FD: Deal or no deal: deze hobbels staan Theresa May te wachten bij de brexit
1
Deal or no deal: deze hobbels staan Theresa May te wachten bij de brexit Mathijs Schiffers Londen We schrijven 13 februari 2017, Mayfair, Londen. In het Overseas House zijn zo’n 200 man samengekomen, de meeste op leeftijd. Aan de muur hangt een foto van Margaret Thatcher, Brits premier van 1979 tot en met 1990. Op het podium staat Jim Mellon, miljardair-investeer- der. Of de brexit slecht is voor de City? ‘Zo ver ik weet, is er nog niemand naar Parijs vertrokken’, zegt Mellon. Gejuich in de zaal. Wacht de Britten een eindrekening van € 60 mrd als ze de Europese Unie ver- laten? ‘Hoe zit het dan met ons belang in de gebouwen die in Brussel staan?’, stelt Mellon stoer. Opnieuw gejuich. Organisator van de bijeenkomst is The Bruges Group, een denktank die in 1989 is opgezet om het eurosceptische gedachtegoed van Thatcher te bewaken. Die had even daarvoor, tijdens een toe- spraak in Brugge, de EU gewaarschuwd Deelnemers aan een bijeenkomst in Londen van de lobbyorganisatie van de stad Parijs. De Franse hoofdstad hoopt duizenden banen uit de City te lokken. FOTO: BLOOMBERG Britse premier start vertrekprocedure deze maand, waarna complexe onderhandelingsperiode wacht op afstand te blijven. Dat is niet gebeurd, en daarom is de zaal zo verguld met de Britse keuze voor een vertrek uit de EU. Zeker nu premier Theresa May er blijk van heeft gegeven een harde brexit niet te schuwen. Ze wil geen lidmaat- schap van de interne markt en geen douane-unie, althans niet een die haar belet met andere landen zaken te doen. In plaats daarvan wil ze een nieuwe, op maat gesneden vrijhandelsdeal met de EU. Een die tot tevredenheid stemt in alle hoeken van het Verenigd Koninkrijk. Dus ook in Schotland, dat geen brexit wilde en met afscheiding dreigt, en ook in Noord-Ierland, dat de terugkeer van grenscontroles vreest. Het publiek in Mayfair, bevangen door brexiteuforie, is er steeds meer van overtuigd dat May de vrouw is die hun dromen gaat laten uitkomen. Maar de buitenwacht spreekt van een kamikaze- koers die de Britten in een donker gat zal storten. In maart zal May de vertrekprocedure starten en dan resteren twee jaar om een nieuwe handelsdeal te sluiten. Voor vergelijkbare afspraken met Canada waren ruim zeven jaar nodig. Nu is het vertrekpunt van de Britten anders — als lid voldoen ze op dit moment aan de EU-voorschriften — maar toch. Het eerste probleem voor May is dat er overeenstemming over de vertrek- voorwaarden moet worden bereikt. De Britten hebben zich verbonden aan een langetermijnbudget op basis waarvan de EU plannen heeft gemaakt. De EU zal de Britten aan deze afspraken willen houden. Daarnaast hebben Britten die in Brussel werken en werkten pensioen- rechten opgebouwd, waarvoor ook nog moet worden afgerekend. Bedragen van € 40 mrd tot € 60 mrd worden genoemd. Voor May zal dat niet te verkopen zijn aan de eurosceptici in haar land, die geen cent meer naar Brussel willen overmaken. Maar wat is het alternatief? ‘We kunnen zeggen: we betalen niet. Maar het risico is dat de onderhandelingen over een nieuwe deal dan nergens heen gaan’, zei Ivan Rogers, oud-EU-gezant van de Britten, op 1 februari tegen een commissie van Britse parlementariërs. Rogers verliet zijn positie begin dit jaar omdat hij het gevoel had dat zijn waarschuwingen aan dovemansoren waren gericht. Naar verluidt kijkt de Britse regering of ze niet een tegenclaim in Brussel kan leggen, gebaseerd op haar bijdragen door de jaren heen. Met het geld dat de Britten hebben ingelegd zijn gebouwen neergezet, bruggen gebouwd en inves- teringen gedaan. Hebben ze geen recht op teruggave van hun deel bij een ver- trek? ‘Er is geen precedent’, schreven de EU-specialisten van advocatenkantoor Clifford Chance. ‘Partijen moeten er gaande het proces zien uit te komen. Dat biedt ruimte voor flexibiliteit, maar ook voor onenigheid.’ Om geen tijd te verliezen is het voor May te hopen dat gesprekken over een nieuwe handelsdeal van start kunnen gaan, ook als er nog onderhandeld wordt over de boedelscheiding. Een van de lastigste elementen wordt het optuigen van een arbitrage-instituut dat bevoegd is over toekomstige handelsdisputen te oordelen. EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk D e Britse pre- mier Theresa May leek haar brexitplannen relatief eenvoudig door het parlement te voeren. Maar toen trapten, afgelopen week, de lords en baronessen van het Hogerhuis op de rem. Zij willen dat May de rechten van de ruim 3 miljoen burgers uit EU-landen die al in het Verenigd Konink- rijk zijn unilateraal garandeert. Dus on- afhankelijk van wat de andere lidstaten bepalen over de ruim 1 miljoen Britten die in hun landen wonen. De wet waarmee May de EU-vertrekproce- dure wil opstarten, gaat nu terug naar het Lagerhuis. Dat stemde eerder in met de wet zonder de door het Hogerhuis geëiste garantie. De vraag is of men nu alsnog een aanvulling op de plan- nen van May vordert. Interessant is dat een speciale commissie met leden van het Lagerhuis inderdaad vindt dat May toe- schietelijk moet zijn, zo bleek gisteren. In deze commissie zit- ten parlementariërs van verschillende partijen. Onder hen zijn Michael Gove en Dominic Raab, twee prominente brexiteers uit de partij van May. 3 miljoen Ruim drie miljoen burgers uit andere EU-landen wonen in het VK. May wil niet langer dat Europese rech- ters hun Britse ambtsgenoten kunnen overstemmen, reden waarom ze het Europese Hof van Justitie onacceptabel acht. Ze wil een arbitragesysteem dat de Britse soevereiniteit ongemoeid laat en de maximale juridische zekerheid biedt. May zelf noemt het model dat de EU met Canada is overeengekomen als voor- beeld. Maar dat model kent een systeem waarbij in eerste instantie gezocht wordt naar een politieke en diplomatieke op- lossing. Volgens Alan Dashwood, die nog leiding gaf aan de politieke afdeling van de Europese raad in Brussel, biedt dat ruimte tot een vorm van handjeklap die May nu juist wil uitsluiten. Dashwood oppert dat de Britten eens kijken naar het tribunaal dat Noorwegen, IJsland en Liechtenstein gebruiken in hun deals met de EU. Een logische ge- dachte, aldus Rem Korteweg van het Cen- tre for European Reform. Maar wel eentje met een keerzijde: dit tribunaal moet alle jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie volgen, waardoor May dus toch weer met deze door haar verfoeide instantie zit opgescheept. ‘Dan moet je er dus voor zorgen dat de brexitminnende lezers van The Daily Mail dit niet te horen krijgen’, zegt Korteweg cynisch. Resteert de douane-unie, die het tariefvrije verkeer van goederen tussen de aangesloten landen regelt. May wil de interne markt van de EU verlaten, omdat lidmaatschap ook vrij verkeer van personen voorschrijft. Ze zou daarente- gen best onderdeel van de douane-unie willen blijven, ware het niet dat dit haar belet op eigen houtje handelsovereen- komsten met andere landen te sluiten. Er is de Britse premier veel aan gele- gen met een vergelijkbaar alternatief te komen, zonder de negatieve bijwer- kingen. Want als haar dat niet lukt, lijkt de terugkeer van grenscontroles tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek onvermijdelijk. Hier komt dan immers een buitengrens van de EU te liggen. ‘De EU zal ervoor willen zorgen dat Ier- land niet gebruikt gaat worden als entree voor de Britten naar de interne markt’, zegt Korteweg. ‘Hoe doe je dat zonder controles op of rond de grensovergang? De Britten kunnen eigenlijk alleen hopen op een gentlemen’s agreement op basis van wederzijds vertrouwen. Maar binnen de EU lijkt de wind nu niet die richting op te waaien.’ Hobbels genoeg dus, en die moeten allemaal genomen worden binnen twee jaar. Of niet? Een verlenging van de ter- mijn of een overgangsperiode lijkt onver- mijdelijk. Dat is ook de mening van Niek Biegman, advocaat van De Brauw Black- stone Westbroek in Londen en voorman van een brexit-werkgroep die binnen dit kantoor is opgezet. ‘Het is zeer onwaar- schijnlijk dat het May lukt binnen twee jaar overeenstemming te bereiken over de vertrekregeling én een nieuwe deal’, aldus Biegman. Een transitieregeling is nodig, wat een kiem voor nieuwe onenigheid kan zijn. Biegman: ‘Acht je zo’n periode alleen nodig als overgang van oude naar nieuwe afspraken, zoals de Britten het zullen willen zien? Of zie je het als raamwerk voor verdere onderhandelingen, zoals de Europese Commissie en de meeste lidstaten er nu over denken? Zeker in dat laatste geval ligt het voor de hand dat de Britten zich tijdens die periode moeten blijven committeren aan, bijvoorbeeld, vrij verkeer van personen en de juris- dictie van het Europse hof van Justitie. Opnieuw lastig te verkopen in eigen land voor May.’ Dat Biegman daar wel eens gelijk in kan hebben, bewijst de bijeenkomst van The Bruges Group, medio februari in Londen. Op de brexit-euforie die hier heerst, krijgt geen enkele scepsis vat. De EU heeft veel problemen aan zijn hoofd en dat gaat in ons voordeel wer- ken, zegt investeerder Mellon aan het einde van de bijeenkomst vol vertrou- wen. ‘Ze willen ons uit de weg hebben. We kunnen binnen twee jaar een deal hebben.’ ‘Het is zeer onwaarschijnlijk dat het May lukt binnen twee jaar overeenstemming te bereiken’ pagina 6, 06-03-2017 © Het Financieele Dagblad
-
Upload
jeroen-de-bruin -
Category
Law
-
view
37 -
download
0
Transcript of FD: Deal or no deal: deze hobbels staan Theresa May te wachten bij de brexit
Deal or nodeal: deze hobbels staanTheresaMay tewachtenbij de brexit
Mathijs SchiffersLonden
Weschrijven13 februari 2017,Mayfair,Londen. InhetOverseasHouse zijn zo’n200mansamengekomen, demeeste opleeftijd. Aandemuurhangt een foto vanMargaret Thatcher, Brits premier van1979 tot enmet 1990.Ophet podiumstaat JimMellon,miljardair-investeer-der.
Of debrexit slecht is voordeCity? ‘Zover ikweet, is er nogniemandnaarParijsvertrokken’, zegtMellon.Gejuich indezaal.WachtdeBritten eeneindrekeningvan€60mrdals zedeEuropeseUnie ver-laten? ‘Hoe zit het danmet onsbelang inde gebouwendie inBrussel staan?’, steltMellon stoer.Opnieuwgejuich.
Organisator vandebijeenkomst isTheBrugesGroup, eendenktankdie in1989 is opgezet omhet eurosceptischegedachtegoed vanThatcher te bewaken.Diehadevendaarvoor, tijdens een toe-spraak inBrugge, deEUgewaarschuwd
Deelnemers aan een bijeenkomst inLonden van de lobbyorganisatie vande stad Parijs. De Franse hoofdstadhoopt duizenden banen uit de City telokken. FOTO: BLOOMBERG
Britse premier start vertrekprocedure deze maand, waarna complexe onderhandelingsperiode wacht
opafstand teblijven.Dat is niet gebeurd,endaarom isde zaal zo verguldmetdeBritse keuze voor een vertrekuit deEU.
ZekernupremierTheresaMay erblijk vanheeft gegeven eenhardebrexitniet te schuwen. Zewil geen lidmaat-schap vande internemarkt engeendouane-unie, althansniet eendiehaarbeletmet andere landen zaken tedoen.Inplaats daarvanwil ze eennieuwe, opmaat gesneden vrijhandelsdealmetdeEU.Eendie tot tevredenheid stemt inalle hoeken vanhetVerenigdKoninkrijk.Dusook inSchotland, dat geenbrexitwilde enmet afscheidingdreigt, enookinNoord-Ierland, dat de terugkeer vangrenscontroles vreest.
Het publiek inMayfair, bevangendoorbrexiteuforie, is er steedsmeer vanovertuigddatMayde vrouw isdiehundromengaat latenuitkomen.Maardebuitenwacht spreekt van eenkamikaze-koers die deBritten in eendonker gat zalstorten.
Inmaart zalMayde vertrekprocedure
starten endan resteren twee jaar omeennieuwehandelsdeal te sluiten. Voorvergelijkbare afsprakenmetCanadawaren ruimzeven jaarnodig.Nu ishetvertrekpunt vandeBritten anders—alslid voldoen zeopditmoment aandeEU-voorschriften—maar toch.
Het eerste probleemvoorMay is dater overeenstemmingover de vertrek-voorwaardenmoetwordenbereikt.DeBrittenhebben zich verbondenaaneenlangetermijnbudget opbasiswaarvandeEUplannenheeft gemaakt.DeEUzal deBrittenaandeze afsprakenwillenhouden.Daarnaast hebbenBrittendieinBrusselwerkenenwerktenpensioen-rechtenopgebouwd,waarvoor ooknogmoetwordenafgerekend.
Bedragen van€40mrd tot €60mrdwordengenoemd.VoorMay zal dat niette verkopen zijn aande euroscepticiinhaar land, die geen centmeernaarBrusselwillenovermaken.Maarwatis het alternatief? ‘Wekunnenzeggen:webetalenniet.Maarhet risico is datdeonderhandelingenover eennieuwedeal dannergensheengaan’, zei IvanRogers, oud-EU-gezant vandeBritten,op1 februari tegen een commissie vanBritseparlementariërs. Rogers verlietzijnpositie begindit jaar omdathij hetgevoel haddat zijnwaarschuwingenaandovemansorenwarengericht.
Naar verluidt kijkt deBritse regeringof zeniet een tegenclaim inBrussel kanleggen, gebaseerdophaarbijdragendoorde jarenheen.Methet gelddat deBrittenhebben ingelegd zijn gebouwenneergezet, bruggengebouwden inves-teringengedaan.Hebben ze geen rechtop teruggave vanhundeel bij een ver-trek? ‘Er is geenprecedent’, schrevendeEU-specialisten vanadvocatenkantoorCliffordChance. ‘Partijenmoetenergaandehet proces zienuit te komen.Datbiedt ruimte voorflexibiliteit,maar ookvoor onenigheid.’
Omgeen tijd te verliezen ishet voorMay tehopendat gesprekkenover eennieuwehandelsdeal van start kunnengaan, ookals er nogonderhandeldwordtover deboedelscheiding. Een vandelastigste elementenwordthet optuigenvaneenarbitrage-instituut dat bevoegdis over toekomstigehandelsdisputen teoordelen.
EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk
De Britse pre-mier TheresaMay leek haarbrexitplannen
relatief eenvoudigdoor het parlementte voeren. Maar toentrapten, afgelopenweek, de lords enbaronessen van hetHogerhuis op de rem.Zij willen dat May derechten van de ruim3miljoen burgers uitEU-landen die al inhet Verenigd Konink-rijk zijn unilateraalgarandeert. Dus on-afhankelijk van watde andere lidstaten
bepalen over de ruim1 miljoen Britten diein hun landen wonen.De wet waarmee Mayde EU-vertrekproce-dure wil opstarten,gaat nu terug naar hetLagerhuis. Dat stemdeeerder in met de wetzonder de door het
Hogerhuis geëistegarantie. De vraag isof men nu alsnog eenaanvulling op de plan-nen van May vordert.Interessant is dat eenspeciale commissiemet leden van hetLagerhuis inderdaadvindt dat May toe-schietelijk moet zijn,zo bleek gisteren. Indeze commissie zit-ten parlementariërsvan verschillendepartijen. Onder henzijn Michael Gove enDominic Raab, tweeprominente brexiteersuit de partij van May.
3miljoenRuim drie miljoenburgers uit andereEU-landen wonen inhet VK.
Maywil niet langerdat Europese rech-ters hunBritse ambtsgenotenkunnenoverstemmen, redenwaaromzehetEuropeseHof van Justitie onacceptabelacht. Zewil eenarbitragesysteemdat deBritse soevereiniteit ongemoeid laat endemaximale juridische zekerheidbiedt.
May zelf noemthetmodel dat deEUmetCanada is overeengekomenals voor-beeld.Maar datmodel kent een systeemwaarbij in eerste instantie gezochtwordtnaar eenpolitieke endiplomatiekeop-lossing. VolgensAlanDashwood, dienogleiding gaf aandepolitieke afdeling vandeEuropese raad inBrussel, biedt datruimte tot een vormvanhandjeklapdieMaynu juistwil uitsluiten.
DashwoodoppertdatdeBritteneenskijkennaarhet tribunaaldatNoorwegen,IJslandenLiechtensteingebruiken inhundealsmetdeEU.Een logischege-dachte, aldusRemKorteweg vanhetCen-tre forEuropeanReform.Maarwel eentjemet eenkeerzijde: dit tribunaalmoetalle jurisprudentie vanhetEuropeseHofvan Justitie volgen,waardoorMaydustochweermetdezedoorhaar verfoeideinstantie zit opgescheept. ‘Danmoet je erdus voor zorgendatdebrexitminnendelezers vanTheDailyMailditniet tehorenkrijgen’, zegtKortewegcynisch.
Resteert dedouane-unie, diehettariefvrije verkeer vangoederen tussende aangesloten landen regelt.Maywilde internemarkt vandeEUverlaten,omdat lidmaatschapook vrij verkeer vanpersonen voorschrijft. Ze zoudaarente-genbest onderdeel vandedouane-uniewillenblijven,warehetniet dat dit haarbelet op eigenhoutjehandelsovereen-komstenmet andere landen te sluiten.
Er is deBritse premier veel aangele-genmet een vergelijkbaar alternatiefte komen, zonderdenegatievebijwer-kingen.Want als haar dat niet lukt, lijktde terugkeer vangrenscontroles tussenNoord-Ierlandende IerseRepubliekonvermijdelijk.Hier komtdan immerseenbuitengrens vandeEU te liggen.
‘DeEUzal ervoorwillen zorgendat Ier-landniet gebruikt gaatwordenals entreevoordeBrittennaar de internemarkt’,zegtKorteweg. ‘Hoedoe jedat zondercontroles opof ronddegrensovergang?DeBrittenkunneneigenlijk alleenhopenopeengentlemen’s agreement opbasis vanwederzijds vertrouwen.MaarbinnendeEU lijkt dewindnuniet dierichtingop tewaaien.’
Hobbels genoegdus, endiemoetenallemaal genomenwordenbinnen tweejaar.Ofniet? Een verlenging vande ter-mijnof eenovergangsperiode lijkt onver-mijdelijk.Dat is ookdemening vanNiekBiegman, advocaat vanDeBrauwBlack-stoneWestbroek inLondenen voormanvaneenbrexit-werkgroepdiebinnenditkantoor is opgezet. ‘Het is zeer onwaar-schijnlijk dat hetMay lukt binnen tweejaar overeenstemming tebereikenoverde vertrekregeling éneennieuwedeal’,aldusBiegman.
Een transitieregeling is nodig,wat eenkiemvoornieuweonenigheidkan zijn.Biegman: ‘Acht je zo’nperiode alleennodig als overgang vanoudenaarnieuweafspraken, zoals deBrittenhet zullenwillen zien?Of zie jehet als raamwerkvoor verdere onderhandelingen, zoalsdeEuropeseCommissie endemeestelidstaten ernuover denken?Zeker indatlaatste geval ligt het voordehanddat deBritten zich tijdensdie periodemoetenblijven committeren aan, bijvoorbeeld,vrij verkeer vanpersonenende juris-dictie vanhetEuropsehof van Justitie.Opnieuw lastig te verkopen in eigen landvoorMay.’
DatBiegmandaarwel eens gelijk inkanhebben, bewijst debijeenkomstvanTheBrugesGroup,medio februariinLonden.Opdebrexit-euforie diehierheerst, krijgt geenenkele scepsis vat.
DeEUheeft veel problemenaan zijnhoofd endat gaat inons voordeelwer-ken, zegt investeerderMellon aanheteinde vandebijeenkomst vol vertrou-wen. ‘Zewillenonsuit deweghebben.Wekunnenbinnen twee jaar eendealhebben.’
‘Het is zeer onwaarschijnlijkdat het May lukt binnentwee jaar overeenstemmingte bereiken’
pagina 6, 06-03-2017 © Het Financieele Dagblad
