Een nieuwe stap in Passend Onderwijs: gemengde groepen van sbo, cluster 3 en 4

Ina Rook (Prisma)&

Cathy van Tuijl (Saxion)

Een geïntegreerde school voor SO en SBO

• Krachten bundelen

• Talenten benutten

• Kansen bieden

Kernwaarden

Kernteams

Meerwaarde

• Doorgaande lijn

• Dekkend aanbod / thuis nabij

• Gepersonaliseerd waar mogelijk

• Ontwikkelingsgericht

• Rijk aanbod aan creatieve, technische, culturele en sportieve activiteiten

• Koers richting integratie met de zorg

Praktisch

-Eén geïntegreerde school met twee nummers

-Leerlingen met een TLV SO (categorie1-2-3)

-Leerlingen met een TLV SBO

-Zorg en onderwijs / onderwijs en zorg

Kwaliteit op orde

Onderzoek

Professionalisering

Lesson study en intervisie

Netwerk

Zelfevaluatie

Onderzoek gemengde groepen

Centrale vraag: ‘Hoe tevreden zijn de leerkrachten met de samenvoeging van het onderwijs en wat zijn de behoeften van leerkrachten?’

Eerste onderzoek: oktober/november 2016, 8 groepen en 13 leerkrachtenVervolgonderzoek: mei/juni 2017: 10 groepen, 11 leerkrachtenherhaling met de vraag: wat is er intussen veranderd?

Opzet onderzoeken

Observaties: CLASS, dimensie pedagogische ondersteuning

Semi-gestructureerde interviews met gespreksleidraad

Vragenlijsten gericht op pedagogische en didactische

ondersteuning, self-efficacy bij gedrag- en leerproblemen

en attitude t.a.v. inclusie, op basis van bestaande

vragenlijsten.

Resultaten observaties CLASS

Positief klimaat:

Positief pedagogisch

handelen

Negatief klimaat:

Milde vorm van irritatie

Sensitiviteit leerkracht:

Hoge sensitiviteit

Kindperspectief:

leerkrachten volgen lln op

sommige momenten, op

andere momenten meer

controle

Weinig verandering tussen meting 1 en 2

Resultaten interviews meting 1

Verandering in groepssamenstelling per leerkracht wisselend;

leerkrachten met groepen met 5 of meer cluster-4-leerlingen

minder tevreden.

Mate waarin leerkrachten verandering ervaren lijkt geen 1:1

relatie met feitelijke verandering te hebben.

Meeste leerlingen ervaren

volgens leerkrachten geen

grote verandering.

Leerkracht 1 uit sbo: veranderingen“Voor mij is er eigenlijk niet zo veel veranderd. Ik heb nog precies zo’n groep als ik de afgelopen 2/3 jaar ook al had, met een combinatie van leerproblemen, gedragsproblemen, ontzettend divers. “

“Ik zit nu met mijn groep bij de Enkschool vleugel. Dat is een hele andere populatie, ik merk het op het plein, voor mijn kinderen is het goed. Mijn drukke kinderen hebben minder triggers, doordat de Enkschool een andere populatie is. “

Leerkracht uit cluster 3; veranderingen“Het klassenmanagement is wel even een dingetje geweest, omdat er 5 leerlingen van het SBO kwamen, die zijn toch wel hele andere structuur gewend als ik kijk naar de dag hoe dat gaat, het gaat bij ons allemaal wat langzamer. Die moeten daar wel aan wennen. Je merkt ook wel dat die kinderen wat mondiger zijn dan onze kinderen, om toch nog even dat onderscheid te maken. Je bent gewoon een compleet nieuwe groep, dus dat is vooral even weer je plekje vinden voor iedereen: waar sta ik, wat zijn dit voor kinderen? Je bent een nieuwe groep, dus je moet eigenlijk opnieuw beginnen.“

Vervolg interviews meting 1

+ Open voor samenvoeging onderwijsvoorzieningen

+ Met en van elkaar leren (leerkrachten en leerlingen)

- Methode, aanpak en doelen verschillen per groep,

behoefte aan afstemming en doorgaande lijn

- Bij een deel van de leerkrachten: gedragsproblemen

of te grote niveauverschillen tussen leerlingen,

behoefte aan werkplekken op de gang, behoefte aan

prikkelvrije ruimte en achtervang, pleinregels

Interviews meting 2 (einde jaar 1)

In grote lijnen hetzelfde beeld:

-Zowel voor- als nadelen aan gemengde groep

-Gedragsproblemen en niveauverschillen

binnen de groep vaak als obstakels genoemd

(niet voor iedereen)

-Leren met en van elkaar komt op gang

-Halfjaarlijkse kindbeoordeling heeft voor- en nadelen

Leerkracht uit cluster 4: gedrag

“De sbo-leerlingen brengen rust in de groep: zijn sociaal-emotioneel net even wat sterker. Tegelijkertijd kan een so leerling ontzettend ploffen ... Dus daar praten we dan over: ‘wat is dan veiligheid en wat willen we met elkaar, en wie zorgt ervoor dat jij je niet veilig voelt’… een heel open en eerlijk gesprek. En die so-leerling gaf ook wel eerlijk aan dat zijn gedrag niet altijd gepast is. Wat kan hij doen om te veranderen?“

Voorlopige conclusie onderzoek gemengde groepen

Uitgangspunten

• Krachten bundelen

• Talenten benutten

• Kansen bieden

Ervaring van leerkrachten is gemengd maar “er is geen weg meer terug”

Samenvoeging levert praktische problemen op: methodekeuze, toetsvormen en –momenten, vormgeving rapporten: dat kost tijd.

Bedankt voor uw aandacht!

Zijn er vragen?

i.rook@sokampen.nl

c.vantuijl@saxion.nl