Gefeliciteerd!

JE HEBT EEN BIJZONDER EXEMPLAAR AAN DE HAAK GESLAGEN! WEES ER OP VOORBEREID DAT

HET LEVEN MET MIJ OVER HET ALGEMEEN ALLES BEHALVE SAAI IS. SPONTANE INVALLEN,

CREATIVITEIT EN KINDERLIJK ENTHOUSIASME ZULLEN JOUW DEEL ZIJN. OM HIERVAN

OPTIMAAL TE KUNNEN GENIETEN, VIND JE HIERONDER EEN GEBRUIKSAANWIJZING.

Benader je partner met humor. Humor is in elke relatie een belangrijke pijler,

dus ook in een relatie waarin sprake is van ADHD. Komt je partner thuis met

bioscoopkaartjes, omdat hij/zij vergeten is dat jouw ouders zouden komen

eten? Tref je bij thuiskomst een woning aan die eruitziet alsof er een bom is

ontploft? Haal diep adem en lach.

Maak een goede taakverdeling. Het voordeel van een relatie is dat je gebruik

kunt maken van elkaars sterke punten en kwaliteiten. Bij een ADHD’er zull en

die waarschijnlijk NIET liggen op het vlak van orde, netheid en gestructureerd

werken. Verwacht dit dan ook niet van je partner, want verwachting is de

moeder van de teleurstelling.

Zie de pluspunten van je partner, en benut deze. Juist ADHD’ers zijn bi j uitstek

capabel om deadlines en onverwachte situaties in goede banen te leiden.

Vraag hem/haar dus niet om de koffers in te pakken als je over drie weken op

vakantie gaat, maar wel als je morgen vertrekt en er is haast bij.

Besteed, meer nog dan in “reguliere” relaties, aandacht aan positieve

feedback, aanmoediging en complimentjes. Veel ADHD’ers zijn onzeker over

zichzelf en hun kunnen en voelen zich snel onbegrepen.

Laat je conventionele gedachten los. Wanneer iets niet kan zoals het moet, dan

moet het maar zoals het kan. ADHD’ers zijn beroemd (en berucht!) om hun

vermogen om “out of the box” te denken. Hier kan je relatie veel profijt van

hebben, maar alleen wanneer je zelf bereid bent om ‘anders dan anders’ toe te

laten.

Gebruik ADHD niet als excuus, en sta ook niet toe dat je partner het als excuus

gebruikt. Ook een ADHD’er pur sang is nog steeds 100% verantwoordelijk voor

zijn/haar daden. ADHD mag in geen enkele relatie een reden zijn voor

ontrouw, lichamelijk geweld en verbale vernederingen.

Stel je in op stemmingswisselingen. Een ADHD’er kan zich dolenthousiast

verliezen in een nieuw project, tot aan het obsessieve toe. Dit wordt

hyperfocus genoemd. Wanneer de eerste tegenslagen zich aandienen en/of de

uitdaging er af is, wordt hetzelfde project argeloos in een hoek geworpen en

kijkt de ADHD’er er niet meer naar om. Dit is een ADHD -trekje dat

eenvoudigweg niet af te leren is: probeer dit dus ook niet.

Weet wanneer je wel of niet op de rem moet trappen. Wilde plannen maken om

de tuin aan te pakken, het halve tuincentrum leegkopen en vervolgens de

plantjes ongepot laten verpieteren is tot daar aan toe. Overweegt je ADHD -

partner om zijn/haar goedbetaalde baan aan de wilgen te hangen om

gebruikte autobanden te gaan verkopen in Alaska, dan is het misschien tijd om

hem/haar fijntjes de weg terug naar de realiteit te wijzen.

Blijf communiceren. Een ADHD’er is geen patiënt, dus behandel hem/haa r ook

niet zo. Heb je veel last van typisch ADHD-gedrag, zorg dan dat je dit

bespreekbaar maakt.

ADHD bij volwassenen: kenmerken

Moeite met concentratie of aandacht kan zich uiten door snel afgeleid te zijn. Volwassenen

met ADHD die het lastig vinden hun aandacht ergens (lang) bij te houden hebben hebben

vaak ook moeite met details, hebben de neiging slordigheidsfouten te maken en dingen niet af

te ronden, willen graag alles tegelijk doen en ondervinden vergeetachtigheid en zijn vaak

dingen kwijt. Wegens de hoeveelheid prikkels in de omgeving die iemand met ADHD minder

goed kan filteren wordt men sneller afgeleid. Opvallend is dat concentratie op een interessant

onderwerp geen moeite kost, de zogenoemde hyperfocus.

Volwassenen met ADHD en hyperactiviteit hebben vaak manieren gevonden hun energie

kwijt te kunnen in bijvoorbeeld werk en sport. Toch is de hyperactiviteit bij volwassenen met

ADHD te herkennen in niet stil kunnen zitten, beweeglijkheid, moeite hebben met

ontspannen, aan een stuk doorpraten en een gevoel van innerlijke rusteloosheid. Veel

volwassenen met ADHD hebben geprobeerd de fysieke hyperactiviteit onder controle te

krijgen en ervaren het rusteloze gevoel meer mentaal.

Een opvallend kenmerk van een volwassene met ADHD is impulsiviteit. Volwassenen met

ADHD kunnen erg impulsief zijn, opvallend meer dan mensen in hun omgeving. Kenmerken

van deze impulsiviteit zijn onder andere eerst doen en dan denken, een vraag beantwoorden

voordat deze volledig is gesteld, zaken als relaties en banen impulsief aangaan en verbreken.

De innerlijke controle die wordt verwacht van volwassenen is bij volwassenen met ADHD in

verminderde mate aanwezig.

Een lijst met kenmerken die in meer of mindere mate voorkomen bij volwassenen met ADHD

geeft de variëteit van symptomen weer. De ene volwassene met ADHD is de andere niet,

daardoor kan de ene volwassene met ADHD hele andere kenmerken hebben dan de andere.

Opvallend is dat bijna alle volwassenen met ADHD moeite hebben hun aandacht lang ergens

bij te houden, vele andere kenmerken zijn minder universeel.

Stemmingswisselingen, emotionele buien

Chaotisch en vergeetachtig

Heeft de behoefte zich terug te trekken

Kan ergens volledig in opgaan

Heeft een grote passie en concentratie voor zaken waar interesse in is

Heeft een groot voorstellingsvermogen en een rijke fantasie

Is gevoelig en emotioneel

Is creatief en heeft humor

Is assertief, maar ook onzeker

Heeft de neiging zaken uit te stellen tot het laatste moment

Denkt ver vooruit

Heeft de neiging te staren en kan afwezig lijken

Heeft moeite met zichzelf motiveren

Heeft veel gedachten tegelijk of opvolgend

Voelt zich regelmatig overspoeld door wat er op hem/haar af komt

Heeft moeite met het afwerken van details en afmaken van een project

Vermijd klusjes

Ervaart een overweldigd gevoel bij drukte en geroezemoes in openbare gelegenheden

Heeft moeite gestelde doelen te bereiken

Heeft de neiging een chaos van het huis, de administratie, het huishouden en de agenda te

maken

Ervaart geluiden als storend waar andere mensen geen last van lijken te hebben

Heeft het gevoel geen controle te hebben en neemt zich vaak voor orde te brengen in het eigen

leven

Heeft heel veel energie of is compleet uitgeput, er is geen middenweg

Heeft moeite met verjaardagen en dergelijke te onthouden, is een warhoofd

Heeft moeite met ontspannen en tijd voor zichzelf maken

De symptomen van ADHD kunnen in sterkte verschillen.

Aandachtsproblemen, bijvoorbeeld:

-vergeetachtigheid

-snel afgeleid zijn

-van alles tegelijk doen

-moeite met geconcentreerd luisteren

Impulsiviteit, bijvoorbeeld:

-eerst doen, dan pas denken

-van alles 'eruit flappen'

- vreetbuien

-snel vriendschappen aangaan en verbreken

Hyperactiviteit, bijvoorbeeld:

-niet stil kunnen zitten

-ongeremd doorpraten

-moeilijk tot rust komen

-veel bewegen tijdens het slapen

Veel mensen met ADHD hebben moeite met het inschatten van tijd. Ze komen vaak te laat

en schatten de tijd die ergens voor nodig is te kort in.

Veel volwassenen met ADHD hebben in het verleden veel negatieve ervaringen opgedaan

met dingen die niet lukken. Maar zowel de gedachte “het heeft toch geen zin, want toen en

toen is het ook niet gelukt” als de gedachte “nu ga ik het echt goed aanpakken, nu moet het

perfect worden” en het vervolgens opgeven als het niet in één keer lukt, zullen je niet

helpen om het dit keer beter te doen. Op deze manier kunnen eerdere negatieve ervaringen

ervoor zorgen dat de kans op een nieuwe negatieve ervaring vergroot wordt. Als je

bijvoorbeeld denkt “het heeft geen zin om voor dit examen te leren, ik kan het toch niet” zal

de kans dat je het examen haalt ook kleiner worden, puur omdat je het niet geleerd hebt. Zo

kan er een vicieuze cirkel ontstaan.

Het is daarom belangrijk dat je hier aandacht aan besteedt en dat je positieve ervaringen op

gaat doen. Als je door medicatie te gebruiken je beter kunt concentreren, zul je bijvoorbeeld

bij studeren hopelijk merken dat dit je beter lukt dan voorheen. Deze zaken kun je jezelf

voorhouden op de momenten dat je merkt dat je negatief denkt. De situatie is nu anders

dan voorheen, dus de kans op succes ook groter.

Veel volwassenen met ADHD hebben de neiging alle ideeën die in hen opkomen onmiddellijk

uit te voeren. Enerzijds om dingen niet te vergeten, anderzijds uit impulsiviteit. Aangezien de

stroom ideeën continu doorgaat, veroorzaakt dit al snel teveel activiteiten tegelijk, die niet

kunnen worden afgemaakt. Als het nieuwe ervan af is verslapt de aandacht en daarmee de

motivatie om iets af te maken. Een nieuw idee is dan veel stimulerender en wordt

vervolgens opgepakt. Zo laat men een spoor van onafgemaakte taken achter, die vaak chaos

in het hoofd maar ook in het huis, in het werk en in het leven veroorzaken.

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder.

Het wordt ook wel aandachtstekort-hyperkinetische stoornis of aandachtstekort-

hyperactiviteitstoornis genoemd.

Het "aandachtstekort" slaat niet op onvoldoende aandacht krijgen. Wel kan iemand met

ADHD onvoldoende aandacht schenken aan zijn of haar omgeving. Daardoor is het niet goed

mogelijk om de aandacht bij één ding tegelijk te houden (concentratiegebrek).

Een ADHD'er wordt snel afgeleid.

Hyperactiviteit kan zich uiten door lichamelijke onrust, maar ook door innerlijke onrust en

impulsiviteit. Bij hyperactiviteit kan er ook sprake zijn van overmatige beweeglijkheid. Deze

beweeglijkheid is door ADHD'ers vaak moeilijk te onderdrukken. Sommige ADHD'ers lijken

zelf weinig tot niet bewust van hun eigen beweeglijkheid tot hen hierop gewezen wordt. De

mate en manier van beweeglijkheid is voor elke ADHD'er verschillend. Sommigen maken

voornamelijk grote bewegingen met benen of armen, sommigen friemelen meer met de

vingers en handen. De beweeglijkheid kan in verschillende situaties ontstaan of verergeren.

Over het algemeen zijn dat situaties met stress of een drukke omgeving (een situatie waarin

veel prikkels moeten worden verwerkt).

Impulsiviteit ontstaat doordat te veel indrukken worden gevolgd door bijbehorend handelen.

De handelingen moeten direct plaatsvinden en kunnen niet worden uitgesteld. Handelingen

die eenmaal in gang zijn gebracht kunnen niet meer worden gestopt en moeten eerst worden

afgemaakt. Er kan vaak minder goed onderscheid worden gemaakt tussen belangrijke en

minder belangrijke zaken. Bij taken worden dan verkeerde prioriteiten gelegd. Het

voortdurend reageren op de omgeving en gevolg geven aan impulsen veroorzaakt het

kenmerkende drukke gedrag van personen met ADHD.

Omgevingsfactoren

Er zijn geen aanwijzingen dat ADHD na de geboorte kan ontstaan

door omgevingsfactoren. Wel heeft de omgeving invloed op de

ADHD-symptomen. In ongunstige omstandigheden, zoals een

prikkelrijke, lawaaiige en stress-volle omgeving, zullen de ADHD-

symptomen toenemen. In een rustige en gestructureerde omgeving

zullen de symptomen eerder afnemen of wegblijven.

Mensen met ADHD in hun omgeving Het gedrag van mensen met ADHD wordt door de omgeving in meer of mindere mate

ervaren en omschreven als storender, dominanter, opdringeriger, lawaaieriger en soms

agressiever dan normaal. Als gevolg daarvan kunnen mensen met ADHD in een situatie

geraken dat zij sociaal worden uitgesloten. Deze gedragingen kunnen, samen met het

aandachtstekort, de schoolprestaties van het kind negatief beïnvloeden. Ook voor de ouders

betekent een kind met als diagnose ADHD een extra belasting, die kan leiden tot extra stress

en spanningen binnen relaties en in het gezin. Wanneer ook nog één of beide ouders ADHD

heeft is de last voor het gezin erg groot. Van belang is, of in dat geval ook bij de ouder de

ADHD reeds is vastgesteld.

Volwassenen met ADHD zijn gebaat bij het vinden van structuur en werk waarin men kan

functioneren. Men kiest soms onbewust een omgeving waar men minder last ervaart. De

overbeweeglijkheid vermindert in de loop der tijd meestal wel in meer of mindere mate. De

symptomen kunnen gepaard gaan met aanhoudende emotionele en sociale problemen. In

het geval dat de ADHD'er in de maatschappij niet zijn juiste plaats en omgeving weet te

vinden en de maatschappij onvoldoende begrip toont en te weinig ruimte biedt tot

ontplooiing, kan werkloosheid, criminaliteit en misbruik van genotsmiddelen het gevolg zijn.

Aan de andere kant kunnen de speciale eigenschappen die ADHD met zich meebrengt ook

positieve effecten opleveren. Door hun onconventionele manier van denken kunnen mensen

met ADHD anders en op een verfrissende manier tegen vanzelfsprekende zaken aankijken,

wat vaak verrassende resultaten kan opleveren. Creativiteit, vindingrijkheid en vernieuwing

gaan vaak samen met ADHD.

Vermoeidheid Ongeveer driekwart van de volwassen personen met ADHD heeft last van vermoeidheid. Zij

hebben het gevoel dat alles wat ze doen hun meer moeite en energie kost. Dit kan nog eens

verergerd worden doordat 30% van de patiënten last heeft van slaapproblemen. Ze gaan

vaak laat naar bed, hebben veel moeite met inslapen, slapen beweeglijk en onrustig, zijn na

een nacht slapen niet uitgerust en stapelen dus slaapschuld op.

Bijzondere kenmerken van personen met ADHD Personen met ADHD zijn beweeglijk, onrustig en minder voorspelbaar in hun motoriek en in

hun denken. Ze zijn gevoelig voor prikkels van buitenaf, maar zoeken de prikkels zelf op

wanneer die ontbreken. Door deze eigenschappen komen we onder de personen met ADHD

mensen tegen die bijzondere vaardigheden hebben ontwikkeld met betrekking tot het snel

combineren van informatie en indrukken, die probleemoplossend denken, met creativiteit

en originaliteit, en met ruimtelijk inzicht.

Bij een overmaat aan van prikkels zoals bijvoorbeeld achtergrondmuziek in winkels, sterke

geuren, veel mensen in zijn omgeving, enzovoort, zal een persoon met ADHD zich indien

mogelijk liever in een rustige omgeving terugtrekken.

ADHD en de werking van de hersenen

De meeste deskundigen gaan er vanuit dat ADHD een neuro biologische stoornis is. Dat wil

zeggen dat er verschillen zijn in het functioneren van de hersenen van mensen met en

zonder ADHD.

De frontale cortex en basale hersenkernen functioneren

minder goed:

- ADHD -hersenen zijn 5% kleiner dan normaal

- Minder bloeddoorstroming in frontale cortex

- Meer bloedstroom in sensomotorische cortex

- Minder goede suikerstofwisseling

De hersenen van mensen met ADHD functioneren vooral

anders in de frontaal kwab, dit is het voorste gedeelte van

de hersenen.

(http://www.brainexplorer.or

g/glossary/prefrontal_cortex.

shtml)

(http://www.winltdusa.com/wi

nomeg3complex/images/brain

4.jpg)

De hersenen bestaan uit miljarden zenuwcellen die

voortdurend met elkaar in verbinding staan.

Neurotransmitters zijn stoffen die boodschappen

doorgeven van de ene zenuwcel naar de andere.

Bij ADHD gaat er iets mis bij het overbrengen van die boodschappen. Uit onderzoek is

gebleken dat mensen met ADHD een tekort hebben aan de neurotransmitters dopamine en

noradrenaline. Het vermoeden bestaat dat dit tekort gevolgen heeft voor het voorste deel

van de hersenen: het deel dat verantwoordelijk is voor het plannen en organiseren van

activiteiten. Hierdoor kunnen leer- en geheugenstoornissen, impulsiviteit en hyperactiviteit

ontstaan. De medicijnen die worden gebruikt bij de behandeling van ADHD verhogen de

hoeveelheid neurotransmitters. Ze zorgen er voor dat de werking van de hersencellen

verbetert.

ADHD blijft levenslang, je kunt het niet genezen (zoals een gebroken been), maar er blijkt

goed mee te leven (vergelijk diabetes).