Fiola groeit

Jaarverslag 2019

Krachtig samen

Jaar van de groei 03

Onze waarden 05

Individuele ondersteuning 07

Begeleid werken 11

Persoonlijke assistentie 12

Wonen 13

Groepswerking 13

Nieuwe initiatieven 15

Vrijwilligers 18

Bijzondere momenten 19

Fiola groeit verder 22

Mobiliteit en duurzaamheid 23

Cijfers 24

Bedankt! 27

Inhoud

3

2019 Jaar van de groeiGroei heeft een positieve weerklank. Een kind dat groeit doet het goed. Bomen die groeien zijn gezond. Zakencijfers die groeien maken economisten blij. Fiola groeit. Het aantal cliënten stijgt. Het aantal medewerkers neemt toe. De dienstverlening breidt uit.

Nochtans is ‘groei’ een relatief begrip. The sky is not always the limit. In 2019 bedienden we meer cliënten maar bouwden we onze mobiele begeleiding een stuk af ten voordele van ambulante begeleiding en ondersteuning in groep. Op deze manier proberen we op een verantwoorde manier om te gaan met overheidsmiddelen. Misschien boeten we hierdoor wel een stukje in aan comfort voor de cliënt maar wanneer overheidsmiddelen niet groeien en steeds meer cliënten aankloppen, moeten we moedige beslissingen nemen. Wij kunnen niet zoals de overheid, het begrotingstekort laten ontsporen.

Cliënten sturen binnen de persoonsvolgende financiering hun zorgvragen en als bewuste consumenten willen zij ‘waar’ voor hun geld. Hierdoor verschuiven zorg­vragen en gaat groei in één domein gepaard met verlies in andere domeinen. Budgetten worden anders ingezet en het vraagt van een onderneming en haar medewerkers voortdurende inspanningen om zich binnen deze markt flexibel in te zetten.

‘Groeien’ is ook nieuwe horizonten ontdekken in andere zorgdomeinen. De we­reld van welzijn en zorg groeit steeds meer naar elkaar toe en ‘sociaal onderne­men’ wordt de nieuwe mantra. Je kan ook groeien in het waardengericht onder­nemen. Zorgondersteuning staat niet los van de maatschappelijke realiteit. Inzetten op duurzaamheid, aandacht voor de klimaatuitdagingen moeten hand in hand gaan met onze cliëntgerichte waarden. We zijn dan ook fier op de eerste positieve resultaten van ons mobiliteitsplan.

Elke groei heeft een schaduwzijde. Het is belangrijk om dat te onderkennen zodat we niet vervallen in een blinde groei economie waar de sterken de zwak­ken overtroeven. Wij willen ook groei in nabijheid, partnerschap, gelijkwaardig­heid, vrijheid, verantwoordelijkheid, bewustzijn, daadkracht. Dit uit zich niet in cijfers maar vertaalt zich in de inzet van medewerkers en het vertrouwen van cliënten. Zo blijft Fiola een menselijke onderneming waar we met velen samen aan bouwen. Het groeiresultaat is dan onderbouwd met een warm menselijk interactief proces. Pas dan is het een gezonde groei.

Dirk Mombaerts, directeur

44

5

De dialoogdagen in het voorjaar van 2019 maakten duidelijk voor welke waar-den Fiola staat. We vatten ze samen in 4 kernwoorden.

Onze waarden

6

7

Een cliënte vertelde me hoe belangrijk zij het aspect nabijheid vond. Er gewoon zijn, was voor haar al een hele steun. >> Elke, medewerker administratie

Baby’s, kinderen en jongeren met ontwikkelingsproblemen, een (vermoeden van) verstandelijke of motorische beperking en hun ouders

Sommige baby’s kennen een moeilijke start. De ontwikkeling vlot niet echt. Als ouder sta je voor vele vraagtekens en kan je je onzeker voelen. Wij zoeken samen met jullie naar antwoorden. Zo krijg je als ouder terug vertrouwen en kan je jouw unieke rol als opvoeder opnemen.

Jongeren willen we sterker maken in een inclusieve samenleving in samen­spraak met de ouders of de vriendenkring. We vertrekken daarbij vanuit de vragen, het verhaal en de krachten van beide.

Jongvolwassenen en volwassenen en hun netwerk

Jongvolwassenen en volwassenen kunnen bij ons terecht met hun vragen. Samen met de ( jong)volwassene en zijn netwerk pakken we de zaken aan die je wil veranderen.

We zoeken hoe we je levenskwaliteit kunnen behouden of verbeteren. Het maakt niet uit of je nog thuis woont, zelfstandig woont of samenwoont.

“

Mobiele en ambulante ondersteuning voor mensen met een (vermoeden van) beperking en hun netwerk

De jongerenactiviteiten betekenen veel voor mij. Dat doet zo’n deugd om te zien dat je niet alleen bent. Je kunt daar samen praten maar toch vooral je ook amuseren! Tijdens andere activiteiten is het voor mij moeilijker om mee te doen, het is dan vaak van ‘oei, ik ben vergeten op je te wachten’. Bij Fiola gaat het voor iedereen wat minder vlot en we wachten allemaal op elkaar.>> Flore, 13 jaar

“

“Bij alle kleine en grote stappen stond jij aan onze zij. Je koos altijd de partij van Saartje of van ons gezin. Je zette haar in het middelpunt. Je temperde de verwachtingen, zonder Saartje haar kunnen te minimaliseren. Je dacht mee in functie van oplossingen, je wapende ons tegen opmerkingen van buitenaf. Zonder jou zou het veel moeilijker geweest zijn om bepaalde stappen te durven of kunnen zetten hebben. Je bent en was een meerwaarde van ons inclusie verhaal, voor ons verhaal tout court. >> Marjolein, Ben, Janick, Eefje, Saartje

8

“Begin 2019 werd bij mij de diagnose ASS (Autisme Spectrum Stoornis) vastgesteld. Zo vielen er meer en meer stukjes van mijn onzichtbare puzzel in mekaar. Het verklaarde heel erg veel. Zo viel me op dat ik heel veel theorie verzamelde de voorbije jaren, tijdens mijn zoektocht. Maar deze theorie echt praktisch doorvoeren, bleek nog niet zo eenvoudig. Dankzij het aanbod van RTH krijg ik nu een antwoord op de vraag: ‘kan er iemand alstublieft met mij in mijn huisje me helpen wat meer hoofdzaken en minder details te vinden?’ En het mooie is dat er ook op maat van ASS een antwoord mogelijk is via Fiola vzw.

>> C., een cliënte met ASS

“ We voelden ons gesteund door de Broos-begeleiding. Vanessa en Fien hadden aandacht voor het tempo van Dylan maar ook voor ons als ouder. Ze merkten het als het eens moeilijker ging. We konden onze grote en kleine zorgen kwijt. Soms brachten ze eens iets mee om uit te proberen, iets van speelgoed, een loopkarretje… en dan wisten we: Dylan is toe aan een volgend stapje. We hadden het samen over zijn voeding, gingen op zoek naar een ademhalingskinesist en kregen ondersteuning bij het bezoek aan het COS (Centrum Voor Ontwikkelingsstoornissen). >> Wendy, mama van Dylan

9

10

11

Als de aansluiting op de gewone arbeidsmarkt moeilijk is kan Fiola vzw mee op zoek gaan naar begeleid werk.

Voor Digno lag de druk op de gewone arbeidsmarkt te hoog en het werken in groep liep niet steeds even vlot. Digno kwam via de begeleiding van Fiola vzw in contact met jobcoach Didier. Samen gingen ze op zoek naar begeleid werk en vonden een goede match met C&A.

“Werken met mijn handen, dat doe ik graag, dan kan ik niet te veel piekeren, dat houdt mij bezig. Maar er mag wel wat tempo inzitten. Vorige keer kwamen ze me zeggen dat het al lang 12 uur was. Ik was zodanig bezig dat ik de tijd uit het oog verloren had, zo heb ik het graag. Altijd bezig zijn. Stelen met mijn ogen dat probeer ik hier ook te doen. Goed kijken hoe en waar alles moet”, zegt Digno.

Voor Erika was er al snel een klik met de job en met het team van Hema. Zelf zegt ze hierover: “Dat is hier mijnen job. Ik ben geen stilzitter en hele dagen thuis was ook niets voor mij. Via de jobcoach van Fiola kwam ik bij Hema terecht. Hier werk ik elke donderdag op mijn eigen ritme en in de vakanties zorg ik voor mijn zonen. Ik weet dat ik veel kan en ik mag dat ook tonen. Ik ben echt blij dat ik deze nieuwe kans gekregen heb!”

Begeleid werken: vrijwillige tewerk-stelling in een gewone werkomgeving

Het is een bewuste keuze van C&A om de mensen vanuit begeleid werk, naast een personeelslid van het bedrijf te laten meewerken. Dit is een grote meerwaarde voor de mensen die instappen in begeleid werk: er is iemand die hen ondersteunt en de taken mee kan aanleren. >> Didier, jobcoach en begeleider

“

1212

Persoonlijke assistentie aan kinderen, jongeren en volwassenen: wij gaan ervoor

In 2019 deden 92 cliënten een beroep op de persoonlijke assistenten van Fiola vzw. 15 assistenten zorgden het hele jaar door voor praktische ondersteuning. Een flinke stijging ten opzichte van 2018: toen waren er 6 assistenten voor 37 cliënten.

Persoonlijke assistentie kan het hele jaar door op regelmatige basis. De frequentie spreken we onderling af.

13

Groepsactiviteiten voor kinderen, jongeren en hun gezin

We organiseren activiteiten voor verschillende leeftijdsgroepen: watergewen­ning voor de allerkleinsten, snoezelsessies, jongerenactiviteiten,… Voor ouders organiseren we ouderpraatgroepen, Smog­cursussen, infosessies,… Onze brussenwerking richt zich specifiek naar broers en zussen van personen met een beperking.

Groepswerking voor ( jong)volwassenen

Op verschillende locaties in Oost­Vlaanderen kunnen ( jong)volwassenen deel­nemen aan groepsactiviteiten. In 2019 startten we nieuwe groepswerkingen op in Ninove, Aalst, Geraardsbergen, Merelbeke en de regio Sint­Niklaas. Onze groepswerkingen bieden activiteiten op maat aan en vertrekken vanuit de inte­resses en mogelijkheden van de deelnemers. Elkaar ontmoeten in een positieve sfeer en lotgenootschap staat centraal.

Groepswerking in volle expansie

Ik kom graag naar de NAH-groepswerking omdat ik onder de mensen ben en het vrienden geworden zijn. Er zijn veel verschillende activiteiten zoals schilderen, gesprekken en uitstappen die ik ook graag doe. >> K., deelnemer NAH-groepswerking in Assenede

“

Wonen in partnerschap met cliënten en externe partners is een concept in volle ontwikkeling.

In 2019 organiseerden we een aantal infomomenten om te vertellen waar wij nu al mee bezig zijn, maar ook om te horen wat de vragen en noden van ouders en kandidaat­bewoners zijn. We willen kleinschalige woonprojecten van gedeelde zorg realiseren in samenwerking met lokale besturen, woonzorgcentra, project­ontwikkelaars, …

Wonen: een nieuwe uitdaging

1414

15

Fie&Ola“We willen respect hebben voor het ritme van elk kind en verwonderd kijken naar hun talenten om hen op die manier optimale ontwikkelingskansen aan te bieden.” Uit de visie van Fie&Ola

Sinds 2 september 2019 kunnen 24 kinderen terecht in onze kinderopvang in Merelbeke. Fie & Ola is een inclusief kinderdagverblijf erkend door Kind en Gezin. Kinderen met en zonder specifieke zorgbehoeften tussen 0 en 3 jaar kunnen er terecht.

Fiola ondersteunt inclusieve kinderopvang en inclusief onderwijsSinds oktober 2019 bieden we Globale Individuele Ondersteuning (GIO) aan. GIO is er voor kinderen met een beperking tot 8 jaar die extra ondersteuning kunnen gebruiken bij hun inclusie in de kinderopvang of de (kleuter)school. We ondersteunen kleuterleiders, leerkrachten, medewerkers uit de kinderopvang. We geven advies rond hulpmiddelen en kunnen praktische assistentie bieden op intensieve momenten.

We Pionieren in Inclusieve KinderOpvang (PINKO): een fijne samenwerking met 2 kinderdagverblijven, Koga uit Zomergem en ’t Kwakkeltje uit Lebekke, om inclu­sieve kinderopvang samen met ouders waar te maken. Samen met 12 andere pro­jecten in Vlaanderen, met ondersteuning van Kind&Gezin, de Centra Inclusieve Kinderopvang en VAPH willen we het beleid over inclusieve kinderopvang voeden en mee vorm geven.

Boordevol nieuwe initiatieven

1616

17

ModemFiola maakt deel uit van Modem. Dit expertnetwerk voor ondersteunende technologie is verbonden aan de Hogeschool Thomas More. In 2019 breidden we onze expertise uit rond hulpmiddelen die de communicatie (lezen, schrijven, praten) ondersteunen. Onze expertenwerkgroep geeft advies aan cliënten die in begeleiding zijn en aan externe personen met vragen rond communicatieaan­passingen.

CreamuzeDit muzikaal project ging in januari 2019 van start. Volwassenen met en zonder muzikale ervaring maken er muziek in kleine groepjes onder professionele begeleiding.

Fiola en Yieha: krachtig samen voor inclusieSinds het najaar van 2019 coördineert Fiola de dagelijkse werking van Yieha, een inclusieve vrijetijdsbeweging voor kinderen van 5 tot 18 jaar met én zonder beperking. Zo kunnen de vrijwilligers blijven doen waar hun hart ligt: de kinderen een fantastische dagactiviteit, weekend of thematisch kampen bezorgen.

Creamuze betekent voor mij het opnieuw leren genieten van zelf muziek maken. Muziek maken sterkt je, verbindt je met elkaar en met jezelf. Dankzij Creamuze kijk ik er terug naar uit te drummen, en dat samen met anderen, waardoor je de muziek écht beleeft. Ik kijk steeds uit naar dié zaterdagavond, dié avond dat ik me er voel bijhoren. Je kan luisteren, kijken, genieten en spelen, alles is ok!>> Goedele

“

18

“Al 15 jaar ben ik vrijwilliger bij de spelotheek. Ik ben er eerder toevallig ingerold. Wij kregen toen begeleiding voor onze dochter Mabel die op dat moment 1 jaar was. Elke week kom ik een uurtje in de spelotheek werken: gebruikt speelgoed afwassen, op zijn plaats zetten, ondersteunende taken die voor continuïteit zorgen en de taken van de begeleiders vergemakkelijken. Ik blijf dit doen omdat het me een goed gevoel geeft: op mijn manier doe ik iets concreets voor kinderen en personen met een beperking. Ik merk dat ook de professionelen de inzet van vrijwilligers appreciëren en dat doet deugd natuurlijk”, zegt Carine, mama van Mabel.

Marij en Ilse zeggen het volgende: “Vrijwilligers zijn een belangrijke partner binnen onze werking. Binnen Fiola vzw kunnen ze heel wat taken opnemen: contacten met gezinnen, getuigenis brengen, mee helpen bij groepsactiviteiten, hulp bij praktische taken,… Vrijwilligers werken mee op basis van interesses, sterke punten en beschikbare tijd.”

Vrijwilligers: een belangrijke partner

18

19

Dialoogdagen: een tweedaags debat over de toekomst van FiolaDe Floreal in Blankenberge bruiste van activiteit. Op 28 februari en 1 maart kwamen meer dan 200 enthousiaste cliënten, ouders, stakeholders, vrijwil­ligers, bestuurders en medewerkers van Fiola samen. We dachten er na over de essentie van ons werk en maakten plannen voor de toekomst van Fiola. Arno Vansichen, ondersteund door de ontwerpgroep, coachte met veel geest­drift de tafel dialogen.

We gingen naar huis met hoop en een gevoel van verbondenheid. En trots: trots op onze job, op de organisatie waar we deel van uit maken. Een fusie waarbij nabijheid, duurzaamheid, kracht en partnerschap centraal staan.

Fiola inspireert haar partners Op de netwerkdag van 22 november in Oudenaarde stelde Fiola vzw het totale aanbod voor aan de partners met wie we samenwerken. Het werd een inspire­rende dag met interactieve workshops waarop we een divers publiek mochten verwelkomen: mutualiteiten, sociale diensten, OCMW’s, CAW, werkgevers, bijzonder onderwijs, (para)medici, doorverwijzers en het natuurlijk netwerk van cliënten die we begeleiden.

NAH-cafésIn samenwerking met partnerorganisaties organiseert Fiola regelmatig NAH*­cafés. In oktober was er een NAH­café in Wetteren, een rustig ontmoe­tingsmoment voor personen met NAH en hun netwerk. In december nodigden we professionelen, mantelzorgers, partners en familieleden van personen met NAH uit voor een ontmoetingsnamiddag in Eeklo.

*NAH: niet­aangeboren hersenletsel

Bijzondere momenten

We proberen iedereen een taak te geven die hem past. De een is graag bezig met hout. Wel, dan gaan we meer dingen doen met hout. Doet iemand anders liever spitwerk, dan mag hij spitten. We werken heel sterk op maat.>> Bert, begeleider van Braam, dagwerking voor volwassenen met een passie voor het platteland

Wat me treft is de goede band tussen de professione-len en de cliënten en ouders. Dat is een van de sterkste punten van Fiola, die wederzijdse wisselwerking. Daar-om wil ik ouders en cliënten aanmoedigen om hun spe-cifieke rol als ervaringsdeskundige met enthousiasme te blijven opnemen. En alle professionelen wil ik op het hart drukken hoe belangrijk jullie zijn voor ons als ouders en cliënten. Niemand kiest ervoor om een kind met een beperking te krijgen, maar met jullie luisterend oor en steun, met alle initiatieven die jullie nemen, kunnen wij als ouders en cliënten telkens weer een flinke stap vooruit zetten.

>> Leo Van Belleghem, ouder-vrijwilliger

“

“

“Je kan er je eigen ervaringen delen en ondertussen iets doen voor het goede doel.>> Een vrijwilliger

20

“

“

Het aanleren van de SMOG-gebaren aan ouders vind ik nog altijd leuk om te doen.>> Marc, vrijwilliger

’t Is een heel klein beetje geven en heel veel terug krijgen.>> Een vrijwilliger

21

“Voor mij is het belangrijk dat ik kan praten met mensen, dat ik nieuwe mensen leer kennen. Samen lachen en plezier maken!>> Dimitri, groepswerking Aalst

2222

En wat met de projecten?Uit alle ideeën van de Dialoogdagen selecteerden we 10 projecten. Eind 2019 was duidelijk welk vervolg elk project krijgt:

» Wonen met Fiola, inloophuizen en reizen met Fiola: deze projecten nemen we op binnen onze dagelijkse werking.

» Enkele projecten worden in de loop van 2020 verder uitgewerkt: Fiolabus, villa Fiola, SOS, Creatief Verbinden en kinderoppas.

» Twee projecten zetten we stop: G­Sport en Soepbar.

Fiola groeit verder

22

23

Fiola vzw zette afgelopen jaar verder in op duurzame mobiliteit en ecologie door bewust te kiezen voor deelauto’s, deelfietsen, fietsleasing en openbaar vervoer. Enkele opvallende trends:

Autogebruik daaltWe slaagden erin om het autogebruik met 9 % te doen dalen terwijl het aantal medewerkers steeg met 9 fulltime­equivalenten. Het aantal autokilo­meters daalde van 1.080.776 km in 2018 naar 987.305 km in 2019.In 2018 gebeurde al het vervoer nog met eigen wagens. In 2019 legden we 14 % van het vervoer af met deelauto’s:

» 106.262 km met 30 Cambiogebruikers

» 39.513 km met poolwagens

Van de afgelegde kilometers reden we 4559 km elektrisch.

Fietsen zit in de liftHet aantal fietskilometers steeg van 23.215 in 2018 naar 73.083 in 2019. Enkele medewerkers stapten in het fietsleasesysteem, anderen gebruikten de eigen (elektrische) fiets of speed pedelec. We hebben 19 abonnementen ter beschik­king voor gebruik van Blue Bike.

Focus op mobiliteit en duurzaamheid

Sinds enkele maanden gebruik ik de elektrische wagen zo’n 3 keer per week. Een voordeel van een deelwagen is dat je geen ingewikkelde administratie hoeft bij te houden. Je reserveert via de app en de rest regelt Cambio. Als je afspraak onverwacht uitloopt, zegt de app je hoelang je wagen nog beschikbaar is en kun je de gebruikstijd verlengen. En als je uitzonderlijk meer dan 150 kilometer rijdt, weet je dat je gebruik mag maken van alle oplaadpunten. In het begin was het rijden zelf wat spannend: de wagen die ik gebruik is ook automatisch. Maar elektrisch, automatisch en milieubewust rijden went snel. Het is best een aangename rijervaring die ik iedereen kan aanraden.

>> Sandra Callens, persoonlijke assistente en gebruiker van een elektrische Cambiowagen

“

2019 in cijfers CliëntenIn 2019 ondersteunde Fiola 2552 cliënten: 980 minder­jarige en 1572 meerderjarigen. Dat is een groei van 7 % ten opzichte van 2018 toen de teller op 2375 cliënten stond.

De cliënten die inschreven op groepswerking of dagwer-king stegen van 469 naar 599. Dit is een stijging met 28 %. De cliënten die een beroep deden op de PA-dienst stegen van 37 naar 92 cliënten, een stijging met 149%.

Op de kaart van de eerstelijnszones in Oost­Vlaanderen zie je per zone het aantal cliënten dat we ondersteunen. De cijfers van 2019 staan in het oranje, naast de cijfers van 2018.

Medewerkersin 2019 telde Fiola 181 medewerkers:

» Het beleidsteam: algemeen directeur en 5 directieleden

» 3 stafmedewerkers

» 9 teamcoachen

» 81 begeleiders van meerderjarige cliënten

» 36 begeleiders van minderjarige cliënten

» 18 medewerkers binnen de persoonlijke assistentiedienst

» 3 ICT medewerkers

» 17 medewerkers in administratie

» 4 logistieke medewerkers

» 4 begeleiders bij Fie & Ola, kinderdagverblijf

24

Eerstelijnszone: Schelde & LeieAantal cliënten: 133 > 146

Eerstelijnszone: W­MeetjeslandAantal cliënten: 85 > 94

Eerstelijnszone: O­MeetjeslandAantal cliënten: 132 > 148

Locatie Fiola: AssenedeGroepswerking: Assenede

Eerstelijnszone: Schelde & LeieAantal cliënten: 133 > 146

Eerstelijnszone: W­MeetjeslandAantal cliënten: 85 > 94

Eerstelijnszone: GentAantal cliënten: 388 > 425

Locatie Fiola: Sint­AmandsbergGroepswerking: Gent

Eerstelijnszone: ScheldekrachtAantal cliënten: 202 > 196Locatie Fiola: Merelbeke, WetterenGroepswerking: Merelbeke,

Wetteren

Eerstelijnszone: N­O WaaslandAantal cliënten: 136 > 137

Eerstelijnszone: Z­W WaaslandAantal cliënten: 374 > 379Locatie Fiola: Sint­NiklaasGroepswerking: Sint­Niklaas,

Moerbeke

Eerstelijnszone: DenderAantal cliënten: 127 > 135Contactpunt: Dendermonde

Eerstelijnszone: Regio AalstAantal cliënten: 279 > 315Locatie Fiola: AalstGroepswerking: Aalst

Eerstelijnszone: Dender ZuidAantal cliënten: 90 > 120Locatie Fiola: NinoveContactpunt: GeraardsbergenGroepswerking: Geraardsbergen, NinoveEerstelijnszone: Panacea

Aantal cliënten: 129 > 130Contactpunt: Herzele, Zottegem

Eerstelijnszone: Vlaamse ArdennenAantal cliënten: 300 > 327

Locatie Fiola: Oudenaarde, RonseGroepswerking: Oudenaarde, Ronse

25

Eerstelijnszones in Oost-Vlaanderen

26

27

Bedankt voor je steun in 2019De talrijke giften van sympathisanten, bedrijven en organisaties hielpen ons om nieuwe ideeën te verwezenlijken en bestaande initiatieven uit te breiden.We willen iedereen bedanken die Fiola vzw een financiële duw gaf. Elke gift, groot of klein motiveert ons om onze werking op een kwalitatieve manier verder uit te bouwen.

Fiola vzw blijven steunenHelp ons om nog meer personen met een beperking en hun netwerk te bereiken. Stort een bijdrage op rekening BE88 8939 4406 9541

Fiola vzwMaatschappelijke zetelGroot Begijnhof 73 9040 Sint­Amandsberg09 274 10 10BE88 8939 4406 9541info@fiolavzw.be www.fiolavzw.beOndernemingsnummer: BE0675.709.918 ­ RPR Gent

Krachtig samen