7/27/2019 Fair Trade 15

1/1

Terwijl de textielindustrie tegenobstakels oploopt bij het ver-duurzamen van haar keten, zijnandere sectoren veel beter op

weg. Zestien procent van allekoffie wereldwijd wordt duur-zaam gewonnen, gecertificeerde

chocoladerepen zijn niet aan te slepen en nop de zes bananen in de winkel is eerlijk ge-

produceerd. Hoe krijgen we de kledingindus-trie zo ver?Daar is een lange adem voor nodig, zegt alge-

meen directeur Peter DAngremond van MaxHavelaar. Bij koffie duurde het 25 jaar voor weop het punt belandden dat fairtrade niet wegte denken is uit de schappen. Daar ging veeloverleg en masseren aan vooraf. Grote spelers

waren huiverig, vreesden voor een te hoge mi-nimumprijs of een slecht imago. Maar hethelpt als ze de problematiek zelf zien en de

verhalen zelf horen. Dat geldt voor veel secto-ren. Een Engelse collega van me nam de hoog-ste baas van supermarktketen Sainsburrys,

Justin King, mee naar Afrikaanse bananenboe-ren. Op een plantage barstte hij in tranen uit,

waardoor Sainsburrys als een van de eerstenvolledig overging op fairtrade bananen.

De meeste partijen gaan niet alleen uit sym-pathie overstag, weet Herman Uit de Bosch.

Voor hen moet ook wat te halen zijn, zeg t dedirecteur van FairMatch Support, een organi-satie die zich inzet voor de verduurzaming vanketens. Uit de Bosch overtuigt retailers, verwer-kers en opkopers dan ook vooral door een win-winsituatie te schetsen.

Maar, benadrukt hij op basis van zijn ervaringin de notenindustrie, het vereist veel lef vaneen bedrijf om tot eerlijke handel over te gaan.Bedrijven zien weliswaar de voordelen vantraceerbaarheid en een betere kwaliteit, maarmoeten ineens sectorvreemd opereren. In

plaats van onderhandelen over de goedkoopsteprijs, moeten ze contact maken met boeren.

Koffiemarktgigant Nespresso zette tien jaargeleden verduurzaming van de keten in gangtoen het merk de markt voor kwalitatieve bo-nen zag stagneren. Oudere boeren gingen metpensioen en een nieuwe aanwas agrarirs bleefuit door de belabberde prijzen en slechte om-standigheden. De kwaliteit holde achteruit, ter-

wijl de vraag naar goede koffie wereldwijdsteeg. We besloten met het AAA SustainableQuality Programma het heft in eigen handente nemen, zegt countrymanager Mark Ruijg-rok.

Nespresso begeleidde koffieboeren in Latijns-Amerika bij het op orde brengen van hunboekhouding, het verbeteren van landbouw-technieken en van arbeidsomstandigheden. In-middels teert het merk voor 80 procent op dezelf opgeleide agrarirs en neemt het aantalkoffieboeren toe.

Is de uit noodzaak geboren medewerking vangrote spelers voldoende om schot in de zaak tekrijgen binnen de textielindustrie? Dat is de

vraag, zegt campagnecordinator Caroline Wil-deman van ontwikkelingsorganisatie Hivos.Anders dan bij koffie, noten en bananen heb

je bij textiel niet direct het eindproduct in han-den. Een kledingstuk legt een verschrikkelijk

lang traject af, vaak langs diverse landen, voorhet bij ons in de winkel hangt. Voor merkendie tot verandering bereid zijn, blijft het lastigom alle aanvoerwegen te traceren en duur-zaamheid te garanderen.

Het aangaan van duurzame relaties met fabri-kanten en boeren kan verschil maken, zegt Uitde Bosch. Het gaat verder dan een eerlijkeprijs. Duurzame handel gaat er ook om dat alleactoren samen nadenken over hoe het productte verbeteren. Uiteindelijk moet iedereen erbaat bij hebben.

van produceren. Nu teert Nespresso op de productie van eigen boeren.FOTO JULIAN LINEROS

Andersdanbijkoffie,notenenbananenheb jebij textiel niet

directheteindproductinhanden

Ingrijpenwas bittere noodzaak,

zegtcountrymanager MarkRuijg-

rokvanNespresso alshijhet heeft

over dekoffiemarktvan tien jaar

geleden. De kwaliteitvan koffiebo-

nenholde achteruiten boerenga-

vener door defluctuerendeprij-

zengemakkelijkde brui aan. De

topkwalitatieve bonendie Nes-

presso gebruikte,dreigden op te

raken, terwijl de vraagwereldwijd

bleefstijgen.

Nespresso namhet heft ineigen

handenen begonsamenmet Rain-

forest Alliance het AAASustaina-

ble Quality Programma. Boeren

werden opgeleid,hadden een ge-

garandeerde afzeten kregen 40

procent meer betaald danbijan-

dereopkopers. In het begingaat

het uitleggenwat stroef.Power-

pointpresentaties kunje daarniet

gebruiken, dusje gaat er heen met

kartonnenbordenvol informatie.

Er is ookweerstand. Boeren snap-

pen het niethelemaal,hebben

geenzin om hunboekhoudingbij

te houdenof hun plantagesaan tepassen. Maar alsze devoordelen

merken, werkthet als een olievlek.

In 2004 hadden we vierhonderd

boerenen inmiddelszijnhet er bij-

na 60.000.

De belangenlopen doorelkaar,

zegtRuijgrok. Hunsuccesmaakt

onsbeter. Inmiddelsteren we voor

80 procent op onzeboeren. Of

hetzelfdete bewerkstelligen is in

de textielindustrie durfthij niette

zeggen. Investereneist moed,ge-

dulden een goedesamenwerking

met lokale en maatschappelijke

partijen,zegt Ruijgrok. Dieheb-

ben de expertiseom landbouw-

technieken te onderwijzen, de lo-

gistiek opordete brengen ofcon-

tact te makenmet deboeren.

Een goed productverkoopt zichzelf.Fairtrade of niet.

Het van oorsprongAfrikaanse

Mongozo ishet enigebiertje ter

wereld dat n glutenvrij n biolo-

gischn fairtradeis. Maar omdie

driekeurmerken washet directeur

Jan Fleurkens in eersteinstantie

niet te doen.In dehevigdichtge-

timmerde biermarktconcurreer je

immersniet op ecologische keur-

merken, maar op smaak. Het

blijft business.Als de smaakniet

te harden is,verkoopik niets.

Fleurkens probeerdeop te vallen

door eenniche inde biermarktte

vinden. Datmoest wel,want tus-

sen die tientallensoortenwitbier

wasik inmiddelsal gesneuveld.

Daar kom je alsnieuwkomer niet

gemakkelijk tussen. Zijnreizen

doorsloppenwijken in Zuid-Ame-

rikaen townships in Afrika maak-

tendat hijop deweg naar succes

eerlijk wilde handelen.Een goedproductverkoopt zich-

zelf, zegtFleurkens dus.Fairtrade

ofniet.Maar, erkenthij,het ver-

haaldat aan Mongozokleeft,

heeftzeker welgeholpen. Het

biertjewerdgemaaktop basisvan

het receptvan zijninmiddels over-

ledenpartner HenriqueKabia. De

uit Angola akomstige Kabia

brouwdeMongozoop duurzame

wijze zoals zijnverre overgroot-

moederin de17de eeuw deed.

Een mooiverhaaldat bierdrinkers

aanspreekt.Anderswaren we

simpelweg een bananenbiertje,

lachtde hoogste baas van

Mongozo.

Het succes van fairtrade textiel

schuilt volgens Fleurkensvooralin

het producerenvan klerendieconsumenten aanspreekt. De con-

sumentspeelteen grote rol. Het

verhaal overde duurzamewin-

ningvan grondstoffenvoor het

product,speelt mee, maar isniet

in allegevallendoorslaggevend.

Ons verhaal is oprecht, nietver-

zonnen met marketingdoelein-

den. Datkan je alsproducentdi-

rect nekken,omdatde klantdaar

doorheen prikt.

KOFFIE BIER

Investeer induurzame relatiemet boeren

fairtrade

ZATERDAG OKTOBER 15