PRESENT MEDIA / ONLINE STRATEGISTS / 1

Het belang van digitale sociale innovatie op dearbeidsmarktJanuari 2015

De arbeidsmarkt moet sociaal innoveren door werkzoekenden in hun eigen kracht te zetten, te

inspireren, te motiveren en te activeren. In dit artikel lees je waarom dit nodig is en wat hierin de rol is

van digitale technologie.

Werkloosheid in NederlandVolgens de meest recente cijfers van het CBS is de

werkloosheid in november 2014 met 3000

toegenomen en kwam deze uit op 630.000

personen (zie figuur 1).

Van de Nederlandse beroepsbevolking is 8%

werkloos. Daarbij zijn de regionale verschillen erg

groot. Zo doet de provincie Zeeland het ‘goed’ met

4,9%enkomtde provincie Flevolanderminder van

afmet12,0%. Lokaler zijndeverschillennoggroter.

De gemeente Haarlem heeft van de 50 grootste

steden in Nederland te maken met de laagste

werkloosheid, Enschede met de hoogste. Het

percentage ligt daar op bijna 20%, meer dan het

dubbele van het landelijk gemiddelde.

Het aantal openstaande vacatures is in het derde

kwartaal van 2014 in bijna alle sectoren gegroeid.

Hiermeeneemt het aantal vacatures voor het vijfde

achtereenvolgende kwartaal op rij toe. Dat lees je

goed: al meer dan een jaar nemen de vacatures

toe. En toch zijn meer mensen werkloos geworden.

Kennelijk gaat er in de aansluiting van vraag naar

enaanbod vanwerk iets niet helemaal goeden is er

ruimte voor verbetering in begeleiding van

werkzoekenden naar een passende baan.

Maatschappelijke en individuelegevolgenDat we ons druk moeten maken om het

werkloosheidsvraagstuk heeft meerdere redenen.

Zowordt deNederlandse samenleving bij een hoge

PRESENT MEDIA / ONLINE STRATEGISTS / 2

werkloosheid o.a. opgezadeld met het gezamenlijk

opbrengen van meer werkloosheidsuitkeringen,

een verlies aan koopkracht en het opvangen van

werkloosheid gerelateerde problematiek (denk

bijvoorbeeld aan hulp aanmensenmet psychische

klachten). Maar minstens zo belangrijk is wat ons

betreft de problematiek die werkloosheid met zich

meebrengt voor een individu. Probeer je eens voor

te stellen wat er allemaal op je af komt op het

moment dat je (langdurig) werkloos bent.

Rekeningen (hypotheek, gas en energie,

verzekeringen) blijven maar komen, terwijl de

hoogte van jeuitkeringniet te vergelijken ismethet

inkomen dat je gewend was. Je wereld wordt

kleiner, sociale contacten nemen af, je voelt je

minder nuttig en gewaardeerd, je zelfbeeld,

zelfrespect en zelfvertrouwen nemen af. Je krijgt

misschien zelfs psychische klachten door

langdurige stress of depressiviteit, waardoor je

uiteindelijk ook lichamelijk de gevolgen ervaart.

Individueel geluk wordt zwaar op de proef gesteld.

Wat kan digitale sociale innovatiebetekenen voor de arbeidsmarkt?Uit onderzoek blijkt dat het hebben van een

passende baan voor een groot deel bijdraagt

aan geluk. De630.000werkzoekenden in ons land

zoeken daarmee naast een baan ook gewoon

geluk. Het is tijd dat organisaties en personen die

zich bezig houden met het arbeidsmarktvraagstuk

dingen anders gaan doen, en zelfs andere dingen

gaan doen om een bijdrage te leveren aan dit

geluksgevoel. Het is tijd voor digitale sociale

innovatie op de arbeidsmarkt.

Digitaal ontwikkelen we onszelf razendsnel. Zo

regelenwe nu dagelijks van allesmet onzemobiele

telefoon of tablet. We bankieren online, spreken af

via Whatsapp, weten waar onze bestellingen zijn,

plannenonze reis en krijgenaanbiedingenopbasis

van producten en diensten die we eerder hebben

gekocht. We zijn gewend geraakt aan digitale

informatie op maat en om veel persoonlijke zaken

digitaal te regelen. Met name bij commerciële

instellingen zoals verzekeringsmaatschappijen,

bankenen energieleveranciers verwachtenweook

gewoon een op-en-top digitale (self-)

serviceverlening. Commerciële instellingen

kunnendit omdat ze veel vanhun klanten teweten.

Dat doen ze door gebruik temaken van uitgebreide

profielinformatie en big data en door hen (vooral

mobiel) te bereiken via de kanalen die zij gebruiken

(zoals social media).

Het zijn dit soort marketingprincipes waarvan de

arbeidsmarktsector beter gebruik moet gaan

maken. Werkzoekenden verwachten anno 2015

immers van organisaties en instanties die zich met

hetarbeidsmarktvraagstukbezighoudenminimaal

eenzelfde niveau in digitale dienstverlening. En

daarin wordt een werkzoekende nu nog vaak

teleurgesteld. Want als je werkloos wordt, geldt

voor iedereen dezelfde aanpak. Of je nu hoog- of

laagopgeleid bent, na verloop van tijd moet

iedereen op sollicitatietraining. Of je dat nu nodig

hebt of niet. Of je nu veel begeleiding nodig hebt of

weinig, je adviseur of coach heeft voor iedereen

hetzelfde tijdsslot beschikbaar. Er is weinig ruimte

om in te gaan op jouwmotivaties en drijfveren. Het

is erg vervelend dat je als werkzoekende

onvoldoende herkend en gekendwordt en niet in je

kracht gezet wordt. Vooral in een situatie waarin je

leven al op zijn kop staat en er veel geregeld moet

worden.

Digitale sociale innovatie op de arbeidsmarkt

begint daarombij het aansluiten op de diversiteit in

behoeften van werkzoekenden. Niemand van deze

630.000werkzoekenden inNederland ishetzelfde.

We hebben te maken met individuele mensen, in

verschillende situaties en op verschillende

lokaties, met verschillende behoeften, motivaties

endrijfveren.We illustrerenditmetde verhalen van

Nicole en Eric.

PRESENT MEDIA / ONLINE STRATEGISTS / 3

Nicole en Eric centraalNicole is gisteren werkloos geworden. Ze is

hoogopgeleid, heeft een groot netwerk en is zeer

gemotiveerdomsneleennieuwebaan tevinden.Zij

zit daarom niet te wachten op betuttelende regels

en verplichte sollicitatietrainingen, maar wil juist

hands onondersteuningwaar ze echtwatmeekan.

Naast de noodzakelijke handelingen zoals het

aanvragen van een uitkering en het uitsturen van

een sollicitatie, wil Nicole wekelijks informatie en

tips krijgen op haar mobiel over

arbeidsmarktontwikkelingen en vacatures die zijn

gebaseerd op haar actuele interesses,

competenties en mogelijkheden. Want ze wil niet

meerwerken indesectorwaarin zealtijdwerkzaam

was. Ze grijpt nu de situatie aan om ‘het roer om te

gooien’.Haarmotivatie, competentiesendrijfveren

zijn daarmee belangrijker in het vinden van een

nieuwe baan dan haar opgebouwde werkervaring.

Voor Eric ligt dat anders. Hij is al drie jaar werkloos,

heeft een bijstandsuitkering, is al vaak afgewezen

en is daardoor minder gemotiveerd. Hij is onzeker

over zijn toekomst en heeft meer dan ooit behoefte

aan uitgebreid overzicht in zijn eigen online

omgeving.

Hij wil advies over en begeleiding in zijn situatie,

over de opties die hij heeft en inzage in de

consequenties van zijn handelingen. Wat gebeurt

er bijvoorbeeld met de hoogte van zijn uitkering als

hij werkervaring op gaat doen bij de stage die hij

graag wil gaan lopen? Wie kan hem helpen bij het

vinden van de juiste omscholing? Eric discussieert

bijna dagelijks in de online community van

professionals enanderewerkzoekendenhoezij het

aanpakken. Verder is zijn begeleider vaak

beschikbaar voor een persoonlijke chat, dat geeft

hem een goed gevoel enmotiveert hem ‘om niet bij

de pakken neer te zitten’.

Wat is digitale sociale innovatie?De Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie* beschrijft sociale innovatie

als volgt: een verzamelnaam voor hedendaagse initiatieven van mensen en organisaties

gericht op innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Sociale innovatie

begint bij personen en organisaties die een maatschappelijke probleem zien en het plan

opvatten er iets aan te doen. Dat kan uitgroeien tot een breed initiatief van diverse partijen

en personen, denk aan burgers, ondernemers en wetenschappers. Het kan om lokale

initiatieven gaan, maar ook om complexe samenwerkingsverbanden op nationaal of

internationaal niveau. Digitale sociale innovatie zoomt daarmee in op het digitale aspect van

innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken.

*(http://www.awti.nl/publicaties/de-kracht-van-sociale-innovatie/item640)

Innovatieve aanpakOnze aanpakgaat uit van het basisprincipe

'gebruiker centraal'. Vanuit dit vertrekpunt

hanteren we onze opgedane kennis om de

werkzoekende online centraal te stellen. Zo zetten

we o.a. big data, behavioral targeting, marketing

automation, profiling, gedrag en motivatie van

gebruikers, segmentatie en personalisatie in om

content en motiverende triggers perfect op de

siutatie van Eric en Nicole aan te laten sluiten.

Daarnaast werken we met opdrachtgevers aan

continue procesoptimalisaties. Door middel van

service blueprints brengen we in kaart welke

'klantreis' Eric en Nicole doorlopen en wat er

organisatorisch en technisch nodig is om hen

optimaal te faciliteren. Vaak betekent dit

PRESENT MEDIA / ONLINE STRATEGISTS / 4

organisatorisch ook dat er andere dingen of dingen

anders moeten worden gedaan.

Changemanagement is daarmee een onmisbaar

onderdeel van onze aanpak.

Digitale sociale innovatie op de arbeidsmarkt zit

hemdusniet zozeer indedigitaleoplossingzelf.Het

is juist de aanpak die innovatief is. We zetten de

individuele werkzoekende in zijn eigen kracht door:

- optimaal te beantwoorden aan individuele

informatie- en communicatiebehoeften;

- te inspireren, temotiveren, teactiverenenvolop te

participeren in de oplossing van het individuele

probleem;

- een beweging te maken van digitale

‘dienstverlening’ naar ‘selfserviceverlening’ en

‘self control’.

Daarmee heeft de werkzoekende niet alleen

inzicht, maar ook grip op zijn eigen situatie.

Het biedt perspectief, waardoor hij op eigen kracht

zijn situatie kan verbeteren of kan

voorzien in zijn persoonlijke behoefte.

Door de werkzoekende als vertrekpunt te nemen

zorgen we voor een relevante invulling van digitale

toepassingen die de werkzoekende echt verder

helpen. Toepassingendieerbovendienvoor zorgen

dat begeleiders en adviseurs minder tijd kwijt zijn

aan zaken die ook digitaal kunnen worden

afgehandeld. En zo meer tijd kunnen vrijmaken

voor de persoonlijke begeleiding van individuen die

daar echt behoefte aan hebben.