Duurzaamheidsverslag ENGIE Services 2015 · Om te werken aan een betere wereld moeten we...

Duurzaamheidsverslag 2015 ENGIE Services 1

DuurzaamheidsverslagENGIE Services2015

Een betere routeVoorwoord

Zoals u in dit verslag kunt lezen, heeft ons bedrijf in 2015 veel bereikt op het gebied van duurzaamheid. Maar wat verstaan we eigenlijk onder dit begrip? Volgens Wikipedia is duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen ‘een vorm van ondernemen gericht op economische prestaties (profit), met respect voor de sociale kant (people), binnen de ecologische randvoorwaarden (planet)’. Voor ons bedrijf betekent duurzaamheid dat wij in alles wat we doen op de lange termijn de beste keuzes willen maken voor Mens, Milieu, Markt en Maatschappij.

De wereld om ons heen is complex, verandert snel en we werken in een hevig concurrerende markt. In dit speelveld betekent duurzaamheid dat je als bedrijf ergens in gelooft en dat je, met alle in de loop der jaren opgebouwde kennis, ervaring en vakmanschap, bereid bent om je principes te verdedigen. Duurzaamheid is durven kiezen voor een bétere route in plaats van de snelste of gemakkelijkste weg. Het

betekent investeren in samenwerkingsvormen, waarbij partners naar elkaar luisteren, elkaar respecteren en zij verantwoordelijkheid, vertrouwen en kracht geven en nemen.

Duurzaamheid heeft alles te maken met open, transparant en integer handelen en je kwetsbaar durven opstellen. Mensen die daaruit opmaken dat duurzaamheid soft, naïef of zelfs onzakelijk is, kunnen niet verder van de waarheid zitten. Duurzaamheid vraagt namelijk meer dan ooit om kennis, visie, scherpte, alertheid, lef en koersvastheid. Duurzaamheid is elke dag keihard werken, maar het levert ook veel op. En daar zijn we trots op.

Han BloklandCEO ENGIE Nederland

2Duurzaamheidsverslag 2015 ENGIE Services


Mens

MaatschappijMarkt

Ons verhaal

Milieu

Cofely is nu

ENGIE Services

Veiligheid hoog

in het vaandel

Opleiding en

ontwikkeling

staat centraal

The Green Quest:

zoektocht naar

duurzaam

ondernemen

Bijdragen aan

een duurzame

maatschappij

Marktleider in

technische

en duurzame

oplossingen

Ketenverant-

woordelijkheid

in de praktijk

Kleinere

CO2-footprint

Op weg naar

een circulaire

maatschappij

Onze MVO

missie, visie

en strategie


Inhoudsopgave

Voorwoord 2

Ons verhaal

Verantwoorde, duurzame groei 5

Over ons 6

Visie, missie, strategie 7

MVO Governance 7

Materialiteitsanalyse 8

Over dit verslag 8

Mens

Ons belangrijkste kapitaal 9

Health & Safety 10

Asbest: uw en onze zorg 11

Duurzame inzetbaarheid 12

Strategische Personeelsplanning 13

Opleiding en ontwikkeling 14

Onze ambassadeurs 16

ENGIE NL Management Way 17

Diversiteit 18

Inclusiviteit 19

Milieu

Zorg voor het ‘natuurlijk kapitaal’ 20

CO2-footprint 21

Stap voor stap een duurzamere bedrijfsvoering 23

CO2 & Mobiliteit 24

Circulariteit 25

Circulair inkopen: een fundamenteel

andere manier van denken 26

Industriële symbiose: een nieuwe

propositie? 27

Interne Green Quest 28

Markt

Oplossingen voor duurzame waarde creatie 29

Duurzame oplossingen 30

TCO-benadering voor WKO-installaties 32

Warmte en koude in Leidsche Rijn Centrum 33

Snel en energiezuinig invriezen is de nieuwe

maatstaf 34

Smart energieverbruik door digitale

toepassingen 35

Duurzame innovatie 36

Samen antwoorden bedenken

op toekomstige vragen 37

Ketenverantwoordelijkheid 38

Circulaire verlichting voor Schiphol 39

Een dubbele waarde creatie met

biomassavergisting 40

Maatschappij

Betrokken partner bij de wereld om ons heen 41

Integriteit 42

The Green Quest 43

The Green Quest bij Center Parcs 44

The Green Quest bij ABN AMRO 46

Community Investment 47

Colofon 48


Verantwoorde, duurzame groei

Ons verhaal

Om te werken aan een betere wereld moeten we daadwerkelijk stappen zetten. Een grote opgave, waarbij we ons richten op diverse maatschappelijke ontwikkelingen met een grote impact: de energietransitie, verduurzaming, digitalisering en veranderende verhoudingen, oftewel nieuwe netwerkstructuren en samenwerkingsverbanden.

‘Duurzaamheid’ past bij ons bedrijf, we hebben het begrip al jaren

geleden concreet vertaald naar vier essentiële aspecten: mens, milieu,

markt en maatschappij. Daarbij meten én verbeteren we continu onze

eigen impact. We zijn transparant in onze bedrijfsvoering en zijn

daarover voortdurend in gesprek met onze stakeholders. Wederzijdse

motivatie en inspiratie, daar draait het om. Samen vinden we zo telkens

weer slimmere, betere en duurzamere oplossingen.

Ons verhaalOns verhaal Ons verhaalMens Ons verhaalMilieu Ons verhaalMarkt Ons verhaalMaatschappij

Visie, missie, strategie

Over dit verslag

MVO Governance

Materialiteitsanalyse

Cofely is nu ENGIE Services

Cofely is nuENGIE Services

Over ons



Cofely heet sinds 21 maart 2016 ENGIE Services. Deze naamswijziging onderstreept de positie van ENGIE Services in de energietransitie. Han Blokland, voorheen CEO van Cofely Nederland, is benoemd tot CEO van ENGIE Nederland. In deze positie is hij verantwoordelijk voor zowel ENGIE Services als ENGIE Energie (voorheen GDF SUEZ Energie Nederland).

ENGIE Services loopt dankzij innovatieve en duurzame energieoplossingen voorop in de energietransitie. Wij geven richting aan deze verandering en helpen klanten (bedrijven, instellingen en consumenten) om de stap van een fossiele naar een 100% duurzame energiehuishouding te maken.

Cofely (nu ENGIE Services) sloot het boekjaar 2015 af met een omzet van € 1,095 miljard. Eind 2015 telde de organisatie 6.139 medewerkers.

De Groep ENGIEDe ENGIE Groep biedt consumenten, steden en de zakelijke markt de meest efficiënte en innovatieve energieoplossingen, gebaseerd op haar expertise in vier belangrijke sectoren: duurzame energie, energy efficiency, kennis van en ervaring met LNG en digitale technologie.

ENGIE ontwikkelt haar bedrijfsactiviteiten (elektriciteit, aardgas en energiediensten) rond een model dat gebaseerd is op ‘verantwoorde groei’ en gaat op die manier de uitdagingen van de energietransitie aan: met het streven de klimaatverandering tot een minimum te beperken, door duurzame energie beschikbaar te maken, leveringszekerheid te bieden en zorg te dragen voor een verantwoord gebruik van beschikbare bronnen.

ENGIE telt wereldwijd 154.950 medewerkers en boekte in 2015 een omzet van 69,9 miljard euro. De Groep, die op de beurzen van Parijs en Brussel wordt genoteerd onder de naam ENGI, is vertegenwoordigd in de belangrijkste internationale indexen.

ENGIE Groep committeert zich aan historisch akkoord COP21

De op 12 december 2015 door 196 landen ondertekende overeenkomst voor een versnelde wereldwijde energietransitie omvat een stappenplan om de opwarming van de aarde voor 2020 tot maximaal +2°C te beperken.

Bewust van haar eigen verantwoordelijkheid en de belangrijke rol die ENGIE speelt in de transitie naar een CO2-vrije economie, heeft zij bijzondere aandacht voor de CO2-emmissiehandel, als ook de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen en universele toegang tot duurzame energie.


ENGIE Services levert een substantiële bijdrage aan de houdbaarheid van de wereld waarin we leven.In haar visie, missie en strategie presenteert ENGIE Services zich als een hoogwaardige, innovatieve technologiepartner, die een leidende positie claimt in de huidige, snel veranderende samenleving. ENGIE Services richt zich in het bijzonder op vier maatschappelijke ontwikkelingen met een grote impact, te weten de energietransitie, verduurzaming, digitalisering en veranderende verhoudingen (nieuwe netwerkstructuren en samenwerkingsverbanden).

ENGIE Services zet zich actief in voor de creatie van een energie- en CO2 -neutrale maatschappij met een circulaire economie.In onze zoektocht naar slimmere, betere en duurzamere technologische oplossingen nemen wij zelf het voortouw. Wij zijn blijvend in gesprek met klanten, leveranciers, maatschappelijke organisaties en overheden. MVO-doelstellingen op het gebied van mens, milieu, markt en maatschappij worden transparant geformuleerd en gemonitord. Zo streven we intern en extern naar duurzame groei die past bij de ontwikkeling van ENGIE Services en de maatschappij waarin wij werken en leven. ENGIE Services vertaalt duurzaamheid concreet naar vier essentiële aspecten: mens, milieu, markt en maatschappij.

Onze bijdrage aan een betere wereldVisie, missie, strategie


MVO in de praktijkMVO Governance

In 2015 hebben we een transversaal programma MVO opgezet. In dit programma is, onder leiding van een Executive Committee-lid, een koppeling gemaakt tussen onze missie, visie en strategie en onze MVO ambities op de thema’s mens, milieu, markt en maatschappij. We hebben, op basis van een gap-analyse bepaald, waar we ons in 2016 op gaan richten en een nieuwe governance structuur voorgesteld.

Om ons beleid praktisch uit te kunnen voeren, stelt onze MVO Stuurgroep (meerjarige) doelstellingen op, die worden vastgesteld door het Executive Committee. De voortgang wordt jaarlijks beoordeeld volgens een besturingscyclus op basis waarvan het beleid en de doelstellingen kunnen worden bijgesteld. De resultaten worden jaarlijks gepubliceerd in het duurzaamheidsverslag op onze website. Wij informeren al onze medewerkers regelmatig over het gevoerde beleid, de uitgangspunten en de voortgang van onze acties.

Over dit verslagVerantwoording

In dit Duurzaamheidsverslag hebben wij de belangrijkste prestaties van ENGIE Services, voorheen Cofely Nederland, op het gebied van duurzame ontwikkeling en maatschappelijk ondernemen in het jaar 2015 op een rijtje gezet. Wij maken daarbij een onderverdeling in de vier segmenten mens, milieu, markt en maatschappij.We hebben in dit verslag een zorgvuldige selectie gemaakt van onderwerpen die relevant zijn voor onze stakeholders: medewerkers, klanten, leveranciers, ketenpartners, kennisinstellingen en NGO’s. Tientallen medewerkers en klanten zijn door middel van interviews actief betrokken bij de totstandkoming van de inhoud van dit verslag. De teksten zijn goedgekeurd door alle geïnterviewden en een deel van het Executive Committee.Alle duurzaamheidsactiviteiten maken een integraal onderdeel uit van onze missie, visie en strategie. In dit Duurzaamheidsverslag ligt de nadruk op transparante communicatie over en monitoring van de verschillende duurzaamheidsactiviteiten in 2015 van ENGIE Services NV.

Relevante duurzaamheidsthema’sMaterialiteitsanalyse

Een belangrijke vraag die we ons ieder jaar stellen is; wat zijn de belangrijkste duurzaamheidsonderwerpen voor ons? We gebruiken daarbij ISO 26000 als referentie. Dat vormt de leidraad voor onze acties en gesprekken met onze stakeholders.

Uit de materialiteitsanalyse die wij in 2014 hebben gedaan en in 2015 hebben herzien, komen de volgende onderwerpen in de waardeketen als belangrijkste naar voren:• het terugdringen van de CO2-uitstoot (ISO 26000 thema: Voorkomen van

milieuvervuiling, Duurzaam gebruik van hulpbronnen) en• het anticiperen op het veranderende klimaat (Klimaatverandering).• haar relatie met medewerkers (Werkgelegenheid en arbeidsrelaties), het creëren van een gezond en veilig werkklimaat (Gezondheid en veiligheid op het werk),• investeren in de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers (Persoonlijke

ontwikkeling en training op de werkplek) en• zorgvuldig, uitlegbaar en consistent handelen ten aanzien van haar

stakeholders (Eerlijk zakendoen).

Deze en aanvullende thema’s worden nu al meegenomen in de dialoog met interne stakeholders. Daarnaast zoeken we over deze onderwerpen actief de dialoog op met externe stakeholders.





Ons belangrijkste kapitaalMens

Onze medewerkers zijn ons belangrijkste kapitaal. Zij maken het verschil bij onze klanten en zijn onze ambassadeurs. Duurzame inzetbaarheid en veiligheid van onze medewerkers vormt hierbij de sleutel tot waardevolle prestaties.

Wij stellen ons tot doel:• voor iedereen gelijke kansen te creëren zodat wij de diversiteit

van de arbeidsmarkt weten te benutten. Hierdoor creëren wij een organisatie die aansluit bij de wereld om ons heen;

• blijvend te investeren in onze medewerkers door te sturen op veiligheid, vitaliteit en duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt.

Opleiding en ontwikkeling

9%+medewerkers

Duurzame inzetbaarheid

4,23%

Strategische Personeelsplanning

Inclusiviteit

Diversiteit

91,6%8,4%

Health & Safety

0,93


Veilig werken en thuiskomenHealth & Safety

Met ons Health, Safety & Environment beleid nemen we alle maatregelen om mens en milieu te beschermen, te voldoen aan weten regelgeving en onze bedrijfsreputatie te beschermen. Aan het aspect veiligheid (safety) hechten we een groot belang. Veel van onze medewerkers doen risicovol werk. Onder veiligheid vallen de maatregelen die we nemen om risico’s te verkleinen en ervoor te zorgen dat medewerkers veilig hun werk kunnen doen en daarna ook weer veilig thuiskomen. VeiligheidsrecordVeiligheid heeft al jaren onze hoogste prioriteit. We nemen elk jaar stappen om de veiligheid verder te verbeteren. We streven naar 0 ernstige ongevallen in 2018. In 2015 behaalden we opnieuw de laagste ongeval-rating ooit. De injury frequency was 0,93 per miljoen gewerkte uren (2014: 1,95). Er vonden onder medewerkers en inleners twaalf ongevallen met verzuim plaats (2014: 17). Twee van onze bedrijven waren helemaal vrij van verzuimongevallen. PreventiebeleidHet jaar 2015 stond qua veiligheid grotendeels in het teken van asbest. Het was hét thema op de landelijke HSE-dag. Ook werd een werkgroep asbest opgericht, die zich in 2015 vooral richtte op preventie. Daarnaast was er landelijk aandacht voor de life-saving rules en de toepassing van ongevalsanalyse methoden zoals root-cause-analyse en tripod. We hebben in 2015 een start gemaakt met een eenduidige opleidingsstandaard voor eigen personeel en ingeleende medewerkers. Ook werd een nieuwe lijn veiligheidskleding ontwikkeld. ENGIE Services Zuid, voorheen Cofely Zuid, bepaalde hiervoor de norm voor wat betreft veiligheid en comfort. De lijn is vervolgens geschikt gemaakt voor alle bedrijven. Verder hebben in 2015 bijna 2.500 medewerkers het online trainingsprogramma E-Driver, dat veilige en duurzame verkeersdeelname bevordert, gevolgd. Voor 2016 wordt een aantal programma’s uit 2015 voortgezet (asbest, opleidingen, kleding) en wordt er verder gewerkt aan het ontwikkelen van gemeenschappelijke standaarden voor training-on-the-job, meldingen en werkplekinterventies.

Verzuimongevalfrequentie

eigenmedewerkers

1,772013

1,032015

1,512014


ingeleendemedewerkers

1,522013

0,612015

0,572014


eigen en ingeleendemedewerkers

1,722013

0,932015

1,262014

2.1 Mens > Veiligheid


Asbest: uw en onze zorgHealth & Safety


Asbest mag sinds 1993 niet meer gebruikt en verkocht worden. Toch is het nog volop aanwezig in gebouwen. Asbest verwijderen is een specialistische en kostbare klus en de wetgeving hierover is complex. Wij zien asbest als een gezamenlijke zorg waarbij we klanten graag behulpzaam willen zijn. Onze prioriteiten zijn het zo goed mogelijk beschermen van eigen en ingeleende medewerkers en klanten tegen de gevaren van asbest. PreventieOm onze werkwijze te verbeteren, is een werkgroep asbest opgericht, die zich richt op drie fasen: 1. Preventie, 2. Uitvoering en 3. Afhandeling. In 2015 heeft de werkgroep zich vooral beziggehouden met preventie. Door goed contact met klanten te onderhouden en hen al in het voortraject om gedetailleerde informatie te vragen, willen we voorkomen dat medewerkers tijdens het uitvoeren van hun werk onverwachts in aanraking komen met asbest. Ook is aandacht besteed aan de manier waarop inventarisatierapportages beoordeeld moeten worden. UitvoeringIn 2016 gaat de werkgroep asbest de verzamelde kennis over zaken als wetgeving en aansprakelijkheden breed verspreiden binnen de organisatie. Door specifieke doelgroepen te benaderen, zoals management teams, commercieel medewerkers, projectmanagers en werkvoorbereiders, hopen we al in het voortraject het verschil te kunnen maken.Daarnaast wordt in 2016 fase 2 opgepakt. Medewerkers krijgen bij de uitvoering van hun werk te maken met strikte werkinstructies rond asbest. Het doel van het formuleren van strikte voorwaarden is nodig om werknemers qua kennis en gedrag duidelijk te maken dat veiligheid boven behulpzaamheid gaat als er asbest in het spel is. RaamovereenkomstAsbest was op 15 oktober 2015 hét thema tijdens de landelijke HSE-dag (Health, Safety & Environment) en stond het hele jaar bij alle bedrijven hoog op de agenda. Naast het nemen van maatregelen om het bewustzijn over dit onderwerp bij medewerkers te vergroten, sloten we een raamovereenkomst met een gerenommeerd asbest adviesbedrijf. Hierdoor maken we deskundigheid breder beschikbaar voor medewerkers en klanten en kunnen we nog beter asbestveilige en asbestvrije oplossingen realiseren.



Flexibele, veerkrachtige en gezonde medewerkers

Duurzame inzetbaarheid

De maatschappij verandert en ons bedrijf verandert mee. Dat vraagt natuurlijk ook iets van ons personeel. Onze mensen zijn ons belangrijkste kapitaal. Om onze doelstellingen te kunnen realiseren zijn wij afhankelijk van de flexibiliteit, veerkracht, fysieke en mentale gezondheid van onze medewerkers. Door hen verantwoordelijk te maken voor hun eigen langjarige inzetbaarheid en werkvermogen kunnen zij investeren in een duurzame persoonlijke ontwikkeling en flexibel meebewegen met onze veranderende organisatie. Het stimuleren en faciliteren van duurzame inzetbaarheid moet leiden tot hogere medewerkerstevredenheid en een lager verzuimpercentage (3% of lager).

Integraal en herkenbaar beleidEen landelijk projectteam, met daarin een vertegenwoordiging van alle bedrijven, geeft invulling aan een driejarenplan. Hierin zijn targets en tussentijdse mijlpalen afgesproken, die worden gerapporteerd aan de directie. Ambassadeurs zorgen voor afstemming tussen het projectteam en de bedrijven. In 2018 moet er een integraal en herkenbaar beleid zijn op het gebied van duurzame inzetbaarheid.

Activiteiten in 2015In 2015 is het landelijk projectteam gestart. Eerste prioriteit was een eenduidige aanpak van vitaliteit en inzetbaarheid. Andere zaken die in 2015 op het gebied van duurzame inzetbaarheid zijn beetgepakt, zijn onder meer:• Inrichting van eenduidige verzuimregistratie over alle NL bedrijven heen in

SAP;• Tender en implementatie van een andere wijze van medische dossier

registratie;• Subsidieaanvraag duurzame inzetbaarheid;• Pilot: Eigen Regie (onderzoek naar belemmeringen bij medewerkers om zelf

regie te nemen bij arbeidsongeschiktheid);• Pilot: Laevo (bewegingsondersteuning voor medewerkers met lage

rugklachten);• Pilot: Topkeuring;• Pilot: Sleutel aan je eigen energie;• Pilot: Health Challenge;• Inrichting bedrijven ambassadeur-teams.

In 2016 ligt de focus op verdere uitrol van het driejarenplan duurzame inzetbaarheid, onder meer met een informatie campagne voor medewerkers, implementatie van nieuwe rolverdeling & werkwijzen en ontwikkeling van tooling op het gebied van duurzame inzetbaarheid.

4,23%4,03%

2013

2015

4,38%2014

Ziekteverzuim

2.2 Mens > Duurzame Inzetbaarheid

Ziekteverzuim




De juiste persoon op het juistemoment met de juiste kosten!

Strategische Personeelsplanning

Strategische Personeelsplanning is het vermogen van een organisatie om ervoor te zorgen dat de juiste mensen op het juiste moment, op de juiste plaats en tegen de juiste kosten duurzaam kritieke functies bezetten, zowel op de korte als de lange termijn. Op die manier willen we een optimale situatie creëren, waarin wij onze business strategie kunnen uitvoeren.

Transversaal programmaStrategische Personeelsplanning (SPP) is een onderdeel van het transversale programma Strategisch Resource Management. Voor dit programma hebben wij in 2015 onze pijlen op drie thema’s gericht: 1. SPP, 2. het vernieuwen van het functiehuis voor senior posities en 3. inzet flexibele arbeid. SPP is volgens Arjen Brouwer, HR-manager bij ENGIE Infra & Mobility, erg belangrijk. “Ten eerste krijgen we binnen afzienbare tijd te maken met de uitstroom van een grote groep pensioengerechtigde medewerkers. Ten tweede zijn we als organisatie bezig met een transitie. We willen een duurzame technologisch dienstverlener zijn die voorop loopt in de energietransitie. Om onze strategische doelen te kunnen halen, moeten we nadenken over de kennis en competenties die hiervoor nodig zijn en nu al kijken naar de arbeidsmarkt. Oftewel, bepalen hoe we onze huidige medewerkers duurzaam inzetbaar houden – zodat zij niet alleen ‘job fit’, maar ook ‘future fit’ zijn – en welke profielen we wellicht van buiten moeten aantrekken.”

Personeelsbehoefte“We hebben in 2014 een proces ontwikkeld met een stappenplan en een toolkit. Hiermee helpen we ons management de toekomstvisie te vertalen naar kwalitatieve en kwantitatieve personeelsbehoefte voor de komende jaren’, vertelt Arjen. “In 2015 zijn we met een roadshow langs de bedrijven gegaan om de HR community en het senior management mee te nemen in het gedachtegoed van SPP. Een meegekregen opdracht was het in kaart brengen van de mogelijke gevolgen van de ouder wordende medewerkers. Wij hebben toen met een procesteam van HR-managers en business partners van alle bedrijven een analyse gemaakt van de toekomstige uitstroom van de ouder wordende medewerker en de kansen en bedreigingen die dit met zich meebrengt voor onze organisatie. Alle resultaten en aanbevelingen zijn aan de directie gepresenteerd. We hebben geconcludeerd dat de uitstroom de komende tien jaar groot is (circa 20%) en dat dit de jaren daarna verder toeneemt. We zien hier een kans om de plekken die vrijkomen in te vullen met ‘future fit’ medewerkers, nieuwe profielen die passen bij nieuwe strategische richtingen.

Stip op de horizonIn 2016 bepalen we welke concrete thema’s we centraal en landelijk gaan oppakken, bijvoorbeeld op het gebied van de energietransitie en digitalisering. Vervolgens gaan we dit oppakken en meetbaar maken. Uiteraard blijven wij de organisatie hier over informeren.



Investeren in kennis, kundeen motivatie

Opleiding en ontwikkeling

Onze mensen spelen een fundamentele rol bij het realiseren van onze strategische doelstellingen op het gebied van energietransitie, digitalisering, verduurzaming en het inspelen op veranderende verhoudingen. Teamwork en vakmanschap in alle sectoren en lagen van de organisatie zijn belangrijker dan ooit. Door continu te investeren in opleiding en ontwikkeling houden wij de kennis, kunde en motivatie van onze medewerkers actueel en op een hoog niveau. Maatschappelijke ontwikkelingenMaatschappelijke ontwikkelingen versterken het belang van een goed doordacht opleidings- en ontwikkelingsprogramma. Denk aan de verwachte uitstroom van ouder wordende medewerkers, de instroom van generatie-Y medewerkers - die geboeid willen worden, niet gebonden - en de wijzigingen in het technisch onderwijs. Investeren in opleidingen en ontwikkeling is cruciaal om als bedrijf de juiste mensen op het juiste moment op de juiste plek te hebben en om een aantrekkelijke werkgever te blijven. Resultaten in 2015In aantallen mensen hebben we in 2015, 9% procent meer medewerkers getraind dan in 2014. De ontwikkeling van de medewerkers richt zich op drie gebieden: veiligheid, techniek en management.Dat veiligheid veel prioriteit heeft binnen de organisatie laat de hoge vertegenwoordiging zien van 64,8 procent binnen het totale opleidingsaanbod voor veiligheidstrainingen. Zoals elk jaar is er naast het Trainee Programma ook in 2015 een succesvol Young Talent Programma geweest, waarbij we een achttal jonge talenten een stap verder hebben geholpen in hun leiderschapsontwikkeling. In 2015 zijn 89 deelnemers gestart met het Senior Management Programma. In totaal nemen bijna 150 senior managers deel aan dit programma, dat een hoge waardering krijgt van de deelnemers. Daarnaast werd de ENGIE NL Management Way ontwikkeld - een trainingsprogramma voor onze leidinggevenden - de eerste training gaat in het eerste kwartaal van 2016 van start.



2.4

Opleidingsuren 2015

Direct

Projectgebonden indirecten

Overige indirecten

Gemiddeld per medewerker

27,7

23,6

8,4

24,0

Gem. aantal urenper werknemer

Aantal deelnemers aan trainingen per jaar:

Ontwikkelingsgebieden 2013 2014 2015 % van het totale trainingsaanbod

Management 1014 1399 1888 25,1%

Veiligheid 4269 4434 4865 64,8%

Techniek 590 1057 760 10,1%

5873 6890 7513 100,0%

Aantal medewerkers

Medewerkers naarleeftijdscategorie

2.3 Mens > Strategische Personeels Planning

35-3925-29 30-34<25 40-44 60-6450-54 55-5945-49 65+

434 596 670 789 1097 897 887 614 17138

Instroom en uitstroom medewerkers per leeftijdsgroep

74 15 85 42 59 44 45 42 54 34 46 46 29 28 13 26 6 71 4 40

2.3 Mens > Strategische Personeels Planning

35-3925-29 30-34<25 40-44 60-6450-54 55-5945-49 65+

Onze ambassadeursOpleiding en ontwikkeling

De twaalf trainees die in 2015 in twee groepen het Trainee Programma hebben afgerond, zijn inmiddels in vaste dienst. “Onze trainees zijn ambassadeurs van ENGIE Services, voorheen Cofely”, zegt programmamanager Marrigje Mollenhof. “Ze zijn jong, hoogopgeleid en ambitieus. Het zijn professionals die begrijpen dat een organisatie als die van ons zich voortdurend moet ontwikkelen en die precies weten wat daarvoor moet gebeuren. We noemen de trainees daarom ook wel onze change agents.” Synergie en samenwerkingHet ambassadeurschap werkt volgens Marrigje twee kanten op. “Wij helpen trainees met onze kennis en ons netwerk een stapje verder in hun persoonlijke ontwikkeling. Andersom zijn trainees waardevol voor ENGIE Services, omdat zij onze organisatie in korte tijd heel goed leren kennen en verder helpen ontwikkelen. Het Trainee Programma werkt zo als een snelkookpan. Daarbij is het voor trainees heel natuurlijk om over schuttingen heen te kijken.

In 2015 heeft één van onze trainees een opdracht gedaan bij ENGIE, voorheen GDF SUEZ Energie Nederland. Zo versterken trainees de synergie tussen verschillende afdelingen èn bedrijfsonderdelen. Daarnaast leveren trainees een bijdrage aan de transversale programma’s. Dit zijn onze bedrijfsbrede programma’s gericht op het optimaliseren van processen, het terugdringen van de faalkosten en het versnellen van de organisatieontwikkeling. Zo dragen ook trainees bij aan meer samenwerking en de éénwording van ons bedrijf.” Veranderende maatschappijJaarlijks telt het Trainee Programma gemiddeld tien deelnemers per groep. Marrigje signaleert dat de vraag in de loop der jaren is veranderd. “Vroeger draaide het vooral om technisch personeel, rond 2007 waren we op zoek naar toekomstige projectleiders en nu zoeken we vooral mensen die ons kunnen helpen bij de grote uitdagingen die maatschappelijke veranderingen van ons bedrijf vragen. Je ziet daarbij dat het opleidingsniveau toeneemt.” Wat Marrigje ook opvalt is de man-vrouwverhouding binnen het Trainee Programma. “Die was in 2015 voor het eerst 50-50. Dat betekent dat ook steeds meer vrouwen ENGIE Services beschouwen als een aantrekkelijke werkgever en daar zijn we natuurlijk erg blij mee.”





ENGIE NL Management Way Opleiding en ontwikkeling

De ENGIE NL Management Way (EMW) is een nieuw professionaliseringsprogramma voor alle leidinggevenden binnen de organisatie, gericht op managementvaardigheden binnen de drie pijlers People, Business en Group. “De EMW resulteert in een eenduidige taal en cultuur van leidinggeven. Dat is belangrijk, want de rol van leidinggevenden is cruciaal om de transitie te kunnen maken naar een duurzame technologisch dienstverlener die voorop loopt in de energietransitie”, zegt Mariëtte Koster, Management Development Officer bij ENGIE Services.

Stimuleren en faciliterenLeidinggevenden hebben volgens Mariëtte een belangrijke rol bij het stimuleren en faciliteren van hun teams in de veranderingen. “Je hebt motivatie nodig voor innovatie. Een medewerker die zich gehoord voelt en goed gefaciliteerd wordt, zal gemakkelijker meegaan in en bijdragen aan de transitie. Leidinggevenden nemen medewerkers mee in onze visie op de toekomst; in het verbreden en vernieuwen van onze dienstverlening. Dat vraagt om oog voor mensontwikkeling, kennis over en ervaring met businessprocessen en samenwerking over de bedrijven heen.”

MensontwikkelingDe EMW begint met de mens-kant van leidinggeven. “In het programma-aanbod staan managementvaardigheden centraal”, vertelt Mariëtte. “Omdat de rollen, taakstelling en complexiteit van de context verschillen op operationeel-, tactisch-, en strategisch niveau differentiëren we naar vier vaardigheidstrainingen op vier managementniveaus. De vier trainingen hebben betrekking op: rollen als leidinggevende; stijlen van managen; communicatie en gespreksvoering; teamontwikkeling en verandering. Na afloop evalueren we de programma’s om vast te stellen of de vaardigheden van leidinggevenden zijn toegenomen en of medewerkers zich daardoor beter ontwikkelen en beter gefaciliteerd worden in hun dagelijkse werkzaamheden.”

Business & Group LeadershipDe EMW is in 2015 ontwikkeld. In 2016 gaan de eerste groepen aan de slag met People Leadership. De thema’s Business & Group Leadership gaan de proceseigenaren van de diverse thema’s uit de business, samen met Management Development, uitwerken in workshops, masterclasses of e-learningmodules.



Een fijne, diverse werkplekvoor iedereen

Diversiteit

In elk bedrijf zijn het de mensen die het verschil maken. Daarom vinden wij en ons moederbedrijf ENGIE het belangrijk om een prettige, diverse werkomgeving te creëren waar alle medewerkers – ongeacht sekse, leeftijd en komaf – zich thuis voelen, gelijke kansen hebben en de ruimte krijgen om zich te ontplooien. Het doel is om een goede afspiegeling te zijn van de maatschappij. In dit kader hebben wij in 2015 activiteiten ontplooid om diversiteit en inclusiviteit meer in te bedden in de organisatie. Wij vinden het belangrijk om een diversiteit aan mensen in staat te stellen vaardigheden, kennis, ervaring en/of zelfvertrouwen op te bouwen.

VrouwenparticipatieDe ENGIE-groep zet sterk in op genderdiversiteit. Het is de ambitie van de groep om zo snel mogelijk meer vrouwen op topposities te krijgen. Dit onderwerp speelt binnen de wereldwijde organisatie. In oktober werd Isabelle Kocher, voormalig CFO bij GDF Suez, aangewezen als opvolger van CEO Gerard Mestrallet. Daarmee komt het aandeel vrouwen in de General Management Committee van ENGIE op 36%. Bij ons is momenteel 8% van alle werknemers vrouw. Het percentage vrouwen in het senior management is 12.

In 2015 werd het WIN-netwerk (Women In Networking) uitgerold. Dit initiatief van de ENGIE-groep is opgezet om belangrijke thema’s voor vrouwen bespreekbaar te maken, diversiteit en samenwerking te bevorderen en de leiderschapskwaliteiten van vrouwen te verbeteren. Met concrete acties, targets, specifieke werving en selectie willen we meer vrouwen laten in- en doorstromen.

Personeelssamenstellingnaar geslacht

8,4%516

91,6%5623

Personeelssamenstellingnaar geslacht

100%6139

2.5 Mens > Diversiteit

Vaardigheden en ervaringopbouwen

Inclusiviteit

Wij vinden het belangrijk om een diversiteit aan mensen in staat te stellen vaardigheden, kennis, ervaring en/of zelfvertrouwen op te bouwen. In dit kader hebben wij in 2015 activiteiten ontplooid om diversiteit en inclusiviteit meer in te bedden in de organisatie.

Participatiewet en social returnHet doel van de participatiewet, die in maart 2015 werd ingevoerd, is om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te laten instromen in de organisatie. Onze ambitie op dit vlak hangt samen met deze wet.Wij zien dat social return steeds vaker als contractvoorwaarde opgenomen wordt in aanbestedingen om mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie aan werkervaring te helpen. Net als de participatiewet hebben social return-afspraken als doel werkgelegenheid te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

BegeleidingstrajectenDe projectgroep diversiteit heeft in 2015 een plan opgesteld waarin onder meer instroomdoelstellingen en concrete ideeën, over hoe wij meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt op een goede manier kunnen laten instromen, zijn opgenomen. Bijvoorbeeld door vacatures beter onder de aandacht van de doelgroep te brengen en ambassadeurs te werven die deze specifieke groep medewerkers kan begeleiden. Ook ondertekende onze organisatie het Werkakkoord voor jongeren. In dit kader geven we een aantal keren per jaar sollicitatie- en arbeidsmarkttrainingen om jongeren voor te bereiden op het werkende leven. Sinds 2006 bieden we arbeidsgerelateerde opleidingen aan via Goflex, een opleidings- en detacheringbedrijf voor jongeren van 17 tot 27 jaar. De jonge medewerkers komen in dienst bij Goflex en worden via een ‘Leer-Werk’ traject opgeleid met als doel een vaste dienstbetrekking bij onder meer onze eigen organisatie. In zijn algemeenheid en bij voorkeur werken we samen met bedrijven die zich eveneens inspannen in het kader van beroeps begeleidend leren.

In 2016 gaan we samenwerken met een externe partij die ons gaat helpen verder invulling te geven aan de participatiewet en social return.



2.5 Mens: Social Return


Zorg voor het‘natuurlijk kapitaal’

Milieu

Als mens, als bedrijf en als maatschappij zijn wij onlosmakelijk verbonden en afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen, het ‘natuurlijk kapitaal’. Wij willen vervuiling en verspilling voorkomen en zijn voortdurend op zoek naar een betere manier van werken. Dat geldt zowel voor ons eigen bedrijf, onze leveranciers als ook voor onze diensten naar klanten.

Wij stellen ons tot doel:• onze bedrijfsvoering CO2-neutraal te maken;• circulaire oplossingen te realiseren met duurzame materialen;• vermijdbare vervuiling te voorkomen;• een positieve bijdrage aan het milieu te leveren.


Onze CO2-footprint

Km

Circulariteit

Interne Green Quest

Meten is weten én verderbesparen

CO2-footprint

De CO2-footprint is een internationaal gehanteerde milieumaatstaf voor het bedrijfsleven. Bedrijven kunnen hiermee inzichtelijk maken hoeveel CO2 zij uitstoten en waar meer CO2-uitstoot gereduceerd kan worden. Het is ons doel om in de markt het goede voorbeeld te geven, onze bedrijfsvoering uiteindelijk CO2-neutraal te maken, zoveel mogelijk energie en daarmee kosten te besparen en een positieve bijdrage te leveren aan het milieu.

CO2-PrestatieladderOm ons eigen aandeel in de totale CO2-footprint te bepalen, maken wij onderscheid in het energieverbruik en de CO2-uitstoot door enerzijds onze basisactiviteiten als technisch dienstverlener te meten. Anderzijds door energieopwekking voor onze klanten en de exploitatie van datacenters te meten. De grootste energieverbruiker is ENGIE Energy Solutions, voorheen Cofely Energy Solutions, het bedrijf dat energie opwekt voor onze klanten door realisatie van warmte-koude opslag systemen (WKO). Ook met onze datacenters verbruiken we veel energie ten behoeve van onze klanten.

Wij werken in alle opzichten aan CO2-reductie: Dat doen we met behulp van de CO2-Prestatieladder. In 2015 hebben we voor het eerst gedraaid op CO2-Prestatieladder trede 3. In het voorjaar van 2016 hopen we als complete organisatie, de hoogste trede 5 te hebben bereikt. We willen vooral zichtbaar maken welk effect onze duurzame oplossingen hebben op de footprint van onze klanten (scope 3).

Duurzame maatregelenIn 2015 heeft de Interne Green Quest tot nog meer bewustwording geleid. De voorgestelde duurzame maatregelen om als bedrijf nog meer energie te besparen en CO2-uitstoot te reduceren worden geleidelijk ingevoerd en hebben naar verwachting nog jarenlang een positief effect op onze footprint. Verder wordt, onder meer door het gebruik van slimme meters in gebouwen en meetapparatuur in onze auto’s, het energieverbruik tot detailniveau inzichtelijk gemaakt. Dit maakt het mogelijk om een nog lager energieverbruik en minder CO2-uitstoot concreet aan te pakken. Naast de verduurzaming van ons vastgoed kijken we vooral ook naar de mogelijkheden op het gebied van duurzame mobiliteit en ICT efficiency.





29,12013

28,32014

24,12015

Absolute uitstoot eigen bedrijfsvoering (kton CO2)

28,02013

23,62014

22,02015

CO2 emissies - eigen bedrijfsvoering

Relatieve uitstoot gerelateerdaan de omzet (kg CO2 /k€)

2,482013

2,102014

1,962015

Relatieve uitstoot gerelateerdaan totaal aantal gewerkte uren(kg CO2 / uur)

3.1

CO2-uitstoot eigen bedrijfsvoering

Samenstelling CO2-footprint3.1 Milieu > CO2 Footprint

Brandstofverbruik auto’s

43%Elektraverbruik t.b.v. klanten

18%Gasverbruik t.b.v. klanten

1%Overig

4%Gasverbruik

ENGIE Services vestigingen

Zakelijke kmpriveauto’s

5%

29%

Km



Stap voor stap een duurzamere bedrijfsvoering

CO2-footprint

Verduurzaming van onze interne bedrijfsvoering krijgt ook bij de ICT-afdeling gestalte. Via diverse maatregelen wordt er gewerkt aan besparingen op energie- en materiaalverbruik. “Neem de servers in onze eigen datacenters”, vertelt Henk Soppe, Informatiemanager ICT. “We hebben zuinigere servers aangeschaft en door een nieuwe techniek kunnen nu meer applicaties op één server draaien.” Het resultaat is een forse energiebesparing: van 13.000 Kwh in januari 2015 naar 5400 Kwh in december 2015.

Minder verspillingIn 2015 startte ICT met het vervangen van de 1200 desktops in de interne organisatie. De nieuwe zijn zo’n 75% zuiniger in hun verbruik, namelijk 38 Kwh/jaar in plaats van 151 Kwh/jaar. “Daarbij worden alle lcd-schermen in fases verwisseld voor led-schermen, dat scheelt bijna de helft in energie.” Ook op papier wordt sinds 2015 flink bezuinigd: de komst van de digitale handtekening maakt veel printwerk overbodig. Meer efficiencyDoor de introductie van Skype en BlueJeans konden in 2015 medewerkers vanaf hun eigen werkplek videobellen. “Dat vinden ze prettig werken, horen we terug. En omdat ze niet meer naar een vestiging hoeven voor de videoconferencekamer, bespaart het de nodige autokilometers per jaar, naar schatting zo’n 50.000.” En voor 2016? “Behalve doorgaan met vervanging van de lcd-schermen, staan ook digitalisering van de salarisstroken en van het declaratieproces op het programma. Zo gaan we stap voor stap richting een steeds duurzamere bedrijfsvoering.”



Duurzame mobiliteit is driestappen vooruit denken

CO2 & Mobiliteit

“Elk jaar voeren we verbeteringen door in ons wagenpark”, zegt Ronald de Hoog, Fleetmanager. “We nemen duurzame mobiliteit serieus en denken als het even kan graag drie stappen vooruit.”

Lean and Green AwardIn 2015 was er globaal veel aandacht voor duurzame mobiliteit. Ook bij ons bedrijf stond duurzame mobiliteit in 2015 traditiegetrouw hoog op de agenda. Ronald: “Wij zijn actief bezig geweest met het verder verlagen van onze CO2-uitstoot. Zo hebben we ons door deelname aan het “Lean and Green”-programma gecommitteerd aan het realiseren van een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk en 20% minder CO₂-uitstoot binnen vijf jaar. Daarmee hebben we de Lean and Green Personal Mobililty Award gewonnen. Daar zijn we natuurlijk erg trots op. We hebben onze auto’s bestickerd met het Lean and Green logo, zodat iedereen het kan zien.”

Duurzaam wagenparkbeleidVerlaging van de CO2-uistoot willen we bereiken door het stimuleren van video-conferencing, bijvoorbeeld met de Blue Jeans applicatie. Daarnaast zijn we gestart met een aantal pilots in car-sharing. Bij carsharing worden auto’s van leaserijders, die veelal zuiniger zijn dan privéauto’s, ook gebruikt door collega’s, zodat privéauto’s minder vaak de weg op hoeven. Met de implementatie van het e-learningprogramma E-Driver proberen we berijders meer bewust te maken van het rijgedrag, met als doel dat zij veiliger en zuiniger gaan rijden. Tot slot zijn voorbereidingen getroffen om in 2016 het CO2-platform te verlagen. “Nieuw te bestellen voertuigen in de reguliere lease categorieën mogen dan nog maar maximaal 106 gram CO2 uitstoten. Daarnaast kiezen we voor een zo snel mogelijke invoering van bedrijfsauto’s met schonere Euro 6 motoren. “Begin 2016 gaan we van start met ons nieuwe hybride en elektrische voertuigenbeleid, hiermee zetten we opnieuw flinke stappen in de juiste richting,” vertelt Ronald enthousiast.

We maken de cirkel rondCirculariteit

Wij zetten ons actief in voor de creatie van een energie- en CO2-neutrale maatschappij met een circulaire economie. In een circulaire economie worden producten en materialen hergebruikt en behouden grondstoffen hun waarde. Circulariteit betekent binnen onze organisatie dat wij verstandig omgaan met schaarse grondstoffen, verspilling willen voorkomen, de levensduur van materialen proberen te verlengen en zoveel mogelijk materialen hergebruiken of recyclen. Dat vraagt om nieuwe, duurzame technologieën. In een circulaire economie ligt de uitdaging vooral in het anders organiseren van processen. Door meer (duurzame) samenwerking met klanten en leveranciers, meer innovatie en door actief te sturen op minder grondstoffenverbruik en afval. Light as a serviceCirculariteit is een relatief nieuwe ambitie van ons bedrijf. Evengoed durven we de regie te nemen, denken we vooruit, stimuleren we onze klanten en partners in de keten en nemen wij zelf ook onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.We beginnen op plekken waar zowel een financiële als een duurzaamheidsprikkel aanwezig is. Denk aan het hergebruik van metalen en materialen die we aan klanten leveren en het sluiten van kringlopen. In 2015 ging ‘Light as a service’ van start, een innovatieve samenwerkingsvorm en verlichtingsoplossing van Philips, Schiphol Group en ENGIE Services, voorheen Cofely. Schiphol koopt hierbij licht in, terwijl Philips eigenaar blijft van de armaturen en installaties. Samen met Philips dragen we zorg voor de prestaties en duurzaamheid van de techniek, die opvalt door een hoge energiezuinigheid en langere levensduur. Sustainability ChallengeIn 2016 gaan we verder met; het uitwerken van de ideeën die studententeams presenteerden tijdens de Sustainability Challenge, met een initiatief van MVO Nederland om klimaatinstallaties circulair te maken en we willen onze werkkleding gaan recyclen. Onze focus ligt op het inbedden van circulariteit in onze eigen organisatie en het formuleren van commerciële circulaire business cases.



3.2 Milieu > Circulariteit

Metaal170

Overig18Bedrijfsafval

758Hout144

Riool35

Gevaarlijk afval52

Bouw- en sloopafval

126

Papier / karton211

Archiefmateriaal36

Puin72

Gewicht in tonnenSoorten afval en gewicht in tonnen

Circulair inkopen: een fundamenteel andere manier van denken

Circulariteit

Wij willen nog zorgvuldiger met grondstoffen omgaan. In onze maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) aanpak met leverancier Intersafe hebben we nieuwe mogelijkheden ontdekt om circulair te werken en mensen te beschermen in hun werk.

Intersafe, leverancier van producten en diensten op het gebied van veilig werken, ontwikkelde in 2015 een pakket hogezichtbaarheidskleding dat volledig circulair is. Het betreft een parka, een stevige, korte jas, een softshell jack en een veiligheidshesje. “Alle kledingstukken voldoen aan de richtlijnen van ENGIE Services,” zegt Gert-Jan van Spanje van Intersafe. “Ze zijn gemaakt van 100% polyester, een grondstof die redelijk eenvoudig circulair te maken is.”

Kringloop sluitenIn het kader van de Green Deal Circulair Inkopen werkte Intersafe in 2015 aan het volledig inzichtelijk maken van de keten. “Dat wil zeggen dat we exact weten waar het polyester als grondstof vandaan komt, waar het garen en het textiel worden gemaakt, wie de confectie doet, en welke partij distribueert. En heel belangrijk: we willen ook weten wie de kleding weer ophaalt bij bedrijven na gebruik.” ENGIE Services is onderdeel van die keten. “Voor ENGIE Services betekent dit dat ze intern een systeem moet hebben voor de monitoring van de kleding: bij welke personen komt de kleding terecht, en waar moeten ze de kledingstukken straks weer inleveren? Kortom, een voorwaarde voor het realiseren van een circulaire keten is een fundamenteel andere manier van denken: we zien dat ENGIE Services daartoe goed in staat is.





Industriële symbiose:een nieuwe propositie?

Circulariteit

De Sustainability Challenge is een nationale jaarlijkse competitie, waar 100 studenten en starters in teams werken aan duurzaamheidsvraagstukken voor vijf grote bedrijven. ENGIE Services, voorheen Cofely, heeft voor het tweede jaar in rij een opdracht geformuleerd die aansluit bij de ambitie om zich actief in te zetten voor de creatie van een energie- en CO2 -neutrale maatschappij met een circulaire economie. In 2015 werden de teams gevraagd om een circulair business model te bedenken die in de huidige beleidsvoering van ENGIE Services is in te passen.

Team Penta ProgressDe propositie van Penta Progress - goed voor een finaleplek - hield in dat ENGIE Services een leidende en uitvoerende rol krijgt in het opzetten van een industriële symbiose, met vijf p’s als uitgangspunt: people, planet, profit, power and performance. ENGIE Services fungeert hierin als verbinder tussen bedrijven die materiaalstromen met elkaar uitwisselen. Hierbij kan water, warmte, afval, koude en data circuleren. Resultaat: afvalreductie en materiaal- en energiebesparing. De voorbeeldcase was gesitueerd rondom een industrieterrein in Tilburg, maar industriële symbiose is op veel manieren inzetbaar. Marjolein Heezen, die de Master Mechanical Engineering in de richting Sustainable Process and Energy Technology studeert aan de TU in Delft, was een van de studenten in het Penta Progress-team. “Vooraf kende ik niemand, en ook van ENGIE Services wist ik weinig. Ik heb heel veel geleerd over hoe ENGIE Services insteekt op duurzaamheid, erg interessant. Ik wist niet dat ze er zoveel en zo diepgaand mee bezig waren.”

In 2016 wordt de mogelijke inzet van industriële symbiose op onze eigen werkplaatsen nader onderzocht.

Een kritische blik in de spiegelInterne Green Quest

Duurzaamheid en economisch perspectief gaan hand-in-hand. Dat hebben we met The Green Quest inmiddels bij zeven organisaties aangetoond. Met de Interne Green Quest keken wij in 2015 zelf kritisch in de spiegel.

VoorbeeldfunctieWe weten inmiddels heel goed hoe we onze klanten kunnen helpen met verduurzaming en energiebesparing, maar hoe duurzaam zijn wij zelf eigenlijk en waar liggen onze kansen? Met de Interne Green Quest (IGQ) wilden we deze vragen beantwoorden en onszelf ambitieuze doelen stellen om de CO2-uitstoot, restafval en waterverbruik terug te dringen”, zegt Marije Oudshoorn, Management Trainee en Projectleider IGQ.

Ambitieuze doelenEr werden op vier gebieden doelstellingen geformuleerd die we in 2020 gerealiseerd willen zien:Elektra & gas: alle kantoren en werkplaatsen energieneutraal;Mobiliteit: 20% minder CO2-uitstoot;Afval & water: 25% minder restafval, tenminste drie gesloten kringlopen en 50% minder drinkwaterverbruik;Facility management: 30% minder energieverbruik en CO2-uitstoot p/m2 bij een gelijke of hogere gebruikerstevredenheid.

Enthousiaste medewerkers“Vier interne topteams zijn met een Roadshow langs tien van onze vestigingen getrokken. Dat leverde 24 uitgewerkte adviezen op, die inmiddels zijn voorgelegd aan het Executive Committee”, vertelt Marije. “Enthousiaste medewerkers hebben daarnaast ruim 300 grote en kleine duurzame ideeën ingediend. De beste gaan we vanaf 2016 invoeren, want wie duurzaam zegt, moet natuurlijk ook duurzaam doen.”



3.3 Interne Green Quest

24Adviezen

>300Ingezonden ideeën

55Teamleden

10Scans vangebouwen

Potentiële vermijdingCO2 uitstootin

-50%

2020


14%2015

Duurzame oplossingen

geleverde energie

Oplossingen voor duurzame waarde creatie

Markt

Wij realiseren duurzame waarde creatie. Dit doen wij met en voor onze stakeholders. Met behulp van technische oplossingen die waarde toevoegen op zowel economisch, sociaal, ecologisch als maatschappelijk gebied.

Wij stellen ons tot doel:• marktleider te zijn in de energietransitie;• oplossingen te leveren die tot duurzame waarde creatie leiden;• oplossingen te leveren waarvan de duurzame waarde creatie

inzichtelijk is.


Duurzame innovaties

Ketenverantwoordelijkheid

Een betere wereld door duurzame oplossingen


Om ambities en duurzaamheids-doelstellingen van onszelf en die van onze klanten te helpen realiseren, bieden we producten en diensten aan, bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing, CO2- en afvalreductie en circulariteit. We sturen als bedrijf actief aan op een duurzamere wereld vanuit een intrinsieke motivatie: wij willen voorop lopen in de energietransitie. De vraag in de markt naar duurzame oplossingen neemt toe door een groeiend besef van urgentie, ketenintegratie, betere economische verdienmodellen en strenger wordende weten regelgeving aangaande CO2-uitstoot en energieopwekking.

Duurzaam loontHet implementeren van duurzame oplossingen loont, weet Bart-Jan Freriks, directeur ENGIE Energy Solutions, voorheen Cofely Energy Solutions, uit eigen ervaring. “Door waar mogelijk duurzaam opgewekte energie te gebruiken hebben we in 2015 over ons totale klantenportfolio een CO2-besparing van circa 15.821,06 ton gerealiseerd.”

Bij Friesland Campina in Leeuwarden hebben we bijvoorbeeld een moderne ijswaterinstallatie gebouwd, waarbij een innovatieve, duurzame koeltechniek wordt gebruikt die geen CO2 uitstoot. Daarnaast zijn er heldere duurzame prestatieafspraken gemaakt.

WTC Schiphol bespaarde in 2014 al €150.000 aan energiekosten na de invoering van het ISSO concept van Duurzaam Beheer en Onderhoud en met hulp van de Energie Analyse van onze besparingstool Energy-Navigator. Dat was ruim boven de contractueel gegarandeerde besparing. In 2015 werd er nog eens €40.000 bespaard bovenop de al gerealiseerde besparing. Dit ISSO concept werkt vooral goed door de intensieve samenwerking met de klanten Schiphol Real Estate, CBRE en adviseur Halmos.

We hebben als eerste in Nederland een ‘ijswarmingssysteem’ opgeleverd en daarmee het gemeentehuis van Peel en Maas klimaatneutraal gemaakt.

In Gelderland hebben we bij een agrarisch bedrijf een biomassavergistingsinstallatie geplaatst. Een dubbele waarde creatie omdat overtollige meststoffen worden omgezet in groene energie.

ABN AMRO kreeg door deelname aan The Green Quest 17 adviezen om het bankkantoor in Alkmaar energieopwekkend en CO2-neutraal te maken en het hoofdkantoor in Amsterdam op te waarderen tot BREEAM Excellent. In 2015 behaalde de bank haar doelstellingen onder meer dankzij onze hulp en de uitkomsten van onze Energy-Navigator.

Voor gebaksfabrikant Maître Paul hebben we een nieuwe vriesinstallatie ontworpen en gerealiseerd. De installatie maakt het vriesproces zuiniger en duurzamer en voldoet aan alle eisen voor continuïteit, kwaliteit en duurzaamheid.


Index geleverde energieaan klanten

11488100

2015

2014

2013


OosterDoksEiland (ODE) in Amsterdam, een gebied van 225.000 m² met moderne en energie-efficiënte kantoren, woningen, leisure en culturele faciliteiten, draaide dankzij haar WKO (warmte- koude-opslag) in 2015 volledig op groene elektriciteit. Hierdoor is de CO2-besparing gerealiseerd in 2015 vergelijkbaar met de uitstoot van 1.300 moderne bestelbussen in 1 jaar.

Wij zijn de duurzame warmteleverancier voor de hoofdkantoren van AKZO Nobel en Stibbe aan de Zuidas in Amsterdam, waar we in 2015 een moderne WKO installatie hebben opgeleverd. Ook de duurzame energiecentrale van De Musa in Rotterdam, bestaande uit twee woontorens met een school en gemeentelijke kantoren, werd in 2015 opgeleverd. Hierdoor kunnen 135 huishoudens, scholieren, leraren en ambtenaren profiteren van duurzame warmte.

Duurzame toekomst2016 is volgens Bart-Jan het jaar van de kansen. “Naast het verder verduurzamen van bestaande installaties blijven we investeren in nieuwe duurzame oplossingen. De komende jaren besteden we veel aandacht aan duurzame energie-oplossingen in combinatie met Smart Digital Solutions, waarbij we samen met onze klanten op zoek gaan naar nog meer concrete besparingen. Als ENGIE Nederland kunnen we samen met onze energiecollega’s in Zwolle synergie creëren op het gebied van duurzame energieopwekking. We gaan ons samen met partners uit de keten meer richten op grote oplossingen, zoals warmtenetten, zonne- en windmolenparken en duurzame gebiedsontwikkeling. Een belangrijk speerpunt hierbij is de ontwikkeling van geothermie (aardwarmte), letterlijk en figuurlijk een hot item, dat we als ENGIE Nederland samen met ENGIE E&P Nederland, de collega’s van Storengy in Frankrijk en lokale keten- en kennispartners willen gaan uitrollen in Nederland.”





TCO-benaderingvoor WKO-installaties


We bouwen, financieren en exploiteren een warmte-en koude opslag (WKO)-installatie voor de nieuwe kantoren van verf- en coatings onderneming AkzoNobel en advocatenkantoor Stibbe op de Amsterdamse Zuidas, in totaal 32.000 m2.

Samen met haar huurders heeft Dura Vermeer Vastgoed een tender met een technische scope georganiseerd; de potentiele exploitanten konden een eigen ontwerp binnen de randvoorwaarden van het project indienen. Door gebruik te maken van een gestandaardiseerde modulaire bouwwijze hebben we de risico’s op implementatiefouten sterk gereduceerd en is de bouwtijd op locatie aanzienlijk verkort. Het contract past binnen de Total Cost of Ownership (TCO)-benadering van energie-installaties; voor ons een bewezen methode voor het realiseren van duurzame waarde creatie. We zijn verantwoordelijk voor het beheer en de exploitatie van de warmte- en koudelevering en heeft hiervoor leveringsovereenkomsten getekend met AkzoNobel en Stibbe. Een eigen nutsaansluiting voor de WKO-installatie staat nu garant voor groene stroom en een CO₂ reductie van 98% - gelijk aan 684 ton CO₂ per jaar - ten opzichte van ingekochte grijze stroom.

Nieuwbouwproject MUSAWe stapten in 2013 in een avontuurlijk project voor de realisatie van het ondergrondse deel van een WKO-installatie. Het nieuwbouwproject MUSA in Katendrecht bestaat onder meer uit 135 appartementen en twee scholen. De uitdaging ligt in een goede aansluiting van de in onze opdracht gerealiseerde WKO-bronnen op het bovengrondse deel, dat werd gebouwd door een andere partij. Na realisatie hebben we de installatie als geheel overgenomen en in gebruik genomen, om op basis van een 30-jarig contract duurzame energie te leveren aan de bewoners en gebruikers van MUSA. De duurzame installatie is medio 2015 operationeel gegaan. Het systeem bespaart 52% op primaire (grijze) energie.



Warmte en koude inLeidsche Rijn Centrum


In de Utrechtse wijk Leidsche Rijn wordt een EOD-installatie door ons gebouwd en beheerd. “EOD staat voor energie opwekkings- en distributie installatie”, legt Adriaan Penning uit, projectontwikkelaar bij ENGIE Energy Solutions. Het systeem is ontwikkeld om maximale leveringszekerheid te bieden en tegelijkertijd CO2-uitstoot fors te reduceren. Het systeem voorziet 750 woningen en 130 winkels in deze wijk van duurzame warmte en koude. Met deze oplossingen maken we gebruik van de sterke kanten van bronnen en warmtepompen enerzijds en de leveringszekerheid van stadsverwarming van Eneco anderzijds.

Samenwerking met concurrent voor duurzamer resultaat“Er lag al een advies voor de bouw van een WKO-installatie met gebruik van 10% stadswarmte. De opdrachtgever Leidsche Rijn Centrumplan B.V. koos echter voor ons duurzamere alternatief: een zo simpel mogelijk systeemconcept met gelijkwaardige rollen voor de opwekking van warmte, waarbij 50% afkomstig is van stadsverwarming en 50% wordt opgewekt met behulp van warmtepompen.

Waarom? Als je alle warmte door de warmtepompinstallatie laat opwekken, ontstaat er een overschot aan koude in de bronnen. Het vraagt om extra investeringen in een regeneratievoorziening om het overschot eruit te halen. Bovendien maakt een extra voorziening de besturing van de installatie complexer. Door gebruik te maken van stadswarmte is het koude-aanbod van de pompen nu wél passend op de vraag. ”De leverancier van de stadswarmte heeft uiteraard baat bij deze onconventionele samenwerking, aangezien hij veel beter zijn energieproduct kan afzetten. “Dat kun je zien als ‘de concurrent helpen’, maar het gaat ons erom dat met deze aanpak duurzame waarde creatie wordt gerealiseerd.”

Verbeterde milieuprestatieDe duurzame impact van onze aanpak is fors groter dan in het oorspronkelijke plan: qua milieuprestatie (CO2) wordt conform de geldende EPC-norm het vergelijk gemaakt op basis van het zogenaamde equivalent opwekkingsrendement (EOR). Op basis van de principes zoals gehanteerd voor de EPC-berekening komen de milieuprestaties als volgt uit: De warmtevoorziening is 1,8x beter dan een moderne HR-gasketel in termen van CO2-uitstoot. De koudevoorziening is 5,7 maal beter dan een conventionele koelmachine in termen van CO2-uitstoot.



Snel en energiezuinig in-vriezen is de nieuwe maatstaf


Bij Maître Paul rolt elke dag 20 ton diepgevroren gebak van de band. Ultrasnel invriezen is essentieel om de versheid van het product maximaal te kunnen behouden. Begin 2015 nam de gebaksfabrikant een nieuwe vriesinstallatie in gebruik, ontworpen en gerealiseerd door ENGIE Refrigeration, voorheen Cofely Refrigeration. De installatie maakt het vriesproces zuiniger en duurzamer en voldoet aan alle eisen voor continuïteit, kwaliteit en duurzaamheid.

De vorige installatie draaide met R22, een koudemiddel met chloor waarvan het bijvullen sinds 2015 is verboden. Bij eventuele lekkage kon de installatie langdurig stil vallen. “Een onacceptabel risico”, aldus Louis van den Broek, hoofd technische dienst bij Maître Paul. “In dat geval stagneert onze productie. Daarnaast is het van cruciaal belang dat het gebak zo snel mogelijk wordt ingevroren. Hoe sneller dat gebeurt, hoe beter de luchtigheid en versheid behouden blijven.”

Forse energiebesparingDe nieuwe vriesinstallatie draait op het milieuvriendelijke NH3 (ammoniak) en CO2. Direct na ingebruikname werden de eerste verbeteringen zichtbaar. Van den Broek: “De oude vriezer deed er bij het opstarten drie uur over om op temperatuur te komen, de nieuwe installatie nog geen drie kwartier. Dat alleen al levert een enorme besparing van energie op.” Hij verwacht op jaarbasis minimaal 10 tot 15 procent aan energie te kunnen besparen, wat tienduizenden euro’s per jaar oplevert.

VerbeteringenDe verdere inregeling van de installatie gebeurt in samenwerking, onder meer aan de hand van het uitgebreide visualisatie/registratiesysteem en de kWh-meters. Van den Broek: “Wij kunnen nu al concluderen dat de resultaten van het invriezen met CO2 een enorme verbetering geeft ten opzichte van de oude situatie met R22. Ik ben heel benieuwd welke voordelen onze nieuwe installatie nog meer laat zien in de toekomst.”



Smart energieverbruik doordigitale toepassingen


ENGIE Smart Digital Solutions ontwikkelt digitale toepassingen, onder andere om het energieverbruik van klanten in de industrie en energiesector te verduurzamen: enerzijds door minder energie te verbruiken, anderzijds door meer groene energie te gaan gebruiken. Er wordt gewerkt aan smartphone apps en big data-toepassingen voor klanten, onder meer om het energieverbruik in kaart te brengen (dashboarding), efficiënt energieverbruik te realiseren en de energierekening te optimaliseren. Zo bieden we onze stakeholders technische oplossingen waarvan de duurzame waarde creatie inzichtelijk is.

Energy-Navigator en SLEMIn 2015 is de Energy-Navigator doorontwikkeld. Deze tool voor ‘energy dashboarding’ kan op basis van het energiegebruik op hoofdmeterniveau zeer gedetailleerde besparingsmogelijkheden inzichtelijk maken, zonder dat het noodzakelijk is het gebouw te betreden. Dit maakt besparingen zonder initiële investeringen mogelijk. Uit ervaring blijkt dat door slimme aanpassingen in het gebouw, installaties en gebruikersgedrag besparingen van zelfs 20 tot 40% mogelijk zijn.

De andere ontwikkeling in 2015 vanuit Smart Digital Solutions betreft SLEM, Smart Local Energy Management. Met dit digitale instrument kan optimalisering van de energierekening van de klant worden gerealiseerd, onder meer door zijn energievraag zoveel mogelijk samen te laten vallen met de momenten waarop de elektriciteitsprijs het laagst is.

Smart Asset ManagementVoor de infrastructurele sector, eigenaren en beheerders van objecten, netwerken, (vaar)wegen en gebieden, hebben wij TIM ontwikkeld. Met de digitale oplossing TIM is predictief onderhoud mogelijk op de objecten (assets) van onze klanten. Op basis van realtime data berekent TIM geautomatiseerd een optimale onderhoudsstrategie die levensduurverlenging van de assets mogelijk maakt.

In 2016 vindt doorontwikkeling van de verschillende tools plaats.

Duurzame innovatiebereik je samen

Duurzame innovatie

Om meer waarde toe te voegen en beter rendement te creëren voor onze klanten en onze eigen organisatie investeren wij in nieuwe technische oplossingen. Het begrip duurzame innovatie omvat echter veel meer dan alleen technologie. Het draait ook om nieuwe organisatie- en samenwerkingsvormen en het kritisch blijven kijken naar processen en verdienmodellen.

Bijzonder vanzelfsprekend“Duurzaamheid is nu vanzelfsprekend bijzonder, maar het moet bijzonder vanzelfsprekend worden”, zegt Guido Frenken, Algemeen Directeur bij ENGIE Services West, voorheen Cofely West Nederland, landelijk verantwoordelijk voor Business Development & Innovation. “Wij willen duurzaamheid aanbieden als een vast onderdeel van onze totale propositie. We bieden een combinatie van energie gerelateerde oplossingen, digitale oplossingen en onze gewaardeerde services en dienstverlening. We kijken daarbij naar de integrale kosten en opbrengsten op de lange termijn en kiezen op basis daarvan de beste route voor onze klanten. In de rol van integrator brengen wij alle puzzelstukjes bij elkaar, zodat we onze klanten, onze businesspartners en daarmee onszelf, verantwoord vooruit helpen.”

Techniek Business en OrganisatieOm duurzame innovatie binnen onze zusterbedrijven te kunnen inbedden, formuleren we onze doelen SMART. Ook hebben we één taal en methodiek gecreëerd met het TBO-model (Techniek Business Organisatie). Om in- en externe ontwikkelingen te kunnen versnellen, werken we bovendien samen met incubator-omgevingen, waaronder YES!Delft, Rockstart Amsterdam en TU Eindhoven. Ook met leveranciers en juist ook met klanten kunnen we nog meer gezamenlijk optrekken om verduurzaming en innovatie mogelijk te maken. Belangrijk hierbij is dat we ons blijven focussen en keuzes maken die waarde toevoegen op de assen; mens, milieu, markt en maatschappij. Aanpak metenWe gaan innovatie en alle investeringsprojecten bundelen in één gezamenlijke aanpak en organisatie met een tweeledig doel.1. We willen onze organisatie innovatiever maken en dit meten we op basis van interne en externe feedback.2. We willen ons bedrijfsrendement verhogen door middel van meer investeringsprojecten en meer aandacht voor langjarige geïntegreerde oplossingen met en voor klanten. Het succes hiervan meten we via het totale contract rendement, integraal en over de volledige doorlooptijd.”

In 2015 hebben we geleerd van de dynamiek rond startups en van twee interactieve innovatiedagen die intern meer bewustzijn, verbinding en enthousiasme hebben opgeleverd. In 2016 gaan we ons richten op complexere innovatie en business development projecten met en voor onze klanten.”





Samen antwoorden bedenken op toekomstige vragen

Duurzame innovatie

Door nauw samen te werken met interessante startups kunnen we onze klanten de nieuwste en slimste technologische oplossingen aanbieden.

Inspirerende cultuurDe samenwerkingsinitiatieven met startups zijn volgens Ralph van Moorsel, Innovation Officer bij ENGIE Services Nederland, voor beide partijen interessant. “We zitten met onze neus bovenop nieuwe technologie, waarmee wij onze dienstverlening verbreden. Startups geven ons ook inzicht in hoe je bijvoorbeeld een technologische innovatie snel en succesvol vertaalt in een nieuw businessmodel. Samen werken aan vernieuwende toepassingen is heel inspirerend en geeft mij persoonlijk enorm veel energie. Andersom is ons bedrijf ook erg waardevol voor startups. Wij hebben kennis, kapitaal en een groot netwerk.”

YES!DelftWe zijn onder meer sponsor van incubator YES!Delft, een verzamelplaats voor (technische) startups. Twee van onze teams werkten in 2015 drie maanden intensief aan de validatie van een nieuw businessmodel met een meetmethode van YES!Delft. Dat leverde waardevolle informatie op, waarmee de propositie veel beter, sneller en tegen lagere kosten in de markt gezet kan worden.

RockstartHet partnership met incubator Rockstart sluit volgens Ralph volledig aan op de visie. “We werken met Rockstart samen aan het Smart Energy Programma, waarbij we de krachten bundelen op het snijvlak van digitalisering en energietransitie. Dat levert interessante nieuwe oplossingen op, die wij in onze dienstverlening kunnen integreren. In 2016 brengen we bijvoorbeeld een heel nieuwe energieopslagoplossing op de markt. Door op deze manier samen te werken, willen wij nu al antwoorden bedenken op vragen die klanten ons over vijf jaar gaan stellen.”

TU EindhovenEen bijzonder traject is het versneld ontwikkelen en aanscherpen van de business propositie van de Energy-Navigator. We hebben hier bewust gekozen om onze medewerkers extern te plaatsen in de incubator omgeving van TU Eindhoven. Zo kunnen zij zich 100% concentreren op ontwikkeling en marktverkenning alsof ze een eigen startup hebben. We werken toe naar een toepassing om de energieprestatie van kantoorpanden te verbeteren. Deze toepassing hopen we in 2016 met en voor klanten en overheden te realiseren.



MaatschappelijkVerantwoord Inkopen


Voor ons betekent Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) in de praktijk dat we onze leveranciers (en zij hun leveranciers) actief benaderen om te weten hoe zij werken en wat zij doen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op basis daarvan kunnen we maatregelen nemen om beter samen te werken en de keten beter te integreren en verder te verduurzamen. Wij vinden een goede samenwerking met onze leveranciers en ketenpartners dan ook belangrijk.

Dialoog met leveranciers“In 2015 zijn we actief de dialoog aangegaan met circa 60 belangrijke leveranciers”, zegt Aad Zwinkels, Category Manager Sourcing . “We zijn samen op zoek gegaan naar mogelijkheden om duurzaamheid in de keten te bevorderen. Hoe kunnen we elkaar helpen en stimuleren om onze duurzaamheidsambities te realiseren? Ook hebben we leveranciers aangemoedigd om zich, net als wij, aan te melden bij FIRA. Het FIRA platform verifieert MVO-informatie van bedrijven en instellingen en maakt zo maatschappelijk verantwoord ondernemen bespreekbaar op basis van betrouwbare gegevens. Inmiddels hebben 19 leveranciers zich na onze oproep aangesloten bij FIRA.”

Praktische afsprakenDe volgende stap is om tot praktische afspraken te komen met leveranciers. “Goede ideeën kunnen heel simpel zijn”, weet Aad. “Tijdens de Interne Green Quest bijvoorbeeld kwam een medewerker met de vraag of leveranciers niet wat minder verpakkingsmaterialen konden gebruiken, want die gooien we meteen weg. We zijn daarop met groothandel Technische Unie in gesprek gegaan. Die heeft een voor hen bestaande innovatie weten te koppelen aan een bij ons al langer levende ergernis en levert nu de bestellingen voor onze bouwlocaties aan in een plastic krat, zodat we geen verpakkingsmateriaal meer verspillen. Door dit vervolgens ook weer toe te passen bij andere leveranciers zetten we zomaar weer een stapje in de goede richting”, aldus Aad.

KetensamenwerkingIn 2016 wordt de ‘gereedschapskist’ van onze inkopers uitgebreid met meer kennis over duurzaamheid voor een scherper MVI beleid. Sourcing zoekt ook de samenwerking met Sales en Engineering bij het MVI-proces. Volgens Aad is het zinvol als ook andere partijen, zoals uitzendbureaus, kabelleveranciers en groothandels, hierover meedenken, want “Duurzaamheid in de keten realiseer je samen”.



Circulaire verlichtingvoor Schiphol


Schiphol Group heeft de ambitie om de meest duurzame luchthaven in de wereld te zijn en gelooft in een circulaire economie. Een van de speerpunten van deze visie is zoveel mogelijk recycling en hergebruik van materialen. In een uniek contract met Schiphol Group en Philips dragen we zorg voor nieuwe duurzame verlichting in de terminal van Schiphol, met een energiereductie van minimaal 50% en een maximale vermindering van grondstofgebruik door hergebruik. Zo creëren we samen met Schiphol Group en Philips een nieuwe standaard in de transitie naar een circulaire economie.

Licht als dienstSchiphol Group ziet leveranciers als de beste partij om circulaire productketens te creëren en te beheren. Anton Brummelhuis, directeur Sustainable Lighting van Philips: “Samenwerking met vooraanstaande bedrijven is essentieel om de noodzakelijke duurzame innovaties te realiseren.” De luchthaven koopt geen armaturen, maar neemt licht af: Light-as-a-service. In dit concept zijn we samen met Philips verantwoordelijk voor de prestaties van het systeem. Philips blijft eigenaar van de armaturen, die een levensduur hebben die 75% langer is dan gebruikelijk. Na afloop van het contract zijn de armaturen na een eventuele upgrade elders opnieuw inzetbaar.

Mischa Hess, accountmanager bij Philips: “Alledrie de bedrijven hebben dezelfde mindset die nodig is om succesvol duurzame innovaties te ontwikkelen. Ik voorzie dat onze uitstekende samenwerking nog vele andere projecten op circulaire basis mogelijk maakt.”



Een dubbele waarde creatiemet biomassavergisting


De biomassavergistingsinstallatie Groen Gas Gelderland gaat drie soorten mest, gras en bijproducten verwerken. Het biogas dat ontstaat wordt opgewerkt tot aardgaskwaliteit en kan vervolgens ‘geïnjecteerd’ worden in het aardgasnetwerk. Een goede stap op weg naar verduurzaming van ENGIE’s energieportfolio: de ambitie is om in 2020 10% van onze jaarlijkse aardgaslevering aan klanten uit groen gas te halen.

Unieke samenwerkingIn dit project, waarvan de bouw in het voorjaar van 2016 start in Bemmel, investeren we samen met de provincies Overijssel en Gelderland, de Rabobank en Bio Energie Bergerden. Uniek is de samenwerking met twee lokale partijen, Bio Energie Bergerden en BiogasPlus. Hun inhoudelijke expertise wordt gecombineerd met de kennis en kunde van de ENGIE Groep en onze eigen experts.” Ab Emmerzaal van Bio Energie Bergerden, initiatiefnemer en ontwikkelaar van de installatie: “We zijn blij dat onze investeerders in ons geloven en dat we na vele jaren voorbereiding onze plannen kunnen realiseren.”

Dubbele waarde creatieSamen met onze ENGIE collega’s hebben voor een groot deel bijgedragen aan de projectontwikkeling en de financiële en juridische structurering van het project. Daarnaast voeren we het werktuigbouwkundige en elektrotechnische installatiewerk uit. De installatie gaat jaarlijks 7,6 miljoen kuub groen gas in het aardgasnetwerk brengen, gelijk aan het gasverbruik van een stad van 10.000 inwoners. De CO2-reductie komt overeen met de jaarlijkse groei van 650.000 bomen, oftewel een bos van 13 vierkante kilometer. Groen Gas Gelderland is de eerste installatie in een reeks van installaties die ENGIE tot 2020 gaat opzetten, veelal via partnerships met lokale partijen. Groene energie, dat tegelijk een bijdrage levert aan de oplossing voor het mestprobleem. Een illustratief voorbeeld van dubbele duurzame waarde creatie.


Betrokken partner bij de wereld om ons heen

Maatschappij

Wij investeren in een duurzame samenleving en zijn een betrokken partner bij de wereld om ons heen. Wij zijn transparant, aanspreekbaar en in open dialoog met onze stakeholders.

Wij stellen ons tot doel:• integriteit de hoogste prioriteit te geven;• transparant te zijn over onze bedrijfsvoering;• in aantoonbare en effectieve dialoog te zijn met alle relevante

stakeholders;• waarde toe te voegen in de gemeenschappen waar wij actief zijn.


The Green Quest

Community Investment

Integriteit

201

in 2015Green Quest’s


Integer handelen in woorden en daden

Integriteit


201E-learningIntegriteit

Senior Managers volgden

Een organisatie is integer wanneer zij zorgvuldig, uitlegbaar en consistent handelt ten aanzien van de rechten en belangen van haar stakeholders. Integriteit is één van onze kernwaarde en is het fundament van al onze woorden en daden. We werken vanuit een gestructureerde en integrale aanpak waarbij oog is voor zowel structuurelementen - zoals bedrijfscode en procedures - als cultuurelementen – zoals omgangsvormen en gedrag.

Van papier naar praktijkIn de bedrijfscode, die in 2014 met de invoering van de herijkte strategie een update heeft gekregen, hebben we afspraken gemaakt over wat wij als bedrijf verstaan onder integer handelen en welke regels en procedures we hanteren. In 2015 was er volop aandacht voor integriteit, waarmee we integriteit dichterbij de medewerker willen brengen en op een praktische manier vertalen naar het dagelijks werk.

Door integriteit op alle niveaus binnen de organisatie bespreekbaar te maken en praktische handreikingen te bieden, willen we dat medewerkers zich gesteund voelen en uitgerust zijn om in hun werk integer te handelen.

In 2015 zijn er maatregelen genomen om integriteit beter bespreekbaar te maken voor iedereen, zijn integriteitsvraagstukken uitgewerkt en gecommuniceerd en zijn onderwerpen verduidelijkt. Zo werd de vraag ‘Hoe gaan we om met nevenactiviteiten?’ uitgewerkt in een praktische handreiking en ingebed in de beoordelingscyclus. In 2016 wordt onder meer het thema restafval nader toegelicht.

Samen trainen en ontwikkelenIn 2015 is veel aandacht geweest voor het trainen en informeren van medewerkers. Integriteit komt aan de orde in online lesmodules, workshops, presentaties, werkoverleggen en toolbox-besprekingen. Om het onderwerp verder te verduidelijken en te verankeren binnen de organisatie wordt integriteit in 2016 geïntegreerd in de voor het management ontwikkelde opleiding ENGIE NL Management Way.



The Green Quest (TGQ) is een zoektocht naar oplossingen om meer (economisch) profijt te halen uit duurzaam ondernemen. Sinds 2013 helpen we toonaangevende bedrijven bij het realiseren van hun ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen. Met TGQ laten we steeds weer zien dat het mogelijk is bedrijven zowel groener als financieel gezonder te maken door over te stappen van fossiele naar duurzame energie. De tot nu toe zeven afgeronde Green Quest-audits bewijzen dat aandacht voor duurzaamheid aan bedrijven economische kansen biedt.

Aanpak en resultatenIn zes weken lichten wij samen met onze zusters ENGIE, voorheen GDF SUEZ Energie Nederland en SUEZ R&R, voorheen SITA, een bedrijf kosteloos door waar het gaat om energie- en watergebruik, en om afvalstromen. Vervolgens wordt een verbeterrapport opgesteld. Hierin staan adviezen die relatief snel kunnen worden gerealiseerd (quick wins) en meer complexe lange termijn aanbevelingen.

Onze missie - om de transformatie van fossiel naar duurzaam mogelijk te maken - raakt op deze manier bij steeds meer bedrijven en beslissers bekend. Met onze TGQ-missies profileren we ons dus nadrukkelijk als integraal duurzaamheidsexpert en leider van de energietransitie in Nederland.”

Het succes van TGQ“TGQ laat bij uitstek zien dat we ons kunnen onderscheiden. Wij staan dankzij TGQ in Nederland steeds breder bekend als de partij die de leiding neemt in de energietransitie. Het feit dat we bij de audits heel nadrukkelijk het Nederlands publiek betrekken, bijvoorbeeld door hen via social mediacampagnes om duurzaam advies te vragen, draagt hieraan bij,” aldus Vanessa Peeters, Senior Marketing Adviseur en Projectteamlid van TGQ.

Audits en commitmentIn 2015 zijn audits gehouden bij logistieke transportsystemenleverancier Vanderlande Groep en recreatiebedrijf Center Parcs. De in 2014 gehouden audit bij ABN AMRO kreeg een vervolg in een terugkomdag, waarbij de bank na één jaar indrukwekkende duurzaamheidsresultaten presenteerde. Gesprekken met mogelijke TGQ-kandidaten voor 2016 zijn in volle gang.

in 20152GreenQuest’s

Meer profijt van duurzaamondernemen

The Green Quest



The Green Questbij Center Parcs

The Green Quest

Center Parcs reageerde meteen positief op de vraag of zij het volgende missiebedrijf wilde zijn voor The Green Quest. “Ze zag The Green Quest als een mooi middel om haar duurzaamheidsambities binnen het bedrijf nog eens extra onder de aandacht te brengen”, aldus Oscar Vandeberg, Sales Manager bij ENGIE Services Zuid. “Het project werd omarmd in alle lagen van de organisatie; van de CEO tot de mensen in de operatie. Naast een expertteam en een schaduwteam werd dit keer ook een missieteam opgericht, bestaande uit medewerkers van Center Parcs. Die gingen meteen vol enthousiasme aan het werk. Dat was geweldig om te zien.”

Zichtbaar duurzaamThe Green Quest-team, bestaande uit experts van onder meer ENGIE Services en zusterbedrijven ENGIE, voorheen GDF SUEZ Energie Nederland en SUEZ R&R, voorheen SITA, boog zich in september en oktober 2015 samen met medewerkers van Center Parcs over drie vooraf geformuleerde doelstellingen op het gebied van strategie, energie en afval:

1. Hoe ziet het Vakantiepark van de Toekomst, waar je groots kunt genieten met een kleine footprint, eruit?

2. Hoe kan Center Parcs De Kempervennen het energieverbruik met 12% reduceren in 2020 ten opzichte van 2015?

3. Hoe kan Center Parcs De Kempervennen een recyclinggraad (sorteringsgraad) van 50% behalen in 2020?

Center Parcs streeft naar een gesloten park-kringloop. Alle adviezen moesten een positieve business case hebben en duurzaamheid zichtbaar maken voor de bezoekers van de vakantieparken.

Intensieve samenwerkingMark Haak Wegmann, CEO van Center Parcs Europe, was bij de presentatie van het eindrapport zichtbaar tevreden met alle uitgewerkte voorstellen van The Green Quest-team. “Het is een heel rijk rapport met goede ideeën. Er staan zaken in die morgen uitgevoerd kunnen worden en er staan zaken in die we in de toekomst kunnen gebruiken bij nieuwe ontwikkelingen en hogere doelen.”

Ook Oscar kijkt terug op een zeer geslaagde audit: “Door de prettige en intensieve interactie met de klant was dit een ontzettend geslaagde audit. Iedereen leverde een bijdrage vanuit zijn eigen discipline en door wekelijks te overleggen konden we de eindconclusies voor de diverse thema’s optimaal op elkaar afstemmen.”

Meer profijt uit duurzaamheidMet de adviezen uit The Green Quest kan Center Parcs op de korte termijn elk jaar €238.667 besparen. Op de langere termijn is de jaarlijkse besparing maar liefst €596.850. Het energieverbruik kan op korte termijn met 19%



en op de langere termijn met 41% omlaag. De CO2-uitstoot kan op korte termijn met 18% en op de langere termijn zelfs met 43% worden gereduceerd. Gezien deze resultaten is het niet verwonderlijk dat The Green Quest het komende jaar, bij Center Parcs een vervolg krijgt. “Center Parcs wil vanaf 2016 aan de slag met lokaal opgewekte, duurzame energie uit biomassa die voorhanden is in het park” geeft Oscar aan. “Daarnaast kijkt de onderneming naar energiemonitoring en energiemanagement. Tot slot staan optimalisatie van Aqua Mundo, de Market Dome en de bouwkundige optimalisatie van de ‘cottages’ op het programma. Het geeft een goed gevoel dat onze duurzaamheidsadviezen met zoveel enthousiasme worden opgepakt. Ik ben erg benieuwd wat Center Parcs over een jaar heeft bereikt.”


The Green Questbij ABN AMRO

The Green Quest

ABN AMRO is al jaren bezig met duurzaamheid. In 2014 zette de bank haar deuren open voor de duurzaamheidsexperts van The Green Quest (TGQ). Dit team presenteerde na een intensieve auditperiode 17 adviezen om het bankkantoor in Alkmaar CO2-neutraal te maken en het bestaande hoofdkantoor van ABN AMRO op de Amsterdamse Zuidas BREEAM Excellent te certificeren. “Duurzaamheid is voor ABN AMRO geen one day fly”, zegt projectmanager Michiel Burggraaff. “De bank heeft een grote duurzaamheidsambitie en is vastbesloten die waar te maken. Bij de presentatie van het eindrapport van TGQ beloofde Johan van Hal, lid van de Raad van Bestuur bij ABN AMRO, dat de doelstellingen een jaar later gehaald zouden zijn. En dat is ook gebeurd. Die commitment en daadkracht vond ik ontzettend stoer en hebben grote indruk op me gemaakt.”

Puzzelen met collega’sTGQ bij ABN AMRO heeft alle partijen veel opgeleverd. Michiel: “De relatie met onze zusterbedrijven ENGIE, voorheen GDF SUEZ Energie Nederland en SUEZ R&R, voorheen SITA, is door TGQ versterkt. Het was heel inspirerend om samen met collega’s te puzzelen over hoe we het bankkantoor in Alkmaar CO2-neutraal konden maken. Vooral de bij ENGIE aanwezige kennis van lokale opwekking bleek van grote waarde. Het was ook een leuke uitdaging om in korte tijd uit te werken waar de bank stond en wat zij nog moest doen om de BREEAM Excellent-certificering te behalen.”

Ook de samenwerking met de klant is versterkt. “Onze relatie met ABN AMRO heeft op een hoger niveau een positieve boost gekregen. We gaven advies en hebben geholpen bij de verbouwing en renovatie om het kantoor in Alkmaar CO2-neutraal te maken. We doen het onderhoud en beheer en initiëren en begeleiden innovatietrajecten. We zijn door ABN AMRO genomineerd voor de duurzaamheidsaward voor leveranciers. Daar zijn we trots op.”

DuurzaamheidsversnellerOok voor ABN AMRO was TGQ belangrijk. Er was vanuit de bank een groot projectteam opgezet met daarin medewerkers van verschillende disciplines en niveaus. “ABN AMRO heeft TGQ professioneel aangepakt en gebruikt om duurzaamheid te versnellen binnen de organisatie”, zegt Michiel. Mark van Rijt, Directeur Facility Management ABN AMRO: “The Green Quest is een nieuw hoofdstuk in de kennis en ervaring die we jarenlang hebben opgedaan op het gebied van duurzaamheid. We zijn trots op de resultaten, maar de meeste waarde zit er voor ons in dat we deze opgedane kennis kunnen delen met onze relaties. Daarmee nodigen we iedereen uit om met ons de verduurzaming van de bestaande bouw van Nederland te versnellen.”


ABN AMRO wint BREEAM AwardHet ABN Amro kantoor is benoemd tot ‘s werelds duurzaamste gebouw. ABN AMRO won een BREEAM Award, de ‘Oscar van de bouwwereld’. BREEAM is wereldwijd het meest gebruikte duurzaamheidskeurmerk voor gebouwen. Dutch Green Building Council, de Nederlandse beheerder van het keurmerk, is trots op de internationale waardering.


Maatschappelijke betrokkenheid gecombineerd met energiebesparing

Community Investment

Community investment slaat op de lange termijnstrategie van een bedrijf,waarbij deze een partnerschap aangaat met partijen om sociale en maatschappelijke doelstellingen mogelijk te maken. De initiatieven die onze organisatie op dit vlak ontplooit, liggen in het verlengde van onze eigen strategie en het groepsperspectief. Denk bijvoorbeeld aan het ondersteunen van activiteiten die een bijdrage leveren aan de energietransitie en/of de verduurzaming van de samenleving.

Gedeelde visiesEen concreet voorbeeld is het in samenwerking met DSM gerealiseerde zonne-energiesysteem voor het Ronald McDonald huis in Maastricht. Hiermee wordt groene stroom geproduceerd en – ook belangrijk - de energierekening voor de komende 25 jaar verlaagd. Tijdens gesprekken over een eventueel partnership bleek dat DSM, de Ronald McDonald huizen en wij goed bij elkaar passen. Niet alleen vanwege het sociale aspect, maar ook vanwege de missies van de bedrijven. Wij hebben de installatie werkzaamheden voor onze rekening genomen.

Ook hebben we in 2015 een intentieverklaring getekend met Parc Spelderholt. Een leer-woon-werk ontwikkelingscentrum dat is gericht op het vergroten van de zelfredzaamheid van jongeren met verstandelijke en andere beperkingen. We ondersteunen het centrum onder meer bij het preventieve onderhoud van de technische installaties. Hierbij maken we zoveel als mogelijk gebruik van praktikanten, trainees en/of medewerkers van Parc Spelderholt.

Medewerkers betrokkenheidVoor ons is community investment een manier om op een passende wijze een bijdrage te kunnen leveren aan onze maatschappij. Dat doen we door producten en diensten aan te bieden, onze kennis te delen, vrijwilligerswerk te doen of middels financiële ondersteuning. Het afgelopen jaar zijn veel initiatieven en activiteiten ontplooid door medewerkers ten behoeve van Kankerbestrijding. Dat dit onderwerp leeft bij onze mensen blijkt uit alle sportieve prestaties over het hele land zoals deelname aan de RoPaRun en Loop voor Hoop.

Wij proberen de maatschappelijke betrokkenheid van het bedrijf en de vrijwillige inzet van medewerkers nog meer in elkaars verlengde te brengen. We zijn dan ook op zoek naar initiatieven die zowel qua strategische uitgangspunten van de organisatie als de gevraagde inzet en motivatie van medewerkers bij ons passen. Het komende jaar willen we hier verder vorm aan geven.


ENGIE Services wil duurzaamheid zichtbaarder en

voelbaarder maken. Met dit Duurzaamheidsverslag

2015 dragen we daaraan bij. Aansluitend bij

de wens van de organisatie om zichtbaar te

maken wat de bijdrage is die wij leveren aan

duurzaamheid, rapporteert ENGIE Services,

voorheen Cofely, sinds 2011 jaarlijks over haar

duurzame doelstellingen en ambities. De informatie

in dit Duurzaamheidsverslag 2015 behandelt de

periode 1 januari 2015 tot en met 31 december

2015. Het vorige Duurzaamheidsverslag 2014 werd

gepubliceerd in mei 2015. Voornaamste doel van

dit verslag is inzicht geven aan stakeholders. Er is

gebruikgemaakt van bekende inzichten, rekening

houdend met zaken die we ook voor de toekomst

belangrijk vinden. Uitleg over de gevolgen van

eventuele herformuleringen van eerder verstrekte

informatie of significante veranderingen ten

opzichte van vorige verslagperiodes over reikwijdte,

afbakening of meetmethoden zijn waar relevant

opgenomen in de tekst.

Contact

Heeft u nog vragen of opmerkingen naar

aanleiding van dit duurzaamheidsverslag.

Neem dan contact op met Corporate Communicatie,

[email protected]

of bel +31 30 656 94 00 .

Duurzaamheidsverslag ENGIE Services 2015 · Om te werken aan een betere wereld moeten we...

Documents

Transcript of Duurzaamheidsverslag ENGIE Services 2015 · Om te werken aan een betere wereld moeten we...