E-Commerce: tips & trends (mei 2007)

E-Commerce: tips & trends

Graydon Academy for Credit Management

Lunchcauserie 30 Mei 2007

Johan Vandendriessche

Advocaat, De Wolf & Partners

I. Juridische aspecten verbonden aan een website

De contractuele aspecten inzake creatie en uitbating van een website

– Precontractuele aspecten

– Contractuele aspecten

De domeinnaam

– De keuze van een domeinnaam

– De bescherming van een domeinnaam

De inhoud van een website: intellectuele eigendom

– Auteursrechten & rechten op software

– (Deep-)Linking, Framing & Metatags

Contractuele aspecten

Creatie en uitbating van een website

– IT-overeenkomsten • Website Development Agreement

• Website Hosting Agreement

• Website Maintenance Agreement

– Keuze verschillende dienstverleners / één globale dienstverlener

Essentiële elementen van IT-contracten

– Middelenverbintenis / resultaatsverbintenis

– Intellectuele eigendom (met inbegrip van vrijwaringen)

– Prijsmechanismen • Vaste prijs (“fixed price” / “lump sum contracts”)

• “Cost reimbursable” contracts

• Time & Materials contracts


Beginselen inzake precontractuele onderhandelingen

– Goede trouw

– Informatieplicht

– Sanctionering: precontractuele aansprakelijkheid (“culpa in

contrahendo”) op grond van artikel 1382-1383 B.W.

Wederzijdse informatieplicht

Contractualisering via preambule en clausules inzake informatieplichten

(Opgelet: bewoording kan belangrijke impact hebben op verplichtingen van

dienstverlener!)


Website Development Agreement

– Opdracht van de ontwikkelaar

– Waarborgen (lastenboek, conformiteit met de specificaties)

– Verantwoordelijkheid

– Voorlopige/definitieve oplevering (kalender!)

– Schadevergoeding wegens vertraging

– Recht op herziening door de klant in de loop van het contract

– Intellectuele eigendom / toegang tot de broncodes


Website Hosting Agreement

– Opdracht van de dienstverlener

– Beveiliging

– Aansprakelijkheid

– Opzeggingsmodaliteiten / wijziging van dienstverlener

– Niveau van dienstverlening • Beschikbaarheid (SLA)

• Rapportering

– Verwerking persoonsgegevens?


Website Maintenance Agreement

– Beschrijving van de onderhoudsprestaties (preventief/curatief/evolutief

onderhoud)

– Middelenverbintenissen of resultaatsverbintenissen (SLA)

– Uitsluiting uit het onderhoudsveld

– Link met de waarborgen

– Tijdstip en modaliteiten van de interventie, gradatie van de problemen

– In gebreke blijven dienstverlener

– Intellectuele rechten (rechten op/toegang tot de broncode)

– Onderhoud door een derde

Domeinnaam

Registratie

– Toetredingsovereenkomst (b.v. algemene voorwaarden DNS)

– Principe: “eerst komt, eerst maalt”

Bescherming

– Intellectuele eigendomsrechten (b.v. merkenrecht)

– Oneerlijke handelspraktijken (b.v. handelsnaam)

– Wet wederrechtelijke registratie domeinnamen

Procedures:

– Gewone rechtbanken (stakingsprocedure)

– Alternatieve procedure (b.v. DNS => CEPINA)

Inhoud van een website: intellectuele eigendom

Auteursrechten & rechten op software (W. 30 juni 1994)

– Sterk gereglementeerde materies

– Specifieke regels die moeten worden nageleefd

– Belangrijke formaliteiten (geschrift, notificatie, registratie, ...)

Belang?

– Creatie website • Eigen creatie

• Werknemer

• Dienstverlener (“werk in opdracht”)

– Wie is eigenaar van de creatie?


Auteursrecht

– Exclusief recht op “werken van letterkunde en kunst”

– Ruime interpretatie • Materialisatie

• Originaliteit

Patrimoniaal recht

– Exclusief recht op exploitatie (in de ruime zin van het woord)

(Onvervreemdbaar) Moreel recht

– Recht op vaderschap

– Recht op integriteit


Auteur?

– Natuurlijke persoon

– Rechtspersoon?

Beschermingsmodaliteiten?

– Loutere creatie

– Geen registratie vereist (“registered copyright”), maar soms wel nuttig

Overdracht

– Strikte voorwaarden

– Schriftelijk ten aanzien van auteur


Relatie werkgever – werknemer

– Basisprincipe: het auteursrecht komt toe aan de auteur

– Overdraagbaar via arbeidsovereenkomst of collectieve

overeenkomst (b.v. arbeidsreglement)

– Opgelet voor de regels van dwingend recht (winstdeelname)

Relatie opdrachtgever – aannemer

– Basisprincipe: het auteursrecht komt toe aan de aannemer

– Versoepelde overdracht via overeenkomst onder bepaalde

voorwaarden:

• Niet-culturele sector of reclamewereld

• Overdracht uitdrukkelijk bedongen

• Overdracht toekomstige exploitatiewijzen mogelijk


Linking

– “Surface linking” • Legale website

• Geen verwarringstichting

– “Deep linking” • In principe niet toegestaan

– Strijdig met eerlijke handelsgebruiken?

– Strijdig met moreel auteursrecht?

Framing

– In principe niet toegestaan: eerlijke handelspraktijken / auteursrechten

Metatags

– In principe legaal

– Opgelet: eerlijke handelspraktijken & merkenrecht

Contractualisering van linking & framing

II. Reclame Online

Reclame onder Belgisch recht

– WHPC

– Wet Elektronische Handel

Reclame via de website

Inzameling van persoonsgegevens via website

Direct marketing per elektronische post

Virale marketing


Artikel 22 WHPC:

“elke mededeling die rechtstreeks of onrechtstreeks ten doel heeft de

verkoop van produkten of diensten te bevorderen, met inbegrip van

onroerende goederen, rechten en verplichtingen, ongeacht de plaats of

de aangewende communicatiemiddelen”.

Verkoopsbevorderende mededeling

Technologieneutraal: Internet wordt geviseerd

Zeer ruime interpretatie in rechtspraak en rechtsleer


Artikel 2, 7° Wet Elektronische Handel:

– “elke vorm van communicatie bestemd voor het direct of indirect

promoten van goederen, diensten of het imago van een onderneming,

organisatie of persoon die een commerciële, industriële of

ambachtelijke activiteit of een gereglementeerd beroep uitoefent”

Uitgesloten (zijn “op zich” geen reclame):

– “informatie die rechtstreeks toegang geeft tot de activiteit van een

onderneming, organisatie of persoon, in het bijzonder een domeinnaam

of een elektronisch postadres”

– “mededelingen die onafhankelijk en in het bijzonder zonder financiële

tegenprestatie zijn samengesteld”


Twee verschillende definities

– Rechtsleer is verdeeld over omvang definities

– VAN EECKE en SCHREURS: definitie Wet Elektronische Handel =

ruimer

– MONTERO: definities hebben dezelfde inhoud

– Wetgever (voorbereidende werkzaamheden): niet zeker

Standpunt MONTERO is wellicht juist

– Indien WHPC enger zou zijn: restcategorie reclame die niet

onderworpen is aan verbodsbepalingen WHPC

– Indien WHPC = Wet Elektronische Handel: bepaalde

reclamebepalingen in Wet Elektronische Handel overbodig

Conclusie: twee verschillende definities, één reclamebegrip

Reclame via de website

Website

– Banner

– Pop-up, pop-under, floating ads

– Interstitial messages

– Zoekmachines, metatags en hyperlinks

Wet Elektronische Handel

– Herkenbaarheid (artikel 13, 1°)

– Aanduiding van herkomst (artikel 13, 2°)

– Verkoopsbevorderende mededelingen (artikel 13, 3°)

– Geen verdere specifieke reglementering

Inzameling persoonsgegevens via website

Privacy disclaimer (artikel 9 Wet Verwerking Persoonsgegevens)

– Verwijzing onderaan webpagina (i.h.b. op pagina’s waar

persoonsgegevens worden ingezameld), eventueel mogelijkheid tot

downloaden

– Stilzwijgende toestemming, maar uitdrukkelijke toestemming is

aangewezen

Bij verwerkingen voor doeleinden van direct marketing

– Algemeen: mogelijkheid tot opt-out voorzien bij inzameling (artikel 34

Besluit Verwerking Persoonsgegevens)

– E-mail: opt-in voorzien bij inzameling

– Combinatie?

Reclame per elektronische post

Elektronische post?

– “elk tekst-, spraak, geluids- of beeldbericht dat over een openbaar

communicatienetwerk wordt verzonden en in het netwerk of in de

eindapparatuur van de ontvanger kan worden opgeslagen tot het door

de afnemer wordt opgehaald"

– Zeer ruime definitie: online chatting, SMS, e-mail, voice mail, USENET

(?)

– Faxbericht? • A contrario uitgesloten door Richtlijn 2002/58/EG en artikel 29bis WHPC


Algemeen beginsel: opt-in

– Vereiste van voorafgaande, vrije, specifieke en geïnformeerde

toestemming • Uitdrukkelijk? Werkgroep Artikel 29.

• Stilzwijgend? Kh. Nijvel 6 november 2003.

• Artikel 1, §8 Wet Verwerking Persoonsgegevens: relevant?

Uitzonderingen (soft opt-in)

– Bestaande klantenrelatie

– Rechtspersonen

Recht van verzet

– Opgelet voor valkuilen!


Initiatiefrecht van adverteerder?

– Wettekst en voorbereidende werkzaamheden lijken dit uit te sluiten

– FOD Economie staat dit toe onder voorwaarden • Naleving wetgeving verwerking persoonsgegevens

• Voldoende duidelijk onderwerp in bericht

• Initieel bericht: geen reclameboodschap

• Uitdrukkelijke toestemming

• Redelijke termijn

• Informatie over recht van verzet (optioneel)

Virale marketing

Wat is virale marketing?

– “een marketing techniek die tracht bestaande sociale netwerken te

benutten om zo de bekendheid van het merk te vergroten of positieve

associaties te bewerkstelligen op een wijze die te vergelijken is met een

virale epidemie” (Wikipedia)

– Gedeeltelijk vergelijkbaar met mond-tot-mondreclame

Succes kan wellicht verklaard worden door potentieel tot omzeiling strenge

wetgeving inzake reclame per elektronische post en door hoge effectiviteit

van reclame (door de spontaniteit)

Diverse vormen: juridische reglementering is moeilijk eenduidig vast te

stellen

Virale marketing

Opbouw van de reclameboodschap

– Gaat het om reclame? (pro memorie)

– Naleving algemene en bijzondere bepalingen inzake reclame

– Herkenbaarheid van reclame • Artikel 13, 1° Wet Elektronische Handel

• Grenzen aan creativiteit van adverteerder

– Aanduiding van herkomst • Artikel 13, 2° Wet Elektronische Handel

Virale marketing

Verspreiding van de reclameboodschap

– Verspreiding via gecentraliseerd systeem • Voordeel: controle door adverteerder van inhoud

• Nadeel: verwerking van persoonsgegevens

– Door verspreiders (vrijgesteld van wettelijke verplichtingen onder artikel 3, §2 Wet

Verwerking Persoonsgegevens)

– Door adverteerder: verplichtingen zijn afhankelijk van aard van de verwerking

– Verplichtingen inzake Wetgeving Verwerking persoonsgegevens • Geen eigen doeleinden

• Eigen doeleinden

Virale marketing

Verspreiding van de reclameboodschap

– Verspreiding via gedecentraliseerd systeem • Voordeel: geen verwerking persoonsgegevens na initiële verspreiding

– Legaliteit initiële verspreiding nagaan

– Indien verspreiding gebeurt door derden: vrijwaring in overeenkomst (artikel 3, §2

Wet Verwerking Persoonsgegevens is niet van toepassing!)

– Verspreiding door doelpubliek: FOD Economie meent dat reglementering reclame

per elektronische post niet van toepassing is

• Nadeel: verlies controle inhoud

• Verlies van hoedanigheid van reclame via artikel 2, 2° Wet Elektronische Handel?

III. Contractuele aspecten van e-commerce

Juridische kader

Algemene principes inzake elektronisch contracteren

Informatieplicht Wet Handelspraktijken

Informatieplicht Wet Elektronische Handel

Verzakingsrecht en bescherming consument

(Wet Handelspraktijken)

Juridische kader

Algemene rechtsregels die overeenkomsten beheersen

– Verbintenissenrecht (B.W.)

Specifieke wetgeving inzake elektronische handel

– Wet Handelspraktijken (W. 14.7.1991) • Verkoper

• Consument

• Verkoop op afstand

– Wet Elektronische Handel (W. 11.3.2003) • Diensten van de informatiemaatschappij

• Dienstverlener

• Afnemer van de dienst

Algemene principes inzake elektronisch contracteren

Geldigheid van elektronische overeenkomsten?

– Principe van consensualisme

– Art. 16 Wet Elektronisch Handel

Bewijsaspecten

– Bewijsovereenkomsten • Consumenten

• Geen consumenten

– Algemene voorwaarden (tegenwerpelijkheid) • Toepasselijk recht & bevoegdheid

– Elektronische handtekening

Informatieplichten

Informatieplichten voortvloeiend uit algemene of bijzondere wetgeving

– b.v. artikel 83 W. Venn.

Informatieplicht voortvloeiend uit Wet Handelpraktijken

– Bij tekoopaanbieding

– Bevestiging van informatie

– Wordt niet behandeld: bijzondere regime inzake financiële diensten

Informatieplicht voortvloeiend uit Wet Elektronische Handel

– Algemeen toegankelijke informatie

– Informatie die moet worden verstrekt ingeval het mogelijk is elektronisch

te contracteren

Cumulatieve toepassing (in functie van toepassingsgebied)!

Informatieplicht Wet Handelspraktijken

Bij de tekoopaanbieding

– Inhoud

– Manier • Helder en duidelijk

• Aangepast middel

Bevestiging van informatie

– Inhoud

– Manier • Schriftelijk of via duurzame drager

• Ter beschikking van en toegankelijk voor consument

Sanctie

– Tekoopaanbieding / bevestiging van informatie

– Verzakingsrecht

Uitzonderingen

Informatieplicht Wet Elektronische Handel

Informatie die permanent toegankelijk moet zijn

– Grosso modo gelijklopend met Wet Handelspraktijken

– Verschillen • Bijkomende informatie

• Prijsaanduiding

• Afwijkende bedingen tussen niet-consumenten zijn mogelijk / afwijkingen voor

specifieke gevallen

Informatie die verstrekt moet worden indien het mogelijk is een

overeenkomst te sluiten

Verzakingsrecht en bescherming consument

(Wet Handelspraktijken)

Verzakingsrecht

– Formele vereisten inzake het verzakingsrecht

– Uitoefening • Geen motivering vereist

• Geen schadevergoeding verschuldigd

• Geen formaliteiten zoals aangetekend schrijven vereist

• Termijn

– Duur (7 dagen / 3 maanden)

– Aanvangspunt van de termijn

Bijzondere bescherming consument

– Uitvoeringstermijn

– Verbod om voorschot of betaling te eisen gedurende bedenktermijn (verzakingsrecht)

• Interpretatie

• Uitzonderingen

Praktijkboek Recht & Internet

Thema’s:

- Aansprakelijkheid op internet

- Bescherming van het privé-leven

- Computercriminaliteit

- Contracteren rond internet

- De elektronische handtekening

- Elektronische handel / Reclame online

- Het internet / Werking en toepassingen

- Intellectuele Eigendomsrechten / Merkenrecht

- Vrijheid van meningsuiting

R. de Corte (ed.)

Meer info? www.vandenbroele.be

Bedankt voor uw aandacht!

Vragen?

Johan Vandendriessche

Advocaat

De Wolf & Partners

T. 02/289.29.92

F. 02.289.27.75

E-mail: [email protected]

WWW: www.dewolf-law.eu

mailto:[email protected]



http://www.dewolf-law.eu/



E-Commerce: tips & trends (mei 2007)

Business

Transcript of E-Commerce: tips & trends (mei 2007)