“Geld boven Groningers?”Een discoursanalyse van het publieke

gasdebat in Nederland

Irene Kelder, MAMaartje Harmelink, MAdr. Annette Klarenbeek

dr. Joana Duarte

Gaswinning Groningen• Gaswinning jarenlang geaccepteerde vorm van

energieopwekking

• Aardbevingen in Groningen leiden tot weerstandin de regio.

GasTerra• Exclusieve verkoper van het Groningengas

• Verwant aan NAM: aandeelhouders als Shell, Exxon en de Nederlandse staat

“Shell, Exxon en Staat, ramp voor Grunn en klimaat!”

Discursieve analyse(Potter, 1996; Edwards & Potter, 2001; Te Molder, 2009)

• Taal is geen neutraal middel

• Op zoek naar patronen in de interactie

• Inzicht in gesprekszorgen

• Gesprekszorgen: in communicatie rekening mee houden

Dataverzameling Zoektermen:• Onderwerpen: gas, gasdebat, gaswinning• Actoren: GasTerra, NAM, GroenFront • Plaatsen: Groningen, Loppersum, Hoogezand

Coosto: Facebook, Twitter, LinkedIn

Tussen 1 januari 2009 en 21 mei 2015: 25.923 berichten

Pieken in data• Zeven pieken in gasdebat

• Op zoek naar data over GasTerra: drie pieken

Dataset

Piek gasdebat18 februari 201510.00 – 13.00

Piek GasTerra27 t/m 29 januari 2015

Totaal

Facebook 186 77 263

Twitter 42 10 52

Totaal 228 87 315

PatronenOverkoepelend patroon:• Het in twijfel trekken van de integriteit van

overheid en ondernemers • Beschuldigingen uiten van list en bedrog• Benadrukken van financiële belang• Creëren van slachtofferschap

Voorbeeld uit de dataHet in twijfel trekken van de integriteit van overheid en

ondernemers: beschuldigingen uiten van list en bedrog

Fragment 1:Kletsen over onderzoeken is je eigen straatje schoonvegenen riekt naar geveinsd medeleven. Het wijzen naar het besluitvan Loppersum, januari 2014, toont ook niet van enige oprechtheidomdat op andere plaatsen in Groningen de boringen werdengeïntensiveerd. Ik lees in deze reactie geen begrip, maar "zoethoudertjes" - die overigens niet smaken en verre van oprecht overkomen. Het is erg moeilijk op deze manier nog enig vertrouwen te stellenin het beleid van deze minister en zijn mede-regeerders.(Facebook, 18/02/2015, 10:45)

Patronen GasTerraPatroon 1:• Afschuiven van verantwoordelijkheden

• Het leggen van verantwoordelijkheid bij GasTerra• Beschuldigingen van het afschuiven van

verantwoordelijkheden

Patroon 2:• Het ondermijnen van de geloofwaardigheid

van GasTerra

Voorbeeld uit de dataHet ondermijnen van de geloofwaardigheid van GasTerra

Fragment 2:MVO bij GasTerra? Ik denk dat het bij gerecycled papier, Fair Trade koffie en fietsplan werknemers blijft. #hzgas(Twitter, 28/01/2015, 12:51)

Conclusie• Gesprekszorg: naïviteit

• Inzicht in gesprekszorgen: rekening mee houdenin communicatie-uitingen

Bedankt!

Vragen?

irene.kelder@hu.nl