Adlib gebruikersgroep - voorjaarsbijeenkomst 2014 - Hans Zonnevijlle - Copy Cataloguing
FAMO VOORJAARSBIJEENKOMST 8 JUNI 2018 · Cao loopt tot van 1 mei 2017 t/m 31 december 2018 Najaar...
Transcript of FAMO VOORJAARSBIJEENKOMST 8 JUNI 2018 · Cao loopt tot van 1 mei 2017 t/m 31 december 2018 Najaar...
Gemeentefonds 2018: 29,4 MLD
Algemene uitkering58%
Decentralisatie- en Integratieuitkeringen
8%
Integratie-uitkering sociaal domein
34%
Gemeentefonds 2019: 30,1 MLDIU “SD” = IU beschermd wonen, IU Voogdij/18+ en IU Participatie
Algemene uitkering83%
Decentralisatie- en Integratieuitkeringen
3%
Integratie-uitkering sociaal domein
14%
Nieuwe onderlinge
verhoudingen
Meer gezamenlijk optrekkenNL staat voor aantal grote opgavesVoor burgers is er maar 1 overheid
IBP als startpunt, niet allesomvattend
IBP in financiële zin (2): Financiële Spelregels
1. Gemeenteraad blijft te allen tijden beslissen over inzet accres
2. Uitgangspunt dat middelen en ambities in balans zijn
3. Kabinet bereid middelen in te zetten vanuit enveloppen
4. Bij onvoorziene ontwikkelingen gaan VNG en kabinet in gesprek
5. Reguliere financiële spelregels blijven gewoon van kracht (art. 2 Fvw)
IBP / Brede koppeling
+ Eenmalig 100 mln (+ 100 uit accres)
Accres op basis van brede koppeling
+ koppeling met enveloppen
‘Oude’ koppeling voortzetten
Accres op basis van ‘oude’ koppeling
Uitzetten trap-op trap-af
Geen extra accres t.o.v. sept-circ
B C
Accres 2018 2019 2020 2021 2022
Cumulatief 1.124 2.376 3.326 4.263 5.433
Accres 2018 2019 2020 2021 2022
Cumulatief PM* PM* PM* PM* PM*
* Exacte bedragen onbekend, globale inschatting
- Tekorten sociaal domein uit accres
+ Geoormerkt geld voor ambities IBP? (art.2)
Accres 2018 2019 2020 2021 2022
Cumulatief 805 1.250 1.695 2.089 2.554
5,43 mld 3,5 – 4 mld* 2,55 mld
- Tekorten sociaal domein uit accres
* Globale inschatting
+ Sociaal domein (groei) hoeft niet uit accres
+ Geoormerkt geld voor ambities IBP? (art.2)
- Tekorten sociaal domein uit accres
+ Sociaal domein (groei) hoeft niet uit accres
A
Financieel Kader
Wat stond er op het spel…
Financieel Kader
• Trap op – trap af = AAN (stond uit)
• Brede koppeling aan totale rijksuitgavenkader
Accres eerst 2018 2019 2020 2021 2022
Stand sept-2017 805 1.250 1.695 2.089 2.554
Accres mrt-circ 2018 2019 2020 2021 2022
Brede koppeling 1.124 2.376 3.326 4.263 5.433
+2,88mld
Ook provincies flinke plus erbij
+180mln
Aanzetten heel bewuste keuze:• Veel geld erbij, ongelabeld!
• Daarmee erkenning gelijkwaardige positie
Nieuwe trap: techniek brede koppeling
2018 2019 2020 2021 2022
Totale rijksuitgaven onder kader 253 278 295 307 318 331- Uitgaven RBG* 107 127 140 144 147 151
- Uitgaven Sociale Zekerheid 77 79 82 86 89 92- Uitgaven Zorg 69 73 73 78 82 87
Correctieposten -30 -40 -42 -43 -45 -46
Accres relevante rijksuitgaven 223 238 253 264 273 285
Accres percentage 6,75% 6,09% 4,43% 3,50% 4,23%
Reëel accres 4,35% 3,19% 1,53% 1,10% 1,73%
Grondslag AU (incl. DU’s) 16,65 17,46 25,68 26,78 27,66
Nieuwe koppeling€ 1 Rijk = € 0,10 GF
Correctieposten:- GF, PF en BCF- Overige rijksoverdrachten aan gemeenten/prov.*
Onder het kader- Renteuitgaven- Dichtdraaien gaskraan* *
Nieuwe trap en bijbehorende accressen
2018 2019 2020 2021 2022 totaal
Basispad (sept circ) 805 445 445 394 465 2.554
Startnota 320 618 694 543 705 2.880
Maartcirculaire 1.124 1.063 1.139 937 1.170 5.433
Meicirculaire 1.148 1.025 1.019 862 971 (1.087) 5.025
Eindafrekening 2017 166 mln(23 mln minder dan laatste raming sept. ‘17)
Wat moet er allemaal van af?
2018 2019 2020 2021 2022
5,43 mld
2,55 mld
3,50 mld
4,57 mld
Ca. ? mld
Andere uitgaven BTW verhoging naar 9%
Invoering omgevingswet
Achterstallig onderhoud/investeringen
Etc.
Coalitie-akkoorden
IBP in financiële zin (3): Knelpunten SD
• Oplossing voor knelpunten Sociaal Domein is beperkt
• Aanleiding: 2 moties op VNG-ledenvergadering
Motie Tekorten Sociaal Domein
Stroppenpot
Indexatie 2018 en 2019 (m.n. volumegroei Jeugd)
Abonnementstarief
Loonschaal HH
Veilig Thuis
Knelpunten Uitkomst
200 mln in 2018 (100 mln kabinet, 100 mln accres), 2019 is PM
Onderzoek indaling Jeugd + 76 mln volume Wmo 2019 en LPO
Geen extra geld, wel beperkende maatregelen en compensatie inkomstenderving
Geen extra geld
Geen extra geld
Motie BUIG
BUIG
Bewindvoering
WSW
Participatie statushouders
ROB-advies
Geen extra geld, wel beperkende maatregelen
Geen extra geld
PM
Vormgeving Stroppenpot
Mijlpalen
27 juni
ALV
15 september
Deadline aanvragen
1 november
Bekendmaking verdeling
December
Verwerking in circulaire
Onderwerp Voorstel
Scope De uitkeringen Jeugd en Wmo (zowel begeleiding als beschermd wonen) in de Integratie Uitkering Sociaal Domein (IU SD).
Grondslag De opgevoerde uitgaven moeten aansluiten bij de scope qua inkomsten. De bewijslast hiervoor wordt bij de gemeente gelegd: gemeenten moeten bij hun aanvraag voor middelen uit het fonds tekortgemeenten overtuigend duidelijk maken dat er sprake is van nieuwe kosten op Wmo en jeugd voortvloeiend uit de decentralisaties.
Peiljaren Er wordt uitgegaan van het gecumuleerde tekort (inkomsten – uitgaven) van 2016 en 2017.
Significantie De significantie van een tekort wordt bepaald door het tekort te vergelijken met de omvang van de uitkeringen die binnen scope zijn. Een gecumuleerd tekort boven een drempel van €20 per inwoner per jaar bepaald bedrag per inwoner wordt als significant aangemerkt (dus in totaal € 40 over de periode 2016-2017).
Compensatie In beginsel wordt het volledige significante tekort gecompenseerd. In het geval dat het beroep op het fonds tekortgemeenten de omvang ervan overstijgt, wordt een staffel gehanteerd, waardoor gemeenten met grotere tekorten relatief meer compensatie ontvangen.
Eigen verantwoordelijkheid Er wordt geen inhoudelijke toets uitgevoerd op het gevoerde beleid van een gemeente, vanwege het eenmalige karakter van het fonds.
Publicatiemoment Er wordt gekoerst op officiële publicatie in de decembercirculaire, maar informeel worden gemeenten al rond 1 november geïnformeerd over de verdeling.
Daarnaast voor jeugdhulp een transformatiefonds en compensatieregeling voogdij en 18+
Enveloppen (voorlopig beeld)
300mln
Per jaar (2022)
950mln
eenmalig
95mln p/j
t.b.v. aardgasvrije wijken(klimaatakkoord)
130 mln Eindhoven130 mln Rotterdam-zuid35 mln Zeeland? mln Nucleair? mln ESTEC? mln BES
Rest >> Regiodeals (?)
En wat kleinere enveloppen(moeten we nog losweken)
Armoede & schulden Natuur & waterkwaliteit VWS-domein
Rob-onderzoek
Nu risico onjuiste verdeling én onvoldoende macrobudget bij gemeenten
Inzicht in raming macrobudget beperkt (beleidseffecten)
Definitief macrobudget lopende het jaar bekend
Te beantwoorden vragen
- Wie is waarvoor verantwoordelijk?
- Hoe werkt de systematiek rond de raming van het macrobudget?
- In hoeverre is het geraamde budget toereikend gebleken?
- Wat zijn de oorzaken van de tekorten/overschotten?
- Hoe kan de huidige systematiek verbeterd worden?
In Voorjaarsnota:
SZW verhoogt BUIG-budget 2018 en 2019
BUIG-tekorten
Belangrijke oorzaak:Verhoogde Instroom Statushouders
Jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017Macrobudget vs. Realisatie 66
293 -41 -80 -277 -276
4800
5000
5200
5400
5600
5800
6000
6200
1 2 3 4 5 6
Budget
Uitgaven
Weging 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2021
Loonvoet sector overheid 1,6 2,9 3,0 3,5 3,5 3,0 3,6 3,6
Prijs overheidsconsumptie,
beloning werknemers 2/3 1,8 3,0 2,5 3,0 3,2 2,7 3,2 3,2
Prijs netto materiële
overheidsconsumptie (imoc) 1/3 0,8 1,0 1,6 1,4 1,5 1,4 1,5 1,5
Lpo - inschatting 3/3 1,5 2,3 2,2 2,5 2,6 2,3 2,6 2,6
(Startnota) 2,4 2,9 2,9 2,4 2,5
Actuele loon- en prijsontwikkeling
Rijk helpt niet meer bij constante prijzen, of toch wel?En…VNG?
• Voorheen pNB en later pBBP
• Als suggestie van het Rijk, maar meer status dan beoogd
• Loon- en prijsontwikkeling in gemeenten anders dan van Rijk
• Daarom nu niets meer in circulaire
• Wel hulpmiddel in rekentool op Rijksoverheid.nl
Accressen in relatie tot loon- en prijsontwikkeling
2018 2019 2020 2021 2022 2023
Maartcirculaire 6,75 6,09 4,43 3,50 4,23 25,00%Mutatie 0,11 -0,30 -0,49 -0,29 -0,71 -1,68%
Meicirculaire 6,86 5,79 3,94 3,21 3,52 3,82 23,32%
Mutatie Lpo (t.o.v. Startnota) -0,20 -0,40 -0,30 -0,10 0,10 -0,90%
Loonkostenontwikkeling gemeenten
Cao loopt tot van 1 mei 2017 t/m 31 december 2018
Najaar onderhandelingen, inzet nog onbekend
Pensioenpremies 2019 zal stijgen maar omvang nog onzeker.
Redenen:• Stijging vanwege eerder gemaakt afspraken over wijziging in de regeling
(Was al voorzien totale premie 1% omhoog per 2019 = 0,55% loonsom voor werkgevers)
Maar ook• Nieuw grondslagenonderzoek/sterftetabellen
• Compensatieregeling ANW
• Ontwikkelingen in ABO-bestand (ABP-bestand vergrijst)
Overheveling naar AU
Wat gaat wel over naar de Algemene Uitkering? (totaal € 7 mld.)
• IUSD Wmo, alle onderdelen met uitzondering van Beschermd wonen (€ 2,1 mld.);
• IUSD Jeugdhulp, alle onderdelen met uitzondering van Voogdij/18+ (€ 3,1 mld.);
• IUSD Participatie, onderdeel Re-integratie klassiek (€ 0,5 mld.);
• IU Wmo (hulp bij het huishouden), volledig (€ 1,3 mld.).
Wat gaat (nog) niet over? (totaal € 4 mld.):
• IUSD Wmo, onderdeel Beschermd wonen (€ 1,6 mld.); >> IU BW
• IUSD Jeugdhulp, onderdeel Voogdij/18+ (€ 0,6 mld.); >> IU Jeugd
• IUSD Participatie, (€ 1,8 mld.) >> IU Participatie
• WSW oude stijl en voorheen Wsw/beschut werk → Per 2020 DU (of toch SPUK?)
• Voorheen Wsw/regulier werk en voorheen Wajong → Per 2020 naar AU?
Gevolgen overheveling voor indexatie
Onderdelen die wel overgaan per 2019:
• Per 2020 accres
• 2019: losse afspraken vakdepartement
Onderdelen die niet overgaan per 2019:
• Conform bestaande systematiek Lpo en volume (soms 0%)
Loon- prijsbijstelling 2018
• Wmo
• 57 mln Objectieve deel
• 45 mln BW
• 35 mln HH (IU Wmo)
• Jeugdhulp
• 84 mln objectief en
• 16 mln voogijd/18+
• Participatie
• 60 mln (allemaal naar Wsw)
Volume-compensatie 2019
• Wmo (in AU)
• 51 mln Objectieve deel
• 25 mln HH (IU Wmo)
• IU BW
• PM (42 mln)
2018
2019
2020
2021
Overheveling IUSD
Meicirculaire 2018
Invoering
Herverdeling Sociaal Domein
Meicirculaire 2020
Invoering
Herziening Fin. Verh.
Meicirculaire 2020
Invoering
CentrumfunctieVrijheidsgraden in takenOverige eigen middelenBelastingcapaciteit
Kwalitatief onderzoek AEFTussenoplossing 2019/2020
Woonplaatsbeginsel Jeugd
Inclusief BW (mits)
Enkele actualiteiten
BCF
• Bevoorschotting niet jan-dec maar okt-dec want pas na MJN op gemeentefondsbegroting
• Per saldo totale omvang BCF en GF gelijk
• Ben voorzichtig bij inboeken meerjarige ruimte onder plafond
Macronorm
• 2019 4%
• Vanaf 2020 benchmark?
Onderwijshuisvesting
• Normen met 40% verhoogd
• Extra blik: artikel 2 FvW goed toegepast?
Statushouders
• Akkoorden verhoogde asielinstroom verlopen
• DU’s t/m dec 2017 uitgekeerd
• Vanwege lagere realisatie resulteert onderuitputting → 50 mln naar AU en 28 mln op begroting SZW
Enkele actualiteiten (2)
BTW en Sport
Spuk. Duidelijkheid in juni ?!
BTW en koepelvrijstelling
EMU 0,4%
0,272 gemeenten
Conceptvoorstel verplichting
onafhankelijke rekenkamer
Passende financiële verhoudingen
• Inzet op vier sporen:
1. Herijken verdeling gemeentefonds
2. Herijken verdeling provinciefonds
3. Inrichting uitkeringsstelsel
4. Kennisontwikkeling en informatieverspreiding
28 juni Rotterdam
3 juli Zwolle
5 juli Den Bosch
26 november VNG Gemeentefinanciëncongres
Planning en proces
• Na overheveling IU SD naar AU
• Herziening verdeelmodellen sociaal domein opgeschoven naar 2021 >> vereist bovendien oplossing voor nadeelgemeenten in 2019 en 2020 (sept. 2018 voorstel, dekking wat VNG betreft 50/50)
• Herziening financiële verhoudingen ook in 2021.
• Voor september 2018 verkennen of herverdeling Beschermd wonen 2021 of 2023 moet zijn. >> In BO VWS 24 mei is afgesproken “2021, mits”
• Aanpassing woonplaatsbeginsel voorzien in 2020
Manier van herziening verdeelmodellen staat nog niet vast. Deskundigen worden uitgenodigd om hierover mee te denken.
IBP in financiële zin
• Rekening sociaal domein (in bedragen)
2018 2019 2020 2021 2022
VWS-domein
- Stroppenpot / voorziening tekortgemeenten -100
- Volume-indexatie Jeugd 2018 en 2019 (2,5% p/j) -90 -180 -180 -180 -180
- Abonnementstarief aanzuigende werking* -145 -145 -145 -145
- Hogere Loonschaal HH** -25 -68 -103 -136 -170
- Veilig Thuis -12 -32 -34 -39 -39
SZW-domein
- BUIG (vangnet) -140 -116
- WSW (reeks volgens SZW) -100 -125 -150 -140 -130
- Bewindvoering (2010-2017) -140 -140 -140 -140 -140
- Bewindvoering -20 -40 -60 -80 -100
- Participatiestatushouders PM
* Inkomstenderving wordt volledig gecompenseerd: 148 mln
** Inschatting VNG, inschatting VWS is 118 mln
2012 2013 2014 2015 2016 2017
BUIG
- Macrobudget +66 +293 -41 -80 -276 -276
BUIG-tekorten
Hoogst haalbare:
Advies door onafhankelijke derde (ROB)
• In lijn met advies Deetman
• Veel te doen over opdrachtformulering
• Advies gereed voor de ALV
Niet blind staren op accres
1 2
3
5,4 mld
27 mld
30 mld
Gemeentefonds
Andere inkomsten
Opgaves IBP
Coalitie-akkoorden
57 mld
Blok 2: Sociaal domein
Vooraf aangegeven vragen:
• Toekomstontwikkelingen sociaal domein
• Wat wordt wanneer overgeheveld van de IU SD naar de algemene uitkering?
• Hoe vindt die overheveling plaats?
• Hoe en wanneer wijzigen verdeelmodellen en hoe verhoudt zich dat met de herziening verdeling gemeentefonds?
?
Overheveling naar AU
Peilmoment en definities worden geüniformeerd
Incl. inwoners t/m 18 jr (was in AU t/m 20 jr)
Budgettaire gevolgen worden gecorrigeerd via suppletie-uitkering
Uitsplitsing suppletie-uitkering in Jeugd/Wmo/Participatie/AU
Aparte subclusters voor Jeugd, Wmo en Participatie
Verrekening IU Jeugd (voogdij/18+) via het subcluster Jeugd
Gewichten worden aangepast i.v.m. uitkeringsfactor
Resterende opschalingskorting werkt dus ook door in sociaal domein
ZORGAKKOORDEN
Medisch-specialistische zorg
Wijkverpleging
Huisartsen
GGZ
Taakstelling -1,6 mld
Ombuiging -0,3 mld
Onderhandelaarsakkoord
Onderhandelaarsakkoord
Onderhandelaarsakkoord
Eerst globale inschatting impact voor gemeenten € mln
1 Ambulantisering GGZ > 260
2 Vroegsignalering 83
3 Brede toegang 128
4 Versterken regionale samenwerking 5
5 Substitutie naar wijknetwerk 85
6 Integrale aanpak 286
7 Toename welzijn door verschuiving zorg van tweede naar eerste lijn 70
Totaal > 917
Medischspecialistisch
Wijkverpleging
Huisartsen GGZ