FUSEREN? - Amazon S3 · Daar werken 250 mensen die allemaal IT dienstverlening doen voor...

Erasmus M

agazine

Intern

ation

al pa

ges

inside

Onze economenin de media

Lifestyle:Brood,daar zit wat in

Hoogleraar Erasmus MCover de schreef

1 DECEMBER 2011www.erasmusmagazine.nl

#08

FUSEREN?

INHOUDINHOUD 1 december 2011 | 03

18

2620

Erasmus Magazine/EM onafhankelijk opinie- en informatieblad van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Coververhaal 14 | Fusie Moeten de universiteiten van Delft, Leiden en Rotterdam fuseren? Doe maar niet, zegt meer dan de helft van de studenten en medewerkers van de EUR in een enquête van EM.

Achtergrond18 | CDA Het is crisis bij het CDA. Maar de jonge garde heeft hoop. Drie EUR-studenten aan het woord.

Wetenschap20 | EconomenDoor de economische crisis hebben enkele economen zowat een extra dagtaak aan het verschijnen in de media.

Lifestyle26 | BroodBrood is hip. Puur, vers en mét krokante korst.

En verder…04 Uitvergroot06 De Kwestie08 Campus12 Ongehoord17 De Bouwvakker22 Wetenschappelijk wangedrag24 De Bewering25 Lifestyle28 Personalia & colofon29 International pages32 Achterop

Gooi de luiken open!Zo’n 60 procent van de EUR-studenten en -medewerkers is tegen een eventuele fusie van de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam. Een kleine 30 procent zou er geen problemen mee hebben. Aldus de stem van ruim vierduizend studenten en medewerkers die onze enquête over de samenwerkingsplannen invulden.Maar er is nog wel werk aan de winkel: want komt er überhaupt een fusie tussen de universitei-ten, of niet? Ik ben een beetje confuus namelijk. Aan de ene kant komt de opmerking ‘van boven’ dat een fu-sie ‘niet aan de orde’ is en dat het bevragen van medewerkers en studenten hierover er dus niet toe doet. Tegelijkertijd komt vanuit dezelfde contreien het bericht dat in de zoektocht naar de ideale samenwerking alle scenario’s ‘de revue zullen passeren’, dus ook een fusie. Nu ben ik bekend met het begrip nuance, maar houd ik ook erg van duidelijkheid. En ik ben niet de enige, zo blijkt uit onze enquête.Meer duidelijkheid over de voortgang van de onderhandelingen en besprekingen met de Zuid-Hollandse collega’s zou een hoop wantrouwen over de plannen kunnen wegnemen. Uit de en-quête blijkt namelijk ook dat veel medewerkers – en hen zal de samenwerking toch het meeste raken – vinden dat ze niet genoeg geïnformeerd worden over het verloop van het proces. Dat maakt wantrouwig, en daarmee wekken de bestuurders nu juist de indruk die ze zo graag wil-len vermijden: dat het fusieplan enkel een speeltje van de bestuurders is.Dus gooi open die luiken!

Wieneke Gunneweg, Hoofdredacteur Erasmus Magazine & EM [email protected]

Poppodium, Platenzaak, Café-restaurant

Nieuwe Binnenweg 17-19 Rotterdam

Online ticketverkoop via www.rotown.nl

14 | Fusie

UITVERGROOT

SPAREN VOOR EEN SNORBij de een gaat het wat sneller dan bij de ander, maar alle leden met enige baardgroei – zo’n vijf-tig - van de Rotterdamse Studen-ten Rugby Club deden mee. Net als veel andere mannen over de hele wereld, lieten zij tijdens ‘Movember’ een maand hun snor staan. Ze zamelen zo geld in voor onderzoek naar (prostaat)kanker. Als startschot voor de snorren-groei, lieten de vijftig rugbyers op 31 oktober collectief het ge-zicht scheren in de ‘Schorem haarsnijder en Barbier’. Op de foto hieronder: de snorgroei na twee weken. LJ (foto’s: Levien Wil-lemse)

1 december 2011 | 05

INHOUDDEKWESTIE 1 december 2011 | 06

Hoe staan we er vandaag de dag voor? “Meestal ben ik vrij negatief als het gaat om de gevolgen van de crisis. Dus deze vraag betekent voor mij wel even omschakelen. Ik wil mezelf geen onheilsprofeet noe-men, maar ik maak me grote zorgen over het afne-mende innovatievermogen van bedrijven. Die zijn zeer sterk op de korte termijn gericht, en onder-scheiden zich niet. Dat leidt tot afnemend innovatie-vermogen en het verplaatsen van steeds meer ken-nisintensieve activiteiten naar opkomende econo-mieën zoals China en India. Slechts een enkeling steekt met zijn kop boven het maaiveld uit.”

Wie is die enkeling dan? “Neem DSM. Die heb-ben perfect op de crisis gereageerd. Vroeger zaten ze in de mijnen. In de basischemie, bulk. Nu doen ze alleen nog maar in de life sciences en hoogwaardige materialen. DSM Anti Infectives in Delft heeft iets bijzonders gedaan: het topmanagement was van plan de fabriek in Delft te sluiten omdat 85 procent van alle penicilline al in China wordt geproduceerd, maar dat gebeurde uiteindelijke niet. Het bedrijf maakte de overstap naar biotechnologie en – nog belangrijker – het ging sociaal innoveren: minder managementlagen, extra opleidingen voor de mbo’ers, en er kwamen teams die alleen nog maar werkten met weekdoelstellingen. In het begin was het één groot drama. Maar inmiddels is de produc-tiviteit jaarlijks met 12 procent verhoogd. Zeer in-novatief dus.”

Wat zeggen de bedrijfskundige theorieën? “Er zijn drie belangrijke theorieën over crisismanage-ment – dus over hoe bedrijven reageren op een cri-sis. De eerste maakt een verdeling in twee uitersten: bedrijven die zich richten op exploitatie en efficien-cy en bedrijven die juist gaan exploreren en innove-ren. Helaas hebben verreweg de meeste bedrijven een sterke voorkeur voor het eerste. Ik denk dat de verdeling 80-20 is. Hoe groter en hoe ouder een be-drijf is, des te meer het neigt naar exploitatie. Klei-ne, jonge bedrijven gaan over het algemeen meer in-noveren. Maar alleen de zogenaamde ambidexter

bedrijven – bedrijven die zowel aandacht hebben voor efficiency als voor innovatie – komen de crisis soepel door. Maar dat zijn echt de uitzonderingen. De tweede theorie gaat over kuddegedrag, de mini-max regret theory. Een mooi voorbeeld is dat van de Amerikaanse banken die nu allemaal zeggen dat het logisch was dat ze toentertijd al die kredieten ver-schaften, want ‘iedereen deed het toch? En dan is er ook nog de evolutionaire theorie die zegt dat bedrij-ven routines ontwikkelen en daar tijdens een crisis nog strikter aan vasthouden. Kijk naar Fuji. Door de digitale fotografie verdween de ene na de andere concurrent en waren zij de enige die nog rolletjes maakten. Misschien was dit destijds gunstig voor de omzet, maar daardoor werd het wel steeds inge-wikkelder om die omslag nog te maken. Kortom, vasthouden aan wat je al jaren doet. Dat is toch de manier waarop de meeste bedrijven reageren.”

Dat klinkt somber. Gaat er ook iets wél goed dankzij de crisis? “De crisis is positief voor Euro-pa. Zelfs de meest fanatieke anti-Europeaan ziet de noodzaak van één Europese markt. Monetair is die er natuurlijk al, maar politiek zeker nog niet. Nie-

Henk Volberda is hoogleraar Strategisch management en onderne-mingsbeleid aan de Rot-terdam School of Ma-nagement. Hij is daar te-vens directeur Knowledge Transfer. Daarnaast is hij onder meer directeur van INSCOPE, Research for In-novation, én vicepresident van de Europese Acade-mie voor Management. Hij promoveerde cum lau-de aan de faculteit Be-drijfskunde in Groningen. Volberda schreef diverse boeken en talloze artike-len over strategie en inno-vatie, waaronder zijn meest recente boek ‘Inno-vatie 3.0.’

Crisis: kansen voor kenniseconomieMassaontslagen, kelderende huizenprijzen en dalende rentes. De economische crisis brengt ons niks dan kommer en kwel. Of levert die ook voordelen op? Henk Volberda, hoogleraar Strategisch management en ondernemingsbeleid denkt van wel. ‘Maar dan moet je wel heel goed zoeken.’

tekst Sanne van der Most fotografie ANP

1 december 2011 | 07DEKWESTIE

terwijl dat niet geldt voor de Franse en de Duitse markt. We zullen snel een aantal grote hervormin-gen moeten doorvoeren en de tering naar de nering zetten.”

Dat is geen zegening, meer een straf. “Het is in-derdaad redelijk zuur. Maar onder druk wordt alles vloeibaar. Ik doe veel onderzoek naar innovatie. Ne-derland is op dit moment nog echt een industriële en een diensteneconomie. Te veel bedrijven proberen zich nog steeds te onderscheiden op kosten. Dat werkt echt niet meer. Net zomin als het massaal ontslaan van personeel, zoals ING en Philips doen. Dat is het toepassen van het traditionele sanerings-model: kosten reduceren, kaasschaven. Aan de ene kant begrijpelijk, aan de andere kant dom. Want de economie gaat ooit weer opleven en dan kunnen die bedrijven niet meer meekomen. Juist de bedrijven die nú investeren in hun medewerkers – anticyclisch

dus – zijn de winnaars van de toekomst. We moeten de huidige crisis zien als kans om over te stappen op die kenniseconomie.”

Hoe doen we dat dan? “Op dit moment investeren wij maar 1,5 procent van het bruto nationaal pro-duct in Research & Development. In Zwitserland en Finland is dat 3 procent. Dus dat moet in Neder-land omhoog. Nederland moet ook veel beter gaan scoren met de samenwerking tussen het bedrijfsle-ven, de overheid en de onderwijsinstellingen. En we moeten investeren in kenniswerkers. Want dat zijn de medewerkers van de toekomst. Ze zijn zelfstan-dig, niet verbonden aan een organisatie, en ze bepa-len hun eigen ritme. Ze gedijen niet in het keurslijf van hiërarchisch gestuurde bedrijven. Dat vraagt dus om nieuwe managementvormen en zelforgani-serende teams. Wat uiteindelijk weer leidt tot verho-ging van het bruto nationaal product en dus meer welvaart.”

Zijn er al voorbeelden van dat soort bedrijven? “Een extreem voorbeeld is Finext. Daar werken 250 mensen die allemaal IT dienstverlening doen voor financials. De directeur noemt zich ambassadeur. Ieder werkt in zijn eigen marktconforme eenheid. Niet meer vanuit een kantoor, maar in een soort ‘grand café’. Het salaris bepaal je zelf. Ze hebben geen secretariaat. En de uitdaging van de ambassa-deur is om niet in te grijpen. Hij wil geen staf en de teams moeten zichzelf beoordelen. Dat lijkt een on-georganiseerd zooitje, maar tegelijkertijd is het kei-hard, want iedereen moet wel 80 procent declarabele uren maken. Het is een extreem voorbeeld, maar het is wel waar we naartoe moeten. Dát is de kennis-economie. Toch zijn de meeste bedrijven daar nog lang niet op ingesteld.”

Hoe zit het met de Erasmus Universiteit? “Die is toch nog wel erg traditioneel, ben ik bang. De ken-niswerker zou hier veel beter kunnen floreren. Sa-menwerking tussen vakgroepen, laat staan facultei-ten, is heel lastig. Innovatie ontstaat vaak op de raakvlakken van meerdere vakgebieden en discipli-nes. En als er wordt gekort op het budget, wordt er van de weeromstuit alleen nog maar méér gespecia-liseerd. Wat dat betreft zou het slim zijn om eens bij andere kennisintensieve organisaties te kijken hoe zij het aanpakken. We moeten af van het traditione-le idee van taakverdeling. Stel duidelijke regels qua omzet, en laat mensen vrij om te bepalen hoe ze dat gaan bereiken. Volgens mij werkt dat wel. En het is ook nodig. Want er gaat steeds minder geld naar onderzoek en onderwijs. Voorheen staken we de aardgasbaten in onderzoek. Maar dat gebeurt nu niet meer.”

‘De crisis is positief voor Europa’mand had het voor mogelijk gehouden dat een land als Italië gecorrigeerd zou worden door de Europese Unie. En dat gebeurt nu wel. Dankzij deze crisis krijgen we een meer eenduidig beleid en één markt. Noodgedwongen raakt die eenwording van Europa dus in een versnelling, al kan het weliswaar nog de andere kant opgaan, doordat mensen zich juist te-gen de euro gaan keren, zoals je bij de PPV ziet. Maar dat verwacht ik niet. Ik denk dat er binnen de Europese partijen een aantal koplopers zullen op-staan die pleiten voor nog meer samenwerking om de crisis te bestrijden.”

En wat levert de crisis Nederland op? “Wij heb-ben lang het idee gehad dat we tot de Nordic Coun-tries behoren en dat het ons economisch veel beter afgaat dan de zuidelijke landen. Daar komen we nu wel een beetje van terug. Wij realiseren ons nu ook dat onze economie met 0,3 procent is gekrompen,

Center for Fermentation Innovation, proeffabriek voor het testen van productieprocessen met micro-organis-men. De fabriek is onderdeel van DSM Anti-Infectives.

CAMPUS 1 december 2011 | 08

OV

Verplicht inchecken vanaf 1 januariInhetnieuwejaarmoetenstudentenaltijdin-enuitcheckenmethunov-chipkaart.DeNSgaatdanookcontroleren.Erzullennietmeteenboeteswordenuitgedeeld.

De NS zegt nog even coulant te willen zijn. Maar studenten die vergeten in te checken, krijgen straks geen geld meer terug bij vertraging. De NS wil studenten op die manier aanmoedigen om altijd in- en uit te checken, dus ook als ze gratis reizen. Alleen dan is zichtbaar hoeveel reizigers er in een trein zitten.In bus, metro en tram en bij de regionale treinvervoerders moesten studenten al inchecken. De NS wilde in eerste instantie studenten pas eind 2012 daartoe verplichten, op het moment dat de papieren treinkaartjes ook worden afgeschaft. Wel spoorde het bedrijf studenten aan om er al-vast een gewoonte van te maken.Overigens adviseert de NS studenten een papieren treinkaartje te kopen als ze in hun kortings-periode reizen. Dat is vaak goedkoper en ze hoeven dan niet in te checken. HOP (foto: RvdH)

Minder studenten dan vorig jaar. Uit de officiële 1 oktober-telling blijkt dat er 23.253 studenten staan ingeschreven aan de EUR. In 2010-2011 waren dat er nog 24.744. Over de financiële gevolgen is nog niets te zeggen, omdat daarbij het marktaandeel, het aantal dubbelinschrijvingen en de voorgeschiedenis van de studenten meespelen.

Meerderheid tegen fusieMeerdandehelftvandeRotterdamsestuden-tenenmedewerkersistegeneeneventuelefu-siemetDelftenLeiden.Ruim80procentvreestinzo’ngevalvoorontslagen.

Dat blijkt uit een enquête die Erasmus Magazine hield en die werd ingevuld door 3133 studenten, 558 wetenschappers en 282 ondersteunende medewer-kers. 57 procent vindt een fusie geen goed idee. In Delft, waar dezelfde enquête een maand eerder ge-houden werd, is 72 procent tegen een fusie.De belangrijkste bezwaren: Het leidt tot een bureau-cratische, onbeheersbare organisatie (54 procent); Een fusie is niet nodig voor samenwerking (51 pro-cent); Erasmus moet zijn goede naam behouden (47 procent); Studenten worden een nummer (47 pro-cent).Een intensievere samenwerking met de universitei-ten vinden de studenten en medewerkers overigens helemaal geen slecht idee. Dat is waar de komende maanden ook op ingezet wordt. De drie colleges van bestuur bieden in het voorjaar van 2012 gezamenlijk een plan aan in Den Haag, waarin ze aangeven hoe ze zich de komende jaren willen gaan profileren.De Rotterdamse collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr is zich bewust van het feit dat de ver-gaande samenwerking, zoals die bij de opening van het academisch jaar werd aangekondigd, geen speel-tje moet worden van de bestuurders. Met inspraak-bijeenkomsten en heisessies wordt getracht draag-vlak te creëren en in kaart te brengen hoever weten-schappers bereid zijn te gaan. Ook een fusie wordt daarbij overwogen. “We zouden geen knip voor onze neus waard zijn als we niet alle mogelijkheden de re-vue lieten passeren”, aldus de collegevoorzitter. GM

> Lees meer over de enquête en de samenwerking tus-sen Leiden, Delft en Rotterdam op pagina 14

CIJFER1491

Inchecken, óók als je gratis reist

Onderwijs-centrum bereikt hoogste puntHet onderwijscentrum van het Erasmus MC heeft eind november het hoogste punt bereikt. Het einde van de eerste bouwfase is daarmee in zicht. Ople-vering van het onderwijsplein staat gepland voor september 2012. Eerder dit collegejaar (eind september) werd al de top bereikt van de hoogbouw. Het 120-meter hoge kantorencomplex wordt echter pas in 2013 in gebruik genomen. GM (foto: RvdH)


NWO bezuinigt op promovendi, allochtonen en vrouwenDe Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) verdeelt dit jaar bijna 525 miljoen euro aan onderzoeksbeurzen. Dat geld is niet alleen bedoeld om de beste onderzoekers te financieren, maar ook om het stelsel van de Nederlandse wetenschap duwtjes in de gewenste richting te geven. Dat laatste krijgt nu minder nadruk. Op het Mozaïek-programma (voor allochtonen) en het Aspasia-programma (voor vrouwen) wordt gekort. Het programma Toptalent, bestemd voor promovendi, verdwijnt geheel. HOP

Universiteitsraad start spreekuurDe studentgeleding van de Universiteitsraad houdt vanaf deze maand elke week spreekuur. Studenten kunnen er terecht met klachten, vragen en opmerkingen over allerlei problemen op universitair niveau. Het medezeggen-schapsorgaan volgt en adviseert het beleid van het college van bestuur op uiteenlopende terreinen, van college-geldtarieven en ‘nominaal is normaal’ tot de strubbelingen met de cateraar en het aantal studieplekken. Studenten kunnen elke donderdag van 15.30 tot 16.30 uur terecht in kamer N1-4 (naast het sportgebouw). GM

Aangifte tegen StapelDe Universiteit van Tilburg heeft, mede namens de Rijksuniversiteit Groningen, aangifte gedaan tegen ex-hoogleraar Diederik Stapel wegens wetenschap-pelijke fraude. Dat zegt een woord-voerder van de RUG. Stapel heeft ten minste dertig artikelen gepubliceerd op basis van valse data, bleek eind oktober uit het eerste rapport van de commissie-Levelt, die de kwestie onderzoekt. Ook verschafte hij valse data aan promovendi. HOP

KORTAF

CAMPUS

De hoogleraar is niet correct omgesprongen met onderzoeksdata en heeft het vertrouwen van pati-enten geschaad. Hij heeft onder meer vragenlijsten voor patiënten zelf ingevuld en heeft ten behoeve van zijn laatste onderzoek bij patiënten bloed af-genomen en een hartecho laten maken, zonder hen hiervoor schriftelijk om toestemming te vragen, hetgeen het protocol voorschrijft.De onregelmatigheden kwamen aan het licht toen in mei een junior-onderzoeker aan de vertrouwens-persoon wetenschappelijke integriteit meldde dat er iets niet klopte aan de onderzoeksgegevens die Poldermans had ingestuurd voor een congres.

Hoe de zaak naar buiten kwamIn het vorige nummer van Erasmus Magazine, stond een groot stuk naar aanleiding van de affaire-Stapel. Hierin kwam onder meer Rikard Juttmann aan het woord, de secretaris van de ver-trouwenspersoon in het Erasmus MC en secretaris van de Onderzoekscommissie Wetenschappelijke

Integriteit. Hij werd gevraagd of wetenschappelijk wangedrag ook op de EUR voorkomt of voorgeko-men is. Hij vertelde toen niet dat hij al maanden bezig was met een omvangrijk onderzoek, namelijk naar het wangedrag van Don Poldermans. Juttmann: “De richtlijnen schrijven voor dat we een onderzoek naar wetenschappelijke integriteit pas bekend maken als beklaagde heeft kunnen re-ageren.” Het onderzoek werd echter op de dag van het interview - op 8 november – net afgerond en aan de decaan overhandigd. De betrokkene heeft volgens de regels veertien dagen om te reageren en dan moet de decaan binnen drie weken een besluit nemen over het lot van de betrokkene. Een week nadat de onderzoeksrapportage klaar was, had Poldermans zijn reactie al klaar. De re-actie gaf geen aanleiding om de conclusies van de onderzoekscommissie te wijzigen en de dag erna is het ontslag aangezegd. Het Erasmus MC stapte toen zelf naar de media om het verhaal te doen. TL

> Lees meer over de zaak-Poldermans vanaf pagina 22

EUR-hoogleraar ontslagen wegens wetenschappelijk wangedragBijzonderhoogleraarPerioperatievecardiovasculairezorgeninternistvanhetErasmusMC,DonPoldermans,isop16novemberontslagenwegenswetenschappelijkwangedrag.

fascineert hem ook nogal. Omdat je snel moet handelen, omdat de locatie onbekend en steeds anders is, net als je patiënt. Op zijn zestiende deed hij zijn eer-ste EHBO-cursus. Daarna werd hij strandwacht en chauffeur op een huisartsenpost. Door zijn ervaring mocht hij al in zijn eerste genees-kundejaar trainingen geven in het Onderwijsteam Acute Geneeskun-de. Meestal zitten daar oudere-jaarsstudenten in die EHBO-les geven aan eerstejaars. Welmer viel op door zijn enthousiasme en werd

aan het eind van het tweede studie-jaar – afgelopen zomer - teamlei-der. In die rol denkt hij mee over een computerprogramma waarmee spoedeisendehulpartsen hun ken-nis en vaardigheden kunnen trai-nen. De patiënten in de serious game reageren volgens een com-plex simulatieprogramma, zodat de werkelijkheid zo goed mogelijk wordt nagebootst. In januari wordt het spel in gebruik genomen voor artsen, en Welmer hoopt dat ook studenten er snel mee kunnen wer-ken.

Welmer geeft daarnaast EHBO-cursussen als militair bij Defensie en als zelfstandig ondernemer bij brandweerkorpsen. Hij heeft er geen moeite mee om daar als ‘broe-kie’ de nieuwe ontwikkelingen bin-nen de acute geneeskunde uit de doeken te doen. Naar eigen zeggen dankzij een combinatie van en-thousiasme, ervaring en weder-zijds respect.Tussen al het lesgeven door pro-beert de student ook nog hoorcolle-ges en practica te plannen, maar nominaal loopt hij niet meer. LJ

Gefascineerd door de EHBO


Welmer de Groot (22)

NA DE STUDIE

Curaçaose studenten blijven plakkenStudentenuitCuraçaokerennahunstudievaaknietterugnaarhungeboorte-eiland,methetoogophuncarrière.OpCuraçaowachtbu-reaucratieenvriendjespolitiek.

Veel studenten die uit het tropisch paradijs Curaçao komen, dromen ervan ooit terug te keren naar hun ge-boorte-eiland. De praktijk is heel wat weerbarstiger. Dat ontdekten hoogleraar Migratiestudies Han Ent-zinger en Giorgio Touburg MSc. tijdens hun studie Terug naar Curaçao? die ze uitvoerden in opdracht van Kennis voor Curaçao, een instelling die de terug-keer van hoogopgeleide Curaçaoënaars bevordert. 245 Curaçaose studenten en alumni vulden hun vra-genlijsten over remigratie in en met 23 van hen hiel-den ze diepte-interviews. Een kwart van de geïnter-viewden is daadwerkelijk teruggekeerd naar het ei-land, maar de rest woont nog steeds in Nederland. Dat heeft te maken met dat er minder goede banen zijn op het eiland. En ook vriendjespolitiek en bureau-cratie spelen een rol. “Op Curaçao bestaan weinig goede vacaturesites en er is geen Funda. Wie aan een leuke, interessante en uitdagende baan en mooi huis wil komen, komt niet onder de vriendjespolitiek uit.”Terugkeren betekent dus regelmatig op en neer vlie-gen tussen Nederland en Curaçao om een baan en huis te regelen. “Tel daarbij op dat Curaçaose stu-denten een hoge studieschuld hebben en de eilandba-nen minder goed betaald worden.” In Nederland zijn de carrièreperspectieven beter. Daardoor blijven veel Curaçaoënaars hier na hun studie. Zij drómen alleen over hun terugkeer Cura-çao. “Maar de praktijk leert: hoe langer mensen er-gens anders wonen, des te kleiner is de kans dat ze ooit weer teruggaan”, zegt Entzinger. MZ

‘Roken in bed is gevaarlijk’Brandweerlieden bezochten half november veertig studen-tenhuizen in Kralingen, en gaven de bewoners tips voor betere brandveiligheid. Een van hen, Jos de Graaf, zit al dertig jaar in het vak, en heeft een antenne voor gevaarlijke situaties ontwikkeld. Rond-slingerende spullen bijvoor-beeld, waardoor branddeuren niet dicht kunnen. “In geval van brand is het belangrijk dat ze wel dicht kunnen, an-

ders verspreidt het vuur zich razendsnel.”Roken in bed is nog steeds de meest voorkomende oorzaak van brand, vertelt de Graaf. Gevolgd door brand in de keuken. “Brandmelders kun-nen op warmte of rook reage-ren. Als iedere keer dat je een eitje bakt je rookmelder af-gaat, ben je het al gauw zat.” Daarom kun je in de keuken beter een brandmelder instal-leren die op warmte reageert,

tipt de Graaf.Wanneer een studentenhuis van een particuliere verhuur-der is, is deze verantwoorde-lijk voor de brandveiligheid. Hier gaat het vaak al mis. De Graaf: “Je ziet regelmatig dat alles wel aanwezig is: brand-deuren, blusdekens, een brandtrap, maar dat het niet voldoende wordt onderhou-den. Huisbazen worden snel laks, en zijn zo deel van het probleem.” IS (foto: MdG)

STUDENTENHUIZEN

Deze geneeskundestudent is bijna elk weekend te vinden bij een groot feest of evenement. Maar niet om te feesten. Hij werkt voor Event Medi-cal Service, en verleent eerste hulp aan party animals. Uiteraard om de stufi wat aan te vullen, maar de acute geneeskunde, oftewel EHBO,

TALENT AAN DE EUR

De initiatiefnemers van Face-bookpagina Occupy Albron: de drie Duitse IBA-studenten Ben-net, Philipp en Moritz. De pagina is al ruim 1200 keer ‘geliked’ en de studenten zitten inmiddels aan tafel bij Albron.

Hoe kom je erop? “Het begon met een discussie tijdens een college ethiek. We gebruikten de campuscatering als voorbeeld omdat we het immoreel vonden dat studenten wor-den afgezet om winst te maken. Daarna kwam het idee voor ‘Occupy Albron’.”

Waarom een Facebookpagina?“We willen een platform bieden, zodat we de kracht van studenten kunnen bundelen en zo de campuscatering kun-nen verbeteren. Het gaat ons gewoon om een simpele studentenmaaltijd, zoals spaghetti Bolognese, tegen een redelijke prijs.

Is het elders beter dan?De gemiddelde prijs van een maaltijd is op de EUR zo’n zes euro. Op de Univer-siteit Utrecht betaal je maar twee of drie euro. Hoe kunnen ze verwachten dat we goed studeren zonder fatsoenlijk eten?”

Had je verwacht dat het zoveel success had? “Nee, maar door al die steun zie je dat mensen het echt belangrijk vinden. Het is niet alleen ons idee, het is een idee van iedereen. Wij zijn alleen degenen die zijn begonnen.” IS

> Lees meer op pagina 30

Vanafstudiejaar2013-2014geldtereenlandelijkenumerusfixusvoordeopleidingenrechtenenbedrijfseconomie.Voorko-mendcollegejaarschaftdeErasmusSchoolofLawdezejuistaf.

Universiteitenvereniging VSNU heeft de landelijke in-voering bevestigd. De univer-siteiten willen voorkomen dat de populaire opleidingen uit hun voegen barsten en de kwa-liteit ervan onder druk komt te staan. Over het aantal studen-

ten dat straks zal worden toe-gelaten en de selectieprocedure moeten nog afspraken worden gemaakt. Voor de opleidingen geneeskunde en tandheelkun-de bestaat sinds jaar en dag een numerus fixus. Sinds dit studiejaar geldt dat ook voor de psychologieopleidingen. Daarover werd vorig jaar een akkoord bereikt. Over de invoering van een numerus fixus voor rechten-studies wordt al jaren gespro-ken. De Erasmus School of Law hanteerde de laatste jaren een numerus fixus, ervanuit-

gaande dat alle Nederlandse rechtenfaculteiten dit zouden invoeren. Dat bleek uiteinde-lijk niet het geval. Vanwege tegenvallende stu-dentenaantallen en omdat daardoor de selectieve werking van de numerus fixus niet echt werkte, heeft decaan Maarten Kroeze juist voorgesteld de numerus fixus voor komend jaar af te schaffen. De facul-teitsraad stemde 17 november in met dit plan. Pas later werd bekend dat een landelijke overeenstemming bereikt was vanaf 2013-2014. HOP/LJ

Numerus fixus rechten en bedrijfseconomie

ONDERWIJS

CAMPUS 1 december 2011 | 11

Wetenschap is mensenwerkRobbert Dijkgraaf, scheidend president van de Koninklijke Akademie voor Wetenschappen (KNAW) over het ontslag van prof. Poldermans door het Erasmus MC.

DE QUOTE

EURheeftflirtnetwerkFlirten op de universiteit doe je voortaan via de website Biddys.nl. Met een account kun je op 36 locaties op de EUR berichtjes sturen. lees meer op www.erasmusmagazine.nl

OdeaandemeertaligheidMeertaligheid is een verrijking voor de samenleving, zegt De Nederlandse Taalunie. Ze gaf eenmalig het blad Taalpeil uit.

lees meer op www.erasmusmagazine.nl

ErasmusMCcreëertdodelijkgriepvirusOnderzoekers van Erasmus MC zijn erin geslaagd een superdodelijke variant van de vogelgriep te creëren.


Scandezeqr-codeen surf meteen met je smartphone naar EM.Online!


ONDERTUSSEN OP EM ONLINE

INHOUD

BRIEF

Geachte redactie,

BLOG

The X factor

In het Erasmus Magazine van 3 november jl. staat een in-gezonden brief van een ‘vrouwelijke PhD candidate orga-nization and personnel management, Maartje E. Schouten. De schrijver kan zich niet vinden in het beeld ‘van de hardwerkende hulpeloze vrouwelijke universitair docent die door het systeem tegengewerkt wordt’, dat volgens haar geschetst wordt in het artikel ‘Komt het om-dat ik een vrouw ben?’ in EM #05 (20 oktober 2011). Ik ci-teer: ‘Er zijn schandalig weinig vrouwelijke hoogleraren aan de Erasmus Universiteit [....] maar zolang vrouwen achterblijven in werkijver en wetenschappelijke publica-ties moeten we wellicht eerst de schuld bij onszelf zoe-ken’. Haar argument: ‘goed presteren verhoogt de kans op promotie, zo simpel is het’. De bewering dat het gebrek aan vrouwelijke hoogleraren verklaard kan worden door gebrek aan werkijver is zo slecht onderbouwd, dat ik in eerste instantie dacht dat het stuk ironisch bedoeld zou zijn, maar dat blijkt verder nergens uit. Een trol (een persoon die op internet berichten plaatst met het doel voorspelbare emotionele reacties uit te lok-ken, red.) dan misschien? Zou kunnen, maar het is niet echt waarschijnlijk dat een promovendus die onderzoek

doet naar de relatie tussen kennis en ‘job performance’ , onder eigen naam in het magazine van de eigen universi-teit gaat zitten trollen over een verwant onderwerp.Het is evenmin waarschijnlijk dat iemand die haar re-searchmaster psychologie cum laude behaalde, niet op de hoogte is van de werking van ‘implicit bias’, en van publi-caties zoals het proefschrift van Marieke van den Brink, waaruit blijkt dat allerlei onbewuste mechanismen er toe leiden dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in de wetenschappelijke top van universiteiten. Zo iemand zou haar beweringen bovendien staven door naar degelijk onderzoek te verwijzen. Ik moet dus wel tot de conclusie komen dat iemand ge-probeerd heeft Maartje Schouten een hak te zetten door onder haar naam een brief naar EM te sturen die onkun-de en luiheid etaleert en kwetsend is voor de benadeelde vrouwen. Daarom hoop in het volgende EM een correctie te zien.

Arno Wouters, postdoc philosophy of action aan de EUR

1 december 2011 | 12ONGEHOORD

(ON)GEHOORD

(On)gehoord is de brie-ven- en opinierubriek van Erasmus Magazine. De pagina’s staan open voor iedereen die wil reageren op de inhoud van Erasmus Magazine of een opiniebijdrage wil schrijven over zaken die de Erasmus Univer-siteit in de meest brede zin, of het hoger onder-wijs in het algemeen betreffen. Anonieme bijdragen worden niet geaccepteerd. Inzen-ders dienen hun naam, adres en telefoonnum-mer of e-mailadres bij de redactie bekend te maken. De redactie be-houdt zich het recht voor stukken in te kor-ten, dan wel (in over-leg) aan te passen. Wilt u reageren, stuur uw bijdragen dan naar [email protected]

VANDERSCHOT

“There are days when we (the Executive Board) re-ceive 15 proposals for appointments, all of them for male candidates. I have never seen a proposal made on wrongful or unjust grounds. We appoint good people, that is not the issue. The issue is, that we identify far too few women as top academic talent, and we do not nurture their careers systematically until they reach the pinnacle of their career ambiti-ons. Or we dismiss otherwise perfectly capable aca-demic women as potential top talents because of perceived behavioural or leadership issues. As if all male professors are textbook examples of kind, gent-le and pleasant personalities. Rubbish. Professors have long shared a reputation of being fiercly auto-nomous, notoriously difficult to herd or handle, so-metimes even cantankerous personalities. That has never hindered their academic career progression. So I for one would be delighted to appoint talented aca-demic women who fit that mould of delightful ec-centricity that makes academics so lovable. In males, that is the X factor. In females, it is often seen as ca-reer-limiting. As long as that remains undiscussable, I fear we will not make much progress.”

Collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr op haar weblog over het artikel ‘Komt het omdat ik een vrouw ben?’ in EM #5

INHOUD

BRIEF

Geachte redactie,

BRIEF

Vrouwen: Laten we de bal spelen, niet de vrouw/manIk realiseerde mij wel, dat ik door mijn bijdrage in de opening van het artikel ‘Komt het omdat ik een vrouw ben?’in EM #05 (20 oktober 2011) bereid moest zijn de nodige ‘klappen’ op te vangen. Wie kaatst, kan de bal verwachten. Toch hecht ik eraan op te merken, dat ik niet de enige ben die in dat artikel aan het woord komt en de nodige ervaring heeft op dit gebied, ook met het hante-ren van objectieve criteria in de keuze tussen verschillende kandidaten voor een functie. Daarbij onderschrijf ik van harte dat in werving en selectie voor weten-schappelijke functies harde criteria de voorkeur verdienen. Maar daar passen wel twee kanttekeningen bij. Ten eerste kunnen objectieve criteria in de praktijk minder hard worden toegepast dan ze in theorie lijken te zijn. Ten tweede, en nog belangrijker, zijn objectieve criteria – gegeven dat ze bestaan en ook zo worden toegepast – in de keuze tussen kandidaten menigmaal niet doorslag-gevend. Aanvullende criteria om een beslissing mogelijk te maken, blijken ver-volgens meestal een stuk minder objectief en onpartijdig. Dan wordt er ineens gezocht naar een ‘klik’, iemand die ‘goed past in het team’, of naar ‘een schaap met vijf poten’ (een defacto onmogelijke combinatie van eigenschappen) et ce-tera. Ik gun niemand om daar in negatieve zin mee geconfronteerd te worden, maar dat neemt niet weg dat het helaas maar al te vaak gebeurt. Een gewaar-schuwd mens telt voor twee. Marja Flory, universitair docent bij de Rotterdam School of Management (RSM)

INHOUDONGEHOORD 1 december 2011 | 13

GelegenheidsfatalismeOp de trein hoort men nog eens wat. “Het hele sy-steem gaat naar de Filistijnen.” Ik kijk even of de be-trokken man misschien te veel gedronken heeft of zo, maar nee, hij zit gewoon te kletsen met enkele colle-ga’s. Zijn toehoorders knikken zo ostentatief instem-mend, dat ik afleid dat de spreker wel hun overste moet zijn. De baas doet er nog een schepje bovenop: “Niets zal ooit meer hetzelfde zijn.” De onderdanige toehoorders knikken zo mogelijk nog ostentatiever. Zou hij eigenlijk enige tegenspraak dulden? Heel even overweeg ik in te breken in zijn pessimistische monoloog en het fundamentele inzicht van Herakleitos in de strijd te werpen dat niets ooit, op twee verschillende momenten, hetzelfde is (i.e., Herakleitos’ beroemde panta rei), maar ik verkies het gezelschap te laten zwelgen in haar momentje van fatalisme. Daar hebben die mensen recht op. En al ze-ker in de trein.Metafysisch fatalisme is een ernstige, zij het niet al te breed gedragen filosofische theorie, waarvan men zich niet zomaar voor de gelegenheid kan bedienen, bijvoorbeeld omdat de veranderingen qua econo-misch klimaat en de daaraan gerelateerde wereldor-de, gedurende een paar decenniaatjes in een stroom-versnelling geraken en onmiskenbaar ingrijpend zijn. Volgens het metafysisch fatalisme ligt alles - en in de metafysica betekent ‘alles’ letterlijk ‘alles’, dus alles wat er bestaat en alles wat er gebeurt – voor altijd vast. In de loop van de tijd is er geen enkel punt, niet in het verleden, niet in het heden, noch in de toe-komst, waarop de dingen anders kunnen zijn dan ze nu eenmaal noodzakelijkerwijs zijn. Maar psychologisch werkt ‘que sera sera’ natuurlijk lang niet zo. Sterker nog, ik betrap mezelf af en toe op het ‘lokaal’ of ‘contextueel’ gebruik van fatalisme. Als ik bijvoorbeeld, na zorgvuldig alle overige trans-portmiddelen afgestreept te hebben, toch opnieuw in een vliegtuig beland ben, en er is weer - daar kan je gif op innemen - turbulentie, dan probeer ik mijn vliegangsten te sussen met een momentje van gele-genheidsfatalisme. Wat er verder ook gebeurt, het ligt eventjes buiten menselijke, of in ieder geval bui-ten mijn controle. Als troost!Van het vliegtuig naar de trein is maar een kleine stap terug. Vanuit hun angsten voor de economische en maatschappelijke turbulentie, valt het lokaal of contextueel fatalisme van de autoritaire baas en zijn al te onderdanige toehoorders goed te begrijpen. Enkel hun eigen, concrete arbeidsverhoudingen val-len misschien nog enigszins binnen menselijke con-trole. Of althans, dat mogen we met hen hopen.

Tim de Mey is docent Theoretische Filosofie en zit na-mens de Faculteit Wijsbegeerte in de Universiteitsraad

TIMDEMEY

PhD-student Maartje E. Schouten betoogt in haar brief ‘Schuld eerst bij onszelf zoeken’ in EM #06 (3 november 2011) dat het in eerste instantie aan de vrou-wen en niet aan het systeem ligt, wanneer vrouwelijke academici met een car-rière niet doorstromen naar wetenschappelijke (top)functies binnen de univer-siteit. De stelling zaagt aan de stoelpoten van de vrouwen die binnen de EUR naar de wetenschappelijke top door willen stromen en wordt niet onder-bouwd. De vraag rijst of de aio haar stelling heeft onderzocht? In dat geval: bronnen graag. Volgens dr. Marieke van den Brink, die promoveerde op benoemingspraktijken van vrouwelijke hoogleraren, ligt het gebrek aan vrouwelijke topwetenschap-pers niet aan de vrouw maar eerder aan hardnekkige vooroordelen over vrou-wen. Van den Brink geeft een aantal verklaringen. De scouts, vaak zijn dit man-nen van middelbare leeftijd, denken dat vrouwen niet zo ambitieus zijn, en he-lemaal als zij in deeltijd werken wordt dit beeld vastgezet. Verder zetten de mannelijke scouts hun eigen mannelijke netwerken (Old Boys Network) in, en kiezen zij mannen uit die qua carrièrepatroon op hen lijken. Vrouwelijke PhD-studenten die een wetenschappelijke carrière nastreven, zouden een New Girls Network op kunnen zetten en elkaar, net zoals mannen dat doen, strategisch steunen in plaats van elkaar als krabben in een mand omlaag te trekken en ongefundeerd en principieel op elkaar af te geven. Men noemt dit ook wel ‘krabbenmand-effect’: wanneer een vrouwelijke krab met ambitie de mand wil ontstijgen, proberen andere vrouwelijke krabben haar naar beneden te halen. Zij willen niet dat zij hen ontstijgt. Mannen doen het veel knapper, daar waar vrouwen in de mand elkaar een trap naar beneden geven, geven mannen el-kaar een trap omhoog.

Nora Kasrioui, werkzaam in de publieke sector, actief in de feministische vrou-wenbeweging en oud-student bestuurskunde

BRIEF

Het ‘krabbenmand-effect’

1 december 2011 | 14COVERVERHAAL

Niet fuserenwel samenwerkenE

en megalomaan plan.’ ‘De natte droom van de staatssecretaris.’ ‘Een idioot idee dat leidt tot een bestuurlijke moloch.’ Stu-denten en medewerkers zijn bezorgd over de toekomst van hun universiteit. De laat-

ste vraag van de door Erasmus Magazine gehouden fusie-enquête (‘Wat wilt u het college van bestuur meegeven?’) leverde meer dan honderd pagina’s aan reacties op. Een paar verdwaalde complimenten of aansporingen daargelaten – ‘doen!’ ‘doorpakken!’ – bestaat het grootste deel uit serieuze bezwaren. De strekking: niet doen zo’n fusie. Er zou geen enkel wetenschappelijk bewijs zijn dat het op de lange termijn significante voordelen oplevert. En die ran-kings kunnen het grootste deel van de respondenten ook gestolen worden. Van de bijna vierduizend studenten en medewerkers die de enquête invulden, is 57 procent tegen. Het protest wordt aangevoerd door het wetenschap-pelijk personeel, waarvan 61 procent een fusie een slecht idee vindt (37 procent ‘helemaal niet mee eens’, 24 procent ‘enigszins niet mee eens’). Slechts 7 procent van de wetenschappers vindt het een topidee (‘helemaal mee eens’), tegen 10 procent van de studenten en 11 procent van het ondersteunend personeel. De plannen voor intensievere samenwerking tussen de Universiteit Leiden, de TU Delft en de Erasmus Universiteit zijn omstreden. De gesprekken lopen al sinds 2009, maar de fusiediscussie raakte in een stroomversnelling toen NRC Handelsblad deze zomer een artikel publiceerde waarin het leek dat de hele samensmelting, tot de naam aan toe, al in kannen en kruiken was. De Zuid-Hollandse univer-siteiten probeerden de verontwaardiging intern het hoofd te bieden door medewerkers te verzekeren dat het echt nog niet zo ver was. Maar bij de opening van het academisch jaar zei de Rotterdamse colle-gevoorzitter Pauline van der Meer Mohr onomwon-den dat er een vergaande samenwerking voorbereid werd, ‘mogelijk uitmondend in een fusie’.

Meer dan de helft van de studenten en medewerkers is tegen een fusie tussen de universiteiten van Rotterdam, Leiden en Delft. “De

meeste fusies draaien om persoonlijke interesse van bestuurders.” tekst Geert Maarse beeld Unit20.

> Een eventuele fusie met de universiteiten van Delft en Leiden heeft bijna twee keer zoveel tegen- als voorstanders. (bron: enquête EM)

Voor 30%

Tegen 57%

Neutraal 13%

Voor 25%

Tegen 61%

Neutraal 14%

Voor 28%

Tegen 48%

Neutraal 24%

Stud

ente

n

Wet

ensc

happ

ers

EUR-

med

ewer

kers


Te veel bureaucratie Een mega-universiteit met 55 duizend studenten en ruim 11 duizend medewerkers, het is het schrikbeeld van de academische gemeenschap. In Delft, waar dezelfde enquête vorige maand werd gehouden, is 72 procent in meerdere of mindere mate tegen een fusie. In Rotterdam is het verzet milder, maar wel degelijk aanwezig. En de belangrijkste bezwaren hebben te maken met de grootte van de te vormen organisatie. Ruim de helft (54 procent) van de respondenten denkt dat een fusie te veel bureaucratie oplevert. Een fusie is niet nodig om meer samenwerking te bewerkstelligen, zeggen wetenschappers (57 pro-cent). Het ondersteunend personeel is bang dat het bestuur de feeling met de werkvloer verliest (50 procent). En studenten vrezen dat ze gereduceerd worden tot hun studentnummer (51 procent). Een Rotterdamse wetenschapper: “Ik heb werkelijk nog geen enkele onderzoeker gesproken die de fusie een goed idee vindt. Dus ofwel het hoogstopgeleide deel der natie heeft het allemaal niet begrepen, of de col-leges moeten dit plan zo snel mogelijk naar de prul-lenbak verwijzen.”Pauline van der Meer Mohr noemt de uitkomsten ‘niet verrassend’. “Als je iemand koud vraagt naar een fusie is het logisch dat hij niet gelijk staat te springen. Dat snap ik volkomen. Een fusie is de ko-mende jaren ook helemaal niet aan de orde. Ik vind het veel interessanter om te kijken of mensen iets interessants zien in enige vorm samenwerking.”

Politiek gezien ligt een fusie uitermate gevoelig. Iedereen heeft het drama bij megahogeschool Inhol-land, waar diploma’s voor enkele opleidingen prak-tisch werden weggegeven en bestuurders er een potje van maakten, nog vers in het geheugen, ook in politiek Den Haag. Juridisch is een fusie trouwens niet eens mogelijk, want voor de benodigde wets-wijziging is naar verwachting geen Kamermeerder-heid te krijgen. Wel werkt het college van bestuur momenteel met de universiteitsbesturen van Delft en Leiden aan een gezamenlijke strategie. In het voorjaar van 2012 moeten universiteiten aan staatssecretaris Halbe Zijlstra laten weten hoe ze zich in de toekomst wil-len profileren. Samenwerking wordt daarbij – in lijn met het rapport van de Commissie Veerman – toegejuicht.

Niet dwingen Uit de resultaten van de enquête blijkt dat de EUR-gemeenschap het geen probleem vindt om meer met elkaar op te trekken. Graag zelfs. Een volledige fusie mag dan door de meerderheid afgekeurd worden, helemaal geen sa-menwerking is voor bijna niemand (4 procent) het ideaal. Wetenschappers, die de kar grotendeels zul-len moeten trekken, zien het meest in vrijblijvende samenwerking op specifieke onderzoeksgebieden (39 procent) en een intensieve samenwerking bij on-derzoek, masteronderwijs en honours programmes (38 procent).

> Wat zijn de argumenten voor en tegen een fusie? Respondenten zijn vooral bang voor bureaucratie en verlies van identiteit. (bron: enquête EM)

De naamEen van de heikele punten in de gesprekken over de samenwerking is de naamgeving. Van zowel het personeel als de studenten identificeert 84 procent zich met de Erasmus Universiteit. Bij de internationals ligt dit percentage nog iets hoger. Voor 17 procent van de studen-ten zou een naamsverandering zelfs aanleiding zijn om aan een andere instelling te gaan studeren. Nog eens een derde zou het in ieder geval overwegen. Berichten dat de gefuseerde instelling verder zou gaan onder de naam Universiteit Leiden (de oudste) lokten eerder al furieuze reacties uit. Ook nu leidt het tot een verhitte discussie. “Je zou een keer een college marketing management bij RSM moeten volgen om te begrijpen hoe idioot het is om deze A-merken te verkwanselen”, zegt een wetenschapper. “Ik heb juist deze universiteit gekozen omdat de naam Erasmus over de hele wereld heel bekend is”, zegt een student.


Wel moet die samenwerking dan handen en voeten krijgen op de werkvloer. Het college van bestuur er-kent dat wetenschappelijke samenwerking zich niet laat dwingen. “Afgelopen maanden hebben we niets anders gedaan dan intern draagvlak onderzoeken”, zegt Van der Meer Mohr. “Om te kijken hoe ver we kunnen gaan, hoeveel enthousiasme er is bij de we-tenschappers. Dit is een proces van geleidelijkheid, waarbij zorgvuldigheid gaat boven snelheid, en draagvlak boven bestuurlijke daadkracht.”Toch stoort het medewerkers en studenten dat ze slecht op de hoogte gehouden worden van de ge-sprekken die gevoerd worden. Het Rotterdamse col-lege van bestuur zou daarin een minder actieve rol vervullen dan hun collega’s in de twee partnerste-den, laat de Universiteitsraad van de EUR weten. Een wetenschapper meldt dat het vaak voorkomt dat hij zijn decaan moet informeren, in plaats van andersom. “Ik ga straks naar mijn tweede grote overleg in Delft, met een lid van het Leidse CvB als voorzitter. Maar van mijn eigen bestuur heb ik nog niets gehoord. Ik sta daar in Delft en Leiden dus steeds een beetje voor schut.”

Kruissubsidie Een grote angst van mede-werkers is dat de EUR de laatste zal zijn die profijt heeft van de samenwerking (en op termijn van een eventuele fusie). Financieel heeft Rotterdam de ba-sis beter op orde dan Delft en Leiden, wat mogelijk zou kunnen leiden tot ‘kruissubsidies’. Het idee van respondenten: de Leidse alfaweten-schappen leveren weinig op, de technische facultei-ten in Delft hebben torenhoge onderzoekskosten, en wij moeten dat straks gaan opvangen. En is het geen zaak dat we, voordat we buiten de stadsgren-zen gaan snuffelen, in Rotterdam eerst intern de sa-menwerking optimaliseren, vraagt een medewerker zich af. “Op dit moment heeft Erasmus een grote overlap tussen RSM en ESE. Dit is contraproductief en het lijkt me nuttig om eerst intern orde op zaken

Nu al samenwerken binnen Medical DeltaDe drie universiteiten werken al jaren samen, en met succes. Zo wordt sinds 2005 samen aan oplossingen voor gezondheidsvraagstukken gewerkt binnen Medical Delta, een virtueel instituut waarin naast de drie universitei-ten ook gemeenten, provincie en bedrijven zitten.

Het was niet meer dan een logische stap om intensief te gaan samenwerken met Leiden en Delft, vertelt Ton van der Steen, hoogleraar Cardiologie aan het Erasmus MC en bestuurslid van Medical Delta. Ten eerste is het logistiek handig dat de onderzoekers van de instituten zo dicht bij elkaar zitten, maar bovenal sluiten de partners inhoudelijk op elkaar aan, zegt hij. Met het oog op de vergrijzing ‘schreeuwt’ de medische zorg ‘om oplossingen’. De techniek kan hier uitkomst bieden. De klinische vragen komen van de medische centra Erasmus MC en LUMC, de potentiële oplossingen van de TU Delft. “Met het gebruik van technische hulpmiddelen kun je ook veel zorg buiten het ziekenhuis laten plaatsvinden, bijvoorbeeld gewoon thuis. Ook vroegdiagnos-tiek kan veel ellende, en zorg, voorkomen. Verder is het bijvoorbeeld raadzaam om over te gaan van normale operaties naar laparoscopische (sleutelgat)operaties, zodat mensen zo snel mogelijk weer op de been zijn.”

Concrete resultaten De inzichten in verbeterde operaties, komen onder meer uit het initiatief MISIT, een groep onderzoekers van de TU Delft die samen met artsen probeert om technologische oplossingen te vinden rond operaties: met betere slagingskansen, snellere genezing en zo weinig mogelijk bijwerkingen of littekens. Het initiatief is een van de concrete resultaten die de intensieve samenwerking inmiddels heeft opgeleverd. Een ander is het grote microscopische centrum NeCEN (Nederlands Centrum voor Elektronen Nanoscopie), dat onlangs werd geopend. Hier is een geheel nieuwe generatie elektronenmicroscopen ontwikkeld die heel ver kan inzoomen, tot het niveau van de eiwitten in cellen aan toe. Van der Steen werkte zelf mee aan ‘Het hart in drie dimensies’, waarin gestreefd wordt naar een betere (driedimensionale) beeldvorming van het hart, waardoor de diagnostiek van hartaandoeningen accurater wordt.

Eenvoudig samenwerken Binnen Medical Delta is het eenvoudiger samen-werken dan erbuiten. “Het is geen enkel probleem om een student van ons in Delft te laten afstuderen, of om promotieonderzoek samen te doen. We hebben nu bovendien verschillende belangrijke subsidies binnengehaald die we zonder Medical Delta niet hadden gekregen. Dat komt enerzijds door de schaalvergroting, maar anderzijds zeker ook doordat de specialistische kennis op meerdere vlakken nu in één virtueel instituut is geconcentreerd.”In Medical Delta zitten de EUR, het Erasmus MC, de Universiteit Leiden, het LUMC en de TU Delft, de drie betrokken gemeenten, de provincie Zuid-Hol-land en een aantal bedrijven. CvdS

> De ideale vorm van samenwerking volgens studenten en medewerkers. (bron: enquête EM)

‘Een fusie is op korte termijn niet aan de orde’


BOUWVAKKER VAN DE MAAND

‘Kerosine-dreunen geven de grootste kick’

“Het moet je roeping een beetje wezen, heien. Het lijkt een simpele bezigheid, maar er komt veel meer bij kijken: onder-houd aan je machine, logistiek. En geen paal is hetzelfde. Dikte, lengte, kopwape-ning – noem maar op – en aan ons de uitdaging om elke paal op de goede plek te krijgen. In het begin dacht ik: dit wordt nooit wat. Ik ben op mijn zeventiende begon-nen, vanaf de grond, in het bedrijf van mijn vader. Maar inmiddels heb ik er al meer dan twintig jaar aardigheid in. En ik ken iedereen uit het wereldje. Bouwvak-kers zijn toch een soort zwervers. Je komt elkaar door het hele land tegen.Een van de grote uitdagingen is het mini-maliseren van de geluidsoverlast. Ons

landje wordt steeds voller, dus iedereen probeert het stiller te krijgen. De heikop is bekleed met kunststof – geluidsdem-pende adapters – en we importeren spe-ciale hydraulische hamers uit Zuid-Korea. Maar zelf heb ik nog nooit gedacht: wat een herrie. Sterker nog, bij hele zware klussen schakelen we over van diesel op kerosine. En dat is voor elke heier nog steeds een kick. De dreunen die je dan krijgt. Heerlijk.”. GM (foto: RvdH)

Wie: Arie Plomp (1971, Wilnis) woont met vrouw en twee kinderen in PapekopBedrijf: Plomp FunderingstechniekenFunctie: Stuurt als eigenaar en uitvoerder bij het heibedrijf zes man aan (en heit zelf ook)Project: Het slaan van 800 heipalen voor de parkeergarage, en later het studentenpaviljoen (november – december)Aantal heipalen per dag: 50

De campus is een bouwput. Wie werken daar, wat doen ze en wat vinden ze van de universiteit?

te stellen alvorens naar andere partners te zoeken.”Maar het grootste punt van zorg dat blijft terugke-ren in de antwoorden van de open vragen, heeft te maken met het wetenschappelijke gegeven dat vier op de vijf fusies de soep in draaien. Bijna de helft van de respondenten gelooft dat bezuinigingen de reden zijn om een verregaande samenwerking op te zoeken. Van de medewerkers verwacht 81 procent dat er ontslagen zullen vallen. Een wetenschapper laat weten te rekenen op een ‘gigantische, organisa-torische puinhoop die de primaire processen van de drie universiteiten jarenlang kunnen verlammen’.

Van der Meer Mohr: “Dan stel ik altijd de weder-vraag: hoeveel fusies van Nederlandse universitei-ten zijn er inmiddels geweest? Nul. Waar wel vaak naar is gewezen zijn fusies in het bedrijfsleven. Maar een universiteit is geen bedrijf. De lessen uit het bedrijfsleven zijn ook niet zomaar transplan-teerbaar naar universiteiten. Ik ben me heel goed bewust van de risico’s, maar laten we nou niet doen alsof alle universitaire fusies falen. Samenwerken en eventueel fuseren is de trend van de komende vijftien jaar: we staan nog helemaal aan het begin van de consolidatieslag.”

> Verwacht je dat de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam ooit gaan fuseren?

Stud

ente

n

Wet

ensc

happ

ers

EUR-

med

ewer

kers

Ja 46%

Nee 54%

Ja 40%

Nee 60%

Ja 46%

Nee 54%

De noodzaakSamenwerking met Leiden en Delft is noodzakelijk, zegt het college van bestuur. In een wereld waarin de winnaar steeds vaker alle middelen naar zich toetrekt, is een internatio-nale toppositie van vitaal belang. Ja, nu gaat het heel goed met de Erasmus Universiteit, maar als er geen actie ondernomen wordt, zakken we weg in de internationale rankings, loopt het aantal inschrij-vingen terug en verdwijnen onderzoeksgelden naar partijen die wel strategische, interdisciplinaire allianties aangaan. “We zouden geen knip voor onze neus waard zijn als we niet alle mogelijkheden zouden onderzoeken”, aldus collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr. “Wat niet wil zeggen dat er allerlei handtekeningen in bloed gezet worden. We tekenen niets dat onomkeerbaar is.”

1 december 2011 | 18ACHTERGROND

William Klaver (20, student bestuurskunde en economie). Organisator van maandelijkse CDJA-debatten

“Het is tijd voor een nieuw verhaal. Sinds de op-richting is het CDA, de Paarse jaren uitgezonderd, constant aan de macht geweest. Dan is het lastig om je te vernieuwen, en ja, dat wordt dan afge-straft. Maar dat betekent niet dat er geen plaats meer is voor de idealen van de christendemocratie. We moeten ons afvragen hoe we met elkaar om willen gaan in Nederland. Een samenleving draait niet alleen om het individu en de economie, zoals bij de liberalen. En het sociaaldemocratische idee dat de overheid wel voor de burger zorgt, helpt het land er ook niet bovenop. We moeten het samen doen. Normen en waarden. Precies, de woorden van Balkenende. Maar dat is wel de kern, ook als het om moeilijke onderwerpen gaat. Om integratie bijvoorbeeld, of om de hypotheekrenteaftrek. Die laatste is onder druk van de achterban overeind blijven staan. Maar als je het mij vraagt, hadden we daar beter over moeten nadenken.Iedereen is het erover eens: dieper dan dit kun je als partij niet zinken. Ik heb de afgelopen tijd wel eens met plaatsvervangende schaamte zitten kijken naar wat er in Den Haag gebeurde. Die kwestie rond Mauro, zo’n briefje van Henk Bleker [waarin hij bij Pauw & Witteman Mauro uitnodigt voor een voetbalwedstrijd, red.]. Ik denk dat een derge-lijk voorval typerend is voor de onhandigheid van

het CDA en de manier waarop de partij in het openbaar gepresenteerd wordt. Juist nu is het van belang dat we de rijen gesloten houden en intern de problemen oplossen. Dit soort dingen kun je er niet bij hebben.We hebben een andere leider nodig. En dan niet ie-mand die al twintig jaar in Den Haag rondloopt. De politieke houdbaarheidsdatum van Maxime Verhagen is verlopen. Binnen het CDJA barst het van de twintigers met talent, die zouden de ruimte moeten krijgen. Paul Schenderling, Jeroen van Vel-zen, dat soort jongens. En de grote hoop van veel CDA’ers is nog steeds Camiel Eurlings. Ik zie de toekomst zonnig in. Het zal niet ineens richting veertig zetels gaan en misschien moeten we bewust een keer voor de oppositie kiezen. Maar als de ba-sis op orde is, volgt de rest vanzelf.”

Ruben Mink (22, student bedrijfseconomie)Fractiemedewerker van het Rotterdamse CDA (zat vier maanden in de gemeenteraad)

“Het gaat landelijk niet goed, daar kunnen we duidelijk over zijn. In de peilingen staan we er slecht voor en de berichtgeving is niet best. De partij heeft op een aantal punten steken laten vallen. Op het gebied van integratie – daar heeft de PVV dankbaar gebruik van gemaakt – maar ook op andere vlakken zijn we in de laatste

Balkenendejaren te lang te weinig onderscheidend geweest. Als je zo lang in het kabinet zit heb je het risico dat je kleurloos wordt. Maar wat mensen niet zien, is dat er intern ontzettend hard gewerkt wordt aan een nieuw partijgezicht. We zijn als partij under construction, net als de universiteit. Het is even zwoegen, maar over een paar jaar staat er iets heel moois, daar ben ik van overtuigd.We hebben tegen elkaar gezegd: als het CDA er nu niet zou zijn, waarom zou je de partij dan oprich-ten? Het gaat nog steeds om vier kernpunten: pu-blieke gerechtigheid, gespreide verantwoordelijk-heid, solidariteit en rentmeesterschap. Maar dan wel toegepast op deze tijd. Als je iemand vraagt waar het CDA voor staat, moet hij gelijk een paar dingen kunnen noemen. Daarbij is een enorme rol weggelegd voor jongeren: in Rotterdam hebben we een heel actieve afdeling van het CDJA.Dat het slecht gaat is natuurlijk jammer, maar het betekent wel dat iedereen uitgenodigd wordt om mee te denken. In die zin is het een heel leuke perio-de. Iemand van D66 zei laatst: dit is de kans om iets nieuws neer te zetten. Zo voel ik dat ook. Je kunt veel zeggen over het congres vorig jaar in Arnhem – waar de gedoogconstructie met de PVV centraal stond – maar volgens mij is het het top-punt van democratie om op zo’n open manier de discussie te voeren. En die peilingen, tja, waarom zou je die leidend la-ten zijn? Het is echt niet zo dat de partij op sterven na dood is. De VVD stond ooit ook op veertien ze-tels. En een jaar later was Rutte premier.”

Helpen zij het CDA er weer bovenop?

Nog maar elf zetels in de peilingen, het ene partijcongres na het andere – het is crisis bij het CDA. Maar de jonge garde heeft hoop. Drie portretten. tekst Geert Maarse fotografie Ronald van den Heerik

1 december 2011 | 19ACHTERGROND

Sven de Lange (24, student bestuurskunde)Fractievoorzitter CDA deelgemeente Rotterdam-IJsselmonde

“Het probleem van het CDA is dat er erg vaak holle woorden gebruikt worden. Het gaat over ‘de kracht van de samenleving’, over ‘normen en waarden’. Maar als je dat soort begrippen uitlegt en duidelijk maakt hoe ze kunnen leiden tot een beter functionerende overheid, heb je volgens mij een heel helder verhaal.Ik ben niet christelijk, maar bij het CDA voelde ik me gelijk welkom. De VVD is me te individualistisch, de PvdA neemt te veel maatregelen om mensen te helpen waardoor problemen zich blijven opstapelen. Ik ben zelf erg overtuigd van de potentie van het verenigings-leven en dat past bij het CDA, waar ze denken in groe-pen, in gemeenschappen.In Rotterdam worden heel veel quasisociale maatrege-len genomen. Het kan me irriteren dat er buurthuizen zijn met peperdure opnamestudio’s en luxe keukens terwijl de meeste sportclubs niet eens fatsoenlijke toi-letten hebben. In IJsselmonde hebben we laatst tach-tigduizend euro weggehaald bij Thuis Op Straat, een organisatie die kinderen van onder de twaalf op plei-nen begeleidt bij het spelen. Daar hoeft de overheid toch niet bij te helpen? Die verantwoordelijkheid ligt toch gewoon bij de ouders?De nieuwe leider van het CDA moet een outsider zijn. Karsten Klein – wethouder in Den Haag – zou een goede zijn. Of Hugo de Jonge, die nu in Rotterdam zit. Dertigers die dicht bij de burger staan, het politie-ke debat kennen en media-ervaring hebben, maar die niet vastzitten in de Haagse dossiers. Er is grote be-hoefte om de fractielijst te vernieuwen. Daar is bij de laatste verkiezingen te weinig aandacht aan besteed, door de onverwachte val van het kabinet.We moeten trouwens niet overdrijven met hoe slecht het gaat. In de peilingen staan we er belabberd voor, dat klopt, maar we hebben een stabiele regering die tot nu toe heel goede dingen voor het land gedaan heeft. Het CDA neemt geen makkelijke maatregelen, dat is inherent aan de tijd. En mensen zien wel dat de SP en de PVV, partijen die het nu heel goed doen in de peilingen, op den duur niet het antwoord zijn op de huidige problemen. Bij de volgende verkiezingen gaat het weer tussen de drie middenpartijen.”

William Klaver: ‘De politieke houdbaarheidsdatum van Verhagen is verlopen'

Ruben Mink: ‘We zijn als partij under construction, net als de universiteit’

Sven de Lange: ‘Ik ben overtuigd van de potentie van het verenigingsleven’

D e telefoon rinkelt indringend op het kantoor van Casper de Vries, hoog-leraar Monetaire economie bij de Erasmus School of Economics (ESE). De Vries, op de gang in gesprek met

een collega, trekt een kort sprintje naar zijn kamer. Aan de andere kant van de lijn is een journalist van BNR Nieuwsradio. “Goedemiddag!”, zegt hij en-thousiast en hij gaat klaarzitten voor het radio-in-terview. Wat volgt is een snelle discussie tussen de presentator, De Vries en een VVD-politicus over de daadkracht van het Internationaal Monetair Fonds.Op de achtergrond klinken de geluiden van het heien op de campus, maar De Vries laat zich daar niet door afleiden. Hij pleit ervoor dat Europa één stem krijgt binnen het IMF. Nu nog hebben

meerdere Europese landen stemrecht. Maar de stemmen van kleine landen wegen minder zwaar. “Nederland wordt daardoor gemarginaliseerd”, schalt het door de ether. “De Verenigde Staten heb-ben één grote stem. Europa bestaat uit allemaal kleine eilandjes, waardoor we in de wereld worden uitgelachen. Je zult als land nooit helemaal je eigen stem terugvinden, maar als we de monetaire unie willen behouden, dan moet Europa één stem in het IMF krijgen.”De Vries wordt vaak gebeld door BNR. “Zo één keer per dag, meestal een uur van te voren”, vertelt hij. “Soms bellen journalisten zo vroeg, dat ik een flinke bak koffie moet drinken om wakker te wor-den. Maar dat heb ik er graag voor over. Mensen hebben behoefte aan goede informatie.”Ook zijn collega-hoogleraar Ivo Arnold, tevens op-leidingsdirecteur en plaatsvervangend decaan bij de ESE, is regelmatig in de media te horen. Sinds afgelopen juni wordt hij ongeveer één keer per dag geïnterviewd. “Ik werk graag mee. Veel mensen benaderen de eurocrisis emotioneel. Wij economen praten er objectiever over, laten de feiten spreken en leggen de achtergronden van de crisis uit. Dat is de toegevoegde waarde van ons als wetenschapper. Per slot van rekening zijn er al genoeg meningen over de eurocrisis. Wij plaatsen de feiten liever in perspectief.”“Artsen worden er nooit op aangekeken als mensen ziek worden. Medische wetenschappers kunnen niet alle ziekten voorkomen. Dat geldt voor econo-mie ook”, voegt De Vries toe. “In een samenleving kan er iets misgaan met de economie, maar mensen accepteren dat maar moeilijk.”

Politieke agenda Wat voor effect de mediaoptredens hebben? De Vries: “Je weet nooit precies wie er naar je luisteren. Maar als er veel economen zijn die vinden dat het Europese noodfonds verhoogd moet worden, dan volgt de politiek uiteindelijk wel, zij het wat laat. Economen vinden vaak dat politici pas bewegen als het echt niet anders kan. Dat is wel begrijpelijk omdat ze speelruimte willen behouden, maar er moeten wel

Griekenland bijna failliet, discussies over de neuro en de zeuro, over het IMF – de media staan er de laatste maanden bol van. En overal duiken EUR-wetenschappers op om de eurocrisis te duiden. Ze hebben er een dagtaak bij. tekst Martine Zeijlstra illustratie Unit 20.

Economen in de media-rollercoaster

WETENSCHAP 1 december 2011 | 20

beslissingen worden genomen.” Arnold pleit ervoor dat de Europese Centrale Bank de eurocrisis actie-ver moet bestrijden. “Nu gebeurt dat nog mondjes-maat. Als journalisten hiernaar vragen, probeer ik het belang van actiever ingrijpen te benadrukken.”Maar een politieke agenda hebben de beide weten-schappers niet. “Sommige wetenschappers van an-dere universiteiten hebben wel lijntjes naar politici, omdat zij graag willen dat hun ideeën meer invloed hebben. Daar heb ik geen problemen mee, maar het is wel hun eigen keuze. Ik ben niet politiek actief”, zegt Arnold.“Economen worden vaak verdacht van een politieke voorkeur”, zegt De Vries. “Ik ben voor markten en denk dat die vaak de oplossing zijn, andere economen zijn voor overheidsingrijpen. Dat zijn wetenschappelijke voorkeuren, maar toch denken mensen vaak dat onze politieke voorkeur een groot motief is.”

Radio Rijnmond én NRC Pers-voorlichter Ronald de Groot van de ESE krijgt per week ongeveer vijftig interviewverzoeken voor de economen binnen. “We zitten momenteel in een rollercoaster. Er gebeurt zoveel in dit dossier. Rege-ringen sneuvelen, premiers moeten het veld ruimen. Niet door binnenlandse politiek, maar door wat er in de eurocrisis gebeurt.” Hij selecteert wie qua on-derzoek en achtergrond het meest geschikt is voor het beantwoorden van de vragen van de journalis-ten. “Om de kostbare tijd van de hoogleraren zo goed mogelijk te benutten vraag ik de journalisten altijd of ze hun vragen kunnen mailen. Dan krijg ik een idee of ze alles wat ze willen weten op papier kunnen zetten. En hoe het niveau en de kwaliteit van de vragen is. Zo haal ik zoveel mogelijk ruis van de lijn.”Het maakt De Groot niet uit of het vragen zijn van Radio 538 of NRC Handelsblad. “Bij Radio 538 moet je het als wetenschapper alleen simpel en kort houden, want de luisteraars zijn tussen de 15 en 34 jaar en hebben misschien wat minder dieptekennis van economie.”De Vries en Arnold zijn nog nooit geïnterviewd door de jongerenzender, maar zouden er ook geen problemen mee hebben. De Vries: “Ik word ook regelmatig geïnterviewd door Radio Rijnmond en hun luisteraars zijn ook niet allemaal economen.” Bij BNR en RTL Z kunnen ze zonder problemen economische termen laten vallen en dat vinden de beide wetenschappers prettig. “Al gaat bij BNR een gesprek wel vlug”, zegt Arnold. “Het duurt slechts een paar minuten, maar ze zitten er wel bovenop.” Eigenlijk gaat hun voorkeur uit naar meer diepgang en tijd voor een goed gesprek of discussie, zodat ze het nieuws beter kunnen duiden. Maar ze hebben er geen problemen mee als ze maar kort in de media

verschijnen. Arnold: “Het NOS-Journaal heeft een keer bij mij gedraaid en er kwam maar één quote van in het journaal terecht. Dat wist ik van te vo-ren, dus dat vond ik geen probleem. Want met die ene quote bereik je wel heel veel mensen en dat is ook belangrijk.”De wetenschappers zeggen ook wel eens ‘nee’. Zoals De Vries laatst, tegen Pauw&Witteman. “Ik geef graag uitleg over het stabiliteitspact en dat het een probleem is dat veel landen het pact aan de wilgen hebben gehangen. Maar ook leg ik uit dat je van een kale kip niet kunt plukken en dat landen die de boete niet kunnen betalen, de afgrond intuimelen. En dat we er daarom beter voor kun-nen zorgen dat ze economisch ook nog kunnen groeien”, zegt hij. Maar naar Pauw&Witteman wilde hij niet. “Daar zal de redactie wel verbaasd over zijn geweest, maar de setting met de andere tafelgasten was verre van ideaal. Daar wilde ik niet tussenzitten.”

Hitsige collega's Mediaoptredens zijn belangrijk, maar onderwijs en onderzoek mogen er niet onder lijden, vinden de voorlichter en de wetenschappers. De Groot probeert dan ook zo goed mogelijk de balans te houden. “Het gaat op een universiteit natuurlijk om onderwijs en on-derzoek”, zegt hij. “Spreken met de media is ook

niet verplicht, en alleen voor hen die het leuk en op zeker moment belangrijk vinden.” De Vries: “Bij andere universiteiten houden ze bij welke weten-schappers het vaakst in de media verschijnen, maar bij ons maakt dat niet uit. Zo’n hitsige collega van een andere universiteit die heel vaak in de media verschijnt, doet me niets. Ik werk liever aan mijn formules.” De Vries heeft zelf ervaren dat een mediaoptreden veel invloed kan hebben, bij zijn eerste mediaer-varing in België. “Een journalist vroeg mij het boek Moneytron van Jean-Pierre van Rossem te beoordelen. Geen enkele Belgische wetenschapper wilde er zijn handen aan branden.” In Moneytron beweerde Van Rossem een systeem te hebben ont-wikkeld waarin hij de beurshandel kon voorspellen. Veel kleine beleggers hadden geld gestoken in het bedrijf van Moneytron. “Ik analyseerde het boek en kwam al snel tot de conclusie dat het van bedrog aan elkaar hing. Maar Van Rossem was erg popu-lair en collega’s hebben mij twee weken uitgelachen om mijn analyse. Tot hij failliet ging en bleek dat hij geld witwaste.” Het geeft goed het belang aan van wetenschappers in de media, zegt De Vries. “Ik heb hem met mijn analyse ontmaskerd en daarmee een groot publiek belang gediend. Mensen hebben behoefte aan goede informatie.”

Hoogleraar De Vries zei laatst 'nee' tegen Pauw &Witteman'


Het was ‘de zwartste dag’ uit de carrière van decaan Huib Pols van het Eras-mus MC: de dag dat hij hoorde dat hoogleraar en internist Don Polder-mans de wetenschappelijke gedrags-

regels overtrad. “Ik was diep geschokt”, vertelt hij. “We kunnen hier niet maar 'een beetje' integer zijn.” In de vijf jaar dat hij decaan is heeft hij nog nooit zoiets meegemaakt, en ook daarvóór is het zover hij weet, ongekend. Het is een pijnlijke zaak voor de reputatie van het Erasmus MC en de gehele universiteit. Pols: “Maar het zou nog pijnlijker zijn als we er niet heel helder mee naar buiten zouden treden.”Het verhaal begint in mei 2011, wanneer een junior-onderzoeker van Poldermans een melding maakt aan de vertrouwenspersoon wetenschappelijke integriteit over een publicatie die Poldermans had ingestuurd voor een congres, en waarvan de onder-zoeksgegevens onbetrouwbaar leken. Daarop is een ad-hoc-commissie ingesteld die een feitenonderzoek heeft gedaan. De conclusie van deze commissie vormde aanleiding voor het instellen van een On-derzoekscommissie Wetenschappelijke Integriteit, in juli. De hoogleraar is toen op non-actief gesteld.

De commissie, samengesteld uit interne en externe experts, onderzocht de studies die onder verant-woordelijkheid van Poldermans zijn uitgevoerd. De hoogleraar en twaalf medewerkers werden ondervraagd. Bij verschillende studies werden wetenschappelijke onregelmatigheden aangetroffen of zijn gegevens niet meer te achterhalen. Daarom is bijzonder hoogleraar Perioperatieve cardiovas-culaire zorg en internist, Don Poldermans op 16 november ontslag aangezegd. Tot nu toe wijst niets erop dat andere onderzoekers op de hoogte zouden zijn geweest van de onregel-matigheden. Er wordt nog verder onderzoek gedaan naar andere studies van de hoogleraar. Dat duurt zo lang als nodig is, zegt decaan Huib Pols, maar hij hoopt dat het binnen een half jaar afgerond kan worden.De hoogleraar lijkt zijn data niet gemanipuleerd te hebben om gunstige resultaten te bereiken. Toch heeft hij zich wel schuldig gemaakt aan methoden die de commissie kwalificeert als ‘datafabricage’, zo is te lezen in de beknopte versie van de rapportage van de commissie op de website van het Erasmus MC. Ook staat er: ‘De Commissie stelt vast dat de hoofdonderzoeker een aantal onjuiste of tegenstrij-

Don PoldermansHij was bijzonder hoogleraar Perioperative cardiale zorg, internist en hoofd van een afdeling die is gespecialiseerd in hartzorg rondom operaties. Hij is onder meer kernlid van de European Society of Cardiology, wat is voorbehouden aan de beste specialisten van Europa. Ook is hij erelid van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie. Poldermans werkt al sinds de jaren tachtig bij het Erasmus MC. Hij onder-zocht jarenlang hoe door inschatten van risicofactoren complicaties tijdens en na vaatoperaties kunnen worden verminderd. Hij heeft meer dan zeshonderd publicaties op zijn naam staan, onder meer in The Lancet en de New England Journal of Medicine. Ook is hij een veelgevraagd gastspreker op international conferenties.

Na de affaire-Stapel heeft de EUR een ‘eigen’ fraudezaak: Don Poldermans, bijzonder hoogleraar Perioperatieve cardiovasculaire zorg, is ontslagen wegens ernstige schending van de wetenschappelijke integriteit.

tekst Thessa Lageman illustratie Bas van der Schot

Ontslagen wegens wetenschappelijk wangedrag


dige verklaringen aflegt. Sommige verklaringen zijn volgens de Commissie weinig geloofwaardig. De Commissie concludeert dat de hoofdonder-zoeker onvoldoende in staat is om op een kritische manier naar zijn handelwijze te kijken. De hoofd-onderzoeker verdedigt tegenover de Commissie zijn werkwijze en vergoelijkt tekortkomingen.’

Patiënten Poldermans is niet netjes omge-gaan met patiënten van wie de gegevens in zijn onderzoek werden gebruikt. Zo vroeg hij niet altijd de vereiste schriftelijke toestemming voor medische onderzoeken. De patiënten zijn niet anders behan-deld door hun deelname aan Poldermans’ studies en ze hebben geen fysieke nadelen ondervonden, benadrukt het Erasmus MC. Maar het is tegen de regels en heeft het vertrouwen van patiënten ge-schaad, stelt Teun van Gelder, vice-voorzitter van de Medisch Ethische Toetsings Commissie.Aan het Decrease VI-onderzoek van Poldermans hebben in de afgelopen vier jaar 1400 patiënten deelgenomen. Van hen hebben 132 patiënten, zon-der daarvoor schriftelijke toestemming te hebben verleend, het risico gelopen medische interventies te ondergaan die zij mogelijk niet zouden hebben ondergaan indien zij niet mee hadden gedaan aan de studie. “Uiteindelijk hebben ze het risico gelopen een zogenaamde revascularisatie ingreep, verge-lijkbaar met een dotterbehandeling, te ondergaan, maar is er niets gebeurd”, vertelt Rikard Juttmann, secretaris van de Onderzoekscommissie.Het Erasmus MC is van plan alle 1400 patiënten een brief te sturen. Het bleek niet mogelijk om alle adressen op te sporen voor de zaak in de krant kwam. Schadeclaims verwacht decaan Huib Pols niet. “Ik hoop dat ze mijn excuus accepteren.”Van andere studies is niet met zekerheid vast te stellen of individuele patiënten nadelige gevolgen hebben ondervonden. Maar de commissie acht het onwaarschijnlijk. Teun van Gelder verwacht niet dat patiënten nu minder bereid zullen zijn om deel te nemen aan me-disch-wetenschappelijk onderzoek. “Ik denk dat de meeste patiënten wel weten dat dit een uitzonderlijk incident is”, zegt hij.Andere slachtoffers van Poldermans’ handelen zijn zijn promovendi: in totaal zesentwintig, van wie er vijf nog bezig zijn. Het Erasmus MC probeert hen uit de publiciteit te houden. Nadat de hoogleraar op non-actief is gezet hebben twee andere hoogleraren de verantwoordelijkheid voor het promotietraject overgenomen. Zij gaan na of, en hoe een succesvolle afronding van deze promotietrajecten haalbaar is. Zo niet, dan zullen ze vervangende promotietrajec-ten moeten doen. In de al afgeronde promotietra-jecten heeft de commissie geen onregelmatigheden gevonden. Wel wordt een aantal onderzoeken uit het verleden nog nader onderzocht.

Affaire-Stapel De zaak-Poldermans komt op een moment dat de affaire-Stapel nog zeer vers in het geheugen ligt. Decaan Pols laat weten dat zijn besluit om Poldermans ontslag aan te zeggen niets met Stapel te maken heeft: “Deze maatregel was onvermijdelijk.”Poldermans heeft spijt betuigd en de bevindingen van de onderzoekscommissie ‘op hoofdlijnen’ bevestigd. Via zijn woordvoerder erkent hij zich ‘niet aan de voorgeschreven werkwijze te hebben gehouden’. Waarom hij de regels overtreden heeft, is onduidelijk. Hoge druk om te presteren, waar hoogleraar Diederik Stapel aan refereerde, is door Poldermans niet genoemd. “Ja, hij had zorgvuldiger moeten zijn”, laat zijn woordvoerder weten. Natuurlijk was de hoogleraar op de hoogte van de regels en had hij de zaken beter moeten documenteren, zegt hij. Maar, benadrukt de woordvoerder, dat is gebeurd ‘zonder kwade opzet’. Was het dan tijdbesparing? Teun van Gelder: “Zo-veel gedoe is het nou ook weer niet om schriftelijk toestemming te vragen aan patiënten.”

Secuur Poldermans was een zeer gerespec-teerd onderzoeker, werd gezien als een bijzonder ervaren, goede arts en was geliefd bij zijn collega’s en patiënten. Niemand had een vermoeden. Rikard Juttman van de Onderzoekscommissie: “Ik heb met hem te doen. Zoiets gun je niemand.” Hoewel

de hoogleraar toch ernstige fouten heeft gemaakt, is ook Teun van Gelder van de Medisch Ethische Toetsings Commissie allerminst rancuneus. “Onbe-grijpelijk dat het juist deze deskundige onderzoeker bleek te zijn, die altijd heel secuur te werk leek te gaan”, zegt hij. “Wat hij heeft gedaan is niet goed.” Toch hoopt hij dat Poldermans in de toekomst weer ergens anders aan de slag komt als arts. Volgens zijn woordvoerder hebben de gebeurtenissen Pol-dermans erg aangegrepen. “Ik vind het heel knap hoe hij het doet. Van de buitenkant zie je niet zoveel aan hem, maar emotioneel is het voor hem natuur-lijk heel zwaar.”In de rapportage van de Onderzoekscommissie staat een lijst van aanbevelingen om herhaling te voorkomen. De nadruk ligt op een openere onder-zoekscultuur, meer controle en voorlichting, en meer centrale opslag van onderzoeksdata. In de praktijk zullen vooral veel bestaande zaken aangescherpt worden, vertelt decaan Huib Pols. Zo bestaat er al sinds een half jaar een data safety monitoring board, een commissie bestaande uit onderzoekers uit Rotterdam en Leiden die onderzoekers bindend adviseert over hun onderzoek. Onderzoekers uit Leiden controleren Rotterdammers, en andersom. Er zijn voorstellen gedaan om dit landelijk in te voe-ren. De decaan vindt echter dat de controle niet te ver door moet schieten: “Er zijn al voldoende regels, maar we moeten ons er wel aan houden.”

Wetenschappelijk wangedrag van Poldermans> Hij heeft bij één, mogelijk twee studies patiënten deel laten nemen aan klinisch-we-tenschappelijke onderzoeken zonder de vereiste schriftelijke toestemming. Bij de patiënten is bloed afgenomen en een hartecho gemaakt.> Hij is ongestructureerd te werk gegaan. Hierdoor is in veel gevallen de controle op de juistheid van de op basis van de verzamelde data getrokken conclusies niet goed mogelijk.> Hij heeft verzuimd de afwijkende manier waarop hij uitslagen van testen van een bepaalde studie invulde, als afwijking van het

protocol te melden in een tussenrapportage aan de Medisch Ethische Toetsings Commissie. Deze methode is wetenschappelijk niet te onderbouwen en niet consequent uitgevoerd. De Commissie kwalificeert deze werkwijze als datafabricage.> Hij heeft abstracts voor presentaties met onbetrouwbare gegevens ingestuurd voor twee congressen.> Hij heeft gegevens van patiënten meerdere keren gebruikt, waardoor het aantal patiënten dat aan het onderzoek meedeed op papier veel groter was dan daadwerkelijk het geval was.

‘Patiënten liepen het risico op een ingreep, maar er is niets gebeurd’



Tampons die niet goed worden gebruikt, medicijnen met ernstige bijwerkingen en vruchtensapflesjes die als gevolg van gisting exploderen in het gezicht. Elk jaar raken EU-burgers gewond tijdens het gebruik van uiteenlopende producten, aldus Sanne Pape in haar proefschrift.En daarom staan er op de producten waarschuwingen. Als een product (hierin) gebrekkig is, dan volgt aansprakelijkheid. Maar hoe beoordeelt een rechter of de

waarschuwingen adequaat zijn, vroeg Pape zich af. “Een gestructureerde, consistente aanpak om deze waarschuwingsvraag te beantwoorden lijkt te ontbreken”, conclu-deert ze. De onderzoekster geeft daarom aan welke vereisten het Europese productaan-sprakelijkheidsrecht volgens haar moet stellen aan de adequaatheid van een waarschuwing, en welke factoren van belang zijn om te toetsen of aan deze vereisten zijn voldaan.Eigenlijk moet het product zo veilig mogelijk zijn. Indien aanpassingen van het product-ontwerp redelijkerwijs mogelijk zijn, gaat daar juridisch de voorkeur naar uit, aldus de juriste. Waarschuwingen moeten als laatste redmiddel worden beschouwd. “Een waar-

schuwing die ergens in de handleiding van een mp3-speler staat is een minder effectieve manier om het risico op gehoorschade te verkleinen dan het gebruik van een geluids-begrenzer.” De Voedsel en Waren Autoriteit van het ministerie van Economische Zaken, Land-bouw en Innovatie onderschrijft de conclu-sies van Pape. “Wij zeggen altijd: je kunt een product niet ‘veilig schrijven’”, zegt een woordvoerder. “De producent of importeur is

verantwoordelijk voor veilige producten en kan zich niet via waarschuwingen aan die verantwoordelijkheid onttrekken.” De autoriteit krijgt jaarlijks honderden klachten van consumenten over producten waarmee iets mis is. Waarschuwingen en gebruiksvoor-schriften blijken echter niet altijd gelezen te worden. “Meer waarschuwingen is wat ons betreft daarom niet aan de orde. Betere en eenduidigere waarschuwingen wel.” Het onderzoek van Sanne Pape maakt deel uit van het programma Behavioural approa-ches to tort and contract law van de Erasmus School of Law. Haar onderzoek is juridisch, maar ze maakt ook gebruik van inzichten uit de cognitieve psychologie en ergonomie om het recht te analyseren. TL

‘Een geluidsbegrenzer is effectiever dan een waarschuwing in de handleiding’

Wetenschappers beweren nog al eens wat. Klopt het altijd en wat denken anderen?

DE BEWERING

De bewering: Er moeten goede waarschuwingen op producten staan om schade en aansprakelijkheid te voorkomenOnderzoeker: Sanne Pape, in haar proefschrift Warnings and product liability

Meer artikelen van NederlandersNederlandse wetenschappers schrijven steeds meer artikelen. Tussen 2002 en 2010 groeide hun productie met de helft. Bovendien hebben ze naar verhouding veel invloed. Dat staat in een rapport van de Rijksoverheid. Maar dat is volgens veel wetenschappers niet per se iets om trots op te zijn.“De eisen aan onderzoekers worden in record-tempo opgeschroefd”, reageert Jack Vromen, onderzoeksdirecteur van de Faculteit der Wijs-begeerte en hoogleraar Theoretische filosofie. “Bij beslissingen of je wordt aangenomen, wordt gepromoveerd, of überhaupt mag blijven na een reorganisatie is je research record steeds belangrijker geworden. De vraag is hoe lang dat nog goed kan gaan als steeds verder door de Nederlandse overheid wordt beknibbeld op de wetenschap.” Menno Kok, sectormanager on-derzoeksbeleid van het Erasmus MC denkt er net zo over: “Voor een deel van de prestaties zouden de Nederlandse overheid en het bedrijfs-leven zich ernstig moeten schamen, want die mooie prestaties worden geleverd op internatio-naal ver achterblijvende budgetten. Onze topta-lenten zullen daarom naar het buitenland ver-trekken.” Peter Achterberg, universitair hoofd-docent Sociologie, meent dat kwantiteit boven kwaliteit wordt geplaatst, en vindt dat slecht: “Wetenschap is debat. En nu debatteert men over wat de goede tijdschriften zijn en niet meer over elkaars werk. Zelf heb ik liever een sy-steem waarbij kwaliteitsbeoordeling losstaat van aantallen publicaties en citaties. Gewoon een gesprek over elkaars werk, dat zou een mooi experiment zijn. Bovendien leer je daar meer van dan alleen maar proberen artikelen en cita-ties te scoren.” TLLees de uitgebreidere reacties en het rapport op www.erasmusmagazine.nl

Haven en deltaHoe kan de flexibiliteit van de haven ontwik-keld worden? Dat moet blijken uit een onder-zoek van Bestuurskunde in samenwerking met de sectie Regionale Economie en Haven- en Vervoerseconomie van de Erasmus School of Economics. Tijdens de economische crisis werd duidelijk dat de haven weinig mogelijkheden heeft om snel te reageren als de omstandighe-den, zoals de vraag naar opslag- en overslag-ruimte, veranderen. Voor het project is 185.000 euro beschikbaar. ‘Integrale Planvorming en Ontwerp voor de Delta’ is een ander groot project waar Bestuurs-kunde bij betrokken is, met de TU Delft, TNO, en het Planbureau voor de Leefomgeving. Doel is een methode te bedenken voor het ontwikke-len van deltagebieden. Het budget is 350.000 euro. TL

WETENSCHAP KORT

LIFESTYLE 1 december 2011 | 25

Leiden

Wat kunnen we van Arms ver-wachten? “Het Nederlands Dans Theater I is een van de beste dansgezelschappen van Nederland, met topdansers uit de hele wereld. De dansen en choreografieën zijn van zeer hoog niveau. Het is dan ook niet voor niets dat de Koningin het gezelschap soms mee-neemt wanneer ze op staatsbe-zoek gaat.”

Arms bestaat uit vier balletten. Vertonen de verschillende cho-reografieën overeenkomsten? “Het zijn vier balletten van top-niveau en allemaal passen ze, denk ik, onder de brede noemer ‘moderne dans’. Desalniette-min hebben de dansen elk een totaal eigen sfeer, die niet al-leen wordt geschapen door de

prachtige choreografieën, maar ook door de professionele be-lichting, het decor en de kle-ding. Het is dus vier voor de prijs van één!”

Is het een toegankelijke voor-stelling? “Eigenlijk zou iedereen een keer een voorstelling van Het Nederlands Dans Theater moeten zien, maar zeker voor dansliefhebbers is het een must. Bij deze voorstelling is er geen ellenlang jurycommen-taar, zoals bij So You Think You Can Dance, terwijl je wel de ga-rantie hebt dat de choreo’s en dansers van topniveau zijn.” IW

> Voor meer info ga naar www.rotterdamseschouwburg.nl – www.ndt.nl

DE AANRADER

MIJN STIJL

Ik vind de mode van nu niet heel denderendWat draag je, waar komt het vandaan en wat heeft het gekost? “De laarzen zijn van Uggs en heb ik gekocht in New York voor $ 200,-. De legging is van Zara (€ 30,-) en de trui van Mango (€ 20,-). Het vest heb ik onlangs van mijn moeder gekregen voor mijn verjaardag. De sjaal heb ik ooit eens ergens op de markt gekocht voor € 5,-. De zonnebril is van Guess ($ 50,-) en de tas is van DKNY ($ 90,-), ook allebei uit New York. Het kettinkje met zeester dat ik om heb, heb ik van mijn oma gekregen.”

Hoe zou je jouw stijl omschrijven? “Casual.”

Ben je modebewust? “Niet echt. Ik vind de mode van nu eerlijk gezegd ook niet heel denderend. Waar ik me wel altijd van be-

wust ben tijdens het kopen en dragen van kleding, is of het matcht met mijn hoofddoek. Ik heb dozen vol, in alle kleu-ren. Maar kleding uitkiezen is voor mij best lastig. Ik kan bijvoorbeeld geen korte rokjes dragen in combinatie met mijn hoofddoek en moet altijd bekijken of er een legging onder kan. Wat dat betreft ben ik wel erg selectief in mijn kleding-keuze.”

Vind je het belangrijk wat anderen van je vinden? “Vroeger wel, maar nu niet meer. Wel vind ik het belangrijk om er netjes uit te zien.”

Welk item mag deze winter absoluut niet in je garderobe ontbreken? “Een lekker dik, wollen vest.” IW (foto: RvdH)

In elk nummer nemen we de outfit van een EUR-student onder de loep. Dit keer de stijl van Fatos Erciyes (28), masterstudente Psychologie.

Choreo’s en dansers van topniveauEM vraagt een

EUR-medewerker of -student om een uitgaanstip. Iris Korthagen is als promovenda verbonden aan de FSW en tipt de balletvoorstel-ling Arms van het Nederlands Dans Theater I, die op 10 december te zien zal zijn in de Rotterdamse Schouwburg.

Traditioneel, puur en robuust Brood is hip. Traditionele recepten zijn weer helemaal van nu en echtheid speelt een vooraan-staande rol. EM ging op zoek naar plekken in Rotterdam waar men nog vol fanatisme pure en eerlijke broodjes serveert. tekst Iris Withuis fotografie Levien Willemse

1 december 2011 | 26LIFESTYLE

culinair

Brood met wodka Shoppen voor vers bereid brood kun je ook op de Nieuwe Binnenweg. Bij bakkerij Bammetje wordt het brood ter plekke gebakken, zonder onnatuur-lijke toevoegingen – ovenvers brood dus. Eige-naars Patrick Langkruis en Jiska van der Stoep runnen het Bammetje al een aantal jaren vol enthousiasme. Een kleine greep uit hun grote assortiment: gistbroden als bio-zadenbrood, molenzegen, speltbrood, en desembroden als walnotendesem, bio-desem, spelt desembrood en meergranen desembrood. Sinds twee maanden hebben ze er echter een gedegen concurrent bij. Op 18 oktober opende Jordy’s Bakery een paar winkels verderop zijn deuren, in het voormalige pand van Koekela. Meteen al een succes onder buurtbewoners, maar ook van elders uit de stad staan ze in de rij voor een broodje van Jordy. Je kunt hier vers brood kopen voor thuis, of plaatsnemen boven

in de zaak en genieten van een belegd broodje en een kopje koffie. Ook hier is het weer de-sembrood dat de boventoon voert. Een – won-derbaarlijke – aanrader van het personeel van de bakkerij is Jordy’s desembrood met Bishkek-wodka, een schijnbaar waanzinnige combina-tie.

Back to basic En ook in Lunchroom Picknick, aan de Mari-niersweg, is brood een serieuze zaak. Volgens eigenaresse Femke Snijders, die momenteel stageloopt in San Francisco bij Tartine Bakery –een bakkerij die wereldberoemd is binnen de food scene vanwege het uitstekende zuurde-sembrood en de patisserie – past brood ook gewoon binnen de eetcultuur die we hier in Nederland hebben. “In Picknick verwerken we brood op diverse manieren, bijvoorbeeld in zoete gerechten zoals een bread&butter-

pudding, maar ook vers als onderdeel van onze belegplanken, of geroosterd bij een croque monsieur. En van de resten maken we brood-kruim en croutons.”De huidige populariteit van brood valt volgens Snijders te verklaren doordat het een echt oer-product is. “Brood staat voor simpel, goed en back to basic. Dit gevoel wordt breed gedragen; je ziet het op veel terreinen terugkomen. Ik denk dat de horeca slechts een vertaler is van wat er maatschappelijk speelt.”En zoals het een echte broodtrendsetter be-taamt, loopt Snijders over van de ideeën. “Ik hoop bijvoorbeeld dat we onze oudhollandse broden, zoals het casinobrood, naar een nieuw kwaliteitsniveau kunnen tillen door Franse technieken toe te passen en wellicht door ge-deeltelijk zuurdesem te gebruiken. Ik heb dit nog nergens gezien, misschien moet ik het zelf maar doen.”

Lunchroom Hopper

Aan de Schiedamse Vest, net om de hoek van de Witte de Withstraat, zit koffiebar en lunch-room Hopper. Dagelijks wordt hier, als een van de weinige plekken in het centrum van Rotter-dam, nog echt warm brood gebakken. Hopper verkoopt desembrood in uiteenlopende vor-men, slechts bestaand uit bloem, water en zout. Soms met rogge, volkorenmeel, of met noten en vruchten. Door lange rijstijden krijgt het brood de smaak van vroeger, en is het bo-vendien beter te verteren. Het bevat geen toe-voegingen, ‘e-stoffen’ of andere narigheid, en daar zijn ze bij Hopper trots op.

Krokante korstKarel Rietveld, eigenaar van Hopper, heeft een uitgesproken visie op hoe brood dient te worden bereid. “Brood behoort echt te zijn. Geen vreemde ‘verbeteraars’, toevoegingen of extra vetten. De supermarkt en winkelbakker moeten wel verbeteraars toevoegen, omdat anders het bakproces niet zo snel kan verlopen als men graag wil. Brood zoals het momenteel verkocht wordt, bevat vele bestanddelen die we als mens niet kunnen verteren. Volkoren gistbrood bijvoorbeeld, is rijk aan phytaten, die de absorptie van belangrijke mineralen zoals calcium, zink en magnesium verminderen. Bij een traditioneel – lees: langzaam – proces zijn deze stoffen wel te verteren. Desembrood is dus aantoonbaar gezonder.”

Bij Hopper is het rond lunchtijd altijd druk, maar Rietveld heeft geen idee wat het geheim is van het succes. “We bakken brood op dezelf-de wijze als het al duizend jaar geleden ge-beurde. De ‘bakkers’ van tegenwoordig zeggen dat daar geen tijd meer voor is.” Zelf houdt Rietveld ook van een lekker broodje. “Ik heb niet één favoriet, maar… bruschetta van de-sembrood met echte Italiaanse mozzarella di

bufala, verse basilicum en goeie tomaat is heaven!”Hoewel de lunchroom erg populair is bij het trendy Rotterdamse publiek, zijn ze bij Hop-per zelf niet zo van de trends. Rietveld: “Heerlijk brood met een mooie krokante korst was, is, en blijft altijd lekker. Een beetje broodfundamentalisme dus. Langzaam is beter. Langzaam is lekkerder.”

PianobarEnthousiaste pianisten van de EUR nemen plaats achter de piano in Maria’s Cantina om te laten horen wat ze kunnen.Donderdag 15 december van 20.00 tot 22.00 uurMaria’s Cantina, Woudestein

2012: Het einde der tijden Vlak voor de kerstvakantie en aan de vooravond van 2012, houdt Maarten Keule-mans een lunchlezing over verschillende theorieën die verkondigen dat in 2012 het einde der tijden in zicht is. Dinsdag 13 december van

12.00 tot 13.15 uur. Zaal VB-47, Woudestein

Pubquiz Iedere twee weken vindt in Café In de Smitse een pubquiz plaats.Dinsdag 13 december van 17.30 tot 19.00 uurCafé In de Smitse, Woudestein

Denkcafé: Rotterdamse dandies Altijd perfect gekleed en stijlvol opererend maken dandies van hun verschij-ning een kunstwerk. Het dandyisme is nu zo’n twee-honderd jaar oud maar nog steeds springlevend. Wat is nu precies een dandy en wat drijft hem?

Woensdag 14 december van 20.00 tot 21.30 uurArminius, Museumpark 3, Rotterdam

Meer informatie? www.eur.nl/sgecAlle programma’s zijn gratis toegankelijk tenzij an-ders vermeld. Kaarten zijn te koop in onze webshop.

STUDIUM GENERALE & ERASMUS CULTUUR AGENDA

LIFESTYLE

Het beproefde pianobarconcept is terug in Rotterdam. Men neme: een chique tent, een goede ligging en elke avond muzikanten die live impro-viseren op het ene na het andere verzoeknummer, en zie daar: Swing Rotterdam is geboren. Er is alleen één probleem. Er komen nog niet zo-veel mensen.

Swing Party Piano BarDelftsestraat 21/233013AD Rotterdam

Biertje € 2,45Tussen 20.00 en 22.00

uur gratis buffetSfeer: 8

Sjanskansen: 6Studentikoosheid: 7

Wijn drinken uit je handtas: je doet het met The Baggy Winecoat. Hij is weliswaar niet geschikt voor iedere dag, maar wel ver-draaid handig om pakken wijn in mee te sjouwen en koel te hou-den. Wellicht geen goed idee voor tijdens college, maar des te be-ter voor erna. Door de handige dispenser aan de zijkant kun je

jezelf en je vrienden snel en makkelijk op een consumptie trakteren. Echt stijlvol is hij helaas niet, maar het ontwerp – uitgevoerd in zwart leer – is wel heel stabiel. IW

> www.menuwebshop.nl

UIT/GAAN


Hot: Baggy WinecoatGESPOT OP DE CAMPUS

Pianobar Swing heeft potentie

Het gemis was groot, toen Crazy Piano’s enkele jaren geleden het pand onder de Willemsbrug verliet. Maar eindelijk is er weer een pianobar in Rotterdam. Swing is in Gouda al langere tijd een populair begrip. De vestiging in Rotter-dam moet nog even op gang komen, constateer ik teleurgesteld als ik voor de tweede keer in korte tijd een nagenoeg lege tent binnenloop. Misschien komt dat omdat het een woensdag is, maar de vrijdagavond van een paar weken geleden was ook niet bepaald druk. Een paar conservatorium-studenten aan de bartafel, wat passief aanwezig, genietend van de live-klan-ken van de formatie op het podium, en een groepje mannen van bijna dertig, naarstig, doch tevergeefs, zoekend naar vertier. Veel meer zit er niet. En toch vind ik het hier erg leuk. De hele avond, al dan niet tegen een fooitje, verzoeknumms bij de humoristische pianisten aanvragen, van Oasis tot The Beatles en Jerry Lee Lewis, die vervolgens worden uitgewerkt tot live-jams door de hele band. Waar elders in de stad vind je dat? Swing doet er werkelijk alles aan om het de bezoeker naar de zin te maken. Er is van acht tot tien uur ‘s avonds zelfs een onbeperkt buffet waar je kosteloos zoveel kan schransen als je wilt. De zaak oogt netjes, het personeel is vlot en de biertjes vloeien rijkelijk. Het is jammer dat de muzikanten elkaar niet doorlo-pend afwisselen, zoals bij Crazy Piano’s wel het geval was. Er wordt afgewisseld met een dj. Die knalt er skihutplaatjes en wat al niet meer uit. Wel heel toepas-selijk, want Swing is gevestigd op de locatie van de voormalige Grote Skihut. Een deel van de inrichting herinnert nog aan die tijd. Hopelijk geeft Swing het in Rotterdam niet te gauw op. De buzz moet nog even op gang komen, maar als mensen eenmaal hun weg weten te vinden naar de pianobar, wordt dit vast en zeker ‘the place to be’. TdL (foto: LW)

EM SERVICEBerichten voor deze rubriek kunt u sturen naar: [email protected] Nadere in-formatie? Bel 010-4081115.

PERSONALIA

Prof. Ko Colijn, bijzonder hoog-leraar Internationale betrekkin-gen aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen, is met ingang van 13 oktober benoemd in de permanente commissie Vrede en Veiligheid bij de Adviesraad Internationale Vraagstukken van het ministerie van Buiten-landse zaken.

Prof.dr. A.P. Kappetein is be-noemd tot bijzonder hoogleraar Innovaties in de cardio-thoraca-le chirurgie in het Erasmus MC, vanwege The European Associa-tion for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS).

Geert Maarse, thans redacteur bij Erasmus Magazine, wordt op 1 januari 2012 programmamaker bij Studium Generale.

Prof.dr. I.M.J. Mathijssen is be-noemd tot bijzonder hoogleraar Plastische chirurgie, in het bij-zonder craniofaciale afwijkin-gen in het Erasmus MC, vanwe-ge het Erasmus Trustfonds.

Prof. Kees van Paridon, hoogle-raar Economie aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen, is met ingang van 13 oktober be-noemd in de permanente com-missie Europese Integratie bij de Adviesraad Internationale Vraagstukken van het ministe-rie van Buitenlandse zaken.

Prof. dr. W.S.R. Stoter, bijzonder hoogleraar Recht en Innovatie aan de Erasmus School of Law (ESL) van de EUR, is per 1 decem-ber 2011 benoemd tot hoogle-raar Rechtssociologie aan de ESL.

Dr. Jeroen van der Waal, univer-sitair docent bij de opleiding Sociologie van de Faculteit der Sociale Wetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotter-dam, heeft de Dissertatieprijs 2011 uitgereikt gekregen voor het beste sociologische proef-schrift dat in 2009 en 2010 aan een Nederlandse universiteit is verdedigd. Het proefschrift Un-ravelling the Global City Debate. Economic Inequality and Ethno-centrism in Contemporary Dutch Cities is gratis te downloaden in Repub.

Mr. Anton Westerlaken heeft aan de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van Erasmus MC te kennen gegeven dat hij met ingang van 1 januari 2012 is benoemd tot voorzitter van de Raad van Bestuur van het Maas-stad Ziekenhuis. Hij zal daarom zijn lidmaatschap van de Raad van Bestuur van Erasmus MC vanaf dat moment beëindigen.

SERVICE 1 december 2011 | 28

COLOFON UitgaveEM 8 – 1 december 2011jaargang 15, 2011-2012Erasmus Universiteit RotterdamISSN: 0922 – 713x

Adres EMErasmus MagazineGebouw E, kamers ET 41-48Burg. Oudlaan 503062 PA Rotterdam

PostadresErasmus MagazinePostbus 17383000 DR Rotterdam

Telefoon/[email protected]

Em.OnlineErasmus Magazine verschijnt in zijn geheel ook op www.erasmusmagazine.nl

RedactieWieneke Gunneweg, hoofdredacteurGert van der Ende, Mieke Fiers eindredactieLindemarie Jongste, webredacteurThessa Lageman, wetenschapsredacteurGeert Maarse, redacteur

MedewerkersFotografie: Ronald van den Heerik, Levien Willemse, Michel de GrootCartoons: Bas van der SchotColumns: Peter Achterberg, Elfahmi el Bouazati, Tim de Mey,Teksten: Thomas de Leeuw, Sanne van der Most, Daan Rutten, Caroline van der Schaaf, Iris Withuis, Jennifer van de Velde, Martine Zeijlstra, Mieke Fiers.International Pages: Martina Danelaite, Christian Mathis, Hannes Peters, Iris SegersVertalingen: Write it! Hannes Peters

RedactieassistentJosé Luijpen: [email protected]

AdvertentiesBureau Van Vliet023-5714745, [email protected]

VormgevingUnit20., Yoe San Liem, Maud van Velthoven

DrukDe Bondt, Barendrecht

HOPErasmus Magazine is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau

RedactieraadHenk Volberda (voorzitter), Wajid Hassan, Wim de Jong, Martijn Kleppe, Sophie Konings, Pieter Kuijt, Robert van Putten, Marcella Spoor.

CoverUnit20.

Volgende editie EMEM9 verschijnt op donderdag 15 december 2011

© Erasmus MagazineAuteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur overgenomen worden.

Part time Secretary /Office administrator for sales officeJob description- To assist with letters and emails- To keep the office in good standing- To handle the phone and emails- To arrange for tickets & hotels- To prepare minutes and to maintain the agendaRequirements Fluent in Russian and English.Send your letter or email [email protected] or toKaustik Europe B.V.Wijnhaven 3 L, 3011WG RotterdamTel: 010 4111114, www.kaustik.ru

Advertenties

Verkeersschool

AVAntiHoog slagingspercentage

bij het eerste examen (55 - 60%).

Diverse rijopleidingen. Examendatum direct bekend.

Stadhoudersweg 6e. Telefoon

(010) 4673820 / 4679448e-mail: [email protected]

www.avantirijschool.nl Com

mer

ciee

l tal

ent g

ezoc

ht!

In

R

otte

rdam

Vas

te a

anst

ellin

g m

ogel

ijk n

a be

hale

n d

iplo

ma

Gef

elic

iteer

d, j

e be

kijk

t din

gen

ook

van

de

and

ere

kant

! Ben

je o

ok re

sulta

atge

richt

, een

doo

rzet

ter,

com

mer

ciee

l en

laat

stej

aars

stud

ent?

Sollic

iteer

: job

s@m

end

ix.co

m

Hoge

bel

onin

g, p

artti

me

wer

k m

ogel

ijk

www.mendix.com

EM INTERNATIONAL 3 september 2009 | 031 December 2011 | 29EM INTERNATIONAL

INTERNATIONAL NO.08//DEC//2011

More than half of Rotterdam’s students and staff is against a merger with Delft and Leiden. A good 80 percent fear lay-offs.

These are the results of a survey conducted by Erasmus Magazine, completed by 3133 students, 558 scientists, and 282 staff employees. 57 percent think a merger is a bad idea. The same survey was conducted in Delft, where 72 percent appeared to be against the merger.

The most important complaints:• Itwillleadtoabureaucratic,unmanageable organization (54 percent)• Amergerisnotnecessaryforcollaboration (51 percent)• TheErasmusmustretainitsbrand/reputation (47 percent)• Studentswouldbereducedtoanumber (47 percent)

The most fervent protests came from the scientists. They say that the universities’ Executive Boards are suffering from myopic fixation on international rankings – rankings are a key argument for the merger. Moreover, they have little faith in the success of the operation. The Erasmus University – the wealthiest of the three – would have to contribute the most and derive less benefit. All respondents are concerned that a merger would be a waste of the three existing brand names.

According to students and staff, more intensive collaboration with the universities is, on the other hand, not a bad idea. Especially in scientific research and perhaps in masters and honours programmes. This coincides with the course set for the coming months. Together, the three Executive Boards will present a plan to the governement come spring 2012, which will outline how they intend to follow the recommendations of Commission Veerman in the next years.

Rotterdam’s Chairwoman of the Board, Pauline van der Meer Mohr, is aware of the fact that the extensive collaboration – as announced during the opening of the academic year – cannot become a managerial pet project. Consultation meetings are meant to garner support for the endeavour and to determine what scientists are willing to agree on. A merger is one of the options. “We would not be worth a red cent if we did not look into every possibility”, she says. GM

Don Poldermans, professor occupying an endowed chair in perioperative cardiovascular care and internist at Erasmus MC, was fired the 16th of November on grounds of serious violation of scientific integrity. The professor is alleged to have made up research data and breached confidentiality agreements with patients.

What did he do wrong? The professor filled in questionnaires for patients himself; he took blood from patients and made echocardiograms for his latest research without asking for written consent, as legal protocol would have required; he produced research results that cannot be traced to patient information; he recycled patients’ data, thereby artificially inflating his empirical data on paper; he included data of patients who should have been

excluded from the sample, for instance because of age.

How was the fraud detected? In May a junior researcher reported to the confidant for scientific integrity that something was not right with the research data Poldermans intended had submitted for a congress. Next month a committee was formed, and the professor was put on non-active in July. The committee then subjected the research in question, as well as others that had been carried out under Poldermans, to an investigation. In several studies scientific irregularities were found to varying degrees and in some cases research data was irretrievable. In the coming weeks, investigations of more of the professor’s studies will continue.

How did the professor respond? The professor expressed regret and confirmed the ‘main findings’ of the committee. Through a spokesperson he confessed that he did not abide to legal protocol, but he denies falsifying research data. He also stated that his actions were not deliberate.

How did the Erasmus MC react? Huib Pols, dean and manager of the hospital, expresses in NRC Handelsblad that he is ‘deeply shocked’. There had not been a case like this in the past five years. The hospital calls it a serious violation of scientific integrity. A couple of hundred patients who were involved in the latest research will receive a written apology. Involuntary participation in the studies has had no effect on the treatment of patients and the patients were subjected to no physical inconvenience. TL

Erasmus MC professor fired for scientific fraud

Majority against merger

3 september 2009 | 02

w

EM INTERNATIONAL

Three German IBA students started the Face-book page Occupy Albron, promoting better catering on the EUR campus. With success. The page has 1200 ‘likes’ already, and the initiators had an official meeting with caterer Albron.

Bennet, Philipp, and Moritz started Occupy Albron. “It began with a discussion during an ethics lecture. We used our campus catering as an example, because we consider it immoral to shortchange students in order to make a profit”, Moritz recalls. The students are not concerned about the difference between rich and poor.

“We simply want to improve the catering at our university.” Bennet adds that they are not asking for anything fency, just an ordinary student meal for a decent price, like spaghetti Bolognese.The Facebook page had more than 800 likes within a couple of days, provided by EUR students and staff. Bennet: “This shows how important the issue is for people. It’s not just our idea, everybody is on board.”Michèle Belgraver of the EFB, in charge of the relation with caterer Albron on behalf of the EUR, takes this movement very serious. A couple of days after it started she had a meeting with the three

students and representatives of Albron. Occupy Albron offers a brief summary of the meeting: ‘Our meeting lasted 1,5 hrs and the main points wefocusedonwere:1.PRICES,2.Openinghoursand 3. Quality.’ Effective immediately, the three initiators are an official focus group that will convene with Albron every four weeks. Doubts that this approach will be sufficient to bring about change have been voiced on the Facebook page. The three students have announced that all input on Facebook will be communicated to Albron and that they will conduct a survey in January. IS/MF

Occupy Albron: Opposed to Bad Catering

Netherlands continues to pay for European studentState Secretary Zijlstra would not mind having a talk with his European colleagues about the costs of foreign students. But he doubts that the Netherlands will be relieved from damages in the near future.

There is indeed a ‘lack of balance’, Zijlstra notes in his response to the House of Representatives. More students from other European countries come to study in the Netherlands than vice versa. He in-tends to make an issue out of this lack of balance Europe-wide.But he expects ‘a lengthy process with uncertain

results’ due to the ‘politically sensitive nature and complexity of the issue’.The discussion is not exclusive to the Netherlands. Austria recently proposed to have the home coun-try of a student cover the costs for their study. Un-der current EU law the host country pays for the study of a foreign student.According to Zijlstra, it may be a matter of time for the lack of balance to reach equilibrium. “Other EU countries on the main land will offer English higher education as well, while living and accom-modation costs in Eastern European countries are significantly lower, and their universities will ap-

pear in international rankings.”Furthermore he points out that foreign students also provide capital: “The influx is largely made up of capable and highly motivated German stu-dents, who clearly provide benefits for the Dutch economy and for our education system.” HOP

1 December 2011 | 29

Images from the Occupy Albron Facebook page

3 september 2009 | 031 December 2011 | 31EM INTERNATIONAL

New Energy in ArtSustainabledevelopment,environmental awareness and scarcity of energy have become familiar terms to all of us. We all are confronted with these issues and deal with them maybe during a lecture, while working on a project or at home. To address the question of energy consumption the Museum Boijmans has launched an exhibition including a multitude of artists each contributing by sharing his view and his idea on energy. There are smart structures, obscure light scattering lamps and objects that might seem completely crazy to you. However each single piece tells a story of how artists bring in their talent to contribute to more sustainability. www.boijmans.nl

ZAND‘Good created the Earth, but the Dutch created the Netherlands’, is a famous saying. At this very moment the Dutch are creating more of their country expanding the harbor of Rotterdam by the Maasvlakte 2. What actually happens is that large amounts of sand are piled up in the sea leading to the creation of new landmass. To monitor this and similar events the photographer Erick Wesselo travelled around the globe visiting many of such land-creating projects that are ongoing at the moment. His documentation of the significant impact induced by changing the face of the earth is presented in the Nederlands Fotomuseum. Wesselo’s style stimulates an artistic atmosphere and allows the viewer to experience the scenery in a unique way. Enjoy high class photography right here in Rotterdam.www.nederlandsfotomuseum.nl

Rotterdam Design Prize 2011The Rotterdam Design Prize is the most prestigious design award in the Netherlands.Since1993ithasbeenawarded to several rising stars that changed our every day life with their innovative and creative ideas in fashion, architectural and industrial design. From the 26th of November onwards this years nominated candidates and their work are presented at the Museum van

Boijmans where it is accessible for the public until the 12th of February 2012. Then a renowned jury will decide upon who deserves the Rotterdam Design Prize 2011, but also the general public will get to vote on who will be the recipient of the famous Public Prize. Visit the exhibition and make up your own opinion on who should take home the prestigious award this year.www.boijmans.nl

RitualsRotterdam is considered the ‘Business Capital’ of the Netherlands. The sky-line of the city center, the large harbor andtheRotterdamSchoolofManage-ment are just some indicators of how serious this city is and always has been. However even in this climate of constant rush and efficiency people

conserved unique rituals that form a strong contrast. Elaborate ceremonies for baptizing, bar mitzvah, weddings or funerals are presented in an interac-tiveexhibitionattheSchielandshuis.While wandering through a labyrinth of impressions, you get to know more on the historic backgrounds as well as the current status of the rituals. Learn more about the various cultures that make Rotterdam a special place. www.hmr.nl

THINGSTODOINROTTERDAMtext Christian Mathis

GOING OUT

Never before have I entered a café with so many loners. And that’s say-ing a lot in port city Rotterdam. Caffé Belmondo is practically full on this Monday morning. Surprisingly, all ta-bles are occupied by one person each. These are primarily students and young freelancers, although one out of place elder sits at the reading table. My request for ‘something different from regular black’ is met by the flirty barista with a latte macchiato, enri-ched with a hint of caramel syrup. Goodness. I find convenient comfort in a corner, where the only free table with a power outlet for my laptop is. This outlet is an extension cord reel standing smack on the floor, adding a little bit of chaos to an otherwise neat and tidy shop. Caffé Belmondo is nice-ly furnished, with plane red and black

walls, lots of wooden furniture, a circle of fauteuils, and elongated white lampshades. The atmosphere has a soothing quality. And so it should, visi-tors here come to study and work while drinking good coffee, not to chat and socialize. At the table next to me sits a lady who brought her own printer – speaking of flex work.Big letters on the outside of the win-dows read: ‘Kennis and Koffie!’, mea-ning knowledge and coffee. There are a couple of silent study rooms availa-ble, in part an initiative of neighbou-ring student housing corporation Stadswonen. Furthermore, meeting rooms on the 1st floor can be reserved if need be. Caffé Belmondo is the ideal place in case your trusted study envi-ronment fails you. TdL (photo: MdG)

Slurping Latte and StudyingLet’s try something different from a regular student bar or trendy club. Caffé Belmondo is foremost a good place for a good day’s worth of study-ing; even more so if you are tired of the library or your own study room.

Caffè Belmondo Goudsesingel 52

Rotterdam

Vibe: 7 Student style: 9

Place to flirt: 8

Coffee: € 2.10 and upLatte macchiato

with caramel: € 3,70

Chris Noth Amerikaanse acteur

Arthur Hartmann, bijzonder hoogleraar Bestuursstrafrecht aan de Erasmus School of Law

DUBBELGANGERS

Of het door de welkomstdrankjes kwam weet niemand, maar al snel gingen de voetjes van de vloer. Hier: Arne Schmidt, volgens eigen zeggen het feestbeest van Cedo Nulli.

De commissie, bestaande uit Lasse Hofstra, Xander Japin, Jeroen de Wit en Jan Hagen, heeft de skispullen alvast tevoorschijn gehaald. Zij zijn er al helemaal klaar voor.

Bij binnenkomst krijgt iedereen een overheerlijk welkomstdrankje. Wat de samenstelling precies is, weet niemand. Gelukkig wordt hier niet te kieskeu-rig over gedaan; een echte student slaat natuurlijk nooit een gratis drankje af.

Stijn Hagenaars en Charlotte van Eijck zijn allebei actief binnen de eerstejaarscommissie. Stijn weet zeker dat hij meegaat, zijn snow-board staat al klaar. Charlotte twijfelt nog een beetje; ze heeft namelijk nog nooit geskied. Après-skiën kan ze in ieder geval al wel.

De commissie prijst niet alleen een skireis aan, maar hier ook een van hun leden, Jeroen de Wit (tweede van links). Voor de geïnteresseer-den: Hij houdt van sport, stappen, bestuurs-kunde en hij kan goed koken.

Voor de rubriek ‘Dub-belgangers’ zoekt EM op de EUR naar look-a-likes van bekende men-sen. Tijdens college het tweelingbroertje van Justin Bieber gezien? Een docent gevonden die sprekend op Angela Merkel lijkt? Suggesties zijn van harte welkom: [email protected].

Wie? Cedo Nulli

Wat? Ski-interesse borrel

Waar? De après-skihut

Leuk? Aan de locatie lag het in ieder geval niet, want die was perfect voor de pro-motie van een skitrip. Ook de skicommissie zelf had er zin in en had al een aantal ski-attributen meegenomen. Toch was het allemaal een beetje spannend, want de skitrip wordt voor de eerste keer georganiseerd. Gelukkig waren de leden het niet vergeten. De meeste zagen de skitrip wel zitten en niet alleen vanwege de après-ski.

‘Blij dat ik glij’? Zonder een motto natuurlijk geen skireis. De commissie ontleen-de het, enigszins dubieuze, ‘blij dat ik glij’ van het aloude TROS-programma ‘Ter land, ter zee en in de lucht’. Volgens de voorzitter van de commissie, Jan Hagen, mag ie-dereen de betekenis zelf invullen. Wel verwacht hij een skireis waar veel moois gaat gebeuren. JvdV

Elfahmi

FEESTDAGENDe baklavas en het offervlees zijn nog niet geconsumeerd, de diya’s nog niet uitgebrand, of onze grote kindervriend Klaas, Sint-Nicolaas van Myra om precies te zijn, vaart weer theatraal en illegaal onze havens binnen. Vervolgens, zodra de goedhei-ligman en de zijnen amicaal het land zijn uitgebonjourd, kan men zich alweer verheugen op het kerstfeest. En als kers op de taart mag men uiteindelijk ter verzoening gelukzalige nieuw-jaarszoenen uitdelen aan jan en alleman. Kortom, een kara-vaan van feestelijkheden trekt deze maanden voorbij: Divalifeest, Offerfeest, sinterklaasfeest, kerstfeest, oudejaars-avond. Deze vieringen, feestdagen, herdenkingen en hoogtijdagen gaan in de regel gepaard met verplichtingen, codes en do’s en don’ts. Symboliek en rituelen zijn een wezenlijk onderdeel van feestdagen. Zonder dat zou een feestdag weinig waarde heb-ben, of zelfs ten langen leste ten dode zijn opgeschreven. Vanwege de sterke ritualisering gaat er een grote druk tot con-formeren uit van feestdagen, waardoor ik niet zo veel heb met het ritueel vieren ervan; de authenticiteit gaat naar mijn me-ning hierdoor verloren. Het lijkt meer op massahysterie. We vieren de feesten om klaarblijkelijk te voldoen aan de verwach-tingen. Het is de schijn ophouden iets leuk te vinden. Ofschoon ik dus niet veel op heb met de cultus en de mores van feestdagen, kan ik paradoxaal genoeg enorm genieten van het feit dat anderen daar wél plezier in blijken te hebben. De symboliek sorteert zelfs effect: het verbindt mensen en ver-broedert bij wijze van spreken water en vuur. Het maakt als het ware het onmogelijke mogelijk. Dat waar wij op andere da-gen niet toe in staat zijn, doen wij zonder nadenken op deze dagen. Mooi om te zien hoe feestdagen houvast geven aan mensen en drempelverlagend werken. We doen het voor de happy feeling, de glimlach en de traan van blijdschap.

Elfahmi el Bouazati is rechtenstudent

BorreltijdAvant-skiborrel

EM08_Omslag.indd 2 28-11-11 12:13

FUSEREN? - Amazon S3 · Daar werken 250 mensen die allemaal IT dienstverlening doen voor...

Documents

Transcript of FUSEREN? - Amazon S3 · Daar werken 250 mensen die allemaal IT dienstverlening doen voor...