ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT · PDF fileENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT 1...
4
ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT 1 ENERGIETRANSITIE De EnergieTransitie is een initiatief van de Nederlandse overheid 1 dat een structurele verandering naar een duurzame energiehuishouding voorstaat. Met een 'duurzame energiehuishouding' wordt bedoeld dat Nederland in het jaartal 2050 voorziet in de energiebehoeften van de huidige generatie, zonder dat daarmee de behoeften van toekomstige generaties in gevaar worden gebracht. De transitie naar een duurzame energievoorziening vergt een mondiale lange termijn visie. De kern van deze visie is gebaseerd op het principe van de Trias Energetica: Energiebesparing: beperk de energievraag. Inzet duurzame energie: wek benodigde energie duurzaam op. Efficiënt gebruik van energie: wek de resterende energiebehoefte zo efficiënt mogelijk op. Duurzaam: De definitie die moet worden gehanteerd voor het begrip duurzaam is die uit het Brundtland-rapport (Our common future, 1987): “Sustainable development is development that meets the need for the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.” Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien. Uitgangspunt energiehuishouding: Trias Energetica Aan het principe van de Trias Energetica, die het principe van een duurzame energievoorziening weergeeft (zie ook paragraag 1.1) moet worden voldaan. Dat betekent dat eerst de vraag naar elektriciteit en warmte zoveel mogelijk moet worden gereduceerd. De energie die dan nog nodig is, moet zoveel mogelijk met duurzame energiebronnen opgewekt worden. In de derde stap moet de energie die toch uit fossiele brandstoffen opgewekt wordt zo efficiënt en schoon mogelijk worden geproduceerd. Ketenbenadering Voor het inzichtelijk maken van de effecten van duurzaamheid dient de hele keten meegenomen te worden. Om een voorbeeld te geven voor inzet van duurzame energie op basis van biomassa; voor de biomassa die daarvoor uit tropische landen wordt gehaald, dienen ook de milieu- en (maatschappelijke)kosten effecten van de productie daar en de transport naar Nederland meegenomen te worden in de gehele keten. De definitie van een keten is: verbonden en afgestemde (deel)-processen die leiden tot een voor een eindafnemer bevredigend product of dienst. De hoofdfases waaruit de keten van een product bestaat zijn: grondstof – productie – distributie – gebruik – afdanking/hergebruikfase. 1 Ministerie van Economische Zaken, www.ez.nl/Onderwerpen/Energie/Energietransitie
Transcript of ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT · PDF fileENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT 1...
ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT
1
ENERGIETRANSITIE De EnergieTransitie is een initiatief van de Nederlandse overheid1 dat een structurele verandering naar een duurzame energiehuishouding voorstaat. Met een 'duurzame energiehuishouding' wordt bedoeld dat Nederland in het jaartal 2050 voorziet in de energiebehoeften van de huidige generatie, zonder dat daarmee de behoeften van toekomstige generaties in gevaar worden gebracht. De transitie naar een duurzame energievoorziening vergt een mondiale lange termijn visie. De kern van deze visie is gebaseerd op het principe van de Trias Energetica: Energiebesparing: beperk de energievraag. Inzet duurzame energie: wek benodigde energie duurzaam op. Efficiënt gebruik van energie: wek de resterende energiebehoefte zo efficiënt mogelijk op. Duurzaam: De definitie die moet worden gehanteerd voor het begrip duurzaam is die uit het Brundtland-rapport (Our common future, 1987): “Sustainable development is development that meets the need for the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.” Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling waarbij de huidige wereldbevolking in haar behoeften voorziet zonder de komende generaties te beperken om in hun behoeften te voorzien. Uitgangspunt energiehuishouding: Trias Energetica Aan het principe van de Trias Energetica, die het principe van een duurzame energievoorziening weergeeft (zie ook paragraag 1.1) moet worden voldaan. Dat betekent dat eerst de vraag naar elektriciteit en warmte zoveel mogelijk moet worden gereduceerd. De energie die dan nog nodig is, moet zoveel mogelijk met duurzame energiebronnen opgewekt worden. In de derde stap moet de energie die toch uit fossiele brandstoffen opgewekt wordt zo efficiënt en schoon mogelijk worden geproduceerd. Ketenbenadering Voor het inzichtelijk maken van de effecten van duurzaamheid dient de hele keten meegenomen te worden. Om een voorbeeld te geven voor inzet van duurzame energie op basis van biomassa; voor de biomassa die daarvoor uit tropische landen wordt gehaald, dienen ook de milieu- en (maatschappelijke)kosten effecten van de productie daar en de transport naar Nederland meegenomen te worden in de gehele keten. De definitie van een keten is: verbonden en afgestemde (deel)-processen die leiden tot een voor een eindafnemer bevredigend product of dienst. De hoofdfases waaruit de keten van een product bestaat zijn: grondstof – productie – distributie – gebruik – afdanking/hergebruikfase.
1 Ministerie van Economische Zaken, www.ez.nl/Onderwerpen/Energie/Energietransitie
ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT
2
KENGETALLEN
Energie kengetallen
1kcal = 4,19*103 J = 4,19 kJ
Elektriciteit
1 kWh = 1000 W.h = 1000.3600 W.s (1 uur = 3600 s)
= 1000 * 3600 J/s * s
= 3.6000.000 J
= 3,6 MJ (megajoule)
Gas
1m3 = 31,65 MJ (megajoule)
Steenkool
1 kg = 23,50 MJ (megajoule)
Stookolie
1 kg = 41,00 MJ (megajoule)
Emissie factoren
Elektriciteit: 426 g CO2/kWh
(bron: Achtergrondgegevens Stroometikettering 2007, CE Delft 2008)
Brandstof Emissiefactor brandstof (g CO2/MJ)
Aardgas 56,1
Kolen 93,9
Voor andere emissiefactoren verwijzen we naar de tabel Nederlandse energiedragers en standaard CO2-emissiefactoren opgesteld door SenterNovem (http://www.broeikasgassen.nl/docs/Nederlandse lijst energiedragerlijst publicatieversie.pdf)
ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT
3
Mobiliteit
gram CO2/km
Personenauto's (gemiddeld)
- Stad 252
- Buiten 160
- Snelweg 182
Vrachtverkeer (10-20 ton) (gemiddeld) 673
Bussen (gemiddeld) 1079
Voor een uitgebreid overzicht van emissiefactoren en soorten brandstoffen verwijzen we naar het rapport: STREAM Studie naar TRansport Emissies van Alle Modaliteiten, CE Delft / 2008.
Energie productie
Elektrisch rendement Thermisch rendement gram CO2 / kWhKolencentrale 43% 810STEG 57% 365WKKcentrale 37% 41% 367HR ketel 107%HRe ketel 20% 87% 189Gasmotor 40% 45% 293
Netverliezen:
ELEKTRA 97% HUISHOUDENS
WARMTE 80% HUISHOUDENS
Gemiddelde energieverbruiken woning
Gas: 1.325 m3
Elektriciteit: 3.370 kWh
Voor verbruiken in andere sectoren (bijvoorbeeld chemische industrie) verwijzen we naar de verbuiken die staan vermeld in het document Cijfers en tabellen 2007 van SenterNovem.
ENERGIETRANSITIE EN KENGETALLEN CE DELFT
4
Duurzame energie opties Windenergie op land en op zee
Wind op land: - uitgangswaarde 2000 vollast uren/jaar Wind op zee: - uitgangswaarde 3500 vollast uren/jaar
Zonne-energie: fotovoltaïsche zonne-energie (PV) en thermische zonne-energie
fotovoltaïsche zonne-energie (PV): zonlicht wordt omgezet in elektriciteit - uitgangswaarde 810 vollast uren/jaar
thermische zonne-energie:. zonlicht wordt omgezet in warmte en warm tapwater - uitgangswaarde 810 vollast uren/jaar
− Waterkracht − Bio-energie Voor meer gegevens over duurzame energie verwijzen we naar het Protocol Monitoring Duurzame Energie, update 2006, opgesteld door SenterNovem (http://www.senternovem.nl/mmfiles/protocol monitoring DE 2006_tcm24-209343.pdf) en het document Cijfers en tabellen 2007 van SenterNovem.
