Financieel jaarverslag 2007 Erasmus Universiteit Rotterdam
description
Transcript of Financieel jaarverslag 2007 Erasmus Universiteit Rotterdam
INHOUDSOPGAVE
2 JAARVERSLAGCijfermatige samenvatting financieel jaarverslag 3
4 JAARREKENINGGrondslagen 5Geconsolideerde balans per 31 december 2007 6Geconsolideerde staat van baten en lasten 2007 7Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2007 8Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde balans 9Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen 14Overzicht verbonden partijen 15Toelichting op de onderscheiden posten van de geconsolideerde exploitatierekening 16Enkelvoudige balans per 31 december 2007 22Enkelvoudige staat van baten en lasten 2007 24Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening 25
27 BIJZONDERE PUNTEN UIT DE RICHTLIJN JAARVERSLAGGEVING
28 ACCOUNTANTSVERKLARING
30 BIJLAGENGegevens over rechtspersonen 30Specificatie posten OCW 31Uitwisselingsovereenkomsten 2007 33
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 1
JAARVERSLAG
CIJFERMATIGE SAMENVATTING FINANCIEEL VERSLAG
De baten en lasten waren als volgt verdeeld (bedragen in M €):
2007 2006 2005
BATEN
3.1 Rijksbijdrage OCW 259,3 248,6 233,1
3.2 Collegegelden 31,3 30,3 28,3
3.3 Baten werk i.o.v.derden 140,8 131,2 128,0
3.4 Overige baten 67,5 54,0 53,3
Totaal baten 498,9 464,1 442,7
LASTEN
4.1 Personele lasten 243,3 223,3 220,6
4.2 Afschrijvingen 11,9 11,0 12,7
4.3 Inkomensoverdrachten 88,7 87,8 85,0
4.4 Overige instellingslasten 131,2 117,3 101,8
Totaal lasten 475,1 439,4 420,1
Saldo baten en lasten 23,8 24,7 22,6
5 Saldo financiële baten en lasten 3,1 1,3 0,5
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 26,9 26,0 23,1
7 Aandeel - resultaat Erasmus MC (12,8) (8,1) (7,2)
Exploitatiesaldo 14,1 17,9 15,9
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 3
JAARREKENING
GRONDSLAGEN
Waardering van de activa en passiva
Algemeen
De activa en passiva zijn, tenzij anders vermeld, tegen de
nominale waarde opgenomen. De exploitatierekening is
opgesteld conform het baten-lasten-stelsel.
Boekenbezit
Het boekenbezit is niet geactiveerd. De aanschaf wordt
direct ten laste van de exploitatierekening gebracht.
Vorderingen
Waar nodig is door middel van een voorziening rekening
gehouden met de mate van inbaarheid.
Gebouwen en terreinen
Uitgangspunt voor de waardebepaling is de historische
aanschafwaarde.
Voorraden
De waarderingsgrondslag voor de voorraden is gebaseerd
op inkoopprijzen.
Effecten
Deze zijn gewaardeerd op het minimum van
verkrijgingsprijs en marktwaarde.
Kortlopende schulden
Het onderhanden werk in opdracht van derden is netto
gepresenteerd, waarbij de directe en indirecte kosten van
de ultimo 2007 nog niet opgeleverde projecten (onder
aftrek van de voorziene verliezen) zijn verminderd met de
vooruitontvangen termijnen.
Consolidatie Naast de cijfers van de 100% deelnemingen Erasmus
Beleggingen BV, EUR Holding BV en de Rotterdam
School of Management BV is de Stichting Studenten
Voorziening Rotterdam, alle gevestigd te Rotterdam,
geconsolideerd in de jaarrekening.
Erasmus MC
De O&O activiteiten van het Erasmus MC zijn opgenomen
in de exploitatiecijfers. De lasten zijn verantwoord op basis
van feitelijke kosten. Het resultaat is apart verantwoord. De
balansgegevens zijn gezien het daartoe met het Erasmus
MC gesloten convenant niet geïncorporeerd in dit
jaarverslag. Dit is conform brief
RvB/MM/MS/ef/0059750/223.222 datum 12 december
2002, die OCW bij brief WO/F/2003/4057 datum 3 februari
2003 heeft geaccordeerd.
Ten laste van de exploitatie van het Erasmus MC is een
bedrag groot M € 9,1 ten behoeve van het Lange Termijn
HuisvestingsPlan (LTHP) gebracht.
Pensioenen Erasmus Universiteit Rotterdam heeft een
pensioenregeling bij het bedrijfspensioenfonds ABP die
wordt gekwalificeerd als een toegezegd-pensioenregeling.
Onder een toegezegd-pensioenregeling wordt verstaan
een regeling waarbij aan de werknemers een pensioen
wordt toegezegd, waarvan de hoogte afhankelijk is van
leeftijd, salaris en dienstjaren.
De EUR heeft de toegezegd-pensioenregeling bij het
bedrijfspensioenfonds conform richtlijn 271 § 310 van de
richtlijnen voor de jaarverslaggeving verwerkt als zou
sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling. De
verschuldigde premies over het lopende boekjaar worden
als last verantwoord in de winst- en verliesrekening. Voor
zover de verschuldigde premie nog niet is voldaan, wordt
deze als verplichting op de balans opgenomen.
Tezamen met gelieerde rechtspersonen past de EUR
dezelfde bedrijfspensioenregeling toe. De EUR heeft in
geval van een tekort bij het bedrijfspensioenfonds geen
verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen,
anders dan hogere toekomstige premies.
De EUR conformeert zich aan de richtlijn van de
jaarverslaggeving met betrekking tot de vorming van een
voorziening voor personeelsbeloningen.
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 5
GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2007
in M € 2007 2006
1. ACTIVA
Vaste activa1.2 Materiële vaste activa 161,0 166,0
1.3 Financiële vaste activa 3,0 2,0
Totaal vaste activa 164,0 168,0
Vlottende activa1.4 Voorraden 0,1 0,1
1.5 Vorderingen 31,3 30,8
1.6 Effecten - 0,6
1.7 Liquide middelen 99,6 79,1
Totaal vlottende activa 131,0 110,6
Totaal activa 295,0 278,6
2. PASSIVA
2.1 Eigen vermogen 178,2 164,3
2.4 Voorzieningen 21,5 19,0
2.5 Langlopende schulden 26,4 27,1
2.6 Kortlopende schulden 68,9 68,2
Totaal passiva 295,0 278,6
Netto werkkapitaal 62,1 42,4
Current ratio 1,90 1,62
6
GECONSOLIDEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2007
in M € Rekening Begroting Rekening2007 2007 2006
3. BATEN3.1 Rijksbijdrage OCW 259,3 260,5 248,6
3.2 Collegegelden 31,3 28,0 30,3
3.3 Baten werk i.o.v.derden 140,8 128,7 131,2
3.4 Overige baten 67,5 58,2 54,0
Totaal baten 498,9 475,4 464,1
4. LASTEN4.1 Personele lasten 243,3 240,2 223,3
4.2 Afschrijvingen 11,9 8,6 11,0
4.3 Inkomensoverdrachten 88,7 85,7 87,8
4.4 Overige instellingslasten 131,2 135,0 117,3
Totaal lasten 475,1 469,5 439,4
Saldo baten en lasten 23,8 5,9 24,7
5 Saldo financiële baten en lasten 3,1 0,6 1,3
Resultaat uit gewonebedrijfsvoering 26,9 6,5 26,0
7 Aandeel - resultaat Erasmus MC (12,8) (2,9) (8,1)
Exploitatiesaldo 14,1 3,6 17,9
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 7
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT 2007
in M €
Kasstroom uit operationele activiteiten
Exploitatiesaldo (ex.Erasmus MC) 14,1 17,9
Overige vermogensmutaties (0,2) (0,1)
Afschrijvingen 6,2 6,3
Mutatie werkkapitaal - Voorraden - -
- Vorderingen (0,5) (2,4)
- Effecten 0,6 -
- Kortlopende schulden 0,7 3,9
Mutaties voorzieningen 2,5 0,6
23,4 26,2
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
(Des)investeringen materiële vaste activa (1,2) (4,9)
(Des)investeringen financiële vaste activa (1,0) -
(2,2) (4,9)
Kasstroom uit financieringsactiviteiten (0,7) (2,3)
Mutatie liquide middelen 20,5 19,0
Beginstand liquide middelen 79,1 60,1
Mutatie liquide middelen 20,5 19,0
Eindstand liquide middelen 99,6 79,1
2007 2006
8
TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE GECONSOLIDEERDE BALANS
VASTE ACTIVA
1.2 – Materiële vaste activa
M € 161,0 – (2006: M € 166,0)
hieronder zijn opgenomen:
investeringen in gebouwen en terreinen voor M € 155,1 (2006: M € 159,9)
investeringen in inventaris en apparatuur voor M € 5,9 (2006: M € 6,1)
Terreinen en gebouwen Bij de bepaling van de boekwaarde hebben de volgende waarderingsregels als uitgangspunt gediend:
- Op terreinen wordt niet afgeschreven.
- De afschrijvingstermijn op het bouwkundig deel is 60 jaar met een restwaarde van 20% van de historische aanschafwaarde.
- Technische installaties en overige niet tot het bouwkundig deel te rekenen investeringen worden in 25 jaar geheel
afgeschreven.
- Het aandeel van het bouwkundig deel bij oplevering bedraagt 75%.
- Afgeschreven wordt met ingang van het jaar volgend op het jaar van ingebruikname. In afwijking hiervan wordt op het M-, J-
en T-gebouw tijdsevenredig 2% per jaar afgeschreven.
Gebouwen Terreinen Gebouwen Totaalin uitvoering
Verkri jgingsprijs ultimo 2006 202,4 11,3 2,4 216,1 Waardevermindering en afschrijvingen ultimo 2006 56,2- 56,2- Boekwaarde ultimo 2006 146,2 11,3 2,4 159,9 Investeringen 0,3 - 0,3 Desinvesteringen of overboekingen 2,0 - 2,4- 0,4- Afschrijvingen 4,7- 4,7- Boekwaarde ultimo 2007 143,8 11,3 - 155,1
De kosten van ‘eerste inrichting’ zijn opgenomen onder ‘inventaris en apparatuur’.
OZB en verzekerde waarde gebouwen en terreinen en boeken (in M €)
OZB-waarde Verzekerde
waarde
Peildatum Aanschaf
waarde 2007
Gebouwen en terreinen (OZB-waarde) 176,0 2005
Gebouwen en terreinen (verz.waarde) 293,6 2007
Boeken 33,3 2007 0,9
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 9
Inventaris, apparatuur en 1e inrichting
Activawaardering
De EUR hanteert een afschrijvingsregime voor roerende goederen met een aanschaffingsprijs van meer dan k € 12,0. De EUR
Holding BV en haar dochters activeren roerende goederen met een aanschafwaarde vanaf k € 2,3. De eerste
afschrijvingstranche vindt plaats in het jaar van aanschaf. De afschrijvingstermijn is afhankelijk van het soort apparaat en
varieert van 3 tot 25 jaar. Van derden ontvangen bijdragen voor apparatuuraanschaffingen zijn als inhaalafschrijving in
mindering op de boekwaarde gebracht.
Inventaris en 1e inrichting Totaalapparatuur
Verkri jgingsprijs 2006 10,4 7,6 18,0 Waardevermindering en afschrijvingen ultimo 2006 7,9- 4,0- 11,9- Boekwaarde ultimo 2006 2,5 3,6 6,1 Investeringen 1,0 0,3 1,3 Desinvesteringen of overboekingen 0,1- 0,1 - Afschrijvingen 1,0- 0,5- 1,5- Boekwaarde ultimo 2007 2,4 3,5 5,9
1.3 - Financiële vaste activa
M € 3,0 – (2006: M € 2,0)
Hieronder is een effectendepot met een looptijd langer dan 1 jaar ad M € 1,9 (2006: M € 2,0) en een lening aan de Stichting
SMO ad M € 1,1 opgenomen.
Boekwaarde Mutaties +/+ Afllossingen Boekwaarde Rente Afloopdatumultimo 2006 2007 2007 ultimo 2007 percentage
Effecten:Effectendepot 2,0 0,1- 1,9 variabel 2008 t/m 2014
2,0 - 0,1- 1,9 Overige leningen u/g (hypothecair):Stichting SMO / Den Haag - 1,1 1,1 variabel 2007 t/m 2014
- 1,1 - 1,1
Totaal 2,0 1,1 0,1- 3,0
VLOTTENDE ACTIVA
1.4 - Voorraden
M € 0,1 - (2006: M € 0,1)
De post voorraden bestaat uit de volgende onderdelen:
2007 2006Voorraad PC-Shop }Magazijn kantoorartikelen/technisch } 0,1 0,1 Relatiegeschenken }Totaal 0,1 0,1
10
1.5 - Vorderingen
M € 31,3 – (2006: M € 30,8)
Onder de vorderingen zijn opgenomen:
2007 2006Debiteuren 21,8 20,4 OCW - kaskorting * 2,5 4,2 Overige vorderingen 0,7 0,5 Overlopende activa 6,3 5,7 Totaal 31,3 30,8
* Van de OCW-kaskorting is M € 0,3 rentedragend conform brief BVH/BHO-2005/44101 M d.d. 3 maart 2005
1.6 - Effecten
M € 0,0 – (2006: M € 0,6)
De EUR heeft ultimo 2007 geen effecten in haar bezit.
1.7 - Liquide middelen
M € 99,6 – (2006: M € 79,1)
Het saldo liquide middelen is als volgt opgebouwd:
2007 2006Banken 65,2 54,2 Kasmiddelen 0,1 0,1 Saldo Rijkshoofdboekhouding 2,9 - Deposito's 31,4 24,8 Totaal 99,6 79,1
De EUR heeft een zogenaamde "parapluafspraak" met de huisbankier, die inhoudt dat negatieve saldi op de ene rekening worden
gecompenseerd met positieve saldi op andere rekeningen. Rente wordt berekend over de som van de saldi.
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 11
2.1 - EIGEN VERMOGEN
M € 178,2 – (2006: M € 164,3)
Het eigen vermogen is opgebouwd uit de algemene reserves (bestaande uit bedrijfsreserve en bestemde reserves) en overige
reserves.
Het verloop in het eigen vermogen is als volgt:
Saldo Bestemming Overige Saldoultimo 2006 exploitatie mutaties 1) ultimo 2007
resultaat
Algemene reserve 135,2 10,1 1,8 147,1 Eigen vermogen geconsolideerdeverbonden parti jen 28,6 4,0 2,0- 30,6 Meerjarige projecten 0,5 - 0,5 Totaal 164,3 14,1 0,2- 178,2
1) Het saldo overige mutaties bestaat uit een dividenduitkering van verbonden partijen aan de EUR (M € 2,0) en bijstelling vermogen Tinbergen
Instituut (M € 0,2) v.w.b. het aandeel van 50% hierin door participerende partijen (VU/UVA).
2.4 - VOORZIENINGEN
M € 21,5 – (2006: M € 19,0)
Het verloop van de voorzieningen is als volgt
Saldo Mutatie Saldo < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaarultimo Dotatie Onttrekkingen Vrijval ultimo2006 2007 2007 2007 2007
Onderhoud 5,7 7,2 5,4- 7,5 7,5 Rechtspositionelemaatregelen 13,2 3,9 3,1- 14,0 4,4 7,8 1,8 Overig 0,1 0,1- - -
19,0 11,1 8,5- 0,1- 21,5 11,9 7,8 1,8
Voorziening rechtspositionele maatregelen
De voorziening rechtspositionele maatregelen omvat de verplichtingen van de EUR uit hoofde van verwachte
wachtgeldbetalingen plus verplichtingen uit hoofde van andere rechtspositionele maatregelen.
Nadere onderverdeling van deze voorziening is als volgt;
De verplichting uit hoofde van de toekomstige wachtgeldverplichtingen is geschat op basis
van de verplichting, zoals die is opgegeven door USZO ad M € 3,1 en het feitelijke
realisatiepercentage van de verplichting in 2007 3,2
verwachte WW-betalingen 1,2
reorganisatiekosten 3,8
spaarverlof 2,4
ambtsjubilea 1,3
overige rechtspositionele maatregelen 2,1
De uitgaven ten laste van deze voorziening bedroegen in 2007 M € 3,1. Hierin is opgenomen M € 0,8 aan reorganisatiekosten.
12
2.5 - LANGLOPENDE SCHULDEN
M € 26,4 - (2006: M € 27,1)
Kredietinstellingen:
In 2002 heeft de Bank Nederlandse Gemeenten aan de EUR een lening verstrekt ad M € 25,0 tegen een rentepercentage van
4,71% met een looptijd van 10 jaar. De aflossing zal geschieden in één termijn op 2 december 2012.
Overige langlopende schulden:
Tinbergen Instituut
Het eigen vermogen van de Faculteit der Economische Wetenschappen bestaat voor M € 1,0 uit cumulatief resultaat ten
behoeve van het Tinbergen Instituut dat voor 50% het karakter heeft van een langlopende verplichting. In de
samenwerkingsovereenkomst tussen de participerende partijen (EUR, VU, UVA) is geen bepaling opgenomen inzake eventuele
verdeling van overschotten en/of tekorten. Om die reden is een langlopende schuld ad M € 0,5 opgenomen.
Verlofdagen
In 2004 is een bedrag ad M € 4,3 voor stuwmeer verlofdagen opgenomen. Afbouw vindt plaats in 5 jaarlijkse termijnen. De EUR
gaat uit van de veronderstelling dat medewerkers de verlofdagen geleidelijk over de 5 jaarsperiode zullen opnemen. Ultimo
2007 is een termijn ad M € 2,6 afgelost zodat M € 1,7 resteert. De tranche 2007 ad M € 0,8 is onder kortlopende schulden
opgenomen.
2.6 - KORTLOPENDE SCHULDEN
M € 68,9 - (2006: M € 68,2)
Deze schulden zijn als volgt uit te splitsen:
2007 2006Vooruitontvangen termijnen OHW 4,0 4,9 Crediteuren 5,3 7,7 Belastingen en premies sociale verzekeringen 4,6 3,9 Schulden terzake van pensioenen 1,3 1,1 Overige kortlopende schulden 0,8 1,4 Overlopende passiva;Vakantiegeld 5,3 5,3 Vakantiedagen 1,6 1,6 Vooruitontvangen doelsubsidies OCW 2,0 0,7 Vooruitontvangen collegegelden 22,0 21,0 Overige overlopende passiva 22,0 20,6
52,9 49,2 Totaal 68,9 68,2
Ter toelichting wordt het volgende opgemerkt:
• Het bedrag 'Vooruitontvangen termijnen OHW’ bestaat uit het saldo ‘Voorraad Onderhanden Werk’ ad M € 23,0 (2006: M € 17,9) en de
bijdragen die in 2007 of eerder zijn gefactureerd voor de ultimo jaar nog niet opgeleverde projecten ad M € 27,0 (2006: M € 22,8).
• Onder vakantiedagen is opgenomen de tranche 2008 ad M € 0,8 met betrekking tot het stuwmeer verlofdagen.
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 13
NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE RECHTEN EN VERPLICHTINGEN
De niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen betreffen:
De EUR heeft een contract met Stadswonen Rotterdam en Woningstichting PWS waarin zij eind 2007 garant staat voor de
verhuur van resp. 329 en 39 wooneenheden. Per 1 april 2008 zullen de activiteiten en bijbehorende werkzaamheden en
personeel overgenomen worden door Stadswonen. De EUR en Stadswonen hebben hiervoor een intentieverklaring
getekend in 2007. In het 1e kwartaal 2008 wordt gewerkt aan het tot stand komen van de samenwerkingsovereenkomst
welke 1 april 2008 ingaat.
In de komende jaren zullen gebouwen worden gerenoveerd, waarbij het risico bestaat op kostenverhogende factoren. In
december 2007 is gestart met de renovatie van het A-gebouw.
De EUR Holding BV is opgenomen in de fiscale eenheid voor de omzetbelasting met haar dochtermaatschappijen en de
EUR. Op grond van de standaardvoorwaarden zijn de vennootschappen hoofdelijk aansprakelijk voor de door de combinatie
verschuldigde belastingen.
De EUR Holding BV heeft voor garantie-, lease- en researchverplichtingen en huur een bedrag ad M € 1,9 opgenomen.
De Rotterdam School of Management B.V. heeft een contract gesloten inzake 5 wooneenheden via Stadswonen
Rotterdam. Dit contract met Stadswonen heeft een looptijd van 5 jaar en loopt af medio 2012. De maandelijkse verplichting
voortvloeiend uit dit contract bedraagt ongeveer € 75.000. De overige contracten betreffende huur van wooneenheden
hebben een looptijd van korter dan een jaar.
De Rotterdam School of Management B.V. heeft een lease contract voor 16 printers/copiers gesloten met Xerox Nederland
in Capelle a/d IJssel tegen een driemaandelijkse verplichting ad € 16.821,-. Dit contract heeft een looptijd van 5 jaar en loopt
af medio 2010.
Het pand aan de Oostmaaslaan is per 1 oktober 2007 opgeleverd aan de koper Stichting Rotterdamsch Logegebouw.
In januari is door het Gerechtshof uitspraak gedaan dat het aan de Stichting ter beschikking stellen, niet-nakoming vormt
van het derdenbeding. Erasmus Beleggingen BV is zolang de niet-nakoming voortduurt een boete per dag verschuldigd.
Naar een passende oplossing wordt gezocht.
De Erasmus Beleggingen BV heeft huurovereenkomsten met derden gesloten voor de verhuur van een deel van het T-
(ComWonen / PointLogic) en J-gebouw (Hogeschool Rotterdam)
14
OVERZICHT VERBONDEN PARTIJEN
Meerderheidsdeelnemingen (in M €)
Naam Juridische Statutaire Code * Eigen Exploitatie- Omzet 2006 Verklaring Consolidatie Deelname
vorm zetel activiteiten vermogen saldo 2007 ** art.2:403 ja/nee percentage
31-12-2007 BW ja/nee
Erasmus Beleggingen BV BV Rotterdam 3 5,8 (0,7) 11,3 nee Ja 100%
EUR Holding BV BV Rotterdam 1/2 15,2 3,1 24,2 nee Ja 100%
Rotterdam School of Management BV BV Rotterdam 1/2 8,8 1,8 13,6 nee Ja 100%
Totaal 29,8 4,2 49,1
* Code activiteiten: 1 = Contractonderwijs, 2 = Contractonderzoek, 3 = Onroerende zaken, 4 = Overig
** Legenda ( ) = negatief resultaat
Beslissende zeggenschap (in M €)
Naam Juridische Statutaire Code * Eigen Exploitatie- Omzet 2006 Verklaring Consolidatie
vorm zetel activiteiten vermogen saldo 2007 ** art.2:403 ja/nee
31-12-2007 BW ja/nee
St.Studenten Voorzieningen Rotterdam Stichting Rotterdam 4 0,8 (0,2) 1,7 nee Ja
* Code activiteiten: 1 = Contractonderwijs, 2 = Contractonderzoek, 3 = Onroerende zaken, 4 = Overig
** Legenda ( ) = negatief resultaat
Overige verbonden partijen
Naam Juridische Statutaire Code *
vorm zetel activiteiten
EURZA Arbo BV BV Rotterdam 4
* Code activiteiten: 1 = Contractonderwijs, 2 = Contractonderzoek, 3 = Onroerende zaken, 4 = Overig
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 15
TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING
3.1 - Rijksbijdrage OCW
M € 259,3 – (2006: M € 248,6)
De door het departement toegekende rijksbijdrage 2007 bedroeg, inclusief de uitkering voor wachtgelden en investeringen,
M € 260,5. Hiervan is M € 2,9 aan doelsubsidie verantwoord als vooruitontvangen rijksbijdrage. Toegevoegd aan de
rijksbijdrage is een bedrag van M € 1,7 aan doelsubsidies die als vooruitontvangen rijksbijdrage waren opgenomen. Zoals blijkt
uit brief BVH/BHO-2007/162663 M d.d. 10 december 2007 heeft de Staten-Generaal de 2e suppletoire begroting 2007 en de
slotwet 2007 nog niet goedgekeurd en geldt dus het voorbehoud van de goedkeuring door de begrotingswetgever.
De toegekende rijksbijdrage kan worden onderscheiden in:
(Normatieve) rijksbijdrage OCW
Modelmatig berekende rijksbijdrage voor de universiteit 175,7 Rijksbijdrage die de EUR ontvangt voor de werkplaatsfunctie Medische Faculteit 72,8 Bijdrage in afschrijvingskosten 6,5 Enveloppebrief: huisvesting 2,9 Institute for Housing and Urban Development Studies (IHS) 2,6 Rentevergoeding kasschuifoperatie 2003 -
260,5 af: als vooruitontvangen rijksbijdrage verantwoorde doelsubsidie 2,9- Toegekende rijksbijdrage conform brief BVH/BHO-2006/210472 M d.d. 12 december 2006 257,6
Overige subsidies OC&W
investeringssubsidie huisvesting universiteiten w.v. M € 1,3 t.b.v.Erasmus MC 1,5 Subs.exp.'Ruim baan voor talent' en allochtonenbeleid 0,2 Totaal rijksbijdrage OC&W 259,3
Met ingang van het begrotingsjaar 2003 is het bekostigingsmodel PBM in verband met de invoering van de bachelor-
masterstructuur gewijzigd in het BAMA-model. De daarbij gebruikte modelparameters zijn:
1e jaars instelling Proefschriften
Laag Hoog Laag Hoog
2004/2005 2.912 573 2005 51 130
2005/2006 3.256 558 2006 66 154
Geslaagden
Master Bachelor Doctoraal artsexamens
Laag Hoog Laag Hoog Laag Hoog
2003/2004 209 6 103 28 1.341 45 206
2004/2005 298 56 724 54 1.274 55 221
2005/2006 856 80 1145 51 933 85 233
16
Rijksbijdrage werkplaatsfunctie Medische Faculteit
In 2007 heeft de EUR M € 72,8 (BVH/BHO-2007/162663 M d.d. 10 december 2007) aan rijksbijdrage ontvangen voor de
werkplaatsfunctie ten behoeve van de Medische Faculteit, die ter beschikking wordt gesteld aan het Academisch Ziekenhuis
van het Erasmus MC. Deze rijksbijdrage was als volgt opgebouwd:
Modelmatige bijdrage (incl.structurele bijdrage ad M € 2,2 vanaf 2006 aan het Erasmus MC voor
oplossingen van knelpunten in de financiering van wetenschappelijk oncologisch onderzoek)
63,7
Rente 8,0
Mutaties gedurende het jaar w.o.salaris- en prijsbijstellingen 1,1
Totaal 72,8
In de rijksbijdrage werkplaatsfunctie Medische Faculteit is een rentecomponent opgenomen ten bedrage van 25% van de
rentekosten samenhangend met de financiering van investeringen in gebouwen op basis van goedgekeurde plannen.
De prestatieparameters conform het OPGAVE Erasmus MC zijn:
aantal ingeschreven studenten (excl.dubbele inschrijvingen) (peildatum 01/10/07) 2006/2007 2.451
aantal artsgetuigschriften studiejaar 2005/2006 233
aantal leden WP in dienst (incl.iBMG) (fte) op 31-12-2007 946
aantal Medische specialisten in dienst (incl.Daniël den Hoed) (fte) op 31-12-2005 515,2
aantal AGIO's in dienst (incl.Daniël den Hoed) op 31-12-2007 384,5
aantal proefschriften aan de faculteit (excl.iBMG) in 2007 151
aantal m² nuttige oppervlakte van het ziekenhuis 136.852
aantal m² nuttige oppervlakte van het ziekenhuis – Daniël den Hoed 20.534
aantal co-assistentplaatsen (excl.geaffilieerd) 2006 99
aantal fte ondersteunend personeel op 31-12-2005 776,4
3.2 - Collegegelden
M € 31,3 - (2006: M € 30,3)
De stijging van het collegegeld met M € 1,0 wordt verklaard door een toename van het aantal studenten met ca.3,0 % en de
verhoging van de tarieven met ruim 1,3 %.
3.3 - Baten werk in opdracht van derden
M € 140,8 - (2006: M € 131,2)
Onder ‘baten werk i.o.v. derden’ zijn alle opbrengsten van de in het verslagjaar opgeleverde (deel-) projecten verantwoord.
Tevens zijn de baten voor de nog lopende projecten opgenomen onder de post ‘Mutatie onderhanden werk’.
2007 2006
Contractonderwijs 35,6 32,5 Overige contractactiviteiten (geen onderzoek) 5,7 5,8 Contractonderzoek 63,9 72,8 Opbrengst werk i.o.v.derden 105,2 111,1 Mutatie onderhanden werk i.o.v.derden 35,6 20,1 Totaal 140,8 131,2
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 17
Het totaal van contractonderzoek en mutatie onderhanden werk in opdracht van derden kan als volgt gecategoriseerd worden
naar aard van de opdrachtgever:
2007 2006Collectebusfondsen 9,1 8,3 Bedrijven en overig 31,0 30,7 Overheid 4,1 8,2 BSIK 5,9 7,2 Internationale organisaties;- Europese Unie 20,9 20,5 - overig - - NWO 28,5 18,0 Totaal 99,5 92,9
In deze baten is M € 13,0 (2006: M € 14,4) begrepen voor overdrachten aan partners in programma's waarbij de EUR optreedt
als penvoerder en beursbetalingen in het kader van uitwisselingsprogramma's
3.4 - Overige baten
M € 67,5 - (2006: M € 54,0)
Deze opbrengsten zijn als volgt te rubriceren:
2007 2006Verhuur onroerende zaken 2,6 2,5 Doorbelast personeel 1,8 1,8 Schenking en sponsoring 0,4 0,4 Overige: Economie en Management 2,3 2,4 Geneeskunde en Gezondheid 49,3 36,2 Recht, Cultuur en Maatschappij 1,7 1,3 Verbonden partijen 6,6 6,4 Bestuur, Beheer, Ondersteuning 2,4 2,8 Overige 0,4 0,2
62,7 49,3 Totaal 67,5 54,0
4.1 - Personele lasten
M € 243,3 - (2006: M € 223,3)
De personele uitgaven zijn als volgt onder te verdelen:
2007 2006Lonen en salarissen 175,9 164,3 Sociale lasten 37,8 35,3 Dotatie voorziening rechtspositionele maatregelen 3,9 2,0 incl.ADV-spaarvariantenUitzendkrachten, declaranten e.d. 15,4 15,3 Overige 11,4 7,2 Overige personele lasten 30,7 24,5 Uitkeringen 1,1- 0,8- Totaal 243,3 223,3
De personele lasten zijn ten opzichte van 2006 met M € 20,0 (9,0%) toegenomen. De post ‘Lonen en salarissen’ en ‘sociale
lasten’ laat een stijging zien van M € 14,1 (7,1%) mede door een toename van het aantal fte’s met 3,8% van 3.481 naar 3.612
fte’s. De ‘dotatie voorziening rechtspositionele maatregelen’ is gestegen met M € 1,9. De ‘dotatie voorziening rechtspositionele
18
maatregelen’ in 2007 ad M € 3,9 is de resultante van een storting van de toekomstige wachtgeldverplichtingen M € 1,9,
reorganisatiekosten ad M € 1,6, voorziening spaarverlof met M € 0,3 en overige rechtspositionele maatregelen ad M € 0,5
tegenover een vrijval van de voorzieningen ambtsjubilea van M € 0,4. De ‘Overige personele lasten’ zijn gestegen met M € 3,9.
Ingevolge het OCW-controleprotocol 2007 en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens is
onderstaand een overzicht opgenomen van inkomens (en functie) voor zover deze uitstijgen boven de in het protocol en de Wet
genoemde criteria van medewerkers die in dienst zijn van de rechtspersoon EUR incl.de leden van het CvB (norm 2007 is €
169.000,-). In deze opgave is rekening gehouden met de omvang van het dienstverband en zijn dienstverbanden kleiner dan
voltijds, omgerekend naar het voltijdse equivalent.
Bezetting Belastbaar Pens.premie Pens.premie Ontslag-
2007 2007 4) naar loon 2007 6) werkgevers- werknemers- uitkering cf definitie 7) naar
dagtaak 5) deel deel dagtaak/jaar
Voorzitter CvB 1) 1,00 175.178 175.178 140.750 21.299 14.515 176.564 211.877
Rector Magnificus 2) 1,00 185.865 185.865 149.403 21.525 14.292 185.220 185.220
Lid CvB 1,00 193.179 193.179 156.294 20.231 11.524 188.049 188.049
Gewezen vz CvB 3) 1,00 155.786 155.786 124.030 18.956 10.757 153.743 153.743
Directeur/hoogleraar 1,00 204.348 204.348 163.992 19.636 11.190 194.818 194.818
Hoogleraar/decaan 1,00 185.044 185.044 151.503 20.861 11.877 184.241 184.241
Hoogleraar 1,00 179.296 179.296 140.886 20.027 19.282 180.195 180.195
Hoogleraar 1,00 181.322 181.322 140.934 21.876 12.447 175.257 175.257
Hfd Int.en Ext.Betrekk. 0,80 72.070 90.088 56.514 7.323 4.243 103.990 172.070 189.090
Bezetting Belastbaar Pens.premie Pens.premie Ontslag-
2006 2006 4) naar loon 2006 6) werkgevers- werknemers- uitkering cf definitie 7) naar
dagtaak 5) deel deel dagtaak/jaar
Voorzitter CvB 1,00 - - - - - - -
Rector Magnificus 2) 1,00 169.708 169.708 133.556 21.472 14.210 169.238 169.238
Lid CvB 1,00 163.698 163.698 126.696 20.170 11.241 158.106 158.106
Gewezen vz CvB 1,00 182.932 182.932 144.578 23.096 12.848 180.522 180.522
Directeur/hoogleraar 1,00 197.831 197.831 158.693 19.247 10.734 188.673 188.673
Hoogleraar/decaan 1,00 167.721 167.721 134.733 20.810 11.592 167.135 167.135
Hoogleraar 1,00 159.626 159.626 120.959 16.882 19.282 157.122 157.122
Hoogleraar 1,00 177.400 177.400 137.629 21.942 12.214 171.785 171.785
Hfd Int.en Ext.Betrekk. 0,80 65.850 82.313 50.290 4.199 7.405 61.894 77.368
1) Bezoldiging sinds indiensttreding per 1 maart 2007
2) De rector magnificus heeft een aanstelling bij de EUR van 1,0 fte. Voor 0,3 fte vindt doorbelasting plaats aan Erasmus MC
3) Op basis van een overeenkomst tussen de gewezen voorzitter en de Raad van Toezicht
4) Lasten 2007: werkelijke uitgaven
5) Lasten naar dagtaak 2007: omgerekend naar heel jaar
6) Belastbaar loon 2007: bedrag waarover loonheffing wordt betaald
7) Belastbaar loon 2007 conform definitie: som van belastbaar loon en de pensioenpremies werkgever en werknemer
Lasten Belastbaar loon 2007
Lasten Belastbaar loon 2006
Aan de leden van de raad van toezicht is in 2007 € 38.662 aan bestuursvergoedingen betaald.
De rapportage van de medewerkers Erasmus MC is opgenomen in de jaarrekening van het Erasmus MC.
Gemiddeld aantal fte's 2007 2006WP 815,8 865,2 OBP 647,0 653,4 Personeel 2e/3e geldstroom gefinancierd door derden in dienst van de EUR 88,5 77,5 EUR-BV's 224,5 217,1
Sub-totaal 1.775,8 1.813,2 Personeel Erasmus MC (niet in dienst van de EUR) 1.836,4 1.667,6
Totaal 3.612,2 3.480,8
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 19
4.2 - Afschrijvingen
M € 11,9 - (2006: M € 11,0)
2007 2006Gebouwen ( waarvan Erasmus MC M € 1,5) 6,2 6,0 Inventaris en apparatuur (waarvan Erasmus MC M € 4,2) 5,7 5,0 Totaal 11,9 11,0
4.3 - Inkomensoverdrachten
M € 88,7 - (2006: M € 87,8)
2007 2006Rijksbijdrage academische ziekenhuis 1) 72,8 70,1 Affiliatiekosten 2,9 3,3 Subsidies en bijdragen 13,0 14,4 Totaal 88,7 87,8
1) Dit betreft rijksbijdrage OCW ad M € 72,8 conform brief BVH/BHO-2007/162663 M d.d. 10 december 2007.
4.4 - Overige instellingslasten
M € 131,2 - (2006: M € 117,3)
2007 2006 Huur 1) 4,5 4,5 Dotatie onderhoudsvoorziening 7,2 5,9 Inventaris en apparatuur 4,3 3,6 Energie en water 2 2 Heffingen 0,9 1,1 Overige: Economie en Management 8,2 8,4 Geneeskunde en Gezondheid 2) 76,9 66,4 Recht, Cultuur en Maatschappij 4,9 4,6 Verbonden partijen 7,5 7,8 Universiteitsbibliotheek 3,4 3,1 Overige centrale diensten 11,4 9,9
112,3 100,2 Totaal 131,2 117,3
1) Hieronder is begrepen de huurlasten (zie ‘niet uit de balans blijkende verplichtingen’) van de van Stadswonen en PWS
gehuurde wooneenheden voor buitenlandse studenten en docenten.
2) Inclusief dotatie ad M € 9,1 ten behoeve van renovatie hoogbouw.
De huisvestingslasten van het Hoboken-complex zijn onder ‘Overige’ opgenomen.
5 - Financiële baten en lasten
M € 3,1 - (2006: M € 1,3)
Onder ‘Financiële baten en lasten’ is het saldo van rentebaten M € 4,4 (2006: M € 2,5) en rentelasten ad M € 1,3 (2006: M €
1,2) opgenomen.
20
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 21
ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2007
in M €ACTIVA
Vaste activa
1.2 Materiële vaste activaGebouwen 48,9 50,9
Terreinen 11,3 11,3
60,2 62,2
Inventaris en apparatuur 4,6 4,6
64,8 66,8
1.3 Financiële vaste activaDeelnemingen 30,6 28,6
Leningen aan verbonden partijen 82,3 86,3
112,9 114,9
Totaal vaste activa 177,7 181,7
Vlottende activa
1.4 VoorradenGebruiksgoederen 0,1 0,1
0,1 0,1
1.5 VorderingenDebiteuren 13,8 13,8
Debiteuren (intern) 10,2 8,0
OCW 2,5 4,2
Overige vorderingen 0,2 0,2
Overlopende activa 5,4 5,3
32,1 31,5
1.7 Liquide middelen 65,0 47,0
Totaal vlottende activa 97,2 78,6
TOTAAL ACTIVA 274,9 260,3
31.12.2007 31.12.2006
22
in M €PASSIVA
2.1 Eigen vermogenAlgemene reserve 147,1 135,2
Bestemmingsreserve 31,1 29,1
178,2 164,3
2.4 VoorzieningenOnderhoud 7,1 5,3
Rechtspositionele maatregelingen 14,0 13,2
Overige Overige - -
21,1 18,5
2.5 Langlopende schuldenKredietinstellingen 25,0 25,0
Overige 1,4 2,1
26,4 27,1
2.6 Kortlopende schuldenVooruitontvangen termijnen OHW 2,9 3,1
Crediteuren 4,1 5,9
Crediteuren (intern) 1,4 3,5
Belasting en premies soc.verz. 4,2 3,5
Schulden terzake van pensioenen 1,2 1,1
Overlopende passiva 35,4 33,3
49,2 50,4
TOTAAL PASSIVA 274,9 260,3
31.12.2007 31.12.2006
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 23
ENKELVOUDIGE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2007
In M €
3. BATEN
3.1 Rijksbijdragen OCW 259,3 260,5 248,6
3.2 Collegegelden 31,3 28,0 30,3
3.3 Baten werk I.o.v.derden 16,0 17,6 17,2
3.4 Overige baten 21,9 15,0 28,5
Totaal baten 328,5 321,1 324,6
4. LASTEN
4.1 Personele lasten 107,8 108,6 108,0
4.2 Afschrijvingen 3,0 2,3 2,8
4.3 Inkomensoverdrachten 72,8 72,8 70,1
(rijksbijdrage werkplaatsfunctie AZ)
Budgetoverdracht aan het O&O-deel van 89,6 87,5 85,3
het Erasmus MC + huisvesting + overig
4.4 Overige instellingslasten 52,4 54,7 48,4
Totaal lasten 325,6 325,9 314,6
Saldo baten en lasten 2,9 4,8- 10,0
Resultaat deelnemingen 4,0 2,7 1,9
5 Saldo financiële baten en lasten 7,2 5,7 6,0
Exploitatiesaldo 14,1 3,6 17,9
Rekening 2007 Begroting 2007 Rekening 2006
24
TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE JAARREKENING
1.3 - Financiële vaste activa (in M €)
Deelnemingen Boekwaarde Mutatie Resultaat Boekwaarde
ultimo 2006 2007 ultimo 2007
Erasmus Beleggingen BV 6,5 0,7- 5,8
EUR Holding BV 12,1 3,1 15,2
Rotterdam School of Management BV 9,0 2,0- 1,8 8,8
Stichting Studenten Voorziening Rotterdam 1,0 0,2- 0,8
28,6 2,0- 4,0 30,6
Leningen aan verbonden partijen Boekwaarde Verstrekte Aflossingen Boekwaarde Rente Afloopdatum
ultimo 2006 leningen u/g 2007 ultimo 2007 percentage
2007
Lening SSVR 0,8 0,8 4½% t/m 01-01-2019
Lening Erasmus Beleggingen BV 85,3 4,0- 81,3 variabel
Lening EUR Holding BV 0,2 0,2
86,3 - 4,0- 82,3
Totaal financiële vaste activa 114,9 112,9
2.1 - Eigen vermogen (in M €)
Saldo Bestemming Ov.mutaties Saldo
ultimo 2006 exploitatiesaldo 2007 ultimo 2007
2007
Algemene reserve 135,2 10,1 1,8 147,1
Bestemmingsreserve;
- Deelnemingen 28,6 4,0 2,0- 30,6
- Meerjarige projecten 0,5 0,5
29,1 4,0 2,0- 31,1
Totaal 164,3 14,1 0,2- 178,2
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 25
26
BIJZONDERE PUNTEN UIT DE RICHTLIJN JAARVERSLAGGEVING
• In het jaarverslag wordt aandacht besteed aan de wijze waarop de universiteit gelden uit de rijksbijdrage aanwendt voor
private activiteiten alsmede, zoveel mogelijk, een nadere specificatie van de aangewende gelden per activiteit.(artikel 34 lid
3);
De EUR heeft geen rijksbijdrage aangewend voor private doeleinden`.
• Het jaarverslag vermeldt de aard en omvang van uitbesteding van een of meer delen van een of meer
onderwijsprogramma’s van in het CROHO geregistreerde opleidingen aan een private organisatie, onder vermelding van
het totaal van de daaraan verbonden kosten. (artikel 36 lid 4);
De MELEUR BV heeft als onderdeel van de EUR Holding BV ten behoeve van 30 studenten de opleiding verzorgd
in de vorm van vrij doctoraal Economie. Ten aanzien van de EUR zijn hier geen kosten aan verbonden. De kosten
voor de opleiding binnen MELEUR BV zijn in rekening gebracht bij de studenten.
De EURAC BV heeft als onderdeel van de EUR Holding BV ten behoeve van 2 studenten de opleiding verzorgd in
de vorm van parttime Economics and Business. Ten aanzien van de EUR zijn hier geen kosten aan verbonden. De
kosten voor de opleiding binnen EURAC BV zijn in rekening gebracht bij de studenten.
• De instelling verschaft desgevraagd de minister een specificatie van de gegevens, die betrekking hebben op de in het vorig
lid bedoelde activiteiten. (artikel 36 lid 5);
zie hierboven.
• Het jaarverslag vermeldt voor welke bedrijven of organisaties door de universiteit maatwerktrajecten zijn georganiseerd en
hoeveel studenten daarbij zijn betrokken.(artikel 36 lid 6);
De publieke rechtspersoon EUR heeft geen maatwerktrajecten georganiseerd voor bedrijven/organisaties, waarbij
ook studenten zijn betrokken.
• Het jaarverslag vermeldt de uitwisselingsovereenkomst(en) die de universiteit heeft met een of meerdere buitenlandse
instellingen, met opgave van het aantal Nederlandse en buitenlandse studenten dat per overeenkomst van de
uitwisselingsovereenkomst gebruik maakt respectievelijk heeft gemaakt.(artikel 36 lid 8);
In bijlage ‘Uitwisselingsovereenkomsten’ zijn de instellingen en overeenkomsten opgegeven met de bijbehorende
aantallen studenten.
• Het jaarverslag vermeldt of en in hoeverre eigen personeel is ingeschreven voor initiële opleidingen.(artikel 36 lid 10).
De EUR kent naast student-assistenten 1 personeelslid die tegelijkertijd als student is ingeschreven voor een
initiële opleiding waarbij het organisatie onderdeel het collegegeld heeft betaald.
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 27
ACCOUNTANTSVERKLARING Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2007 van Erasmus Universiteit Rotterdam te Rotterdam bestaande uit de
balans per 31 december 2007 en de exploitatierekening over 2007 met de toelichting gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw
dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn
jaarverslaggeving hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, laatstelijk gewijzigd op 18 oktober 2005(CFI/EFA-
2005/130785).
Tevens is het bestuur van de entiteit verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde
baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet-
en regelgeving opgenomen bepalingen.
Deze verantwoordelijkheden omvatten onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern
beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat,
zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de
relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het
maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de instellingsaccountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel
2.9, derde lid van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Wij hebben onze controle verricht in
overeenstemming met Nederlands recht en het Controleprotocol OCW 2007. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen
aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een
redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de
toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele
oordeelsvorming van de instellingsaccountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van
materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de instellingsaccountant in aanmerking het voor het
opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat alsmede het voor de naleving van de
betreffende wet en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van
de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te
geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de entiteit. Tevens omvat een controle onder meer een
evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van
schattingen die het bestuur van de entiteit heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Erasmus
Universiteit Rotterdam per 31 december 2007 en van het resultaat over 2007 in overeenstemming met de Richtlijn
jaarverslaggeving hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, laatstelijk gewijzigd op 18 oktober 2005(CFI/EFA-
2005/130785).
Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2007 voldoen aan
de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet- en
regelgeving opgenomen bepalingen, zoals die in het Controleprotocol OCW 2007 zijn vermeld.
28
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties
Verder melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist
in artikel 34, lid 5 van de Richtlijn jaarverslaggeving hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, laatstelijk gewijzigd op 18
oktober 2005(CFI/EFA-2005/130785).
Rotterdam, 22 mei 2008
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
Marja A. Spaans-den Heijer RA
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 29
BIJLAGEN GEGEVENS OVER RECHTSPERSONEN
Bestuursnummer 00010 – 21PE
Naam instelling
Erasmus Universiteit Rotterdam
Adres
Postadres
Burg.Oudlaan 50
Postbus 1738
Postcode / Plaats 3000 DR Rotterdam
Telefoon (010) 408 1111
Fax (010) 408 9073
Internet-site http://www.eur.nl
Contactpersoon
mw. drs. C.M. Taia Boneco
Telefoon (010) 408 1692
Fax (010) 408 9084
e-mail [email protected]
30
SPECIFICATIE POSTEN OCW
1.2 - Materiële vaste activa/gebouwen volgens vastgestelde afschrijvingstermijnen (in M €)
Verkrijgings- Waardevermin- Boekwaarde Investeringen Desinvesterin- Afschrijvingen Boekwaardeprijs ultimo deringen en ultimo 2006 gen of over- ultimo 2007
2006 afschrijvingen boekingenultimo 2006
Gebouwen van vóór 2000 135,4 (53,3) 82,1 0,3 (0,4) (3,1) 78,9 Terreinen 11,3 11,3 - - 11,3 Investeringen in gebouwen vanaf 2000- T-gebouw 66,8 (2,7) 64,1 - - (1,5) 62,6 - Energiebesparende projecten 0,1 (0,1) - - - F-gebouw 2,4 - 2,4 - (0,1) 2,3
216,0 (56,1) 159,9 0,3 (0,4) (4,7) 155,1 Inhaalafschrijving (30,9) (30,9) (0,6) (31,5)
216,0 (87,0) 129,0 0,3 (0,4) (5,3) 123,6
2.6 - Overlopende passiva, doelsubsidies OCW (in M €)
Projectomschrijving Ontvangen Besteding Saldo Ontvangen Besteding Saldo Ontvangen Besteding expl. SaldoBeschikking (kenmerk en datum) t/m 2005 t/m 2005 ultimo 2005 2006 2006 ultimo 2006 2007 subsidie 2007 ultimo 2007
- Tweede tranche BAMA-structuur- WO/BS/2002/58530 6 december 2002;- Schakelprogr.juridische bachelor HBO-> 0,1 (0,1) - - - Master WO
- Invest.subs.huisvesting universiteiten 1,0 (0,7) 0,3 1,3 (1,0) 0,6 2,9 (1,5) 2,0 - BVH/BHO-2004/75047 M 27 juli 2004
- Subsidie vernieuwing promotietrajecten 0,3 0,3 0,2 (0,5) - - - HO/BL/05/49472 15 november 2005
- Subs.experiment 'Ruim baan voor talent' - - - - - BGS/UBT-06/14604 U 9 februari 2006
- Talent en verantwoordelijkheid - - 0,1 (0,1) - - BGS/UBT-06/100847 U 1 juni 2006
- Terugdringing belemmeringen in het HO - 0,1 0,1 - (0,1) - voor stud.met een functiebeperking- BGS/UBT-06/214510 M 20 december 2006
1,4 (0,8) 0,6 1,6 (1,5) 0,7 3,0 (1,7) 2,0
3.1 - Baten overige subsidies OCW (in M €)
Projectomschrijving Beschikking 2007 2006(kenmerk en datum
- Invest.subs.huisvesting universiteiten BVH/BHO-2004/75047 M 27 juli 2004 1,4 0,3 - Subsidie vernieuwing promotietrajecten HO/BL/05/49472 15 november 2005 - (0,3) - Subs.experiment 'Ruim baan voor talent' BGS/UBT-06/14604 U 9 februari 2006 - - - Talent en verantwoordelijkheid BGS/UBT-06/100847 U 1 juni 2006 - - - Terugdringing belemmeringen in het HO
voor stud.met een functiebeperking BGS/UBT-06/214510 M 20 december 2006 (0,1) 0,1
1,3 0,1
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 31
Nadere specificaties naar hoofdkostenplaats (in M €)
Baten werk Personele Materiële WP OBP
i.o.v.derden lasten lasten
Domein Economie en Management
Fac.der Econ.wetensch. 1,5 16,8 6,5 191,0 60,0
RSM Erasmus University 5,4 24,2 8,9 255,9 103,4
6,9 41,0 15,4 446,9 163,4
Domein Geneeskunde en Gezondheid
Erasmus MC - O&O-activiteiten 94,2 116,9 96,0 1.145,6 690,8
Erasmus MC - AIO's 2,8 24,7
94,2 119,7 96,0 1.170,3 690,8
Domein Recht, Cultuur en Maatschappij
Fac.der Rechtsgeleerdheid 3,3 15,3 3,7 168,8 59,8
Fac.der Soc.wetensch. 3,7 14,2 4,2 182,5 45,9
Fac.der Hist.-/Kunstw.sch. 0,6 4,7 0,8 53,1 14,3
Fac.der Wijsbegeerte 0,6 2,1 0,3 24,0 5,0
8,2 36,3 9,0 428,4 125,0
Bestuur, Beheer en Domeinondersteuning
Universiteitsbibliotheek - 3,1 4,3 60,1
Bureau van de Universiteit 1,0 20,6 35,5 298,5
1,0 23,7 39,8 - 358,6
Overig
Erasmus Beleggingen BV - 12,0
EUR Holding BV 16,8 12,5 8,5 139,5
Rotterdam School of Management BV 14,1 6,8 5,0 59,0
Stichting Studenten Voorziening Rotterdam 0,8 1,0 26,0
Centrale baten en lasten (0,4) 2,5 4,7 4,3
Rijksbijdrage Academisch Ziekenhuis 72,8
30,5 22,6 104,0 4,3 224,5
Eliminatie verrekeningen (32,4)
Totaal 140,8 243,3 231,8 2.049,9 1.562,3
WP en OBP; Gebaseerd op de gemiddelde jaarbezetting 2007.
Bron: IBIS
32
UITWISSELINGSOVEREENKOMSTEN 2007
Faculteit der Economische Wetenschappen
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Haskayne School of Bussiness 2 JaThe university of Kopenhagen 1 JaSciences Po, Institut d’Etudes de Paris 2 JaUniversita degli Studi di Catania 1 JaUniversidade de Sao Paulo 2 JaThe University of Sufe 1 4 JaUppsala University, Uppsala , Sweden 2 JaThe university of Sydney (UTS) 1 1 JaUniversidad de Buenos Aires, Argentina 1 JaFacultés Universitaires Notre-Dame de la Paix à Namur, Namur , Belgium 2 JaCity University of Hong Kong, Kowloon, Hong Kong SAR 4 5 JaCopenhagen Business School, Frederiksberg , Denmark 2 JaChristian-Albrechts-Universität, Kiel , Germany 4 JaLudwig-Maximilians-Universität, München , Germany 4 JaWestfälische Wilhelms-Universität Münster, Münster, Germany 2 JaEcole Normale Supérieure de Cachan, Cachan Cedex , France 3 JaEM Lyon, Ecole de Management de Lyon, Ecully cedex, France 1 4 JaUniversité de Nantes, Nantes Cedex 01 , France 2 JaUniversité Paul Cézanne - Université Aix-Marseille III, France 4 JaUniversità Commerciale Luigi Bocconi, Milano , Italy 9 10 JaHitotsubashi University, Kunitachi, Japan 1 JaYonsei University, Seoul, Korea 1 JaBI Norwegian School of Management, Oslo, Norway 1 JaNorwegian University of Science & Technology, Trondheim , Norway 1 JaUniversidade de Coimbra, Coimbra , Portugal 2 JaUniversidade Nova de Lisboa, Lisboa , Portugal 3 JaUniversidad Autonoma de Madrid, Madrid, Spain 2 3 JaUniversidad Carlos III de Madrid, Madrid, Spain 2 JaUniversidad de Zaragoza, Zaragoza, Spain 4 JaUniversitat Autonoma de Barcelona, Barcelona , Spain 2 1 JaUniversitat Pompeu Fabra, Barcelona , Spain 2 JaUniversity of Economics, Prague, Praha 3 , Czech Republic 2 JaBogaziçi Üniversitesi, Istanbul , Turkey 4 7 JaGeorgia State University, Georgia, Atlanta, USA 1 JaGöteborg University, Göteborg, Sweden 3 3 JaStockholm University, Stockholm , Sweden 1 JaEkonomicka Universita 4 JaUniversity of Sydney 1 6 JaUniversitat Zurich 1 JaUniversidade Técnica de Lisboa, Instituto Superior de Economia e Gestão 2 JaFachhochschule des BFI Wien, Wien, Austria 4 JaAnkara Universitesi, Ankara , Turkey 2 JaAthens University of Economics & Business, Athinai , Greece 4 JaCorvinus University of Budapest, Budapest , Hungary 1 JaUniversität Dresden, Dresden , Germany 2 JaEPSCI-Groupe ESSEC, Cergy-Pontoise, France 1 JaUniversity of Western Ontario, London, Ontario, Canada 1 1 JaSan Diego State University, San Diego, USA 1 2 JaUniversità Ca Foscari - Venezia, Venezia , Italy 2 JaUniversita degli studi di Roma La Sapienza 2 JaUniversity of Helsinki, Helsinki, Finland 1 JaUniversita degli Studi di Milano-Bicocca, Monza, Italie 1 Ja
Totaal aantal 41 118
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 33
Rotterdam School of Management Erasmus University
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Aston University, Birmingham, United Kingdam 6 JaBrandeis University, Waltham, Massachusetts, USA 4 2 JaCopenhagen Business School, Frederiksberg , Denmark 9 7 JaCorvinus University of Budapest, Budapest , Hungary 5 5 JaCOPPEAD, Brasil 2 JaESADE, Spain 10 12 JaESAN, Peru 1 2 JaVargas, Brasil 1 2 JaGadjah Mada, Indonesie 4 5 JaHEC Paris, Paris, France 7 8 JaHEC Montréal, Quebec, Canada 2 3 JaHelsinki School of Economics, Helsinki , Finland 6 4 JaIIM Bangalore, India 2 2 JaHKUST, Hong Kong 4 4 JaIAG, Belgium 5 3 JaITAM, Mexico 2 JaITESM, Mexico 4 4 JaLSE, UK 1 3 JaManchester Business School, Manchester, United Kingdom 5 4 JaMarshall School of Business, USA 5 6 JaMcCombs school of business, Texas, USA 2 2 JaNanyang Technological University, Singapore, Singpore 1 JaNCCU, Taiwan 8 9 JaNUS, Singapore 3 2 JaNHH Bergen, Norway 14 12 JaPUC, Chile 3 JaSchool of Economics, Prague 5 6 JaReykjavik University, Iceland 1 4 JaRichard Ivey School of Business, Toronto, Canada 3 3 JaSt.Petersburg State University, St. Petersburg , Russia 4 2 JaSSE, Sweden 6 3 JaThammasat Unversity, Bangkok, Thailand 4 2 JaUniversity of Bath, UK 5 5 JaBelgrano, Argentina 1 JaBocconi University Milano, Italy 12 23 JaUBC, Canada 2 8 JaCalgary, Canada 2 JaUniversity of California at Davis, USA 2 JaUC Dublin, Ireland 2 2 JaSt. Gallen, Switzerland 8 11 JaUniversity of Illinois, Chicago, USA 4 JaUniversität zu Köln, Köln, Germany 3 5 JaUniversity of Lancaster, Lancaster, United Kingdom 1 2 JaUniversity of Melbourne, Australia 2 1 JaUniversity of Michigan, Michigan, USA 2 1 JaUNSW, Australia 2 3 JaUniversity of Otago, Dunedin, New Zealand 2 3 JaTorucato di Tella, Argentina 2 2 JaUniversity of Warwick, Coventry , United Kingdom 2 JaWarsaw School of Economics, Warszawa , Poland 4 3 JaWharton School, USA 6 8 JaWu Wien, Austria 5 5 JaYork University, Toronto, Canada 5 3 JaMons FUCaM, Belgium 1 JaIAE aix en provence, France 2 1 JaAthens University of Economics & Business, Athinai , Greece 2 JaBabson college, USA 2 1 JaCass Business School, UK 4 JaGeorgia State University, Georgia, Atlanta, USA 2 JaMcGill University, Canada 1 2 JaSingapore Management University, Singapore 2 JaUniversity of N.Carolina, Kenan-Flagler, USA 2 1 JaUniversity of IOWA, USA 2 JaClaremont Grad. University, USA 1 Ja
34
City University of Hong Kong, Kowloon, Hong Kong SAR 2 4 JaFudan China 2 JaIESA, Caracas, Venezuela 1 JaINCAE, Costa Rica 2 JaIndian School of Business 2 JaMDI India 1 2 JaKingston General Hospital, Queens University, Kingston 3 1 JaAmerican University, Washington, DC, USA 2 2 JaYonsei University, Seoul, Korea 4 Ja
Totaal aantal 248 225
Faculteit der Sociale Wetenschappen
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Adam Mickiewicz University, Poznán , Poland 7 JaCarleton University, Ottawa, Canada 6 5 JaFreie Universität Berlin 1 JaGothenborg University 1 1 JaSwinburne University of Technology, Melbourne, Australie 3 JaUniversidad Complutense, Madrid , Spain 6 JaUniversität Leipzig 1 JaUniversität Wien, Wien , Austria 3 JaUniversiteit Stellenbosch 3 JaUniversity of Joensuu 1 1 JaUniversity of Lund 1 JaUniversity of Western Ontario, London, Ontario, Canada 5 5 JaUniversity of Western Sydney, Australia 3 1 JaUniversidad Nacional de Educación a Distancia, Spain 2 Ja
Alma Mater Studiorum - Università di Bologna, Bologna , Italy 3 JaFlorida State University, Tallahassee, Florida, USA 3 JaGonzaga University, Spokane, WA 4 3 JaUDEM, Mexico 2 JaHumboldt-Universität zu Berlin, Berlin , Germany 1 NeeIEP Bordeaux, France 2 JaIEP Grenoble, France 1 JaQueens University Belfast, Northern Ireland, UK 1 JaISCTE, Lisboa, Portugal 3 3 JaKeio University, Tokyo, Japan 1 1 JaStockholm University, Stockholm , Sweden 1 JaUniversita D'Annunzio Chieti, Pescara 1 JaUniversität, Bremen 3 JaUniversität Potsdam, Potsdam , Germany 1 JaUniversity College of the Fraser Valley, Canada 2 JaUniversity of Copenhagen, Copenhagen, Denmark 1 JaUniversity of Vaasa, Vaasa , Finland 1 Ja
Totaal aantal 42 52
Faculteit der Wijsbegeerte
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Universität Bayreuth, Bayreuth , Germany 1 JaUniversidad de Valladolid, Valladolid , Spain 1 JaUniversity of Wroclaw, Wroclaw , Poland 3 Ja
Totaal aantal 0 5
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 35
Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Universitat Innsbruck 1 JaUniversität Wien, Wien , Austria 3 JaUniversité Libre de Bruxelles, Bruxelles , Belgium 1 1 JaMasaryk University in Brno, Brno , Czech Republic 5 JaUniverzita Palackeho Olomouci 4 JaKobenhavns Universitet 2 JaUniversity of Helsinki, Helsinki , Finland 3 JaUniversite Paul Cezanne III 1 3 JaUniversité René Descartes-Paris V, Paris Cedex 06 , France 2 3 JaUniversity of Glasgow, Glasgow , United Kingdom 1 3 JaUniversity of Manchester, Manchester , United Kingdom 3 1 JaUniversity of Warwick, Coventry , United Kingdom 3 2 JaEötvös Loránd University, Budapest, Hungary 2 JaUniversita degli studi di Roma La Sapienza 1 1 JaUniversità degli Studi di Teramo, Teramo , Italy 1 JaUniversity of Trento 2 JaUniversity of Latvia 2 JaMykolas Romeris University, Vilnius , Lithuania 2 2 JaUniversity of Warsaw 6 JaComenius University in Bratislava, Bratislava , Slovakia 3 JaUniversity of Maribor 4 JaUniversidad Autonoma de Barcelona 2 JaUniversidad de Girona 2 JaUniversidad de Salamanca, Salamanca , Spain 1 JaUniversidad de Zaragoza, Zaragoza , Spain 2 JaStockholm University, Stockholm , Sweden 1 2 JaUniversitat Zurich 1 JaBilkent University 3 JaIstanbul Bilgi University 4 JaYeditepe University 3 3 JaUniversity of New South Wales, Sydney, Australia 2 JaCarleton University, Ottawa, Canada 1 JaUniversity of Hong Kong, Hong Kong 4 1 JaNational University of Singapore, Singapore 5 2 JaUniversity of Pretoria, Pretoria, South Africa 4 JaJohn Jay College of Criminal Justice at CUNY 1 JaHofstra University, Hempstead, Long Island, New York, USA 2 3 JaSanta Clara University 1 JaSan Diego State University, San Diego, USA 2 JaUniversity of Baltimore, Baltimor, Turkeye 2 1 JaUniversity of Western Sydney, Australia 2 2 JaUniversity of Technology Sydney, Australia 1 2 JaAmerican University, Washington, DC, USA 2 JaAnkara Universitesi, Ankara , Turkey 2 JaBocconi University Milano, Italy 2 JaFlorida State University, Tallahassee, Florida, USA 3 1 JaITAM, Mexico 2 JaUniversidad de Buenos Aires, Argentina 1 NeeUniversidade Nova de Lisboa, Lisboa , Portugal 3 JaUniversity of Indonesia, Depok, Indonesia 2 JaEuropean University Viadrina Frankfurt (Oder) 1 JaThe University of Kent, Canterbury, Kent 1 JaUniversity of Iceland, Reykjavik , Iceland 1 JaUniversity of Bucharest, Bucuresti , Romania 3 JaPeking University, Beijing, China 4 JaUniversität Salzburg, Salzburg, Austria 1 JaThe Hebrew University of Jerusalem 4 Ja
Totaal aantal 50 113
36
Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Bocconi University Milano, Italy 2 3 JaUniversidad de Sevilla, Sevilla , Spain 2 JaCentral Michigan University 1 2 JaUniversidad de Cantabria, Santander , Spain 2 JaCarleton University, Ottawa, Canada 3 2 JaSabanci University, Istanbul , Turkey 4 3 JaUniversity of Essex, Colchester, United Kingdom 1 1 JaUniversite Charles de Gaulle, Lille III 1 JaUniversity of Hannover 1 JaUppsala University, Uppsala , Sweden 2 JaUniversitat de Barcelona, Barcelona , Spain 2 JaUniversity College London, London , United Kingdom 3 JaUniversita degli studi di Catania 3 1 JaUniversity of Stellenbosch 4 JaUniversity of Mississippi, USA 2 1 JaUniversity of Manchester, Manchester , United Kingdom 1 JaUniversity of California, Berkeley, California, USA 2 JaUniversität Wien, Wien , Austria 2 JaAdam Mickiewicz University, Poznán , Poland 2 JaAlbert Ludwigs University of Freiburg, Freiburg, Germany 1 JaThe Chinese University of Hong Kong 1 JaFreie Universität Berlin 3 JaThe Martin Luther University of Halle-Wittenberg 2 JaUniversitat Leipzig 2 JaUniversité Libre de Bruxelles 1 JaUniversità degli Studi di Milano - Bicocca - Milano 1 Ja
Totaal aantal 34 30
Erasmus MC
Uitgezonden Inkomend Uitw.ov.k.J / N
Aristotle University of Thessaloniki, Griekenland, IFMSA 1 JaAssiut University Medical School, Egypte, IFMSA 1 JaBanha Faculty of Medicine, Egypte, IFMSA 1 JaCoimbra University Hospital, Portugal, 1Democritis University of Thrace, Griekenland, Socrates 1 JaErnst-Moritz-Arndt-Universitat Greifswald, Duitsland 1 NeeGadjah Mada School of Medicine, Indonesie, IFMSA 1 JaGazi Medical University, Turkije, Gazi Summer Elective Programma 8 JaHeinrich-Heine-Universitat, Duitsland, Socrates 1 JaIstanbul Üniversitesi, Turkije, Socrates en Querido 1 JaKaohsiung Medical University, Taiwan, IFMSA 1 JaKatholieke Universiteit Leuven, België, Socrates 1 JaKharkov National University, Oekraine 1 NeeKing's College, UK 1 NeeMagna Craecia Catanzaro, Italie, Socrates 1 JaMartin-Luther-Universitat Halle-Wittenberg, Duitsland 2 NeePontificia Universidade Catolica, City Campinas, Brazilie, IFMSA 1 JaQueensland University, Australie 1 NeeSs. Cyril and Methodius University, Macedonie, IFMSA 1 JaUniversidad Autónoma de Madrid, Spanje 1 NeeUniversidade de Aveiro, Portugal , Leonardo 1 JaUniversidade do Porto, Portugal, IFMSA 1 JaUniversita degli Studi di Pavia, Italie, Socrates 2 JaUniversitat Wien, Oostenrijk 1 NeeUniversität zu Lübeck, Duitsland 1 NeeUniversiteit Gent, Belgie, Socrates 1 JaUniversity of Dundee, UK 1 NeeUniversity of Helsinki, Finland, IFMSA 1 Ja
Financieel jaarverslag 2007 - Erasmus Universiteit Rotterdam - 37
University of Ljubljana, Slovenie, IFMSA 1 JaUniversity of Nottingham, UK, IFMSA 1 JaUniversity of Szeged, Hongarije, IFMSA 1 JaUniversity of Tartu, Estonia, IFMSA 1 Ja
Een opgave van uitgezonden studenten met vermelding van naam en plaatsuniversiteit waarmee in 2007 een uitwisselingsovereenkomst is aangegaanis door het Erasmus MC niet aan te leveren.
keuze onderwijs in het derde jaar 48keuzeonderzoek in het vierde jaar 53keuze co-schap in het zesde jaar 40oudste co-schap in het zesde jaar 15Msc Clinical Epidemiology/Clinical Research 28
Totaal aantal 184 41
38