Ethiek

Welkom!

Waarden & normen kritisch bekeken

Huishoudelijke mededelingen

• 19 en 26 feb vakantie!!

• 5 Maart: Peter Singer

Essay

• p. 112

• Max. 1000 woorden met centrale ethische vraag.

• Laat mij voor 25 maart via info@studiosocrates weten of je een essay wilt schrijven.

• Vermeld naam + geboortedatum!!

Terugblik

• Wat weten jullie nog van vorige keer?

• Vragen???

‘Een antwoord is altijd een stukje van de weg die achter je ligt. Alleen een vraag kan je verder brengen.’Jostein Gaarder

Deugdethiek van Alasdair MacIntyre

•Kritiek op het huidige ethische denken

•Verlangen naar de deugdethiek van Aristoteles

•De nieuwe deugdethiek van MacIntyre

•Discussie & vragen

Deugdthiek: Alasdair MacIntyre (1929)

1981. After Virtue

1988. Whose Justice? Which Rationality?

1990. Three Rival Versions of Moral Enquiry.

After VirtueGedachte-experiment:

• Natuurwetenschap wordt vernietigd

• Nieuwe generatie probeert kennis te herstellen

• Geen context van woorden als ‘neuronen’ en ‘atomen’ .

• Wetenschappelijke taal in onophefbare wanorde.

Huidige moraal:

zonder context, betekenisloos

Wat betekenen deze begrippen zonder context?

Waarden

Deugden

Nut

Vriendschap

Kritiek op het huidige ethische denken

God is dood!

Nietzsche 1844-1900

Liberalisme = wil tot macht

Het ongebonden mateloze zelf

Moderne ethiek: regels voor moraal

Regels zonder waarden

Liberalisme: RECHT boven GOED

Masker voor eigen belang

Gevolgdenken

Geen ruimte voor:

• Commitment

• Diepe menselijke motieven

Plichtsethiek

Houdt geen rekening :

• met menselijke verlangens

• het irrationele

Geen gedeelde waarden: emotivisme

Goed en kwaad zijn slechts emoties

Geen gedeelde waarden: subjectivisme

Goed en fout zijn subjectief

Rechten ongeboren kinderen

Rechten vrouwen

Huidige ethiek is fragmentarischEen handeling staat los van zijn betekenis:

het verhaal & de sociale rollen

Kritiek op het huidige ethische denken

•Mist waarden

•Emotie-moraal

•Subjectivistisch

•Fragmentatie i.p.v. eenheid

Verlangen naar de deugdethiek van Aristoteles

Deugdethiek heeft oog voor de mens

- Waarden (Wat is het goede leven?)

- Traditie & gebruik

- Relaties/ sociale rollen

- Eenheid van het leven

http://www.youtube.com/watch?v=hRx7fdbxNPI

Aristoteles(384-322 voor Christus)

Eudaimonia(Grieks)

• Geluk(t)

• Welvaart

• Menselijke bloei

• Goede geest

Menselijke essentie = verstand

Deugd = juiste midden kiezen

Wanneer ben je gelukt?

Waarden in de deugdethiekWord wie je bent!

Vervul je rol!

Algemene waardevolle deugden

Loyaliteit

Moed

Compassie

Redelijkheid

Zelfcontrole

Bedachtzaamheid

Beleefdheid

Dienstbaarheid

Oefening in excellentie

1.Bepaal een kwaliteit

2.Herinner een handeling bij deze kwaliteit

3.Wat maakte deze handeling goed of slecht?

4.Wat is het teveel van deze kwaliteit?

5.Wat is het te weinig van deze kwaliteit?

6.Formuleer een algemene leidraad

7.Wie ben je als je excellent bent?

Deugdethiek en relaties

Deugdethiek en eenheid van het leven

Aristoteles wankele fundament

De mens moet zijn natuurlijke doel nastreven.

Een excellent rationeel handelend wezen zijn.

De nieuwe deugdethiek van MacIntyre

Gemeenschapscontext

Deugd heeft erkenning nodig van sociale orde.

Waarden zijn ingebed in sociale orde.

Deugdethiek en traditie

Opvoeding en traditie vormen je karakter.

Wat deugdzaam is hangt af van je situatie.

Een rol vervul je binnen een gemeenschap.

Word wie je bent!Traditie

- Traditionele identiteit.

- Rol in een samenleving.

- Geërfd verleden.

- Speelruimte binnen traditie

Doelen van deugden

1.Waardevol handelen

2.Voltooiing persoonlijke queeste

3.Bouwen aan gezamenlijk narratief

Het verhaal staat centraal.

Wat is goed voor de gemeenschap?

Liberalisme: wat koop ik ervoor?

MacIntyre: wat zijn onze culturele waarden?

Kan dat wel in een democratie?

Burgers als consumenten…

College 4: Peter Singer

Het utilisme is juist!

Maar wat betekent dat in de complexiteit van de moderne werkelijkheid?

Ethiek

Waarden & normen kritisch bekeken

Tot ziens!