Een nieuw perspectief op het koloniaal verleden?
Transcript of Een nieuw perspectief op het koloniaal verleden?
Een nieuw perspectief op het koloniaal verleden?
Remco Raben
Docentendag Memo - 23 juni 2017 - Bronbeek Arnhem
Nieuw perspectief?
• Waarom is kolonialisme relevant?
• Kolonialisme = geweld
• Kolonialisme = moderniteit
• Opposities en grensoverschrijdingen
• Koloniale geschiedenis in maatschappelijk debat
1. Waarom is koloniale geschiedenis relevant?
*Effecten voor Indonesië -staatsontwikkeling -economie -cultuur *Wereldwijde repercussies -westerse dominantie -‘westerse’ waarden *Invloed op Nederland *Maatschappelijk debat
New Imperial History
Nederlandse omgang met het koloniale verleden
• Koloniale geschiedenis als weerlicht
• Koloniale geschiedenis als amnesie
• Koloniale schande
• Koloniale trots
• Nederlands kolonialisme als exceptie
Bijzetting van de Indische urn, monument op de Dam, 1950
Nusa Kambangan Soekamiskin
Kampong Makassar Tanjong Priok
Ann Stoler: Culturele afasie
Koloniale schande
Koloniale trots
Nederland overzee: VOC-zaal,
Rijksmuseum
De Lombokschat
2013
c.1900-1930
Nederlands kolonialisme als exceptie
Mariniers verlenen eerste hulp bij zuiveringsactie bij Surabaya
Malang, juli 1947. Nationaal Archief, Dienst voor Legercontacten, fotograaf onbekend
2. Kolonialisme = geweld
Boni-expeditie, 1906, gevangenneming van de vorst van Boni, Lapapawoi (Collectie Museon)
Het dorp Badjowé na de verovering, 1905 (Collectie NIMH)
Puputan Badung, Bali, 1906
Kuta Reh, Alaslanden, Aceh, 1904
Koloniaal geweld
• Banda 1621: 10,000+
• Batavia 1740: 10,000
• Grote Postweg: 12,000
• Padri Oorlog (1821-1837): 50,000+
• Java Oorlog (1825-1830): 200,000
• hongersnood Demak: 50,000+
• veroveringsoorlogen: 50,000
• Aceh Oorlog (1873-1910): 100,000
• dekolonisatieoorlog: 100,000
Opgepakte moordenaars van Bronto Tissot, Java, 1927 Foto Spaarnestad
Vierde klas kweekschool Probolinggo, 1913 Tropenmuseum
3. Kolonialisme = moderniteit
Bragaweg, Bandoeng, ca. 1910 en 1920. Tropenmuseum en KITLV
Leerlingen en leraar in een Rugby, oefenauto van openbare ambachtsschool in Medan Ca. 1930. IWI, Tropenmuseum
Indië Weerbaar,
Batavia 1916
Jong Islamieten Bond
en Pramuka
Indonesisch gezin, ca. 1930. Collectie KITLV, Leiden
Rudolf Mrázek, A certain age. Colonial Jakarta through the memories of its intellectuals (2010)
4. Opposities en grensoverschrijdingen
Partha Chatterjee: The rule of colonial difference
Armijn Pane (1908-1970) Belenggoe (Ketenen) (1940)
Bekijk dit filmfragment hier.
5. Koloniale geschiedenis in maatschappelijk debat
Executie in Zuid-Sumatra, wrsch. Gedong Tataan Januari 1949
Interneringskamp Indo- Europeanen, 1946
Weduwen van slachtoffers van het bloedbad bij Rawah Gede, met advocate Liesbeth Zegveld en ambassadeur De Zwaan, 2011
“Nederlandse beroepshistorici hebben wat betreft de koloniale geschiedenis hun plichten ernstig verzaakt.”
Gloria Wekker
Cultureel archief
Anousha Nzume: Wit verleden?
Slot: Kolonialisme in het onderwijs
• Kolonialisme is relevant. Agendeer het.
• Laat Inherente gewelddadigheid zien
• Bespreek morele dimensies en standpunten
• Geef aandacht aan multiperspectiviteit
• Creëer wantrouwen jegens nationale zingeving, b.v. door aandacht voor minderheden