een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via...

55

Transcript of een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via...

Page 1: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking
Page 2: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

een initiatief van

Page 3: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Deze avond

1.Wat is de opdracht van de gemeenteraad/OCMW-raad

2.De gemeenteraad/OCMW-raad

3.Wat is mijn statuut als raadslid

4.Burgers participeren

Page 4: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Opdracht van de raad•Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan

•Raadplegen van de bevolking

•Vertegenwoordigen van de bevolking

•Bevoegd voor participatie

•Controleren en opvolgen van meerjarenplan, college, beslissingen,…

Page 5: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Controleren en opvolgen via

• notulen en zittingsverslagen

• inzage in en kopieën van dossiers, stukken en akten

• uitzondering voor individuele steundossiers

• mondelinge en schriftelijke vragen aan de bestuursorganen

• uitgebreide technische uitleg vragen over de stukken uit de dossiers (via algemeen directeur)

• het recht om gemeentelijke en OCMW instellingen bezoeken

• toevoegen agendapunten

modaliteiten hierover worden opgenomen in huishoudelijk reglement

Maak gebruik van de deontologische code

Page 6: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

In de praktijk erg verschillend qua dynamiek, impact,…

Wetten/decreten kunnen de goede werking niet bepalen

Erg veel mogelijk, hangt af van de rol van de voorzitter, de ondersteuning van de raadsleden en personeel competenties,… enz..

Page 7: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?Nu ik ook OCMW-raadslid ben mag ik een cliëntendossier van het OCMW laten kopiëren om grondig te kunnen bestuderen.

JUIST NIET JUIST

Page 8: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ !

“….De leden van de raad voor maatschappelijk welzijn kunnen, behalve voor de dossiers die betrekking hebben op de persoonlijke levenssfeer van cliënten van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn of hun onderhoudsplichtigen, een afschrift verkrijgen van die dossiers, stukken en akten.”

Bron: Art. 75 decreet lokaal bestuur

NIET JUIST

Page 9: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

De Gemeente-en OCMW-raad

Page 10: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Deze avond

1.Wat is de opdracht van de gemeenteraad/OCMW-raad

2.De gemeenteraad/OCMW-raad

3.Wat is mijn statuut als raadslid

4.Burgers participeren

Page 11: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

De uitnodigingen

•De voorzitter van de gemeenteraad en OCMW-raad beslist tot bijeenroeping of op verzoek

•van college/vast bureau

•van burgemeester

•van 1/3 of 1/5 van de raadsleden

•uitnodiging 8 dagen vooraf

Page 12: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Agenda en toegevoegde agendapunten

•Voorzitter stelt agenda samen met minimaal de punten van het college of vast bureau

•Raadsleden kunnen zelf agendapunten toevoegen:

•Tot 5 dagen voor de vergadering

•mét toegelicht voorstel van beslissing

Page 13: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

De voorzitter leidt de vergadering

• Principe: openbare vergadering

• uitgezonderd: vergadering persoonlijke levenssfeer of op verzoek van 2/3 van de gemeenteraadsleden …….

• Raadsleden beraadslagen mee en beslissen mee

• behalve bij belangenvermenging (zie verder)

• Raadsleden hebben het recht om vragen aan burgemeester en college/vast bureau te stellen

• Mondeling of schriftelijk

• Volgens procedure huishoudelijk reglement !

Page 14: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Meerderheid raadsleden moet aanwezig zijn bij het stemmen

Meerderheid van de stemmen om te beslissen

• Tellen niet mee: onthoudingen, ongeldige en blanco stemmen

• Bij staking van stemmen = voorstel is verworpen

• uitgezonderd bij aanstellingen van kandidaten

Principe: mondelinge stemming

Stemgedrag wordt opgenomen in de notulen

Uitzondering: geheime stemming bij

• vervallenverklaring mandaat,

• leden bestuursorganen, vertegenwoordigers in andere organen

• Individuele personeelszaken

Page 15: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?Ik kan die avond niet op de raad aanwezig zijn, dus moet ik een volmacht geven aan een collega-raadslid

JUIST NIET JUIST

Page 16: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het !

Hierin is niet voorzien in het decreet lokaal bestuur en dus kan het niet. Raadsleden moeten persoonlijk aanwezig zijn.

Bron: Art. 26 decreet lokaal bestuur

NIET JUIST

Page 17: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Voorbeeldstemming:

Gemeente Pulderwezel telt 31 raadsleden

Quorum = minstens 16 aanwezigen

16 ja en 15 nee: voorstel

aangenomen

10 ja, 7 nee en 14 onthoudingen:

voorstel aangenomen

15 ja, 15 nee en 1 onthouding:

voorstel verworpenwegens staking van

stemmen

Minder dan 16 aanwezig: geen

stemming mogelijk !

Page 18: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

De raad heeft de volheid van bevoegdheid

• Alle bevoegdheden die niet specifiek zijn toegewezen aan college en/of burgemeester en/of vast bureau…

De raad kan bevoegdheden delegeren aan het college of het vast bureau

• Spanningsveld raad versus college/vast bureau

• Spanningsveld meerderheid versus oppositie

De raad moet aantal zaken zelf blijven doen (delegatie is niet mogelijk)

• Politieverordeningen

• Belastingreglementen

• Aanstelling algemeen directeur en financieel directeur

• …

Page 19: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

• De raad bepaalt het belastingreglement, het college int de belastingen

• De raad beslist over de rechtspositieregeling van het personeel, het college (of de algemeen directeur) werft aan

• De raad keurt de aanbesteding goed, het college doet de gunning

• …

De raad beslist, het college/vast

bureau is verantwoordelijk

voor de uitvoering

Page 20: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Gemeenteraadscommissies

• Oprichting en samenstelling door de gemeenteraad

• Evenredige verdeling

Een commissie werkt zoals de gemeenteraad

• Heeft een voorzitter

• Is openbaar

• Bereiden dossiers voor

• Adviseren

• Beslissen niet (gemeenteraad)

• Horen deskundigen en belanghebbenden

• …

Page 21: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Een raadslid mag niet deelnemen aan de bespreking én stemming over punten waarbij:

• Hij/zij een rechtstreeks belang bij heeft

• Echtgeno(o)te, bloed- en aanverwanten t.e.m. 4e graad een persoonlijk belang bij hebben

• t.e.m. 2e graad bij voordrachten van kandidaten, benoemingen, afzettingen of schorsingen

Page 22: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?De vriendin waarmee mijn zoon samenwoont is kandidaat algemeen directeur in mijn gemeente. Ik mag hierover niet mee beslissen !

JUIST NIET JUIST

Page 23: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ !

Indien ze wettelijksamenwonend zijn mag u niet mee beslissen

Bron: Art. 27 decreet lokaal bestuur

Indien ze niet wettelijk samenwonend zijn mag u wel mee beslissen

Page 24: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Een raadslid mag niet deelnemen aan de vaststelling of goedkeuring van het meerjarenplan, het budget en de jaarrekening van:

• Een instantie waaraan hij/zij rekenschap aan verschuldigd is.

• Bv. waarvan u tot het uitvoerend orgaan behoort

• Bv. u bent lid van de raad van bestuur van een gemeentelijke vzw, maar niet als vertegenwoordiger van gemeente

• tenzij hij/zij als vertegenwoordiger van het bestuur tot het uitvoerend orgaan behoort

Page 25: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Belangenvermenging en integriteitsregels

Een raadslid:

mag geen overeenkomsten sluiten met het eigen bestuur

mag niet als advocaat of

notaris werken in geschillen waar de gemeente bij

betrokken is

mag niet als vakbonds-

afgevaardigdeoptreden binnen het eigen lokaal

bestuur

moet de deontologische

code van het eigen bestuur respecteren

Page 26: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Huishoudelijk reglement

•Moet opnieuw aangenomen worden bij het begin van de bestuursperiode

•Kan altijd aangepast worden door de raad wanneer nodig/zinvol

•Vult de regels uit het Decreet Lokaal Bestuur aan

•Moet praktisch bruikbaar zijn

Page 27: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Deontologische code

•Bevat:

•waarden en normen voor integer gedrag

•concrete gedragsregels

• Kan aangepast worden wanneer nodig/wenselijk

•Het proces naar een deontologische code is belangrijk

Page 28: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Het college van burgemeester en schepenen / het vast bureau

•Bereidt de beraadslagingen en de besluiten van de raad voor

•Voert de besluiten van de raad uit

•Heeft toegewezen bevoegdheden

Page 29: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking
Page 30: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking
Page 31: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Deze avond

1.Wat is de opdracht van de gemeenteraad/OCMW-raad

2.De gemeenteraad/OCMW-raad

3.Wat is mijn statuut als raadslid

4.Burgers participeren

Page 32: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Presentiegeld voor de raadszittingen

• Slechts één presentiegeld per dag ook wanneer beide raadsvergaderingen na elkaar plaatsvinden

Andere vergaderingen: via huishoudelijk reglement

• gemeenteraadscommissies

• de vergaderingen met de vertegenwoordigers van IVA’s

• de vergaderingen waarvoor het aanwezigheidsquorum niet werd bereikt

• gedeeltelijk bijgewoonde vergaderingen

• vergaderingen die hervat worden.

Bedrag minimaal 48,77 euro en maximaal 213,32 euro (sinds 1 oktober 2018)

Page 33: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Politiek verlof

Raadsleden die werken in privésector

• ½ of hele dag per maand (minder of meer dan 10.000 inwoners)

• Werkgever vordert een deel terug van de gemeente

Raadsleden die werken bij een overheid

• 2 dagen per maand dienstvrijstelling

• 2 of 4 dagen facultatief (tot of + 80.000 inwoners)

Page 34: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?Minder dan een vierde van alle raadsleden in vorige legislatuur maakte gebruik van een politiek verlofregeling

JUIST NIET JUIST

Page 35: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ !

JUIST

Het was zelfs minder dan 15% van de raadsleden die hievangebruik maakte

Bron: VVSG-bevraging bij gemeente- en ocmw-raadsleden in april 2018

Page 36: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Verlof en tijdelijke vervanging

Ouderschapsverlof

• geboorte of adoptie: 15 weken

Vervanging wegens medische redenen, studieredenen of verblijf in buitenland

• Indien 12 weken of langer afwezig

• Met attest arts, onderwijsinstelling, opdrachtgever

Palliatief verlof of verlof om ziek familielid bij te staan

• Indien 12 weken of langer afwezig

• Verklaring op eer

Page 37: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Deze avond

1.Wat is de opdracht van de gemeenteraad/OCMW-raad

2.De gemeenteraad/OCMW-raad

3.Wat is mijn statuut als raadslid

4.Burgers participeren

Page 38: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?Jongeren zijn ondertussen goed vertegenwoordigd in de raad. Minstens een derde van de raadsleden is jonger dan 30 jaar ?

JUIST NIET JUIST

Page 39: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het !

Jongeren onder de dertig vormen niet meer dan 2% van onze raadsleden ! Ze zijn dus erg slecht vertegenwoordigd !

Bron: VVSG-bevraging bij gemeente- en ocmw-raadsleden in april 2018

NIET JUIST

Page 40: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

“De gemeenteraad voert een beleid op het vlak van de betrokkenheid en de inspraak van de burgers of van de doelgroepen”

• Artikel 304 van het Decreet Lokaal Bestuur:

Page 41: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

BurgersWorden geïnformeerd

Worden geraadpleegd

Adviseren

Co-produceren

Beslissen mee

Organiseren mee

Page 42: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Film – burgerparticipatie, alles start met een idee

Page 43: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ ?Facebook is het belangrijkste sociale medium voor raadsleden.Dit wil zeggen dat 65% van onze raadsleden hierop actief tot zeer actief zijn.

JUIST NIET JUIST

Page 44: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

‘Kwist het’ !

JUIST

65% van de raadsleden is inderdaad actief tot zeer actief op Facebook

Bron: VVSG-bevraging bij gemeente- en ocmw-raadsleden in april 2018

Page 45: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Film – tips van raadsleden

Page 46: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Tot slot, als raadslid :

Page 47: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Stuur ik op de hoofdlijnen

Controleer ik de uitvoering

Raadpleeg en vertegenwoordig ik de burgers

Page 48: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Betrouwbaar

Betrokken

Competent

Als raadslid

ben ik BBC

In de omgang met collega-raadsleden, het college, de administratie en de burgers…

Page 49: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

• Werk actief mee in uw fractie

• Verwerf invloed

• Ontwikkel vaardigheden

• Lever correctdienstbetoon

• Durf neen te zeggen, het maakt uw ja eens zoveel waard

• Bewaar evenwicht tussen gezin, job en politiek

Betrouwbaar

Page 50: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

• Maak kennis met uw gemeente-(bestuur)

• Ook met de diensten, adviesraden, gemeente zelf

• Zoek een persoonlijke gids of begeleider

• U bent een aanspreekpunt voor alle burgers

• Onderhoud pers-contacten

Betrokken

Page 51: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

• Specialiseer u

• Maar bewaar ook een globale kijk

• Ken de historiek van het beleid

• Informeer u grondig

• Volg vorming

Competent

Page 52: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Schrijf een opdracht aan jezelf

Page 53: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Zoek op tegen volgende avond:

tarief aanvullende personenbelasting (%)

tarief opcentiemen onroerende voorheffing

?

?

Page 54: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

Volgende avond:

•Strategische planning – meerjarenplanning

•Beleids- en beheerscyclus en Gemeentelijke financiën

Page 55: een initiatief van - Exello.net Avond 2.pdf · Opdracht van de raad •Sturen op hoofdlijnen via het meerjarenplan •Raadplegen van de bevolking •Vertegenwoordigen van de bevolking

EINDE