BEVOLKINGSONDERZOEK

BORSTKANKER

TIJDIG OPSPOREN

HELPT!

DEFINITIES EN BEREKENINGS- WIJZEN

BEVOLKINGSONDERZOEK BORSTKANKERDEFINITIES EN BEREKENINGSWIJZEN

Inleiding 3HistoriekvanhetBevolkingsonderzoekBorstkanker 3Beschrijvingvandebeschikbaredatabanken 5

Screeningsdatabank 5Kankerregistratiedatabank 5Cyto-histopathologieRegisterBorst(databankCHP-Borst) 5DatabankafkomstigvanhetIntermutualistischAgentschapvoorborst(databankIMA-borst) 5

Definities en berekeningswijzen 1. Participatie 6

1.1 VolledigedoelgroepHeracles(VDH) 6

1.2 Uitgeslotenpersonen(Totaalaantalexclusies) 6

1.3 ToegelatendoelgroepHeracles 6

1.4 UittenodigendoelgroepHeracles 7

1.5 Uitgenodigdevrouwen(Totaalaantaluitnodigingenverstuurdvoorditjaar) 7

1.6 DeelnemersaanhetBevolkingsonderzoekBorstkanker(Totaalaantalscreeningsmammografieëngemaakt

ditjaar) 7

1.7 Responsgraad 7

1.8 Dekking(sgraad) 8

1.9 Percentage2-ronden-trouw 8

1.10 Percentage3-ronden-trouw 8

1.11 Percentagevrouwenuitdedoelgroepdienooitdeelnamen 9

2. Screeningsinstrument en kwaliteitsbewaking 10

2.1 Aantaluitgevoerdescreeningsbinnenhetbevolkingsonderzoek(Totaalaantalgescreendevrouweninhet

bevolkingsonderzoek) 10

2.2 Aantalkwaliteitsvollemammografieën(Vrouwenmetkwaliteitsvollebeelden) 10

2.3 DossierswaarbijdevorigescreeningsmammografieënzijnmeegeleverddoordeME 10

2.4 Overscreening(vrouwenmetoverscreening) 10

2.5 Totaalaantalgescreendevrouwenbuitenhetbevolkingsonderzoek 11

3. Analyse en beoordeling (screeningsresultaten) 12

3.1 Aantalenpercentageafwijkendescreeningsresultaten(Doorverwijzingspercentage) 12

3.2 Bepalingscreengedetecteerdekankersenintervalkankers 12

3.3 Borstkankerdetectiegraad 13

3.4 Intervalkankergraad 14

3.5 Kansopeenintervalkanker 14

1

3.6 %Invasievescreengedetecteerdekankers 14

3.7 Positiefpredictievewaarde 15

3.8 Sensitiviteitvanhetprogramma 15

3.9 Specificiteitvanhetprogramma 16

3.10 Tumorkarakteristiekenvanscreengedetecteerdekankers 163.10.1 Hetstadium 163.10.2 Degrootte 163.10.3 Deklierstatus 17

4. TIJDIGE ANALYSE 18

4.1 Tijdtussenscreeningenversturenvanhetresultaat 18

5. NAZORG 19

5.1 Opvolgingsgraadnaafwijkendemammografie 19

5.2 Opvolgingsgraadbijscreengedetecteerdekankers 19

5.3 Biopsiefrequentie(%) 19

5.4 B/M-ratiobijtumorectomie(%) 20

5.5 Kansopeenmaligneletselbijbiopsiename(%) 20

5.6 Termijntussenoppuntstellingenheelkundebijscreengedetecteerdekankers(%) 20

5.7 %pertypeheelkundeperstadium 21

5.8 %pertypeheelkundeperleeftijdsgroep 21

6. BIJLAGEN 226.1 IMA-nomenclatuurvoorhetBevolkingsonderzoekBorstkanker 22

2

3

INLEIDING

HISTORIEK VAN HET BEVOLKINGSONDERZOEK BORSTKANKER

Het Bevolkingsonderzoek Borstkanker is een initiatief van de Vlaamse overheid en wordtgeorganiseerddoorhetCentrumvoorKankeropsporing(CvKO).Het isgestart in2001engeeftvrouwenvan50totenmet69jaar,woonachtiginVlaanderen,demogelijkheidomelketweejaareenscreeningsmammografietelatennemen.Dezescreeningsmammografiewordtdoor2radiologenonafhankelijkvanelkaarbeoordeeld.Bijdiscordantie,gebeurtnogeenderdebeoordelingdooreenandereradioloog.Viahetbevolkingsonderzoekwordtgestreefdnaareenvroegeopsporingvanborstkanker,waardoordebehandelingsnellerkanstartenendeoverlevingskansenstijgen,metalsdoeldesterfteaandeziektetedoendalenendekwaliteitvanleventeverhogen.

Vrouwenkunnenoptweemanierendeelnemenaanhetbevolkingsonderzoek:• meteenvoorschriftvandeartsvooreenscreeningsmammografie;• meteenuitnodigingsbriefvanhetCentrumvoorKankeropsporing.

Voor de organisatie en de evaluatie van het bevolkingsonderzoek werd een samenwerking opgezet tussenhet CvKO en de Stichting Kankerregister (BCR-belgian Cancer Registry). De doelpopulatie, de uitnodigingen,de screeningsresultaten, en de resultaten van vervolgonderzoeken na aan afwijkende screening worden doorhet CvKO geregistreerd in Heracles. BCR registreert conform haar wettelijke opdracht alle nieuwe kanker-diagnoses in België en alle testresultaten van borststalen, ongeacht de diagnose (in het Cyto-histopathologieregister(CHP).Daarnaastbeschiktzijoverfacturatiegegevensvanalleterugbetaaldemedischeprestatiesvoorbeeldvorming,staalnameenchirurgievandeborstklier,afkomstigvanhetIntermutualistischAgentschap(IMA).Dezedatabankenwordenhierondermeergedetailleerdbeschreven.NamachtigingdoorhetSectoraalcomitévandeSocialeZekerheidenvandeGezondheid (in2009en2014)werdenverschillendekoppelingenvandezedatabankenengegevensstromentussenbeideorganisatiesopgezetmetvolgendedoelstellingen:

• Implementatievaneenkostenefficiëntuitnodigingsmodelwaarbijvrouwendienietinaanmerkingkomenvoordeelnamegeenuitnodigingsbriefontvangen.Dezevrouwenwordengeïdentificeerdviauitsluitings-lijstendiedoorhetBCRaanhetCvKObezorgdworden(zieuitnodigingsstrategie).

• Evaluatievandevervolgonderzoekennaeenafwijkendescreeningsmammografie.• Hetopzettenvaneenfaalveiligheids-mechanismewaarbijvrouwendiegeenopvolgingnaeenafwijkende

screeningsmammografiekregen,tijdiggeïdentificeerdkunnenworden.• Berekenen van verschillende kwaliteitsindicatoren: De resultaten van deze indicatoren worden in dit

rapportbesproken.Opdiemanierwordtdekwaliteitvanhetbevolkingsonderzoekgemonitordenwaarnodigbijgestuurd.

4

Figuur1steltschematischdeorganisatieenevaluatievanhetbevolkingsonderzoekvoor.

1. OverdrachtvandoelpopulatievandeKruispuntbankSocialeZekerheidviahetVerrijktPersonenregistervandeVlaamseGemeenschapnaarhetCentrumvoorKankeropsporing

2. Overdrachtvanuitnodigingsbestandnaarexterneverwerkerdie instaatvoorhetdrukkenenverzendenvanuitnodigingen

3. Hetdoorgevenvan informatievanuitdeuitgenodigdevrouwenaanhetCentrumvoorKankeropsporingover(niet)-deelnameen/ofmogelijkeuitsluitingscriteria.

4. Hetinplannenvaneenscreeningsmammografiebijvrouwenuithetuitnodigingsbestandenhetuitvoerenervanbijdedeelnemersineenmammografischeeenheidviamamplanner

5. Overdracht van protocollen en beeldmateriaal vanuit de mammografische eenheid naar het Centrum voorKankeropsporingen registratie indescreeningsdatabank; rapporterenvankwaliteitsparameters vanuithetCentrumvoorKankeropsporingnaardemammografischeeenheden

6. ResultaatsmededelingvanuithetCentrumvoorKankeropsporingnaardedeelnemer7. ResultaatsmededelingvanuithetCentrumvoorKankeropsporingnaardeverwijzende/opgegeven/GMD(+)arts8. Communicatie tussen de verwijzende/opgegeven/GMD(+)-artsen en het Centrum voor Kankeropsporing in

verbandmetverdereindividueleopvolgingnaafwijkendescreeningsmammografie;invoeringvanopvolgings-resultatenindescreeningsdatabank

9. Communicatietussenverwijzende/opgegeven/GMD(+)artsenoncologischezorgprogramma’s:doorverwijzingnaafwijkendescreeningsmammografie,resultaatsmededelingnavervolgonderzoek

10. Opsturenbiopsienaarlaboratoriavoorpathologischeanatomie,resultaatsmededelingvanlaboratoriumvoorpathologischeanatomieaanoncologischezorgprogramma’s

11. Overdrachtvantestresultatenvanonderzoekeninhetkadervan(vroegtijdigeopsporingvan)borstkankervanuitdelaboratoriavoorpathologischeanatomienaardeStichtingKankerregister

12. Overdrachtvangegevensmetbetrekkingtotnieuweborstkankerdiagnosesvanuitdeoncologischezorgpro-gramma’snaardeStichtingKankerregister

13. Overdracht van nomenclatuurgegevens en identificatiegegevens van de GMD (+) -houdende arts vanuit deverzekeringsinstellingen,viahetIntermutualistischAgentschap(IMA),naardeStichtingKankerregister

14. KoppelingbinnendeStichtingKankerregistervandescreeningsgegevens,dekankergegevens,gegevensuithetCHP-borstendegegevensvanhetIMAmetalsdoelhetbevolkingsonderzoekteorganiserenenteevalueren

15. Uitwisseling van gegevens (uitnodigingsbestand, screeningsgegevens, uitsluitingslijsten, kankergegevens,follow-up-gegevens,rapporten)tussenhetCentrumvoorKankeropsporingendeStichtingKankerregister

16. RapporteringdoorhetCentrumvoorKankeropsporingendeStichtingKankerregisteraanhetAgentschapZorgenGezondheid(AZG).

5

Beschrijving van de beschikbare databanken

ScreeningsdatabankDescreeningsdatabank,verder‘Heracles’genoemd,bevatallegegevensvanuitnodigingen,screeningsresultaten,énde resultatenvDescreeningsdatabank, verder 'Heracles'genoemd,bevatallegegevensvanuitnodigingen,screeningsresultatenénderesultatenvanverdereopvolgingenbehandelingvanafwijkingenwaarvoordevrouwteruggeroepenwordt.DeuitnodigingenwordenopeenuniformewijzeaangemaaktindeverschillendeafdelingenviahetprogrammaMamplanner.DeeerstelezingenénalleadministratievegegevensvandegescreendevrouwenwordenofweldigitaalofwelschriftelijkaangeleverdaandeafdelingwaarmeedeME(Mammografischeeenheid)samenwerkt.DetweedeeneventueelderdelezingenwordenindeafdelingenuitgevoerdenofweldigitaalofwelmanueelingebrachtinHeracles.HetisookvanuitdezedatabankdathetCvKOderesultaatsmededelingennaardevrouw,deopgegevenartsendeMEverzorgt.Indienverdereoppuntstellingaangeradenwordt,dangenereertHeracles een follow-up formulier (Welke verdere onderzoeken werden uitgevoerd? Wat waren de uitkomstenervan?) naar zowel de ME waar het eerste onderzoek plaatsvond, als naar de opgegeven arts. Alle gegevenshieroverwordendaningebrachtinHeracles.

KankerregistratiedatabankDe Stichting Kankerregister (BCR) is verantwoordelijk voor de registratie van alle nieuwe kankerdiagnoses inBelgië (wet van 13 december 2006). De kankerregistratiegegevens worden aangeleverd door laboratoria voorpathologische anatomie enerzijds, en de oncologische zorgprogramma’s anderzijds, en worden aangevuld metgegevens van de verzekeringsinstellingen. Voor Vlaanderen zijn deze gegevens momenteel beschikbaar voorincidentiejaar1999t.e.m.2015.Dekankerregistratiedatabankwordtjaarlijksafgesloten.Nieuweincidentiegege-vensvoorhetincidentiejaar20XXzijnbeschikbaarindemaandoktobervanhetjaar20XX+2.

Cyto-histopathologie Register Borst (databank CHP-Borst)Alle testresultaten van borststalen, ongeacht de diagnose, die afgenomen worden in België, worden (conformde wet van 19 mei 2010) geregistreerd in het centraal Cyto-histopathologie register (CHP) van de StichtingKanker-register(BCR).HetCHPbevatgegevensvanaf01/01/2008.Eenmaalperjaarwordendezeaangeleverdvanuitdelaboratoriavoorpathologischeanatomie.HetCHP-registerbevatookkankerdiagnoses.Dezezijnechternietgevalideerddoordegegevensafkomstigvandeoncologischezorgprogramma’s,waardoorernaastprimaireborstkankers,ookrecidievenofmetastasenindeborstkliervanandereprimairetumorenaanwezigkunnenindezedatabank.Vandaardatcijfersopbasisvandezedatabanknognietalsdefinitiefwordenbeschouwd.Momenteelzijnallegegevenstotenmetjaarvanstaalname2017verwerktenbeschikbaarvooranalyse.

Databank afkomstig van het Intermutualistisch Agentschap voor borst (databank IMA-borst)SKRbeschiktsinds2015,conformdemachtigingvan16december2014doorhetSectoraalcomitévandeSoci-aleZekerheidenvandeGezondheid,over facturatiegegevensvanalle terugbetaaldemedischeprestaties voorbeeldvorming,staalnameenchirurgievandeborstklier,afkomstigvanhetIMA.Dezedatabankbevatgeenme-dischediagnose.Degegevenszijnbeschikbaarvanafprestatiedatum01/01/2002.Tumorectomie-gegevensenenkeleadditionelecodesvoorechografie(459793-459804)envoorbiopsiename(227091-227102)zijnbeschikbaarvanafprestatiejaar2006.Denomenclatuurcodesvoorbeeldvormingzijnbeschikbaarvoordeleeftijden40-72jaaroptijdstipvanprestatie,dezevoorstaalnameentumorectomievoor48-72jaaroptijdstipvanprestatieendezevoormastectomievooralleleeftijden.DedelayvoordebeschikbaarheidvandeIMA-gegevensisafhankelijkvanverschillendefactoren:• Dedelayvoorhetterugbetalenvaneenprestatie:tot2jaarnadeprestatiedatum.• DebeschikbaarheidvaneenboekhoudkundigeperiodebijhetIMA:perkwartaal• DeaanleveringaanBCR

DeIMA-databankwordttelkensnaeenboekhoudkundigeperiodevan3maandenafgesloten.Nieuwegegevenszijndusaltijdnadeafwerkingvaneenkwartaalbeschikbaar.Ermoetwelrekeninggehoudenwordenmeteenzekeretijdsdelayvooradministratieveverwerking.Omdatmedischeprestatiestottweejaarnadeprestatiedatumkunnenterugbetaaldwordendoordeverzekeringsinstellingenenereenzekeretijdnodigisvoordeadministratieveafhan-deling,zaldeIMA-databankvooreenbepaaldprestatiejaarpas30maandennaafloopvandatprestatiejaarvolledigzijn.Globaalis85-90%vanalleprestatiesbinnenhetjaarnaprestatiedatumgekendbijhetIMA.

IMA-borst-gegevensworden2xperjaaraangeleverdaandeStichtingKankerregisterinjuniendecember.Injuni20xxzijnvoorde1emaalallekwartalenvan20xx-1beschikbaarenis20xx-3volledigen20xx-2quasivolledig.

De tabel in bijlage geeft een overzicht van alle beschikbare nomenclatuurcodes in de IMA-databank voor hetBevolkingsonderzoekBorstkanker.

6

1 PARTICIPATIE

1.1 VOLLEDIGE DOELGROEP HERACLES (VDH)Depersonendieinhetbetreffendejaaropbasisvanhungeboortedatumenwoonplaatsop1januariinaanmerkingkomenvoorhetBevolkingsonderzoekBorstkanker.DezepopulatiewordtgedefinieerdalsdeVolledigeDoelgroepHeracles(VDH).AlleenvrouwenmeteengeldigINSZwordenmeeopgenomenindeanalyses(inclusiefvrouwenwaarvandegeboorte-maandnietgekendis).Bisnummerswordennietmeegerekend.Ditzijnnummersdietoegekendwordenaanpersonendienietingeschrevenzijninhetrijksregistermaarwaarvoortochinformatiemoetbijgehoudenwordenvoordesocialezekerheid.Internationalewerknemers(EUambtenaren,NAVOambtenarenengrensarbeiders)zijnmeeopgenomenindeVDHindienzegedomicilieerdzijninVlaanderen.Indienditnietgevalis,wordenzenietmeegerekendindeVDHenendusooknietvermeldinrapporteringvancijfersmetbetrekkingtotdezeVDH.

Teller/noemer:Teller:hetaantalvrouwendieop1/1/20xxinVlaanderenwonenenindatzelfdejaar49t.e.m.68jaarzijnendusdatjaar50t.e.m.69jaaroudworden.Noemer:n.v.t.

Berekening:Gebaseerdopgegevensvanhetverrijktpersonenregisterendekruispuntbank,zoalsomschreven indeuitnodigings-strategie.

1.2 UITGESLOTEN PERSONEN (TOTAAL AANTAL EXCLUSIES)Deuitgesloten personenzijndevrouwenuitdevolledigedoelgroepHeraclesdieopbasisvandeexclusiecriterianietinaanmerkingkomenvoorhetBevolkingsonderzoekBorstkanker.

Teller/noemer:Teller:hetaantalpersonenuitdeVDHdiegedurendehethelejaar20XXuitgeslotenzijnvoorhetBevolkingsonderzoekBorstkankerNoemer:VolledigedoelgroepHeraclesvanhetjaar20XX

Berekening:De IMA-databank voor borst (versie 30/06/2018), de kankerregistratiedatabank (t.e.m. incidentiejaar 2015), het Cyto-histopathologieregistervoorborst(t.e.m.jaarvanstaalname2017)endescreeningsgegevenstotenmetscreeningsjaar2017werdengekoppeldmetdeVolledigeDoelgroepHeraclesvan20XX.Opbasisvandezekoppelingwerdperexclu-sie-criterium berekend hoeveel personen van de Volledige Doelgroep Heracles heel het jaar 20XX uitgesloten waren.Indienervooreenpersoonmeerdereexclusiecriteriavantoepassingwaren,werdenkeldeexclusiemetdelangstlopendetermijnweerhouden.Voordeexclusieomwillevaneenscreeningsmammografie,werdenenkeldescreeningsgegevensbeschikbaarbijhetCvKOinrekeninggenomen(ennietdeIMA-gegevens).

1.3 TOEGELATEN DOELGROEP HERACLESDetoegelaten doelgroep Heracles(TDH)bevatdepersonenuitdevolledigedoelgroepHeraclesdieniettotdeuitgeslotenpersonenbehorenendaarominhetbetreffendejaarinaanmerkingkomenvooreenscreeningsonderzoek.Nietelkvandezepersonenmoetditjaareenuitnodigingkrijgenomdateendeelvanheneenuitnodigingkreeginhetvoorgaande.

Teller/noemer:Teller:hetaantalpersonenuitdeVolledigedoelgroepHeraclesvanjaar20XXdieniethethelejaaruitgeslotenzijn.Noemer:n.v.t.

Berekening:ToegelatenDoelgroepHeracles=VolledigeDoelgroepHeraclesUitgeslotenpersonen

7

1.4 UIT TE NODIGEN DOELGROEP HERACLESDepersonenuitdeToegelatenDoelgroepHeraclesvanjaar20XXdieeenuitnodigingmoestenontvangeninjaar20XX.

Teller/noemer:Teller:hetaantalpersonenuitdeToegelatenDoelgroepHeraclesvanjaar20XXdatditjaareenuitnodigingmoetkrijgen.Noemer:n.v.t.

Berekening:VoorelkepersoonindetoegelatendoelgroepHeracleswordtnagegaanofzeditjaareenuitnodigingmoetontvangen.De vrouwen die geen uitnodiging moeten ontvangen maken deel uit van volgende groepen: uitgenodigd in het vorigekalenderjaar(zonderopkomst),vrouwheeftaanhetCvKOlatenwetendatzegeenuitnodigingenwilontvangen,devrouwnamdeelviaspoor1voordatdeuitnodigingkonwordenverstuurd.Voordezevrouwenwordtooknagegaanofzeeffectiefeenuitnodigingontvangenhebbenditjaar.

1.5 UITGENODIGDE VROUWEN (TOTAAL AANTAL UITNODIGINGEN VERSTUURD VOOR DIT JAAR)Deuitgenodigde vrouwenzijnallevrouwenaanwieeenuitnodigingwerdgestuurdmeteenuitnodigingsdatuminhetbetreffendejaar.

Teller/noemer:Teller:Aantalvrouwenaanwieeenuitnodigingvoorhetbetreffendejaarwerdgestuurd,opgesplitstalnaargelangzedeeluitmakenvandeVDHen/ofTDH.Noemer:n.v.t.

Berekening:Het aantal uitnodigingen in de screeningsdatabank met een datum die valt in het betreffende jaar, zonder enigeuitzondering.

1.6 DEELNEMERS AAN HET BEVOLKINGSONDERZOEK BORST- KANKER (TOTAAL AANTAL SCREENINGSMAMMOGRAFIEËN GEMAAKT DIT JAAR)Onder de deelnemers aan het Bevolkingsonderzoek Borstkanker worden alle vrouwen gerekend die in het jaar 20XXgescreendwerden,ongeachtofzedeeluitmaaktenvandetoegelatendoelgroepHeracles(TDH)ofdevolledigedoelgroepHeracles(VDH).

Teller/noemer:Teller:hetaantalvrouweninHeraclesmeteendeelnamedatumdievaltinhetjaar20XX,opgedeeldindriecategorieëna.d.h.v.hunaanwezigheidinVDHenTDH.Noemer: n.v.t.

Berekening:HetaantalscreeningsinHeraclesmeteendatumdievaltinjaar20XX.

1.7 RESPONSGRAADVan“Uitgenodigdepersonen”vanjaar20XXwordtindividueelgekekenofzijbinnen12maandennadeuitnodigingsdatumdeelneemt(datumdeelname).Dezecijferszijnvoorlopig inseptember20XX+1endefinitiefvanaf31/12/20XX+1omdatiedereenmeteenuitnodigingsdatuminjaar20XXvanafdanéénjaaropvolgingzalhebben.Teller/noemer:Teller:allepersonenuitdenoemermeteendeelnamedatumdieminderofgelijkaan12maandennadeuitnodigings-datumvalt(oftot6wekenervoor*).Noemer:Uitgenodigdepersonen

*Dezetoevoegingisnodigomdateenvrouwdebriefreedsvoordegesteldeafspraakontvangtendanonmiddellijkkangaan.

8

Berekening:Responsgraad=Teller/Noemer*100

1.8 DEKKING(SGRAAD)DetotaledekkingsgraadgeeftdeproportievrouwenuitdeVolledigedoelgroepHeracles20XXweerdiedeelnamenaanhet bevolkingsonderzoek in jaar 20XX of een mammografie buiten het bevolkingsonderzoek kregen in 20XX of niet inaanmerking kwamen voor screening in jaar 20XX omwille van een uitsluiting of een mammografie binnen of buitenhet bevolkingsonderzoek in het voorgaande jaar. Voor meer uitleg zie http://bevolkingsonderzoek.incijfers.be. Zoalshierbovenbeschrevenwordendeuitsluitingenpastoegepastvanaf2016.Retrospectiefwerdbepaaldwelkevrouwenindevoorgaandejaren(eninderestvan2016)uitgeslotenhaddenkunnenwordenzoalshierbovenbeschrevenis.Hiermeewerdrekeninggehoudenbijdeberekeningvandedekkingsgraden.

Teller/noemer:Teller: Het aantal vrouwen van de volledige doelgroep Heracles in een bepaald kalenderjaar, opgesplitst als volgt indalendeprioriteit:• Dekkingdooruitsluiting:helejaaruitgeslotenvoorhetbevolkingsonderzoek;• Dekkingdoordeelname(invorigeofhuidigekalenderjaar);• Dekkingdoorbilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoek(inhetvorigeofhuidigekalenderjaar);• Totaledekking:somvandedriebovenstaandevormenvandekking;• Geendekking:vrouwendienietinéénvanbovenstaandecategorieënvallen.Elkevrouwwordtéénkeergeteldopbasisvanbovenstaandeprioriteit.Eendeelname inhethuidige jaarwordtaltijdgeteld als deelname. Een deelname in het vorige jaar wordt alleen geteld als deelname als de vrouw niet uitgeslo-tenwasofernadiengeenbilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoek,borstkankerdiagnoseofbilateralemastectomieplaatsvondinhetzelfdekalenderjaarNoemer:VolledigeDoelgroepHeraclesvanhetbetreffendekalenderjaar.

Berekening: Dekkingsgraad=Teller/Noemer*100.

1.9 PERCENTAGE 2-RONDEN-TROUWVandevrouwendieopkwamenbinnen12maandennadevorigeuitnodiging,wordtgekekenwelke%ookopkomtbinnen12maandennadehuidigeuitnodiging.Deminimumleeftijdindezegroepis52jaar,demaximumleeftijdis69jaar.

Teller/noemer:Teller:devrouwenuitdenoemerdieopkwamenbinnen12maandennadeuitnodigingvan20XX.Detellerisvoorlopiginseptember20XX+1endefinitiefvanaf31/12/20XX+1omdatiedereenmeteenuitnodigingsdatuminjaar20XXvanafdanéénjaaropvolgingzalhebben.Noemer:allevrouwendieindeTDH20XXzitten,eenuitnodigingkregenin20XX,alooiteerdereenuitnodigingkregenenopkwamenbinnen12maandennadievorigeuitnodiging.

Berekening: Percentage2-ronden-trouw=Teller/Noemer*100.

1.10 PERCENTAGE 3-RONDEN-TROUWVandevrouwendieopkwamenbinnen12maandennahunuitnodigingvantweerondesgeleden,wordtgekekenwelke%ookopkomtbinnen12maandennadebeideuitnodigingendiedaaropvolgen.Deminimumleeftijdindezegroepis54jaar,demaximumleeftijdis69jaar.

Teller/noemer:Teller: de vrouwen uit de noemer die opkwamen binnen 12 maanden na beide uitnodigingen die volgden op deoudsteuitnodiging.Detellerisvoorlopiginseptember20XX+1endefinitiefvanaf31/12/20XX+1omdatiedereenmeteenuitnodigingsdatuminjaar20XXvanafdanéénjaaropvolgingzalhebben.Noemer:allevrouwendieindeTDH20XXzitten,eenuitnodigingkregenin20XX,alooiteerdereenuitnodigingkregen,daarvooróókaleenuitnodigingkregenenopkwamenbinnen12maandennadieoudsteuitnodiging.

9

Berekening:Percentage3-ronden-trouw=Teller/Noemer*100.

Percentageinstappersnanon-responsinvorigerondeVan de vrouwen die de vorige keer niet opkwamen na de uitnodiging, wordt gekeken welk % wel opkomt binnen 12maandennadeuitnodigingvan20XX.Deminimumleeftijdindezegroepis52jaar,demaximumleeftijdis69jaar.

Teller/noemer:Teller:devrouwenuitdenoemerdieopkwamenbinnen12maandennadeuitnodigingvan20XX.Detellerisvoorlopiginseptember20XX+1endefinitiefvanaf31/12/20XX+1omdatiedereenmeteenuitnodigingsdatuminjaar20XXvanafdanéénjaaropvolgingzalhebben.Noemer:allevrouwendieindeTDH20XXzitten,eenuitnodigingkregenin20XX,alooiteerdereenuitnodigingkregenennietopkwamenbinnen12maandennadievorigeuitnodiging.

Berekening: Percentageinstappersnanon-responsinvorigeronde=Teller/Noemer*100.

1.11 PERCENTAGE VROUWEN UIT DE DOELGROEP DIE NOOIT DEELNAMENVoordeVolledigedoelgroepHeracleswerdhetaantalvrouwenberekenddatnognooitdeelnamenooknognooiteendiagnostischemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoeklietuitvoeren.

Teller/noemer:Teller: Aantal vrouwen uit de volledige doelgroep Heracles die nog nooit deelnamen en nog nooit een diagnostischemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoeklietuitvoerenNoemer:DevolledigedoelgroepHeracles

Berekening: • VoordezeanalysewerddevolledigedoelgroepHeraclesgekoppeldmetdescreeningsgegevensafkomstigvan

deregionalescreeningsprogramma’sendeIMAgegevensomdevrouwenzonderscreeningsmammografieenzonderdiagnostischemammografieteidentificeren

• Er werd geen rekening gehouden met andere onderzoeken die mogelijk ter hoogte van de borst werdenuitgevoerdofaldannietvoorgeschiedenisvaneenborstkanker

• Erwerdgeenrekeninggehoudenmetdeleeftijdvandevrouwenenhetaantaluitnodigingenvoorhetbevolkings-onderzoekzijaldannietontvingen

10

2 SCREENINGSINSTRUMENT EN KWALITEITSBEWAKING

2.1 AANTAL UITGEVOERDE SCREENINGS BINNEN HET BEVOLKINGSONDERZOEK (TOTAAL AANTAL GESCREENDE VROUWEN IN HET BEVOLKINGSONDERZOEK)Teller/noemer:Teller: het aantal vrouwen van de TDH dat in jaar 20XX een screeningsmammografie binnen het bevolkings-onderzoeklietuitvoeren.Noemer:n.v.t.

Berekening:Aantal vrouwen uit de toegelaten doelgroep Heracles dat in jaar 20XX een screeningsmammografie lietenuitvoereninhetkadervanhetbevolkingsonderzoek.

2.2 AANTAL KWALITEITSVOLLE MAMMOGRAFIEËN (VROUWEN MET KWALITEITSVOLLE BEELDEN)Teller/noemer:Teller:aantalvrouwenmetmammografieëndiedoorde2delezeralskwaliteitsvolbestempeldwerd.Noemer:totaalaantalgescreendevrouwenvandeTDH.Opmerking:bijfoto’sdieomtechnischeredenenhernomenmoestenworden,wordtdekwaliteitvandeoriginelefoto’sgenomen,nietdehernomenfoto’s.

Berekening:Aantalvrouwenwiensbeeldendoorde2delezeralskwaliteitsvolbestempeldwerdalspercentagevanhettotaalaantalgescreendevrouwenvandeTDH.

2.3 DOSSIERS WAARBIJ DE VORIGE SCREENINGSMAMMOGRAFIEËN ZIJN MEEGELEVERD DOOR DE ME Teller/noemer:Teller:aantaldossierswaardevorigescreeningsmammografieëngeleverdwordendoordeMEin20XX.Noemer:totaalaantalgescreendevrouwenvandeTDHdiedevorigescreeningsmammografielietennemenindezelfdeMEals20XX

Berekening:Percentage=Teller/Noemer*100.

2.4 OVERSCREENING (VROUWEN MET OVERSCREENING)Viahetbevolkingsonderzoekwordenvrouwenomde2 jaaruitgenodigd vooreen screeningsmammografieenbv.nietjaarlijks,onderandereomdeblootstellingaanstralingtebeperken.Deoverscreeninggeefthetaantaldeelnemersaanhetbevolkingsonderzoekweerdiebinnende2jaarvoorafgaandaandedeelnameeenbilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoeklietenuitvoeren.

Teller/noemer:Teller: het aantal deelnemers uit de VDH in jaar 20XX die een bilaterale mammografie buiten het bevolkings-onderzoekondergingenineenperiode<24maandenvoordescreeningsmammografie.Noemer:totaalaantaldeelnemersuitdeVDHinjaar20XX.

Berekening:Hetaantaldeelnemers(uitde ‘VDH’)aan het bevolkingsonderzoek in jaar 20XXmet inde24maandenvoordeelnamefacturatiegegevensvooreenbilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoek(opbasisvanIMAversie30/06/2018)werdenberekend.Hierbijwerdperdeelnemerslechts1mammografieweerhoudenwaarbij

11

dezediehetdichtstbijdedeelnameligtprioriteitheeft.Determijntussendebilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoekendedeelnamewerdgeanalyseerd.

2.5 TOTAAL AANTAL GESCREENDE VROUWEN BUITEN HET BEVOLKINGSONDERZOEKHetaantaluitgevoerdescreeningsbuitenhetbevolkingsonderzoekismoeilijkinteschattenaangezienhiervoorgeenapartenomenclatuurcodebestaat.Inrealiteitwordtdediagnostischemammografie(nomenclatuurcodes:450096-450100;461090-461101)ookgebruiktomasymptomatischevrouwentescreenen.Hetaandeelscreeningsonderdediagnostischemammografieënisnietgekend.Welkanberekendwordenhoeveelvrouweneenbilateralediagnostischemammografie(=mammografiebuitenhetbevolkingsonderzoek)hebbenondergaan(hetzijvooreendiagnostischeoppuntstelling,hetzijalseenscreening).

Teller/noemer:Teller: Het aantal vrouwen uit de VDH dat in jaar 20XX een bilaterale mammografie buiten het bevolkings-onderzoeklietuitvoeren.Noemer:HetaantalvrouwenuitdeVDH.

Berekening:Voor deze analyse werden facturatiegegevens van het IMA (versie 30/06/2018) gekoppeld met de VolledigeDoel-groepHeracles.Hierbijwerdhetaantalvrouwenmet in jaar20XXfacturatiegegevensvooreenbilateralemammografiebuitenhetbevolkingsonderzoekberekend.Mammografieënbuitenhetbevolkingsonderzoekdiewerdenuitgevoerdbinnende3maandennaeenscreenings-mammografiewerdennietinrekeninggebracht,omdatdezemogelijkeenopvolgingsonderzoekkunnenzijnnaeenafwijkendescreeningsmammografie.

12

3 ANALYSE EN BEOORDELING (SCREENINGSRESULTATEN)

3.1 AANTAL EN PERCENTAGE AFWIJKENDE SCREENINGS- RESULTATEN (DOORVERWIJZINGSPERCENTAGE)Het aanvaardbare niveau van doorverwijzing bij vrouwen die voor het eerst deelnemen aan de screening,ligt volgens de Europese richtlijnen op 7%, wenselijk is 5%. Voor vrouwen met een vervolgscreening ligt hetaanvaardbareniveauvandoorverwijzingop5%en3%iswenselijk.

Teller/noemer:Teller:Aantalscreeningsmammografieënbijeerstescreeningwaarbijeenafwijkingwerdvastgestelddieverdereoppuntstellingvereistinjaar20XX.Noemer: Totaal aantal screeningsmammografieën van vrouwen in de TDH met eerste screening in jaar 20XX.Analoogvoorvervolgscreening.

Berekening:Het doorverwijzingspercentage is de verhouding van het aantal afwijkende mammografieën waarvoor verdereoppuntstellingvereist isophettotaalaantaluitgevoerdescreeningsmammografieëninjaar20XX.Hierbijwerdonderscheidgemaakttussenhetdoorverwijzingspercentagebijeerstescreeningenvervolgscreening.

3.2 BEPALING SCREENGEDETECTEERDE KANKERS EN INTERVAL-KANKERS Volgens de Europese aanbevelingen wordt een screengedetecteerde kanker gedefinieerd als een primaireborstkankergedetecteerdbinnende24maandennaeenafwijkendescreeningsmammografiemetofzondervervolgonderzoek. Een intervalkanker wordt gedefinieerd als een primaire borstkanker die gedetecteerdwerdnaeennegatievemammografieofnaeenafwijkendemammografiewaarvoorbijvervolgonderzoekgeenmaligniteitweerhoudenwerd.Dediagnosevandezekankermoetplaatsvindenvoordevolgendescreeningofbinneneentermijnvan2jaar(screeningsinterval),alsdevrouwdemaximaleleeftijdvoordeelnameaandescreeningoverschredenheeftofwanneerzenietdeelneemtaandevolgendescreening.

Een intervalkankerhoeft nietnoodzakelijk tebetekenendatdemammografievalsnegatiefwas. Bij interval-kankerskanonderscheidgemaaktwordentussen:• missedintervalcancer:kankerwerdnietgezienopdescreeningsmammografie;• minimalsigns:erwarenaanwijzingen,maarnognietverdachtophetmomentvandescreening;• trueintervalcancer:dekankerheeftzichpasnadescreeningontwikkeld.

Afhankelijk van het screeningsresultaat werd onderstaand algoritme opgesteld om gediagnosticeerde borst-kankersonderteverdeleninscreengedetecteerdekankersofintervalkankers:

• Na een negatieve screeningsmammografie: Indien er een borstkanker wordt teruggevonden in de kanker-registratiedatabankbinnende24maandennadedatumvandescreeningsmammografie,wordtdezebeschouwdalseenintervalkanker.

• Naeenafwijkendemammografie:Eerstwordendeafwijkendescreeningsmammografieëngekoppeldmetdenomenclatuurgegevens voor borst, het CHP-borst en de kankerregistratiedatabank om de eerste follow-upte identificeren. Alle 1e vervolgonderzoeken die binnen de 30 dagen van elkaar plaastvonden worden als 1efollow-upbeschouwd:

- Indien bij de 1e follow-up een incidentiedatum voor een borstkanker wordt gevonden in de Kanker-registratiedatabankwordtdezealseenscreengedetecteerdekankerbeschouwd.

- Indien bij de 1e follow-up enkel nomenclatuurgegevens worden teruggevonden of een goedaardig ofnormaalletselinhetCHP-borstzijner2mogelijkheden:

- Indien er een incidentiedatum voor een borstkanker gevonden wordt binnen de 3 maanden na de 1efollow-up,wordtdezealseenscrengedetecteerdekankerbeschouwd.

- Indien er meer dan 3 maanden na de 1e follow-up een incidentiedatum voor een borstkanker gevondenwordt,wordtdezealseenintervalkankerbeschouwd.

13

Onderstaandefiguurtoonteenschematischevoorstellingvanditalgoritme.

3.3 BORSTKANKERDETECTIEGRAADVolgensdeEuropeserichtlijnen,wordtdeborstkankerdetectiegraadgedefinieerdalshetaantalprimaireinsitueninvasieveletselsdatgedetecteerdwordtviascreeningper1.000gescreendevrouwen.Voorvrouwendievoorheteerstdeelnemenaandescreeningzouvolgensdezerichtlijneneenkankerdetectiegraadmoetenwordengehaaldvanminstens3xdeachtergrondincidentie(=BIR:ditisdeincidentieinafwezigheidvanscreening).Voorvrouwenmeteenvervolgscreening(ditzijnvrouwendieminstens2xdeelnamen)wordteenkankerdetectiegraadvanminstens1,5xdeachtergrondincidentieincidentiegraadvooropgesteld.Vanaf1999zijnkankerincidentiecijfersbeschikbaarbijBCRvoorVlaanderen.Deborstkankerincidentievoor1999en2000kanechternietalsachtergron-dincidentiegebruiktwordenvermitsertoenallokalescreeningsinitiatievenaandegangwaren.Alsachtergron-dincidentiewerddaaromdeschattingvoordeBelgischeborstkankerincidentievoor1995vanhetIARCgebruikt.Dezevoorleeftijdgestandaardiseerdeincidentie(volgensde‘WorldStandardizedRate’=WSR,zieverder)bedraagt2,3/1.000voordeleeftijd50-69jaar.

Teller/noemer:Teller:hetaantalgedetecteerdeborstkankers(insitu/invasief)binnende24maandennaeenafwijkendemam-mografieinjaar20XX.Noemer:hetaantaluitgevoerdescreeningsmammografieëninjaar20XX.

Bijdeopsplitsing1escreeningenvervolgscreeningwordenrespectievelijkenkelvrouwenmetslechts1screeningofmetminstens2screeningsingeslotenindetellerendenoemer.

Bijdeberekeningvandedetectiegraadvoorinsitueninvasieveborstkankerswordenresepectievelijkenkelhetaantalinsituofinvasievegedetecteerdeborstkankersweerhoudenindeteller.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren.• Omdescreengedetecteerdekankersteidentificerenwerdenderesultatenvandescreeningsmammografieën

gekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Definitievecijfers(nakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m.2015)overdeborstkankerdetectiegraadzijnbeschikbaart.e.m.screeningsjaar2013.Aangeziendemeestescreengedetecteerdekankersbinnende3

14

maandennadeafwijkendescreeningsmammografiegediagnosticeerdwordenzijndecijfersquasidefinitiefvoorscreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2015.AnaloogkunnendooreenkoppelingmethetCHP-borstvoorlopigekankerdetectiegradenberekendwordenvoorscreeningsmammografieënuitgevoerdt.e.m.september2017.

• Wanneervergelekenwordtmetdeachtergrondincidentievoorborstkanker,werdendecijfersvoorleeftijdge-standaardiseerd(volgensde‘WorldStandardpopulation’(WSR,http://www-dep.iarc.fr/WHOdb/glossary.htm).Dezestandaardisatielaattoetecorrigerenvoorvariatiesinleeftijd,dievoorkomentussenverschillendepopula-tiesendiederesultatenzoudenkunnenbeïnvloeden.Hetgeeftonsderesultatendieverkregenzoudenworden,indiendebestudeerdepopulatiedezelfdeleeftijdsstructuurzouhebbenalsdestandaardpopulatie(WSR).

3.4 INTERVALKANKERGRAADHetaantalintervalkankersperscreeningsjaarendeintervalkankergraadper1.000deelnameswerdberekend.Hierbijwerdonderscheidgemaakttussenintervalkankers,gediagnosticeerdnaeennegatievemammografieendezegediagnosticeerdnaeenafwijkendemammografiemetnegatiefvervolgonderzoek.

Teller/noemer:Teller:hetaantalborstkankersbinnende24maandennanegatievemammografieinjaar20XX.Noemer:hetaantaluitgevoerdescreeningsmammografieëninjaar20XX.

Analoogvoorvrouwenmeteenkankernaeenafwijkendescreeningsmammografiemetnegatiefvervolgonderzoek

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHvanjaar20XXbehoren.• Om de kankers te identificeren werden de deelnemers gekoppeld met de kankerregistratiedatabank en het

CHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Cijfers(nakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m.2015)overdeintervalkankergraadzijndefinitieft.e.m.screeningsjaar2013enquasidefinitiefvoorscreeningsjaar2015opbasisvanhetCHP-borst.Aangeziendemeesteintervalkankerspasinhet2ejaarnadenegatievescreeningsmammografieaanhetlichtkomen,isdezeanalysebeperkttotscreeningsjaar2015enniet2017zoalsbijdescreengedetecteerdekankers.

3.5 KANS OP EEN INTERVALKANKERNaeennegatievescreeningsmammografieofnaeenafwijkendemammografiemeteennegatiefvervolgonderzoekblijftertochaltijdeenkleinekansbestaandatereenborstkankerwordtgediagnosticeerd,vooraleereenvolgendescreeningzouplaatsvinden.

Teller/noemer:Teller:hetaantalborstkankersbinnende24maandennanegatievemammografieinjaar20XX.Noemer:hetaantalnegatievescreeningsmammografieëninjaar20XX.

Analoogvoordekansnaeenafwijkendemammografiemetnegatiefvervolgonderzoekendeglobalekans.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHvanjaar20XXbehoren.• Om de kankers te identificeren werden de deelnemers gekoppeld met de kankerregistratiedatabank en het

CHP-borst. De kankerregistratiedatabank is momenteel volledig t.e.m. incidentiejaar 2015. Het CHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Cijfers (na koppeling met de kankerregistratiedatabank t.e.m.2015) over de kans op een intervalkanker zijndefinitieft.e.m.screeningsjaar2013enquasidefinitiefvoorscreeningsjaar2015opbasisvanhetCHP-borst.Aangeziendemeesteintervalkankerspasinhet2ejaarnadenegatievescreeningsmammografieaanhetlichtkomen,isdezeanalysebeperkttotscreeningsjaar2015enniet2017zoalsbijdescreengedetecteerdekankers.

3.6 % INVASIEVE SCREENGEDETECTEERDE KANKERSDeEuropeserichtlijnenstellendathetpercentageinvasievescreengedetecteerdekankerstussen80-90%moetliggen.

15

Teller/noemer:Teller:Aantalinvasievescreengedetecteerdekankersbijeerstescreeninginjaar20XX.Noemer:Totaalaantalscreengedetecteerdekankersbijeerstescreeninginjaar20XX.

Analoogvoorvervolgscreening

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren,voorscreeningsjaren2013,2016en2017.• Screengedetecteerdekankersgeïdentificeerdnakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m2015enmet

hetCHP-borst2017werdeninrekeninggenomen.

3.7 POSITIEF PREDICTIEVE WAARDEDedoelgroepvanhetBevolkingsonderzoekBorstkankerzijnvrouwenzonderklachtenenzonderverhoogdrisico.Omdevoordelenvanhetbevolkingsonderzoektelatenopwegentegendenadelen,moetzoveelmogelijkvermedenwordendatgezondepersonenonnodigeenbijkomendeonderzoekofzelfsbehandelingmoetenondergaan.Vandepersonenaanwieverderonderzoekwordtaangeradenmoetdusnahetvervolgonderzoekbijeenzogrootmogelijkpercentagewerkelijksprakezijnvandeoptesporenaandoening,inditgevalborstkanker.Depositiefpredictievewaarde(PPW)geeftaanbijwelkpercentagevandevrouwenvoorwieverderonderzoekaangewezenwas,werkelijkborstkankerisvastgesteld.Depositiefvoorspellendewaardewerdberekendvoorvrouwendievoordeeerstemaaldeelnamenaandescreeningenvrouwendiereedsmeerderescreeningskregen.

Teller/noemer:Teller: het aantal afwijkende mammografieën bij eerste screening in jaar 20XX, waarvoor een borstkankergedetecteerdwerdbinnende24maandennadescreening.Noemer: het totaal aantal afwijkende mammografieën bij eerste screening in jaar 20XX. Analoog voorvervolgscreening.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren.• Omdescreengedetecteerdekankersteidentificerenwerdenderesultatenvandescreeningsmammografieën

gekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabank ismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Definitieve cijfers (na koppeling met de kankerregistratiedatabank t.e.m.2015) over het aantal screengede-tecteerde kankers zijn beschikbaar t.e.m. screeningsjaar 2013. Aangezien de meeste screengedetecteerdekankers binnen de 3 maanden na de afwijkende screeningsmammografie gediagnosticeerd worden, zijn decijfers quasi definitief voor screeningsmammografieën uitgevoerd tot en met september 2015. Analoog kun-nendooreenkoppelingmethetCHP-borstvoorlopigekankerdetectiegradenberekendwordenvoorscreenings-mammografieënuitgevoerdt.e.m.september2017.

3.8 SENSITIVITEIT VAN HET PROGRAMMADe sensitiviteit van het programma geeft de gevoeligheid van het programma weer om een borstkanker tedetecteren,wanneerdezeaanwezigis.

Teller/noemer:Teller:Hetaantalscreengedetecteerdekankersinjaar20XX.Noemer:Hetaantalscreengedetecteerdekankersenintervalkankersinjaar20XX.

Berekening:•DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren.•Omdescreengedetecteerdekankersenintervalkankersteidentificerenwerdenderesultatenvandescreenings-mammografieëngekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.•Definitievecijfers(nakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m.2015)overhetaantalscreengedetecteerdekankersenintervalkankerszijnbeschikbaart.e.m.screeningsjaar2013.AnaloogkunnendooreenkoppelingmethetCHP-borst2017hetvoorlopigeaantalscreengedetecteerdekankersenintervalkankersberekendwordenvoorscreeningsmammografieënuitgevoerdt.e.m.2015.

16

3.9 SPECIFICITEIT VAN HET PROGRAMMADe specificiteit van het programma geeft de mate weer waarin een vrouw zonder borstkanker ook werke-lijkeennegatiefscreeningsresultaatzalhebben.Hoehogerdespecificiteitvanhetprogramma,hoelagerhetaantalvalspositievemammografieën.Hetaantalvalspositievemammografieënzijnalleafwijkendemammo-grafieënwaarvoorgeenkankerdiagnoseindekankerregistratiedatabankwerdgevondenongeachtofereenbewezengoedaardigletselwerdgedetecteerd.Naastdeglobalespecificiteitwerdookhetonderscheidgemaakttussendespecificiteitbijeeneerstescreeningeneenvervolgscreening.

Teller/noemer:Teller:aantalnegatievescreeningsmammografieëninjaar20XXwaarnabinnende24maandengeenkankerwerdgediagnosticeerd.Noemer:somvanhetaantalnegatievescreeningsmammografieëninjaar20XXwaarnabinnende24maandengeenkankerwerdgediagnosticeerdenhetaantalafwijkendemammografieëninjaar20XXwaarnabinnende24maandengeenkankerwerdgediagnosticeerd.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren.• Omdevrouwenzonderborstkankerteidentificerenwerdenderesultatenvandescreeningsmammografieën

gekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Definitievecijfers(nakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m.2015)overhetaantalvrouwenzonderborstkankerzijnbeschikbaart.e.m.screeningsjaar2013.AnaloogkunnendooreenkoppelingmethetCHP-borst2017 het voorlopige aantal vrouwen zonder borstkanker berekend worden voor screeningsmammografieënuitgevoerdt.e.m.2015.

3.10 TUMORKARAKTERISTIEKEN VAN SCREENGEDETECTEERDE KANKERS

3.10.1 Het stadium

Borstkankersmeteenlagerstadiumhebbeneenbetereprognoseenvereiseneenminderingrijpendebehandeling.Voordeborstkankersdiegevondenzijnbijvrouwendievoorheteerstdeelnemenaandescreening,stellendeEuropeserichtlijnendatmaximaal30%vanallegevondenkankers(waarbijhetstadiumbekendis)vanstadiumIIofhogermagzijn.Voordeborstkankersgevondenbijvrouwenmeteenvervolgscreeningwordteenmaximumvan25%alsnormaangehouden.

Teller/noemer:Teller:AantalscreengedetecteerdekankersmetstadiumII+bijeerstescreeninginjaar20XX.Noemer:Totaalaantalscreengedetecteerdekankersbijeerstescreeninginjaar20XX.

Analoogvoorvervolgscreening

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren,voorscreeningsjaren2010-2015.• Screengedetecteerdekankersgeïdentificeerdnakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m2015werden

inrekeninggenomen.• HetstadiumindezeanalysebaseertzichenkelopdepTNM(cfrdeEuropeserichtlijnen)

3.10.2 De grootte

Degroottevandeborsttumorenophetmomentvanopsporingisvangrootbelangvoorhetbehandelplan(meerofminderingrijpendvoordepatiënte)endekansopgenezing.Bijscreeningmoetwordengestreefdnaareenzogrootmogelijkpercentageinvasievetumoren≤10mm.VolgensdeEuropeserichtlijnenishetwenselijkdatminstens25%vande invasieve tumorengedetecteerdbijeerstedeelname≤10mmis.Voorvrouwenmeteenvervolgs-creeningisminstens25%aanvaardbaaren30%wenselijk.

Teller/noemer:Teller:Aantalinvasievescreengedetecteerdekankerskleinerofgelijkaan10mmbijeerstescreeninginjaar20XX.Noemer:Totaalaantalinvasievescreengedetecteerdekankersbijeerstescreeninginjaar20XX.

17

Analoogvoorvervolgscreening.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren,voorscreeningsjaren2010-2015.• Invasievescreengedetecteerdekankersgeïdentificeerdnakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m

2015werdeninrekeninggenomen.• DegroottewerdberekendopbasisvandepT-waardeuitdepTNM

3.10.3 De klierstatus

Ook de klierstatus is van groot belang voor de prognose en behandeling. Bij een screening moet een zo hoogmogelijk percentage van de gevonden invasieve kankers geen aangetaste lymfeklieren hebben. De Europeserichtlijnenstellendatbijminstens70%vandeinvasievekankers,gevondenbijvrouwenmeteeneerstescreening,deklierstatusnegatiefmoetzijn.Bijvrouwenmeteenvervolgscreeningmoetbijminstens75%vandegevondeninvasievekankerssprakezijnvaneennegatieveklierstatus.

Teller/noemer:Teller:Aantalinvasievescreengedetecteerdekankersmetnegatieveklierstatusbijeerstescreeninginjaar20XX.Noemer:Totaalaantalinvasievescreengedetecteerdekankersbijeerstescreeninginjaar20XX.

Analoogvoorvervolgscreening.

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdopvrouwendietotdeTDHbehoren,voorscreeningsjaren2010-2015.• Invasievescreengedetecteerdekankersgeïdentificeerdnakoppelingmetdekankerregistratiedatabankt.e.m

2015werdeninrekeninggenomen.• DegroottewerdberekendopbasisvandepN-waardeuitdepTNM

18

4 TIJDIGE ANALYSE

4.1 TIJD TUSSEN SCREENING EN VERSTUREN VAN HET RESULTAATHetaanvaardbareniveauvanwachttijdligtvolgensdeEuropeserichtlijnenopmaximaal14kalenderdagen,en90%moetdienormhalen.Voorelkescreeningwordtgemetenhoelanghetduurtvoordathetresultaatopdepostgedaanwordt.

19

5 NAZORG

5.1 OPVOLGINGSGRAAD NA AFWIJKENDE MAMMOGRAFIEDeopvolgingsgraadgeefthetpercentageafwijkendescreeningsmammografieënweerwaarvoorbinnende12maandeneenvervolgonderzoekplaatsvond.

Teller/noemer:Teller: Het aantal afwijkende screeningsmammografieën uit 20XX met een gekende opvolging binnen de 12maanden.Noemer:Hettotaalaantalafwijkendemammografieënuit20XX.

Berekening:• Enkelafwijkendescreeningsmammografieënbijvrouwendietotdetoegelatendoelgroepbehoren,werdenin

beschouwinggenomen.• Bijdeopvolgingstermijnwordtonderscheidgemaakttussenhetaantalmaandennadescreeningsmammografie

waarbinnenhetvervolgonderzoekplaatsvond(≤1maand,≤2maanden,≤12maanden).• DeopvolgingwerdgeëvalueerddoordeafwijkendescreeningsmammografieëntekoppelenmethetCHP-

borstendeIMA-databankvoorborst.Eengekendeopvolgingwerdgedefinieerdalseenstaalinhetborst-CHPofeennomenclatuurcodevoorbeeldvorming,staalnameofchirurgiebinnende12maandennadescreenings-mammografie.

• Voorscreeningsjaar2017werdenenkeldescreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2017,opgenomenindeanalyseomdatdeopvolgingsgegevensnadiennogteonvolledigzijn.

5.2 OPVOLGINGSGRAAD BIJ SCREENGEDETECTEERDE KANKERSTeller/noemer:Teller: Aantal vrouwen met een screengedetecteerde kanker voor screeningsjaar 20XX voor wie de eersteoppuntstellingnaafwijkendemammografiebinnentermijnx*viel.Noemer:Aantalvrouwenmeteenafwijkendescreeningsmammografiemetoppuntstellingeneenscreengedetec-teerdekankervoorscreeningsjaar20XX.

xkanzijn: ≤1maand,≤2maanden

Berekening:• Omdescreengedetecteerdekankersteidentificerenwerdenderesultatenvandescreeningsmammografieën

gekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• EnkelvrouwenuitdeTDHwerdenweerhouden• Deanalysewerduitgevoerdvoorscreeningsjaren2015-2016-2017• Om de termijn tussen de oppuntstelling en de afwijkende screening te evalueren werden de screenings-

resultatengekoppeldmethetCHP-borstendeIMA-databank.

5.3 BIOPSIEFREQUENTIE (%)Hetaantalenpercentagebiopsieafnamesnaeenafwijkendescreeningsmammografievoorhetscreeningsjaar2015,2016en2017werdberekend.

Teller/noemer:Teller:Hetaantalkeereenbiopsienameplaatsvondbijafwijkendescreeningsmammografieënuitgevoerdinjaar20XX.Noemer:Hetaantalafwijkendescreeningsmammografieënmeteengekendvervolgonderzoekinjaar20XX.

Berekening:• Enkelafwijkendescreeningsmammografieënbijvrouwendietotdetoegelatendoelgroepbehoren,werdenin

beschouwinggenomenengekoppeldmetdeIMA-databankvoorborst.• Enkel biopsienames binnen de 12 maanden na de screeningsmammografie werden weerhouden. Een

20

biopsienamewerdgeselecteerdopbasisvandeaanwezigheidvaneennomenclatuurcodeindeIMA-databankdiewijstopeenbiopsiename.

• Voorscreeningsjaar2017werdenenkeldescreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2017,opgenomenindeanalyseomdatdeopvolgingsgegevensnadiennogteonvolledigzijn.

5.4 B/M-RATIO BIJ TUMORECTOMIE (%)DeEuropesenormenstellendatvoordebenigne-malignebiopsieratiovooropenbiopsieseenratio≤50%aan-vaardbaar is en ≤ 25% wenselijk is. Aangezien open biopsies als resecties beschouwd kunnen worden,werdnagekekenwatdezeratioisindieneentumorectomiegefactureerdwerd.

Teller/noemer:Teller:Aantaltumorectomieënnaeenafwijkendemammografiemeteenniet-maligneletselinhetCHP-borstNoemer: Aantal tumorectomieën na een afwijkende mammografie met een maligne letsel in het CHP borstAnaloogvoorgeslotenbiopsies

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdvoorvrouwenuitdeTDHvanscreeningsjaar2015,2016en2017.• VrouwenmeteenafwijkendemammografiewerdengekoppeldmetdeIMA-databankendezemeteentumorec-

tomiewerdenweerhouden.NadezekoppelingwerdendegeselecteerdevrouwengekoppeldaanhetCHP-borstomdeaardvanhetgedetecteerdeletseltebepalen(benigneofmaligne).

• Voorscreeningsjaar2017werdenenkeldescreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2017,opgenomenindeanalyseomdatdeopvolgingsgegevensnadiennogteonvolledigzijn.

5.5 KANS OP EEN MALIGNE LETSEL BIJ BIOPSIENAME (%)Teller/noemer:Teller:AantalmaligneletselsgedetecteerdnaeenafwijkendescreeningsmammografieNoemer:Totaalaantalletselsgedetecteerdnaeenafwijkendescreeningsmammografie

Berekening:• DezeanalysewerduitgevoerdvoorvrouwenuitdeTDHvanscreeningsjaar2015,2016en2017.• VrouwenmeteenafwijkendemammografiewerdengekoppeldhetCHP-borstomhetaantalendeaardvanhet

gedetecteerdeletseltebepalen(benigneofmaligne).• Voorscreeningsjaar2017werdenenkeldescreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2017,

opgenomenindeanalyseomdatdeopvolgingsgegevensnadiennogteonvolledigzijn.

5.6 TERMIJN TUSSEN OPPUNTSTELLING EN HEELKUNDE BIJ SCREENGEDETECTEERDE KANKERS (%)Teller/noemer:Teller:Aantalvrouwenmeteenscreengedetecteerdekankervoorscreeningsjaar20XXvoorwiedeheelkundenaheteerstevervolgonderzoekvandeafwijkendemammografiebinnentermijnx*viel.Noemer:Aantalvrouwenmeteenscreengedetecteerdekankervoorscreeningsjaar20XX.xkanzijn:≤1week,≤1maand,≤2maanden

Berekening:• EnkelvrouwenuitdeTDHvanscreeningsjaren2015-2016-2017meteenscreengedetecteerdekankereneen

gekendvervolgonderzoekwerdenweerhouden.• Omdetermijntussenheteerstevervolgonderzoekvandeafwijkendescreeningendeheelkundeteevalueren

werdendescreeningsresultatengekoppeldmethetCHP-borstendeIMA-databank.• Voorscreeningsjaar2017werdenenkeldescreeningsmammografieënuitgevoerdtotenmetseptember2017,

opgenomenindeanalyseomdatdeopvolgingsgegevensnadiennogteonvolledigzijn.

5.7 % PER TYPE HEELKUNDE PER STADIUM

21

Teller/noemer:Teller:Hetaantalvrouwenpertypeheelkunde,perstadiumvoorallescreengedetecteerdekankers.Noemer:Hettotaalaantalvrouwenmeteenscreengedetecteerdekankerperstadium.

Berekening:• Om de screengedetecteerde kankers te identificeren werden de resultaten van de screeningsmammografie-

en gekoppeld met de kankerregistratiedatabank De kankerregistratiedatabank is momenteel volledig t.e.m.incidentiejaar2015.

• Allevrouwenmeteenscreengedetectecteerdekankervoordescreeningsjaren2010-2015dieaanwezigwarenindekankerregistratiedatabankwerdenweerhouden.

• VrouwenmeteenscreengedetecteerdekankerwerdengekoppeldmetdeIMA-databankomhettypeheelkundeteanalyseren.

• AllevrouwenmeteenIMAnomenclatuurcodevoorheelkundediebinnende12maandennadeborstkanker-incidentiedatumplaatsvonden,werdenweerhouden.

• EnkelvrouwenuitdeTDHwerdenweerhouden.

5.8 % PER TYPE HEELKUNDE PER LEEFTIJDSGROEP Teller/noemer:Teller:Hetaantalvrouwenmeteenscreengedetecteerdekankerpertypeheelkunde,perleeftijdscategorie.Noemer:Hettotaalaantalvrouwenmeteenscreengedetecteerdekankerperleeftijdscategorie.

Berekening:• Omdescreengedetecteerdekankersteidentificerenwerdenderesultatenvandescreeningsmammografieën

gekoppeldmetdekankerregistratiedatabankenhetCHP-borst.Dekankerregistratiedatabankismomenteelvolledigt.e.m.incidentiejaar2015.HetCHP-borstbevatkankerst.e.m.2017.

• Types heelkunde werden bepaald op basis van nomenclatuurcodes in de IMA-databank. Vrouwen met eenscreengedetecteerdekankerwerdengekoppeldmetdeIMA-databankomhettypeheelkundeteanalyseren.

• Allescreengedetectecteerdekankersvoorscreeningsjaren2010-2016werdenweerhouden.• Alle heelkundes die binnen de 12 maanden na de borstkankerincidentiedatum plaatsvonden, werden

weerhouden.• EnkelvrouwenuitdeTDHwerdenweerhouden.• Erwerdonderscheidgemaakttussendeverschillendeleeftijdsgroepen:50-54,55-59,60-64,65-69

22

6 BIJLAGE

6.1 IMA-NOMENCLATUUR VOOR HET BEVOLKINGSONDERZOEK BORSTKANKER

Prestatie Nomenclatuurcode Betekenis

DiagnostischeMammografie

450096-450100 Diagnostischemammografie(radioloog):Mammografieperborst,inclusiefdeeventueleokselclichés(ongeachthetaantalclichés)

461090-461101 Diagnostischemammografie(connexist):Mammografieperborst,inclusiefdeeventueleokselclichés(ongeachthetaantalclichés)

Screeningsmammografie

450192-450203 Screeningsmammografie:Mammografievanbeideborsten,inhetkadervaneendooreenoverheidgeorganiseerdbevolkingsonderzoek

450214-450225 Tweedelezingscreeningsmammografie:Tweedelezingvaneenscreeningsmammografievanbeideborsten,inhetkadervaneendooreenoverheidgeorganiseerdbevolkingsonderzoek

450354,-450365 Mammografievanbeideborsteninhetkadervanopsporingvanborstkankerbijasymptomatischevrouwenmeteensterkverhoogdrisicoprofiel

Echografie

460132-460143 Echografie(radioloog):Bidimensioneleechografiemetgeschrevenprotocoleniconografischedragerdieontstaatnadigitalebeeldver-werkingvandegegevens,ongeachthetaantalechogrammen:Vanéénofbeideborsten

469394-469405 Echografie(connexist):Bidimensioneleechografiemetgeschrevenprotocoleniconografischedragerdieontstaatnadigitalebeeldver-werkingvandegegevensongeachthetaantalechogrammen:Vanéénofbeideborsten

459793-459804 Echografievanminstenstweeverschillendeanatomischeregio's:schedelinhoud(transfontanellair),thorax,borsten,lever-galblaas,pancreas-milt,nieren-blaas,retroperitoneum,groteabdominalevaten,mannelijkofvrouwelijkbekken

461134-461145 Echografievanbeideborsteninhetkadervanopsporingvanborst-kanker bij asymptomatische vrouwen, met een sterk verhoogdrisicoprofiel

MRI

459476-459480 MRI(radioloog):NMR-onderzoekvanéénofbeidemammae,min-stensdriesequenties,metofzondercontrast,metregistratieopoptischeofelektromagnetischedrager

459830-459841 NMRvanbeideborsteninhetkadervanopsporingvanborstkankerbijasymptomatischevrouwenmeteenverhoogdrisicoprofiel,

Staalname

355670–355681 Cytologie:Punctievandeborstkliervoorcytologischonderzoekofinspuiting

355213–355224 Biopsie:Cilinderbiopsievandeborstkliervoorhistologischonderzoek

355235–355246 Biopsie:Vacuümgeassisteerdebiopsievandeborstkliervoorhisto-logischonderzoek

355250–355261 Biopsie+stereotaxie:Vacuümgeassisteerdebiopsievandeborstkliervoorhistologischonderzoekonderstereotactischegeleiding

355272-355283 Markering:Intralesioneleplaatsingvanéénofmeerderemarkeer-dersmethetoogopchirurgischingrijpenopdeborstklier

227091-227102 IncisievoorBiopsievandeborstklier

23

Mastectomie

226951-226962 IngreepvolgensUrban

226973-226984 IngreepvolgensHalstedofPatteymetextemporepathologisch-anatomischonderzoek

226995-227006 IngreepvolgensHalstedofPattey

227010-227021 Verwijderenvaneengezweluitdewekeweefselsbovendespierfasciamaarmetvolledigeresectievanhetorgaanwaarinhetgezwelisgelegen

227636-227640 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)voorkwaad-aardigetumor

227651-227662 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)voorkwaad-aardigetumorenresectievanschildwachtlymfeklier

227673-227684 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)voorkwaad-aardigetumorenresectievanschildwachtlymfekliermetperopera-toiranatomo-pathologischonderzoekvandeschildwachtlymfeklier

227695-227706 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)voorkwaad-aardigetumormetokseluitruiming

227710-227721 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)voorkwaad-aardigetumorenresectievanschildwachtlymfeklierdiewanneertumoraalingenomenbijperoperatoiranatomopathologischonder-zoekgevolgdwordtdooreenokseluitruiming

227894-227905 Verwijderenvandevolledigeborstklier(mastectomie)zonderbewe-zenkwaadaardigletsel

Tumorectomie

227032-227043 Verwijderenvaneengezwelofcysteuitdeborstklier(omschrijvingvanaf05/06/1985,eerdereomschrijvinggedeeltelijkemammectomieofverwijderingvaneenborsttumor(maligniteitnietnoodzakelijkbewezen)

227054-227065 Gedeeltelijkemammectomieoftumorectomie,geassocieerdmeteencuragevandeokselklieren(maligniteitnietnoodzakelijkbewezen

227732-227743 Borstsparendevolledigeresectievaneenbewezenkwaadaardigborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheidsmarge

227754-227765 Volledige,borstsparende,resectievaneenbewezenkwaadaardig,nietvoelbaarborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheids-marge,nalocalisatieprocedure

227776-227780 Borstsparendevolledigeresectievaneenbewezenkwaadaardigborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheidsmarge,enresectievanschildwachtlymfeklier

227791-227802 Borstsparendevolledigeresectievaneenbewezenkwaadaardigborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheidsmarge,enresectievanschildwachtlymfeklier,metperoperatoiranatomo-pathologischonderzoekvandeschildwachtlymfeklier

227813-227824 Borstsparendevolledigeresectievaneenbewezenkwaadaardigborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheidsmarge,enre-sectievanschildwachtlymfeklier,diewanneertumoraalingenomenbijperoperatoiranatomo-pathologischonderzoekgevolgdwordtdooreenokseluitruiming

227835-227846 Borstsparendevolledigeresectievaneenbewezenkwaadaardigborstletselmetmacroscopischvoldoendeveiligheidsmarge,eneenokseluitruiming

227850-227861 Volledigeresectievaneengoedaardigborstletsel

227872-227883 Volledigeresectievaneenniet-voelbaargoedaardigborstletselofmetdiagnostischdoeleinde,nalocalisatieprocedure