V.U.

Jef

Van

den

Eec

khou

t –

Bevr

ijde

Wer

eld

– M

erca

tors

traa

t 81

, 910

0 Si

nt-N

ikla

as –

T. 0

3 77

7 20

15

– F.

03

766

36 4

1 –

E-m

ail:

info

@be

vrijd

ewer

eld.

beBelgië-Belgique

PB PP

B43

Partners in Mali werken voort ondanks oorlog

Filippijnse boeren slachtoffer van

mijnbouwbedrijven

Boeren hebben inspraak in Boliviaans beleid

Sint-Niklase leerlingen claimen recht op water

› DOSSIER

ONZE PROJECTEN EN POLITIEK

Politieke invloed = een tweesnijdend zwaard

.be

ngo vo or ontwikkelingssamenwerking.be

ngo vo or ontwikkelingssamenwerking

.be

ngo voor ontwikkelingssamenwerking

afgiftekantoor Gent X

1 P 209494 - driemaandelijks nr 60

april - mei - juni 2013

De invloed van politiek op onze projecten en vice versaPolitiek heeft een zware invloed op ons dagelijks leven, ook al

staan we hier niet altijd bij stil. Ook bij ons werk voor Bevrijde We-

reld worden wij voortdurend met politiek geconfronteerd, zowel op

lokaal, nationaal als internationaal niveau. Het is een zwaard dat

langs twee kanten snijdt. Enerzijds proberen wij de besluitvorming

te beïnvloeden in de landen waarin wij werken. Dat doen we onder

meer door het versterken van boerenorganisaties. Boeren leren hoe

zij zelf voor hun rechten kunnen opkomen. Uiteindelijk zetten ze

de stap naar de politiek. In de lokale en nationale besturen laten

ze hun stem horen en zorgen ze ervoor dat er tegemoet wordt

gekomen aan hun noden. Zo krijgen ze grip op hun situatie. In het

artikel over Bolivia in deze Djembé kun je lezen hoe dit concreet

in zijn werk gaat. Over beleidsbeïnvloeding rond voedselzekerheid

zul je in de toekomst zeker nog meer horen, want hier willen wij

met onze Zuidprogramma’s in de toekomst nog meer op focussen.

Anderzijds kan de politieke toestand er juist voor zorgen dat boe-

ren de controle over hun leven verliezen. Jimmy Khayog, voorzitter

van onze Filippijnse partner CDPC, was onlangs op bezoek in België

en getuigde hoe de inheemse volkeren in de Cordillera-regio van

hun land verjaagd worden door mijnbouwbedrijven. De overheid

doet niets om hen te stoppen,wel integendeel. Wie zijn nek te

ver uitsteekt, dreigt te worden vermoord door het leger. Toch blij-

ven activisten dat onrecht bestrijden, ook op het politieke front.

Binnenkort zal het erom spannen. Zal KATRIBU, de partij die de

inheemse volkeren vertegenwoordigt, bij de verkiezingen van 13

mei een zetel behalen in het parlement?

Ook in Mali houdt een politieke kwestie de bevolking in de greep.

Terwijl er in het noorden nog steeds gevochten wordt, krijgen men-

sen in het hele land het steeds moeilijker om de eindjes aan elkaar

te knopen. Maar ondanks alle hindernissen waar zij mee gecon-

fronteerd worden, blijven onze partners doorwerken, zo goed en zo

kwaad als dat kan. Volgens onze landenvertegenwoordiger in Mali,

Lien Verstraete, is het land verwikkeld in een complex conflict en

lijkt een diplomatieke oplossing nog veraf. De Malinezen kunnen

onze steun dus goed gebruiken.

Internationale solidariteit blijft nodig, ook om de politiek te beïn-

vloeden. Jongeren in België toonden op Wereldwaterdag alvast dat

de wereldwijde waterproblematiek geen ver-van-mijn-bed- show is

voor hen. Duizenden leerlingen maakten een waterwandeling om

hun solidariteit te betuigen met leeftijdsgenoten in het Zuiden.

Deze moeten dagelijks gemiddeld zes kilometer lopen om water

te halen en missen daardoor vaak school. Met de actie riepen de

leerlingen politici wereldwijd op om hun beloftes na te komen en

iedereen te voorzien van zuiver drinkwater en goede sanitaire voor-

zieningen. Bevrijde Wereld is er trots op mee de drijvende kracht te

zijn geweest achter de grootste waterwandeling van België, die in

Sint-Niklaas plaatsvond. De Wase leerlingen kwamen er bovendien

goed voorbereid aan de start: voor hen was de waterwandeling het

slotevent van het educatief traject Loop naar de pomp?! waarbij ze

op school rond het thema water werkten. Deze kennis etaleerden

ze dan ook fier voor de micro van het VRT-journaal. Die dag was

politiek op een positieve manier in het nieuws…

Het Bevrijde Wereld-team

››› voorwoord

››› in deze djembé...

p.4-7:

Malionze partners werken voort

De woestijn in Noord-Mali is het strijdtoneel van een burgeroorlog met vele

slachtoffers onder de lokale bevolking. Wat is de oorsprong van dit conflict

en welke invloed heeft dit op de programma’s van Bevrijde Wereld?

p.8-9:

Filippijnen“inheemse volkeren zijn makkelijke prooi voor

mijnbouwbedrijven”

Van 13 tot 29 maart was Jimmy Khayog, voorzitter van onze Filippijnse

partnerorganisatie CDPC, bij ons te gast. Tijdens allerlei activiteiten

getuigde hij over de problemen waar boeren in zijn regio, de Cordillera,

mee geconfronteerd worden. Een interview over de lokale politieke

situatie.

p.10-11:

BoliviaBoeren bepalen het beleid

Sinds de Boliviaanse grondwet werd herschreven, hebben inheemse

bevolkingsgroepen meer inspraak in het beleid. Wat betekent dit

voor de afgelegen rurale gebieden waar wij werken?

p.12-13

loop naar de pomp?!

leerlingen wandelen voor water in sint-niklaas

Op Wereldwaterdag maakten zo’n 5.000 leerlingen een water-

wandeltocht door Sint-Niklaas. Zo riepen ze politici op om

iedereen te voorzien van goede sanitaire voorzieningen en

zuiver drinkwater.

p.14

steundonateur in de kijker

Mia van Meensel stort al sinds 2011 elke maand 10 euro

voor de projecten van Bevrijde Wereld. Een inleefreis naar

Bolivia sterkte haar in de overtuiging dat dit geld goed

besteed is. Stort jij ook een maandelijkse bijdrage?

P. 05P. 04

››› oorlog in Malipartners werken voort de woestijn in noord-Mali is het strijdtoneel van een bur-

geroorlog met vele slachtoffers onder de lokale bevolking.

sinds 11 januari 2013 grijpt Frankrijk militair in. wat is de

oorsprong van dit conflict en welke invloed heeft dit op de

programma’s van Bevrijde wereld?

achtergrond van het conFlictAl sinds de jaren 1960 streven Toearegnomaden naar onafhankelijk-

heid om zo het behoud van hun cultuur en economische ontwikke-

ling te garanderen. Na de staatsgreep op 22 maart 2012, profiteer-

den onafhankelijkheidsstrijders van de politieke instabiliteit in het

land om de controle over Noord-Mali over te nemen. Twee weken

later riepen Toearegrebellen van het MNLA (Mouvement National

de la Libération de l’Azawad) de onafhankelijkheid uit van de staat

Azawad. Dit is het gebied dat het noorden van Mali, een deel van

Algerije en Niger bestrijkt. In Noord-Mali bevindt zich momenteel

een netwerk van etnische milities, waaronder een afdeling van Al

Qaeda: de AQIM (Al Qaeda in de Islamitische Magrheb). De Toe-

aregrebellen veroorzaakten op korte tijd heel wat leed onder de

bevolking, o.a. door het verplicht toepassen van de sharia. Boven-

dien kwam er een vluchtelingenstroom op gang: meer dan 400.000

mensen vluchtten naar veiliger streken in het zuiden van Mali en de

omliggende landen (Burkina Faso, Niger).

Franse interventieNadat het Malinese leger in het zuiden van Mali werd aangevallen

door islamisten, greep Frankrijk op 11 januari 2013 militair in. Om

de veiligheid van de regio rond de hoofdstad Bamako te garande-

ren, ging Frankrijk van start met luchtaanvallen. Later volgden één-

op-één gevechten in Noord-Mali waarbij de Malinese troepen on-

dersteuning kregen van de West-Afrikaanse gemeenschap Ecowas.

Stad na stad (Timboektoe, Gao, enz) werd veroverd op de rebellen.

Momenteel is er een grondoorlog aan de gang in de immense woes-

tijn. Groepen militairen kammen de grotten uit waar de rebellen

zich mogelijks schuilhouden om hen onschadelijk te maken.

P. 04 P. 05

gevolgen van het conFlict voor de Projecten van Bevrijde wereld

De landenvertegenwoordiger van Bevrijde Wereld, Lien Ver-

straete, die in Bamako het landenkantoor runde, kon het land

een week na de staatsgreep in maart 2012 verlaten. In samen-

spraak met de hoofdzetel in Sint-Niklaas werd in juli 2012

beslist om het landenkantoor te verhuizen naar Ouagadougou,

de hoofdstad van buurland Burkina Faso. Van daaruit worden

momenteel de programma’s in Mali en Burkina Faso technisch

en financieel opgevolgd.

Ondanks de onstabiele situatie zetten onze vier samenwer-

kingspartners hun activiteiten voort. Twee van hen, AMEPPE

(Association Malienne pour l’Éducation du Public et la Protec-

tion de l’Environnement) en AMPDR (Association Malienne pour

le Développement Rural), werken in de regio’s Ségou, Sikasso

en Koulikoro in het zuiden van Mali, waar ze minder directe

gevolgen ondervinden van het conflict. GAAS-Mali (Groupe

d’Animation et Actions au Sahel Mali) en ARAFD (Association

Recherche Action Femmes et Développement) zijn echter ac-

tief in de regio van Mopti, niet ver van de gevarenzone.”De

partners melden dat de bevolking hier lijdt onder de stijging

van de prijzen op de lokale markten, omdat rebellen er rijst en

andere voedingsmiddelen in grote hoeveelheden komen kopen

of stelen,” vertelt Lien Verstraete. “Dit maakt dat het aanbod

voor de arme lokale bevolking daalt.”

Moeilijke oMstandighedenHet conflict in Mali en de noodgedwongen sluiting van het

landenkantoor van Bevrijde Wereld bemoeilijkt de werkzaamhe-

den van de partners op verschillende gebieden. Zo kon Bevrijde

Wereld minder vormingen voor hen organiseren dan voorzien.

“Bovendien konden de partners soms geen activiteiten organi-

seren in de dorpen door een gebrek aan middelen,” vertelt Lien

Verstraete. “Kort na de staatsgreep en op cruciale momenten

in de oorlog sloten de banken namelijk hun deuren om veilig-

heidsredenen.”

De partners die in de buurt van de conflictzone actief zijn,

ondervinden nog meer moeilijkheden. “De partners stellen de

veiligheid van hun personeel voorop en informeren zich steeds

goed bij de lokale overheden vooraleer grote verplaatsingen te

doen. Ze hebben hun verplaatsingen op het terrein om veilig-

heidsredenen moeten beperken, waardoor ze de landbouwacti-

viteiten minder intensief kunnen opvolgen.” Europese ambas-

sades raden hun landgenoten nog steeds af om naar Mali te

reizen, en alleszins niet-noodzakelijke verplaatsingen binnen

Mali te vermijden. Het risico op een aanslag of ontvoering is

immers groot.

Bevolking is het slachtoFFer Niet alleen in het conflictgebied, maar in heel Mali is de bevol-

king het voornaamste slachtoffer van de situatie. Vanwege de

politieke instabiliteit en onveiligheid staakten een aantal gro-

te donorlanden (waaronder de VS) tijdelijk hun ontwikkelings-

hulp. Waar vroeger aan duurzame internationale samenwerking

werd gedaan, is nu eerder noodhulp nodig: voedselbedeling,

bouw en herstelling van infrastructuur zoals waterputten, we-

gen en ziekenhuizen, begeleiding van de terugkeer van vluch-

telingen….

Voor de oorlog waren de noden in Mali, één van de armste lan-

den ter wereld, al immens. De bevolking kreeg herhaaldelijk te

kampen met periodes van hongersnood ten gevolge van slechte

regenseizoenen. De oorlog verslechterde de voedselsituatie, de

economie, de toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, enz.

nog meer. “Terwijl gezinnen in de plattelandsdorpen voordien

nog konden rekenen op financiële steun van hun familie in de

hoofdstad, droogde ook deze geldkraan op omdat de stedelingen

zelf de eindjes nog nauwelijks aan elkaar kunnen knopen,” rap-

porteert Lien Verstraete. Zij onderhoudt regelmatig contact met

onze lokale partners en volgt de ontwikkelingen in het land op

de voet. “Bevrijde Wereld blijft haar partners in Mali in deze

moeilijke omstandigheden steunen zodat zij hun werk voor de

arme plattelandsbevolking kunnen voortzetten,” besluit ze.

P. 06

mali

algerije

mauretaniê

Partners van Bevrijde wereld in Mali:

senegal

guinee-conakryivoorkust

burkina faso

niger

MoPti

ségouBaMako

gaas araFd aMePPe aMPdr

© F

otog

rafie

- W

ater

Aid

P. 07

waaronder gezondheid en het verdedigen van de basisrechten

van inheemse volkeren. Dat laatste is vooral het terrein van

CPA (de Cordillera Peoples Alliance), die alle basisorganisaties

verenigt en verantwoordelijk is voor het politieke luik.

waarom is het nodig om op te komen voor de rechten van inheemse volkeren?De inheemse stammen, de Igorot, worden van oudsher gedis-

crimineerd. De overheid doet ook niets om de exploitatie van

de grond te stoppen. Twee derde van het grondgebied van de

Cordillera komt in aanmerking voor mijnexploitatie. De Igorot

hebben geen eigendomscertificaten van hun grond en vormen

daardoor een makkelijke prooi.

hoe wordt deze problematiek aangekaart?We organiseren conferenties, genereren media-aandacht, heb-

ben zelf een weekblad en een radiostation opgericht en zetten

informatiebijeenkomsten op in de gemeenschappen. We gaan

ook in dialoog met de lokale overheid. Met succes: verschillen-

de gemeentelijke overheden en provincieraden hebben al een

resolutie uitgevaardigd die bepaalt dat er geen mijnbouw mag

komen op hun grondgebied. CPA is ook de drijvende kracht ach-

ter de nationale partij KATRIBU die alle inheemse volksorgani-

saties van de Filippijnen vertegenwoordigt. Bij de verkiezingen

van 13 mei hopen ze een zetel te behalen in het parlement. Zo

kunnen we de rechten van inheemse volkeren beter verdedigen.

is er weerstand tegen het verzet van de igorot?Ja, het leger voelt zich bedreigd door te sterke volksbewegin-

gen. Ze bestempelen ook de werknemers van ngo’s al gauw

als rebellen. We hebben een ‘hitlist’ van het leger in handen

gekregen waarop de namen van 2 CDPC-stafleden staan en 2

personeelsleden van lidorganisaties. Deze mensen lopen groot

gevaar. Verdwijningen en executies komen vaak voor. We brach-

ten deze zaak daarom in de media en kregen ook steun uit Bel-

gië. De Oost-Vlaamse gedeputeerde voor Ontwikkelingssamen-

werking Eddy Couckuyt kaartte de zaak aan bij het Belgische

Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Belgische ambassade in

Met welke problemen worden de boeren in de cordillera geconfronteerd?De Cordillera, een bergachtige regio in het noorden van de Filip-

pijnen, is rijk aan natuurlijke rijkdommen. Boeren worden van

hun land verjaagd om plaats te ruimen voor industriële mijnbouw

of damprojecten. De weinige landbouwgrond die nog overblijft,

wordt ofwel vervuild door de mijnbouw, of is uitgeput door het

gedwongen gebruik van chemische meststoffen voor hybride

‘hoge opbrengst’- variëteiten van landbouwgewassen.

wat doet cdPc hieraan?CDPC (Center for Development Programs in the Cordillera) pro-

beert de boeren weerbaarder te maken. Ze steunt hen om op-

nieuw lokale variëteiten te telen en helpt hen om zich beter te

organiseren, o.a. door het opzetten van boerenorganisaties en

leiderschapsvorming. CDPC is ook een koepelorganisatie voor

10 andere ngo’s in de regio die samen zo’n 190 basisorgani-

saties steunen. Deze zijn op uiteenlopende gebieden actief,

"Inheemse volkeren

zijn makkelijke

prooi voor

mijnbouwbedrijven"

van 13 tot 29 maart was jimmy khayog, voorzitter van

onze Filippijnse partnerorganisatie cdPc, bij ons en

de provincie oost-vlaanderen te gast. tijdens allerlei

activiteiten getuigde hij over de problemen waar boeren in

zijn regio, de cordillera, mee geconfronteerd worden. een

interview met jimmy over de lokale politieke situatie.

››› interview met jimmy khayog van cdPc

P. 08

Bekijk radio cordillera!

de Filippijnen en de Filippijnse ambassade in België. Ik

bezocht deze laatste ook zelf, samen met de gedepu-

teerde. De ambassade beloofde om dit op te nemen met

de Filippijnse regering.

wat betekent het bezoek aan België voor je? Ik heb veel mensen kunnen vertellen over de situatie in

de Cordillera: van de kinderen en jongeren op het event

op Wereldwaterdag, tot de sympathisanten van Bevrijde

Wereld tijdens de workshops op het Wereldweekend, de

avond met inleefreizigers, de kookworkshop... Ik ben

ook blij dat ik de banden heb kunnen aanhalen met de

provincie Oost-Vlaanderen, die onze projecten al sinds

1994 steunt. De warmte en gastvrijheid die ik hier heb

gevoeld, neem ik mee naar huis, als inspiratiebron om

onze projecten voort te zetten!

Wil je meer weten over de Cordillera? Bekijk dan de documentaire van Roel Nollet over de projecten van Bevrijde Wereld en de provincie Oost-Vlaanderen. Zowel de lange (1uur) als de korte versie (20 min) is nu volledig online te bekijken. Surf snel naar de Filippijnen-pagina op www.bevrijdewereld.be!

P. 09

Aynisuyu het afgelopen jaar de participatie van de boeren- en

boerinnenorganisatie in dit proces. Momenteel ligt de definitieve

versie van het gemeentelijk statuut van Alalay ter goedkeuring

bij het Ministerie van Autonomieën. Daarna moet het nog pas-

seren bij het Grondwettelijke Hof.

ParticiPatie van BoerenHet proces om te komen tot het nieuwe gemeentelijke statuut in

Alalay verliep niet vanzelf. “De gemeente stelde een kant en kla-

re tekst voor die met een consultant was opgemaakt,” zegt Juan

Carlos. “Maar de boerenorganisaties claimden hun recht om te

participeren, zoals de Wet voor Autonomieën ook voorschrijft.”

Aynisuyu werkte een methodologie uit om op een participatieve

manier te komen tot het nieuwe statuut. De leiders van de boe-

renorganisaties vormden werkgroepen waarin ze de problemen

van de gemeente analyseerden. Op basis hiervan formuleerden

ze beleidsvoorstellen die werkelijk aansluiten bij de behoeften

van de bevolking.

“Uiteindelijk hebben de organisaties behoorlijk hun stempel

kunnen drukken”, stelt Juan Carlos tevreden vast.” Zo is in het

statuut opgenomen dat de gemeentelijke overheid in haar beleid

speciale aandacht moet hebben voor landbouw en veeteelt om

zodoende de voedselzekerheid te garanderen. Ook drukte de boe-

rinnenorganisatie erdoor dat er gemeentebudget gespendeerd

moet worden aan de capaciteitsversterking van vrouwen. Verder

moet minstens de helft van het personeel van de gemeente uit

vrouwen bestaan.”

veranderingen voor de toekoMstHet nieuwe statuut zal volgens Juan Carlos tot heel wat veran-

deringen leiden. “Het gemeentebeleid zal beter aansluiten bij de

noden van de bevolking. Zo zal er meer worden geïnvesteerd in

landbouwproductie en de promotie van lokale markten. Dit zal

de migratie uit het gebied waarschijnlijk verminderen. Ook zal

er een beter evenwicht komen tussen de invloed van mannen

en vrouwen in de gemeente.” De nieuwe Grondwet geeft dus

houvast in het lopende veranderingsproces in Bolivia. Dit moet

Volgens Juan Carlos Sejas, coördinator van onze partnerorgani-

satie Aynisuyu, is de belangrijkste verandering in de gemeente

Alalay de grotere invloed van de vrouwen. Aynisuyu helpt de

boerinnen in Alalay om zich te organiseren en oriënteert hen

over de nieuwe Grondwet. Daarin staat de gelijkheid van kansen,

sociale gelijkheid en gendergelijkheid nadrukkelijk beschreven.

De boerinnenorganisatie gebruikt de nieuwe Grondwet om op te

komen voor haar rechten en om financiering te krijgen voor haar

activiteiten. Zo werd een schapenteeltproject ten gunste van de

boerinnenorganisatie opgenomen in het gemeentelijk jaarplan

2013 ter waarde van 39.000 euro.”

Meer autonoMieOp basis van de nieuwe Grondwet werd in juli 2010 ook de

Wet voor Autonomieën en Decentralisatie uitgevaardigd. Voor

de gemeenten was dit het startsein voor het opstellen van een

gemeentelijk statuut waarin het beleid en de regelgeving voor

de toekomst is vastgelegd. In de gemeente Alalay ondersteunde

Boeren bepalen het

beleid

sinds in 2009 de nieuwe grondwet werd goedgekeurd, is

Bolivia een multinationale staat waarin de taal en cultuur van

alle 36 bevolkingsgroepen worden erkend. ook wordt in de

Plurinationale wetgevende vergadering plaats gemaakt voor

vertegenwoordigers van inheemse bevolkingsgroepen. in de

nieuwe staatsstructuur werden ook veel bevoegdheden verder

gedecentraliseerd en werd het recht op gezonde voeding en

voedselzekerheid erkend. wat betekent dit voor de afgelegen

rurale gebieden waar wij werken?

››› Bolivia: nieuwe wet, meer inspraak

P. 10

er uiteindelijk toe leiden dat bevolkingsgroepen die lan-

ge tijd uitgesloten waren, zoals de inheemse bevolking

van de rurale hooglanden en met name de vrouwen, een

volwaardig onderdeel worden van de Boliviaanse samen-

leving, zowel op sociaal, cultureel, politiek als op eco-

nomisch vlak.

Belangrijke rol van Bevrijde wereldDe partnerorganisaties van Bevrijde Wereld spelen daar

een belangrijke rol in. Zij analyseren de nieuwe wetten

en vertalen deze naar de realiteit van de basisorganisa-

ties. Zo kunnen ze samen de betekenis van de nieuwe

wetten kritisch analyseren en deze informatie versprei-

den. Ook oefenen de basisorganisaties druk uit op lokale

overheden om ervoor te zorgen dat de wetten daadwer-

kelijk ten goede komen aan de bevolking. Bevrijde We-

reld helpt haar partnerorganisaties hierbij. Niet alleen

door financiering, maar ook door de capaciteitsverster-

king van ons partnernetwerk via thematische workshops

en uitwisseling. Zo kunnen partners met de hulp van ex-

perts de details van de nieuwe wetgeving doorgronden.

Ook leerden de partners van elkaars ervaringen met de

gemeentelijke statuten.

Fotografe jasmine debels ging op inleefreis met Bevrijde wereld naar Bolivia. via het fotoboek ‘aymuray’ schetst ze een portret van de boeren met wie Bevrijde wereld samenwerkt aan een betere toekomst. het boek wordt verkocht aan 19,5 euro. de opbrengst gaat naar de projecten van Bevrijde wereld. Bestellen kan via het bestelformulier op www.bevrijdewereld.be of via wouter.semey@bevrijdewereld.be

kooP het FotoBoek over Bolivia!

P. 08 P. 11

drukt door met water gevulde bidons op de weegschaal te zetten.

Zo kwam er wat meer evenwicht op de Noord-Zuid-waterbalans.

Speciale gast was Jimmy Khayog, voorzitter van CDPC, een van

onze partnerorganisaties in de Filippijnen. Hij bracht een getui-

genis over de waterproblematiek in zijn land. Vlaams minister

van Leefmilieu Joke Schauvliege wees erop dat wereldwijd 785

miljoen mensen geen toegang hebben tot drinkbaar water en be-

nadrukte dat we er spaarzaam mee moeten omgaan. Daarna gaf

ze met een fikse slag op een gong het startsein voor de optocht.

Esosa, Yasmina, Zaineb en Rania van het 6de leerjaar van basis-

school Sint Camillus:

“We stappen mee omdat we willen weten hoe het voelt om elke

dag water te moeten halen. Bij ons komt dat uit de kraan, maar

dat is niet bij alle kinderen zo. We zouden dit niet graag elke dag

doen. Dan nog liever rekenles!”

educatieF traject rond waterDe meisjes kwamen net als de andere deelnemers goed voorbe-

reid aan de start van de waterwandeling. Al sinds het begin van

het schooljaar werken zij rond het thema water. Dit maakt deel

uit van het educatief project Loop naar de pomp?!, een initiatief

van Bevrijde Wereld, andere organisaties en de stad Sint-Niklaas.

Het doel: maak van je school een waterbewuste school! De la-

gere en secundaire scholieren volgden verschillende workshops,

woonden lezingen bij en legden bezoeken af, allemaal rond het

thema water, bij ons en in het Zuiden.

wereldwijd initiatieFMet de waterwandeling wordt het Loop naar de pomp?! – traject

afgesloten. Met deze actie sloten de leerlingen ook meteen aan

bij een wereldwijd initiatief: ‘Walk for water’. In meer dan 45 lan-

den maakten honderdduizenden mensen op 22 maart een symbo-

lische tocht om water te halen. Het event in Sint-Niklaas was het

grootste in België. Op deze manier willen we wereldwijd politici

aanspreken om hun beloftes na te komen om iedereen te voor-

zien van zuiver drinkwater en goede sanitaire voorzieningen.

Samen met de andere deelnemende organisaties zorgden we

ervoor dat het centrum van Sint-Niklaas op Wereldwaterdag

overspoeld werd door leerlingen. In de voormiddag maakten de

lagere scholieren hun waterwandeling, in de namiddag de secun-

daire scholen. Dankzij de begeleiding van de percussie-fanfare

Lokomotiv, zat de sfeer er meteen goed in. De leerlingen droegen

verschillende spandoeken met zich mee waarmee ze de aandacht

vestigden op de wereldwijde waterproblematiek. Deze hadden

ze eerder gemaakt tijdens een workshop in het kader van Loop

naar de pomp?!

PodiuMPrograMMaOp de Grote Markt stond een podium waarop een grote weeg-

schaal het structurele onevenwicht tussen Noord en Zuid illus-

treerde. Van hieruit leidden presentatoren Ianka Fleerackers en

Sean D’Hondt alles in goede banen. Jongeren en politici kwamen

hun engagement voor water toelichten. Die inzet werd uitge-

5.000 leerlingen

wandelen voor

water in Sint-

Niklaas

op 22 maart, wereldwaterdag, maakten zo’n 5.000

leerlingen van verschillende sint-niklase scholen een

waterwabdeling door het centrum van de stad. hun tocht

staat symbool voor de vaak lange weg die waterdragers in

het zuiden moeten afleggen. het event was het slotstuk

van het educatief project loop naar de Pomp!? waarbij de

leerlingen onder begeleiding van Bevrijde wereld rond het

thema water werkten.

››› slotevent loop naar de pomp?!

P. 05 P. 05 P. 12

wil je ook rond water werken op school? download

de digitale workshops op www.loopnaardepomp.be!

*Loop naar de Pomp?! is een samenwerking tussen

Bevrijde Wereld, Kleur Bekennen, Kleur Bekennen Kids,

MOS, Protos, Oxfam Wereldwinkel Sint-Niklaas, Djapo

vzw , Green vzw, Mundo Loco en stad Sint-Niklaas. Met de

steun van stad Sint-Niklaas, Provincie Oost-Vlaanderen,

VAIS en de Belgische Ontwikkelingssamenwerking.

doe ook een waterwandeling!

© F

otog

rafie

- PR

OTO

S

In het kader van Loop naar de pomp?! werd

een interessante waterwandeling uitgestippeld

in Sint-Niklaas die je met de klas of met

vrienden kunt doen. Aan de hand van een

15-tal knooppunten stel je je eigen route

samen. Over elk knooppunt vind je uitleg in de

brochure. Er is telkens ook opdracht. Download

de brochures voor lager en secundair op

www.loopnaardepomp.be!

P. 13

Zo zorgt Bevrijde Wereld ervoor dat mannen en vrouwen een

opleiding krijgen zodat ze verantwoordelijke functies kunnen

opnemen in hun gemeente. De boeren krijgen ook vormingen

rond groententeelt om ervoor te zorgen dat er meer en ge-

varieerder eten op tafel komt. Daar is water voor nodig, dus

investeert Bevrijde Wereld in de aanleg van waterpompen en

irrigatiesystemen. Om de graanoogst te beschermen tegen

ongedierte, worden er speciale opslagplaatsen voorzien. Daar-

naast zagen we ook kleinschalige economische projecten zoals

oreganoplantages met droogplaatsen.

In enkele woorden, wat ik zag was goed. Deze mensen hebben

recht op een goed leven, net zoals wij. Daarom stort ik elke

maand 10 euro en ik zal dat blijven doen. Een klein bedrag,

maar veel waard voor de projecten ginder. Als ieder werkend

mens in ons land dat zou doen, zou er in Bolivia nog meer

kunnen gerealiseerd worden. En het is amper voelbaar in onze

portemonnee!”

Mia vertelt:

“ De indrukken die ik opdeed zijn

voor altijd in mijn hart en ge-

dachten gegrift. Het is onvoor-

stelbaar hoe de mensen elke dag

in de hoge en vaak koude bergen

moeten overleven. Een harde we-

reld, maar Bevrijde Wereld doet

zijn best om hier verandering in

te brengen.

De projecten die we op inleefreis bezochten, gaven me een

zeer goed gevoel. Het is duidelijk dat Bevrijde Wereld werkt aan

een permanente verbetering van de leefomstandigheden van de

plaatselijke bevolking. Het ingezamelde geld wordt hier werke-

lijk nuttig besteed aan dingen waar de dorpsgemeenschappen

op lange termijn iets mee kunnen doen.

"Een klein bedrag

is zo veel waard

voor de projecten

ginder!"Mia van Meensel

Mia van Meensel uit testelt (westerlo) stort al sinds 2011

elke maand 10 euro voor de projecten van Bevrijde wereld.

een inleefreis naar Bolivia drie jaar geleden, sterkte haar

in de overtuiging dat dit geld goed besteed is.

››› zij steunt Bevrijde wereld

wil je net als Mia elke maand een vast bedrag storten voor de projecten van Bevrijde wereld? geef dan je bank een permanente opdracht voor het gewenste bedrag op rekeningnummer Be19 0012 18 76 7412 met melding “steun Bevrijde wereld”. vanaf 40 euro op jaarbasis krijg je 45% terug van de belastingen het jaar nadien. eenmalig een bedrag overschrijven kan natuurlijk ook, via een overschrijving of online via www.bevrijdewereld.be

alvast bedankt!

steun ons via een PerManente oPdracht

P. 14

Bevrijde Wereld ondersteunt de armste boerenfamilies in Bolivia,

West-Afrika en de Filippijnen. Dankzij kleinschalige projecten zoals

groentetuinen, rijstvelden en waterputten werken we samen aan hun recht

op beter voedsel. Deze solidariteit willen we delen met kinderen, jongeren

en volwassenen in eigen land via inleefateliers, vormingen en reizen.

CONTACT

Bevrijde Wereld vzw, Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas.

Tel 03/777 20 15 Fax 03/ 766 36 41, info@bevrijdewereld.be

www.bevrijdewereld.be

COlofoN

•Hoofdredactie: Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas, 03/777.20.15,

catherine.billiau@bevrijdewereld.be

•Medewerkers: Catherine Billiau, Lien Verstraete, Jaap Op de Coul,

Wouter Semey

•Vormgeving:clauwerys@gmail.com

•Eindredactie: Catherine.billiau@bevrijdewereld.be

•AbonnementenDjembé: Djembé is gratis en verschijnt vier keer

per jaar. Heeft u vrienden die graag gratis de online en/of de papieren

Djembé ontvangen? Sein dan hun gegevens door aan Christa Lyssens,

via christa.lyssens@bevrijdewereld.be (met de vermelding ‘Djembé’ als

onderwerp) of geef een seintje op 03/777.20.15. Bent u verhuisd? Wenst

u uw gratis abonnement stop te zetten? Ontvangt u voortaan graag ook

de online-versie van Djembé? Laat het ons weten!

Djembé wordt gedrukt op 100% gerecycleerd papier, volgens een

milieuvriendelijk procédé.

Met dank aan DGOS, Provincie Oost-Vlaanderen en Stad Sint-Niklaas.

steun bevrijde wereld

Bevrijde Wereld heeft ambitieuze plannen. Om deze te kunnen uitvoeren

en onze partners en projecten blijvend te ondersteunen, heeft Bevrijde

Wereld bijkomende financiële middelen nodig. Vanaf 40 euro ontvang je

een fiscaal attest. Zo krijg je een deel van je gift via je belastingbrief

terug. Storten kan via BE 19 001-2187674-12, het rekeningnummer

van Bevrijde Wereld vzw, (Mercatorstraat 81, 9100 Sint-Niklaas). BIC:

GEBABEBB met als mededeling “donatie Bevrijde Wereld”.

Ontdek op www.bevrijdewereld.be wat je allemaal kunt doen om

onze organisatie te steunen!

Activiteiten 27 aPrilwest-afrikaans eetfestijn dwagulu dekkente organiseert samen met Bevrijde wereld inleeftrajecten

voor jongeren van en naar west-afrika. om hun projecten te

ondersteunen, nodigen ze iedereen uit voor een eetfestijn met west-

afrikaanse gerechten in vts 3 in sint-niklaas. info en inschrijvingen:

www.dwaguludekkente.be

28 aPrilMo*- debat ‘klimaat voor vrede’onze programmabeheerder west-afrika, wim vereecken, gaat samen

met georges spriet (vrede vzw), jeroen adam (conflict research

group-ugent) en david heller (Friends of the earth) in gesprek over de

impact van klimaatverandering op vrede. 12-14u, concertzaal de casino

(stationsstraat 104 – sint-niklaas). vooraf is er een brunch en nadien

een film. alle info op www.solidairsintniklaas.be

11 en 12 MeiFoodprints op het Mano Mundo festival

het jaarlijkse intercultureel muziekfestival in Boom staat dit jaar in

het teken van ‘stop de honger!’ daar mogen wij natuurlijk niet op

ontbreken. onze reizende foto-expo Foodprints krijgt er een centrale

plaats. kinderen kunnen er weer meedoen met de speciale Foodprints-

quiz. Meer info: www.manomundo.be

15 MeiPublicatie van ons virtueel kookboek

wat eten boeren in het zuiden? onze inleefreizigers verzamelden

allerlei recepten en interessante weetjes en bundelden deze in

een kookboek. surf vanaf 15 mei naar www.bevrijdewereld.be voor

internationale culinaire inspiratie.

16 juniBaobab-festival net als andere jaren nodigen we alle ouders, kinderen en

leerkrachten uit om ons inleefatelier voor de lagere scholen te

bezoeken. afspraak voor een namiddag vol actie in de Mercatorstraat

81 in sint-niklaas. houd onze website in de gaten voor het

programma!

.be

ngo voor ontwikkelingssamenwerking

.be

ngo voor ontwikkelingssamenwerking

Trek je loopschoenen aan

voor Bevrijde Wereld!

ga de uitdaging aan op de 20 km

van Brussel of de dodentocht

Houd je van een stevige uitdaging en wil je

tegelijkertijd Bevrijde Wereld steunen?

Schrijf je dan in voor een sportevent en laat je

sponsoren ten voordele van Bevrijde Wereld! Wat

dacht je bijvoorbeeld van de 20 kilometer van

Brussel (23 mei) of de Dodentocht in Bornem

(9 augustus)? Schrijf je in voor het event en geef ons

een seintje. Dan kan je beginnen met het aanspreken

van vrienden en familie om je te sponsoren.

Natuurlijk helpen we je hiermee op weg en krijg je de

nodige ondersteuning van ons.

Klaar voor een flinke portie actie? Neem dan als de

bliksem contact op met Wouter Semey

op het nummer 03/777 20 15 of

wouter.semey@bevrijdewereld.be.

Geen sportieveling? Surf naar www.bevrijdewereld.be

voor inspiratie voor andere soorten acties.