Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11...

23
3 Deventer, Emmaplein en omgeving Rapport Quick Scan GGT oktober 2008 Datum 31 maart 2009 Status Definitief

Transcript of Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11...

Page 1: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

3

Deventer, Emmaplein en omgeving

Rapport Quick Scan GGT oktober 2008

Datum 31 maart 2009

Status Definitief

Page 2: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Pagina 2 van 23

Colofon

Uitgegeven door Ministerie van Verkeer en Waterstaat

RWS – Dienst Verkeer en Scheepvaart

Groene Golf Team

Van der Burghweg 1

2628 CS Delft

In opdracht van Gemeente Deventer

Contactpersoon Nico van Beugen

Informatie rapport Dick van Hell

Telefoon 06 2947 2065

E-mail [email protected]

Uitgevoerd door Dick van Hell, adviseur

Piet Weiland, begeleider

Informatie GGT Ad Wilson, teamleider

Telefoon 06-53653685

Erna Schol, afdelingshoofd

Telefoon 088-7982389

Projectcode Deventer_02_1

Datum 31 maart 2009

Status Definitief

Versienummer 1.0

Page 3: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Pagina 3 van 23

Het Groene Golf Team

Het Groene Golf Team helpt graag bij het realiseren van een

snellere verkeersdoorstroming

De doorstroming op de Nederlandse rijkswegen, belangrijke provinciale en

stedelijke routes, is niet overal optimaal. Oorzaken zijn onder meer de groei van

het verkeer, tekortschietende capaciteit van de infrastructuur en niet goed

afgestelde verkeersregelinstallaties (VRI’s).

VRI’s kunnen vaak beter afgestemd worden op de actuele verkeerspatronen. Een

betere afstemming van VRI’s bevordert, met name op doorgaande wegen, de

verkeersdoorstroming en is goed voor de luchtkwaliteit en/of verkeersveiligheid.

Bij een verbeterde doorstroming daalt het aantal voertuigverliesuren voor het

verkeer.

Het Groene Golf Team (GGT) helpt gemeenten, provincies en het Rijk om de VRI’s

beter af te stellen. Dit gebeurt door een analyse van de huidige installaties en het

blootleggen van inefficiënte situaties die in de loop van de tijd zijn ontstaan.

Waar mogelijk worden aan de hand van ‘quick scans’ direct eenvoudige en snelle

verbeteringen uitgevoerd. Zo is in kort tijdsbestek met een kleine ingreep grote

winst te behalen. Uiteraard vindt hierover vooraf overleg met de opdrachtgever

plaats.

De bevindingen worden altijd in een rapport vastgelegd.

De adviezen van het team zijn kosteloos. De (eventuele) uitvoeringskosten van

de aanbevelingen zijn voor rekening van de wegbeheerder.

Het GGT bestaat uit ruim 25 afgestudeerde HBO’ers en academici met een

verkeerskundige opleiding. Ze staan onder supervisie van ervaren

verkeerskundigen en werken vanuit Delft en Den Bosch.

Inmiddels heeft een groot aantal wegbeheerders advies gekregen van het GGT.

Een deel van de adviezen is al gerealiseerd. Gemiddeld is per kruispunt een winst

behaald van circa 8.500 voertuigverliesuren per jaar. De meeste aanpassingen

kosten weinig of geen geld, zodat er in maatschappelijk opzicht sprake is van een

aantrekkelijk rendement.

Het GGT is begonnen als onderdeel van het project FileProof (fileaanpak op de

korte termijn) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Bij dit project staan

bereikbaarheid en doorstroming centraal. Meer informatie over FileProof vindt u

op: www.fileproof.nl. Het project FileProof was van tijdelijke aard en is eind 2008

geëindigd. Het GGT is nu een afdeling van de Dienst Verkeer en Scheepvaart

(DVS). De website van DVS is www.rijkswaterstaat.nl/dvs.

Meer informatie over het GGT en een overzicht van alle projecten is te vinden op

www.fileproof.nl/groenegolfteam.

Page 4: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Pagina 4 van 23

Page 5: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Pagina 5 van 23

Inhoud

Managementsamenvatting 7

1 Inleiding 9

1.1 Onderzoeksgebied 9

1.2 Probleembeschrijving 10

1.3 Doel en opzet van het onderzoek 10

2 Observatie ochtendspits 15 oktober 2008 11

2.1 A010. Emmastraat – Bokkingshang - Wilhelminabrug. 11

2.2 Emmaplein en Kazernestraat. 11

2.3 Parkeergagarge Boreel. 11

2.4 A020, A023 en A026: 11

2.5 Foto’s ochtendspits 12

3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13

3.1 A010. Emmastraat – Bokkingshang en het Emmaplein. 13

3.2 Rotonde Emmaplein en Kazernestraat. 14

3.3 A020 Kazernestraat en mr. H.F. de Boerlaan 14

3.4 Foto’s avondspits 15

4 Conclusies en aanbevelingen 17

4.1 Conclusies 17

4.2 Aanbevelingen 17

Bijlage A Tellingen en waarnemingen 22

Page 6: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 6 van 23

Page 7: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 7 van 23

Managementsamenvatting

Op verzoek van de gemeente Deventer heeft het Groene Golf Team (GGT) een quick

scan uitgevoerd naar de verkeerssituatie op de rotonde Emmaplein en de daarop

aansluitende routes, inclusief de in- en uitrit van de parkeergarage Boreel.

Doel van de quick scan is vast te stellen of door een andere instelling van de VRI’s

een betere verkeersafwikkeling mogelijk is.

De waargenomen ochtendspits verliep rustig en zonder problemen. De avondspits

vertoonde het verwachte beeld met lange wachtrijen op en over de Wilhelminabrug.

Het GGT stelt vast dat in de avondspits het Emmaplein onvoldoende capaciteit heeft

om het verkeersaanbod te verwerken.

In de rijrichting vanaf de Wilhelminabrug is de verkeersregeling correct ingesteld om

overbelasting van de rotonde en het verdere traject te voorkomen. Het beperkt wel

de prestatie van het traject tot die van de rotonde. Het gevolg is, dat tijdens de

avondspits in korte tijd een file ontstaat van enkele kilometers lengte.

In de tegengestelde richting veroorzaakt de beperkte prestatie van de rotonde

regelmatig een wachtrij in de Kazernestraat. Bij het oprijden van de rotonde wacht

men op het vele tegemoetkomende verkeer en wordt de prestatie nog minder.

In de rustiger ochtendspits is die hinder er niet. In de richting van de

Wilhelminabrug kunnen dan evenveel voertuigen per uur passeren als in de

avondspits, maar zonder het ontstaan van wachtrijen in de Kazernestraat.

Het GGT concludeert:

1. Kernprobleem is, dat voor velen de route door Deventer aantrekkelijker is dan die

via de A1. Het doorstromingsprobleem in Deventer hangt direct samen met de

grote omvang van dit sluipverkeer. Dit probleem is niet op te lossen door een

wijziging in de lokale verkeersregeling.

2. De vormgeving van de route zou heel ingrijpend moeten worden aangepast om

een merkbaar betere doorstroming te realiseren.

3. Binnen deze context functioneert de verkeersregeling op het traject Kazernestraat

– Emmaplein – Wilhelminabrug v.v. goed. Een verfijning van de regeling, b.v.

met extra detectie, levert geen significante verbetering in de doorstroming op.

4. Het Emmaplein beperkt de doorstroming tot ca. 800 voertuigen per uur. De

andere kruispunten in het onderzochte traject (van mr. H.F. de Boerlaan tot

Snipperlingsdijk) beperken de doorstroming veel minder. Ook de uitrit van de

parkeergarage heeft er (tijdens de waarnemingsperiode) geen invloed op.

Enkele aanbevelingen voor verder onderzoek (buiten competentie van het GGT):

− Een bord op de rotonde plaatsen met het verzoek bij het verlaten van de rotonde

richting aan te geven.

− Het deel van de rotonde buiten de hoofdroute voorzien van een verhoogde

bestrating met keien, zodat een duidelijker verkeersbeeld ontstaat.

− Het effect bepalen van een verkeersregelaar, die (in de spits) het oprijden van de

rotonde regelt; bij gebleken succes kan een permanente oplossing met

verkeerslichten worden overwogen.

− Een onderzoek instellen naar herkomst en bestemming van de voertuigen in de

wachtrij op de Wilhelminabrug. Dit kan aanwijzingen geven op welke wijze het

aanbod in de avondspits op deze route kan worden verminderd.

Page 8: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 8 van 23

Page 9: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 9 van 23

1 Inleiding

1.1 Onderzoeksgebied

Het Groene Golf Team (GGT) adviseert de gemeente Deventer over de

verkeersafwikkeling op het Emmaplein en een aantal aangrenzende, geregelde

kruispunten. Ook de invloed hierop van de parkeergarage Boreel is onderzocht.

Het gaat om het volgende traject:

− A010, geregeld: Emmastraat – Bokkingshang- Wilhelminabrug; hier begint de

route naar de westelijke aansluiting op de A1 (N344).

− Emmaplein, niet geregelde rotonde; met naast de hoofdroute één afslag met

een door pollers beperkte toegang tot voetgangersgebied; op de rotonde moet

voorrang worden verleend aan langzaam verkeer

− Parkeergarage Boreel, ongeregelde uitrit; alleen rechtsaf de Kazernestraat in.

− A020, halfstarre koppeling met A023 en A026; Mr. H.F. de Boerlaan -

Kazernestraat;

− A023, idem: Mr. H.F. de Boerlaan-Handelskade-Snipperlingsdijk; busverkeer.

− A026, idem; Snipperlingsdijk-Veenweg; hier begint de route naar de oostelijke

aansluiting van Deventer op de A1 (Holterweg, N344).

Kruispunttekeningen met de signaalgroepen staan in bijlage A.

De gemeente heeft op een aantal plaatsen in het traject filedetectie aangelegd. De

informatie hiervan wordt gebruikt om het verkeer op het traject te doseren. De

detectie tussen de rotonde Emmaplein en kruispunt A010 wordt gebruikt om op

kruispunt A010 de maximumgroentijden en hiaattijden te verhogen.

Mr H.F. de Boerlaan

Emmastraat

Kazernestraat

Snipperlingsdijk

Wilhelminabrug

Handelskade

Bokkingshang

A010

Rotonde

Emmaplein

Parkeergarage

Boreel in/uit

A020

A023

A026

Veenweg

Page 10: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 10 van 23

1.2 Probleembeschrijving

Bij file op de snelweg A1 zoekt het verkeer een alternatieve route. Dit sluipverkeer

maakt gebruik van de route over deze kruispunten. Door het grote verkeersaanbod

ontstaan afwikkelingsproblemen op de geregelde kruispunten en de rotonde.

De meest voorkomende verstoring van de afwikkeling op de geregelde kruispunten

ontstaat op het wegvak tussen de rotonde en de Wilhelminabrug. Er ontstaan hiaten

in de verkeersstroom, omdat op de rotonde voorrang moet worden verleend aan het

langzaam verkeer.

1.3 Doel en opzet van het onderzoek

De vraag van de gemeente Deventer is of met een andere instelling van de regeling

een verkeersafwikkeling met minder verliestijd op het traject mogelijk is.

Het GGT analyseert met een quick scan de situatie op het traject en brengt deze in

kaart. Het resultaat van de quick scan bepaalt ook of verder onderzoek door het

GGT noodzakelijk, dan wel gewenst is.

In de ochtend- en avondspits zijn met de detectielussen tellingen verricht. In de

avondspits is in beide richtingen de afrijcapaciteit van de rotonde Emmaplein

vastgesteld (zie bijlage A, tabel 1 en 2).

Page 11: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 11 van 23

2 Observatie ochtendspits 15 oktober 2008

De opdrachtgever geeft aan, dat de waargenomen ochtendspits relatief rustig is. Er

ontstaan dan ook nauwelijks problemen op het traject. De drukste richting in de

ochtendspits is van oost (Snipperlingsdijk, A026) naar west (Wilhelminabrug, A010).

2.1 A010. Emmastraat – Bokkingshang - Wilhelminabrug.

− Observatie ri 01 en 02, dit is vanaf de rotonde de Wilhelminabrug op. Er

ontstaat soms een wachtrij die terugloopt tot op de rotonde. Het gevolg is een

korte blokkade van de fiets- en voetgangersoversteekplaats aan de westzijde

van de rotonde.

− Observatie ri 06 – dit is route vanaf de Welle via de Emmastraat naar de

Wilhelminabrug. Het meeste verkeer gaat 180 graden linksaf de brug op. Deze

lastige manoeuvre beperkt de snelheid en daarmee de afrijcapaciteit. Volgens

de tellingen is de aanvoer uit de Emmastraat tijdens het drukste uur ook nog

eens 25% hoger dan in de avondspits (bijlage B, tabel 3.). Toch wordt de

wachtrij in de Emmastraat elke groenfase geheel verwerkt, dankzij het lage

aanbod vanuit de andere richtingen.

− Observatie ri 08 en 09, afrit Wilhelminabrug (N344). De wachtrij wordt elke

groenfase geheel verwerkt.

2.2 Emmaplein en Kazernestraat.

− Tijdens de ochtendspits veroorzaken de weinige overstekende voetgangers en

fietsers geen hinder voor het autoverkeer.

− Incidenteel ontstaat een wat langere wachtrij in de Kazernestraat tot voorbij de

inrit van de parkeergarage Boreel en wordt de daar liggende filedetectielus DF05

geactiveerd. De filedetectie doseert de aanvoer naar de Kazernestraat en het

Emmaplein en voorkomt dat de wachtrij in de Kazernestraat terugslaat tot op

het kruispunt met de mr. H.F. de Boerlaan en daar de andere richtingen op deze

kruising blokkeert.

− Tijdens de rustige ochtendspits lost de wachtrij snel weer op en is er geen

gevaar voor een blokkade. Misschien kan de bezettingsgraadmeting van de

filedetectie wat worden afgevlakt, zodat er minder snel wordt ingegrepen.

2.3 Parkeergagarge Boreel.

- Verkeer uit de parkeergarage kan alleen naar rechts afslaan. Verkeer linksaf,

richting de Mr. de Boerlaan moet eerst rechtsaf en via de rotonde Emmaplein de

linksafbeweging maken.

- Op dit tijdstip in de ochtend zijn er geen verkeersbewegingen waargenomen.

2.4 A020, A023 en A026.

Kazernestraat – Mr. H.F. de Boerlaan – Handelskade – Snipperlingsdijk –

Veenweg.

- De VRI’s op deze kruispunten zijn half star gekoppeld met de VRI bij A023 als

master.

- De coördinatie bevordert de doorstroming op de hoofdroute van A026

(rechtdoor ri 05), A023 (linksaf ri 06) en A020 (rechtsaf ri 01).

Page 12: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 12 van 23

- De coördinatie wordt onderbroken als door een opstopping een blokkade dreigt

op één van deze drie kruispunten. Daarvoor zijn op diverse locaties in de

hoofdroute filedetectielussen aangebracht.

- De verkeersregelinstallaties op deze kruispunten zijn geprogrammeerd om zo’n

blokkade te voorkomen, zodat de andere richtingen altijd kunnen blijven

doorstromen.

- De coördinatie wordt ook onderbroken als de bus van de Handelskade naar de

Snipperlingsdijk langer dan 40 sec (volgens de regelingspecificatie) of 80 sec

(zoals tijdens de kastinspectie werd vastgesteld) moet wachten. De bus krijgt

dan prioriteit en onderbreekt de groenfase op de conflicterende richtingen in de

hoofdroute.

- Deze programmering is er oorzaak van dat het GGT ook tijdens een rustige

ochtendspits een sterke variatie waarneemt in de groentijden. Het effect is, dat

verkeer op richting 05 op A026 (Veenweg) zo nu en dan een dubbele stop heeft.

Maar als het zo uitkomt kan deze richting ook alternatief komen. In beide

situaties is er duidelijk geen sprake meer van coördinatie. Het duurt soms twee

cycli voordat de regeling weer normaal is. Tijdens de spits is er dan vaak al weer

een nieuwe melding. Er zijn hierdoor vrij weinig “normale” cycli. In tenminste de

helft van de cycli is een ingreep oorzaak van stagnatie. Het verkeer vanaf A026

heeft in de praktijk dus geen gegarandeerde coördinatie. Maar in de rustige

ochtendspits van 15 oktober 2008 gaf dit geen problemen.

− De filedetectie zorgt ervoor, dat het opstelvak van richting 06 op A023 (linksaf

van de Snipperlingsdijk naar de mr. H.F. de Boerlaan) steeds net niet overbelast

raakt. Deze richting krijgt echter hierna wel snel groen.

− Bussen hebben op A026 geen prioriteit, wel kunnen ze via richting 04 de

(eventuele) wachtrij op richting 05 ontwijken.

− Tijdens de observatie passeren veel vrachtwagens en tractoren met grote zware

aanhangers (zoals op de foto bij 2.5). Dit blijkt een seizoensgebonden

fenomeen.

2.5 Foto’s ochtendspits

Emmaplein, moeizaam zwaar transport. Emmastraat linksaf de Wilhelminabrug op.

Dit verkeer komt vanaf de IJsselkade.

Page 13: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 13 van 23

3 Observatie avondspits 16 oktober 2008

Naar aanleiding van de waarnemingen tijdens de ochtendspits is besloten om in de

avondspits de observatie te concentreren op het Emmaplein en de aanvoer vanaf de

kruispunten A010 en A020. Er is waargenomen tussen 15:30 en 17:45.

Drukste richting in de avondspits is van west (Wilhelminabrug, A010) naar oost

(Snipperlingsdijk, A020). De opdrachtgever bevestigt, dat de avondspits een

normale drukte vertoont met de bijbehorende overbelasting. De aanvoer via de

Wilhelminabrug bereikt de grootste intensiteit in de periode tussen 17:15 en 17:45.

Het doorstromingsprobleem op de route is duidelijk zichtbaar.

3.1 A010. Emmastraat – Bokkingshang en het Emmaplein.

Tot ca. 16:30 kan het traject het aanbod makkelijk aan. Daarna voorkomt een

filedetectielus tussen de Wilhelminabrug en het Emmaplein dat de toenemende

verkeersintensiteit de rotonde overbelast. De detectie onderbreekt de groenfase van

ri 8 en doseert zo effectief de aanvoer vanaf de Wilhelminabrug. Dit brengt de

productie van het deeltraject Wilhelminabrug - Kazernestraat op ca. 800 voertuigen

per uur. Het verdere traject verwerkt dit aantal zonder problemen. Opvallend is dat

in deze richting het verkeer weinig hinder ondervindt van het kruisende langzame

verkeer op de rotonde. Het is goed zichtbaar dat de aanvoer over de Wilhelminabrug

in de avondspits veel hoger wordt dan 800 voertuigen per uur, vooral in de periode

tussen 17:15 en 17:45. De wachtrij op en over de Wilhelminabrug groeit dan snel

aan tot een lengte van 2 à 2,5 kilometer.

In de tegengestelde richting vindt direct na de rotonde een hiaatdetectie plaats.

Tijdig passeren van deze lus verlengt de groentijd in deze richting op kruispunt

A010. Maar als het verkeer wordt opgehouden op of voor de rotonde valt het hiaat

en gaat het verkeerslicht (richting 02) eerder op rood (want in de spits vraagt

richting 09 constant aan). Het verkeer, dat al met oponthoud de rotonde oprijdt,

kan niet profiteren van de potentieel beschikbare langere groentijd in deze richting.

Hierdoor kan de wachtrij voor de rotonde in de Kazernestraat snel aangroeien,

maar, als het mee zit, ook weer snel oplossen. De tellingen en waarnemingen in de

avondspits stellen de productie van het traject vast op ca. 800 voertuigen per uur

(bijlage B, tabel 2.).

De detectielus vlak voor de rotonde (Df002) wordt bij een filemeting bij A020 ook

ingezet als verlenglus. Dan wordt ook de hiaattijd van de lus direct na de rotonde

(doz3) verhoogd.

Enkele waarnemingen:

- De cyclustijd van de VRI op kruispunt A010 is 95 s om15:45 en 128 s om

16:15. Oorzaak is met name de in de tussentijd sterk toegenomen belasting op

de richting 08 (afrit Wilheminabrug). De groentijd voor richting 08 kan namelijk

met 44 s verlengen en zal dit bij toenemend aanbod ook doen zolang de

filedetectie niet ingrijpt. Ook de verlenging van de hiaattijd, zoals hierboven

beschreven, doet de cyclustijd toenemen.

- De route vanaf de Welle naar de Wilhelminabrug loopt door de Emmastraat.

Vanaf dit verkeerslicht (ri 06) gaat tachtig procent van het verkeer linksom de

brug op. De wachtrij in de Emmastraat neemt na 16:15 snel in lengte toe en

Page 14: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 14 van 23

reikt soms tot aan de uitrit van de parkeergarage onder de Wilhelminabrug. Tot

dit moment kan de wachtrij op de brug (ri 08) nog in een keer worden verwerkt.

- De vormgeving van het traject, dat tussen de historische binnenstad en de oprit

van de grote rivierbrug ligt, is niet aan te passen aan het grote aanbod.

- Blijkbaar vinden veel automobilisten de zekerheid van een wachtrij van 2 à 2,5

km op de sluiproute door Deventer aantrekkelijker dan de onzekerheid van de

filelengte en wachttijd op de A1.

3.2 Rotonde Emmaplein en Kazernestraat.

Bij het oprijden van de rotonde vanaf de Kazernestraat kan de verkeersdeelnemer

met vier afzonderlijke belemmeringen worden geconfronteerd:

- Bij het op- èn afrijden van de rotonde vanaf de Kazernestraat moet de

automobilist voorrang verlenen aan overstekende fietsers en voetgangers.

- Tegemoetkomend verkeer op de rotonde geeft niet altijd duidelijk aan rechtsaf

de hoofdroute via de Kazernestraat in te slaan. Voorzichtigheidshalve wordt hier

op gewacht.

- De langer wordende cyclustijd op kruispunt A010 geldt ook voor ri 01 en 02,

waardoor de wachtrij voor deze verkeerslichten kan aangroeien tot op de

rotonde Emmaplein. Dit blokkeert het oprijden van de rotonde vanaf de

Kazernestraat.

Dit oponthoud door overig verkeer veroorzaakt hiaten, waardoor maar een deel van

de (maximaal beschikbare) groentijd van richting 02 op kruispunt A010 kan worden

benut. Het onbenutte groen verhoogd ook de cyclustijd.

De prestatie van de rotonde is gemeten op gemiddeld 800 pae/u, in beide richtingen

(zie bijlage B, tabel 1 en 2).

De aanvoer naar de rotonde vanaf kruispunt A020 komt meestal aan als peloton. De

afvoer via de rotonde gaat echter per voertuig. Bij de waargenomen

verkeersintensiteit zorgt dat voor een wachtrij in de Kazernestraat. Omdat de

prestatie van de rotonde varieert kan de wachtrij snel aangroeien tot voorbij de inrit

van de parkeergarage Boreel. Daar ligt filedetectielus DF05, die de gecoördineerde

regeling onderbreekt op de kruispunten A020, A023 en A026 (zoals beschreven in

paragraaf 2.4).

3.3 A020 Kazernestraat en mr. H.F. de Boerlaan

Tijdens de avondspits is de aanvoer geteld vanaf de mr. H.F. de Boerlaan naar de

Kazernestraat voor de richtingen 01 en 09. De resultaten staan in bijlage B, tabel 2.

- De filedetectie in de Kazernestraat grijpt in op de aanvoer via hoofdroute (ri 01).

De aanvoer vanuit ri 09 (linksaf de Kazernestraat in) is tenminste 30% van het

totaal en incidenteel zelfs hoger dan die vanaf de hoofdroute. Dan kan de wachtrij

in de Kazernestraat oplopen tot op kruispunt A020.

- De aanvoer kan per cyclus erg variëren (tussen 4 en 23 voertuigen). Dit verklaart

waarom de wachtrij voor het Emmaplein snel kan aangroeien en ook weer snel

kan afnemen.

Page 15: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 15 van 23

3.4 Foto’s avondspits

A010, linksaf manoeuvre vanuit de A010 16:45 wachtrijen in de Emmastraat

Emmastraat de Wilhelminabrug op. en op de Wilhelminabrug.

De rotonde kan het aanbod vanaf de Wachtrij voor de Wilhelminabrug tot op de

Wilhelminabrug aan dankzij de rotonde

filedetectielus.

Page 16: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 16 van 23

Page 17: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 17 van 23

4 Conclusies en aanbevelingen

4.1 Conclusies

Het verkeersaanbod in de avondspits is zoveel groter dan de capaciteit van het

traject Wilhelminabrug – Mr. H.F. de Boerlaan dat er geen reële maatregel is aan te

geven, die daarvoor een substantieel betere oplossing biedt dan de huidige regeling.

Het Emmaplein beperkt de capaciteit van het onderzochte traject tot ca. 800

voertuigen per uur, in beide richtingen. Het heeft weinig zin om tijdens de

avondspits meer groentijd te geven aan het verkeerslicht op de Wilhelminabrug. Het

Emmaplein kan mogelijk een extra 50 voertuigen per uur verwerken, maar dan is er

geen reserve meer om kleine incidenten op te vangen.

Veel tijd gaat verloren op de rotonde omdat bestuurders in de Kazernestraat

wachten op het tegemoetkomend verkeer op de rotonde. Zij moeten daaraan

voorrang verlenen als dit niet de Kazernestraat inrijdt. Tijdens de waarneming was

dit slechts één op de tien automobilisten. Voor de andere negen werd ten onrechte

gewacht.

Tijdens de observaties door het GGT was de aanvoer in de avondspits tot wel 40%

hoger dan in de ochtendspits (bijlage B, tabel 3). Dit verschil in intensiteit blijkt

voldoende om de soepele doorstroming op de rotonde in de ochtendspits in de

avondspits te veranderen in een blokkade. De wachtrij voor de rotonde in de

Kazernestraat, die in de ochtendspits zelden ontstaat en ook weer snel oplost, is in

de avondspits bijna permanent aanwezig.

Op zich verloopt in de ochtendspits de coördinatie rechtdoor op de Snipperlingsdijk,

linksaf naar de mr H.F. de Boerlaan en dan rechtsaf richting rotonde goed. De kans

is groot dat de filedetectie in de Kazernestraat of prioriteit voor het openbaar

vervoer ingrijpt in de regeling en de coördinatie verstoort. Het duurt enkele cycli

voordat de normale gang van zaken weer is hersteld. Meestal is er dan alweer een

nieuwe ingreep. In de praktijk kan de coördinatie dan ook niet worden

gegarandeerd. Het veroorzaakte tijdens de observatie op 15 oktober geen

problemen in de doorstroming. Maar bij een drukkere ochtendspits zou dit wel het

geval kunnen zijn.

Met de huidige combinatie van infrastructuur en verkeersregeling realiseert de

gemeente Deventer een zo hoog mogelijke capaciteit op het traject. De genomen

maatregelen zijn passend om verstopping van de binnenstad te voorkomen. De

lange wachtrij staat daar waar die de minste hinder veroorzaakt, op de

Wilhelminabrug.

4.2 Aanbevelingen

Minder onderbrekingen in de coördinatie.

Het loont het de moeite om te onderzoeken of het aantal onderbrekingen van de

coördinatie omlaag kan en welk effect dat heeft op de doorstroming. Bijvoorbeeld

door de filedetectie in de Kazernestraat tijdelijk uit te schakelen of door de

Page 18: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 18 van 23

bezettingsgraadmeting ervan af te vlakken, zodat de detectie minder gevoelig

wordt voor incidenteel wat langere wachtrijen. En het openbaar vervoer krijgt

tijdens het onderzoek standaard 80 sec wachttijd, voordat de ingreep in de

verkeersregeling plaatsvindt.

Verkeersgedrag op de rotonde beïnvloeden.

Het kan al helpen om een bord te plaatsen dat bestuurders er aan herinnert om bij

het verlaten van de rotonde richting aan te geven.

Verdergaand is aanpassen van het profiel van de rotonde met een verhoogde

bestrating met keien op het deel van de rotonde dat niet tot de hoofdroute behoort

(oranje vlakken in de figuur, zie ook de foto bij 2.5). Dit duidelijker profiel kan de

weggebruiker meer duidelijkheid verschaffen over de bedoelingen van de ander.

Bij een calamiteit (op de A1), met als gevolg een uitzonderlijk groot

verkeersaanbod, kan als experiment een verkeersregelaar worden ingezet bij de

oprit van de rotonde vanaf de Kazernestraat. Die kan er voor zorgen, dat het

doorgaande verkeer optimaal gebruik maakt van de groenfase van richting 02 op

kruispunt A010. In principe wordt dan kunstmatig het karakter van de rotonde

(druppelen) aangepast aan dat van het verkeerslicht (open – dicht).

Blijkt dit experiment te werken, dan kan een meer permanente oplossing worden

overwogen in de vorm van verkeerslichten, die tijdens de spits (of calamiteit) het

oprijden van de rotonde vanuit de Kazernestraat regelen.

In de tegengestelde richting is de huidige filedetectie voldoende.

Intensiteit spitsverkeer verminderen.

Onderzoek naar herkomst en bestemming van de voertuigen in de wachtrij op de

Wilhelminabrug kan aanwijzingen geven op welke wijze het aanbod in de avondspits

op deze route kan worden verminderd.

Het uitwerken van deze aanbevelingen hoort niet tot de competentie van het GGT.

Kazernestraat

Emmastraat

Emmaplein

Page 19: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 19 van 23

Page 20: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 20 van 23

Bijlage A Kruispunttekeningen

A010. Emmastraat – Bokkingshang - Wilhelminabrug

Emmaplein en Kazernestraat.

A020. Kazernestraat – Mr.H.F. de Boerlaan

Bokkingshang

Wilhelminabrug

1

2

9

8 Emmastraat

Emmastraat 6 A010

Uitrit P

niet Boreel

gergelde

VOP

Kazernestraat

Emmaplein

Emmastraat

1 2

Kazernestraat

12

10

9 8

A020Mr.

H.F

. d

e B

oe

rla

an

Page 21: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 21 van 23

A023. Mr. H.F. de Boerlaan – Handelskade – Snipperlingsdijk.

A026 Snipperlingsdijk – Veenweg.

Handelskade

11 5

10 6

Snipperlingsdijk

Mr. H.F.

de Boer

laan

9 7 A023

1 2

4

5

6

12

11 Snipperlingsdijk

10

9 8 A026

Ve

en

we

g

Page 22: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.

Deventer, Emmaplein en omgeving | 31 maart 2009

Pagina 22 van 23

Bijlage B Tellingen en waarnemingen

Tabel 3. Verschil tussen tellingen in de ochtend- en avondspits

A010 Emmastraat - Bokkingshang Richtingen (zonder langzaam verkeer)

Tellus D01.1 D02.1 D06.1 D08.1 D09.1 DT002

filelus 1

Telling ochtendspits 15 oktober 2008 7:00-10:00 2 DT002drukste uur 145 628 389 623 248 671

totaal periode 355 1327 893 1357 524 1518 9

8

Telling avondspits 16 oktober 2008 16:00-19:00

drukste uur 236 614 308 836 396 900

totaal periode 607 1428 819 2018 879 2241

6

Avondspits drukker dan ochtendspits (in procenten) A010

drukste uur 38,6% -2,3% -26,3% 25,5% 37,4% 25,4%

totaal periode 41,5% 7,1% -9,0% 32,8% 40,4% 32,3% Wilhelminabrug Emmaplein

Tabel 1 Prestatie route A010 - A020 avondspits 16-10-2008 in pae/15 min

A010 Emmaplein A020telling telling schatting totaal waarneming telling telling schatting totaal

starttijd ri 08 ri 06 ri 06 ra rotonde afrijcapaciteit ri 10 ri 12.1 ri 12.2

15:45 - - - 203

16:00 - - - -

16:15 177 78 16 193 - 34 96 77 207

16:30 177 87 17 194 - 0 19 -

16:45 203 65 13 216 - 35 70 56 161

17:00 188 78 16 204 201 38 85 68 191

17:15 196 78 16 212 - 23 92 74 189

17:30

waarneming ri 06: 20% rechtsaf naar A020 op 12.2 ca 80% van 12.1

wachtrij op ri 06 om 16:25 >30 pae's

Tabel 2 Prestatie route A020 - A010 avondspits 16-10-2008 in pae/15 min

A020 Emmaplein A010telling telling totaal obs obs totaal waarneming telling telling obs totaal

starttijd ri 01 ri 09 ri 01 ri 09 rotonde afrijcapaciteit ri 01 ri 02 ri 02

15:45 - - - 132 78 210 185 - - 126

16:00 - - - 122 83 205 - - -

16:15 131 71 202 133 79 212 192 60 148 208

16:30 130 11 141 - - - - 48 155 203

16:45 119 70 189 122 75 197 - 60 161 221

17:00 90 91 181 71 83 154 - 63 150 213

17:15 107 66 173 98 61 159 203 58 146 204

17:30

Tabel 3. Verschil tussen tellingen in de ochtend- en avondspits

A010 Emmastraat - Bokkingshang Richtingen (zonder langzaam verkeer)

Tellus D01.1 D02.1 D06.1 D08.1 D09.1 DT002

filelus 1

Telling ochtendspits 15 oktober 2008 7:00-10:00 2 DT002drukste uur 145 628 389 623 248 671

totaal periode 355 1327 893 1357 524 1518 9

8

Telling avondspits 16 oktober 2008 16:00-19:00

drukste uur 236 614 308 836 396 900

totaal periode 607 1428 819 2018 879 2241

6

Avondspits drukker dan ochtendspits (in procenten) A010

drukste uur 38,6% -2,3% -26,3% 25,5% 37,4% 25,4%

totaal periode 41,5% 7,1% -9,0% 32,8% 40,4% 32,3% Wilhelminabrug Emmaplein

Tabel 1 Prestatie route A010 - A020 avondspits 16-10-2008 in pae/15 min

A010 Emmaplein A020telling telling schatting totaal waarneming telling telling schatting totaal

starttijd ri 08 ri 06 ri 06 ra rotonde afrijcapaciteit ri 10 ri 12.1 ri 12.2

15:45 - - - 203

16:00 - - - -

16:15 177 78 16 193 - 34 96 77 207

16:30 177 87 17 194 - 0 19 -

16:45 203 65 13 216 - 35 70 56 161

17:00 188 78 16 204 201 38 85 68 191

17:15 196 78 16 212 - 23 92 74 189

17:30

waarneming ri 06: 20% rechtsaf naar A020 op 12.2 ca 80% van 12.1

wachtrij op ri 06 om 16:25 >30 pae's

Tabel 2 Prestatie route A020 - A010 avondspits 16-10-2008 in pae/15 min

A020 Emmaplein A010telling telling totaal obs obs totaal waarneming telling telling obs totaal

starttijd ri 01 ri 09 ri 01 ri 09 rotonde afrijcapaciteit ri 01 ri 02 ri 02

15:45 - - - 132 78 210 185 - - 126

16:00 - - - 122 83 205 - - -

16:15 131 71 202 133 79 212 192 60 148 208

16:30 130 11 141 - - - - 48 155 203

16:45 119 70 189 122 75 197 - 60 161 221

17:00 90 91 181 71 83 154 - 63 150 213

17:15 107 66 173 98 61 159 203 58 146 204

17:30

Page 23: Deventer, Emmaplein en omgeving - Rijkswaterstaat · 2012. 3. 26. · 2.4 A020, A023 en A026: 11 2.5 Foto’s ochtendspits 12 3 Observatie avondspits 16 oktober 2008 13 3.1 A010.