Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Studiedag Vlaams Ruraal Netwerk 24 maart 2015

GLB

= Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Beleid gestuurd vanuit Europa sinds 1962

1962

1970

1980

1990

2000

2010

Oprichting GLB: gemeenschappelijke landbouwmarkt

voedselzekerheid & goed inkomen voor landbouwer

Overproductie

specifieke maatregelen om productie af te stemmen met markt

McSharry: afbouw prijsbeleid, maar wel directe steun voor producenten. Braakverplichting en mogelijkheden voor agromilieu

Agenda2000: ruimere scope, opname 2e pijler (plattelandsontwikkeling)

Inkomenssteun losgekoppeld van productie, maar wel gekoppeld

aan naleving voorw. voedselveiligheid, milieu en dierenwelzijn.

Vergroenen van GLB, afbouw productiebeperkingen. Focus op

innovatie, milieu, klimaat en groei in plattelandsgebieden.

Structurele steunmaatregelen vr grotere & moderne lb-bedrijven

GLB

Landbouwuitgaven door de EU

Aandeel landbouwuitgaven in de EU-begroting is sterk gedaald: 70% >> 40%

Bron: Europese Commissie

GLB

Geëvolueerd naar 2 pijlers

Pijler 1 = ELGF Directe steun

Budget 2015-2020:

• EU-28: 252 miljard euro

• België: 3,1 miljard euro

Gemeenschappelijke ordening van de markten

Pijler 2 = ELFPO Plattelandsontwikkeling

Budget 2014-2020:

• EU-28: 95 miljard euro

• België: 552 miljoen euro

GLB

Nieuwe periode 2014-2020

Okt. 2011: Europese Commissie publiceert voorstellen GLB 2014-2020

Dec. 2013: basisverordeningen goedgekeurd door Raad en EP

Pijler1-verordening directe steun = (EU) nr. 1307/2013

Pijler 1-verordening markt = (EU) nr. 1308/2013

Pijler2-verordening = (EU) nr. 1305/2013

Horizontale verordening (P1 + P2) = (EU) nr. 1306/2013

Overgangsverordening (voor 2014) = (EU) nr. 1310/2013

2014: delegeerde en uitvoeringsverordeningen

Pijler 1

Directe steun Inkomenssteun aan actieve landbouwers o.b.v. nieuwe betalingsrechten Basisbetaling + vergroeningspremie + betaling aan jonge landbouwers Gekoppelde steun:

premie voor behoud van de gespecialiseerde zoogkoeienhouderij

premie voor het produceren van vleeskalveren

Landbouwer moet voldoen aan minimale landbouwactiviteit en randvoorwaarden

Gemeenschappelijke ordening van de markten Van 21 naar 1 gemeenschappelijke marktordening:

Openbare interventie en particuliere opslag

Erkenning van (unies van) producentenorganisaties en brancheorganisaties voor alle sectoren

Schoolmelk en –fruitprogramma’s

…

Pijler 1

Ra

nd

vo

orw

aa

rden

(R

VW

)

Basisbetaling

Vergroeningspremie

Geko

pp

elde steu

n

Bedrijfstoeslag Gekoppelde steun

Vóór 2015 R

VW

BETALINGSRECHT

TOESLAGRECHT

Betaling voor jonge landbouwers Vanaf 2015

Schema directe steun:

Pijler 2

ELFPO = Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling

Waaier aan mogelijkheden, waarop lidstaat/regio kan inzetten 6 EU-prioriteiten (met een aantal focusgebieden per prioriteit)

19 EU-maatregelen (met telkens een aantal sub-maatregelen)

Elke lidstaat/regio stelt programma 2014-2020 op Keuze prioriteiten en maatregelen obv omgevingsanalyse, swot, ex-ante evaluatie

Valt onder Gemeenschappelijk Strategisch Kader (GSK)

koepel voor alle Structuur- en Investeringsfondsen (ESI-fondsen) ELFPO: Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling

EFMZV: Europees Fonds voor Maritieme Zaken en zeevisserij

EFRO: Europees Fonds voor Regionale ontwikkeling

ESF: Europees Sociaal Fonds

CF: Cohesiefonds (niet in België)

Elke lidstaat: partnerschapsovereenkomst (op nationaal niveau)

Pijler 2

Europese prioriteiten voor plattelandsontwikkeling:

P1 Bevordering kennisoverdracht & innovatie in de land- en de bosbouwsector en in plattelandsgebieden

P2 Versterking concurrentievermogen van alle landbouwtypen; verbetering rendabiliteit van de landbouwbedrijven

P3 Bevordering organisatie voedselketen & risicobeheer in landbouw;

P4 Herstel, instandhouding en verbetering van ecosystemen die aangewezen zijn op de landbouw en de bosbouw

P5 Bevordering efficiënt gebruik van hulpbronnen & omslag naar koolstofarme en klimaatbestendige economie in de landbouw, de voedsel- en de bosbouwsector

P6 Bevordering sociale inclusie, armoedebestrijding en economische ontwikkeling in plattelandsgebieden

+ 3 horizontale doelstellingen: innovatie - milieu - klimaat

Pijler 2

Pijler 2

Invulling in België/Vlaanderen:

Belgisch Partnerschapsovereenkomst (PA) Belgisch niveau voor alle ESI-fondsen (ELFPO, ESF, EFRO, EFMZV) Ingediend bij COM: 23/04/2014 Goedgekeurd door de COM op 29/10/2014

PDPO III

Vlaamse Operationeel Programma voor ELFPO Programmadocument voor Plattelandsontwikkeling 2014-2020 Goedgekeurd door Vlaamse Regering op 24/01/2014 Ingediend bij COM: 24/04/2014 Opmerkingen door COM: 3/09/2014 Goedkeuring door COM: 13/02/2015

Pijler 2 – PDPO III

Lijvig document met 19 hoofdstukken, +500 blz

Vlaanderen zet in op alle 6 prioriteiten maar niet op alle focusgebieden

Vlaanderen heeft voor meerdere maatregelen gekozen om tegemoet te komen aan 4 strategische thema’s

1. Jonge landbouwers

2. Innovatie & opleiding

3. Verhogen weerbaarheid & verduurzaming van de landbouwsector economisch en ecologisch aspect

4. Versterken kwaliteit en vitaliteit van het platteland

Pijler 2 – PDPO III

Maatregelen

M01 = kennistransfer Naschoolse vorming

Opleidingen en starterscursussen & stages, door erkende opleidingscentra

Demonstratieprojecten

Regelmatige oproep rond tonen van projecten rond nieuwe /duurzame landbouwpraktijken

M02 = bedrijfsadviesdiensten Kratos (= BAS)

Steun voor advies voor land- en tuinbouwers (betaald aan adviesbureau), 9 modules

M04 = investeringen

Productieve investeringen in de land- en tuinbouw (VLIF) Gesloten lijst met subsidiabele investeringen , min. landbouwinkomen en BBR, vakbekwaam

Niet-productieve investeringen nieuw!

o.a. aanplant kleine landschapselementen, kleinschalige waterinfrastructuur,…

Pijler 2 – PDPO III

M04 = investeringen (vervolg)

Projectsteun innovatie in de landbouw nieuw!

Steun voor innovatieve investeringen in productie, verwerking of afzet (via specifieke oproep)

Investeringssteun voor verwerking & afzet landbouwproducten Gericht op verwerkende bedrijven en land- of tuinbouwcoöperaties (via specifieke oproep)

M06 = ontwikkeling landbedrijven en ondernemingen Overnamesteun jonge landbouwers

Max. 40 jaar, min. lb-inkomen en BBR, vakbekwaam. Forfaitair steunbedrag van 40.000, 55.000 of 70.000 €

Ontwikkelingssteun voor kleine landbouwerbedrijven nieuw!

BBR tussen 20.000 euro en 40.000 euro. Forfaitair steunbedrag van 7.000, 11.000 of 15.000 €

M07 = basisdiensten en dorpsvernieuwing in plattelandsgebieden

Versterken omgevingskwaliteit en vitaliteit van het platteland Projecten voor o.a. erfgoed, hernieuwbare energie, streekproducten. Oproep via de provincie

Inrichting ifv Natura2000 Natuurinrichting, Natuurprojectovereenkomst, Uitz. eenmalige inrichtingsmaatregelen binnen erkende reservaten, Investeringssubsidies natuur

Pijler 2 – PDPO III

M08 = bosbouwmaatregelen Agroforestry

Aanlegkosten vergoed, minstens 10 jaar te behouden

Bebossing Aanlegsubsidie / Onderhoudsubsidie / Inkomenscompensatie

Herbebossing

M09 = oprichting van producentengroeperingen en –organisaties Oprichting voor producentenorganisaties nieuw!

5 jaar steun voor pas opgerichte PO’s (na oproep)

M10 = agromilieu- en klimaatsteun Agromilieumaatregelen “landbouw”

Vlinderbloemigen, Mechanische onkruidbestrijding, Verwarringstechniek, Behoud lokale veerassen, Teelt van vlas & hennep zonder N

Beheerovereenkomsten VLM 27 acties rond soortenbescherming, stroken, onderhoud kleine landschapselementen, waterkwaliteit, Natura2000

Pijler 2 – PDPO III

M11: Biologische landbouw Hectaresteun omzetting naar bio-landbouw

Hectaresteun voortzetting bio-landbouw

M16: Samenwerking Plattelandsontwikkeling door samenwerking met de stedelijke omgeving nieuw!

Samenwerking rond lokale voedselvoorzieningen / hernieuwbare energie

Steun voor oprichting van EIP landbouw - Operationele Groepen nieuw!

Samenwerking tss land- en tuinbouwers, adviseurs, onderzoekers, ondernemers, …

M17: Risicobeheer Na regionalisering Rampenfonds

M19: Leader Opmaak Lokale Ontwikkelingsstrategie - Uitvoering Lokale Ontwikkelingsstrategie Samenwerkingsprojecten - Werking Plaatselijke Groepen • 2 à 3 Leader-gebieden per provincie. Per Leader-gebied: Plaatselijke groep (is PPP) • Samenwerking individuen, organisaties, gemeenten. Bottom-up benadering

Pijler 2 – PDPO III

Budget 2014-2020 Regulier programma Transfer Pijler 1

288 miljoen euro ELFPO

96 miljoen euro Europees

288 miljoen euro Vlaams

PDPO III – maatregelen

4%

2%

54%

6%

6%

1%

0%

19%

1% 0% 1%

5% 1%

ELFPO verdeling 2014-2020: regulier programma M 01: 11.140.826 euro

M 02: 4.278.000 euro

M 04: 154.072.226 euro

M 06: 18.196.644 euro

M 07: 17.091.194 euro

M 08: 3.934.462 euro

M 09: 500.00 euro

M 10: 53.825.589 euro

M 11: 3.380.345 euro

M 16: 750.000 euro

M 17: 2.000.000 euro

M 19: 14.389.595 euro

TB: 4.200.000 euro

PDPO III – maatregelen

4% 4%

54%

14%

0% 0%

0%

17%

1% 0% 1%

5%

0%

ELFPO verdeling 2014-2020: transfer van Pijler 1

M 01: 3.941.827 euro

M 02: 3.598.004 euro

M 04: 52.215.837 euro

M 06: 13.336.963 euro

M 07: geen

M 08: geen

M 09: geen

M 10: 15.736.947 euro

M 11: 1.043.631 euro

M 16: 190.492 euro

M 17: 1.142.949 euro

M 19: 4.800.350 euro

TB: geen

Vragen??

Meer info:

www.lv.vlaanderen.be www.vlaanderen.be/pdpo www.ruraalnetwerk.be

Dank voor uw aandacht