregelen getroffen. Corporaties zijn vanwege de te hoge concentratie van problematiek gestopt met het toekennen van woningen aan GGZ clienten, er zijn maatregelen

10

Verder met elkaar

getroffen i.k.v. onderhoud en leefbaarheid en de verantwoordelijke zorgaanbieders zijn extra aandacht aan hun clienten gaan besteden.

In april is in het kader van de aanpak verwarde personen een mini-conferentie georganiseerd door de gemeente en Delft voor Elkaar. Op deze conferentie werd met zorgaanbieders, wijkverpleegkundigen, woningbouwcorporaties en politie gesproken over wat er op dit gebied gemist wordt en waar verbeter- en ontwikkelkansen liggen. Er werd geconstateerd dat er weliswaar veel problematiek wordt gesignaleerd maar dat niet altijd duidelijk is waar men dat kan melden. Bovendien kennen professionals in de wijk elkaar onvoldoende om elkaar onvoldoende om gebruik te kunnen maken van elkaar. Men was het er over eens dat bij een niet acute crisis Meldpunt Bezorgd (geIntegreerd in de gemeentelijke Toegang) de plek is om te melden, waarna in veel gevallen bemoeizorg wordt ingezet. Ten aanzien van Meldpunt Bezorgd zijn een aantal verbeterpunten aangereikt: Meer bekendheid buiten de gebruikelijke melders, betere bekendheid van de werkwijze inclusief de terugkoppeling naar de melder en sneller acteren bij acute problematiek. Verder zou men het liefste ook buiten kantoortijden kunnen melden. Ten aanzien van de bekendheid en connnnunicatie worden verbeteracties ingezien. Daarnaast zijn binnen de Toegang criteria opgesteld, wanneer een huisbezoek binnen een dag noodzakelijk is.

Ten aanzien van het bieden van ondersteuning in de buurt/ wijk werd aangegeven dat zorgverleners zichtbaar dienen te zijn in de wijk en dat professionals in de wijk elkaar dienen te kennen. Dat is nu onvoldoende het geval. Delft voor Elkaar kan hierin een belangrijke trekkersrol vervullen vanuit hun prestatieopdracht "Sociale cohesie in de wijk", gericht op netwerkondersteuning en preventie/ vroegsignalering. In iedere wijk zijn inmiddels een of meer informatiepunten gecreeerd en zijn er Delft voor elkaar teams actief bestaande uit een maatschappelijk werker, een sociaal werker, een buurtsportcoach en een jeugdwerker. Zij vormen de kern van het te creeren netwerk binnen de wijk en het organiseren van signaleringsoverleggen. Er zal extra aandacht geschonken worden aan het hierbij betrekken van zorgprofessionals.

Soms vraagt de situatie in de buurt om extra inzet. Zo zet Delft voor Elkaar nn.b.t. de Reinier de Graafweg in op:

- beter contact zoeken en onderhouden met sleutelfiguren in de wijk; - actief contact zoeken met het bewonersplatform;

In de Buitenhof een 6 wekelijks signaleringsoverleg starten, waar zorgen en signalen m.b.t. de Reiner de Graafweg kunnen worden geagendeerd

- zorgverleners actief attenderen op het aanbod voor hun clienten (ondersteuning vanuit welzijn, bewegingsactiviteiten, dagbesteding, vrijwilligerswerk, inloopvoorzieningen, cursussen en andere voorzieningen in de wijk);

- aan betrokkenen zelf vragen waar ze gebruik van willen maken; - betrokken clienten begeleiden cq. over de drempel te krijgen om van de wijkvoorzieningen

gebruik te maken.

Delft voor Elkaar werkt met wijkscans en buurtmonitors, waarbinnen aandacht aan deze problematiek wordt geschonken. Deze zullen worden gebruikt bij het bepalen in welke buurten extra aandacht moet worden besteed i.k.v. de aanwezige GGZ gerelateerde problematiek. In deze buurten zal ook extra aandacht worden besteed aan het contact met de andere omwonenden, zowel op individueel niveau, als in georganiseerd verband (bewonersplatforms).

11