L O W L A N D

stichting Popmuziel< Nederland doet de redactie van diverse pagina's op MTV Text. Drie van deze teletel<st-rubriel(en zijn gel<oppeld aan FRET: de concertagenda op pagina 457, het nieuws op pagina 461 en de Lowlands Top 10 ft Releases op pagina 462. De Lowlands Top 10 bevat uitsluitend Nederlandse geluidsdragers en wordt samengesteld op basis van ingezonden briefkaarten van MTV-kijkers/lezers en FRET-lezers (m/v). Je kunt je voorkeur ook electronisch kenbaar maken: stuur een e-mail naar 100424.1757@compuserve.com Begin je bericht met: Lowlands-Top 10.

SPELREGELS Alleen recente releases van Nederlandse platen, cd's en cd-slngles komen in aanmerking. Een plaat kan maximaal 3 maanden in de top 10 staan. De Low;lands Top 10 wordt elke maand aangepast op basis van de briefkaarten die uiterlijk de 15e van de maand binnen zijn.

ADRES

Lowlands Top 10, Redaktie MTV-Text/FRET, Wibautstraat 214, 1091 GS Amsterdam.

1

u

(6)

HONKY SOUL Assoulted (Bahama Kitchen)

JP STINGRAY Blues Stringer (eigen beheer)

TRANSPUNK Champagne Pigs (Urban Records/Rough Trade)

EGDON HEATH Nebula (Cymbeline/Mascot)

GOREFEST Soul Survivor (Nuclear Blast)

BUND JUSTICE Hurt (Killer Whale)

DE HEIDEROOSJES Fifi (Soiid/PIAS)

FROZEN SUN Unspoken (DSFA)

BEESWAMP Sweet Sticky Stuff

BROTHERHOOD FOUNDATION Elevator Music (PIAS)

iÈ

^m-jmmn^nst;'nr Ö, l««>vembi£r^'if# InterFRET: htt |>t//www.pi.net/~s|»n

FEEST! 25 JAAR OOR

50 JAAR BROOD en de

25 ste FRET! (ALS JE ALLE NUMMERS ACHTER

ELKAAR LEGT HEB JE 8 METER BIER!)

DEELNEMEN AAN DE

FEESTVREUGDE?

PROFITEER VAN DE

JUBILEUMKORTING

(10 TOT 25 PROCENT!)

MEER INFORMATIE?

BEL HESSEL

020-6682255

^#AN

TOURAGENDA NOVEMBER 15 De Lunenburg, Loosbroek 16 Mariene, Heerhugowaard 21 Rijnhal, Arnhem 22 Oosterpoort, Groningen 23 Sandobbe, Koudum

DECEMBER 1 City Lido, Groenio 4 De Vereeniging, Nijmegen 5 De Effenaar, Eindhoven • 7 Oude Beurs, Middenmeer 12 Patronaat, Haarlem 13 Noorderligt, Tilburg 14 Lantaarn, Hellendoorn 19 Nighttown, Rotterdam 20 Tivoli, Utrecht 21 Paard, Den Haag 22 Takens, Balkbrug 27 Arsenaal, Vlissingen 28 Bibelot, Dordrecht 30 Paradiso, Amsterdam

MANAGEMENT BOEKINGEN

TELEFOON 023 - 5345551 FAX 023-5346116

ARNO# BENJAMIN eJ

BETTIE SERVEERT #1 BROTHERHOOD FOUNDATION # CANDY DULFER & FUNKY STUFF 1

CAESAR <tt CLAW BOYS CLAW ^

DARYLL-ANN • DIE ANARCHISTISCHE ABENDUNTERHALTUNG #

EBOMAN # EVIL SUPERSTARS #

FLOWERS FOR BREAKFAST # THE GATHERING #

GERD # GOREFEST#

HALLO VENRAY 1 DE HEIDEROOSJES #

HUMAN BEINGS # _ JULIA P* HERSHEIMER •

MAD DOG LOOSE # MAX 404 #

METAL MOLLY # MIZPAH#

OSDORP POSSE 1 SIMMERS

SKIK 1 SOULWAX # SPEEDY J #

THE TREBLE SPANKERS # ^ UNDECLINABLE AMBUSCADE #

URBAN DANCE SQUAD 1 JOHAN •

ZAPMAMA# BOOM! AGENCY # 0513-416307

DOUBLE you CONCERTS # 015-2159555 MOJO MANAGEMENT 1^ 015-2123401

DE EERSTE INDRUK

IS NOG ALTIJD DE BESTE! De Booty Snatchers is een producersduo, bestaande uit Marl< Luppens en Erik Jens, bel<end als ritmetandem van "The Hipbone Connection". Na het uiteenvallen van deze band hebben zij hun werkterrein verlegd en concentreren zich op Triphop, Hiphop en R&B-produkties met wisselende gasten. Op "The Invasion Of... The Booty Snatchers" zijn bijdragen te horen van U-Gene, rapper Pockets en de van Quazar bekende diva Farida Melville Nu overal Verkrijgbaar: de EP met 6 tracks voor de prijs van een CDmaxi! p o i v d o r

De gezellige muziekcowboys brengen je dit keer hun allereerste album "Araban" op CD, met drie extra nummers en dat voor een heel prettige prijs. Marcel "supermod" Kruup, Frank Sloos (een hypnotiserende drummer). Maarten Heijblok (een bassend stuwmeer) en Phantom Frank Genitsen die ook op "Araban" zijn gitaar de ene keer laat stuite­

ren als Jimi Hendrix in een flipperkast en de andere keer laat zingen als een hanige Flamencozanger uit Andalusië. Nu overal te koop: het eerste Treble Spankers album "Araban" met 3 extra nummers voor 'n prettige prijs!

een uitgave van

S T I C H T I N G P O P M U Z I E K NEDERLAND

C O L O F O hoofdredactie: Arjen Davidse eindredactie: Laurence van Haren,

Jan van der Plas redactie: Wally Cartigny,

Jan van der Plas, Joep van Ruiten, Gert Verbeek

illustraties: John Prop, Richard de Nooy

fotografie; Christel Walters, Andrê Bakker, Angelique van Woerkom, Clemens Rikken, Hilde Spaan, Niek Antonise

vormgeving: Dettline

medew/erkers: Helmut Boeyeh Roel Bouman Pablo Cabenda Hannelore Hulshof Ruud Lekx Daan de Mooy Patrick Oxsener Gerrie Spaansen Rolf Strootïnan Roland Wetzels

conoertagenda & redaotiesecretarlaat: Marloes Reus advertenties: Hessel Benedictus uitgever: SPN

redactie & advertentie-exploitatie: Wibautst raat 2 1 4 1 0 9 1 GS Amsterdam telefoon 0 2 0 - 6 6 8 2 2 5 5 telefax 0 2 0 - 6 6 8 5 0 4 1

De (compilatie-Jfoto op de voorpagina van (v.t.n.p.) Guus WIeeumis, Bertha 5, Clara 7 en Paul Elstak is gemaakt door Angelique van Woerkom.

Adver teerders- index: ' t Beest - Blue Note Music - de Boerderi j -Bos Management - Café Kobus Zeeland -Do It Agency - Double You Concerts -Emergenza Rock - Genuine Music Agency -de Kast - KRO's Leidsekade Live - Music To Measure - .nuClarity - Paard - Polygram - SKVR - Stay Tuned Agency - Twin Pigs Studio Café - Van Dik Hout Management -Via Ritmo - de Zingende Fresia's

I N H O U D 4 Bands & Events: Brood ziet Abraham & Amber verovert de States

Laberinto : 'Un klain bitsje Nederlandsj!'

8 SIXpack met Catweazle, Cut, Gutt, Theremin, Seven Eleven en SITP

10 DJ Paul Elstak is doodi Leve producer Paul ElstakI

12 Green Lizard: 'Ach, we zijn ook nog maar kinderen'

14 \^'ederoDStanding van Gospel: Headbangen en housen op woord

16 pMus AAeeuwis kri gt nu al demo's van Boudewijn de Groot en George Kooymans

18 CD-recensies 20 Trance induction maakt ijzersterke techno (en dus geen trance!)

22 Buitenlandse pers l y r i S C H en h y S t @ r i S C h over F r O Z G I l S U H

I "P ^^ Concertagenda 26 J 6 U f l G S T U r C S : Een beetje S G X y in het Frans, Engels en Turks

28 T O r Q maakt R&B, pop, funk, midtempo, ballads en hiphop

29 Archlef-nleuWS: Naslagwerk The Originals; Curve en andere naamgenoten

30 DEMOntage: demo van de maand: S L U R F

32 Lowlands t o p 10

Rectificatie: Een stortvloed von woede daalde binnen enkele dagen na het uttkonnen van de vorige FRET op ons neer, want: "Waar halen jullie de euvele moed vandaan om abusievelijk Micha Baksteen van Ominous Tribe te ver­melden als Beste Bassist van de Grote Prijs 1996 tenwijl dit in werkelijkheid niemand minder dan Stefijn Lehr van het Utrechtse Zool was geworden'', aldus minstens de halve Utrechtse bevolking En inderdaad, ondanks dat Micha natuurlijk ook lang geen onverdienstelijke bosplukker is, moeten wij na enige rugge­spraak besluiten bakzeil te halen en alsnog, met terugwerkende kracht, de eer te laten aan Utreègs baswon-der nummer 1 Stefijn Lehr Hopende bi| deze de gemoederen in de meest centraal gelegen provincie van dit land weer enigszins tot bedaren te hebben gebracht, zwijgen wil verder in diepe nederigheid. De redactie

„.OOK ALWEER TOE M N HET

VIJFENTWINTIGSTE NUMMER!

EEN UITGAVE VAN STICHTING POPMUZIEK NEDERLAND

FRET 3

& <

tekst: Wally Cartigny

Nieuws in het i iort * De hardcore formatie BROTHERHOOD

FOUNDATION heeft onlangs een voor­uitstrevende five-track single uitge­bracht. De versie van het titelnummer Lucky is weliswaar hetzelfde als op de cd Elevator Music, maar daarnaast staan er twee beukende remixen op van het nummer Change Yourself. Het origineel daarvan is ook terug te vinden op de cd. Verder staan er op de single nog twee live-tracks.

* SILKSCREEN is een g i taa r t r i o u i t Amsterdam. Nog niet bi j iedereen bekend, maar onlangs debuteerde het drietal toch maar mooi met hun eerste EP Left Right bij het Engelse platenlabel Dedication (zie Recensies op pagina 18 en 19).

Ook net verschenen is de debuut-cd van TOPAZ. Achter deze naam gaat zanger/instrumentalist Vincent Wehren schuil, in vroeger jaren actief als zanger bij Gin On The Rocks. Als Topaz heeft hij nu een ijzersterke en veelzijdige cd afgeleverd die bijna helemaal in z'n eentje heeft gemaakt. Het onafhanke­lijke label Ala Bianca heeft het album uitgebracht.

Op 30 november presenteert het Mariachi-orkest TIERRA CALIENTE haar n ieuwe cd Raices in zaal Rasa te Utrecht. De groep brengt opzwepende muziek zoals de Mexicaanse cowboys die vroeger maakten. De band trad al eens op in Paleis Soestdijk dus dat ze iets bijzonders te bieden heeft is wel­haast zeker.

Begin oktober is de LUXOR EXPRESS in gebruik genomen voor mensen uit de randstad per spoor naar een concert of andere voorstelling in het Arnhemse Luxor brengt. De trein brengt de bezoe­ker na het sluiten van het theater diep in de nacht terug naar huis.

Het trotse A-elftal van voetbalvereni­ging Haslou uit Elsloo heeft in het pop­festival CONINCX POP een nieuwe shirt­sponsor gevonden. Dat is uniek want meestal is het andersom en hebben fes­tivals zelf sponsors nodig. Conincx Pop hoopt op deze manier haar doelgroep beter te bereiken.

De Zuidhollandse Popunie organiseert in samenwerking met de Haagse zaal 't

Paard op 16 november voor de derde keer het SuperSupertrio Festival. Er zul­len negen bands aantreden: SISTER LOVERS, XYNOBITE, DAVEY, FISH FOR BREAKFAST, VENUS FLYTRAP, BELTANE, BARF, SUBURBS en PRAT'S THE WOBLEM. Het begint om 20.30 uur en de entree is een tientje.

Muzikantendag in Melkweg ill. John Prop

Op maandag 2 december vindt in de Amsterdamse Melkweg voor het eerst de Nationale

Muzikantendag plaats. De dag wordt georganiseerd door Conamus, Music Maker en BV Pop. Het is een informeel congres voor zowel amateur- als profes­sionele musici in de genres pop, rock en dance. Er worden clinics gegeven voor gitaar, bas, keyboards & drums en workshops over studiotechnieken & componeren. Ook zijn er een aantal talk­

shows met onderwerpen als 'hoe word ik snel beroemd en rijk' en 'hoe wordt mijn eigen beheer cd een succes'. Verder is er een vraagbar waar allerlei lastige zakelijkheden vereenvoudigd worden door deskundigen en een markt met stands van allerhande organisaties die met muziek te maken hebben. Aan de dag werken vele bekende artiesten mee zoals Hans Dulfer, Fluitsma en Van Tijn, Jan-Chris De Koeyer (Gorefest) en Tjeerd Oosterhuis (Total Touch). Het evenement

wordt 's avonds afgesloten met een groot feest ter ere van het tienjarig bestaan van De Popprijs. Dan zullen onder meer Osdorp Posse, Bettie Serveert en The Scene optreden, allen ooit winnaar van De Popprijs. De Muzikantendag duurt van 12.00 uur tot 20.00 uur. Het feest van 21.00 tot 01.00 uur. Voor inschrijvingen en informatie kun je contact opnemen met Conamus, Postbus 929, 1200 AX Hilversum, 035 - 6218748.

A n d r e w EIt n i e t naar Van Halen

Het hacfzo mooi kunnen zijn, maar ex-Sleeze Beez zanger Andrew Elt wordt niet de nieuwe zanger van de Amerikaanse superband Van Halen. Vorige maand stond in deze rubriek dat de zanger uit Venio was doorgedrongen tot de laatste dertig kanshebbers voor de vacature van frontman. Inmiddels is duidelijk dat de job hoogst waarschijnlijk naar een Amerikaan gaat en wel naar ex-Extreme zanger Gary Cherone. Elt had rekening gehouden met het niet doorgaan van de droomaanstel-ling bij Van Halen. 'Ik schud even de veren en ga gewoon weer verder met m'n eigen project', aldus de nuchtere Limburger. Dat project van Elt zou overigens best wel eens interessant kunnen worden, daar Don van Spal (Ex-Sleeze Beez) en John Snels (ex-Vengeance, Gin On The Rocks) hem daarin vergezellen.

Kunstbende Organiseert Dansfeesten

Wie danst die bestaat pas echt. Daarom organiseert de Kunstbende in november 5 dansfeesten waarop jongeren elkaar kunnen laten zien wat ze waard zijn. Er is veel te zien en te horen op het gebied van dans, muziek, theater en taal. De feesten worden gegeven onder het motto 'Show me what you've got' en het thema is 'spannend, uitdagend en multi­cultureel'. Het doel is de cultuurdeelna­me van jongeren te vergroten. De loca­ties, data en tijden zijn: LVC Leiden, 9 november, 21.00 uur; Melkweg Amsterdam, 10 november, 20.00 uur; Burgerweeshuis Deventer, 15 november, 21.00 uur; Patronaat Haarlem, 22 novem­ber, 21.po uur; Doornroosje Nijmegen, 29 november, 20.30 uur.

Tentoonstelling 30 jaar Zwolse Popmuziek

13 november opent in Zwolle het nieuwe centrum voor popcultuur De Branie haar deuren. Het is een multifunctioneel gebouw met oefenruimtes, podium, café en kantoren. In het kader van de ope­ning is vanaf 1 november in het Zwolse stadhuis drie weken lang een tentoon­stelling te bezichtigen over de popge­schiedenis van de Overijsselse stad. Met de wetenschap in het achterhoofd dat daar vele foto's van bekende artiesten als Herman Brood en Erwin Karel tussen­zitten, is de tentoonstelling een aanrader voor een ieder die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Nederlandse pop.

mm MTV T E X T N I E U W S

OP PAG. 461

LEIDSE KADE

Elke zondagavond tussen acht en t ien uur is Leidsellade Live! te beluisteren op radio 3. De komende weken zijn live opnames te horen van: -Pearl Jam (concertopnames rechtstreeks uit

BerlijnI), Rowlin' Creek Dippers: zondag 3 november

-Tracey Bonham (concert Melkweg 3-11): zondag 10 november

-Ben Folds Five, Van Vollenhoven (o.v.b.), Undiclinable Ambuscade (o.v.b.) (opnames met publiek tussen 15-17 uur in de kleine zaal van Paradiso, Amsterdam ): zondag 17 november

-Metallica (concertopnamen 12-11, Utrecht): zondag 24 november.

Benefietconcert Amnesty

Amnesty International organiseert op zon­dag 17 november weer een benefietconcert in de Arena Sleep-in in Amsterdam. Er zijn optredens van onder andere Caesar, Mayze en Venus Flytrap. Tussen de bedrijven door wordt informatie gegevens over het werk van mensenrechten-organisatie en worden video's vertoond met beelden van Amnesty-activiteiten. De aanvang van het concert is 20.00 uur. De entree is 15 gulden, maar in de voorverkoop kost een kaartje slechts ƒ12,50. Zij die een knaak willen besparen kunnen terecht bij de VW-kantoren en de AUB-Ticketshop in Amsterdam.

FRET 4

Opleving muziek van eigen Bodem

Het gaat uitstekend met de muziek uit Nederland. De afgelopen zes jaar is de omzet van Nederlandse populaire muziek meer dan verdubbeld. Dat staat in het rap­port 'De meeste dromen zijn bedrog' dat gemaakt is naar aanleiding van een onder­zoek naar de opleving van de Nederlandse muziek. Dat onderzoek is gedaan in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. De reden die in het rapport wordt gegeven voor de ople­ving, is dat platenmaatschappijen en radio­stations meer aandacht hebben besteed aan Hollands talent. Het niet zo dat alle genres evenveel in populariteit zijn gestegen. De koplopers zijn middle of the road muziek, het volkse repertoire en dance (waaronder house en hip hop). Pop en rock doen het volgens het rapport minder goed. De dro­men van bands en artiesten in die genres die zich daarbij bedienen van de Engelse taal, blijven meestal inderdaad bedrog.

Feest van dakloos PH31

Het Amsterdamse cultureel centrum PH31 heeft nog geen passend onderdak gevon­den en organiseert daarom 21 november in de Arena sleep-in in Amsterdam een zoge­naamde totaal-avond. Tijdens dit feest laat de organisatie de voor haar typerende acti­viteiten weer eens zien aan het publiek met rhuziek, theater, kunst en literatuur. Optredens zijn er onder meer van Bad Guano (zenuwachtige disco-rock), Silvershed (gitaarpop) en de hardcore band Gone Bald. Daarnaast zijn er schrijvers, kunstenaars, acteurs en DJ's aanwezig. Het programma begint om 20.00 uur. Entree aan de deur is ƒ 12,50. Maar als je reserveert via de Digitale Stad op Internet kost het een tientje. Voor Reserveringen: http://www.dds.nl/-ph31

a l e n

Al vrezen velen dat hij ieder moment dood neer kan val­len, Herman Brood blijft maar doorgaan met het onveilig maken van het vaderlandse zalencir-cuit. Vijf november wordt de beroemd­ste Nederrocker 50 jaar en dat gaat hij passend vieren met diverse optredens in theaters en op pop­podia. Herman zal tijdens zijn tournee niet alleen spelen met The Wild Romance, maar ook met een reggae-band. Een en ander moet gaan resulte­ren in een spetteren­de tv-show en een live-cd. foto: Alex de Groot

Nijmeegse zangeres w o r d t Amer ikaanse ster

Ooit gehoord van ene Marie-Claire Creemers uit Nijmegen? Zegt haar artie­stennaam Amber al iets meer? Ze staat met het dance-nummer This Is Your Night in de Hitlijsten. Een hele prestatie natuurlijk, maar wat opvallender is, is dat Amber in de Verenigde Staten met hetzelfde num­mer een grote ster aan het worden is. Ze treedt er nu met grote regelmaat op in dis­cotheken en weet nauwelijks hoe ze geïn­teresseerde journalisten van zich af moet

slaan. En dat allemaal door toedoen van twee broertjes uit het Duitse Hamburg die haar een jaar of wat geleden ontdekten. Meer dan 100.000 singles heeft ze nu alleen al in Amerika verkocht. Daar zal eind november ook haar debuutalbum uit­komen. Wanneer Nederland kennis mag maken met die cd is nog niet duidelijk. Amber zelf denkt dat ze eerst meerdere hits moet scoren voordat de platenmaat­schappij het hier ook aandurft."

nff^'d:

M uziekpodium Het Spieghelhuys in Nederhorst Den Berg (bij Weesp) organiseert net als vorig jaar een competitie voor

beginnende popbands en duo's met een professionele instelling. Het concours is 18 oktober van start gegaan, maar artiesten kun­nen zich inschrijven tot en met 1 december 1996. Let wel, het mag gaan om bands uit alle delen van het land. Elke maand wordt in het Spieghelhuys een voorronde gehouden waarbij een professio­nele jury beslist welke bands er uiteindelijk in de finale komen die op vrijdag 4 april plaatsvindt. De winnaar daarvan mag een demo opnemen in de bekende Bullet Sound Studio's. Bands met een repertoire van covers en eigen nummers in het middle of the road genre kunnen zich inschrijven door een demo, bio en een foto te sturen naar: Robert van Ginkel, H.R. Holsthof 14, 1382 SK Weesp, tel. 0294 411223.

B ands uit de provincie Utrecht en de regio Eemland kunnen zich via de home page van het radioprogramma Landgoed

Amerstaete van Omroep Amersfoort presenteren op Internet. Groepen die interesse hebben kunnen contact opnemen met Landgoed Amerstaete, Postbus 712, 3800 AC Amersfoort. Wil je alvast een kijkje nemen bij het Landgoed op Het Net: http://www.woridline.nl/~moquette/landgoed.

D atzelfde radioprogramma Landgoed Amerstaete is op zoek naar bands en artiesten die aandacht willen in één van de

uitzendingen. Daarvoor kun je materiaal sturen naar het hierbo­ven genoemd adres.

H et Rotterdamse Podium de Vlerk organiseert op vrijdag 27 december een talentenjacht voor schoolbands uit de regio

van Rotterdam. De hoofdprijs bestaat uit het opnemen van een demo in de Via Ritmo studio en een optreden in Nighttown t i j ­

dens de Roek-Rotonde van komend voorjaar. Bands die zich in willen schrijven moeten aan een aantal voorwaarden voldoen. Ze moeten redelijk gevorderd zijn als groep; minimaal de helft van de bandleden moet op de middelbare school zitten; de groep moet een optreden van een half uur kunnen verzorgen en slechts de helft van het repertoire mag bestaan uit covers. Voldoet jouw band daar aan, stuur dan een demo naar: Podium de Vlerk, Boompjeskade 14, 3011 XE Rotterdam, o.v.v. Highschool Pop Competition. Voor informatie: 010-4145288.

T ekstschrijvers opgelet: Stichting Het Viadukt en Muziekcafé Koekkoek in Groningen roepen jullie op om tot 16 november

Nederlandse of Groningse teksten op te sturen om mee te dingen naar de Gouden Pijp Trofee. Die beker gaat naar de schrijver van de tekst die elf december als beste uit de bus rolt na het voorge­dragen van de genomineerde teksten door een aantal dichters. Op veertien december worden er bovendien bij Stichting Viadukt tien bands geloot die op dezelfde dag muziek zullen maken bij de winnende tekst, 's Avonds worden de nummers opgevoerd en beoordeeld door publiek. Geïnteresseerden kunnen schrijven naar: Het Viadukt, H.l. Wicherstraat 2, 9723 AG Groningen. Vergeet niet behalve de adresgegevens ook je instrument te ver­melden.

Z uidhollandse tekstschrijvers kunnen weer meedoeri aan het Singer/Songwriter Festival dat in november en december

plaatsvindt. Er zijn vele prijzen te verdelen waaronder ƒ 1000 voor de winnaar. Na vier voorrondes (17 nov. Bibelot, Dordrecht, 24 nov. LVC, Leiden, 30 nov. Rotown, Rotterdam, 6 dec. Paard, Den Haag) wordt de finale gehouden in het Rotterdamse Rotown. Meer weten? Bel snel met Désirée Elens of Polly Oskam van de Popunie: 010-4123455.

Nieuws in het kort De Zwolse fo rma t ie PTS heef t in eigen beheer een derde album opge­nomen en uitgebracht. De plaat heet Campaign en de release ervan zal door de groep ondersteund worden met een akoestische tour langs pla­tenzaken in het hele land. De cd word t were ldwi jd gedistr ibueerd door de Engelse maatschappi j Pastische.

BREZHNEV heeft met het vertrek van zanger Heidi een f l inke aderlating ondergaan. Heidi zou er vandoor zijn met een Belgisch meiske en ergens in Gent of Boedapest (?!) verkeren om een nieuwe band op te richten. In ieder geval is hij wel te horen op de nieuwe EP Rocket To America van Brezhnev die in november verschijnt. Tot een nieuwe zanger is gevonden t oe r t de band met een in ter im schreeuwlelijk die luistert naar de prachtige naam Bill Hawkhead.

Jongerencentrum CANIX in Lottum bestaat 20 jaar en dat wordt gevierd met een dubbel-cd die 30 november verschijnt. Daarop staan nummers van 24 bands die minimaal één Lottummer in de gelederen hebben. Een blik op de lijst van opgenomen bands leert ons dat een der LOÏS LANE-bandleden ook uit het Noord-Limburgse gehucht komt . De cd wordt verkocht voor het fijne bedrag van 25 gulden.

THE BUTCHER'S WIFE komt binnen­kort met een nieuw album waar maar liefst 24 nummers op zullen staan. De cd gaat Sister heten en er zullen twee singles van getrokken worden. Aan de vooravond van de release zal de groep op 23 november optreden in de Amsterdamse zaal Twin Pigs.

Op 4 november verschijnt de nieuwe single Free & Loaded van THE PIL­GRIMS. Later dit jaar zal ook de relea­se van het nieuwe album volgen dat als t i t e l Asylum heef t gekregen. Vanaf 1 november toeren The Pilgrims weer volop in het clubcircuit.

Het nieuwe gebouw van POERVOE in Mierio wordt in het weekend van 15, 16 en 17 november feestel i jk in gebruik genomen. Extra reden to t feesten is dat het podium 23 jaar bestaat. De toegang voor deze drie avonden is gratis! Zie de concert­agenda voor het programma.

De finale van de Limburgse talenten­jacht NU OF NOOIT op 9 november in de Hanenhof in Geleen zal moeten uitmaken welke band uit Limburg wordt afgevaardigd naar de Grote Prijs van Nederland 1997 (zie concert­agenda voor de namen van de finalis­ten). Speciale gast van de avond is WICKED WONDERLAND.

Op zondagmiddag 1 december vindt in Willem II in Den Bosch de presenta­tie plaats van de cd Tien Jaar Wraak van Brabant. Hierop zijn behalve de winnaars van de laatste vijf Wraken (BO THE RUDE, THE NOZEMS, BOT­TOMS UPI, THUNDERIN' HEARTS en GREEN LIZARD) ook CITY PIG UNIT, BROTHERHOOD FOUNDATION, PLUNK en UNDECLINABLE AMBUSCA­DE te horen. Tijdens de presentatie zal een aantal van deze bands eikaars (en eigen) werk spelen.

FRET 5

Salsa en heavy metal: een combinatie die je niet bedenlct maar toevallig vindt. In hun vaderland Venezuela vonden de leden van de groep Laberinto weinig gehoor voor hun opmerlcelijke combi, maar Nederland gaat nu in rap tempo plat. Een nieuw genre is gebo­ren: de metalatino.

' J 1 •< I 1 i 1 > i t i ^ i J r I 1 1 J s i ' Ji

e hoort er alle talen van de wereld, behalve Nederlands. Het paartje dat naast mij in snel tempo dronken wordt babbelt Frans, de

jongen achter de bar neemt bestellingen op in het Brabants, een zwetende brulboei achterin snauwt Amerikaans en op het podium cockneyt een oude, kalende Londenaar met paardestaart de blues. Dit is het soort tentjes in Amsterdam waar je regelmatig leden van de Venezuelaanse 'metalati-no'-band Laberinto zult aantreffen. Om zomaar wat te babbelen, een biertje te drinken of, en dat is het meest waarschijnlijk, om te jammen. De blues heeft vanavond dan ook een Zuid-Amerikaans tintje. Verscholen achter het volslan­ke lichaam van de paardestaart zit Laberinto-drummer Toro Bernal, naast hem heeft collega Gregorio zijn imposante torso en de al even indrukwekkende, zessnarige basgitaar op een barkruk gehesen. Niet veel later komt ook per­cussionist Miguel Padron de tent binnen en klimt met conga's en al het podium op. Het blijft een vreemd gezicht, een paar ruige metaljongens (veel haar, veel baardjes en stukjes tatoeage die onder kledingsstukken uitkomen) die oude man­nen begeleiden tijdens clichématige bluesdeun­tjes.

'Van jammen leer je veel', meent Toro. 'Je speelt met andere mensen, je leert andere soorten muziek maken.'

M u l t i c u l t u r e l e w a s d o m Laberinto weet zelf maar al te goed waar een bre­de muzikale kennis toe kan leiden. In 19S9 ont­dekt de groep in een demostudio in Venezuela bij toeval hoe hun grote muzikale liefde, metal, en de muziek uit hun jeugd, salsa, samen een unieke sound opleverden. In hun thuisland vonden ze echter maar weinig gehoor. Gitarist Pablo Minoli: 'De nationale platenindustrie was puur gefocust op traditionele muziek, voor rockbands was geen plaats.' Ais de groepsleden daarop in 1992 na enige omzwervingen in Amsterdam belanden, ontdek­ken ze dat er meer is tussen latin en metal. Ze ontmoeten mensen uit de hele wereld, maken muziek met ze en absorberen gulzig alle stijlen die ze voorgeschoteld krijgen. En dat heeft ook zo zijn invloed op Laberinto. Wat ooit, zo'n tien jaar gele­den in Caracas begon als een pure metalband komt in Amsterdam tot volledige multiculturele wasdom, hoewel metal en latin de belangrijkste ingrediënten blijven. Op de tweöde cd Priority heeft de traditionele Zuidamerikaanse muziek behoorlijk terrein gewonnen op de metal. Pablo: 'We zijn nu op een punt aangekomen waar we altijd al wilden zijn, namelijk ergens in het midden tussen metal en latin.' Nog altijd wordt in Venezuela vreemd aangekeken tegen de metalatino van Laberinto, vertelt Pablo: 'Niet zo lang geleden ontmoetten we een salsa-groep uit Venezuela hier in Amsterdam, echte topmuzikanten. Toen die gasten ons hoorden waren ze_ compleet verbijsterd. Ze hadden nooit gedacht dat zo'n rare mix van stijlen mogelijk was. Ze vonden het te gek, althans dat neem ik aan. We hebben nog de eer gehad met ze te jammen. Geloof me, in Venezuela was zoiets nooit mogelijk geweest. De verschillende stijlen van muziek zijn daar strikt gescheiden. Hier in Amsterdam kan het dus wel. Heel raar eigenlijk.' Toch verwacht Pablo dat Laberinto ook in eigen land terrein zal gaan winnen. 'Nu we respect krij­

gen in Europa, denken ze daar ineens: ah, da's een goede band!' Toro: 'Ze begrijpen de muziek nu meer dan vroe­ger. Er zit nu ook nog wat meer traditie in onze muziek, we hebben onze afkomst nooit verloo­chend. Daarbij wordt het mixen van stijlen steeds populairder in Venezuela. Jazz wordt vermengd met traditionele muziek tot latin-jazz, en dat mixen ze weer met reggae.'

S e p u l t u r a Maar ook het zo vooruitstrevende Nederland moest wennen aan de muzikale capriolen van Laberinto. Toro herinnert zich het eerste optre­den in Eindhoven. 'Dat is een échte metalstad. Die mensen begrepen niets van wat wij deden. Maar de tweede keer dat we daar speelden, gin­gen ze totaal uit hun dak. Je moet mensen even de tijd gunnen om aan iets te kunnen wennen.' Als je met Toro en Pablo praat, zeg ze dan niet dat Sepulture eenzelfde soort mix maakt tussen metal en Zuidamerikaanse muziek als Laberinto. Want dan krijg je direct een ellenlange rij ver­schillen voorgeschoteld. Zo gebruikt Sepultura volgens Toro percussie-instrumenten met synthe­tische vellen zoals timbales en die hebben weer een veel hoger geluid dan de met huiden vervaar­digde conga's van Laberinto. En Pablo haast zich verder om te zeggen dat Laberinto begon met het mixen van metal en latin toen nog niemand van Sepultura had gehoord. 'Mensen zeggen altijd dat we Sepultura nadoen en daar we zijn we een beet­je ziek van. Begrijp me goed, we hebben een enorm respect voor ze. We hebben dezelfde ach­tergrond als zij en die groep heeft een grote deur geopend voor Zuidamerikaanse muziek. Maar muzikaal zijn we compleet verschillend.' En vraag ze ook niet waarom ze het in godsnaam nodig vonden om de cd af te sluiten met Whole Lotta Love van Led Zeppelin. Pablo gaat even naar de wc en Toro schraapt zijn keel om voor de zoveelste keer Het Verhaal te vertellen. 'We komen altijd in een bar waar ze een jukebox met oude platen hebben. En altijd zetten we weer Wliole Lotta Love op. üp een gegeven moment zeiden we: waarom zouden we niet eens probe­ren om dit nummer op onze eigen manier te spe­len. Het middenstuk bestaat tenslotte uit percus­sie. Toen we het hadden uitgewerkt vonden we het zo leuk dat we het ook op wilden nemen. Maar voor alle duidelijkheid, we hebben dit num­mer niet gedaan om een goedkope hit te scoren. Ik vind zelfs dat onze eigen materiaal beter is dan deze cover.'

Waarom dan toch gekozen voor een cover in plaats van een eigen nummer? Laberinto heeft toch geen cover nodig? Toro: 'Dank je wel, maar dat had je nooit geweten als we 'm niet hadden opgenomen!. Maar misschien hoort Plant of die andere gast, hoe heet-ie, ooit deze versie en vindt ie hem goed. Dat zou toch prachtig zijn. Ze zijn nog steeds grote helden van mij en een heleboel andere mensen.'

C o m p e t i t i e Inmiddels zijn de muzikanten van Laberinto in de positie dat ze zelf fans hebben, in wier ogen ze helden zijn. Is dat ook wat ze ambiëren? Pablo: 'We zullen niet sterven voor onze ambities, üp dit moment is het belangrijkste voor ons: 1. muziek maken 2. rond kunnen komen van muziek en 3. gelukkig zijn. Daarom zijn we ook hierheen geko­

men. We kunnen hier al onze tijd en energie in de band steken zonder ons zorgen te hoeven maken. Dat we naar Nederland kwamen was dan ook geen carrière-stap, meer een culturele keuze. Anders waren we wel naar de Verenigde Staten gegaan. In de VS speelt op elke hoek van de straat wel een band. Het is niet zo dat we bang zijn voor competitie, maar we wilden ergens heen waar we rustig ons eigen ding konden doen. Bovendien, we zijn niet zo kapot van de politiek daar. We prefereren het systeem hier.' Verschillende teksten van Laberinto gaan over het onrecht dat in Venezuela bestaat. Hoeveel zin heeft dat als je in Nederland woont? Pablo: 'Nu we hier zijn, kunnen we Venezuela van de buiten­kant bekijken. Je kan problemen beter zien van buitenaf, omdat je iets hebt waarmee je kan ver­gelijken. Je hebt ook tijd om na te denken over hoe we dingen kunnen veranderen met onze muziek. De volgende plaat moet vijftig procent Engels, vijftig procent Spaans worden. Zodat wij er ook meer met de mensen over kunnen praten.' Toro: 'Op een dag gaan we ook terug om voor ze te spelen. Waarschijnlijk volgend jaar al. De tek­sten zijn natuurlijk ook voor een deel bedoeld als informatie. Veel mensen hier weten niks over wat er daar gebeurt.' Pablo: 'Maar we hebben het niet alleen over Zuid-Amerika, we. stippen ook hele existentiële proble­men aan. You're Dead gaat bijvoorbeeld over het feit dat mensen nooit tevreden zijn met wat ze hebben. Ze willen dit, ze willen dat. En zodra ze het hebben, wil len ze weer wat anders . Nederlanders klagen bijvoorbeeld over bussen die te laat komen, terwijl jullie hier één van de strakst geregelde openbaar vervoerssystemen ter wereld hebben.' Toro: 'Een arme man zonder werk in Zuid-Ame-rika voelt zich vreselijk omdat hij geen geld heeft om van te leven. Een werkloze hier heeft in verge­lijking met hem alles, maar ook hij kan zich vrese­lijk voelen. Dat is logisch, dat is menselijk.' Op de hoes van de cd Priority prijkt een echt hart. Zo op het eerste gezicht ziet het er behoorlijk onsmakelijk uit. Het was echter niet de bedoeling daarmee te shockeren, vertelt Pablo: 'Absoluut niet, het is juist iets heel puurs. Het idee erachter is dat je dingen vanuit je hart moet doen. Van de buitenkant zie je niet precies wat het is, mensen zien iets glibberigs en denken inderdaad: gadver­damme. Maar als ze het cd-doosje opendoen en het hele hart zien, dan is het toch al snel van: mmm... (trekt een vertederd gezicht)!' Toro: 'We zijn ook helemaal geen types om te shockeren. Als je bijvoorbeeld naar een normaal metalconcert gaat, dan is alles zwart, in ons geval heerst er een andere atmosfeer. We spe­len metal, maar we willen ook gevoel tonen, feest vieren, zodat mensen zich vermaken.' Inmiddels wordt Laberinto gezien als half Neder­lands, anders hadden ze nooit in FRET gestaan. Voelen jullie je ook een beetje Nederlands? Toro: 'Nee, en aan dat koude weer zal ik ook nooit wen­nen. Maar we hebben altijd al gezegd dat dit ons tweede thuis is. En als jullie het niet erg vinden, blijven we hier wonen. Op sommige plaatsen waar we spelen staat op de. poster achter onze naam NL-streepje-VEN. Dat vinden we prima. Als we ooit Nederland ergens zouden moeten represen­teren, dan doet we dat. Of we al Nederlands spre­ken? (grinnikt) U n k l a i n b i t j e . '

PRET 6

Patrick Oxsener

fotografie André Bakker

F R E T 7

J

ff

Catweazie 'Japanse platendeat via Internet'

Emil (zang), Axe (gitaar), Erik (bas) en Michael (drums) heten ze en tezamen noemen ze zich Catweazie. Ze komen uit Groningen en maakten pas hun eerste plaat­je, de mini-cd Cash And Pain Remain. Daarop staat furi­euze maar ook melodieuze hardcorepunk. Opmerkelijk genoeg verscheen het plaatje via een Japans (!) label. Hoe komen vier Groningers aan de andere kant van de wereld terecht? Axe: 'Michael had via Internet een advertentie verspreid, waarin stond dat we op zoeken waren naar een platenmaatschappij. Daar kwamen zo'n tien reacties op. Omdat we de release binnen een bepaalde termijn gerealiseerd wilden hebben, viel een aantal labels af. Tussen de reacties zat ook een bericht van een Japanse jongen die vreselijk enthousiast was. Hij runt de Oostaziatische vestiging van het Amerikaanse Profane Existence-label. Hij heeft het plaatje uitgebracht. Het is allemaal heel snel gegaan. Omdat we met elkaar communiceren via e-mail konden we alles vlot regelen.' Dankzij de Amerikaanse connectie verschijnt het debuut van Catweazie niet alleen in Japan maar ook in de VS, een deel van Azië en Europa. De eerste oplage is 2000, een aantal waar de meeste Nederlandse bands bij hun debuut alleen maar van dromen. Nadeel van de Japanse deal is wel dat de groep in Nederland zelf de promotie moet regelen. 'We moeten het vooral heb­ben van recensies. Tot nu toe zijn die steeds goed. Ook via Internet bereiken we aardig wat mensen.' Catweazie bestaat al tien jaar, waarvan vijf in de huidi­ge samenstelling. 'We zijn niet snel met ons debuut. We hebben die tijd gebruikt om te groeien en zicht te krijgen op het wereldje, zodat we heel bewust keuzes kunnen maken.' Eén van die keuzes was die voor producer Menno Bakker, bekend van NRA en Spawn en de Bunts Studio in Utrecht. 'We wilden een goede productie, zeker bij ons soort muziek slipt de boel gauw dicht. Dat wilden we voorkomen. Er hebben daar al aardig wat hardcore-groepen opgenomen en we wisten dus wat we konden verwachten'. (Roel Bouman)

Cut Gutt 'nog niet helemaal duidelijk wat het is' 'Grote Prijs net zo lief niet gewonnen'

Waar een fax niet toe kan leiden. Een jaar nadat de Haarlemse groep Beatcream uit elkaar is gegaan, pre­senteert de voormalige bassist Dré van Rooyen zijn nieuwe eh... project: Cut. 'Het is mij ook nog niet hele­maal duidelijk wat het is. Het is een soort project, zoveel is wel duidelijk. Ik heb ook een aantal jongens achter de hand om de nummers live te spelen. Maar optredens hebben voor mij geen grote prioriteit. Mocht het er per ongeluk toch van komen dan wil ik met Cut vooral de grotere zalen als De Melkweg en 't Paard doen.' Nog iets wat we zeker weten: de cd heet Recht Van De Straat en is verschenen bij DJax Records. Dré nam het plaatje begin dit jaar op in zijn huiskamer. De meeste instrumenten speelde hijzelf, af en toe sprongen zijn voormalige collega's van Beatcream bij. 'Ik was hele­maal niet van plan om een cd op te nemen,' legt Dré uit. 'Het was meer een wens om na Beatcream eens iets alleen te doen. Na een paar weken heb ik de opna­men op een opneembare cd gezet. De opnamen wer­den voor de grap gemasterd en op cd-r gezet. Op aan­raden van een paar vrienden stuurde ik een aantal faxen met daarop de afbeelding van het cd'tje naar wat platenmaatschappijen. De week daarop kon ik langsko­men bij DJax, waar ik een contract onder mijn neus kreeg geschoven.' Dré beseft dat zijn huiskameropnamen niet bij iedereen in de smaak zullen vallen. Wat betreft het gitaarspel kent Dré zijn beperkingen en voor de opname-appara-tuur gaat hetzelfde op. 'Het is een controversieel plaat­je. De kans bestaat dat mensen het niet zullen begrij­pen of er weinig mee kunnen. Mensen zijn over het algemeen nu eenmaal gewend aan superdeluxe pro­ducties. Het ging er om met weinig spullen iets te doen en met simpele dingen veel lawaai te maken.' (Daan de Mooy)

Op vrijdag de dertiende september won de Haarlemse hiphopband Gutt de Grote Prijs van Nederland in de categorie black dance. Een reden om een gat in de lucht te springen, zou je denken, maar in de ogen van de Haarlemmers was het toch vooral een ongeluksdag. Drummer Martijn Peerenboom: 'We moesten 's nachts om half drie spe­len, maar de soundcheck stond al gepland 's middags om half vier.' DJ Moola: 'We waren keurig op tijd aan­wezig, maar moesten minstens anderhalf uur wachten voordat er wat gebeurde. En terwijl de eerste band ruim twee uur lang kon soundchecken, mochten wij maar één nummertje doen.' Echt verontwaardigd raakten de jongens pas nadat ze 's nachts rond half vijf hun beker uitgereikt hadden gekregen. Mark herinnert zich: 'Ik stond in een hoekje, niet eens echt te luisteren naar de uitslag. Op een gege­ven moment stootte iemand uit het publiek me aan en zei: 'Hé, je hebt gewonnen.' Maar moet je Je voorstel­len: Je doen mee aan een competitie, je wint, krijgt een beker en drinkt even een biertje in de kleedkamer. Dan ga je terug naar de kleedkamer om je spullen af te bre­ken. Pas als je je versterker in de bus hebt getild reali­seer je Je datje nog een boel geld en een onkostenver­goeding tegoed hebt. Dus wij naar de organisatie maar die bleek al vertrokken naar Paradiso, naar het andere gedeelte van de Grote Prijs, om een beetje uit te fees­ten. Dus wij ook naar Paradiso. Moesten we zelfs nog soebatten om daar naar binnen te komen! Wij riepen: 'Wacht eens even. Zo werkt het niet. Wij zijn de win­naars van de Grote Prijs en wij hebben een zakelijk ding af te handelen.' De hiphoppers van Gutt hopen dat alle ergenissen bin­nenkort teniet gedaan worden door een positieve natrilling. 'De winnaar van de Grote Prijs krijgt normaal veel belangstelling van de pers maar dat hebben we eigenlijk nog niet gehad. Misschien komt dat nog. Er zijn wel wat meer boekingen binnengekomen. Vrienden en kennissen hebben naar zalen gefaxt dat de Grote Prijs-winnaar te boeken is. Daar zijn aardig wat reacties op gekomen,' aldus Moola. Hij besluit resoluut: 'We hebben die avond heel goed gespeeld. Dat vind ik het grootste pluspunt aan het hele gebeu­ren. Maar ik had die hele Grote Prijs net zo lief niet gewonnen.' (Hannelore Hulshof)

Seven Eleven 'Een grote funkfamilie'

Eigenlijk heet-ie Marcel Kaatee. Maar omdat in de VS iedereen 'Kaytee' tegen hem zei, is dat uiteindelijk zijn stage-naam geworden. Prachtige naam natuurlijk voor iemand die in een P-Funkband speelt. En wat dacht u van namen als Captain Hurk, Dodge of E On The Key? P-funkier kan het bijna niet. Dat geldt ook voor de band waarin deze kleurrijke figuren zich hebben verzameld: Seven Eleven. De band maakt funk met een grote P, zoals blijkt uit de dit najaar verschenen verschenen debuutplaat The Come Out, maar vooral ook uit de optredens op P-funkfeesten en in het clubcircuit. Achterlijke hoeden, getikte brillen, glamour en glitter, reusachtige dobbelstenen en een publiek dat massaal 'op de één' gaat. Erg gezellig natuurlijk, maar brengt Seven Eleven ook iets nieuws? jazeker wel, vindt Kaytee. 'In de V.S. vinden ze dat we een eigen sound hebben. Eurofunk noemen ze het al. Zelfs Bootsy Collins zegt dat dit helemaal niet Amerikaans klinkt.' Hoho, wacht even. Amerikanen, Bootsy Collins... Is Seven Eleven het soms stiekem aan het maken in de VS zonder dat wij daar wat vanaf weten? 'Nee hoor, maap ik kom gewoon regelmatig in de VS, omdat ik het een te gek land vind. En onze bassist Dodge is voorzitter van de Bootsy-fanclub in Nederland en spreekt Collins weleens. Wij zijn zelfs een keer bij hem langs geweest. Een aardige man, ja. En hij was heel enthousiast over Seven Eleven. Hij heeft gezegd dat hij graag de tweede CD zou willen produceren.' Met de connecties zit het dus wel goed. The Come Out kwam tot stand in samenwerking met de Amerikaanse producer/muzikant Menace, bekend van onder meer LaToya Jackson, Maceo Parker, Bootsy Collins. Kaytee: 'Hij kwam met hele leuke ideeën voor bijvoorbeeld zangpartijen, daar hebben we hem ook de credits voor gegeven. Verder zingt hij hier en daar mee en bespeelt hij wat toetsen. Met zijn uiteindelijke mix waren we minder tevreden. Hij had het erg extreem gemaakt met veel elektronische effecten, samples, dameskoortjes. Dat hebben we er allemaal uitgehaald, want zo zijn wij niet.' Toch is Seven Eleven niet vies van extreme dingen. Onlangs deed de negenmansformatie de eerste try-out van Funky Facts, een avondvullend programma vol glitter en glamour met een dj, een modeshow en de band. Seven Eleven is een hechte familie, vertelt Kaytee. Toch verliet zanger/toetsenist U-Gene onlangs de clan voor de Urban Dance Squad. 'Ze hebben hem gewoon weggekaap en dat vind ik toch vervelend. Het bittere is dat hij bij ons als zanger heel belangrijk was, terwijl hij bij UDS alleen toetsen speelt. Uit zijn oogpunt snap ik het wel. Maar ik zie hem nog nog weleens terugkomen. Hij zit daar in een professionele organisatie. Bij ons is de sfeer toch uniek. Veel leden van Seven Eleven spelen ook bij andere bands, waar ze veel meer geld mee kunnen verdienen. Maar het liefst spelen ze in Seven Eleven. Dat zegt toch wel wat.'

SITP laat er geen gras over groeien

SITP is een trio uit Tilburg dat op zijn zachtst gezegd nogal maffe muziek produceert. De band maakt gabbertechno en combineert dat met scheurende gitaren en overstuurde zang. De belangstelling is er tot nu toe vooral uit het rockcircuit, maar de bedoeling is dat ook de dance-liefhebbers voor de bijl gaan. De band wil overigens wel méér, zo snel mogelijk. Interviews bijvoorbeeld. Amper had ondergetekende met één der bandleden een afspraak gemaakt of een tweede belde op met het voorstel het interview te bespoedigen. Gedrag dat past bij de gretigheid van dit gezelschap. Ook over het maken van een plaat heeft SITP geen gras laten groeien. De band bestaat nog geen tien maanden, maar heeft nu al de cd Soundcarrier in de winkels. Een ander wapenfeit is het behalen van de derde plaats bij de Wraak van Brabant. Dan mag je wel een beetje aandringen. SITP staat voor Shoot Innocent Tres Passers. Ook het driemanschap zelf bedient zich van artiestennamen. Zanger William van der Voort heet op het podium Wowbagger. Gitarist Jeroen Zengers luistert ook naar de naam P.A. Marvin en bassist, programmeur en groepsbrein Hans Timmermans is beter bekend als B.B. Eén van de eigenaardigheden van SITP is dat Wowbagger altijd door een megafoon zingt. 'Dat is niet zozeer voor het geluid, maar omdat ik mezelf zo kaal voelde op de bühne. Eerst ben ik op zoek gegaan naar speelgoed, een kinderwalkie-talkie bijvoorbeeld. Maar toen zag ik in een catalogus een voordelige megafoon en heb die aangeschaft. Dat ding is er de oorzaak van dat mensen ons als een industriële metalband beschouwen. Dat zijn we helemaal niet. We willen eigenlijk meer de kant van de dance op, daar valt meer te beleven.' Op dit moment werkt SITP aan een nieuwe stageshow. 'Het moet echt een spektakel worden, met veel licht en videobeelden en natuurlijk onszelf als middelpunt. Veel rare kleding en altijd weer iets anders. De verrassing is absoluut het belangrijkste, daardoor blijft het leuk voor band en publiek.' Ondertussen is B.B. druk doende voor het album Soundcarrier deals te regelen. Die taak is hem niet vreemd want hij heeft zijn eigen ambient label Double Space. Op de vraag waarom hij de SITP plaat niet daarop heeft uitgebracht, hult hij zich in vaagheden. 'Het zou te makkelijk zijn. Ik wil proberen of het op een andere manier kan... Dit is een lastige vraag waar ik moeilijk op kan antwoorden... Maak er maar wat van... Of ik mijn eigen label te klein vind voor een pretentieus project als SITP? Daar zou Je best wel eens gelijk in kunnen hebben.' (Wally Cartigny)

Theremin 'Blij met de prijs'

Bij de De Grote Prijs van Nederland rolde in de categorie house het duo Theremin als winaar uit de bus. Dat NEMO (alias leme Roede) en The REFU-G (né Johan Mendez) jungle met reggae-en hiphop-invloeden maken doet daarbij even niet terzake. 'Eigenlijk vond ik geen enkele act echt house', zegt johan. 'Maar ik vond alle finalisten erg goed, ze klonken stuk voor stuk prima en het zag er allemaal uitstekend uit. We waren echt verrast.' De verrassing nam nog toe toen Theremin tot winnaar werd uitgeroepen in de categorie beste houseproducer en daarmee een stapeltje sample-cd's, zendtijd bij New Dance Radio en studiotijd bij Dureco won. Het meest blij was het duo echter met het werkbudget van 2.500 gulden. 'Bij dit soort producties heb je ontzettend dure spullen nodig. Dat geld was dus heel welkom.' Ondanks hun Jeugdige leeftijd van 22 jaar zijn leme en Johan al behoorlijk lang actief. Al in 1987 maakten ze deel uit van de Amsterdamse hiphopband The Tower MC's. Nadat die groep uiteenviel gingen ze ieder hun eigen weg, maar vorig jaar kwamen ze elkaar weer tegen. 'We waren allebei geïnteresseerd geraakt in jungle en dat was een mooie basis om samen de draad weer op te pikken.' Optreden gaat Theremin gemakkelijk af. Het is geen statisch gebeuren, zoals bij veel houseacts. Met hun enthousiaste manier van 'MC-en', zoals johan het noemt, grijpen de Amsterdammers iedere kans om het publiek erbij te betrekken. 'Ik denk ook dat het juist dat geweest is waardoor we de finale hebben gewonnen'. Het jonge duo is ambitieus. Ze willen zich meer gaan aanbieden voor junglefeesten. Het eerste echte grote optreden tijdens de Amsterdam Dance Event smaakt naar meer. Bovendien is er contact met de non-hardcore afdeling van ID & T Records. Op korte termijn verschijnt er een white jabel vinylplaat die zal worden verspreid onder jungle dj's. (Roel Bouman)

Van autoriteit tot hitmachine. jarenlang was Paul Elstak als disc­jockey in een discotheek in Den Haag een autoriteit in de onder­

grondse hardcore housescene. De laatste twee jaar maakt hij met zijn eigen platen het grote publiek warm voor het hardere house-

werk. Met succes, want hij scoort hits aan de lopende band. Nu het doel is bereikt is het tijd weer eens wat anders te gaan doen.

Zijn nieuwe cd zal zijn laatste zijn. Dj Paul Elstak is dood.

'In de nabije toekomst ga ik stoppen met optre­den. De act zoals die bekend is onder de naam DJ Paul Elstak zal verder gaan onder een andere naam en ik zal een rol achter de schermen gaan vervul­len als het grote brein. Eigenlijk zou ik dat nu al graag willen doen, maar dat kan nog niet. De fans willen mij er bij zien. Maar na deze cd en de daar­bijbehorende singles is het echt gedaan. Dan kan ik me eindelijk toeleggen op het produceren en nog grotere en commerciëlere projecten opzetten. Onder mijn eigen naam gaat dat niet. Als uitvoe­rend artiest op het podium moet ik hardcore blij­ven. Dat heeft te maken met integriteit, zo werkt dat nu eenmaal.' Paul Elstak staat bekend als Rotterdammer maar is een geboren Hagenaar. In die stad is hij in 1983 ook begonnen als disejockey. Korte ti jd later ver­kaste hij naar Rotterdam waar hij behalve achter de draaitafel ook plaats nam achter de knoppen van het mengpaneel, als producer voor zijn eigen Rotterdam Records. Hij is een intelligente man van rond de dertig, die heel bewust het risico van het opzetten van een muziekbedrijf verkoos boven het volgen van een veilige maar zware studie. 'Ik heb even rechten gestudeerd, maar dat paste gewoon niet bij me. Het was in de periode dat breakdance razend populair was. Ik zat in zo'n dansgroepje en leefde ernaar. Als ik naar de universiteit moest, ging ik gewoon in mijn trainingspak. Daar werd raar tegenaan gekeken, ik kon er totaal niet aar­den. Voor het einde van het eerste studiejaar had ik al besloten een andere weg in te slaan.' Dat deed hij, met succes. Paul werd een pionier op het gebied van gabberhouse en is mede verantwoor­delijk voor de huidige populariteit van het genre. 'Het Nederlandse publiek zat echt te wachten op iets nieuws waar de eigen landgenoten goed in zijn. Met stromingen van overzee zoals hiphop, R&B en breakdance wilde het gewoon niet lukken. Hardcore is hier ontstaan, we vervulden vanaf het begin een voorbeeldfunctie. Daardoor was het ineens weer geoorloofd om Hollander te zijn, waar vroeger alleen Amerikaanse en Engelse bands goed werden gevonden. Overigens zijn we nu wel een beetje over het hoogtepunt heen. Het wordt hoog t i jd dat hardcore zich verder ontwikkelt. Daar ga ik me op korte termijn intensief mee , bezig houden.'

Commercie Na jaren in het undergroundcircuit te hebben gewerkt als disejockey, vond Paul het t i jd om de sprong naar het grote publiek te maken. Hij ging op zoek naar een manier om van hardcore toegan­kelijke liedjes te maken en slaagde daarin. 'Tijdens

een verblijf in Italië raakte ik onder de indruk van Italiaanse muziek. Prachtige zanglijnen, duidelijke melodieën, dat moest volgens mij te combineren zijn met hardcore. En het lukte. Het grote publiek pikte het op en ik brak door als artiest/producer.' Maar niet iedereen in de housescene stond te ju i ­chen bij het succes van Dj Paul Elstak. 'Mensen uit de hardcore underground scene nemen me dat kwalijk omdat ze vinden dat ik te ver ben gegaan. Te commercieel. Maar dat vind ik onzin. Het is muziek die ik ook wil maken, naast andere produc­ties. Veelzijdigheid is volgens mij belangrijk om vooruit te komen in dit v^ k- Want dat is wat ik voor ogen heb. Ik heb een gezin te onderhouden dus de dingen die ik doe moeten wel een beetje zin hebben. Bovendien vind ik het te gek om in de top veertig te staan. Sommige mensen vinden dat een schande, maar daar snap ik helemaal niets van. Dat een band als Green Day zich tegenwoor­dig nergens meer kan vertonen omdat ze 'ver­dacht' worden van uitverkoop, dat is toch bespot­telijk. Met mensen die zo denken, heb ik niets te schaften.'

Imperium Inmiddels is er rondom Paul Elstak een muzikaal bolwerk ontstaan waarin tientallen mensen hun broodwinning hebben. Een hermetisch gesloten en zeer goed draaiend netwerk waarbinnen vol­gens de Rotterdammer bemoeienis van buitenaf

*lk stop op mijn

hoogtepunt'

niet is gewenst. Het bestaat uit twee delen. Aan de ene kant Paul's eigen bedrijf The Forze. Daaronder vallen zijn opnamestudio, het enter-tainmentbureau dat zowel de optredens voor hem als en aantal andere Dj's regelt en de vierdelige Forze kledinglijn. Aan de andere kant staat de pla­tenmaatschappij Midtown Records dat de zaken behartigt van de drie door Paul opgerichte labels Rotterdam Records, Terror Traxx en Forze. De eer­ste twee zijn voor het harde gabberwerk, de laat­ste oorspronkelijk voor happy hardcore. 'Rond het label Forze is het een ti jdje stil geweest, maar nu gaan we weer komen met releases van Dj's die door ons bureau vertegenwoordigd worden.

Verder is er een vierde label op komst. Dat is bedoeld voor echt commerciële producties. Voorlopig alleen binnen de house en dance, maar ik ben er voor om ook nieuwe dingen te proberen. Bijvoorbeeld een crossover vorm waarbij hardcore house vermengd wordt met surfpunk zoals een groep als Pennywise die maakt. Want tot de grote verbazing van velen vind ik ook die muziek hele­maal het einde.' ;.

Nieuwe zangeres Voor de platen die Paul maakt onder de naam DJ' Paul Elstak, werkt hij sinds enige t i jd samen met een nieuwe zangeres. Voorheen stond de beeld­schone Shaydie achter de microfoon, maar zij werd vervangen door de goed zingende Linsey. Over de redenen van het vertrek van Shaydie is nooit echt duidelijkheid geweest. En ook nu wil Paul er bijna niets over kwijt. 'We hebben beslo­ten daar geen exacte uitspraken over te doen. De samenwerking verliep helemaal niet goed, trek daar je eigen conclusies maar uit. Er zijn vele rede­nen, maar die zul je niet van me horen. Ik werk niet meer met haar en volgens mijn informatie doet ze zelf ook niets meer in de muziek. De moei­zame samenwerking hield de zaak op, wij moesten verder. Dat hebben we gedaan door Linsey aan te trekken. Ze zingt fantastisch en heeft een heel positieve uitstraling. Ze lacht heel veel en is spon­taner dan haar voorgangster. Daardoor worden nu ook meisjes to t onze muziek aangetrokken. Voorheen was dat anders. Toen stonden alleen de jongens vooraan te kwijlen bij het zien van Shaydie en waren de meiden zich kapot aan het ergeren.' Maar hoe goed de nieuwe vocaliste ook bevalt, van enige artistieke inbreng is geen sprake. 'Ik geef precies aan wat de tekst en de zanglijn is. Soms verandert ze spontaan een kleinigheidje. Als ik dat geslaagd vind blijft het gehandhaafd, anders niet. Want ik ben de baas en dat blijft zo. Het verleden heeft bewezen dat ik weet wat goed is en wat niet', aldus de maestro. Hij twi j fel t er geen moment over dat de toekomst op haar beurt zal uitwijzen dat december 1996 het juiste moment is om de laatste cd van de act onder de huidige naam uit te brengen. 'Ik stop op mijn hoogtepunt, dat is altijd het beste. Ik ga me helemaal op het produceren storten en draai daarnaast nog een tijdje als club-DJ. Maar ook dat doe ik niet te lang meer. Volgend jaar ben ik de dertig voorbij. Dan wordt het t i jd om uit het voetlicht te treden. Want ik wil niet als een grijs­aard achter de draaitafel in een of ander onguur clubje eindigen.'

FRET 1 0

I I

'Ik wil niet als een grijsaard achter de draaitafel in een of ander onguur clubje eindigen'

H e l m u t ^ ^ ^ Boeyen

foto's: Hilde Spaan

Het jeugdige Tilburgse vijftal Green Lizard sleepte de afgelopen maanden zowel De Wraak van Brabant als De Grote Prijs van Nederland in de wacht en wordt inmiddels algemeen gezien als een van de meest talentvolle nieuwe Nederlandse bands. Nucleus van Green Lizard zijn de drie broertjes Tjon Ajong: getalenteerd en vooral heetgebakerd.

Talentvolle reptielen 'Ach, we zijn ook nog maar kinderen', reageert Remi Tjon Ajong minzaam lactiend. De flamboyante zanger van Green Lizard heeft samen met broer Brian plaatsge­nomen aan een tafeltje, ergens achteraf in Café l'lndustrie te Tilburg. De jongelingen hebben er zojuist een rondje boodschappen op zitten en en passant de grote bladen maar weer eens opengeslagen. Die weten sinds De Grote Prijs van Nederland namelijk ook van Green Lizard en hun pittig gekruide melange van grun­ge, hardcore en metal. Al zijn ze niet alleen enthousiast; de live-reputatie van de band is onomstreden, maar de songs lijden nog aan kinderziektes. Remi kan er zich niet druk om maken. 'Ik vind niet dat ze altijd gelijk hebben. Sommige nummers zijn misschien nog niet helemaal af, maar daar groeien we naar toe. IVlensen moeten niet vergeten dat we pas twee jaar bezig zijn.' 'Het gaat er ook niet om wat critici ervan vinden', vult Brian aan. Remi is het voor de verandering met z'n broer eens. 'Het gaat om het gevoel dat wij erbij heb­ben. Als wij het zó cool vinden dan doen we het ook zó. En als critici daar aanmerkingen op hebben... Dikke Neus! Wat weten zij er eigenlijk van? Als ze het echt zo goed weten, waarom passen ze dat dan niet toe en schrijven ze een monsterhit? Natuurlijk vind ik het prachtig om een goede recensie van ons te lezen. Maar als het een slechte is, kijk ik of ie gelijk heeft. Zo ja, bedankt voor de tip. En anders mag ie wat mij betreft in de stront zakken!'

s)a The Reptilian Experience. 2o noemen de Lizards hun

i| optreden. 'We gaan er altijd honderd procent voor', verklaart Remi. 'Natuurlijk hebben we ook onze minde­re dagen, maar daar prol)eren we onszelf overheen te zetten.' Het is de vraag of het wild pogoënde en van het podium springende publiek het merkt als de band een mindere dag heeft. Ze gaan toch wel uit hun dak. 'Toch is het voor onszelf belangrijk of we goed gespeeld hebben. Anders hebben we naderhand een rotgevoel. Het is niet tof om met vijf te neergeslagen jongens in de bus te zitten. Elke keer als we slecht spe-

p; len heb ik de angst dat mensen ons de rug toekeren.' •' Zo'n vaart zal het echter niet lopen. De Lizard-trein

staat stevig op de rails en zal waarschijnlijk nog menig |5 station aandoen. De inmiddels veelgeroemde energie i die de band uitstraalt is mede te danken aan het feit

dat er drie broers op het podium staan, vertelt Remi. 'je weet hoe broers zijn; die maken vaak ruzie en maken het net zo vaak weer goed. We zijn nu echter op het punt gekomen dat we met vijf mensen zijn en niet

, meer met drie broertjes. Zonder één van die vijf is er geen Green Lizard.' Zanger Remi Is echter de onbetwiste blikvanger van de band. Met een Indrukwekkende stem en een wapperen­

de haardos, maar vooral vanwege zijn opgefokte, haast manische presentatie. Heeft dat iets van doen met z'n Arubaanse achtergrond? 'Wij zijn wat temperamentvol­ler dan gewone Nederlanders. Iets minder koel. Alle drie zijn we erg heetgebakerd. Ik vooral. Driftig maar ook gevoelig. Vroeger was ik een echte opkropper, maar in de muziek kan ik me helemaal laten gaan. Ik ' ben nog steeds soms moeilijk in de omgang. Ik kan heel dominant zijn.' 'Ja,' beaamt Brian volmondig, net iets te snel. 'Maar ik ga mezelf niet veranderen. Zo ben ik nu een­maal. Ik probeer me echter wel op een andere manier te uiten.'

'^(i L(siÈ°m(i

De oorsprong van Green Lizard ligt in huize Tjon Ajong in Tilburg. Thuis was er altijd muziek, vertelt Remi. 'Mijn eerste herinneringen zijn van het orkest van mijn vader dat bij ons beneden in de kamer repeteerde. Ze noemden zich Wllly Latino's Caribean Showband en maakten Zuid-Amerikaans georiënteerde muziek. Als kind leerden we ai dat in muziek alles kan en alles mag. We zijn thuis altijd gestimuleerd om iets met muziek te doen. Willy heeft z'n eerste gitaar van m'n vader gehad. En hij wilde ook altijd dat ik pianoles nam.' 'In de zesde klas heb ik nog een zangwedstrijd gewon­nen' vertelt Brian. Maar zingen doet ie inmiddels niet meer. 'Gelukkig niet', is Remi's reactie. 'Ik had vroeger anders een leuke stem', pareert Brian. Maar het laatste woord is weer voor Remi. 'Maar met de baard in je keel is dat verdwenen.' 'M'n vader heeft ons ook altijd gewaarschuwd dat het leven van een muzikant niet gemakkelijk is. Hij pushte ons dan ook om serieus te studeren. Zelf heeft hij nu een succesvolle band en speelt onder andere voor Joop van den Ende.' Zijn zoons sloegen echter een geheel ander weg in. In 1994 ontstond Green Lizard. 'Het begon toen Wllly ont­dekte dat ik echt kon zingen', haalt Remi terug. 'Toen er een oefenruimte vrijkwam gingen we met z'n drieën jammen.' Willy haalde er vervolgens Cliff Jansen bij, bassist van de bekende Tilburgse band The Wrong. En die bracht drummer Ralph Durgaram mee, ook van die 'foute' band. Dat zorgde ervoor dat de band in Tilburg meteen serieus genomen werd. Er kleefden echter ook nadelen aan. 'Altijd werden we aangekondigd als de band met de ritmesectie van The Wrong, terwijl we totaal andere muziek maakten. Op een gegeven moment kregen we er een sik van', zegt Remi verbeten. Piet Donker, programmeur van 't Noorderligt in Tilburg was één van de eersten die de kwaliteiten van Green Lizard herkende. Hij bestempelde het vijftal tot Tilburg's enige interessante nieuwe band en zorgde

tevens voor de eerste aansprekende optredens; een voorprogramma voor Bruce Dickinson en een plaatsje op Pop Mundial. Inmiddels was drummer Ralph vervan­gen door Roeland Uijtdewllligen (ex-City Pig Unit). Begin '96 maakte ook Cliff de definitieve keuze voor The Wrong. Een fikse tegenvaller voor het al flink op stoom komende Green Lizard. 'Cliff was een soort grote broer van ons', vertelt Remi. 'Toen hij wegging dachten we even dat het afgelopen was. Maar toen beseften we dat de kracht ook in ons zat.' En al snel kon Green Lizard een nieuwe bassist inlijven in de persoon van Jan-Jaap Onverwacht.

In de nieuwe samenstelling maakte de band haar opwachting bij de prestigieuze regionale talentenjacht De Wraak van Brabant. Als gedoodverfde favoriet. 'Ik vond dat best eng', vertelt Remi. 'Ik dacht dat het onze kans om te winnen zou verminderen. En we wilden graag winnen. Bewijzen dat mensen met een echte band te maken hadden, geen rip off van The Wrong of City Pig Unit.' De band werd echter door de vakjury unaniem tot win­naar uitgeroepen. 'De Wraak van Brabant zelf heeft ons hooguit wat meer naamsbekendheid binnen Brabant opgeleverd. Maar door het winnen stonden we ook in de finale van de De Grote Prijs van Nederland. En die hebben we ook even meegenomen.' Met het winnen van die trofee gaan de Lizards opval­lend nuchter om. 'Laten we eerlijk zijn: wie kent de Grote Prijs van Nederland? Als wij nu een plaat uitbren­gen, wie koopt 'm dan? Niemand, hooguit wat familie­leden en mensen uit Brabant. Het is zo betrekkelijk. Wij zijn één avond voor vijftienhonderd mensen beroemd geweest. In Tilburg stonden we op de voorpagina van de krant. Mensen lezen dat en zijn het de volgende dag alweer vergeten. Waarom zouden wij onszelf gek maken met succes dat er nog niet is?' 'Er hebben al mensen opgebeld "die zeiden dat we niet

' mochten vergeten dat zij het voorwerk hebben gedaan', fronst Brian z'n wenkbrauwen. En Remi stoomt door. 'De enigen die Green Lizard hebben ont­dekt zijn wijzelf. Maar de mensen die ons vanaf het begin hebben geholpen vergeten we niet.' Ook in platenland is de groene hagedis - overigens geen familie van de processierups - inmiddels gesignaleerd. 'Er is interesse', houdt Remi de boot een beetje af. 'Maar er ligt nog geen concreet aanbod op tafel, maar we hebben er goede hoop op dat het binnenkort gaat lukken. We gaan niet meteen een album opnemen. Die plaat komt wel, daar moeten we naartoe groeien. Ik wil als we een plaat uitbrengen niet het gevoel hebben dat we inmiddels al beter geworden zijn. Een plaat moet een mijlpaal vooruit zijn.'

FRET 1 2 FRET13

De wonderbaarl i jke wederopstanding van

Triphopr britpopr r&b, happy hardcore, jungle, goa. En nu weer even serieus. Als er voor het muziekjaar 1996 een dominante trend aange­wezen mag worden, dan is de kans groot dat gospel met die eer gaat strijken. Want geen enkele muziekstroming heeft zich het afgelopen jaar in Nederland zo nadrukkelijk op de voorgrond weten te werken. Zonder ook maar een moment de underground-status te verloochenen. Of is alle halleluja en hosanna gebaseerd op luchtfiet­serij? Welkom in de wereld van relipop en wijwatermuziek.

Toegegeven, het is even wennen: gospel als

trend. Maar wat moet je, als in nog geen half jaar tijd het jeugdige kerkvolk in extase raakt

van sanctified dance, de iets oudere gelovigen bezwij­ken voor Ralph van Manen, Amy Grant en Michael W. Smith en een groeiende groep niet-religieuzen afstemt op EO's relipopshow Spoor Zeven op Radio 3 ? En wat als er vervolgens een hele encyclopedie over gospel op de Nederlandse markt verschijnt en een compleet radiostation (Gospel FM) toestemming krijgt om via de kabel 24 uur per dag, in alle toonsoorten, de Here God te bezingen? In zulke gevallen is het beter even alle bedenkingen opzij te schuiven en aan te nemen dat er 'iets' gaande is op de muziekafdeling van warenhuis Geloof, Verlossing en Genade. En wees daarbij niet bevreesd, want - trend of geen trend - de meest opwindende muziek wordt nog steeds buiten de kerk gemaakt. Anders gezegd: binnen de gospel gebeuren geen muzikale dingen die buiten de gospel nog niet aan de orde zijn geweest. Het opmerkelijke zit hem ergens anders in. Tegenwoordig kun je op Gods woord handbangen en housen. En dat is wel eens anders geweest. Gospel stond lange tijd synoniem voor flauwe muziek met belerende teksten. In de meeste gevallen is dat overigens nog steeds zo, maar een deel van de hedendaagse gospel slaagt erin eigentijdser en minder opdringerig over te komen. Of je het nu gelooft of niet. Hoe dat zo gekomen is? Hans Loeve, samensteller van de Fisk Gospel Encyclopedie (alles over gospelmuziek en relipop), heeft er drie verklaringen voor: (1) gospel is big business en wordt daarom eindelijk goed gemar-ket, (2) het gospelpubliek is kritischer dan voorheen en pikt geen slappe aftreksels meer van seculiere pop en (3) gospelmuzikanten weten eindelijk hoe het moet. 'Er is duidelijk sprake van een groeiende belangstelling', zegt Loeve. 'Je merkt het in de winkels. Er wordt gewoon meer verkocht. Je merkt het ook aan het aan de toename van het aantal platenmaatschappijen en het stijgende aantal optredens. Nu moet je dat wel in de juiste verhoudingen zien. Het is en blijft, afgezet tegen de hele muziekindustrie, een klein segment van de markt.'

Die toenemende belangstelling komt niet zomaar uit de lucht vallen. Het heeft te maken met de komst van het EO-radioprogramma Spoor Zeven en de opkomst van wat we voor het gemak maar even 'modern chris­tendom' zullen noemen. Tien jaar terug was de EO nog behoorlijk strak in de leer. Zeer veel muziek kon absoluut niet door de beugel: een plaatje van de white-metal act Stryper op de radio leidde tot telefoon­tirades en opzeggingen. Een uurtje Spoor Zeven maakt duidelijk wat er is veranderd. Rock 'n roll wordt niet langer per definitie als onchristelijk beschouwd, dance is niet altijd des duivels. Moderne christenen vinden veel meer goed dan vroeger.' En wat vinden die Nederlandse christenen dan allemaal zo goed, als het om muziek gaat? Het antwoord zal niemand verbazen: buitenlands repertoire. De voorkeur gaat uit naar radiovriendelijke pop gemaakt door megasterren als Amy Grant en Michael W. Smith. Daaronder bevindt zich een leger aan muzikanten, vrij­wel allemaal Amerikanen en een verdwaalde Engelsman, die het met een of twee albums goed doen om vervolgens weer In de vergetelheid weg te zakken. Hun namen tref je niet aan bij de Free Record Shop of The Music Store. Ze worden verspreid via postorderbe­

drijfjes en christelijke boekhandels. Zo nu en dan komen ze naar Nederland, voor optredens in kerk en kroeg, of op het Flevo Totaal Festival. Nederlandse artiesten komen er in de gospelwereld bekaaid vanaf. Afgezien van Gert en Hermien en Elly & Rikkert is het nog niemand gelukt de eigen kring definitief te ontstijgen. Al zijn er wel namen die aardig op dreef leken. Zoals Lose To Win, dat begin jaren tachtig met de funkplaat Face The Music zelfs de aan­dacht van Oor wist te trekken. En Decision D., een deathmetalband uit Utrecht, die eind vorig jaar het bijl­tje erbij neer gooide nadat, en nu citeren we de Loeve's gospel-encyclopedie, 'Zanger Edwin Ogenio meisjes op een foute manier heeft geholpen'.

De hotste Nederlandse gospelartiest van dit moment heet Ralph van Manen. Deze poprocker wist van zijn laatste cd 'Language Of Love' 5000 exemplaren te verkopen. Nog voor de plaat goed en wel was versche­nen, welteverstaan. Ralph van Manen geldt als een uit­zonderlijk groot talent. Zo groot zelfs, dat als hij in de Verenigde Staten ter wereld zou zijn gekomen, hij vast en zeker bakken met geld had verdiend. Maar Van Manen woont in Veenendaal en maakt gospelplaten die worden uitgebracht door het Ecovata-label van Arjan van den Bijgaart. Zijn naam is daardoor bij vrijwel niemand bekend. Van den Bijgaart: 'Met Language Of Love wilden we dat veranderen, dus huurden we een

'Rock 'n roll is niet

langer per definitie

onchristelijk'

seculiere plugger in. Wat bleek? Steeds als die plugger in Hilversum de cd gedraaid probeerde te krijgen, kreeg hij te horen: 'Van Manen? Dat is gospel. Daarvoor moetje bij de NCRV en de EO zijn'.' Pure discriminatie, vindt Van den Bijgaart. 'Ik wil niet als een moraalridder overkomen, maar iemand die plaatje maakt over morbide sex wordt in Hilversum met open armen ontvangen. Als ik een plaatje maak met een positieve boodschap, gooien ze de deur dicht. Dat vind ik huichelachtig.' De platenbaas van Ecovata wil dan ook absoluut niet van een gospeltrend horen. 'Ik ken de markt en durf te stellen, dat het nog steeds moeilijk is om gospel aan de man te brengen. Sinds de EO is gestopt met het draai­en van wijwatermuziek is er meer aandacht voor gos­pel, maar daar is ook alles mee gezegd. Weet je wat ik wel bemoedigend vindt? Dat is die sanctified dance, die moderne dansmuziek met christelijke boodschap. Persoonlijk vind ik het geen muziek, maar die tieners vinden het prachtig.'

Sanctified dance wordt nog niet in Nederland gemaakt. Wel worden er op dit moment in Amsterdam pogingen ondernomen de blijde boodschap voor gabbers toe­gankelijk te maken. Zolang dat nog niet tot platen

FRET 1 4

heeft geleid, geldt Ralph van Manen als het hipste van hipste in Nederland Gospelland. Zeker nu hij zijn carrière in de Verenigde Staten van de grond probeert te krijgen. Language Of Love werd er al opgenomen. Van Manen is inmiddels in onderhandeling met platenlabel Sparrow, een onderafdeling van EMI, en overweegt zich voor langere tijd in de VS te vestigen. Want, zo zegt hij: 'Een doorbraak is sterk afhankelijk van je beschikbaarheid. Gospel is in de Verenigde Staten een enorme business, alles draait er om geld. Daar moetje wel van houden, dus ik twijfel nog.' Het zou voor Ralph van Manen een stuk makkelijker zijn, als hij in Nederland als 'gewoon' muzikant zou worden geaccepteerd. Dat zou hem toegang geven tot de seculiere omroepen op Radio 2 en 3. 'Anders dan wat velen lijken te denken, ben ik geen prototype gospelmuzikant. Ik ben muzikant en ik ben christen. Ik ben muzikaal beïnvloed door Toto, Genesis, Peter Gabriel, Amy Grant, Russ Taff en ik geloof in God. Dat gaat prima samen, alleen roept het soms een verkeerd beeld op. Ik word in een hokje gestopt, waar ik mijzelf niet in thuis voel. Dat is vervelend. Maar om nu op basis daarvan mijn muziek, mijn teksten en mijn imago aan te passen. Ik zal nooit mijn principes verloochenen. Ik maak muziek en teksten waar ik in geloof. Dat wil ik blijven doen.' Ralph van Manen is al sinds de jaren tachtig actief en treedt op in kerken en kroegen verspreid over heel Europa. In die hoedanigheid heeft hij een betrouwbare kijk op de Nederlandse gospel ontwikkeld. Dat er sprake is van een opleving wil hij wel bevestigen, maar om daar nu direct bij te gaan staan juichen, gaat hem te ver. 'Het talent is er wel, maar het zit verstopt in bandjes met twee of drie zwakke schakels. En het vervelende is, dat er veel zoete broodjes worden gebakken. In gospelkringen is men wel erg snel tevreden, er wordt heel gauw gezegd: jullie zijn fantastisch. Dan springt er een platenmaatschappij op zo'n treintje. Vervolgens komen de verwachtingen niet uit, valt de boel uit elkaar en is men weer terug bij af.'

Toch - en dat denken niet alleen Ralph van Manen, Arjen van de Bijgaart en Hans Loeve - is de wonderbaarlijke wederopstanding van de gospel in Nederland meer dan een hemelse hype alleen. Er zijn zelfs cijfers om het te onderbouwen. Ze worden geleverd door Hans Groeneveld, directeur van GMI Music Partners uit Zevenaar, de oudste gospelplatenmaatschappij van Nederland. GMI wil vanaf begin volgend jaar 24 uur per dag in alle huiskamers van Nederland gospel uitzenden. Vorige maand is daarmee een voorzichtig begin gemaakt. Groeneveld citeert uit een marktonderzoek: 'Nederland telt 15 miljoen inwoners. Daarvan zijn er 8.7 miljoen christelijk. Verspreid over 6.5 miljoen huishoudens zijn er 3.9 miljoen inwoners van Nederland werkelijk christen in woord en daad. Als je nu bedenkt dat al die mensen zijn aangewezen op Spoor 7 en wat uurtjes op Radio 2, dan weet je dat er een gat in de markt zit. Met Gospel FM gaan wij dat gat vullen.'

De GMI-directeur voegt er fijntjes aan toe dat zijn bedrijf bijna klaar is met onderhandelingen om gospelplaten in de bakken van de gewone platenzaak te krijgen. De eerste mega gospelhit zal dan ook niet lang op zich laten wachten. Laat ons bidden.

o , ft© WD[n](^(i[n] ft Dfe (o\©

Artiest had hij eigenliji< helemaal niet

willen worden. Hij studeerde rechten

en wilde daarmee carrière maken.

Maar door een eenmalig optreden op

een songfestival voor studenten ver­

anderde het leven van

^ » J U w Meeuwis. Hij won de

eerste prijs en zag zijn liedje Het Is

Een Nacht op een verzamel-cd ver­

schijnen. Nu, twee jaar later, mag hij

zich reigenen tot het rijtje meest

bekende Nederlandstalige artiesten.

Een jongensdroom die hij nooit had,

is toch werkelijkheid geworden.

FRET 1 6

Is .Guus Meeuwis vertelt over het verloop van ijn zangcarrière tot nu toe. kijkt hij een beetje rbaasd. Nog altijd begrijpt hij zelf niet hoe het er heeft kunnen komen dat hij nu één van de

meest gevraagde zangers van het land is. 'We wonnen dat studentenfestival en dat was destijds voor ons meteen een reden om te stoppen met de band. Want stoppen doe je op het toppunt van je roem. nietwaar? Maar de organisatie van dat festival had de nummers van alle deelnemers op een verzamel-cd gezet en uit­gebracht. Krijg ik een jaar later een telefoontje van Willem van Schijndel. mijn huidige manager (en de helft van carnavalsduo De Deurzakkers, WC). Hij had Het Is Een Nacht in de kroeg gehoord en wilde het graag op single uitbrengen. 'Prima' dacht Ik. 'Van een single Is nog nooit Iemand slechter geworden dus laat maar gaan. Wist ik veel dat het een dikke nummer één hit zou worden.'

Sindsdien heeft Guus met Per Spoor (Kedeng Kedeng) een tweede, zo mogelijk nog vettere hit gescoord. De derde single Zover Weg kon dat succes echter niet evenaren. Volgens de Tilburger Is dat niet zo vreemd. 'Ten tijde van de eerste twee singles hadden we nog geen album uit. Sterker nog, we hadden niet eens méér liedjes. Nu de cd er wel is kopen mensen eerder het album dan de single.'

Het succes van Guus Meeuwis zou best nog wel eens een vervolg kunnen krijgen. Want niet alleen hijzelf is bezig met het componeren van nieuwe songs, ook anderen schrijven materiaal voor hem. 'Voor onze cd Verbazing hebben we een aantal liedjes van anderen gebruikt. Nu zijn we bezig met het tweede album en waarschijnlijk komt daar weer een aantal songs van derden op te staan. Als Ik demo's krijg van Boudewijn de Groot en George Kooymans, zou ik toch een reuze eikel zijn om ze niet op te nemen?'

R e s p e c t Deze songschrijvers zijn bekend en gevierd. Dat Is eigenlijk best vreemd als je bedenkt dat de 'serieuze' muziekpers en sommige collegamuzikanten weinig mogelijkheden onbenut laten om Guus Meeuwis en zijn band Vagant af te zeiken. 'Oke, we zien er niet uit als een band maar als een groep vette studenten. Maar

toch zit het me weleens dwars. Als je een single maakt denk je niet aan een hit. Maar je hoopt toch dat-ie het goed zal doen bij het publiek. Dat hopen wij en dat hoopt ook een band als de Osdorp Posse. Anders hoef je er niet aan te beginnen. Wat ik ook vervelend vind is om te lezen dat Thé Lau van The Scene In Oor roept dat er helemaal niets in mijn muziek zit. Dan heeft hij of niet goed geluisterd of heeft de moeite niet genomen om een tweede keer eens wat beter te luisteren. Niemand hoeft het goed te vinden wat ik doe, maar een beetje respect lijkt me niet gek. En daar ontbreekt het wel eens aan. Maar sommigen draalen gelukkig bij. In het begin kwamen we de groep Van Dik Hout tegen en kregen we scheve gezichten. Later zijn we door toeval een keer met ze aan de praat geraakt en als muzikan­ten tot elkaar gekomen. Onze roots bleken hetzelfde te zijn. alleen de Interpretatie Is anders. Nu is er sprake van wederzijds respect en als we elkaar tegen het lijf lopen, wordt er op een leuke manier over muziek geluld.'

En laten we eerlijk zijn. Iemand die twee 'evergreens' heeft afgeleverd verdient ook enig respect. De kans Is groot dat Het Is Een Nacht en Per Spoor over twintig jaar nog steeds op de radio en in de kroeg gedraald worden. Iets dat al die muzikanten en critici nog maar -moeten zien te bereiken.

E v e r r e e n Hoe ervaart een ogenschijnlijk gewone jongen eigen lijk dat grote, snelle succes? 'Zolang ik Guus Meeuwis de zanger ben, geniet ik er met volle teugen van. Maar als ik op dinsdagmiddag bij de slager een ons osse-; worst bestel en achter m'n rug mijn bestelling rond hoor fluisteren, baal ik behoorlijk van mijn huidige bestaan. Ik kan maar niet wennen aan het herkend worden. Als ik met mijn vriendin of ouders de stad in ga om wat te drinken, gaan er vaak vrienden mee om me af te schermen. Die zeggen dan tegen mensen die me lastig willen vallen: 'Ga weg. hij drinkt nu bier. Als je hem nog even door laat drinken is hij straks gek genoeg om naar jou te komen.' En inderdaad, vaak doe Ik dat dan ook.' Overigens zijn Guus en zijn maten nog niet In alle dis-

m

m \T (È(È\m fedcift^d [r©g[o)(i(Sft Dajfeft M\(^ [n]D(ift g] D

Wally 4 ^ ^ ^ ^ Cartigny

fotografie Angelique va Woerkom

ciplines van het muzikantenvak even goed thuis. De videoclips die het gezelschap tot nu toe afleverde, waren bijvoorbeeld om te janken zo slecht. Maar ook daar gaat verandering in komen. Ik heb een pesthekel aan clips. Scenario's en lief lachen, dat is niks voor mij. Dat Is één van de redenen waarom het

jer zo amateuristisch uitzag, we hebben er niet veel aandacht aan besteed. Bij de video van Per Spoor kwam daar nog iets bij. Die plaat had binnen een week succes. Hilversum was in paniek. Er moesten onmiddellijk beelden komen. We zijn toen met z'n allen In de trein gestapt en hebben de camera aan gezet. Verstand op nul en draaien maar. Dat was lachen, maar je kunt niet dezelfde grap uit blijven halen. Dat pikt het publiek niet. Je moet groeien. De volgende clip die we maken wordt heel anders en zal er professioneel uitzien.' 1

Sport journa ! ^ --^ Guus heeft nooit gedroomd van het sterrendom en ziet zichzelf ook niet meer In die hoedanigheid over een aantal jaren. 'Ik zal zeker liedjes blijven schrij­ven want dat vind ik leuk. En als ik vind dat niemand. anders ze kan zingen, doe ik het zelf. Dat wil zeg­gen, als daar vraag naar is. Het kan ook best zo zijn

jdat de mensen overvijf jaar zeggen: 'Die Meeuwis is leuk geweest, maar nu nokken met die vent'. Daar zal ik dan gehoor aan geven. Net zo lief verdwijn ik naar de achtergrond om te werken voor anderen als manager. Daarvoor wil Ik mijn rechtenstudie nog' eens afmaken en me specialiseren in media- en: entertainmentrecht.' j

Mocht dat allemaal niet lukken, heeft de gesjeesde^ rechtenstudent nog altijd de mogelijkheid om als; sportverslaggever aan de bak te komen. Een tijdje; geleden zei hij tijdens een uitzending van RUR dat' hem dat wel iets leek. Prompt werd de zanger enke-l Ie weken daarna gebeld door het radioprogrammai Langs De Lijn en mocht hij een voetbalwedstrijd verslaan. 'Daar zou Ik nu al In verder kunnen, op zondag. Maar dat is mijn enige vrije dag. Kortom. Ik heb er geen tijd voor. Maar voetbal blijft voor mij een passie. Het lijkt me bovendien een uitdaging om ook dat anders te doen dan anderen.'

FRET i 7

AFRICANNIGHTFLIGH

TBEESWAMPBOOBYT

RAPeOOFC/4C MOiE ^ ^ • • • V M ^k ^M W/'y, Jf-^, M ^ ^ ^ ^ /^ Wfè SiSfc Jtt ^ ^

i / c i \ H j i u i f b i iJ iuPra i

DIDR.DOOM )MA

NFLIPDASCRIPFOUi

ONE&ONLY'SGERARD

VANMAASAKKERSEN

DEVASTEMANNENC

•»V jj.«:iy,,Y

iHUM

ANALERTJOHANLIES

BETHLISTLO-iSUNEM

IZPAHMOONFLOWEi

ORPHANAGEPATEIM

OESKiOENPERPETU

ALDEMISEPIECISOFA

DPYREXDETOmSTRI

DSERIESESILKSCREE

NfENSHARPTHEEJJO

HANZTURTLEMOOiV

A N D I K H O U T Y A N

F R E T 1 8

AFHICAN NlGllTFLlGrtT 4rest EP (U-TraxlSUTRANFlj

U it het mistige niemandsland tussen techno en trip­hop komen soms de mooiste dingen bovendrijven.

Zoals deze ijzersterke nieuwe Utrax-release, die een zeer eigenzinnige sound heeft. De Amsterdamse geluidsfreak Bart Rovers brouwde in zijn primitieve soundlab een aantal bizarre tapeloops, die vervolgens in de studio van Spasms in Utrecht werden verbouwd tot 5 smeulende tracks. Het titelnummer met bizarre Arabische invloeden is al niet van deze wereld, en de Triplet-mix gooit daar nog een schepje bovenop. De Slide- en Skank-versies van Brubaker zijn uiterst minimale en expirimentele dub-tracks waar je buren niet blij mee zullen zijn.

(RL)

BEESWAMP Sweet Sticky Stuft (Pressure pre 186002)

B eatrice en Vera van der Poel zijn zusjes, maar om hun muziek dan meteen op één lijn te gooien met

Loïs Lane gaat wel erg ver. Goed, Sweet Sticky Stuff is vergeleken met de vorige bands Fish Hospital (Beatrice) en Lovecramps (Vera) een stuk poppier en funkier, maar er is geen moment sprake van uitverkoop. De songs zit­ten nog steeds complex in elkaar zonder onnavolgbaar te worden. De grillige zanglijnen kringelen met groot gemak door elkaar heen en kunnen na een paar luister-beurten meegeneuried worden. De zusjes vormen zo'n eenheid dat je soms niet weet welke stem bij welke zangeres horen. De even vrolijke als intelligente compo­sities worden meesterlijk begeleid door gitarist Jac Bico, bassist Bart de Ruiter en drummer Mart i jn Homie Bosman en een keur van gastmuzikanten. Het plezier dat de groep op het podium uitstraalt is op plaat bewaard gebleven. Beatrice neemt geen blad voor haar mond, vrijwel alle teksten gaan over sex: honingzoet, kleverig, plakkerig, in onopgeruimde kamers en als de mannen niet genoeg hun best doen zullen ze het weten

ook. (GV)

BooBrrnAP La Cura Delia Fotlia (xz") (eiger) beheer, Tel. 020-66331834)

Tot vorig jaar viel Boobytrap nog op door de bezetting zanger-gitarist-bassiste-drumcomputer. Dat was leuk

om live te aanschouwen (veel gestuntel met knopjes en zo) en het gaf de Amsterdammers een indrukwekkende, roestvrijstale industrial sound. Sinds vorig jaar heeft Boobytrap een levende trommelaar en begin '96 kwam er bovendien een nieuwe, stuk minder creatieve gitarist. Daarmee is het zeldzame geluid verloren gegaan en is, zo blijkt uit 'La Cura Delia Follia', Boobytrap ve'rworden tot een zoveelste underground-bandje met een zanger die zijn valse geblaat to t 'kunst' heeft verheven. Doodzonde.

(PO)

BOOF Cheap Dinner (Columbia COL 4842002)

L aat jezelf zakken in het gras en blaas de pluisjes van alle paardebloemen. Doe je ogen dicht en speel met

de zon door de wimpers van je ogen. Vrolijk ongedwon­gen en looooom, zo klinkt ook de muziek van Boof De uit Australië afkomstige Jody Bell en Steve Purcell zin­gen en schrijven liedjes waarin accordeons en gitaartjes zwoele zomermiddagen aankondigen waarop de hele wereld vrij mag nemen. Cheap Dinner For Two klinkt als glijdende jazzy folky honkytonk van een bandje dat na sluitingstijd van het café nog één keer met het publiek wil vrijen. En het voelt heerlijk aan. Long-haired Hippie (is dat geen pleonasme?) koppelt een funky gitaar aan een bluesrock-ritme en heeft het hemelbestormende thema van het thuis plaatjes draaien. Boof mengt pre­tentieloze akoestische straatmuziek aan speelse koortjes die in bloemetjesjurken door je straat zwieren. God zij dank voor niemendalletjes.

(PC)

C/4 Silence (eigen beheer, TeL 026-3512642)

C /4 won dit jaar de Gesel van Gelderland en gaf een energieke set weg tijdens de Grote Prijs-finale. Zo

raar is het dus niet dat de Arnhemse 'hopcore'-formatie (zo noemen ze het zelf) een live-cd heeft uitgebracht. Hoewel 'Silence' op twee sporen is opgenomen, klinkt de cd geluidstechnisch nog best aardig. Wat verder opvalt zijn het mooie art-work en de bij vlagen grappige teksten. Voor de rest is C/4 het zoveelste bandje dat iets met funk, hiphop en rock doet. De Peppers, maar dan met twee rappers die niet kunnen rappen. Zoiets. Leuk voor een feestje, maar muzikaal niet erg interessant.

(PO)

CMORE Woman From Africa (Moreland Records, 010 - 4367036)

I n september stonden ze nog 'gewoon' in de demoru­briek van Fret en nu hebben ze al een heuse single-cd

uit. Het kan snel gaan in Nederland-bandjesland. C More komt uit Rotterdam en maakt romantische poprock zonder het veilige midden van de weg te verla­ten. Woman From Africa klinkt daardoor bijzonder voor­spelbaar en zoetsappig, het nummer kabbelt maar voort en weet alleen te boeien door de enorme zorgvuldigheid waarmee het is ingespeeld en opgenomen.

(JvR)

DE HAST Niets Te Verliezen (CNR 2002910)

De tweede cd van het Friese De Kast is geproduceerd door Henk Temming van Het Goede Doel en Raak,

de tweede single van het vijftal, staat inmiddels ook al in de top 50. Het zou een aanbeveling kunnen zijn voor de band. Ware het niet dat de band meer als gezichts­loos vertegenwoordiger van een muziekstroming dient die zich geconformeerd heeft aan de grootste gemene

EBOMAN Donuts With Buddah EP (Prime/XL 123)

E boman's bekende Sampling Madness-single wordt nu in Engeland uitgebracht via XL. Op deze cd single

vind je naast de 4 originele triphop-tracks ook nog een aantal nieuwe mixen van vooral Donuts With Buddah. Eboman wist het Engelse Depth Charge, een van zijn grote voorbeelden, te strikken voor een remix. Deze fijne Freak Out-versie is echter ook meteen de enige echt

FOÜn ONE 6 ONIY'S Holy (Creation/Farce 004)

R uim drie jaar na Sticker is het vijftal uit Breda terug met een opzienbarende plaat.

'Helemaal ziek van de commerciële miljoenen­deals in de muziekwereld rajtimen de vijf een­lingen er zonder concept op los' meldt het begeleidend schrijven. Dat zonder concept klopt helemaal. Maar liefst twintig nummers met bijna evenzoveel stijlen. Het is een omge­vallen platenkast zoals ook Billy Childish (Thee Headcoats) wel presenteert. Veelal geïnspi­reerd op de jaren zestig, maar steeds weer een andere kant opschietend. Zo horen we behalve eerdergenoemde Childish bijvoorbeeld ook Jonathan Richman, Gruppo Sportivo, The Bonzo Dog Band, Zappa, Captain Beefheart, The Chills, maar ook minder voor de hand liggende stijlcitaten uit Opera, Calypso, geflipte Country, op Surf gebaseerde Easy Tune, Pretpunk en zo nu en dan duikt er een sitar op. Een miljoenendeal zullen ze er niet mee binnen halen, daar is het materiaal te eigenwijs en te divers voor. Dat neemt niet weg dat Holy vol staat met prachtige liedjes. Sommigen laten zich zo meezingen, anderen hebben door de wringende combinaties van gelikt en tegendraads meer tijd nodig, maar uit de bocht schieten ze nergens. 'Het lijkt wel een verzameltape van iemand met het meerdere - persoonlijkheids -syndroom' lezen we, wat ook meteen aangeeft dat dit geen plaat is voor mensen die in hokjes willen blijven han­gen. Maar als je van avontuur houdt en je regelmatig wil laten verrassen is dit een plaat waar je niet snel op uit-geluisterd zult zijn. Na meerdere draaibeurten blijken de meeste liedjes ook nog eens heel sterk zijn en daar gaat het tenslotte om. (RB)

deler van het immense muzikale zwarte gat dat rock'n'­roll heet. Muziek voor aanstekers en gitaarposes. Als de voetbalstadionkoren van Een Teken Van Leven en het gaap-geeuw-gitaargesoleer achterwege worden gela­ten, kan de band nog indruk maken. Het nummer Raak verraadt overduidelijk de hand van producer Henk Temming en steekt als zodanig als compositie met kop en schouders boven de rest van de cd uit. Daarvoor en daarna wordt bijna elk veelbelovend intro van bijna elke song gesmoord in een moeras van stereotypes en clichés.

(PC)

DlVEIISE BANDS Coming Popstars X996, Volume li (Orange Palace, OPR36004)

L euk initiatief, dat Coming Popstars. Bands leggen

geld bijelkaar voor een verzamel-CD die door orga­

nisatie Pro Music wordt verzontlen naar media en, heel

belangrijk, zalen. Aan hen de taak om het kaft van het

koren te scheiden. Oké, daar gaan we: Let's Quit maakt

ska, vast leuk voor een feestje. Hot Watt en Opposition

grossieren in ouderwetse heavy metal en zijn dus ook

niet bijzonder. The Crutch (gitaarrock) en Slew Jones

(Pumpkins) moeten nog heel veel leren, net als het psy­

chedelische Crack Regiment. Dan blijven over Crawford

en Uranus, die aardige dingen doen met jazzy pop,

Crosswise (hun bijdrage kan zo op Alice In Chains

Unplugged), het leuke f i f ty's-bandje The Street en

Vulcan's Forge, onmisbaar bij new age-ligconcerten. Al

met al geen slechte oogst dit jaar.

(PO)

DI>^EI|SE BANDS Hardtoget Hardtobeat: Volume X (Hardtoget 2002963)

D eze nieuwe verzamelaar van Hardtoget, het jazz-dance-sublabel van CNR, is eigenlijk gewoon een

promotie cd voor de Heineken Crossover Awards. Zo'n beetje iedereen die op de Award-feesten speelt staat er op, dus ook namen als Max 404 en Eboman die niets met het label te maken hebben. Volgens de info gaat het hier om 'vernieuwende acts' maar de jazzdance/funk die veel acts hier brengen, is anno '96 toch echt niet nieuw meer, ook niet met een triphop-beat eronder. Wel is ongeveer elke naam hier te vinden die iets voor­stelt in dit genre:'Dulfer, Saskia Laroo, Hit the boom, Gotcha I, etc. Een heel aardige momentopname van de Nederlandse dance/funk-scehe.

(RL)

DU. DOOM De Openbaringen (Djax Records 10029)

Ook binnen de Mederhop beginnen zich langzamer­hand allerlei stromingen uit te kristalliseren. Zo

heeft Dr. Doom de taal en lo-fi kwaliteit gemeen met bijvoorbeeld White Wolf of de Ouderkerk Kaffers, maar dat is dan ook alles. De teksten van de Amsterdammer van Surinaamse afkomst blinken uit door hun serieuze kijk op de wereld, soms wel wat op het pretentieuze af. Zo begint zijn debuut-cd met een vrij hoogdravend in­tro, plechtig afgesloten met een gebed. Dr. Doom's hip­hop is minder hard en neigt naar de huidige stand van zaken in Amerika: meer een crossover met REtB dan met bijvoorbeeld gitaarrock. De dokter zou dan ook bij uit­stek kunnen profiteren van een betere productie, want soms staat die hier het potentieel van nummers in de weg. Dr. Doom klinkt volwassener en gaat dieper dan de meeste andere Nederhoppers. Respect.

(RL)

nieuwe track op dit schijfje. Want Ebo's eigen remixen lijken toch wel erg op elkaar.

(RL)

FLIP DA SCniP Confusion: The Albuiu (Nightown Records 53001144)

F lip Da Scrip is het publieksvriendelijke hiphop-kindje van producer Cooly D en de rappende TMF-veejay

Glaze, een duo dat in 1993 de clubhit Thro Ya Hands In The Air scoorde en vervolgens een frisse indruk maakte met het sullig getitelde debuutalbum Products Of Da Piemel. Deze opvolger bewijst dat de twee nog veel meer in hun mars hebben, want Confusion is een prima plaat vol productioneel vernuft. In een stijl die het mid­den houdt tussen de G-funk van Dr. Dre en de disco-aanpak van Coolio leveren Cooly D en Glaze de ene potentiële (radio)hit na de andere af, zonder zich ook maar een moment tot plagiaat te verlagen. Meest glad­de track is de Real Thing-remake You To Me, maar de echte klasse van Flip Da Scrip blijkt uit Confusion en Everybody Funk Now. Zo zomers hoor je ze zelden.

(JvR)

GEI EN mi^jsim HiiEns

Boot 7 (Music a Words MWCD 1009)

Na de lovende woorden over voorganger Iets Van April werd veel verwacht van de nieuwe van Gerard

van Maasakkers. De sympathieke troubadour uit Brabant is enige jaren geleden overgestapt van zingen in dialect naar ABN. Het mooie is dat dit niet ten koste is gegaan van de Brabantse sfeer. Door de teksten en de muzikale aankleding kun je nog steeds goed horen waar het vandaan komt. Voor liefhebbers van Singer-Songwriters, volksmuziek en vooral van weemoed is hier veel moois te halen. De begeleiding van de vaste man­nen is intens en gevarieerd. Na een paar ingetogen nummers komt steeds weer een vrolijk deuntje (met o.a. de plaatselijke fanfare, de moeders van de artiesten en een kinderkoortje). Tijdens een concert opgenomen (het publiek is onhoorbaar) en dat verklaart waarschijnlijk de warme gloed. Boot 7 voldoet niet alleen aan de ver­wachtingen, maar is zelfs erg sterk.

(RB)

GIN ON THE nOClfS ^Rockadile (Edge Records PH1002)

Z es jaar na de cd Coolest Groove is met ®Rockadile het tweede album van voormalige Grote Prijs-win-

naars Gin On The Rocks verschenen. Wat het Venlose vijftal hierop laat horen is een achterhaalde mix van heavy rock, funk, soul en blues, hier en daar opgeluis­terd met swingend percussiewerk. De opnamen van ®Rockadile lagen twee jaar lang op de plank en hadden daar wat mij betreft mogen blijven liggen.

(DdM)

JOllAN Johan (Excelsior Recordings/MCA)

Het Excelsior label begint zo langzamerhand een heel bijzondere catalogus op te bouwen. Vrijwel elke

uitgave kan blindelings aangeschaft worden. Dat geldt zeker voor de cd van Johan (voorheen Visions Of Johanna en voortgekomen uit het Hoornse Little Mary Big). De groep maakte de afgelopen vier jaar veelbelo­vende demo's en een single voor wat toen nog Electrolux heette. Uit de zweverige, uitwaaierende indierock dook af en toe een prachtige melodie op. Die melodieën hebben op het dertien liedjes tellende debuut

een puntig, Brits gekruid arrangement gekregen. Het album zweeft tussen hedendaags en eind jaren zestig, de VS en de UK, R.E.M, en The Beatles. Zuivere engel­achtige jongenszang wordt begeleid door heftige gita­ren. Soms zijn de vokalen vervormd en in Back In School duikt er een verkouden trompet op. Na alle Britpopposeurs die Nederland het afgelopen jaar hebben aangedaan, is het een verademing een groep te horen bij wie het puur om de muziek gaat. Alleen al de opener Everybody Knows en de mooie single Swing maken dit album tot een verplichte aanschaf voor wie houdt van perfecte, melancholieke poprock.

(GV)

LiESBETll LIST Noaeh (Colunfibia 4S53662)

L iesbeth List verbaasde twee jaar terug met het fan­tasierijk getitelde List, een plaat waarvoor ze in zee

was gegaan met Frank Boeijen en Jos Haagmans. Het bracht haar weer volop in de schijnwerpers en leverde zelfs twee prijzen op: een Edison en de Visser Neerlandia Prijs vanwege haar verdiensten voor het Nederlandstalige lied. Met Noach wordt de opgaande lijn voortgezet, want opnieuw levert ze een uitstekende plaat af Gesteund door grote namen als Freek de Jonge, Henk Hofstede, Wil lem Wilmink, Henny Vrienten, Boeijen en Haagmans is een repertoire bij elkaar geschreven waar de liefhebbers van dramatische Euro­chansons hun vingers bij af mogen likken en haar colle­ga's dus stinkend jaloers op kunnen zijn. Zingen kan List nog steeds, ze lijkt zelfs weer op het niveau van 1969 beland en als het om melancholie gaat, kan op dit moment niemand in haar schaduw staan. Maar het mooiste nieuws is dit: Jacques Brei heeft een zoon en zijn naam is Frank Boeijen.

(JvR)

LOIS LANE Hit Singles 86/96 (CNR 110272)

G aat het wel goed met Loïs Lane? Je zou denken van niet, want tussen de laatste drie cd's zat maar een

echt Loïs Lane album - het onderschatte Fireflight uit 1995 - de overige twee waren gevuld met live-versies en covers. En nu is er al weer een marktvuller: een sing­les-compilatie aangevuld met drie nieuwe nummers. Leuk voor de kapitaalkrachtige fan natuurlijk, en voor de bankrekening van de zusjes Klemann, maar ondertussen geeft het wel te denken. Wat niet wegneemt dat dit een interessant overzicht biedt. Als je tenminste van hitge­voelige pop met elegante soul- en funksporen houdt. Eind jaren tachtig bereidde Loïs Lane die cocktail voor­treffelijk, daarna bracht Prince de groep van haar stuk en was het aan Bart van Poppel en Slyde Don Cher om de boel te herstellen. De drie nieuwelingen zijn echter weer een stap terug, zodat aan het zorgelijke gezwab-ber van Loïs Lane nog steeds geen einde lijkt gekomen. Jammer.

(JvR)

MIZPAH t'uM Here (Music a Words 567917-2)

Het was even schrikken voor de fans van Mizpah om te horen dat tweede zangeres Anne-Marie

Wolterink de band had verlaten. De tweestemmige zang was een van de handelsmerken van de Arnhemse band. Gelukkig is ze nog te horen op het debuutalbum zodat I'm Here zowel een periode afsluit als het begin van een nieuwe fase is. In Mizpah-nieuwe stijl moet violiste Marloes van der Moolen live iets meer werk verrichten om de leegte die Wolterink achterliet op te vangen. Zangeres/gitariste Julie Scott schudt de liedjes schijn­baar moeiteloos uit haar mouw. Ze zingt de folky melo­dieën met veel souplesse en kracht en kan dat gemak­kelijk alleen af Alle oude live-favorieten, zoals The Ride, Wedding Song, Collapse en Can't Tell staan op plaat, voor de prachtige ballad Lucy moet je echter de cd sing­le kopen. Dat de ontwikkeling van de muziek minder folkgericht is en meer beïnvloed door sterke vrouwen als P.J. Harvey bewijst het nummer Saturday Morning.

(GV)

MOONFLOWEII Shelter (Epic 4843592)

D rummer Jean Monsou (ex-Secret Sounds/Time Bandits) en zangeres Angeline Bonette vormen de

spil van het Utrechtse Moonflower: hij de melodie en zij de tekst. Een hecht op elkaar ingespeelde duo dat num­mers weet te maken solide als duurzame spijkerbroeken. En het waslabeltje zegt 'Powerpop FM, niet te hard draaien'. Pretentieloos, oernuchter en volgens oud maar beproefd recept. Moonflower is ingewijd in alle gehei­men van vers-refrein-vers en weet wat het liedje wil, en Moonflower zou gek zijn daar nog iets wilds en eigen-zinnigs aan toe te voegen. Nu hoeft dat ook niet per se, maar hier en daar levert dat nummers op die slechts een belofte van herinnering nalaten. Gemakkelijk in het gehoor liggend betekent niet altijd de moeite van het beluisteren waard. Misschien heet dat in minder gecompliceerde termen gewoon saai. En in nummers als You're A Friend Of Mine en Miracle is de band net twee inventieve strijkers- en orgel-arrangementen verwijderd van een kleurloos en geluidsloos bestaan in dat stukje achterhoofd dat na vijf minuten automatisch 'Ach laat ook maar' zegt. De routine van de muzikanten en een goed gevoel voor melodieën redden de band dan nog. Maar soms is goed alleen niet genoeg.

PATER MOESifllOEN Dikke Pret (HKM Records 42015)

P ater Moeskroen bestaat tien jaar en dat zullen we weten ook. Want behalve met een nieuwe tournee -

Pater Moeskroen Wilde Liefde In 2 Bedrijven is op veer­tig plaatsen te zien - wordt dat jubileum gevierd met een heuse verzamelaar. Alle hits staan er op, van Roodkapje tot Eten), plus de nummers die het zo 'goed' doen tijdens studentenfeesten. Al met al bijna een uur

PrilEX DETOX Endless Variations EP (Desert Rose industries DRI002)

Pyrex Detox is het hardere alter ego van Trance Induction's Tjeerd Verbeek, waarmee hij eerder voor­

al in het buitenland platen uitbracht. Endless Variations verschijnt op zijn eigen DRi-label en laat een duidelijk andere sound horen dan de laatste Trance Induction-cd. Rauwe acid-techno is hier het devies, met stevig door-

HUMAN ALERT Bravo Boys (Gear CD2/Konkurrent)

O ok voor de echte punk is er nog

I 'hoop. Eens zal Human Alert aan het langste eind trekken, ook al maken ze het zichzelf niet makkelijk. De tek­sten gaan nog steeds over mensenhaat en politiestaat en zijn minder genuan­ceerd dan ooit, maar vooruit. Het gedweep met Rara zal echter hier en daar in het verkeerde keelgat schieten, voorzover het trouwens nog enige indruk maakt in ons apolitieke muziek-

klimaatje. Het verpakkingsmateriaal is Foto: Christel Walters weer fantastisch en de muziek staat als een kraakbolwerk. Zangers Roel en Willum wisselen elkaar naadloos af en kieperen als bezetenen de door de meebrullende rest van de band aangedragen stront in de ventilator. Wederom doorspekt met prachtige samples uit televisieland (waar halen ze die in hemelsnaam vandaan?) wordt de pudding een dik half uur aan de kook gehouden met schier onnavolgbare, stampende riffs en enthousiaste woede. Opmerkelijk is de Alice Cooper-achtige ballad I Don't Like Skateboards Anymore, waarin vijf minuten (te) lang de vinger van de huig wordt gehaald om het betreurenswaardige einde van een rage aan te kondigen. Skatekids zouden nu moeten weten wat hun te doen staat! (RW)

lang meligheid en knipooggrappen, verpakt als eenvou­dige, strak gespeelde effectieve folk. Ideaal voor wie aan een week carnaval per jaar niet genoeg heeft.

(JvR)

PERPETUAL DEMISE Arctic (DSFA, 1005)

D eath-metal zeker? Nou en of! Perpetual Demise maakt naar eigen zeggen zelfs 'progressieve death-

metal'. Dat klinkt als een contradictio in terminis, maar er zit, eerlijk is eerlijk, wel een kern van waarheid in. Want dit kwartet heeft in de zeven jaar van haar bestaan verder gekeken dan de death-neus lang is. Er is veel ruimte gelaten voor dynamiek, onderhoudende gitaarpartijen en zelfs zang. Hoewel die pogingen van Armand Wijskamp het midden houden tussen een onzuivere Peter Steele (understatement) en Bolke de Beer. Ondanks dat is Arctic een heel aardig debuut, waarmee Perpetual Demise de death-metal een beetje klaarstoom! voor 2000.

(PO)

stampende 909-beats en een acidlijn die lekker afge­knepen klinkt. Toch is te horen dat er veel aandacht aan de nummers is besteed.

(RL)

ASTIilD SERIESE Into Temptation (Brigadoon BIS 020)

Astrid Seriese heeft iets met Tom Waits. Voor haar debuutplaat nam ze twee nummers van de man op,

voor de tweede drie en nu, bij de derde, zelfs vi j f En ze heeft ook iets met Kurt Weill, want Into Temptation telt maar liefst vijf Weill-stukken. Hartstikke mooi denk je dan, want Waits en Weill zijn jongens met een gezonde muzikale hang naar de droeve zijde van dit leven en Seriese kan zingen met een hoofdletter Z, dat moet dus wel tot een prachtplaat vol tranen en treurnis leiden. Maar nee hoor, de uitvoeringen op Into Temptation zijn daarvoor instrumentaal veel te keurig gehouden. Respectvolle interpretaties zijn het, waarin Waits' whis­ky is vervangen door crodino en Weill's rode wijn door lambrusco. Maar voor Father dear Father gaat de pet af Seerauber Jenny (Weill/Brecht, uit 1929!) schreeuwt overigens om een degelijke triphop-remix.

ORPHANAGE By Time Alone (DSFA, 1004P)

Metalbands met gothic-invloeden zijn al lang niet bijzonder meer. Toch

baarde het Utrechtse Orphanage vorig jaar in zowel binnen- als buitenland opzien met haar debuut-CD Oblivion, waarop pure death opgediend werd in combinatie met Gregoriaans monnikengezang. Leuk bedacht, maar Orphanage was zo trots op haar vondst dat zo'n beetje elk nummer hetzelfde trucje werd herhaald. En dan begint Foto: DSFA Records het al snel op een gimmick te lijken. Maar op de nieuwe cd By Time Alone laat Orphanage horen dat het menens is. De zangkoren zijn niet langer het hoofdgerecht, maar slechts het sfeervolle toefje slagroom op de cake. En die cake heeft zoveel verschillende, lekkere ingrediënten dat je met deze plaat wél van het begin tot eind blijft smul­len. Zo komen er zelfs Arabische en, schrik niet, techno-invloeden om de hoek kijken. Verder zijn de gitaar- en basriffs van Lex Vogelaar en Eric Hoogendoorn messcherp en George Oosthoek grunt en krijst angstaanjagend sterk. Tel daar nog de fantastische productie van Vogelaar bij op en je mag tot de conclusie komen dat Orphanage op alle fronten, dat wil zeggen speeltechnisch, creatief en productioneel, zichzelf en alle verwachtingen heeft overtroffen. En dat Orphanage zich nu écht tot de top van de Nederlandse metalscene mag rekenen. (PO)

PIECES OF A PENSIVE STATE OF MIND

Crossin' The Madmoon EP (Phoq-U4)

Deze EP voelt zich vooral thuis in een hete, donkere club waar het water van de muur loopt. Achter het

bovenstaande pseudonym schuilt Frank de Groodt uit Utrecht, die de helft vormt van Random XS en Urban Electro en zelf als Optie Crux platen maakt voor Djax-Up-Beats. Phoq-U is een sublabel van Utrax, dat eerder al een Pieces... EP uitbracht. Wie deze platen kent, weet dat Frank's stijl bestaat uit zeer minimale acid en tech­no. Ook op deze EP blijft hij trouw aan dat concept. Dat betekent dat naast de prominente en soms lichtelijk neurotische ritmetracks vaak niet meer dan 1 of 2 sounds te horen zijn. Opbouw wordt in zo'n geval belangrijk, en dat zit hier wel goed. Een beetje anoniem, maar lekker dansvloervoer.

(RL)

(JvR)

SlLlfSCREEN Left, Right (Dedicated SILK 001ECDJ, release-datum: 11 november)

S ilkscreen opent hun EP met een 11/Bste maat wat niet alleen een teken van lef is maar ook aangeeft

dat de groep wat in z'n muzikale mars heeft. Het Britse label Dedicated (bekend van o.a. Cranes en Spiritualized) was onder de indruk en tekende het Amsterdamse trio voor in ieder geval een EP en een album. De maatwisselingen zijn slechts één aspect van de muziek die verder zeer melodieuze indierock bevat en een beetje doet denken aan Smashing Pumpkins (met name in de ballad Sundown). De groep is dus niet 'devoid of influences' zoals de bio zegt, maar dat doet niets af aan de kwaliteit; alle zes nummers op Left, Right zijn bijzonder sterk en het zou vreemd moeten lopen als de EP en het volgend jaar te verschijnen album internationaal geen hoge ogen gooit.

TEN SHARP Roots Live (Sony 4853652)

Roots Live is het resultaat van de zogenaamde Flashbacktour. Het spelen van liedjes van de grote

voorbeelden van Marcel Kapteijn en Niels Hermes stuit­te aanvankelijk bij de heren zelf op wat scepsis, maar dat sloeg over in enthousiasme en dat is goed te horen. Ze zijn echt in de huid van de song gekropen en de nummers worden dan ook liefdevol uitgevoerd. Twee nummers van ELO, verder komen o.a. Todd Rundgren, Split Enz, The Stones en World Party voorbij. Afsluiter is You, naar het schijnt omdat het publiek dat eiste. Van Shop of Memories weten we nog dat de backingband een heilzame werking heeft op het totaalgeluid. Het is wat steviger geworden, natuurlijk blijft Ten Sharp een op een groot publiek toegesneden geluid hebben, maar fout kunnen we het niet noemen. Roots Live is een tus­sendoortje en aan nieuw materiaal wordt alweer volop gewerkt. Maar, om met Elvis te spreken: '300.000 Ten Sharp fans can't be wrong'.

(RB)

THEE J JOHANZ Tibethan Heartbeat Taxi-^ray Risin' EP (Link records 001)

Groninger Thee J Johanz is een van de weinige tech-no-makers die onder dezelfde naam voor een groot

aantal labels werkt. Na Johanz' cd voor Irdial en zijn EP op Prime verschijnt deze bizar getitelde plaat op het nieuwe Utrechtse label Link. Tibethan Monks beslaat heel kant A van deze EP en is opgebouwd als een lange jamsessie op een tribal-achtige technobeat. De drie andere tracks gaan wat meer de techno-kant op. Alle vier de tracks hebben echter wel degelijk de typische sound van Johanz' tracks, met ongebruikelijke sounds en een soms drukke productie waarin veel gebeurt.

(RL)

TURTLE MOON Turtle Moon (eigen beheer, TeL 023-5261632/5422143)

E ens in de zoveel tijd word je als recensent verrast uit een onverwachte hoek. Nou ja, dat er in Haarlem

leuk muziek wordt gemaakt, was natuurlijk al langer bekend. Maar Turtle Moon klinkt toch even iets anders dan het gemiddelde Haarlemse. Het sextet maakt zeer fraaie, op country- en folk-leest geschoeide popliedjes. Met een wijd uitwaaierend instrumentarium waarin mandolines, accordeon. Hammond en contrabas een donkere en ook melancholieke sfeer weten te creëren. Hier en daar heeft songwriter Jeroen Te Loo een beetje te veel medelijden met zichzelf wat irritatie opwekt. Maar over het algemeen is het debuut van Turtle Moon gewoon verrassend mooi.

(PO)

VAN DIR HOUT Laat Het Los (Columbia 6637532)

Van Dik Hout is groot, en als je groot bent dan volgt automatisch een live cd. Al is het in dit geval alleen

maar een singletje. Opgenomen tijdens Lowlands '96 vertolken de mannen van Van Dik Hout zes nummers semi-akoestisch met een cell ist, een violiste en Neerlands populairste junk Herman Brood. Herman zingt mee op Pijn en weet zowaar het nummer met tweede stem naar een hoger plan te ti l len. Door de nieuwe arrangementen krijgt ook Laat Het Los meer­waarde terwijl de dramatische strijkers en de sobere instrumentatie de band een bijzondere ingetogenheid geven.

(PC)

VAN VOLLENHOVEN Lange Adem (VIA 9950412)

Niemand in de band heet zo, dus we mogen aanne­men dat Van Vollenhoven zich geheel uit eigen

beweging heeft genoemd naar de echtgenoot van onze prinses Margriet. Al zijn ze gelukkig niet de kleurloze Joris Goedbloed van de Nederlandse popmuziek, onze prins gemaal zou hier in een vlaag van moderniteit gemakkelijk zijn goedkeuring aan kunnen verlenen. Van Vollenhoven zit in, wat met een beetje goede wil, een nieuwe stroming in de Nederlandse popmuziek genoemd kan worden. Noem het de robuuste rock van de gezwollen brave borst, noem het hoogliederen van stoer sentiment naar het evangelie volgens Heerink, maar noem het niet verrassend, opwindend of zelfs overdonderend. Stevig geschoeid op een leest van rhythm'n'blues en rock maakt de band nummers als breed- maar zachtgeschouderde vriendjes. Teksten met een Van Dik Hout emotionaliteit en soms tenenkrullen-de metaforen (moeder aarde= Mama's grote borst) dui­den op een groot maar verward hart. Zanger Gijs Coffeng worstelt met stille frustraties die na rustgeven­de bezoeken aan de kroeg hun weg vinden naar een indrukwekkende verzameling volgekladde bierviltjes. Hij gaat wel eens naar een Vroeg Café, gelooft in Echte Helden, voelt zich soms Moederziel Alleen, maar blijft diepgaan voor de passie en de pijn. Het zijn de verhalen waan/an je tot God bidt datje ze niet te horen krijgt als je bargenoot teveel op heeft en alle vluchtwegen van het hart naar de mond geblokkeerd zijn geraakt door half uitgesproken bekentenissen en geheimen die nie­mand met je wil delen. (PC)

Cert Verbeek ^ ^ Q ^ ^ ^ Ruud Lex

fotografie Christel Wolters

Utrecht speelt een belangrijke rol

in de ontwiJdcellng van techno in

Nederland. Utrechtse under-

ground-muziNitnten staan vooral

elders in de wereld in hoog aan­

zien, ool< al zijn ze in Nederland

zelf relatief onbelcend. Maar de

scene heeft ooic twee namen die

bij het grote publielc beleend zijn:

de Human Beings en Trance

Induction. Van de laatste ver­

scheen vorige maand de nieuwe

cd Nano Magie en eind van het

jaar volgt een tour. Fret ging op

onderzoel< uit in het Nederlandse

Detroit.

'Live-techno blijft behelpen'

DISCOGRAFIE TJEERD VERBEEK

Trance Induction: Mindflower EP Organic Floppy Disco EP Flexible Format EP Advanced Sonic Rituals EP Context Control EP Electrickery CD/LP

•V

Neerlandsch Fabrikaat EP Capita Selecta EP Sirocco EP Let the light in EP Nano Magie CD Pyrex Detox: Temple Trax EP" •—-Boomy Room Acoustics Endless Variations EP Tjeerd Verbeek: Let it happen, just watch EP Dresscode Nude: Muscle Silence EP Maarten en Tjeerd: Lunetten EP

Djax-Up-Beats 125 (1991) Djax-Up-Beats 136 (1992) Prime 002 (1992) Prime 003 (1993) Guerilla GPEPoi (1993) Prime 019/Guerilla GPLPoi

(1994) Prime 020 (1994) Prime 034 (1994 Prime 042 (1995) DRi DRooi (1996) DRi DR003 (1996)

- Sabrettes 008 (1994) Sabrettes 017 (1994) DRi DR002 (1996)

Tova (1996)

Pssst! (1996)

Utrax (1996) (met Maarten van der Vleuten)

t^pce Induction is een alias van 4e 28-jarige Utrechtenaar Tjeer(| ^f teek, die verder onder zijn eigen naam en de pseudoniemen Pyrex Rox en Dresscode NH^STopereert. ZoalS veel techflo-producers van

0 ^ 1 generatie begor» ook Verbeek 3! rBCt muziek toen house en techno I j ^ ^ helemaal n^A^stonden. 'Dat was rond 198S met de Freaking ^ J P ^ e r s Boys, esBiSBort avantgardisttsche countryteid. Ik speelde bas-U ^ ^ a r . Ons hoogtepunt was een optreden In de Amsterdamse Melkw/eg.l ^ ^ M h niet slecht vaör jochies van zeverstien.'

^ ^ • 1 9 8 9 drong teetino in Nederland langzaam door, In Utrecht werden ^ ^ É l feesten geoipnlseerd, onder afldere in De Fabriek en de Vrije Vloer. | ^ ^ < Verbeek was daar regetaatïg tevfc^n- 'Ik o f ^ k t e house via pla-'•'imn van The Shamen en S^Express. Waf me er zo in aantrok was dat je

het alleen kon doen, je had geen band meer nodig. House inspireerde me om weer met muziek aan de gang te gaan, want met de band was ik gestopt. Ik kocht wat apparatuur. Een halfjaar lang was ik bezig met het lezen van manuals en het verkennen van de apparatuur. Ruim een halfjaar later had ik een contract met Djax-Up-Beats.' Voor dat label maakte hij twee EP's, ven/olgens maakte hij platen voor het eveneens Nederlandse Prime en diverse Engelse labels. Zijn nieuwe cd Nano /Woj/c verschijnt echter op zijn eigen label Desert Rose Industries. Verbeek: 'Ach, hoe gaat dat met labels. Met Prime kreeg ik onenigheid over geld, en er was onzekerheid of ze de cd nu wel of niet wilden releasen. Ik dacht er al een hele tijd over om voor mezelf te beginnen, en dit was de kans. Het lijkt te gek, je eigen label, maar je moet er enorm veel tijd in stoppen. Je moet alles zelf doen: promotie, hoezen laten ontwerpen, financiën. Ik blijf daarom ook platen bij ande­re labels uitbrengen. Ik ben anders meer tijd kwijt aan het label dan aan muziek maken.'

Variatie Als je het repertoire van Verbeek door de jaren heen hebt gevolgd, weet je dat hij zo'n beetjevan alle markten thuis is. Techno en goeie club­house waren zijn specialiteiten, maar op Nano Magie komen ook invloeden uit triphop en jungle om de hoek kijken. Ook in het dagelijks leven van Verbeek speelt verschillende muziek een grote rol. Wie op zijn Internet-homepage kijkt (http://www.terranova.nl/trance), vindt niet alleen lijstjes met favoriete producers en dancetracks, maar ook alter­natieve en pop-cd's die met gewone gitaren en drums zijn gemaakt. Verbeek: 'Om eerlijk te zijn vind ik de meeste dansmuziek niet zo boei­end om naar te luisteren. Het is vaak lekker achtergrondbehang, maar meer niet. Ik hou van muziek met een melodie en die ontbreekt nu een­maal in veel techno. Ook van vocalen ben ik een liefhebber, misschien ga ik daar zelf ook nog weleens mee aan de slag. Als ik uitga heb ik daar ook weleens problemen mee: de meeste DJ's draaien maar één sqort muziek. Hoe mooi ik iets ook vind, een hele avond hetzelfde is teveel van het goeie. Wanneer ik zelf DJ, probeer ik die variatie er wel in te brengen.'

Tour Net als collega's als Speedy J en de Human Beings tourde ook Trance Induction vorig jaar door Nederland. De avonden vielen op door het totaalconcept: niet alleen een optreden, maar ook de muziek van tevo­ren en na afloop kwamen uit de Trance Induction-koker. 'Voor die tour heb ik de hulp ingeroepen van Sander Friedeman van Random XS, alias DJ Zero One. Ik had geen idee hoe ik al die nummers live moest gaan spelen en Sander had daar al veel ervaring mee. We hebben besloten alles samen te doen. We draaiden beiden een set als DJ en verzorgden met z'n tweeën het optreden. Die tour was erg leuk om te doen, hoewel het in sommige zalen in de provincie moeilijk is om wat progressievere muziek te draaien. We speelden veel op de wekelijkse dance-avond van jongerencentra en dan sta je op zo'n poster van een techno-avond. De kids willen vermaakt worden en dansen. Als je dan moeilijke dingen gaat draaien, vinden ze dat niet leuk. Je moet dus altijd opletten hoe

het paMfek reageert. Om heel eerlijk teiïjn, vind ik DJ-en eigenlijk leu­ker dais }f«e optreden. Live doe je al het werk van tevoren, en a!s tiet eenmaal draait, kan er niet zo heel veë meerfoutjaan. Ttfch zotrik van beroep nooit DJ willen zijn, omdat hetstiperslecht is voor je gehoor. Je hebt Je koptelefoon keihard staan, en ook nog zo'n grote monitor naast je. En mijn oren zijn mijn vak, die heb ik gsj een tijdje nodig. Ik draag meestai gehoorbeschermers, ook als ik|

Geho^ff rol|||jmen _^ Gehoorbescherming is in dancermiziek nog geen hot item, maar «et als

, popmuzikanten staan ook DJ's en techno-mttzikanten Wootaan enorm hoge geluidsnlweaus. De eerste gehoorproblemen Mj OJ's zijn al gesig­naleerd. 'Verder is Trance Induction echt live, en werken we niet met voorbespeelde DAT's zoals sommige bekende Nederlandse acts. Dan kun je beter thuis blijven. Buiten de tournees treed ik niet zoveel op, omdat er niet zoveel mogelijkheden zijn voor live-techno. De meeste clubs hebben één avond waarop ze dansmuziek programmeren, en dat is meestal zaterdag. Maar waarom geen ambient op zondagmiddag, of dance-acts op een doordeweekse avond?' Eind dit jaar komt er een nieuwe tour, die momenteel wordt voorbereid. De live-set van Trance Induction bestaat uit oude en nieuwe nummers, en zelfs dingen die nog niet op plaat zijn verschenen. 'Het zijn wel andere versies dan op de cd's, die zie ik als een afgerond geheel voor in de huiskamer. Live moet je erop dansen. We laten een sequencer alle ingrediënten van een nummer tegelijk afspelen in een loop. Mijn belangrijkste taak op het podium is om met hulp van de mengtafel een song op te bouwen. Sander houdt zich bezig met de synthesizers en de sequencers. Achter ons wordt een video geprojecteerd die speciaal voor ons is gemaakt door Olivier Teepe en Armin Droge. Droge is de VJ die ook de visuals voor Eboman doet. Toch vraag ik me af of live optreden wel de juiste vorm is voor techno. Het blijft toch visueel behelpen, of je nu als Eboman op en neer springt of niet. Ik zou dat trouwens nooit kunnen, omdat je volgens mij dan je mengtafel niet kan bedienen.'

Subtiel De sound van Trance Induction is één van Tjeerd's specialiteiten. Vooral de cd-nummers zitten vol met meerdere subtiele lagen, die je pas bij meerdere keren luisteren ontdekt. Verder zitten de nummers soms behoorlijk complex in elkaar en zijn samples en invloeden uit alle hoe­ken van de wereld en het muziekspectrum hoorbaar. 'Dat komt ook weer voort uit mijn voorliefde voor afwisseling', reageert Verbeek. 'Ik werk vrij veel met overdubs. Ik zet eerst het gehele midi-gedeelte op een DAT. Vervolgens leg ik daarop nog een of meerdere lagen met aller­lei soorten geluiden. Geluidseffecten, vogeltjes, scratches, gitaarstuk­jes; alles is mogelijk. Ik heb een hele set met SoundEffects-cü's, die zijn daar ideaal voor. Het is allemaal vrij willekeurig gedaan en dat geeft de muziek een toevalligheidsfactor. Je probeert als het ware om je appara­ten levendig te laten klinken.'

De reacties op Nano Magie zVjn tot nu toe positief. Maar Tjeerd heeft een reputatie hoog te houden. Niet voor niets werden zijn nummers bewierookt in grote Engelse bladen als Melody Maker en NME. Hij rela­tiveert die bekendheid echter meteen: 'Ze zijn je zo weer vergeten. Er komt zoveel muziek uit. Ik hoop dat onze vorige tour een beetje promo­tie voor Trance Induction is geweest, dat meer mensen mijn naam nu kennen. Het contact met je publiek is toch het leukste van een optre­den. Thuis zitje in je eentje nummers te maken, en dat is toch anders. Je kunt live reageren op het publiek, je songs aanpassen. Maar ik zal eerlijk zijn: ik doe ook optredens omdat het geld in het laatje brengt.' Verbeek's enige probleem is de naam Trance Induction zelf 'Toen ik het in 1990 verzon, was trance een term die niemand in de dance gebruik­te, het staat voor 'het opwekken van een staat van hypnose'. Maar nu denkt iedereen dat ik trance-muziek maak, en dat is dus helemaal niet zo.'

FRET 2 0

Meeste dansmuziek is lekker- achtergrondbeliang, meer niet'

FRET 2 1

• •

' W i j m ó e t e n d i t d o e n Patrick ^ ^ ^ ^ Oxsener

fotografie André Bakker

In Du i ts land en

Engeland werd Unspo­

ken, de debuut-cd van

Frozen Sun, lyrisch ont­

vangen. Maar de band

komt uit Nederland en

daar durft men volgens

zanger Boris Bouma en

g i t a r i s t Jel le Bakker

niet echt enthousiast te

zijn over eigen bands.

Vervelend, maar het

heeft ook een voordeel.

'Als we hier gepruimd

worden, dan pruimen ze

ons in het buitenland

nog veel harder.

Inlet ber icht dat de Amsterdamse metal format ie Donor was opgehouden te bestaan, was nog maar nauwelijks bekend of g i tar is t Jelle Bakker stond alweer klaar met een nieuwe band: Frozen Sun. Na de nodige personeelswisselingen werd een stabiele bezetting gevonden in Boris Bouma [zang), Richard van Leeuwen [drums], Erik Klein Nagelvoort [bas) en Felix van Dommelen [toetsen). Dit kwartet is ook te ho ren op de on langs v e r s c h e n e n debuu t - cd Unspoken. Een indrukwekkende plaat vol heftige, dynamische rocksongs, die een breed scala aan duis­tere sferen oproepen. Frozen Sun wordt meer dan eens vergeleken met de Amerikaanse band Faith No More, maar dat vinden de bandleden geen probleem. Bouma: 'We lijken er niet op, maar ik zou gek zijn als ik zou zeggen dat ik niet door Faith No More beïn­vloed was. King For A Day Fool For A Lifetime vind ik de beste plaat die de laatste jaren is gemaakt. Maar wij parodiëren geen kitsch-muziek, zoals zij. Wi j maken muziek vanuit ons hart. Er was pas een recen­sent die beweerde dat Unspoken niet kitsch genoeg is en dat Frozen Sun het daarom net niet heeft. Die jon­gen wil Faith No More horen, dat hoort-ie niet en dan is-ie teleurgesteld.Daar maakt hij natuurlijk een grote denkfout.'

Toch iiebben jullie niet te klagen over de pers.

Boris Bouma: 'Voor geen millimeter! Maar op de een of andere manier durven Nederlandse recensenten niet écht enthousiast te zijn over eigen bands. Als wij de recensies in Engelse of Duitse bladen zouden gelo­ven, dan zouden we geen leuke personen meer zijn. Die zijn lyrisch, hysterisch! Nederlandse journalisten willen graag objectief zijn, willen niet graag het idee wekken dat Nederlandse bands in eigen land extra goede pers krijgen. Ik begrijp dat ook wel.'

Frozen Sun wordt een _rnetalband genoemd.

Bouma: 'Ik vind ons geen metalband. Ik zou ons eer­der willen vergelijken met een groep als de Urban Dance Squad. Zij zijn ooit begonnen met een dj. Wij hebben onze toetsenist Felix. Ook hij is een bron van allerlei mogelijkheden. Hij kan een mooi mellotron-geluid maken, een drilboor laten horen. Dankzij hem kunnen we de sfeer neerzetten die wij voor ogen heb­ben. En daarom zijn we geen metalband. W e hebben dat etiket omdat Jelle in Donor heeft gezeten. Maar

hij wou zich met Frozen Sun juist afwenden van die protserige cliché-metal met bruggetje hier, gitaarso-lootje daar. De songs moesten een hypnotiserende feel krijgen.' Jelle Bakker zelf: 'Ik wilde de muziek terugbrengen naar de essentie, zonder glans, zonder individuele krachtpatserij. Dat was ik helemaal zat. Kijk, als je in een band zit met pure metalheads, iets dat ik van oorsprong ook ben, dan word je al snel beperkt door die pure metalfeel. Met Frozen Sun is dat dus totaal niet het geval.' Bouma: 'Zelf ben ik ook nooit een metalhead ge­weest. Ik heb mijn hele leven naar U2 geluisterd. En de laatste tijd begin ik me steeds meer voor hiphop te interesseren. Onze bassist Erik stuitert in zijn vrije tijd op houseparty's.'

^

Noem me ouderwets, maar ik heb nooit kunnen begrijpen hoe mensen, (we noemen het toch maar even] en van metal èn van house kunnen houden.}

Bouma: 'Omdat het hetzelfde oergevoel heeft. Die nare deathmetalgastjes met die strakkie broekjes en witte koppetjes zijn hetzelfde als gabbers die in trai­ningspakken staan te stuiteren. Niet dat Erik een gab­ber is hoor, hij houdt meer van dance en zo. Als ik nu vijftien was, zou ik een gabber zijn. Vroeger had ik een matje en een MT-brommer, ook heel fout. Ach, het is allemaal maar uiterlijk. Het gros van de gabber-t j es is vo lgens mi j ook bes t i n te l l i gen t volk. Ruimdenkender in ieder geval dan de gemiddelde Nederlander.'

Ik mag niet zeggen datje grunt, waarom niet?

Bouma; 'Ach, dat is een detail. Als ik heftig zing, dan schreeuw ik meer. Het is meer bedoeld als 'razend en woedend' dan 'gemeen en duister'.

Toch vind ik Unspoken duisterder dan een gemiddelde

death- of doorn-plaat.

Bouma: 'Als ik ergens een teringhekel aan heb, dan is het aan vrolijke bands. Er is maar één 'leuke' band en dat is Right Said Fred. Of wij bittere types zijn? Ach, er zitten ook wel een paar vrolijke mensen in de band.

Ik krijg de laatste t i jd nogal veel te horen dat ik manisch depressief ben. Komt misschien wel door dat enorme kloteweer van de laatste t i jd. Jelle is daarentegen weer één van de meest positieve men­sen die ik ken. Ik denk dat onze muziek dus niet zoveel met onze karakters te maken heeft.' Bakker: 'Iedereen in de band heeft weleens negatieve vibes en die kunnen er via de muziek uitstromen. Als ik me kut voel en ik heb een paar leuke ideeën heb die ik kan vastleggen, dan voel ik me bevrijd.' Bouma: 'Nou, dat heb ik nog nooit gehad. Zelfs als ik relatief vrolijk het podium opga, dan ben ik na afloop toch behoorlijk chagrijnig. Omdat al die rotgevoelens yveer naar boven komen. De muziek werkt voor mij dus niet therapeutisch. Maar het is niet zo dat Frozen Sun negatieve muziek maakt. Ik zag laatst Rudeboy op tv bij Hanneke Groenteman en die vatte het voor mij op de ultieme manier samen. Hij zei: 'Als ik mijn visie geef op het leven, dan is dat niet leuk, niet positief. Daarom doe ik dat ook niet concreet.' Als hij muziek maakt, dan is dat een vorm van energie die achteraf ook nog eens inhoud heeft. Zo voel ik dat ook.'

Zijn er al plannen voor het buitenland?

Bouma: 'We zullen het toch eerst hier waar moeten maken, kijken of we bestaansrecht hebben. Als we hier gepruimd worden, dan pruimen ze ons in het bui­tenland nog veel harder. Want in Nederland hebben mensen gewoon meer verstand van muziek dan in het buitenland. Dat meen ik echt. Uiteindelijk willen we veel cd's maken, de wereld over. Geen uitkering of een kutbaantje. Frozen Sun moet niet zo'n Neder­lands bandje zijn dat een paar keer per maand speelt in het clubcircuit en verder niets. Dat klinkt heel naïef misschien, want elk bandje wil dat natuurlijk.' Bakker: 'Een beetje naïviteit is ook helemaal niet slecht. Dat heb je nodig als je iets wil bereiken. Ieder­een moet ervoor gaan en dat gebeurt in deze band. Dat was ook één van de redenen dat onze vorige bas-siste Juliette eruit stapte. Die kreeg een goede baan en heeft uiteindelijk voor zekerheid gekozen.' Bouma: 'Als je iets hebt om op terug te vallen, doe je dat uiteindelijk ook. Behalve onze bassist, die is pro-fessor-doctorandus-weet-ik-veel, heeft niemand in deze band kans op een carrière. Ik heb zelf 'nul'. Als wij stoppen met muziek, dan moeten we in de Albert Heijn werken. Wij móeten dit doen.'

FRET 2 2

november r iovcmöer november november november ZATERDAG 2 NOVEMBER

Albasserdam: Last Call - Biggelmee Almelo: Bad Manners + Klinkhamer - Sub Rosa Alphen a/d Rijn: Light + Cliffhanger + Grey Lady Down -Kasteel Amsterdam: Skink - Badcuyp; Franklin Batta Band -Meander; Snap Her - Vrieshuis Amerika; Lucht + Hoodoo Club - Twin Pigs; 25 Jaar OOR, m.m.v. Nada Surf, Au Pairï, the Aloof, the Party Animals, the Gourds, Arno e.a. - Melkweg; Groove Syndicate (24u) - Paradiso; Greenfield - Bimhuis Apeldoorn: Gorefest + Frozen Sun + Transpunk - Gigant; Biues Treat - Flierefluiter Bergen op Zoom: Jammah Tammah - Botte Hommel Boxmeer: DOOA - Box Cornjum: Wild Power - de Tuolle Creil: Pigmeat - Poortershuis Den Helder: Vitalis + Spot - Postbrug Eindhoven: Marianne Faitfull - MC Frits Philips Enkhuizen: Prodigal Sons + Dansklup - Hoogte Eys: Mennen + Rheinderfisch + Vermaat -Palmrockfestival, café Lambieck Geleen: Gelaender Rocknach met o.a. Green Lizard, Monti Amundson, Metal Molly, Domon Joker jr., Human Beings - Hanenhof Groningen: Liesbeth List & Margriet Eshuys & Denise Jannah - Oosterpoort, Tympanic - Vera; Dunder - Koekoek Haarlem: Marcel de Groot Groep - Stadsschouwburg Heemskerk: Occult + Inhume + Nocturnal + Silence -Donkey Shot

Rotterdam: Townes van Zandt - Rotown

DINSDAG 5 NOVEMBER Alkmaar: Ernst Langhout unpl - Atlantis Amsterdam: Neil Young door Hallo Venray - Kroon; Jaco Saint Abel's Groove Unlimited - Meander; Herman Brood 50 jaar - Paradiso; Treble Spankers - Meervaart Den Haag: Tuesday Child - Paap; D.F.P. - OLS Enschede: Blues Corporation - de Kater Groningen: Ando Drom - Oosterpoort; Fastbacks - Vera Rotterdam: SKVR-groepenpresentatie - Rotown Tilburg: Tricky - Noorderligt Utrecht: Splinter Group - Tivoli

WOENSDAG 6 NOVEMBER Alkmaar: the Selecter - Atlantis Amersfoort: J.W. Roy & Band - Lobbes Amsterdam: Scooby Dudes - Meander; Tricky -Paradiso; Annihilator + Dearly Beheaded + Kill To This - Melkweg Oude Zaal; Pearl Jam + the Fastbacks -Parkhal Den Haag: Skyscraper - Paard; Mohiddin - Lokaal Eindhoven: Lily's - Effenaar Enschede; Prodemo met regionale bands - Atak Groningen: Stef Bos - Oosterpoort; Red Snapper - Vera Leeuwarden: Ando Drom & Baro Drom - Theater Romein Nijmegen: Lisa Germano - 042 Rotterdam: Neil Young door Hallo Venray - Plan C; Nellie Wilson - Vlerk; Eros Ramazotti - Ahoy'

Pigs; Trio Courvoisier Charial Ovenivater - Bimhuis; Irakere - Melkweg the Max; Queers + Mr. T. Experience - Melkweg Oude Zaal, Eboman + Max 404 + Red Snapper - Paradiso; Rogers/Nienhaus - café Babbles Apeldoorn; Flowers for Breakfast - Gigant Bergen op Zoom: NRA + Absconded - Botte Hommel Bussum: Mark Foggo & the Skasters - Opsessie Den Bosch: de Zingende Fresia's + de Haarborstels -Willem II Den Haag: Nerve & De Geus - Theater a/h Spui; Eat Static - Paard Deventer: Ando Drom - Leeuwenburg Dordrecht: Brotherhood Foundation + Undeclinabele Ambuscade - Bibelot; Them & Me + Mountain Goats -Zwijnzicht Dokkum: Swiet en Bjuster - café Van der Meer Drachten: Touchdown - Bluescafé 47 Edam: the Pilgrims - Nohol Eindhoven: Little Axe - Effenaar Geieen: Finale Nu of Nooit, m.m.v. Cooler Than Jesus, Arabesque, Stone Bob, Backyard, Wicked Wonderland -Hanenhof Gemert: Five 'n Dime + Bang BAng Bazooka - Bunker Goes: Zeeslag Festival m.m.v. Dark Yellow Morning Piss, Fiction Defence, Screaming Meaning, Scale Models, Nice Guy Eddy - Beest Groningen: Gitboxl + Faun - Vera; Cochon Bleu -Koekkoek Haarlem: voorronde Rob Acda Award: Silvershed + Lando + Glitterblind + Silkstone + the D.O. Eddy

DINSDAG 12 NOVEMBER Alkmaar: Rafael Hekker unpl - Atlantis Amsterdam Jaco Saint Abel's Groove Unlimited -Meander; Beatcarrot + Premature Burial - Twin Pigs; No Doubt - Melkweg Oude Zaal; Rogers/Nienhaus - Maloe Melo; Michael Franti - Paradiso Den Haag: the John Scofield Group - Paard Enschede D'Wys - Kater Lerden: Bleizi Ruz - CC the X Rotterdam: Die Anarchistische Abendunterhaltung + the Dirty Three - Popular; voorronde 3 Kleurrijk Talent -Rotown Tilburg: Galliano - Noorderligt Utrecht: New Bomb Turks + Red Aunts - Tivoli; Metallica + Corrosion of Conformity (uitverkocht) -Prins van Oranjehal

WOENSDAG 13 NOVEMBER Amsterdam Sfeq - Meander; Michiel Borstlap Sextet -Meervaart; Bang To Rites + Sailors Silence - In It, Galliano - Paradiso; X - Mazzo; the Lighthouse Family -Melkweg Oude Zaal; Rogers/Nienhaus - Last Waterhole Arnhem Neil Young door Hallo Venray - Plaza Café; Battery + Damnation - Goudvishal Den Haag: Cheech Wizard - Lokaal Vredebreuk Deventer: Run Piggy Run - Burgerweeshuis Ede: Quick and the Dead - de Schout Eindhoven: Ernumse Meisjes - Effenaar Enschede: Prodemo - Atak Groningen: Israel Vibration - Oosterpoort; Dirty Three -

Heeswijk-Dinther: L.A. - de zwaan 't Heidenschip: de Kast - It Swaeigat Heiloo: the Pilgrims - Buk Buk Heino: Bad Manners - Struik Hellendoorn: Mizpah - Lantaarn Hoorn: the Covenant + Pally - Troll IJmuiden: Ando Drom - Witte Theater Kerkdriel: Nico - de Kroon Leiden: Skik + Prozak - LVC Maastncht: Hips - Kadans; Music Nights: Youssou N'Dour, Cheikh Lo, Yande Codou Sene, Al Jarreau Vrijthof Nederweert: Nicky Moore - Santa Domingo Nieuwendijk: Cords - Xinix Nijmegen: Compay Segundo + Edson Cordeiro + Boubacar Traore + Super Rail Band de Bamako + Schal Sick Brass Band + Chief Stephen Osita Osadebe e.a. - de Vereeniging Pijnacker: Faroutski & Dislike - Trucker Rotterdam: Heavy Stereo + Sponge + the Wrong -Basement; Marc Coplan Quartet - Popular; Laika & the , Cosmonauts - Rotown; Them & Me-Sensi; Love Bite -Blokhut Schoonhoven: Rudeness Empire - Bastille; Viviany de Godoy & ensemble - Evenaar Tiel: Pater Moeskroen - Agnletenhof Tilburg: the Beatbusters - Chateau Uden: Dulfer - Nieuwe Pul Utrecht: Eshtar - Rasa; Misselijk + de Sgeurvreters -Kikker; Repeat - Tivoli Varik: Julian Sas Band - Dorpshuls Vlaardingen: Smartlappenfeest m.m.v. Fay Lovsky, Arthur Ebeling e.a. - Pandemonium Vlissingen: the Boldini's - Piek Warmond: A Biscuit Party - de Saloon Weesp: River Vecht Jazz Festival, m.m.v. the New Concert BAnd, Josee Koning Kwartet, Greetje Kauffeld Kwintet, the Land of Oo-Bla-Dee, Hartog Eysman Kwartet e.a. -City of Wesopa Zoetermeer: One Scotch, One Bourbon - Old Pal; the Travoltas - Boerderij

ZONDAG 3 NOVEMBER Alkmaar: Skik - Atlantis Amsterdam: Azucaraba - Meander; Sheryl Crow + Sovory + Boots of Wynette - Paradiso; David Murray + Odean Pope + Trio Jan Kuiper - Bimhuis; Tracy Bonham + Soulwax - Melkweg the Max; Kate & Anna McGArrigle + Rufus Wrainwright - Melkweg Oude Zaal Arnhem: Jan Rijbroek Band - Verdieping Breda: Carlo d'Wys & 6 Voices of Soul - Para Den Bosch: Drumclinic: Russ McKinnon + Brad Dutz + Luis Luz - Willem il Eindhoven: Bad Manners + Rudeness Empire - Effenaar; Nell Young door Hallo Venray - Berlage; Martinez Move -MC Frits Philips Geleen: the Boldini's - Maximiliaan Groningen: Panic - Route 66 Hilversum: the Selecter - Tagrijn Hoogeveen: Human Alert + de Stipjes + Jabberwocky + Dra & de Collywobbles - Box Horst: de Heideroosjes - de Vlies Leiden: Gorefest + Frozen Sun + Transpunk - LVC Lottum: Faroutski & Dislike - Canix Maastricht: Music Nights - Vrijthof Nijmegen: Afrocuba + Sheikh Hamza Shakkur & Al KIndi + Compagnie Lubat + Mark Hellas Quartet + the Jololi Revue - Stadsschouwburg Noord-Bergum: de Kast - Quatrebras Noordwijkerhout: Chris Koenen & Bart Landstra Nachtegaal Roermond: Killing Floor - Azijnfabriek Rotterdam: Tom Cora & hakim Hamadouche - Dodorama; Rotown Huisband met Reniet Vrieze en Jacqueline Blekkingh - Rotown; Pierre Courbois Kwintet - Doelencafé Tilburg: the Travoltas + Undeclinable Ambuscade -Paradox; Steve Coleman & Five Elements + Barend Courbois Band - Noorderligt Utrecht: Nandi Taala Vaadhya Academy - Rasa Vlissingen; Ando Drom - Arsenaal Theater Waalwijk: Australian Nirvana - Tavenu Wassenaar: See Trough Happiness + Homebase + Pitt -Twilight Zone

MAANDAG 4 NOVEMBER Amsterdam: Carte Blanche - Meander; Yellowjackets -Melkweg the Max', Vernon Reid - Melkweg Oude Zaal; Peter Green & Band + Boogie Chillen - Paradiso Den Bosch: uitvoering Rock Pop Kursus - Willem II Den Haag: Steve Coleman - Paard

FTt: Croökéfl Line - Stairway to Heaven Zevenaar: Murphy's - de Haam Zoetermeer: finale Popsongcompetitie - Boerderij

DONDERDAG 7 NOVEMBER Amsterdam: de Broeders - Meander; Guv'ner + the Mountain Goats + Cat Power - Arena; the Hoodoo Club + Cameron - Twin Pigs; Mazzy Star + Sparklehorse - Melkweg the Max; Skycraper + the Lily's + Heavy Stereo (grzj) + Mem Shannon + Jimmy Thackery & the Drivers (klzl) - Paradiso Beverwijk: Blues Treat - House of the Blues Delft: Neil Young door Hallo Venray - Verderop Eindhoven: Laberinto + Green Lizard - Effenaar Emmen: Josee Koning e Grupo - Muzeval Gouda: Jan Rijbroek Band - Dixie's Groningen: the Queers + Mr. T. Experience - Vera; Willy Schmal Band - Koekkoek Leeuwarden: de Kast + Marianne Faithfull - Harmonie Nijmegen: Skik + Prozak - Doornroosje Rotterdam: Red Snapper - Popular; Gong - Baroeg; Annihilator - Blokhut; Eros Ramazotti - Ahoy' Zoetermeer: the Scene - Boerderij

VRIJDAG 8 NOVEMBER Alkmaar: Guy Forsyth & the Real Deal - Atlantis Alphen a/d Rijn Razzmatazz - Kasteel Amsterdam: Tycoons + Wisi + SkInk - Twin Pigs café; Alcione & Rio de Janeiro's Samba School Estacio de Sa - Melkweg the Max; Little Axe - Melkweg Oude Zaal Phonic Mapping - Badcuyp; Frances Marie Uitti & Elliot Sharp - Bimhuis; Rogers/Nienhaus • Don Julio; Ulanbator (00.30) - Paradiso Arnhem: Orphanage + Polluted Inheritance -Willemeen; Milwaukee Wildmen - café One Bergen op Zoom: Slagerij van Kampen - Botte Hommel Breda: Caesar + Club Diana - Para Den Haag: Neree & De Geus - Theater a/h Spui; Soylent Green - OLS; East Island - Paard; Grin & Bear It - Big Confusion Deurne: Transpunk + the New Creatures - de Roos Deventer: groepenpresentatie - Burgerweeshuis Diepenheim: Crapjam - Why Don'tcha Drachten: Margriet Eshuys - Lawei Eindhoven: Eat Static - Effenaar Enschede: The Convent + Head Crash - Atak Goes: Pater Moeskroen - Schouwburg Prins van Oranje Gouda: Pigmeat - So What Groningen: Andres Marin y Grupo (klzl) + Men Shannon (bizi) - Oosterpoort; Grunn'n Rhythm Festival m.m.v. LAP01 & Michael, Skifo, de M.O.C.-Kombinatie - Simplon Haarlem: Herman Brood & his Wild Romance -Patronaat Heemskerk: Sellfish + Ducter - Donkey Shot Heerenveen: Endorphin - Sfinks Hegelsom: Pure Cult + Crum - Phoenix Hengelo: banduitwisseling: div. Duitse bands -Metropool Hillegom: the Bob Color - Solution Hoogeveen: Altar + Lost Destination + Agressors Agony - Box Landgraaf: Pahana - KPL Leiden: Spacebrain - LVC Maasbree: Frozen Sun + Gorefest + Transpunk -Mafcentrum Meppel; P.T.S. - Lord Nelson Nijmegen: Los Spul - HBO-trefcentrum Noordwijkerhout: Maximum Overdrive - Nachtegaal Roermond: Grapestone - Pandorra Rotterdam: Irakere - Nighttown; Josee Koning e Grupo • theater Zuidplein; Klingons + Gravediggers + Riptide -

Sassenheim: Brotherhood Foundation - Fascinus Tilburg: Gong - Noorderligt Uden: Nicotine + Rollarocka & Precise - Nieuwe Pul Utrecht: Dyna-Source - Stairway to Heaven Vosselaar: Annihilator + Dearly Beheaded + Kill to This - Biebob Waalwijk: Skik + Vulva - Tavenu Zeist: the Pilgrims - Peppel

ZATERDAG 9 NOVEMBER Almelo: Oudekerk Kaffers e.a. - Sub Rosa America: the Flying Embryo's - Cartouche Amersfoort: Groovin' Piet - Kelder Amsterdam: Right Size Wrong Sneakers - Meander; Abya Yala - In It; Scelaton Crew + D-Machine - Twin

Patronaat Hellendoorn: Stan Webb's Chicken Shack - Lantaarn Hoorn: Lakeside Stories - Troll Leiden: Kunstbende-feest - LVC Leidschendam: the Raspers - de Sater Leusden: Hips - IJsbreker Lierop: Vals Licht + Skik - Nira/ana Marum: Nance - Kruisweg Nederweert: Sugar Mamma - Santa Domingo Nijmegen: Annihilator + Dearly Beheaded + Kill To This - Staddijk Noordwijk- Benjamin B - Join Oosterhout: Mizpah - Toonzaal Oudega-West: de Kast - 't Joo Rotterdam: Gerry Hemingway Quintet - Popular; Mad Dog Loose - Rotown; ATP - Sensi café; Riny v. Willigen & Evert Willemstein & Johan de Roos e.a. - I'Esprit; Fernando Lameirinhas Trio - Evenaar Sevenum: Chantilly Lace - café Toetje Sittard: Stowistow unpl - Lof der Zotheid Sliedrecht: Sin Ally - Elektra Sneek. Orphanage + Altar • Bolwerk Steenderen: Mennen + Lemon Crush - Zaal Heezen Steenwijk: LD,50 + Crystal Darkness + Rune + Necronomical Crucifixion - Buze Ternaard: Pigmeat - Dorpshuis Triburg: The Guy Forsyth Band + Mem Shannon + Monti Amundson - Noorderligt Utrecht: Ygrassil - Ekko; Gijs Hendriks Septet - SJU-Jazz podium Vlissingen: Burma Shave - Piek Voorhout: Safe As Milk - Ex-Voto Vlaardingen: Vlaardingse Publieksprijs m.m.v. Klink, Rumbone, Shimmer, Dedsky Sad - Pandemonium Wateringen: Tuesday Child - Nederland 3 Wytgaard: the Firebirds + Krontjong Devils - Wytbeat Festival Zaandam: Gorefest + Frozen Sun + Transpunk - Drieluik

ZONDAG 10 NOVEMBER Alkmaar: Herman Brood & his Wild Romance - Atlantis Amsterdam: Descarga Latina - Meander; Kunstbende-feest - Melkweg; Rogers/Nienhaus - Last Waterhole; Sibone + Magica (12u) + Ando Drom (21.30) -Paradiso; Salif Keita - Beurs van Berlage Den Bosch: Melvins + 7 Zuma 7 - Willem II Boekel: Skik - 't Stuupke Deventer: L-West + Rhythmatic + Mystic Journeyman -Burgerweeshuis Diessen: Watchman - Hercules Eindhoven: Them & Me + Def Real - Effenaar; Fernando Lameirinhas' Ocala - MC Frits Philips Geleen: Urban Dance Squad + Transpunk + winnaar Nu of Nooit - Hanenhof Groningen: Mennen - Route 66 Grootebroek: Volendammer Vishandel - R-17 HaaHem: Animal Justice Benefiet m.m.v. Seein Red, Deadstoolpigeon, L.O.I. - Vide Cultura/kelder Heerenveen: Picture - Sfinks Landgraaf: Annihilator + Dearly Beheaded + Kill to This - het Struitje Nijmegen: the Queers + Mr. T. Experience -Doornroosje Papendrecht: Pater Moeskroen - de Willem Peer: Julian Sas Band - Poorthuis Rotterdam: Johan - Rotown; Annie de Reuver, Eddy Christiani, Frans Vrolijk, the Valentina's, the Amazing Stroopwafels e.a. (11 u) + Wolfert Brederode Trio (café, 15.30) - de Doelen; Katatonia + In the Woods + Voice of Destruction - Baroeg Tilburg: Manic Street Preachers + Mizpah - Noorderligt Utrecht: Mountain Goats - Kikker, Red Snapper - Tivoli Vierlingsbeek: F 15 + Buck + Muff + P Frame + Ricocher - Gryphus Waalwijk: 1Lamp - de Buurman Winterswijk: Frozen Sun + Gorefest + Transpunk -Eucalypta Zoetermeer: Guy Forsyth - Boerderij

MAANDAG 11 NOVEMBER Amsterdam: Het Octet - Meander; Manic Street Preachers + Super Furry Animals • Melkweg the Max, Defunkt - Melkweg Oude Zaal Apeldoorn: Diamond Jim Greene - Gigant Groningen: Galliano - Oosterpoort; Melvins - Vera, Ruby Range - Koekkoek Rotterdam: Hank Shizzoe -Rotown; Gloria Estefan Ahoy'

Maastricht: Eros Ramazotti - Mecc Nijmegen: Millencolin + Refused - Doornroosje; Townes van Zandt - 042 Rotterdam: Saucebox + Sister Lovers - Vlerk; Steve Buchanan + Dirk Bruinsma & Pad Conca - Dodorama; New Bomb Turks + Red Aunts - Nighttown; Gloria Estefan - Ahoy' Utrecht: the Copycat Trap - Stairway to Heaven; Laika & the Cosmonauts - Kikker, Neneh Cherry -Vredenburg Waalwijk: Toe To Toe - Tavenu Zevenaar: Hank Schizzoe - de Haam

DONDERDAG 14 NOVEMBER Alkmaar: Israel Vibration - Atlantis Amsterdam- Boof - Twin Pigs; New Bomb Turks + Millencolin + Ignite + Hovercraft + Unwound + Red Aunts + Refused + Total Chaos - Melkweg; Rogers/Nienhaus - Last Waterhole; Laila & the Cosmonauts (23.45) - Paradiso Delft: Mohiddin - Nobel Den Haag Tuesday Child - Pater; Defunkt - Paard Eindhoven: de Heideroosjes + the Travoltas - Effenaar Groningen: Harry Muskee - Oosterpoort Haarlem: the Dirty Three - Patronaat Hengelo: Cradle of Filth - Metropool Leeuwarden, the Skatalites + Laurel Aitken + the House of Rhythm + Die Gummipuppen - Harmonie Leiden: Empty Set - LVC Rotterdam: Gloria Estefan - Ahoy' Zwolle; De Dijk - Hedon

VRIJDAG 15 NOVEMBER Alkmaar: Uriah Heep - Atlantis Alphen a/d Rijn De Dijk - Kasteel Amsterdam: BB & the Bluesfactory - Meander; Rubber Cake + Changing Moods + Hungry Unions - Twin Pigs; Israel Vibration - Paradiso; Rhythm Sax - Badcuyp; Rutger Molenkamp Kwartet - Bimhuis; Femi Kuti & the Positive Force + Cheb Mami + Young Cosje + Fatala Percussion + Eshtar - Melkweg Apeldoorn: Free & Easy - Gigant Arnhem: Total Chaos + District - Willemeen Asten-Heusden: Caesar - Jonosh Breda: Hit the Boom! + Raise the Roof - Para Brielle: Pater Moeskroen - de Goote Cuyk: the Unknown Religion - Balloon Den Bosch: Gorefest + Frozen Sun + Transpunk -Willem II Den Haag: Blue Rose + the Fuse - OLS; Ygdrassil -Paard; Saucebox - Big Confusion Deventer: Kunstbende-feest - Burgerweeshuis Drachten: Greyhound Bluesband - Bluescafé 47 Eindhoven: Skatalites + laurel Aitken + House ofRhythm + Let's Quit - Effenaar; Orphanage -Dynamo Elsloo: Electric Kings + Last Call - Maaslandcentrum Enschede: Dansklup + Mizpah - Atak Gouda: Bonecrushin' - So What Groesbeek: Julian Sas Band - de Hoeve Groningen: the New Bomb Turks + Red Aunts - Vera; Over The Moon - Simplon Haarlem: Chrome Cranks + 13 - Patronaat Hardenberg: Poundcake - de Stam Heemskerk: Van Vollenhoven - Donkey Shot Heerenveen: Elko Weyer Band + Kwispedoor + the Barn - Sfinks Heerlen Charles Krutzen - Lexor Hellendoorn: For Absent Friends + Marathon - Lantaarn Hengelo: Altar -i- Death Squad - Metropool Hoogeveen: Toe To Toe + Belly Button - Box Hoorn: the Treble Spankers - Troll Landgraaf: Score 2 Settle - KPL Leiden: Wreedzaam + Coz of Def - Stathuys; Marilyn Twice - LVC; Mr Potatohead - LVP Loosbroek. Van Dik Hout - de Lunenburg Mierlo: Paddy's Heavy Circus - Poervoe Nijmegen: Flowers for Breakfast - Doornroosje; Zappen - 0 4 2 Noordwijk: Who's Afraid of Red Yellow & Blues + Backdoor Sneakers + the Barbarian Bluesband + the Midnight Blues Express - Kruispunt Noordwijkerhout: Pink Moon - Nachtegaal Puttershoek: Louis van Dijk Superband - Alcazar Rotterdam: Ensemble El Houari - Doelen; Ignite + Straight Faces + Four Hearted - Baroeg; Jamiroquai -Ahoy'

FRET 2 3

november novemfeer november no'fember november noTcrnber Schijndel; Quick & the Dead - Den Bes Sittard: Mennen - Fenix T i lburg Mtllencolin + Blowhard + Refused - Noorder l ig t Utrecht: Muradian Ensemble - Rasa; Trio Bier - Tivol i ; Seraph - SJU-Jazzpodium Veenklooster: de Kast - Ringo Wi jk bij Duurstede: Josee Koning e Crupo - Cent rum Rondeel Zaandam: Rollarocka & Precise + Nicotine - Drieluik Za l tbommel : Marcel de Groot Groep - Poorterij Zeeland: Osdorp Posse - Kobus Zeist. Metal-festival - Peppel

ZATERDAG 16 NOVEMBER Alkmaar: Toe To Toe - Parkhof, Gutt - Atlantis Almelo- Glenn Hughes - Sub Rosa Alphen a /d Rijn: Mangel - Kasteel Amersfoor t : Daryll-Ann + Caesar - Kelder Amsterdam; de Legend - Meander ; Quick & the Dead + Bitchcock - Tw in Pigs; Screaming Trees + the Eels (22u) + Ben Folds Five (24u) - Paradise; Benjamin Herman Maarten vd Grinten Kwartet - Bimhuis; Skatalites ->-Laurel Aitken + House of Rhythm + Boter Ska & Eieren - M e l k w e g O u d e Zaal; Laibach - M e l k w e g the M a x Andelst: Julian Sas Band - Boerderij Andi jk: Hips - St. Jazz & Pop Apeldoorn: Laika & the Cosmonauts - Gigant Baario: Blues Corporation „ Snaats - Sjiwa Beesd: de Zingende Fresia's - de No teboom Bergen op Zoom: Cords - Botte Hommel

Winterswi jk : Rogers/Nrenhaus - ' t Spek-ende Zaandam: Mizpah + Beeswamp - Drieluik Zoetermeer- For Absent Friends - Boerderij Zwol le: Sin Alley + Mad Dog Loose - Hedon

ZONDAG 17 NOVEMBER Alkmaar: Uncle Harry's Punch - Atlantis Amsterdam Descarga Latina - Meander; Leidsekade Live-opnames met o.a. Ben's Fold 5 (mi) + Texas Tornados + Dale Watson (av) - Paradise; Toe To Toe + Apartment 3G - Vrieshuis Amenka; Benefiet Amnesty International m.m.v. Caesar, Mayze, Venus Flytrap, Hallo Venray, 8 Jaar Na Dato - Arena; Capoeira - In It; Phonic Mapping - Badcuyp; Sebadoh + Scram C Baby -M e l k w e g the Max ; Warzone + Backfire - M e l k w e g Oude Zaal; Jacskon Browne - Carré A rnhem: Bittermoon - de Kroeg Beverwijk: Rogers/Nienhaus - House of Blues Den Bosch: Watchman - Plein 79 Den Haag: Josee Koning e Grupo - Dr. A n t o n • Philipszaal; Leon & Friends - OLS; Chem M a m i - Paard Diessen: Bright Blue Gorilla - Hercules Dordrecht: voorronde Singer/songwriterfestival '96, m.m.v. Bad Guy?, Strong Glasses, Vin Veira, Erwout, John Kennedy, Carolien Hartman, Paul J. Gundlach, Art Mankind - Bibelot Eindhoven: Pater Moeskroen - Stadsschouwburg Groningen: Max imum Brain Disfunktion - Route 66; Wax Doctor + Kid Loops - Vera Horst Laberinto + Max 404 e.a. - Niks-Pack Festival

Eindhoven: Trusty - Effenaar Enschede: Prodemo - Atak; Camané e Grupo -Muz iekcent rum Groningen: Dubwar - Vera Maastr icht: Neil Young door Hallo Venray - Clinique Ni jmegen: M y Dying Bride + Cathedral - Doornroosje; Ahn Suk Son - 0 4 2 Rotterdam: Dr. Bison - Vlerk Ti lburg: Texas Tornados + Dale Watson - Noorder l igt Utrecht: General Dynamx - Stairway to Heaven; Incognito - Vredenburg Zevenaar: Mart in Hutchinson - de Haam

DONDERDAG 21 NOVEMBER Alkmaar: Cornfields - Atlantis Amsterdam; Out of Town - Meander; Liesbeth List -Meervaart ; Gone Bald + Silver Shed + Bloem + 13 + Dolly Birds + Bad Guano - Arena; the Hoodoo Club + JF Muck - Twin Pigs; M y Dying Bride -i- Cathedral -M e l k w e g D u d e Zaai; Sal Paradise - Paradiso Arnhem: Van Dik Hout - Rijnhal Den Haag: Golden Eternal Braid - Paard Deventer: Quick & the Dead - Saam Eindhoven: David Thomas & the Two Pale Boys -Effenaar Groningen: Benny Neyman (grzl) + Giora Feidman & ensemble (klzl) - Oosterpoort ; Wi l ly Schmal Band -Koekkoek Haarlem; Ma t t Darrlau's Paradox Trio - Patronaat Katwijk: the Whisky Priests - de Schuit

AGENDA GEGEVENS voor december

OPSTUREN OF FAXEN Vóór 20 november

A.S. NAAR: F R E T , WIBAUTSTRAAT 214

1091 GS AMSTERDAM, FAX 020 -6685041

Popular; Cobalt 6 0 + V.N.V.-Nation - Baroeg Sittard: Cobraz - Fenix Utrecht: Kalyl Jag - Rasa; Dub War + Liberator + Lodestar - Tivol i ; Smartlappenfestival - Stainway to Heaven; Rosco Chenier Band - SJU-Jazzpodium Weesp: La Pat - City o f Wesopa Zaandam: Osdorp Posse + Nembrionic - Drieluik Zeeland-dorp: 1Lamp - Kobus Zeist: Brotherhood Foundation - Peppel Zoetermeer: NRA + Absconded - Boerderij Zwol le: Band of Glorie - Hedon

ZATERDAG 23 NOVEMBER Almelo: the Scene - Sub Rosa A lphen a /d Rijn: Stips - Kasteel Alt fors: Nance - Kikvorsch Amersfoor t : Toe To Toe + Seein Red + Happily Depressed - Kelder Amstelveen: Skink + Nes - Galjoen Amsterdam: Granny Smith - Meander ; the Copycat Trap + the Butcher's Wi fe - Tw in Pigs; Guts Pie Earshot + Silence Means Consent - In It; Gidon Kremer - Paradiso; Amsterdam Rain - Badcuyp; Hips - Naar Boven; Grupo Zamanakitoki - Bimhuis; Fishbone + Dubwar + Moby + Grim Skunk + Blowhard + Flag of Democracy + Liberator + Atari Teenage Riot + Lodestar - M e l k w e g Apeldoorn: de Helderoosjes - Gigant A rnhem: Rain Still Falls + One Day Closer + Hard Resistance - Goudvishal Bergum: Swiet en Bjuster - de Scamel; Warzone + Backfire

Bussum: Wishing Wel l - Opsessie Corn jum: StainA/ay - de Tuolle Den Bosch: New Bomb Turks + Red Aunts - Wi l lem II Den Haag: Overland Stage - Mus icon; Supersupertrio m.m.v. Beltane, Sister Lovers, Xynobite, Davey, Fish for Breakfast, Venus Flytrap, Barf, Suburbs, Prat's the Whoblem - Paard Den Helder: Jammah Tammah - Postbrug Deventer: Cheb M a m i - Burgerweeshuis Dordrecht: Moonflower - Bibelot Eindhoven: Theremin - Effenaar Enkhuizen: Lo-fl festival met o.a. Noorderzon - Hoogte ; B.B. & the Bluesfactory - Dromedaris Enschede: Hank Schizzoe - Atak; the Grand Piano Boogie Train - Muz iekcent rum Geleen: Texas Tornado's - Hanenhof Goes: Corefest + Frozen Sun + Transpunk - Beest Groningen: Marianne Falthfull - Oosterpoor t ; Devillettes - Vera; Ice for the Eagles - Koekkoek Heerhugowaard: Van Dik Hout - Mar iene Heerlen: Cupids Quality - Lexor Hel lendoorn: Skik - Lantaarn IJmuiden Osdorp Posse - W i t t e Theater Irnsum: de Kast - 2 Gemeenten Leeuwarden: Chrome Cranks - Brouwershoeck Leiden. Heideroosjes - LVC Lo t tum: Michael de Jong + Mont i Amundson & band e.a. - Canix Nederhorst den Berg: Barrelhouse - Spieghelhuys Nederweert : No Tuxedo - Santa Domingo Ni jmegen: Yogafire - HBO Trefcentrum; Ustad Mohammad Sayeed Khan - 0 4 2 Pijnacker Tuesday Child - Trucker Rotterdam: Israel Vibration - N igh t town ; Aim - Popular; Cornfields - Ro town; Cradle of Filth - Baroeg; Magic Frankie & Kaz Lux - TEsprit, Muradian Ensemble - Evenaar Sneek: Seein Red + Catweazle + Total Chaos + Ignite + Brotherhood Foundation - Bolwerk Stadskanaal: Wishing Tree + Afiyet Olsun - Kwinne Terneuzen: Ouderkerk Kaffers + White Wolf -Kalashnikov Ti lburg: De Dijk - Noorder l igt Uden: Stips - Nieuwe Pul Utrecht: Ensemble El Houari - Rasa; Cravediggers + Staubzauger - Kikker, Ronald Snijders Bothe Worlds Project - Vredenburg; Bert Lochs/Dirk Balthaus Quartet - SJU Jazzpodium Veenendaal; the Travoltas + Undeclinable Ambuscade -Hardrock Café Vlaardingen: Pater Moeskroen - Stadsgehoorzaal Vo lendam: Louisiana Radio - Pius X Wageningen: Gotterdammerung + Hoer + Recycle Unitas Wassenaar: Cerberus + Dead Life + Inner Sanctum -Twi l ight Zone

Landgraaf: Glenn Hughes - theater Leiden: Femi KutI & Positive Force - LVC Lierop; the Domestic Donkeys + Tribe + Fragile Use + City Pig Unit - Nirwana Mier lo : Betty Goes Green + the Copycat Trap - Poervoe Ni jmegen. Neil Young fanclubdag - Doornroosje Noordwi jkerhout : the Barrel Bluesband - Nachtegaal Rotterdam: Cheb Mami + Tamount + Amida Boussou & the Gnawa van Marakech + Arabian Noots -Nigh t t own ; Bigband R'dams Conservatorium -Doelencafé; the Bert Kaempfert Orchestra - Doelen Sittard: die Anarchistische Abendunterhaltung - Fenix Urmond : Sequoyah - de Kelder Utrecht: Dale Watson & Townes van Zandt - Tivol i ; Fun Lovin' Criminals - Vredenburg Venio: Grapestone - Wal laby Zeist: Silend Scream + Load - Peppel

MAANDAG 18 NOVEMBER Amsterdam: Time Square Factory - Meander ; Luciano &

band - Paradiso Gron ingen: M a t t Darrlau's Paradox Trio - Grand Theater; Texas Tornados + Dale Watson (klzl) + Jackson Browne -Oosterpoor t ; Emiel Brouwer Koekkoek Ni jmegen: Johnny Orange en de Jojo's - HBO-Trefcentrum; Sebadoh + Gone Bald - Doornroosje Rotterdam; Quick & the Dead - Rotown Utrecht: Neil Young door Hallo Venray - StainA/ay to Heaven

DINSDAG 19 NOVEMBER Alkmaar; Quick & the Dead unpl - Atlantis Amsterdam: Jaco Saint Abel's Groove Unlimited -Meander; Zolty Cracker - Tw in Pigs; Jason & the Scorchers + Chrome Cranks - Paradiso; Me'Shell Ndegeocello - M e l k w e g the M a x

Breda: Fixation - Para Den Haag: de Ministers - OLS Enschede: Glue In The Jelly - Kater Groningen: Nell Young door Hallo Venray - Ob lomov Leiden: Ay Lazzat - CC de X Ni jmegen: Martinez Move - Odessa Rotterdam. Tav Faico & the Painterburns - Vlerk Ti lburg: Mat t Darrlau's Paradox Trio - Paradox; Glenn Hughes - Noorder l igt

WOENSDAG 20 NOVEMBER Amsterdam: Glenn Hughes - M e l k w e g the M a x ; Human Alert + Frites Modern + Suzannes + the Nixe + Coïtus Int. - M e l k w e g O u d e Zaal Deventer: Jah Yla - Burgerweeshuis

Leeuwarden: Gorefest + Transpunk + Frozen Sun -Harmonie Leiden: Dubwar - LVC Uden: Open Podium - N ieuwe Pul Utrecht: Rasa Mondiaal Open Podium - Rasa; De Dijk -Tivol i ; P. Brain + Crosswise + Poëtica in Silentio - Ekko

VRIJDAG 22 NOVEMBER Alkmaar: Whisky Priests + Mizpah - Atlantis Almelo: Mighty V. & the Trancelators - Sub Rosa Alphen a /d Rijn: Inflated Happiness + Vincent Co -Kasteel Amsterdam: D'Wys - Meander ; Crivits e.a. - In It; Backyards + Lands End + ZEA - Tw in Pigs; Maceo Parker - Paradiso; the Advent - M e l k w e g Arnhem; Concrete Cell - café One Baario: Kingdom Come - Sjiwa Breda: Stips - Para; Vals Licht - Klapcot; El Fish -Scarabee Den Haag: Suburbs - OLS; M y Dying Bride + Cathedral -Paard; Luca & the Groovy Band - Big Confusion Den Helder: Pater Moeskroen - de Kampanje Deventer: Misty in Roots - Burgerweeshuis Dordrecht: Watchman - Merz Drachten' the Bob Color - Maar tenswoude Echt: Amnesia Brothers + Judith & Henk Hover - Curve Eindhoven: Moby + Atari Teenage Riot - Effenaar Enschede: Maurizio Danesi - Kater; Jammah Tammah -

Atak Geleen: Callenish Circle - de Schuur Goes: Toe To Toe + Yawpl + Mc Rackins - Beest Gouda: Undeclinable Ambuscade - So W h a t Groningen: Van Dik Hout (grzl) + Kolchetti & Slavici (klzl) - Oosterpoor t ; diverse Hengelose bands - Simplon Haariem: Kunstbende-feest - Patronaat Hardenberg: the Brandos - de Stam Heemskerk: Boobytrap + Laberinto - Donkey Shot Heerien: Wicked Wil ly Blues Croup - Gloria Tomate Hi lversum: Frozen Sun + Gorefest + Transpunk - Tagri jn Hoogeveen: Love Bite - Box Landgraaf: Helter Skelter - KPL Leeuwarden: De Dijk + Piter Wilkens - Schaaf Leiden: Grin + Bear It, Don't - Stathuys; Mat t Darrlau's Paradox Trio - CC X; Cindy Peress - LVC Lierop: Jan Huygenband - Nirwana Meye l : de Heideroosjes - ' t Kloster Ni jmegen: Magic Fish + Foam - HBO-t re fcent rum Noordwi jkerhout : Panic in Detroit - Nachtegaal Roermond: Orphanage + Polluted Inheritance -Azi jnfabriek Rotterdam: Rajesh Mehta Collectief - Dodorama; Judy Cheeks + Moya - N igh t t own ; The Fool Moon Band -

- Kiehool Boekel: Green Lizard - Stuupke Bunde; Dofus + Kedasser + Sjack Veer + Rimmshot + Senators Closet + Suppository - Fox Den Bosch: M a t t Darrlau's Paradox Trio e.a: - Wi l l em II Den Haag: Ma t t Darriau's Paradox Trio - Korzo; Misty In Roots - Paard

Deventer: La Pat - Burgerweeshuis Dordrecht: Trance Induction - Bibelot Drachten: de Kast - Ma l ibu ; Chris Jones - Bluescafé 47 ; Acid Junkies - Iduna

Eindhoven: Nicotine + Rollarocka & Precise - Effenaar Geleen: Stowlstow + Mescalin Vision + Senator's Closet + Valar - Boerderij Groningen: Dreamtime - Vera; Jetro Tull Night met live-band - Koekkoek Haarlem: David Thomas & Two Pale Boys + CET - Patronaat Heerenveen: Tina Turner - Thialf Heiloo: the Treble Spankers - Buk Buk Heino: Frozen Sun + Gorefest - Struik Hel lendoorn: the Pilgrims - Lantaarn Hoogeveen: Bluesnacht m.m.v. Albatross, RJ Mischo & Red Hot BB, Lefthand Freddy & the Aces, Michael de Jong, Bluesline, Cochon Bleu, Billy & the Bluffers - Maur i tshof Kampen; Vrijeval Festival m.m.v. Ominous Tribe, Cooper, Betty Goes Green, Space Marines, Benjamin B, Mizpah -K.H.C, Hal

Koudum; Van Dik Hout - sporthal Sandobbe Leeuwarden: Pater Moeskroen - harmonie Leiden: Ulanbator- LVC Leidschendam: Tuesday Child - Sater Leusden: Magic Frankie & Kaz Lux - IJsbreker Loenen a /d Vecht. Van Vollenhoven - Gemuda Luttenberg: Gorefest + Frozen Sun + Transpunk - Elckeriijck Maastr icht: Osdorp Posse - Basement 5 Middelharnis: Julian Sas Band - Sport Centre Nederhorst den Berg: Marcel de Groot Groep unpl ~ Spieghelhuys

Nederweert : Lekker Belangrijk - Santa Domingo Raamsdonk: Sequoyah - café Spoorloos Roelofarendsveen: Caesar - Splotsz Rotterdam: Whiskey Priests - Ro town; Guadeloupe Urbina - Evenaar Sliedrecht: Jazz Meteors - Elektra Sneek: Brotherhood Foundation + Cooper - Bolwerk Uden: Loïs Lane - Nieuwe Pul Utrecht: Estrella Acosta y Grupo - Rasa; Smartlappenfestival met o.a. de Zingende Fresia's -Stainway to Heaven; the Mighty Jackals + the Feetwarmers - Kikker; Eric Vioeimans Quartet - SJU-Jazzpodtum; Luther Allison - Bluesestafette Vlissingen: Oiphanage - Piek Waalwi jk : Laberinto + Cascade - Tavenu

20.00 - 22.00 uur Radio 3 fm

Jn concert

Pearl Jam rechtstreeks vanuit Berlijn Voorpfograwwa

The Roliin' Creek Dippers met o.a. Victoria IffilHams en Mark Olsten

Intoacsrt

Tracy Bonham ï^^'SS'Mwi^^N*%^i#*s#;'%ft|:^^^

Wagen ingen : Bang II Rights - Unitas Wassenaar: Luca & the Groovy Band + Twin Earth - Twi l ight Zone Wervershoof: the Bob Color - Van Rooyen Winterswi jk : Bittermoon + Moonflower - Eucalypta Zaandam: Jimmy Thackery & the Drivers - Drieluik Zierikzee: Jan Rijbroek Band - Brogum Zoetermeer: Last Call + Electric Kings + Mambo Chillum -Boerderij

ZONDAG 24 NOVEMBER Alkmaar: Defunkt - At lant is America: Blowin to Bits + Black Cyanide + Shake Before Use - Cartouche Amsterdam: Descarga Latina - Meander ; 16 Horsepower -M e l k w e g the M a x ; Misty In Roots - M e l k w e g Oude Zaal; Pater Moeskroen - Nieuwe de la Mar ; David Thomas & Two Pale Boys (grzl) + Front Range (klzl) - Paradiso Beriicum: de Kast - ' t Ho f van Holla,nd Cuyk: Josee Koning e Grupo - Streekschouwburg Den Bosch: M y Dying Bride + Cathedral + the Blood Divine - Wi l lem II Eindhoven: the Whisky Priests - Wi lhemina Echt: Honky Soul + Seven + Godzilla - Curve Geleen: Vlar + Senators Closet + Mescalin Vision + Stowistow - Boerderij Goes: Jan Rijbroek Band - Pompe Gouda: Culture Shock '96: Orphanage + Osdorp Justice + Ni Hao + Sons of the Rain -f Dreamscape + Slice of Merlin + Smart + Stub Born + Evidance - de M a m m o e t Groningen: Womanizer - Route 66 Heerenveen: Tina Turner - Thialf Leeuwarden: Whisky Priests + Mizpah - Theater Romein Leiden: voorronde Singer/songwriterfestival '96. met: Harry, Pace Taylor, Michel Ebben, Ed Citroen, Danie Pitzalis, Rolling Lizzy, Crhis Bernasco - LVC Lierop: the Brandos - N i rwana Maastr icht: Raïland + Raï One - Basement 5 Nederhorst den Berg: Marcel de Groot Groep - Spiegelhuys Ni jmegen: Ma t t Darriau's Paradox Trio - 0 4 2 ; Zombi Squad + Undeclinable Ambuscade - Doornroosje; Red Rooster Club + Keith Dunn + Blues Clinic + Mike & the Mellotones + Blue Lou & the Heathunters + Pasquinell + Julian Sas Band -Molenstraat Noordwi jk : Chris Jones - de Nachtegaal Oosterhout : Watchman - café de Beurs Rotterdam: Rotterdams Improvisatie Poel - Dodorama; Laberinto + Channel Zero + Dub War - Blokhut; the Deep River Quartet + Trio Joop van Deuren (11 u) + Martinez Move (café, 15.30) - Doelen Sneek: Toe To Toe + Jitiizer + Heideroosjes - Bolwerk Ti lburg: Hardcore Triple - Paradox Utrecht: Ahn Suk Son + Chung Whayoung - Rasa; Roof -Kikker Vaals: Steve Harley & Cockney Rebel - Spuugh Wagen ingen: Damnation - Unitas Zutphen: Mennen - de Overkant

MAANDAG 25 NOVEMBER Alkmaar: the Brandos unpl - At lant is Amsterdam: Diana Stuart - Meander ; Ronny Jordan -Paradiso Eindhoven: Mat t Darriau's Paradox Trio - café Wi lhe lmina Groningen: M y Dying Bride + Cathedral - Vera Ti lburg: Zucchero Fornaciari - Noorder l igt

DINSDAG 26 NOVEMBER Alkmaar: Misty In Roots - Atlantis Amsterdam: Jaco Saint Abel's Groove Unlimited - Meander ; the Attick - Tw in Pigs Den Haag: Tuesday Child - Asta M o v e m e n t Enschede: Jerry & Da-Funkatears - Kater Rotterdam: Zucchero Fornaciari - N igh t town ; voorronde 4 Kleurrijk Talent - Rotown Ti lburg: Ygnwie Malmsteen - Noorder i igt Utrecht: the Busstopfetlshlsts - Kikker; Cuby & the Blizzards - Tivol i Zwol le: Marcel de Groot Groep - Odeon

WOENSDAG 27 NOVEMBER Alkmaar: the Specials - At lant is Amsterdam: Keus, Kool & Perelman - Meander; Mil i tant - In It; Ingwie Malmsteen - Paradiso Den Haag: Tuesday Child - Cremers Deventer; Stranded - Burgenweeshuis Enschede: Prodemo - A tak ; Sfeq Extended - Muz iekcent rum Groningen: Zucchero - Oosterpoor t ; Girls Against Boys + Cell Communications - Vera Hengelo: Fay Lovsky, Artur Ebeling e.a. - Me t ropoo l Ni jmegen: Nerve & De Ceus - Doornroosje Rotterdam: Misty in Roots - N igh t town ; Drop Dead + Aso -Baroeg Ti lburg: the Brandos + Bright Blue Gorilla - Noorder l igt Utrecht: Thee Headcote(e)s - Kikker; Kingdom of Desire -StainA/ay to Heaven VenIo: Grapestone - Locomot ief Zevenaar: the Riddle - de Haam

DONDERDAG 28 NOVEMBER Alkmaar: de Stemband - Atlantis Amsterdam: Babyface Armstrong - Meander ; Style Bender met live band - Arena; the Hoodoo Club + Ex-Friend - Tw in Pigs; Michael Moore Trio - Bimhuis; the John Cale Group (22u) + Steve Westfieid (24u) - Paradiso Den Haag; H'iem Double A Block Party - Paard Eindhoven: Misty In Roots - Effenaar; Margriet Eshuys - M C Frits Philips Groningen: the Beatkings - Koekkoek Haarlem: Frozen Sun + Transpunk + Gorefest - Patronaat Heeswijk-Dlnther: the Brandos - de Zwaan Hilversum: 1Lamp - Tagri jn Leeuwarden: Yngwie Malmsteen - Harmonie Ni jmegen: Billy Childish + Thee Headcoats - Doornroosje; Manolis Pappos - 0 4 2

Rotterdam: Fener Patrirchaal Ensemble + Necdet Yasar Ensemble - de Doelen (klzl) T i lburg: La Pat - Noorderl igt Utrecht: Nerve & De Geus - Tivoli Zutphen: Pater Moeskroen - Hanzehof Zwol le; Raymond van het Groenewoud & band - Hedon

VRIJDAG 29 NOVEMBER Almelo: Jovink & de Voederbietels - de Stam Amsterdam: Saskia Laroo Band - Meander ; Seneca + Redbrick VCR + Jigsaw - Tw in Pigs; Meriygoround -Badcuyp; Fra Fra Sound - Bimhuis; Kester Emencya & Victoria Elelson + Swede Swede - M e l k w e g the M a x ; Ashraf + Tamount - M e l k w e g O u d e Zaal; Manolis Pappos & Kompania - Paradiso Apeldoorn: Nerve & De Geus - Gigant Asten-Heusden: Gravediggers - Jonosh Beesel: Van Vollenhoven - Troubadour Bergen op Zoom: Loïs Lane - Botte Homme l Boxmeer: Bengels - Box

Breda: Flowers for Breakfast - Para; Marcel de Groot Groep -Chassé Theater Den Bosch: Nicotine + Rollarocka & Precise - Wi l lem II Den Haag: This Side Up + Nez Gishma - OLS; Gorefest + Frozen Sun + Transpunk - Paard; Inner Sanctum - Big Confusion Deventer: Brotherhood Foundation - Burgerweeshuis Deurne: Mambo Chillum - Apol lo Drachten: Gypsy Bill Wil l iam - Bluescafé 47 Geleen: Last Call - Terminus Groningen: John Cale - Oosterpoor t ; the Hottest NIght of the Year - Simplon Haarlem: Jan Rijbroek Band unpl - the Crash; Dulfer + Max 404 - Patronaat Hardenberg; Michael Lee Firkins - de Stam Heemskerk; Longshot e.a. - Donkey Shot Hel lendoorn: the Brandos - Lantaarn Landgraaf: Cold Shot + Svenja - KPL Leiden: Luca & Groovy Band + Stub Born - Stathuys; M r Potatohead - LVC Ni jmegen: Perpetual Demise - Staddijk; Kunstbende-feest -Doornroosje Noordwi jkerhout : A Biscuit Party - Nachtegaal O b d a m : Overland Stage - Joob Rotterdam: De Dijk - N igh t t own ; the Kamkars + Sabri Brothers + Baki Duyarlar + Arif Sag + Esme Redjepova + Kaman Davut Zurna Ekidi - de Doelen; Officium Triste -f Body Bag - Baroeg Suawoude: de Kast - Dorpshuis Utrecht: Tasawuf Ensemble - Rasa; Dodgy - Tivol i ; Mart in Rudolf Sextet - SJU-Jazzpodium Zaandam: the Travoltas + Undeclinable Ambuscade -Drieluik Zeist: de Drie Tieten - Peppel Zevenaar: Pater Moeskroen - Bommersheuf Zoetermeer: Tuesday Child + Venus Flytrap + Sound Check -Boerderij

ZATERDAG 30 NOVEMBER Alkmaar: Ulanbator - At lant is Almelo: Laberinto - Sub Rosa Alphen a /d Rijn: Moonflower - Kasteel Amersfoor t : the Treble Spankers - Kelder Amsterdam: G-Star NRG Project - Meander ; Wil l ie Kent + Bonnie Lee + Little Mac Simmons + the Moonhawks + Dirk Jan Vennik - Meervaart ; Boots of Wynette + Cindy Peress Band - Tw in Pigs; Sid King & Billy King + Davie Allan & the Arrows - Paradiso

Baarn; Pater Moeskroen - de Speeldoos Barger Oosterveld: T.O.F. - Boogie Bar Berchum: Slagerij van Kampen - de Pleats Bergen o p Zoom: Brotherhood Foundation + Vanity 4 -Botte Hommel

Boskoop: the Wrong - Tunnel Brummen: Frozen Sun + Gorefest + Transpunk - Bliksem Bussum: Oiphanage + Polluted Inheritance - Opsessie Den Bosch: Raïland - Wi l lem II

Den Haag: Luca & the Groovy Band - Blauwe Aanslag Deurne: the Moonstorm - de Roos Doet inchem: John Boy & the Waltons - Laserkouest; Last Call - Plaza Bodega Dordrecht: Sue Chaloner's Soultrain - Bibelot Drunen: Trance Induction - Utopia Eindhoven: Max 404 - Effenaar Enkhuizen: cd-presentatle SIngersongwriters - Hoogte Geieen: Warzone + Backfire + Discipline + Rimmshot e.a. -

- Boerderij

Groningen: Latin Dance Night met o.a. Tania Maria, Los Tradicionales, Aquarella do Brasil, Quimbara - Oosterpoor t ; Peter Plane - Vera; Baste No.8 - Koekkoek Haarlem: Nicotine + Rollarocka & Precise - Patronaat Haulerwijk: Bricquebec - Bruine Paard Hel lendoorn: Mol ly Hatchet- Lantaarn Hoorn : 25 Jaar Troll, met o.a. Jammah Tammah - Trol l Leiden: Kamkars + Sabri Brothers - LVC; B.B. & the Bluesfactoiy - the Duke

Lo t tum: Pure Cult + Frans + 3_ Hours + Desert Dust + Drop Dead Gorgous - Canix Maastr icht: Acid Junkies - Basement 5 M a n t g u m : the Feetwarmers - café Bonnema Meddo : Love Bite - Elbekurkie Nederweert : Parris - Santa Domingo Nieuwehorne: Pigmeat - Tjongersprong Nieuwendj jk : the Travoltas + Undeclinable Ambuscade -Xinix

Ni jmegen: Hasta Domingo - 0 4 2 Oosterhout : Taaipop met o.a. Green Lizard, Cheech Wizard - Toonzaal Pijnacker: Quick & the Dead - Trucker Rot terdam: voorronde Singer/songwriter Festival '96, met: Stör, Fedde Spoel, Paul Kuyt, Marcel vd Zet, Xenia, the Ambassadors, Shush Medusa - Ro town; La Pat - N igh t t own ; VIoeimans/Borstlap/Reijseger - Popular; Paco Serrano + Féo Gasy + Les Enfants Gitans de Perpignan + M i Oso Es Mis Kas + Rumbata + Orchestre National de Barbès - de Doelen; Ronald Snijders Both Worlds Poject - café Floor; Barrelhouse - I'Esprit; Praful & Alchemy Evenaar Sevenum: Transpunk - Walhal la Sliedrecht: Pyralisis + Exhumantor - Elektra Sneek: Dulfer + Raise the Roof - Bolwerk Spijkenisse: Julian Sas Band - El Hombre Tegelen: Van Vollenhoven - Den Drey Ti lburg: Light + Pendragon - Noorder i igt Ui thuizen: de K a s t - 5 3 8

Utrecht: Tierra Caliente - Rasa; the Herbaliser - Tivol i ; Flowers for Breakfast + Mad Dog Loose - Ekko; Rob van de Broeck International Quartet - SJU-Jazzpodium Venray: Benjamin B. - Voi le M a a n Vieri ingsbeek: Simmer - Gryphus Vlaardingen: Rock O f Ages Bigband - Pandemonium Vlissingen: the Prodigal Sons - Piek Westdorpe: Crash Boogie - Gravin Zoetermeer: Hips - BeHyn Zwol le: Taberna Mylaensls - Hedon

ZONDAG 1 DECEMBER Alkmaar: Ten Sharp - Atlantis Amsterdam: Sabri Brothers + Kamkars - Soeterijn; Zucchero -Paradiso; Pendragon - M e l k w e g the M a x Arnhem: Free & Easy - de Verd iep ing Breda: Watchman - Bruine Pij Dongen: the Travoltas - M o d e r n Groningen: Love Bite - Viaduct Harderwijk: Van den Dungen/Hoogendijk Quintet -Catharinakapel Hoorn: Jan Rijbroek Band unpl - Klinker Nieuwegein: Pater Moeskroen - de Kom Noordwi jkerhout ; Bitter Sweet - Nachtegaal Rotterdam: Féo Gasy (klzl) + Américo Brito (café Floor) + Beatriz Aguiar & Folkore Ensemble (café) - Doelen Tienray: Quick & the Dead - Gaellus Utrecht: Davie Allen & the Arrows - Tivoli VenIo: the Copycat Trap - Splinter Venray; Van Vollenhoven - Bonte Koe Zwol le: Davie Allen & the Arrows - Hedon

A d r e s l i j s t a s e n d a f r e t - p o d i a 2B: Dommelstraat 2b, Eindhoven, 040-2456277 AJV: Dorpsstraat 666, Assendelft Akhnaton: Nieuwezijds Kolk 25, Amsterdam, 020-6243396 Alcatraz: Dreefseweg 80, Kaatsheuvel AMP Muziekcafé: K.N.S.M.Iaan 13, Amsterdam, 020-6380019 Appendix: Sloterbeekstraat 18, VenIo, 077-3522561 Arena: '5 Gravesandestraat 51, Amsterdam, 020-6947444 Argus; Sperwerstraat 15, Alkmaar, 072-5619041 " rockcafé Argus: Poeldijkstraat 3, Amsterdam, 020-6695988 be Ark: Stationsweg 3, Anna Paulowna, 0223-532035 Atak: Noorderhagen 12, Enschede, 053-4322388/053-4322689 Atlantis: Breedstraat 33, Alkmaar, 072-5118390 Azijnfabriek; Zwartbroekstraat 17, Roermond, 0475-333976 Azotod: Meerndijk 126, Meern, 030-6663403 't Babbeltje: Zwartbroekstraat 27, Roermond, 0475-330644 Babylon: Burg. H.G. v. Kempcnsingel 31, Woerden, 0348-417810 Badcuyp: 1 e Sweelinckstraat 10, Amsterdam, 020-6759669 de Bakkerij: Bakkerspleintje 1, Castricum, 0251-654877 de Bakkerij: Stratumseind 95, Eindhoven Balloon: Deken v.d. Ackerhof 10, Cuijk, 0485-312033 Bar en Boos; Koppenhinksteeg 4, Leiden, 071-5143440 OJC Baroeg: Spinozaweg 300, Rotterdam, 010-4191232 Basement 5: Bredestraat 19, Maastricht, 043-3288520 Bastille: Spoorstraat, Schoonhoven, 0182-383095 't Beest: Beestenmarkt 3, Soes, 0113-228142 Bibelot: Wijnstraat 117, Dordrecht, 078-6133482 Big Confusion: Achterom 20, Den Haag, 070-3649243 Bimhuis: Oude Schans 73-77, Amsterdam, 020-6231361 Blanko: Klepel 4, Emmen, 0591-610535 Blauwe Aanslag: Buitenom 218, Den Haag de Bliksem: Eerbeckseweg 1, Brummen, 0575-562087 Blokhut: Carnissesingel 6, Rotterdam, 010-4855689 Bluescafé 47: Noordkade 47, Drachten, 0512-532601 de Boerderij: Voorweg 146, Zoetermeer, 079-3520266/079-3211012 de Boerderij: Hofstraat 30, Geleen, 046-4749726/046-4745771 Boerenhofstede: Zevenend 21 , Laren, 035-5382932 het Bolwerk: Kerkgracht 8, Sneek, 0515-418707 café de Bommel: Halstraat 1, Breda

de Botte Hommel; Blokstallen 3, Bergen op Zoom, 0164-242075 de Box: Wcyerstraat 1, Boxmeer, 0485-571250 De Box: Schutstraat 43, Hoogeveen, 0528-275355 de Braskoer: Torenstraat 32, Terschellingwest, 0562-442877 Brogum: Julianastraat 46, Zierikzee, 0111-415500 Brouwershoeck; Poststraat 21, Leeuwarden, 058-2152916 Buk Buk: Past. van Muyenweg 12, Heiloo, 072-5335242 de Bunker: St. Annastraat 60, Gemert, 0492-365442 Burgerweeshuis; Bagijnenstraat 9, Deventer, 0570-619198 Buze: Oostwijkstraat 110, Steenwijk, 0521-513355 Camuz: Van Leeuwenstraat 114a, Voorburg, 070-3875314 Canix: Horsterdijk 1, Lottum, 077-4632202 Carmen: Kanaalstraat 25, Someren, 0493-493589 Central Studios; Gietijzerstraat 3, Utrecht, 030-2447040 Cerberus; Koekoekweg 18, Hengelo, 074-2420177 Chateau: Goirlestraat 153, Tilburg, 013-5364410 Clouso; Zuideinde 25, Meppel de Club; Heuvel 13, Tilburg, 013-5421298 Coc3gne:Bongersstraat4,Ulft, 0315-681205 Cremers: Prinsenstraat 84, Den Haag, 070-3462346 Demisec; Noordkade 17, Spijkenisse, 0181-613109 Demo; Molenstraat 1, Oisterwijk, 013-5215496 Den Deel: Harmoniestraat 5, Deurne, 0493-314275 (tijdelijk geslo­ten)

Dick'sies: Hooftstraat 165, Alphen a/d Rijn Diogenes: V. Schaek Mathonsingel 10, Nijmegen, 024-3220953 Dodorama: Rochussenstraat 169, Rotterdam, 010-4762290 de Doelen: Schouwburgplein 50, Rotterdam, 010-2171700 de Donk; Suurmondstraat 1, Katwijk, 071-4026900 Donkey Shot: A. Verherentstraat 1, Heemskerk, 0251 -230995 Doornroosje; Groenewoudseweg 322, Nijmegen, 024-3559887 Dr. Anton Philipzaal; Spuiplein 150 Den Haag Drieluik; Botenmakerstraat 6, Zaandam, 075-6176972 Dynamo: Smalle Haven 1, Eindhoven, 040-2432466 Effenaar: Dommelstraat 2, Eindhoven, 040-2448861 EKKO; Bern. Weerd Westzijde 3, Utrecht, 030-2317457 El Centro: Borgerstraat 112, Amsterdam, 020-6121950 de Eland: Burgwal 45, Delft, 015- 214 50 92, 015-2131099 Elegast: Brink 10, Deventer, 0570-61 10 88,0570-615866 Elektra: Stationweg 4, Sliedrecht, 0184-414273 I'Esprit: Wendeldijk 25, Rotterdam, 010-4828542 Eureka; Assendorperplein 9, Zwolle, 038-4222903 Evenaar: Willemskade 25, Rotterdam, 010-4111055 Evenementenhal; L Springerlaan 2, Groningen, 050-5222777 Exit in 6: Heerlenseweg 162, Landgraaf, 045-5324364 de Fabriek: Baarsstraat 38, Eindhoven, 040-2551530 Fame: Boterdiep Zuidzijde 38, Bedum Fenix: Odasingel 90, Sittard, 046-4510141 café Flitz: Rozenstraat 15, Utrecht Foetsie: Pickeplein 4-6, Noordwijk aan Zee de Fonteyn: Fonteynenburghlaan, Voorburg, 070-3687482 MC Frits Philips; Heuvel Galerie 140, Eindhoven, 040-2655600 Gigant: Nieuwstraat 377, Apeldoorn, 055-5216346 Goeroe; HankenhofWeg 23, Schoonebeek, 0524-532506 Gommert; Aagje Dekenstraat 5, Vlissingen, 0118-431263 Gonzo: Molenstraat 99, Nijmegen, 024-3240320 Goudvishal; Vijfzinnenstraat 103, Arnhem, 026-4457683 Graanbeurs; Reigerstraat 20, Breda, 076-5211946 Graffity Café: Oude Markt 6, Enschede, 053-4341657 de Gravin: Graaf Jansdijk 180, Westdorpe, 0115-452559 Gryphus; Grotestraat 18a, Vieriingsbeek, 0478-632053 't Höfke; Veldstraat 20, Roermond, 0475-317535 Hanenhof; Groenstraat 44, Geleen, 046-4744217 Harmonie: Ruiterskwartier 4, Leeuwarden, 058-2330233 HBO-trefcentrum: Hertogstraat 13, Nijmegen, 024-3224737 Hedon: Zamenhofsingel 7, Zwolle, 038-4527229 De Hoogte: Peperstraat 2, Enkhuizen, 0228-320057 Iduna: Ollemolenstraat 16, Drachten, 0512-522650 de IJsbreker: Bavoortseweg 25, Leusden, 033-4945691 In-lt; Amstelveenseweg 134, Amsterdam, 020-6717778 Ivarca: Halteweg 9, Aalten, 0543-461487 Jacobiberg: Th. a Kempislaan 15, Arnhem, 026-4422106 Jansen-Puinhoop: Zijveld 16, Ben-Leeuwen Jeugdhuis; Beverplein 3, St. Pancras, 072-5542273 Jeugdsoos 75; Graafschapstraat, Buren, 0344-572268 Join: Weteringkade 2, Noordwijk, 071-3610194 Jonosh; Vorstermansplein 10, Asten-Heusden, 0493-695469 the Jungle; Patrimoniumstraat, Leerdam, 0345-610182 het Kasteel: Concertweg 1, Alphen | /d Rijn, 0172-432424 de Kater: Oude Markt 5, Enschede, 053-4313197 Kattendans: Eerselsedijk 4, Bergeijk, 0497-571318 Kayak: Frans Halsstraat 7, Twello, 0571-274615 de Kelder: Lieve Vrouwestraat 15, Amersfoort, 033-4638457 de Kern: Prof. Mr Oudlaan 2 Purmerend, 0299-438763 Kiehool: Schoolstraat 102, Bergum, 0511 -465104 Theater Kikker: Ganzenmarkt 14, Utrecht, 030-2319666 Klapcot: Haven 21a, Breda, 076-5149838 de Klos: Meidestraat 2a, Emmeloord, 0527-697071 Kobus: Kerkstraat 60, Zeeland, 0486-452298 muziekcafé Koekkoek: Peperstraat 4, Groningen de Koog: Oostelijke Randweg 1, N-Scharwoude, 0226-312795 Koperen Droes; Ambtshuisstraat 13, Druten, 0487-514571 Korzo; Prinsegracht 42, Den Haag, 070-3653737 KPL: Heerlenseweg 162, Landgraaf, 046-5324354 de Kropg: Langestraat 4, Oldenzaal, 0541-521979 Kwakoe: Frissenstein 78, Amsterdam ZO, 020-6955042 Lantaarn: Schapemarkt 13, Hellendoorn, 0548-654375 Last Waterhole; OZ Armsteeg 12, Amsterdam de Leest; De Eist 46, Waalwijk, 0416-334746 Lokaal Vredebreuk: Papestraat 38, Den Haag, 070-3656046 Luther Dance Café; Korenmarkt 26, Arnhem, 026-44248107 Luxor: Willemsplein 10, Arnhem, 026-4436955 LVC; Breestraat 66, Leiden, 071-5146449 LVP: Middelstegracht 123, Leiden, 071-5130984

Mad Mick H Big Mamou; Schoolplein 7, Utrecht, 030-2367499 Maddogs: Kloosterstraat 9, Qroesbeek, 024-3975727 Mafcentrum: Pastoor Leurstraat 12, Maasbree, 077-4653021 Maloe Melo: Lijnbaansgracht, Amsterdam Marcanti: J. van Galenstraat 10, Amsterdam, 020-6823456 Mazzo; Rozengracht 114, Amsterdam, 020-6267500 Meander: Voetboogstraat 3b, Amsterdam, 020-6258430 Medua: Achtersteweg 17, Meteren, 0345-569677 Meervaart: Osdorpplein 205, Amsterdam, 020-6107393 Melkweg/Melkweg the Max: Lijnbaansgracht 234a, Amsterdam, 020-6241777

JC Merlin: Peschweg 1, Meerio, 0478-691769 Metropool: Wemenstraat 38, Hengelo, 074-2438020 Moira: Wolvenstraat 10, Utrecht, 030-2311166 Mukkes; Grote Hoogstraat 26, Leeuwarden, 058-2159800 de Naald; Stokdijkkade 3, Naaldwijk, 0174-624921 Nachtegaal: Gooweg 48, Noordwijkerhout, 071-3610292 Nederland 3; Lange Spruit 84, Wateringen, 0174-296662 New Way: Sluisweg 2a, Hoogkarspel, 0228-564354 de Nieuwe Pul: Kapelstraat 13, Uden, 0413-265091 Nighttown/Basement: Westkruiskade 28, Rotterdam, 010-4363534/010-4361210 Nirwana; Het Kamp 4, Dronten, 0321-313439 Nirwana; Meen/ensedijk 4, Lierop, 0492-331779 Nohol; Burg. Versteegsingel 5a, Edam, 0299-368332 Noorderligt: Veldhovenring 79, Tilburg, 013-5365587 042; Oranjesingel 42, Nijmegen, 024-3222045 OJC; Gramsbergenweg 52a, Hardenberg, 0523-265821 café One: Nieuwstraat 27, Arnhem, 026-4429344 OLS: Loosduinsekade 725, Den Haag, 070-3232464/070-3236543 de Oosterpoort: Trompsingel 27, Groningen, 050-3680111 Opsessie: Brediusweg 1, Bussum, 035-6948899 ORKZ; Verlengde Herenweg 92 Groningen, 050-5251850 Oude Beurs; Brugstraat 1, Middenmeer, 0227-502241 de Paap: Papestraat 32, Den Haag, 070-3652002 Paard: Prinsengracht 12-14, Den Haag, 070-3601838 Pakhuus: Molenberg 2, Silvolde, 0315-324914 Pan café zaal; Terborgseweg 23, Silvolde, 0315-323214 Pand 8 1 : Wagemakersstraat 6, Haastrecht, 0182-502183 Pandemonium: Zomerstraat 41, Vlaardingen, 010-4348966 Papillon: Begijnenstraat 4, Oss, 0412-639497 Para: Van Coothplein 39, Breda, 076-5218676 de Parade: Harmoniestraat 17, Hoek van Holland, 0174-388432 Paradiso; Weteringschans 6, Amsterdam, 020-6264521 Paradox: SL Ursula 10, Boxtel, 0411-674244 Paradox: Willem II straat 24, Tilburg Pardoes; Tunnelweg 1, Wijchen, 024-6420135 Parkhof: Victoriepark 4, Alkmaar, 072-5115076 de Pater: Achterom 8, Den Haag, 070-3450852 Patronaat: Zijlsingel 2, Haarlem, 023-5324103 de Peppel: Montaubanstraat 106, Zeist, 030-6923647 Perron 55; Kaldenkerkerweg 55, VenIo, 077-3516874 De Piek; Hellebardierstraat 13, Vlissingen, 0118-416791 Plok; Dijksestraat 52, Didam, 0316-226058 Poervoe; Vesperstraat 51, Mierlo, 0492-662737 de Pol: Polstraat 7, Aalten, 0543-472836 Pop-Ei: Zoutstraat 2, Eindhoven, 040-2421444 Popular: Westkruiskade 25, Rotterdam, 010-4365283 de Postbrug; Koningsplein 1, Den Helder, 0223-660835 R-17: Raadhuislaan 17, Grootebroek, 0228-518048 club Ranzig: Lange Leidsedwarsstraat 28-32, Amsterdam RASA: Pauwstraat 13a, Utrecht, 030-2319676 Rinoceros: St. Isidorusplein 4, Groessen, 0316-333021 Roadhouse; Kasteeltraverse 102, Helmond, 0492-543276 theater Romein: Bagijnestraat 59, Leeuwarden, 058-2158215 café de Rooie Cent: Hooglandseweg 34a, Amersfoort de Roos: Haageind 27, Deurne, 0493-311316 Rosmolen: Zonnebloemstraat 7, Ben-Leeuwen de Rotonde: Westersingel 91, Berfcel a Rodenrijs, 010-5117334 Rotown; Nieuwe Binnenweg 19, Rotterdam, 010-4363534 Route 66: Poelestraat 20, Groningen, 050-3135400 de Saloon; Dorpsstraat 82a, Warmond de Sater: Kon. Julianaweg 44, Leidschendam, 070-3200033 't Scheepje: Harmelerwaard 2, Harmeien, 0348-441477 café Schiller; Prinsenstraat 4, Aalten, 0543-472230 de Schuit: Voorstraat 59, Katwijk aan Zee, 071-4015845 Sfinks: Rottumerweg 3, Heerenveen, 0513-628022 Simplon; Boterdiep 71, Groningen, 050-3184150 Sjiwa: Hoogstraat la, Baario, 077-4772349 SJU-huis: Varkenmarkt 2, Utrecht, 030-2340436 Slingerick; Stieltjesstraat 6b, Rotterdam, 010-4861355 de Smoes: Nieuwe Akerweg 14, Amsterdam So What: Vest 30, Gouda, 0182-519232 deSpieghel: Peperstraat 11, Groningen, 050-3126300 Spieghelhuis; Dammerweg 3, Nederhorst den Berg, 0294-253807 Splotsz: Sportpad 25, Roelofarendsveen, 071-3317235 Spuugh: Rijksweg 5, Vaals, 043-3065514 Staddijk: Staddijk 41 , Nijmegen, 024-3441625 Stairway to Heaven: Mariaplaats 11-12, Utrecht, 030-2322288 de Stam; Grotestraat 129, Almelo, 0546-811099 de Stam; Jan Weitkamplaan 14, Hardenberg, 0523-262242 Stapperij; Vrijthof 8, Ommen, 0529-456916 't Stathuys: Breestraat 19, Leiden, 071-5130983 Sub Rosa; Holtjesstraat 21 Almelo, 0546-850572 Swing: Molenstraat 49-51 Nijmegen, 024-3227671 Swinge bij Dinge: Spoorlaan 360, Tilburg Tagrijn, Koninginneweg 44, Hilversum, 035-6215841 Tavenu: Taxandriaweg 13, Waalwijk, 0416-340322 Taverne; Karel de Grotelaan 1, Bergen NH, 072-5896507 Tivoli; Oudegracht 245, Utrecht, 030-2311491 Tom Tom: Walk 8, Heythuisen, 0476-491468 Toonzaal: Sperwerstraat 9, Oosterhout, 0162-433525 Troll: Geldelozeweg 4a, Hoorn, 0229-216765/0229-218525 Trucker: Stationsstraat 34, Pijnacker, 015-3696432 Tunnel; Reyerskoop 4a, Boskoop, 0172-217709 Twee Gemeenten; Grousterdijk 1, Irnsum, 0566-601550 Twilight Zone: Deijlerweg 153, Wassenaar, 070-5114415 Twin Pigs Café; Nieuwendijk 100, Amsterdam, 020-4206822 't Ukien: Korteweg 6, Kampen, 038-3317232 Unitas; Gen. Foulkesweg 74, Wageningen, 0317-412909/0317-416643

Utopia; Afrikalaan 94, Drunen, 0416-373979 Vera: Oosterstraat 44, Groningen, 050-3128776 Verdieping; Varkensstraat 17, Arnhem, 026-4457990 Verkadehuis; Kade 24, Roosendaal, 0165-529024 't Vervolg; Hoflanderweg 104, Beverwijk, 0251-259125 Viadukt: H.L Wicherstraat 2 Groningen, 050-3130379 de Vlerk; Westblaak 80, Rotterdam, 010-4116800 De Vloer; Postbus 2509, 3500 GM Utrecht, 030-2711157 Volta: Houtmankade 336, Amsterdam, 020-6826429 Vooruitgang: Markt 11, Eindhoven, 040-2433995 Vredenburg: Vredenburgpassage 77, Utrecht, 030-2314544/030-2313144

Vrieshuis Amerika; Oostelijke Handelskade 25, Amsterdam Vrijbuiter; St. Jacobstraat 46, Goes, 0113-216835 Walhalla: De Donckstraat 24, Sevenum, 077-4672042 Watjang; Hoofdstraat 34a, Oirio, 0478-571888 Westergasfabriek: Haarlemmerweg 8-10, Amsterdam OJC Why Don'tcha: Haaksbergerstraat 1, DIepenheim, 0547-352279 Wilhelmina: Molenberglaan 125, Heerlen, 045-5740633 Willemeen: Willemsplein 1, Arnhem, 026-4426021 Willem II: Boschdijkstraat 100, Den Bosch, 073-6123422 Winston Kingdom: Warmoesstraat 127, Amsterdam, 020-6231380 CC de X: Apothekersdijk 33a, Leiden, 071-5123568 Xinix: Rijksweg 109, Nieuwendijk, 0183-402087 café de Zaak; Kruisstraat, Meppel, 0522-260053 Zaal 3: De Lasallestraat 3, Heesch, 0412-452437 Zalen Schaaf: Breedstraat 48, Leeuwarden, 058-2124439 Zeezicht: Nobelstraat 2, Utrecht, 030-2367499 de Zwaan: Mgr. van Oorschotstraat 2, Heeswijk-Dinther, 0413-291575 Zwols Popfront: Rode Torenplein 4, Zwolle, 038-4217828

FRET 2 5

De uitdrukking Jonge Turken betekent zoveel als angry young men. Toch hoeven we achter de naam Jeunes Turcs niet zoveel te zoeken. 'Het klinkt leuk en we komen toevallig uit Turkije.' De aanstekelijke single Do Be Di is de voorbode van een volledige cd, reden om eens te gaan pra­ten met Hakan Korkmaz, die samen met zijn broer Vol kan het artistieke brein van de band is.

I k sta op een schiereiland in de Utrechtse singel en kijk omhoog

naar het majestueuze fabriekspand voor me. De hoge, negen-

tiende-eeuwse gevel is geel geschilderd en wordt aan weerszij­

den geflankeerd door twee imposante neoromaanse torens. Dit is

geen fabriek meer, dit is Industrieel Erfgoed! Bij binnenkomst blijkt

dat het gebouw ook in letterlijke zin geen fabriek meer is. Na lange

tijd leeg te hebben gestaan, fungeerde de kubusvormige kolos een

tijdlang als kraakpand en ais toneel voor grootse en ongetwijfeld

duistere feesten; tenslotte werd de zaak grondig vertimmerd tot

een bedrijvencentrum waar beginnende ondernemers voor een

mild prijsje een ruimte kunnen huren.

Melden bij de receptie, lees ik bij de draaideur. 'Goedemiddag

mevrouw, ik heb een afspraak met Korkmaz & Korkmaz

Communications.' De receptioniste stuurt me met de lift naar de

vierde etage, waar het voornoemde communicatiebureau is geves­

tigd in een ruim kantoor met uitzicht over de stad. Ik maak kennis

met Hakan Korkmaz, strategy director, en zijn broer Volkan, creati­

ve director. Aangenaam, heren. Eerst maar eens vragen wat jullie

daar uitvoeren op de vierde etage.

Hakan, die het woord voert terwijl Volkan noest doorwerkt achter

zijn pc, legt uit dat K&K Communications zich bezig houdt met het

ontwikkelen van reclamecampagnes 'en alles wat verder met com­

municatie te maken heeft.' Daarnaast hebben de broers nog een

firma. Do Be Di Productions, die muziekproducties verzorgt en

waaronder ook Jeunes Turcs vallen. Elders in de fabriek hebben ze

daarvoor een eigen studio.

Spreek ik hier met twee snelle jongens die een handige manier

gevonden hebben om met muziek geld te verdienen? Integendeel.

Hakan is intelligent, ontwikkeld en vooral vriendelijk. Hij weet me

er al snel van te overtuigen dat zijn broer en hij wel degelijk hun

hart in de band hebben zitten. 'Jeunes Turcs is een soort hobby.'

Dat is wel wat erg bescheiden verwoord, want sinds hun debuut­

single Do Be Di in Turkije een hit is en ook op de Nederlandse radio

regelmatig gedraaid werd, gelden Jeunes Turcs als een belofte.

Puntje zuigen Binnenkort wordt die hopelijk ingelost met het eerste volledige

album, waarvan de opnamen deze maand werden voltooid. Hakan

laat alvast een nummer horen dat Je Pense A Toi heet en waarop

Franstalige zang te horen is van actrice Ellen ten Damme. De melo­

die vertoont enige overeenkomst met die van Une Belle Histoire

van IVlichel Fugain. 'Dat is toeval, onbewuste benvloeding', verze­

kert Hakan me. Toen ze er zelf achterkwamen hebben ze een klei­

ne verwijzing in de tekst verstopt, bij wijze van erudiet geintje. En

inderdaad: C'est une beau romaaan, c'est uuune belle histoire,

kweelt Ten Damme.

'Ahum, hier moest het dus een beetje sexy worden', mompelt

Hakan verontschuldigend wanneer de zang overgaat in een serie

hees gefluisterde liefdesbetuigingen waar Jane Birkin een puntje

aan kan zuigen. Dit wordt vast op single uitgebracht, of niet? 'Ja,

dat klopt. Er worden drie singles van het album getrokken: één in

het Frans, één in het Turks en één in het Engels.

De Engelstalige single is al uit in Turkije, waar hij nu al vier weken

de meestgedraaide song is op de vele commerciële radiozenders

die in de Turkse ether de dienst uitmaken. Het nummer heet

Castigiio's Dream. Hakan baseerde de tekst op de roman Melodien

van de Duitse auteur Helmut Krauser en gaat over een alchemist

die in laat-middeleeuws Italië vorstenhoven langs trekt op zoek

naar een mecenas. Goud kan hij niet maken, maar in plaats daar­

van belooft hij zijn opdrachtgevers de Perfecte Melodie, waarmee

je de machten van hemel en aarde in je ban kunt brengen. Het lukt

hem om zesentwintig van dergelijke stukken te vinden, totdat de

kerk erachter komt en hem het zwijgen oplegt; de melodieën gaan

teloor. Hakan vertrouwt me toe dat het zijn favoriete boek is. 'Het

schijnt dat er nog steeds mensen op zoek zijn naar de verloren

melodieën van Castiglio.'

Op het album zal minder nadruk liggen op de ambient-achtige

dansmuziek die we van Jeunes Turcs gewend zijn. 'In het begin

stonden we onder druk van platenbonzen om toch vooral dansba­

re, commerciële muziek te produceren. Daar hebben we ons nu

wat van losgemaakt, zodat we ook andersoortig repertoire kunnen

opnemen.'

Kat ja Schuurman Jeunes Turcs bestaat sinds 1993, vertelt Hakan. 'In het begin was

het nog puur een studioproject van Volkan en mij en nog helemaal

in de hobby-sfeer. Na Do Be Di kwamen er zoveel verzoeken om

optredens binnen dat we er niet meer omheen konden. Zelf speel

ik gitaar en percussie. Volkan keyboard en drums. We hebben alle­

bei muziektechnologie gestudeerd aan het Conservatorium van

Utrecht. Toen hebben we er een bassist bijgezocht, een percussio­

nist, een zanger en een zangeres. En, om er een beetje sjeu aan te

geven, ook dansers en danseressen.'

Onder wie ook de gevierde diva Katja Schuurman. 'Ja, die is nog

danseres bij ons geweest. Heeft trouwens ook voor ons gezongen

en gerapt.'

Bij de concerten gebruikt Jeunes Turcs de meest uiteenlopende

percussie-instrumenten: Turkse, Arabische en alle soorten

Afrikaanse trommels die je maar kunt voorstellen. 'We hebben een

zeer goede percussionist die dat allemaal bespelen kan, Khan

Taparak. Maar hoewel we op zichzelf veel waarde hechten aan

authenticiteit proberen we het toch een beetje in de hand te hou­

den. We willen niet tè niet-westers klinken. Daarom wordeij alle

akoestische opnames door ons met de computer bewerkt en

gebruiken we veel samples, bijvoorbeeld van Chinese muziek of

marsmuziek van de Janitsaren, de gardetroepen van de voormalige

Turkse sultan.'

De invloeden die Jeunes Turcs in hun muziek verwerken zijn inder­

daad divers. Zomaar een paar dwarsstraten die Hakan noemt zijn:

Turkse volksmuziek, house, Afrikaanse roots, raï, Franse chansons

en zelfs Europese klassieke muziek. Niettemin staatjeunes Turcs

bekend als een Turkse band. De vraag dringt zich op of die kwalifi­

catie wel terecht is. 'Nee', antwoordt Hakan beslist. 'We komen

toevallig uit Turkije maar wonen al sinds onze peutertijd in

Nederland. Natuurlijk hebben we van huis uit de nodige Turkse cul­

turele bagage meegekregen, maar dat wil nog niet zeggen dat we

ook een Turkse band zijn in de zin dat we zuivere Turkse muziek

spelen. De single die ik je zojuist liet horen, daar is niets Turks aan.

Dat is Frans met Arabische invloeden en een beetje reggae. Wel is

het zo, dat wanneer je als Turkse musici in Europa iets presteert,

het succes in Turkije gegarandeerd is. Daar hebben ze dan toch

zoiets van: dat zijn ónze jongens - zelfs al zijn onze liedjes in het

Frans of het Engels gezongen, wat ze van Turkse artiesten uit

Turkije zelf niet accepteren.'

En de groepsnaam dan? 'Daar moetje niet teveel achter zoeken.

Het klonk mooi en omdat we toevallig uit Turkije komen, kwam

het goed uit. Jonge Turken betekent zoveel als angry young men.

Je kent vast dat liedje van Rod Stewart wel. Young Turks, dat gaat

over rebelse jongeren. Echt rebels in politieke zin zijn wij niet, al

hopen we wel op muzikaal gebied anders te zijn dan de doorsnee

Turkse bandjes hier in Nederland. Het stikt hiervan de bands maar

de meeste komen niet verder dan spelen op bruiloften en partijen.

Ze richten zich op Turkse volksmuziek en de huidige Turkse pop­

muziek. Zo eenvoudig. Het komt altijd op hetzelfde neer. Er zijn

wel een paar uitzonderingen, maar die zijn dan nog extremer bezig

dan wij. Banabila & Saka bijvoorbeeld. Of Leylim, die een moderne

versie brengen van de Turkse klassieke muziek, wat een heel inge­

wikkeld idioom is.'

De jonge Turken zien zichzelf niet zo snel in het IMederlandse club­

circuit spelen. 'We brengen een hele show. Dat heeft nogal de

ruimte nodig en brengt hoge kosten met zich mee die de

Nederlandse podia niet graag voor hun rekening nemen. Als we

hier optreden mogen we blij zijn als we een biertje en broodje krij­

gen. Als we in het buitenland spelen worden we direct naar een

vijfsterren hotel gebracht. We hebben opgetreden in Turkije, uiter­

aard, in Duitsland en ook een keer in Singapore. In Singapore

waren we met een hele delegatie van Nederlandse bands en men­

sen van de SPN. Het was prettig om te merken dat onze muziek

ook de mensen daar aansprak, dat het werkte. Het was trouwens

heel maf daar in Singapore. Je had er het idee datje in een concert­

zaal stond te spelen. Er werd heel aandachtig geluisterd en pas na

afloop van een nummer, als de laatste klanken waren weggestor­

ven, werd er beleefd geapplaudiseerd. Later gingen we met de

hele Hollandse club naar het plaatselijke Hardrock Café. Dat was

helemaal bizar. Je mocht daar bijvoorbeeld niet roken, omdat ze

bang waren dat de rook via de airconditioning in de keuken

terecht zou komen. Op het podium stond ondertussen een

Nederlandse band te spelen maar er was niemand die danste: de

mensen zaten keurig aan tafeltjes te eten!'

Wat vindt Hakan eigenlijk van de Nederlandse popmuziek in het

algemeen. 'Droevig, antwoordt Hakan. 'Op de radio hoor je aan

Nederlandse muziek alleen maar van die happy hardcore dingen,

Fortune Fairytales of hoe het ook heten mag, de hitlijsten staan er

vol mee. Het is geen dertien maar zestien in een dozijn. De betere

muziek, die wel degelijk gemaakt wordt, krijgt ondertussen geen

kans. Dat het eigen product in Nederland zo slecht wordt gewaar­

deerd daarover verbaas ik me telkens weer. Het dringt niet door of

zo. Ook om die reden kun je je maar beter op een buitenlandse

markt richten.'

FRET 2 6

I o 3 3 - » . O

c

3 Dl tu

? O 3

3 tb

3

8-o 3 N

C

Q.

5r 3 Q.

*We willen niet tè niet-westers klinken' FRET 2 7

Tekst Genie Spaansen fotografie Clemens Rikken

Met de single Workii

weken kaar eerste

de hitladder. Maar

IB&B-zangeres ig niet het

danst naar de pijpen

Achter de scherihen

Kaar carrière

in ei en nand.

er eerst voor ^e-

dat ik de nuihïhers

ihijn alouih

voordat ik

ïhaatscKappij er aan

'Ik zi T ara Tjokrohamidjojo heet ze, een naam die begrijpelijker­

wijs werd Ingekort tot Tara. Ze komt uit Amsterdam, is 24 en woont nog bij haar ouders. Work it out is niet haar eerste plaat. In 1990 maakte ze zelfs een volledige cd, verrassend genoeg Tbra genaamd, waarvan de single Feels so good de tip-parade haalde maar die verder onopgemerkt voorbijging. Hevig gedesillusioneerd gooide ze het bijltje erbij neer om zich volle­dig op een studie grafische vormgeving te richten. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Toen ze 'even' Iets inzong voor een project van haar broer Edgar, die werkzaam Is als pro­ducer, groeide het enthousiasme. Het klonk allemaal zeer aan­genaam en platenmaatschappij Mercury deelde die mening. Ven/olgens werd het nog knap lastig voor de fraai gebeeld­houwde Amsterdamse om de platenmaatschappij even van haar lijf te houden. 'Ik wilde eerst alle nummers af hebben voordat ik ze presenteerde. Hoe meer de maatschappij de kans heeft om zich met de muziek te bemoeien, hoe meer tegenwer­king ze geven en dat wilde Ik zoveel mogelijk voorkomen,' legt ze uit.

Controle De platenbaas bleef geduldig en kennelijk ook gretig afwach­ten, want Tara het kreeg zoals ze het wilde. 'Ik dank God op mijn blote knieën dat ik zoveel controle over het proces heb.' Waar dat toe heeft geleid valt over enkele weken te horen als het album Treat me right in de winkels ligt. Ondanks de grote Inbreng die ze heeft in haar eigen project is Tara nog niet hele­maal tevreden. Ze wordt dan wel de hemel Ingeprezen, maar als ze bijvoorbeeld extra dansers wil of andere spectaculaire

ontzet Tara deze

voorzichtige stapjes op

de ^^-jarige

zo veelste poppetje dat

van kaar producers.

heeft ze

stevig

Ikket zor^d

voor

clcj.1. kad,

Ideeën heeft, krijgt ze nogal eens te horen dat daar geen geld voor Is. 'Dan denk Ik dat het allemaal niet lukt, en raak ik weer In een dip', verzucht ze. Tara Is trots op wat ze tot nu toe heeft bereikt. Toch ziet ze ook haar zwakke punten. 'Ik heb geen zangles. Ik ben een keer naar een zangleraar gegaan, maar die zei dat Ik Inmiddels zo'n eigen techniek had opgebouwd, dat het minstens een jaar zou duren voordat hij me dat had afgeleerd. Ik heb ook geen bereik van vijf octaven. Maar die typische REtB-technieken heb Ik wel in huis, zoals adilps: die uithalen die Marlah Carey zo vaak gebruikt. (Ze doet het even voor, heel verduidelijkend maar hier niet te reproduceren, GS). Het verschil Is dat ik ze niet na lede­re zin doe zoals zij, want dat Is alleen maar showen van tech­niek Ik zing vooral op gevoel.' In Amerika Is REtB gigagroot. Als je naar TMF kijkt zou je den­ken dat dat in Nederland Inmiddels ook zo is, maar dat valt in de praktijk nogal tegen. In de Mega Top 50 doen Amerikaanse R£tB-acts het nog niet zo goed, om maar te zwijgen van hun Nederlandse broeders en zusters. 'Nederland loopt hopeloos achter de feiten aan', weet Tara. 'Er zijn hier geen grote REtB-acts. Er zijn wel veel goede producers, maar iedereen wil alles voor zichzelf houden. Ik wil juist met zoveel mogelijk mensen samenwerken, om het beste uit mezelf te halen. Elk nummer op de cd Is apart gemaakt, elk liedje is weer een verhaal op zich.' Door het geringe aanbod uit andere landen geldt het Ameri­kaanse Idioom als voorbeeld voor de Amsterdamse zangeres. 'Ik hou van zwarte muziek, dat kun je op de plaat wel terughoren. Maar er staan ook een paar rechttoe-rechtaanliedjes op. De cd

ihijn platen-

liet koihen.'

v o e I ' bevat niet alleen REtB, maar ook pop, funk, midtempo, ballads en hiphop. Van alles wat dus.'

Optreden Het Is de bedoeling dat Tara binnenkort ook live op gaat treden. De afgelopen maanden heeft ze met een begeleldingstape al op diverse popfestivals gestaan, zoals Racism Beat It. Muzikanten roepen vaak dat bandoptredens niets met muziek te maken hebben. Tara beaamt dat het een relatief veilige vorm van entertainment Is, maar weet zich te weren: 'Je kunt het werken met een tape geloofwaardig maken door het visuele aspect tien keer beter te maken dan van gitaarbandjes. Want daarbij lijkt de regel dat hoe sjofeler ze eruit zien, hoe beter ze zijn. Bij mij Is naast de muziek het uiterlijk en de kleding ook heel belang­rijk Ik besteed ook veel zorg aan de presentatie, met dansers bijvoorbeeld.' Het liefst zou Tara optreden met een groep, maar ze vraagt zich af of die formule zal werken. 'REtB-acts werken niet vaak met een band. Ik weet niet of het publiek er wel ont­vankelijk voor Is', twijfelt ze. 'Bovendien horen bij REtB nu een­maal specifieke gelulden die zich moeilijk met gewone Instru­menten laten reproduceren. Waarschijnlijk neem ik er daarom eerder een deejay bij.' Het werken met een tape houdt overigens ook een risico in, weet Tara inmiddels. Op één van de zomerfestivals waar ze aantrad, wilde de band niet starten. Enthousiast: 'Ik heb toen het nummer maar a-capella Ingezet. Dat vond het publiek zo leuk dat ze allemaal gingen gillen. Nu zijn er mensen die het de volgende keer expres willen laten misgaan.'

The Or ig ina ls : in Den Beginne Was Muziek / Arnold Rypens . - Baarn : De Fontein, 1996 . - 480 p. ; il l. -ISBN 90-261-0950-4

heden die het nJet alleen een zeer bruikbaar naslagwerk maken maar ook een leuk leesboek dat je kunt aanvul­len met de coverversies die je in je eigen platenkast hebt staan (waar zijn bijvoorbeeld Osdorp Posse's Geen Slaap Tot Osdorp, Fungus' Kap'ren Varen en Long Tall Ernie &. The Shakers?).

l i ve Belgische radiomaker Arnold Rypens stelde de der­de en definitieve editie samen van het naslagwerk The Originals. Van meer dan 5000 songs staat vermeld wie de originele uitvoerende is en wie er een coverversie van heeft gemaakt. Rypens, met hulp van een honderd­tal tips en aanwijzingen van derden, probeert zo dicht mogelijk bij de bron te komen en gaat terug tot klassie­ke muziek en traditionele volksliedjes. Zo had Elvis Presley in 1961 een hit met Can't Help Faljing In Love, een nummer dat in 1785 door de Franse schrijver Jean Pierre Claris de Florian werd gecomponeerd en de titel La Romance de Chevrier kreeg. Tussen 1890 en 1908 werd dat Plaisir d'Amour. Edmond Clément was in 1914 de eerste originele uitvoerende.

En wist je bijvoorbeeld dat David Bowie in 1968 als eer­ste een Engelse vertaling had gemaakt van het Franse lied Comme d'Habitude (de oorspronkelijke uitvoering was in 1967 van Claude Franfois)? De versie van Bowie, Even A Fool Learns To Know getiteld, kwam niet verder dan de demo-status omdat de oorspronkelijke schrijvers hem geen toestemming voor de vertaling hadden gege­ven. Paul Anka vertaalde het in 1969 als My Way dat daarna door ondermeer Frank Sinatra en Sid Vicious beroemd werd gemaakt.

De Nederlandse namen die in het handige register staan betreffen voor het merendeel bands en muzikanten die nummers gecovered hebben. Het meest scoren wat dat betreft artiesten als Blue Diamonds, André van Duin, Boudewijn de Groot, André Hazes, Paul de Leeuw en Patricia Paay. Zelfs de Electronica's zijn niet de originele uitvoerders van de wereldberuchte Vogeltjesdans. Het deuntje is van Zwitserse origine, heette Tchip Tchip en werd in België voor het eerst op plaat gezet. Cash & Carry hadden er in 1973 al een hit mee. Andersom waren de broers Bolland & Bolland verant­woordelijk voor You're In The Army Now dat dankzij Status Quo beroemd is geworden (en door het Slovenische Laibach in 1994 op hun cover-cd NATO werd gezet). Het meest succesvolle Nederlandse nummer is natuurlijk Venus dat tweemaal nummer 1 werd in de Verenigde Staten. Eerst in de originele versie van Shocking Blue (1969) en daarna in de versie van Bananarama. The Originals staat bomvol met dit soort wetenswaardig-

iek en popmoziekcultuur.

M a r t i n e Scheerboom u i t Amsterdam: laatst grab­belde ik in een bak tweedehands platen en stuitte op een mlni-LP van Curve. Ik dacht een collectorsitem in mijn hand te hebben van de Engelse Curve, maar toen ik de namen van de bandleden zag kreeg ik het vermoe­den een plaat van een Nederlandse of Belgische Curve in handen te hebben. Ik heb de plaat toch maar niet gekocht. Bestaat er een Nederlandse Curve en komt het wel vaker voor dat buitenlandse groepen dezelfde naam hebben als Nederlandse bands?

Feedback: Er bestond inderdaad een Nederlandse Curve dat in 1991 in eigen beheer hun eerste titelloze mini-LP uitbracht. Uitgerekend in datzelfde jaar baarde het duo Halliday en Garcia in de Engelse muziekpers veel opzien met hun eerste singles. Tegen zoveel publiciteitsgeweld was de sympathieke indie-rock van Wendy Borsje (gitaar/zang), Cees Brunt (gitaar/zang), Fred Goldberg (bas) en Ton van der Vlist (drums) niet opgewassen. Na de mini-LP, die je trouwens wel had moeten kopen, volgde nog een cd waarna het stil werd rond Curve NL.

Er zijn veel Nederlandse bands die hun naam met een buitenlandse groep moeten delen. Hier volgt slechts een topje van de ijsberg:

T n 6 A m p uit Friesland is een paar jaar geleden opge­heven, het enige voordeel daarvan is dat de groep niet meer verward kan worden met het Britse AMP. AMP leverde dit jaar met Sirenes (label: WUrlitzer jukebox) een prachtig debuut af vol zweverige feedbackpop. B i s is een fris en jeugdig Brits trio dat enkele leuke EP's heeft uitgebracht en het hoogtepunt was tijdens het laatste London Calling festival in Paradiso. Bis met een uitroepteken is een Nederlandstalige popgroep die ons vanaf 1993 heeft verb l i jd met singles als JHet Avontuur, Het Verlangen, Opnieuw Verliefd en Vergeet Me Niet! Nederland kende twee acts met de naam Bu iCk BOX. De eerste was de nieuwe fase in de ontwikkeling van het Wassenaarse electro-wave duo Störung. De groep gebruikte in 1986 voor de opnamen van hun eerste en enige LP Inside The Black Box een digitale PCM-metho-de. Een andere Black Box is een house-act waarvan vorig jaar op Clubstitute de 12" Not Anyone verscheen. Het meest bekend is het Italiaanse Black Box van produ­cer Daniele Davoli. Hun grootste hit was Strike It Up (Polydor 1991). ^ Zelfs in eigen land zijn er bands die vechten om het gebruik van een en dezelfde naam. Er was wat juridisch gestoei voor nodig, maar toch lukte het de jongens-groep Caught In The Act om een naam te gebruiken die al een paar jaar op de demo's van een Amsterdamse gitaarband stond vermeld. Cords heetten vroeger Chords, maar de Amerikaanse Chords ('Sh-Boom Sh-Boom') lieten weten daar niet zo blij mee te zijn en dus waren Simone Holsbeek en co. genoodzaakt de H weg te halen. De Brabantse CrOWDar bestond uit Bou, Otto en Paul. Voor het Duitse label X-Mist Records maakten ze in 1992 ShapShapNahooWapWapNana (X-Mist XM-035 CD), een cd vol technische hardcore in hetzelfde straatje als Victims Family. Begin jaren zeventig was er al een Canadese Crowbar die heftige rock speelde en Crowbar uit New Orleans maakt dezer dagen metal die vergele­

ken wordt met Pantera. Het contrast tussen de Nederlandse en de Canadese D e l e r i u m is erg groot. De Hollanders maakten in 1990 het metalalbum Zzooouhh voor het label Prophecy en de Canadezen (een z i j -pro ject van Front l ine Assembly) combineerden electronic body music met ambient landschapjes.

De muzikanten van het Zweedse EUFOpe zijn in 1986 met The Final Countdown beroemd geworden (of berucht, al naar gelang je muzikale voorkeur of incasse­ringsvermogen). Drie jaar eerder verscheen de eerste en enige LP van de Nederlandse Europe. Europe werd geformeerd door toetsenist Ton Scherpenzeel en gitarist Johan Slager van de symfonische rockformatie Kayak. Ook in de popmuziek is G O u alomtegenwoordig, leder land schijnt een God in zijn midden te hebben en of ze nu uit de Verenigde Staten of Australië komen, ze zijn allemaal tamelijk heftig. De kroon wordt gespannen door de Britse God, het gezelschap met wisselende bezetting rondom Kevin Martin. In Paradiso joeg het immense gezelschap het publiek tot twee maal toe de zaal uit. De Nederlandse God is de meest subtiele en zeer de moeite waard. Op twee LP's (Sweet Life uit 1988 en The Shametree uit 1989) is complexe hardcore te horen. Een van de bandleden is de zoon van fotograaf Ed van der Elsken.

H e a r t komt uit Seattle en werd in 1973 opgericht door de zusjes Wilson. Crazy On You was hun eerste hit. De Nederlandse Heart startte ook in 1973 en niemand min­der dan Patricia Paay verzorgde de vocalen. Lovemaker werd een jaar later een hit waarna Paay koos voor een solocarrière. De rest van de groep maakte nog vier hits onder de naam Limousine.

In Nederland zal de naam J G W G I altijd verbonden blij­ven aan de Noordhollandse metalformatie met zanger Rick Ambrose. Daar kan de Amerikaanse singer/songwri­ter Jewel Kilcher (debuut-album: Pieces Of You) niets aan veranderen.

M G C a n O is internationaal het meest bekend als het Spaanse synthesizertrio met zangeres Ana Torroja. De groep belandde in 1990 in de Nederlandse top 3 met de hit Hijo De La Luna. Van een heel ander kaliber en opge­richt in 1978, een paar jaar vóór de Spanjaarden, was het Amsterdamse Mecano. Kunstenaar Dick Polak en de zijnen maakten mooie avantgarde-pop met Joy Division-invloeden die terug te vinden Is op ondermeer de LP Autoportrait (Torso 1983).

Kurt Cobain's N l l V a n a behoeft geen nadere toelich­t ing, maar de Nederlandse Nirvana wel. In 1986 ver­scheen op het label Casablanca de danssingle Say When (Casablanca 888 217-1) van een gelegenheidstrio waar­achter de Nijmeegse producers Bernard Oattes en Rob van Schalk schuil gingen. Stadgenoot Ben Liebrand ver­zorgde de extended remix op de A-kant. Met al de publiciteit rondom het Britse Oasis zou je bij­na de Nederlandse Oasis vergeten. Rond 1979 maakte deze achtmansformatie drie LP's met reli-folk voor Youth For Christ (= een soort fanclub voor Jesus). In de jaren tachtig liepen twee S m f t h e r e C n S rond in de popwereld. De Amerikaanse variant werd geleid door zanger Pat DiNizio, een ex-collega van Suzanne Vega, en was in 1991 regelmatig op de Nederlandse radio te horen met het liedje Top Of The Pops. De Nederlandse Smithereens was het muzikale kindje van Peter Smid (Houseband, Time Bandits) en de Amerikaanse zangeres Wendy Sheridan. De groep maakte slechts één LP: 1234 op het label Idiot.

Andere groepen waarvan Nederlandse versies hebben bestaan, zijn o.a. Asia, Bedtime For Bonzo, Buggies, Diesel, Eagles, Filter, Ice, Itch, Knack, Meteors, Onyx, Penny Wise, Residents, Saga, Sparks, Specials en Spirit. Bronnen: o.a. Hardrocli & Heavy Metal Encyclopedie (1992), Hitdossier (1994), Nederpop (Prisma 1982), Oor's Eerste Nederlandse Popencyclopedie (we editie), Top Pop Singles (Billboard 1991)

Volgende maand op deze pagina een verslag van een grote platenbeurs en een lijst met nieuwe donateurs. Schenl(ingen blijven welkom op dit adres: Poparchief Nederland, Wibautstraat 214,1091 GS Amsterdam.

FRET 2 9

Alle demo's die bij

Demontage binnenko­

men worden beluis­

terd, maar door het

grote aanbod kunnen

ze niet allemaal

besproken worden.

Gert ^ ^ ^ Verbeek

Vergeleken met hun demo-cd toont 1 LAMP (0416-375094) op hun

nieuwe, in september opgenomen cassette aan een groeiende band

te zijn. De zang blijft iets te gemanierd en in de live-opname (Utopia

te Drunen) komt de band niet helemaal tot zijn recht. De muziek is

een stuk.dynamischer geworden, al moet de drummer niet steeds het

tempo laten inzakken als de band zachter gaat spelen. De achter­

grondzangeres die in enkele nummers opduikt mag wat mij betreft

wel vaker meedoen.

De zwaar getatoeëerde jongens van BLAAR (0566-621131) maakten

met Bless Those Who Have Not Seen And

Yet Believe een van de twee sterke

metaldemo's van deze maand (hoewel

op het hoesje staat dat de nummers

vorig jaar zijn opgenomen).

Eenvoudige maar doeltreffende gitaar-

licks worden ondersteund door een

solide ritmesectie. De Beaufortstudio

in Bovenkarspel heeft het haarscherp

op band gekregen en laat de kracht

van de muziek goed uitkomen. Nog

iets sleutelen aan vocalen en teksten

(met name die op de A-kant) en het is

perfect.

CHOKE ON THIS (072-5094191) en MACAMBA (072-5112840) delen

samen een demo en hebben verder met elkaar gemeen dat ze uit

Noord-Holland-Noord komen. Beiden vertegenwoordigen hun eigen

nisje in de popmuziek. De reggae/rocksteady van Macamba ontbeert

het extraatje dat reggae-haters over de streep kan trekken en Choke

On This houdt het op drukke hardcorepunk in de geest van Crass die

beter te pruimen was geweest als de zang (m/v) niet zo lelijk was.

Eenmansproject DELIVERY THANC (030-2321909) doet zijn naam eer

aan en leverde vorige maand twee

demo's af. Hij is een van de vele muzi­

kanten die zittend op het bed in de

multifunctionele slaapkamer een vier-

1 * HHI^B sporenband inspelen met liedjes die

W ^ ^ ^ ^ B louter persoonlijke ontboezemingen

bevatten. The Genius In D. is het

meest schetsmatige van de cassettes

en is niet zo fantasievol als bijvoor­

beeld de eerste Smog-platen. One

Upon A Hero (Soundtrack) is iets

beter. Eenvoudige liedjes met ritme­

box, akoestische en electrische gitaar

en vervormde zang zitten ingeklemd

tussen twee instrumentaaltjes die

geschikt zijn voor filmhuisfilms. De muziek is vooralsnog te eenvor­

mig om lang te kunnen boeien.

De muziek van EMSCHER (030-272151«) refereert aan Slint, Karate en

meer van dat soort Amerikaanse alternatieve gitaarbands. Aan goede

bedoelingen geen gebrek. De gitaarakkoorden zijn iets te open waar­

door sommige noten soms een heel nummer lang blijven doorresone-

ren, wat monotonie tot gevolg heeft. Je wordt wel benieuwd hoe

eMscher zich zal ontwikkelen, want interessant is het zeker.

KILLING FRANCIS (071-5131903) stuurde vier korte en krachtige

metalsongs op. Twee vocalisten wisselen elkaar af en vullen elkaar

aan, de riffs zijn sterk, de solo's prettig kort en je kunt er zowel op

headbangen als dansen. Skinning heeft het ritme van een voortden­

derende locomotief en de maatwisselingen in hoogtepunt Sucker zet­

ten je op het verkeerde been.

Grappig om vier blanke Friezen zwarte gangstarap te horen maken.

Wat iVlAYHEM (0515-418707) uit Sneek doet op Recognition is hele­

maal niet slecht. De kale begeleiding klinkt professioneel en de stem­

men zijn behoorlijk zwart. De Nederlandse accenten steken hier ech­

ter schril bij af, zodat Mayhem niet meer kan zijn dan een goede

kopie waarmee een hiphop-soundmixshow gewonnen kan worden.

Waarom-niet het in eigen Fries gerapt?

FRET 3 0

Negen van de tien demo's die ons bereiken bevatten crossover, ofte­

wel (citaat uit eigen werk -GV) 'strakswingende drums, plukbas,

metalgitaren en een vocalist die met zwaar Nederlands accent pro­

beert te rappen'. De concurrentie is groot en je moet als band wel erg

origineel, eigenzinnig en/of creatief zijn om je te onderscheiden van

je genre-genoten, anders blijft de roem beperkt tot het lokale jeugd­

honk. MOHIDDIN (020-6625198) lijkt op de demo Sins & A Lazy Chair

nog het meest op een combinatie van Henry Rollins en Rage Against

The Machine. Er gebeurt heel veel in de nummers en tegelijkertijd

helemaal niets. Verder bleven wij met de volgende vragen zitten: wat

betekent 'miseray' en wat bedoelt de zanger met 'I can't deny this

overarching überich'? PARLOUR PROJECT (070-3659730) noemt hun

crossover zelf 'funkhardcorejazzrap'. De bandleden schijnen zich op

het podium wel eens te verkleden als vrouwen en ze painten soms

hun body. 'Bring the fucking noise,' roept de rapperzangervokalist

ergens.

Zoek je een technisch vaardige, goed verstaanbare Nederlandstalige

band zonder pretenties die afwisselend een beetje funky, rocky en

punky is? Niet bang voor verkleedpartijen op het podium? Bel dan

RAAAH & THE SEEDS (020-6682402). Deze vijf jaar jonge groep speelt

'eigenlijk van alles wat naar niet te hard'. Avantgardisten en vleermui­

zen zullen hier erg depressief van worden, maar voor de feestneuzen

onder jullie die gewoon een onbezorgd avondje uit willen, is dit een

ideale band.

Guesses From Uranus, de tweede demo die we dit jaar van SHIRTLIF-

TER (040-2430325) ontvingen, bevat vier nummers waarvan de eerste

twee ook op de Brabantse compilatie Bijna Boven Vol. 2 staan (zie

FRET nr. 6). Die twee bijdragen behoren tot het betere van die cd. De

groep heeft goed geluisterd naar Amerikaanse bands als Jesus Lizard

en Shellac. De titel van de demo verwijst naar die van een Shellac-

single en het nummer Közönöm bevat een snerpende Albini-gitaar,

een lekker log voortrochelende Bob Weston-bas en drumwerk dat net

zo strak en gedreven is als dat van Todd Trainer. Hebben we geen

enkele moeite mee; beter goed geleend dan slecht verzonnen.

SIPPE SIBBELE (058-2129874) staat voor zich voortslepende symfo-

wave met gekwelde Simon Le Bon-zang. In Doublé Vision zetten veel

synthesizers en piano de rest van de band op een tweede spoor. Ook

in Boat Flow wordt naar behoren gemusiceerd maar niet technisch

genoeg om symfo-liefhebbers aan te spreken.

Nog meer rock'n'rollende herrie uit de punkgarage van SLICK MECHA­

NICS (020-6275398). Heerlijk smerig, simplistisch gebeuk, precies

zoals het hoort. Enthousiast en vrolijk ingeschreeuwd door Miss

Cheezy en Edzilla. Slechts één cover deze keer. Wanneer wordt dit op

krakend vinyl uitgebracht (op bijvoorbeeld LADA of BASK)?

GELLY BOOTY (030-2963371) is hartstikke (p-)funky. Het ruimteschip

op het hoesje

deed al zoiets

vermoeden.

Op tape staan

lange num­

mers die

dankzij afwis­

selende arran­

gementen, de

blazerssectie

en af en toe een

heftige gitaar niet saai worden. In (A Small Piece Of) Spaced wordt

handig gebruik gemaakt van het Pink Panther-thema.

TOM THOMAS (010-2151752) zoekt een label 'met goede studio-

opnameapparatuuren de juiste man aan de knoppen' om van zijn

houseprobeersel een 'fuifnummer' te maken. Happy Christmas is

geen happy hardcore maar een commerciële, weinig opwindende

housedeun waarin electronische kerkklokken een col spelen. Meer

geschikt voor CNR dan voor Rotterdam Records.

VAN SPEYK (030-2896717) vindt het niet leuk als je de band vergelijkt

met Van Dik Hout of Tröckener Kecks, maar dat is bijna onvermijde­

lijk als je Nederlandstalige rock speelt en zingt met de intonatie van

Rick de Leeuw. Pas als je Nederlandstalige deathmetal of Electronic

Body Music maakt zou de vergelijking nergens op slaan. Van Speyk is

het iets mindere broertje van de Kecks. De teksten passen goed bij de

muziek die de ene keer stevig klinkt en afgewisseld wordt met bal­

lads. Sommige liedjes zijn te herkennen van de vorige demo Teerling,

waaruit geconcludeerd mag worden dat ze catchier zijn dan ver­

wacht.

Het is niet alleen blokken geblazen in het studentenbolwerk

Uilenstede te Amstelveen. Tussen de tentamens door wordt ook drif­

tig muziek gemaakt. ZEA (020-6474635) is een van de resultaten. De

inspiratiebronnen die in de bio worden genoemd () zijn veelbelovend

en de Hal Hartley-samples zijn ook mooi meegenomen. De muziek

valt echter behoorlijk tegen. De nummers zijn niet pakkend, de zang

is niet bijzonder, de drums zijn zo zacht opgenomen dat de muziek

krachteloos blijft. De liedjes zijn te simpel en bovendien wordt te lang

voortgeborduurd op beperkte thema's. De vele mogelijkheden van

de Mirage-sampler worden nauwelijks benut.

Slurf

DEMO VAN DE MAAND Deze maand geen demo's waar ondergetekende

stante pede verliefd op werd. De cassette van

SLURF (030-2940893) was verreweg het sympa­

thiekst. En wat moet je je voorstellen bij een

band die zichzelf Slurf noemt? in ieder geval

niet de mooie liedjes die op de demo

Meanwhile At The Pier... staan. De vier

Utrechtenaren maken melodische en met liefde

uitgevoerde melanc|iolieke gitaarpop in het­

zelfde straatje als R.E.M., Lemonheads en het

onvolprezen Amsterdamse Excelsior-label. What In The World en This Time zijn zeer sfeervolle binnen-

komertjes en de gastvioliste en pianist maken Hide extra aantrekkelijk. Dit is muziek waar je zo min

mogelijk over moet uitwijden en die je zoveel mogelijk moet draaien, het liefst op de auto-repeat.

r "MORGEN WORDT HET BETER"

r "EEN TEKEN VAN LEVEN"

y " R A A K "

OSCAR BENTON

JOLIAN

Infotel:

0511 -475547 / fax 0511-474835 Boekingen: 0513-542292

ED BOS M A N A G E M E N T

0 2 5 1 - 2 3 6 263

„ maan flawer NEW CD ALBUM "SHELTER"

Epic

Blue

Note

Music

Tel: 030-6038926

Fax:030-6052536

LOUISIANA RADIO CAJUN, ZYDECO & BAYOU UUSIC

ELECTRIC KINGS SVWNG i SHUFFLE

LAST CALL BLUES i NEW ORLEANS

«NSöiirsiis

c

Ti

"O

ex co

cS o

o..

to

.p

<SJ

CQ

Max Tax y sus Banditos VandeVen & Van Bommel De Dopegezinde Gemeente

Barend Courbois Band Green Lizard

tel.:+31.13.5352815

fax:+31.13.5437301

ffff/zm/'y

rff/Fffo/'meers/77£rM

LIVE SF£C/Jl em/nFy£JCF£ff/£fTC£

2 rff/F//OF/ffOl/SeüJ.5\ ^////'//•7/iWS/^i/j*/i'f//f'f//W^

\ y-jüvs, Mcrs \

R E C i A R D L E S S

de n ieuwe C D van

. n u C I a r i t y

Is nu uit op

OFF OA DOME w r c c t o r d a

inio 020 420643'1

Via Rttaio Rocording Stadio Boompjeskade 10 Rotterdam

te l .010 -21 3 2 1 1 7 fax .010 -21 321 37

2 4 SPOREN V O O R D E M O - EN C D - O P N A M E S

t l . 50 , - per uur inclusief b . t .w. en technicus

f l . 360 , - per dag f i . 1600 . - per week

EEN OPTREDEN ^ ^ VOOR JOUW BAND EmergenzaRockOKktnieuwtalent

Zet jezelf in de schijnwerpers op het grootste Europese festival

voor opkomende bajods

Bel direct voor informatie: 020-6401389 Internet: http://www.webtom.cora/erock_97/

c fRo i

SKVR

vraag de

Bk & R o l l » HIGHSCHO ^ E T T I i l P o D w e r KD1 a a t s ^ ^

direct leren spc

LPODSChGal . bandles/i

n i e u w e b r o c h u r e tiet grootste aanbod van

len In een band/veel CUTSUS

nstrumentale les/popanalyse

aan: 0 1 0 - 4 3 6 1 3 6 6 popondecwljs In Nederland

OL

sen

ID

SLAGERIJ VAN KAMPEN THE WRONG

iT Agency 013-5441248

HIER HAD 'N TELEFOONNUMMER KUNNEN STAAN VAN

DE ZINGENDE FRESIA'S •S LANDS MAFSTE EN WILDSTE SMARTLAPPENBANDI

jNizNvvM .aiva aa aa^o a^3^. oana i aw MaaaaH laow naavw aj. siaiN n i v a siiAiaa waa aaaAi

d e p o d i a i n n o v e m b e r

WEDEROM

ENIGE OPTREDEN IN NEDERLAND!

CALL HESSEL SUPPORT ACT: CHEAP ADVERTISING

donkeyweeshuis 020-6682255

ELKE KEER ANI»iRIE^ VAMAUSIAREN

• NOM-ntH» &AI»iMI»l» AlLEÏ WAT

^ 8 NOVEMBER SFINCTER

15 NOVEMBER OSDORP POSSE

22 NOVEMBER 1LAMP

6 DECEMBER 5150

ÜEfnO OPKÏfriïK ?

Halverwege februari begint Twin Pigs Studio Café in AmstercJam met

het opnemen v a n optreciens.

"Wil jij met je b a n d een GRATIS live-demo

bemach t igen Cen p r o g r a m m e u r s een

ECHTE indruk van je muaielc gevend?

Bel voor meer informatie

020 62MB5 73

dinsdag tot en met vri jdag tussen 13.OO en 17.00 uur .

T-win P i g s S t u d i o Café is o p g e r i c h t i n j a n u a r i 199S. V a n d a g - c a f é is T-win P i g s

u i t g e g r o e i d to t e e n a-vonH-r^afé m e t 7 d a g e n

_ _ _ . ek l i v c - m u a i e k . O p e n i n g s t i j d e n

2 0 . 0 0 t o t 0 3 . 0 0 u u r , v r i j d a g e n w a t e r d a g t o t

0 4 . 0 0 u u r . A a n v a n g o p t r e d e n s

22.OO u u r , e n t r e e g r a t i s .

NllUU/ENDlJK 100 flmSTERüflm

NOVEMBER 1 9 9 6

vr.01 NO NONSENSE

dance night

za. 02 EASY TUNE PARTY met

Easy Allohas

do. 07 TK SCENE t support act

vr.08 DICHTERS UIT EPIBREREN

en GoGo danseresssen

23.09 INTO THE GROOVE

dance night

zo, 10 GUY FORSYTH (UKl

VI. 15 TIEN SPIRIT

dance night

S za. 16 FOR ABSENT FRIENDS

^ zo. 17 zondagmiddag Matinee:

^ Mumtaz Jafri

U en Machiel Plomp

U VI. 22 NRAt ABSCONDED

O punk concert

, za. 23 Zoetermeer blues presenteert:

•o Belgische avond m.m.v.

V LAST CAU, ELECTRIC

= KINGS, MAMBOCHILLUM

3 vf.29 Supertrio; TUESDAY

i CHILD, VENUS FLYTRAP,

< SOUND CHECK!

O o. 30 Meet Me... Edwin's Last

^ Crusade; dance night

voor gratis programmaleider of info: 079-352.02 .66

htlp://www.luna.nl/ -boerderij/

PODIUM 'T BEEST - # i ' H ! »

Hans Dorrestijn Zeeslag 2 Festival Gorefest (+ support

ffozen Sun + Transpunk)

McRackIns + Toe to Toe

+ Yowp l

Spacamstraot

Bert en Ernie's swingparty

over 25 jaar!

B E E S T E N M A R K T 3 G O E S 0 1 1 3 - 2 2 8 1 4 2

UITVERKOCHT? AFGELAST? EXTRA CONCERT? INGELAST? FRET PODIUMPAGINA SOEPELE DEADLINES &

SUPER VOORDELIG

BEL HESSEL 020-6682255

P R O G R A M M A N O V E M B E R 1 9 9 6 P R I N S E G R A C H T 1 2 , D E N H A A G P R O G R A M M A - I N F O ( 0 7 0 ) 3 6 0 1 6 1 B I N T E R N E T h t t p : / / w w w . b a r t . n l / - p a a r d

DE DIJK STEVE COLEMAN AND 5 ELEMENTS HDD!! ODEN CIDB: SKYSCRAPER4PAIE EAT STATIC (23.30) THE JOHN SCOFIEID GROUP DEFUNKT St CHEBIVIAMI GOLDEN ETERNAL BRAIDEEIi GONCERT VOOR SARDJEUO MY DYING BRIDE+CATHEDRAL MISTY IN ROOTS H'LEM DOUBLE A SLOCK PARTY GOREFEST+FHOmi SUni+IRANSPUigK

31+1+2 TIEFUND 1+2+8+9 FROM DUSK TILL DAWN (24.00) 7+8 SLACKER 00.14 VIDEODKDtiltVAMPYROS LESBOS 15+18 12 MONKEYS (24.00) 00.21 SOTSGOROD-SIEDEN VODR DE tlEllSIAAT VR.22 FILMLAB 22+23 ONCE VIIERE WARRIORS (24.00) 28+28+30 ZUSJE 28+30 CLOCKERS (24.00)

ZA.2 dOWDVAL SUSHI 3003 TOUR VR.8 U m n i K : EAST ISUND+DJ KNUPPELHOUT VR.15 UnntiniH: JUNGLE NIGHT MET OA DJ NUBIAN Z0,24 GUmSClllBiDJ WIPNEUS &PIM

ZA,8 THEATERSPORT 13+27 COMEDY EXPLOSION VR.15 YGDRASSIL+DICHTEflS UIT EPIBREREN ZA.23 THESCOniSHSTORYTELllNGDUO

m

stichting Popmuziek Nederland doet de redactie van diverse pagina s op MTV Text. Drie van deze teletel<st-rubriel<en zijn gekop^ FRET: de concertagenda op pagina 457, het nieuws op pagina de Lowlands Top 10 Et Releases op pagina 462. De Lowlands bevat uitsluitend Nederlandse geluidsdragers en wordt samenj op basis van ingezonden briefkaarten van MTV-kijkers/lezers ei lezers (m/v). Je kunt je voorkeur ook electronisch kenbaar makei een e-mail naar 100424.1757@compuserve.com Begin je berici Lowlands Top 10.

SPELREGELS Alleen recente releases van Nederiawdse platen, cd's, en cd,-» singles komen in aanmerking. ' S '

(:U Een plaat kan maximaal 3 maanden i r i ^ | ^ g , .w staaiï. f ) De Lowlands Top 10 wordt elke maand S e p a s t op basis

van de briefkaarten die uiterlijk de 15e van de maand

binnen zijn.

ADRES Lowlands Top 10, Redaktie MTV-Text/FRET, Wlbautstraat 214, 1091 GS Amsterdam.

NGRAf^Hues Stringer (eigen beheer)

ON HEATH - Nebula (Cymbeline/Mascot)

J ifDNKY SOUL - Assoulted (Bahama Kitchen)

BiESWAMP - Sweet Sticky Stuff (Pressure)

l^lULIAJftllERSHEIMER -Bob And Edward (Brinkman)

>,. F i d z i r a i N I , - Unspoken (DSFA)

7 LABERINTO - Priority (Mascot)

§ DR. DOOAA - De Openbaringen (Djax)

f HUMAN ALERT - Bravo Boys (Gear/Konkurrent)

3 BOOBYTRAP - La Cura Delia Follia (eigen beheer)

©bu,©'96

FRET 3 2