Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak: Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht...

24
1 Ludo W. van Meeuwen 1,2 , Halszka Jarodzka 1 , Saskia Brand-Gruwel 1 , Paul. A. Kirschner 1 , Jeano J.P.R. de Bock 2 , & Jeroen J.G. van Merriënboer 1,3 1 Open Universiteit Nederland, 2 Luchtverkeersleiding Nederland, 3 Universiteit Maastricht Maastricht, 9 juni 2011 Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak: Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

description

Ludo W. van Meeuwen 1,2 , Halszka Jarodzka 1 , Saskia Brand-Gruwel 1 , Paul. A. Kirschner 1 , Jeano J.P.R. de Bock 2 , & Jeroen J.G. van Merriënboer 1,3 1 Open Universiteit Nederland, 2 Luchtverkeersleiding Nederland, 3 Universiteit Maastricht Maastricht, 9 juni 2011. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak: Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht...

Page 1: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

1

Ludo W. van Meeuwen1,2, Halszka Jarodzka1, Saskia Brand-Gruwel1, Paul. A. Kirschner1, Jeano J.P.R. de Bock2, & Jeroen J.G. van Merriënboer1,3

1Open Universiteit Nederland, 2Luchtverkeersleiding Nederland, 3Universiteit Maastricht

Maastricht, 9 juni 2011

Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:

Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

Page 2: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

2

Taakanalyse voor succesvol design

• Taakanalyse is een voorwaarde voor een succesvol instructieontwerp (Jonassen Tessmer, & Hannum, 1999)

– Om succesvol een trainingsomgeving te ontwerpen• weten hoe een expert succesvol een taak

uitvoert• en weten waar een beginner problemen

ondervindt.

Page 3: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

3

1:Safe (5 NM or 1000 Ft.)

2:Efficient

3:Environmentally aware

1:Flight level (FL)

2:Heading

3:Speed

Page 4: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

4

Cognitieve taakanalyse

• Normatieve taakanalyse, eerste inzicht

• In de studie:Empirische taakanalyse

Page 5: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

5

Mental picture

Chuncking

Page 6: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

6

Mental picture

Chuncking

Decision of order

3

7

6

52

1

4

Page 7: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

7

Mental picture

Chuncking

Decision of order

R/T, Labeling…

3

7

6

52

1

4

Page 8: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

8

Empirische taakanalyse

• Ondersteunende processen en persoonlijke karakteristieken (Ericson & Lehman, 1992)

• Perceptuele taak aldus Chi (2006): Perceptuele proces– Visuele en Cognitieve processen

• Ruimtelijk inzicht– Verschillende inzichten

(Kirchberger, Heintz, & Laaser 2010)

Page 9: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

9

Methode

• Personen: – N = 32 (M 24 / V 8)– Conditie

• Expert n=10• Intermediate n=9• Noviet n=13

– Leeftijd: 26,3 (19-43, SD: 6,3)

Page 10: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

10

Ontwerp

• Counter balanced ontwerp

KennisniveauExperts (10)Intermed. (9)Beginner (13)

Taak moeilijkheid3 x makkelijk3 x gemiddeld3 x moeilijk

Ruimtelijk inzichtLOT (Stebner et al, 2009)PFT (Ekstrom et al, 1976)MRT (Vandenberg et al, 1978)

X X

Page 11: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

11

Eye-tracking

• ET vangt: waar iemand kijkt, voor hoe lang en in welke volgorde

Secular & Blake (2002)Holmqvist et al. (2010)

Page 12: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

12

Page 13: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

13

Cued Retrospective Report

Page 14: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

14

Hoe meet je (meta-) cognitieve processen?

• Cued Retrospective Reporting– In plaats van Hardop denken

• vertraagt • level 2 verbalisatie (Ericsson & Simon, 1980)

ATC Task Cued Retrospective Report

Page 15: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

15

Ruimtelijk inzicht

Paper Folding Test

Mentale Rotatie Test

Logical Order Test

Page 16: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

16

Methode

• Experiment

Performance and Perceptual Processes (eye-tracking)

Cognitive Processes by Cued Retrospective Reporting (Van Gog, Paas, Van Merriënboer, & Witte, 2005)

Spatial Ability (Questionnaires)

…Here I thought…

X 9

Page 17: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

17

Resultaten

Page 18: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

18

Performance

Experts doen de taak sneller dan intermediates en beginners, F (2,29) = 11.39, p<.001

Experts zijn beter dan intermediates en beginners, F (2,29)=13.78, p<.001

Page 19: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

19

Persoonlijke karakteristieken

• Experts ervaren minder mentale belasting dan intermediates, F (2,29) = 5.18, p=.012

• Geen significante verschillen in ruimtelijk inzicht gevonden

Page 20: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

20

Visuele processen

• Geen verschil tussen hoe lang er naar de vliegtuigen wordt gekeken, maar er is experts kijken minder naar “ARTIP” (verschil in fixatie)F (2,29)=11.91, P<.001

Page 21: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

21

To do

• Verbale data nog analyseren• Verschillen tussen de

taakcomplexiteit• Meer eye-tracking analyse volgt nog• Efficiëntiemaat (ME, Perf. ToT)

Page 22: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

22

Discussie

Experts zijn: sneller en beter, ervaren minder mentale belasting Specifieke visuele strategieën die zorgen dat ze minder naar het doel (ARTIP) kijken

Ruimtelijk inzicht: geen verschillen. Dit laat zien dat experts niet uitmunten in algemene vaardigheden, uitsluitend in taak specifieke vaardigheden (c.f. Chi 2006)

Page 23: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

23

Discussie

• Intermediates hebben de hoogste mentale belasting omdat ze actief een stepwise procedure moeten uitvoeren

• Beginners hebben te weinig kennis om de taak uit te kunnen voeren. (kiezen een eenvoudige strategie, die weinig mentale belasting kost, en niet tot een goede taakprestatie leidt)

Page 24: Expertiseontwikkeling voor een Visuele Taak:  Oogbewegingen, Verbale Rapporten en Ruimtelijk Inzicht in Luchtverkeersleiding.

AmsterdamAirport Schiphol

24

Bedankt voor jullie aandacht

• SymposiumHF in Future ATM21 sept. 2011LVNL SPL-Oost

Abstracts voor1 juli 2011