Streven naar genderevenwichtDe Vrije Universiteit Brussel in 2012-2013

Het denken mag zich nooit onderwerpen,

noch aan een dogma,

noch aan een partij,

noch aan een hartstocht,

noch aan een belang,

noch aan een vooroordeel,

noch aan om het even wat,

maar uitsluitend aan de feiten zelf,

want zich onderwerpen betekent het einde

van alle denken.

Henri Poincaré

2

3

InhoudVooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Vrije Universiteit Brussel in cijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

In de media . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Eredoctoraten in teken van gendergelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Fellows VUB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Internationaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

Studentenbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Voor het goede doel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

Alumni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Beknopte resultatenrekening en balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Raad van Bestuur 2013-2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Bijna 180 jaar geschiedenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Nuttige adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Colofon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Mijn vijfde academiejaar als VUB-rector zit erop. 2012-2013 was in vele opzichten een bijzonder jaar. We zijn als VUB opnieuw gegroeid. We hebben niet alleen meer studenten, maar ook ons marktaandeel – om dat woord maar eens te gebruiken – is groter geworden. We hebben vorig jaar ons tweede algemeen strategisch plan 2012-2016 in uitvoering gebracht. Met het ASP 2 zetten we in op rekrutering, ook van internationale studenten, op studierendementsverhoging én op een gezond financieel beheer. Onze visie is helder geformuleerd: de Vrije Universiteit Brussel wil tegen 2016 haar positie als wetenschappelijke en internationaal georiënteerde onderzoeks- en onderwijsinstelling in het Vlaamse en internationale universitaire landschap verstevigen. Ik ben ervan overtuigd dat we daarin zullen slagen.

De Vlaamse universiteiten hebben het voorbije academiejaar ook pijnlijke momenten beleefd, doordat meerdere gevallen van onderzoeksfraude aan het licht zijn gekomen. Ook aan onze universiteit. Tijdens de jongste Dag van de Doctorandi heb ik duidelijk gesteld dat de hele academische sector staat of valt met een zaak: geloofwaardigheid. Daarom hebben we maatregelen genomen om de strijd tegen datafraude op te voeren. Het credo van onze universiteit dat u op de vorige pagina kan lezen, stelt duidelijk dat een wetenschapper zich maar aan een ding mag onderwerpen en dat is aan de feiten zelf. Fraude plegen is niets anders dan zich onderwerpen aan een persoonlijk belang. Dat is in alle omstandigheden onaanvaardbaar.

De markantste gebeurtenis van het voorbije jaar was de uitreiking van onze eredoctoraten. Het ging immers om veel meer dan een eenmalige gebeurtenis. Door vijf eredoctoraten aan vijf briljante vrouwen te geven, hebben we een krachtig statement willen maken. Dat het de VUB menens is met haar streven naar genderevenwicht. Dat we met stimulerende acties, met coaching en met een ambitieus genderplan voor een beter evenwicht willen zorgen tussen mannen en vrouwen, vooral bij het professorenkorps waar de wanverhouding het grootst is. Noch de academische wereld, noch onze kenniseconomie kan het zich veroorloven om zoveel talent te zien afhaken. Bovendien kan de afwezigheid van een vrouwelijke bril soms vertekende (lees louter mannelijk geïnterpreteerde) onderzoeksresultaten en –conclusies opleveren. Dat heeft een van

Vooraf

4

onze eredoctores, prof. Londa Schiebinger, overtuigend aangetoond. Over de uitreiking van de eredoctoraten en over onze belangrijkste verwezenlijkingen op het vlak van onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening kan u meer lezen in deze rijkelijk geïllustreerde terugblik op 2012-2013.

Ik wens u alvast veel leesplezier.

Paul De Knop

Rector Vrije Universiteit Brussel september 2013

5

6

Een sterk team

Yvette Michotte Vicerector Onderwijs

Jan Cornelis Vicerector Internationaal beleid

Viviane JonckersVicerector Studentenbeleid

Patrick De BaetselierVicerector Onderzoek

8 faculteiten

721 bedden

Universitaire Associatie Brussel= Vrije Universiteit Brussel + Erasmushogeschool Brussel (18.000 studenten)

stichting: 1834 (ULB) en 1969 (VUB)

Universitair Ziekenhuis UZ Brussel:

Vrije Universiteit Brussel in cijfers

7

meer dan 50.000 alumniruim 1.500 doctorandi en 3 Doctoral Schools

77 miljoen euro onderzoeksbudget

3 campussen: Etterbeek, Jette en Anderlecht (vroeger EhB)

29 bachelors (na integratie EhB-opleidingen), 73 masters en 22 master-na-masters

omzet: 200 miljoen euro 3.000 personeelsleden12.500 studenten

17 aula’s en 113 leslokalen

3.400 personeelsleden

29.239 klassieke hospitalisaties en 23.692 daghospitalisaties

288.355 raadplegingen (exclusief spoed)

8

9

In het academiejaar 2012-2013 telde de Vrije Universiteit Brussel precies 12.577 studenten, ruim 7% meer dan het jaar voordien. Er schreven zich meer dan 1.500 nieuwe studenten of generatiestudenten in, een stijging van bijna 20% vergeleken met 2011-2012. De VUB is het voorbije jaar dus fors gegroeid. Het aantal

internationale studenten is goed voor bijna 20% van het totaal. De VUB biedt zowat alle opleidingen aan, goed voor 29 bachelors, 73 Nederlandstalige en Engelstalige masters en 22 master-na-masters. De universiteit heeft ook een ruim aanbod aan postgraduaten en postacademische opleidingen.

Aantal studenten fors toegenomen

Totaal aantal studenten VUB

20082009

20092010

20102011

20112012

20122013

0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

968710198

1101111712

12577

10

Op 31 december 2012 werken 2.997 mensen aan de Vrije Universiteit Brussel, ongeveer evenveel als het jaar voordien. Het gaat om 1.995 academische personeelsleden, van wie bijna 700 professoren, en 1002 administratieve en technische personeelsleden. Bij het academisch personeel zijn de mannen in de meerderheid (1243 tegenover 752 vrouwen), bij het administratief en technisch personeel is het omgekeerd: 378 mannen en 624 vrouwen. Het UZ Brussel is goed voor 3405 personeelsleden. VUB en UZ Brussel zijn samen de grootste Nederlandstalige werkgever in Brussel.

Babyboomgeneratie

Begin januari vond de huldiging plaats van VUB-personeelsleden die 20, 30 of 40 jaar in dienst zijn en die met pensioen of emeritaat gaan. Opvallend was het groot aantal vermaarde VUB-proffen die afscheid nemen van de universiteit. Ook de kranten De Morgen en De Standaard hebben uitgebreid aandacht besteed aan de pensionering van de zogeheten babyboomgeneratie van de VUB.

Van professor tot technieker

Monument van het Nederlandse lied Herman van Veen bracht een intiem en beklijvend concert tijdens de nieuwjaarszitting voor VUB-personeelsleden. Herman Van Veen kreeg in 2009 een eredoctoraat van de VUB.

De Vrije Universiteit Brussel beschikte in 2012 over een onderzoeksbudget van bijna 77 miljoen euro, zowat een tiende meer dan het jaar voordien. Positief is dat de inkomsten uit samenwerking met de privésector - net als het jaar voordien - zijn toegenomen en dat ondanks het moeilijke economische klimaat. De VUB streeft ernaar om minder afhankelijk te worden van overheidsfinanciering.

Bijna 77 miljoen euro voor onderzoek

111 Exclusief FWO-mandaten

Inkomsten uit samenwerkingmet privésector 24 %

Vlaamse overheidsmiddelen voor fundamenteel onderzoek1

16 %

Projectfinanciering door overheden43 %

Eigen onderzoeksmiddelen 17 %

VUB in de mediaNobelprijs chemie heeft Belgisch tintje

De Nobelprijs voor chemie is toegekend aan de Amerikanen Robert Lefkowitz en Brian Kobilka voor hun onderzoek rond G-proteïne-gekoppelde receptoren. Dat zijn een soort ontvangers die menselijke cellen toelaten te reageren op licht, smaak, geur, adrenaline, enzovoort. Zowat de helft van alle geneesmiddelen werken via die receptoren. Ook de Belg Jan Steyaert, verbonden aan het Vlaams Instituut voor Biotechnologie en de VUB, droeg zijn steentje bij tot het onderzoek van Kobilka.

De Tijd, 11 oktober 2012

1212

“We moeten nooit meer uitleggen waarom ons werk relevant is dankzij onze link met de Nobelprijswinnaars”

Jan Steyaert in De Morgen, 11 oktober 2012

Helft van de Belgen heeft overgewicht

Meer dan de helft van de Belgen kampt met overgewicht. Dat blijkt uit een onderzoek van de Vakgroep Huisartsgeneeskunde van de VUB op het Voedingssalon. “De cijfers komen overeen met de algemene cijfers”, zegt professor Dirk Devroey, hoofd van de Vakgroep Huisartsgeneeskunde. Nog uit het onderzoek blijkt dat vier op de tien een te hoge cholesterol heeft en drie op de tien een verhoogd risico op hartziektes loopt.

Het Belang van Limburg, 6 november 2012

Nieuw ziektemechanisme bij multiple sclerose

Een medisch onderzoeksteam van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft een nieuw ziektemechanisme bij multiple sclerose (MS) ontdekt. De ontdekking zou op termijn kunnen leiden tot nieuwe behandelingen voor de ziekte. Het Brusselse team, onder leiding van Jacques De Keyser, doet verslag van zijn bevindingen in het vakblad Proceedings of the National Academy of Sciences. Het nieuwe ziektemechanisme houdt in dat in de zenuwbanen een stof wordt geproduceerd die de bloedvaten doet samentrekken. Daardoor vermindert de bloedvoorziening in de hersenen.

De Standaard, 11 juni 2013

1,5 miljoen euro om Belgische robots te ontwikkelen

Anderhalf miljoen euro krijgen om robots in elkaar te knutselen. Een droom die werkelijkheid wordt voor Bram Vanderborght (33). De Europese Unie investeert in het onderzoek van de VUB-professor, onder andere omdat die autistische kinderen helpt sociale vaardigheden te ontwikkelen.

Het Nieuwsblad, 1 augustus 2013

Ons haar bestaat uit zelfde eiwit als zuignap van kikker

Een team biologen van de Vrije Universiteit Brussel heeft een onverwachte gelijkenis gevonden tussen zuignappen van kikkers en onze haren. Omdat haren uitsluitend bij zoogdieren voorkomen, werd verwacht dat de eiwitten - genaamd keratines - uniek zouden zijn voor deze soorten. Wim Vandebergh en collega’s van het Amphibian Evolution Lab van de VUB toonden echter aan dat de genen die de structuur van de uitstulpingen van zuignappen van kikkers bepalen, dezelfde zijn als de genen die de haren bij mensen maken.

Het Laatste Nieuws, 16 maart 2013

Eerste complete geschiedenis van de Nederlandse taal in het Engels

Roland Willemyns, emeritus professor in de Nederlandse taal aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) schreef met “Dutch: Biography of a Language” de eerste complete geschiedenis van de Nederlandse taal, die beschikbaar is in het Engels. Na New York (februari) en London (april) wordt de publicatie woensdagavond in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent voorgesteld.Meer dan 22 miljoen mensen spreken Nederlands, natuurlijk vooral in Nederland en België, maar ook in Suriname en de Antillen.

Belga, 22 mei 2013

Aalst wordt metropool van Brussel

Vanaf 2016 zal de treinlijn die het Gewestelijk Expresnet (GEN) van Brussel verbindt met Denderleeuw en Aalst klaar zijn, en zal de capaciteit van de hoofdspoorlijn 50A verdubbelen van twee naar vier sporen. VUB-professor Sociale en Culturele Geografie Eric Corijn voorspelt een bevolkingstoename in de buurt van de stations langs het GEN door inwijking uit Brussel, en zegt dat Aalst en omstreken onherroepelijk deel zullen uitmaken van de metropool Brussel, zoals in Parijs en Londen. De professor meent dat we dat gegeven beter omarmen dan dat we er ons tegen verzetten.

Het Laatste Nieuws, 22 augustus 2013

Brusselaar voelt zich Vlaming noch Waal

“Het Brussels model van twee gemeenschappen staat onder druk”, concludeert Rudi Janssens na zijn onderzoek voor de VUB. Reden? De veellagige identiteit bij het gros van de Brusselaars. “Een meerderheid van de Brusselse burgers ziet zichzelf in de eerste plaats als Brusselaar, Belg en inwoner van zijn buurt. Slechts een minderheid identificeert zich vooral met een taalgemeenschap of met een ander gewest.

De Standaard, 21 maart 2013

“Deze willekeur is wraakroepend”

De Antwerpse justitie gaat Omega Diamonds niet vervolgen voor fraude als het bedrijf een betaling van 160 miljoen euro doet. Het is de grootste minnelijke schikking ooit. “Hiermee wordt het vertrouwen in justitie zwaar geschaad”, haalt VUB-professor Michel Maus zwaar uit. (…) Volgens Maus heeft de schikking van 160 miljoen euro betrekking op een niet betaalde belasting van 100 miljoen euro op een winst van 300 miljoen. “Op zich heb ik daar geen probleem mee. Ik ben zelfs voorstander van het systeem van minnelijke schikkingen. Dat voorkomt hopeloos lang durende procedures. Het is waardevol als het oordeelkundig wordt gebruikt, maar niet bij ernstige en georganiseerde misdaad.”

Gazet van Antwerpen, 8 mei 201314

“Ons hele economische systeem heeft een graad van abstractie bereikt die ik nooit eerder zag. Geld is abstracter geworden dan om het even welk wiskundig concept. Ik snap echt niet meer wat geld is en hoe het functioneert. Ik probeer nog steeds te begrijpen wat een hefboomfonds is en hoe dat werkt. Ik heb getracht om via wiskundige modellen ingang in de achterliggende theorie te krijgen: de wiskunde snap ik, het hefboomfonds blijft duister.”

Jean Paul Van Bendegem in Knack, 9 januari 2013

Geld volstaat niet voor topsportsucces

Met amper drie medailles waren de voorbije Olympische Spelen in Londen eens te meer geen hoogvlieger voor ons land. Veerle De Bosscher, professor sportbeleid en -management aan de VUB, probeert al jaren te achterhalen hoe dat komt. “Geld alleen volstaat niet om succes te oogsten”, stelt ze. “Daarvoor is de internationale concurrentie te groot.”

Metro, 7 november 2012

Belgen vinden zware meteoriet

Een team Belgische wetenschappers van de VUB en ULB heeft op de Zuidpool een meteoriet van 18 kilo ontdekt. Het zou om de grootste meteoriet gaan die in de regio is gevonden sinds 1988. De meteoriet wordt in Japan onderzocht. Daarna wordt hij naar ons land gebracht.

De Standaard, 2 maart 2013

‘Misschien ben ik nog niet ver genoeg gegaan’

Zonder hem zouden zo’n 4 miljoen kinderen niet zijn geboren. Toch voelt de wereldvermaarde fertiliteitsspecialist Paul Devroey zich bij zijn pensioen niet in het minst schuldig dat hij het probleem van de overbevolking nog wat erger maakte. “Ik slaap al dertig jaar als een roos. Ik ken geen stress.” Er zijn aan de VUB nog meer proffen die controversieel maar baanbrekend onderzoek hebben verricht, zoals Wim Distelmans over euthanasie. Wat maakt die universiteit zo speciaal? Devroey: “Brussel is een wetenschappelijke vrijhaven. Dat komt omdat we aan geen enkele religie gebonden zijn. In mijn domein is het onmogelijk een zichzelf respecterend wetenschapper én een gelovig man te zijn.”

De Tijd, 12 januari 2013

15

Eredoctoraten 2013Op initiatief van de academische overheid

Prof. Londa Schiebinger, Stanford University (VS)Proxima: prof. Viviane Jonckers, vicerector

Fatou Bensouda (aanklaagster Internationaal Strafhof)Proxima: prof. Yvette Michotte, vicerector

Op initiatief van de overlegstructuur Exacte Wetenschappen

Prof. Cecilia Jarlskog (Lund University, Zweden)Proxima: prof. Catherine De Clercq

Op initiatief van de overlegstructuur Medische Wetenschappen

Kim Clijsters, sportkampioeneProxima: prof. Veerle De Bosscher

Op initiatief van de overlegstructuur Humane Wetenschappen

Prof. Carol Gilligan, New York University (VS),Proxima: prof. Jasmina Sermijn

16

17

Natuurkundige prof. Cecilia Jarlskog werkt voornamelijk aan de elementaire deeltjesfysica. Jarlskog promoveerde in 1970 in de theoretische deeltjesfysica en werkte tot 1972 voor het CERN. In 1976 werd zij professor in Bergen (Noorwegen), vanaf 1985 bekleedde zij dat ambt aan de Universiteit Stockholm (Zweden) en sinds 1994 is zij prof aan de Lund University. Prof. Jarskog was van 1989 tot 2000 een van de vijf leden van het Zweedse Nobelprijscomité voor Natuurkunde en sinds 1996 zetelt zij in de Board of Trustees van de Nobelstichting. Tijdens de uitreiking ging er veel aandacht naar de kwestie van materie en antimaterie in het universum: waar is al de antimaterie naartoe?

Eredoctoraten in teken van gendergelijkheid

“Het is mijn eerste diploma ooit”, zei Kim Clijsters na afloop van de uitreiking

van de eredoctoraten op dinsdag 28 mei 2013. Clijsters is een van de vijf

vrouwen die een VUB-eredoctoraat kregen.

Wetenschapshistorica prof. Londa Schiebinger (Stanford University, Verenigde

Staten), natuurkundige prof. Cecilia Jarlskog (Lund University, Zweden),

psychologe prof. Carol Gilligan (New York University, Verenigde Staten),

aanklaagster Fatou Bensouda (Internationaal Strafhof) en tenniskampioene

Kim Clijsters zijn stuk voor stuk wereldtoppers die hun eredoctoraat dubbel en

dik verdienen, aldus rector Paul De Knop. Maar door uitdrukkelijk alleen voor

vrouwen te kiezen, wil de VUB een lans breken voor meer gendergelijkheid in de

academische wereld.

Malala De VUB maakte ook bekend dat ze een studiebeurs geeft aan Malala Yousafzai, de Pakistaanse tiener die door de Taliban in het hoofd werd geschoten omdat ze naar school ging, maar de aanslag overleefde en nu in Londen herstelt.

De Tijd, 29 mei 2013

18

Aanklaagster Fatou Bensouda is een Gambiaans juriste en voormalig politica. Ze was minister van Justitie van Gambia en is sinds 15 juni 2012 aanklaagster bij het Internationaal Strafhof. Sinds september 2004 was ze daar al plaatsvervangend aanklaagster.Bensouda heeft verschillende prijzen en onderscheidingen gekregen voor haar juridische werk, met als belangrijkste (in 2009) de Internationale Juristenprijs van de Internationale Commissie van Juristen. Het tijdschrift Jeune Afrique plaatste haar in 2010 als vierde op een lijst van meest invloedrijke Afrikanen.Zij wordt beschouwd als een leidinggevende stem om regeringen aan te zetten tot rechtvaardigheid, vooral in Afrika. Haar inspanningen om geweld tegen vrouwen te bestrijden en om misdaden tegen kinderen te vervolgen, maken van Fatou Bensouda een buitengewoon rolmodel.Aanklaagster Bensouda kon de uitreiking niet bijwonen, maar zond een krachtige videoboodschap. In het najaar van 2013 komt ze naar de VUB om haar eredoctoraat alsnog in ontvangst te nemen.

Sportkampioene Kim Clijsters was de eerste Belgische tennisspeelster die de finale van een Grand Slam haalde, ze won in totaal vier keer een Grand Slam en behaalde 41 eindoverwinningen in WTA- toernooien zowel in enkel als dubbelspel. Ze stond in totaal 20 weken op nummer één van de wereldranglijst. Toen ze in 2011 op nummer één stond was ze de eerste moeder ooit die de eerste plaats in het vrouwentennis bereikte. Jochimam Clijsters, zo luidde haar naam op het Latijnse diploma. Met het eredoctoraat wordt waardering uitgedrukt voor de rol

die Kim Clijsters als ambassadrice voor de sport vervulde en voor de manier waarop ze een topsportcarrière heeft gecombineerd met een gezin. Ook is ze maatschappelijk geëngageerd, zo zet ze zich volop in voor SOS-Kinderdorpen. Haar proxima professor Veerle De Bosscher wees op de aantoonbare invloed van Kims tennisprestaties op het boomende ledenaantal van de Vlaamse tennisclubs. Het commentaar van Kim Clijsters: “I am proud I could inspire kids to play tennis.”

“Ik ging samen met die straffe vrouwen een dag voor de uitreiking dineren. Wat me opviel: we zijn allemaal vrouwen met een enorme passie voor wat we doen. Toch had ik nooit verwacht dat ik in dit rijtje zou staan. Dit is toch wel een heel mooie dag in mijn carrière, als ex-atlete dan.”

Kim Clijsters in Het Nieuwsblad

Wetenschapshistorica Londa Schiebinger (Stanford University) is gespecialiseerd in het onderzoek naar de relatie tussen gender en wetenschap. In haar wetenschappelijk werk heeft ze aangetoond hoe gender-analyse, toegepast op wetenschap en technologie, nieuwe mogelijkheden creëert voor toekomstig onderzoek. Het wereldwijde belang van haar werk wordt geïllustreerd door de rol die zij heeft gespeeld in het stimuleren van onderzoek naar de aard van wetenschap vanuit het perspectief van gender. Haar werk leidde onder andere tot VN-resoluties Gender, Science and Technologie in maart 2011.Prof. Londa Schiebinger hield tijdens de uitreiking ook een dankwoord namens de vijf eredoctores. Ze beëindigde haar korte maar krachtige presentatie met drie suggesties voor een betere gendergelijkheid in de academische wereld en daarbuiten: “Fix the numbers (of women), fix the institutions and fix the knowledge”.

1919

Psychologe Carol Gilligan is professor aan de universiteit van Harvard. In 1982 schreef ze In a different voice. Psychological Theory and Women’s Development en is sindsdien niet meer weg te denken uit de discussie over gender. Haar boodschap: het is belangrijk dat de stem van iedereen wordt gehoord. Haar boek geeft kritiek op haar vroegere leermeester Lawrence Kohlberg, maar ook op Jean Piaget en Sigmund Freud. Zij zouden vrouwen psychologisch als een donker continent beschouwen en zogezegd een minder ontwikkelde moraal toeschrijven dan mannen. Gilligan concludeerde dat vrouwen en mannen inderdaad meestal op een andere manier redeneren, waarbij vrouwen meer aandacht besteden aan het behouden van relaties (zorgethiek) en mannen eerder redeneren op basis van een soort rechtvaardigheidsethiek.

Walter Van Doninck legt de werking van het CERN uit aan (toen nog) koning Albert / foto CERN

Walter Van Doninck vicevoorzitter van CERN

Fysicus prof. dr. Walter Van Doninck van de Vrije Universiteit Brussel is op 1 januari 2013 vicevoorzitter van de Raad van CERN geworden. CERN is een internationaal onderzoekslaboratorium op het vakgebied van de elementaire deeltjes, gevestigd nabij Genève in Zwitserland. Het baat ‘s werelds krachtigste deeltjesversneller uit, de Large Hadron Collider (LHC), waar onderzoek wordt verricht naar de meest elementaire deeltjes in de natuur. Op 4 juli 2012 werd er de ontdekking van het fameuze Brout-Englert-Higgs boson aangekondigd. De Raad van CERN is het hoogste bestuursorgaan van dit wereldwijd befaamde onderzoeksinstituut.

Onderzoek

Portefeuille van 105 octrooifamilies

De Vrije Universiteit Brussel beheert zelf 26 lopende octrooien/octrooiaanvragen onder naam van VUB. Er lopen 27 octrooien in samenwerking met het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), 25 in samenwerking met IMEC en 27 in samenwerking met nog andere partijen, wat een totale portefeuille van 105 octrooifamilies vertegenwoordigt

(beschermingen aangevraagd voor VUB-uitvindingen door bedrijven zijn hierin niet meegerekend). In 2012 zijn 35 vindingen aangemeld en 15 nieuwe octrooidossiers door de VUB geopend. Zoals steeds kregen sommige dossiers geen groen licht bij gebrek aan marktpotentieel of omdat het octrooidossier niet sterk genoeg bleek.

20

Steeds meer doctoraten

Vorig jaar hebben 185 onderzoekers hun doctoraatsproefschrift met succes afgerond. Als we de evolutie van de voorbije tien jaar bekijken, dan blijkt het aantal doctoraten spectaculair toege-nomen. Koplopers zijn de faculteiten Ingenieurswetenschappen, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen en Geneeskunde en Farmacie. Daarnaast zijn er ruim 1500 doctoraten in voorbereiding. Het toe-nemend aantal doctoraten toont ook aan dat de drie Doctoral Schools van de VUB uitstekend werk leveren bij het ondersteunen van de doctoraatsstudenten.

PhD-Day 2013: succesvolle ontmoetingsdag voor VUB-doctorandi

Op 31 mei 2013 vond de driejaarlijkse Dag van de Doctorandi of PhD Day plaats op de prachtig gerenoveerde Arsenaalsite, vlakbij de VUB-campus. Het thema was Open Science: alle onderzoeksresultaten moeten gratis toegankelijk zijn voor iedereen die ze wil inkijken. Videoboodschappen van Wikipedia-oprichter Jimmy Wales en Europees Commissaris Neelie Kroes leidden een boeiende paneldiscussie in over open science en open access met beleidsmakers, experts en wetenschappers. Vast staat dat de kwestie van de toegankelijkheid van onderzoeksresultaten én van onderzoeksdata steeds belangrijker zal worden in het wetenschapsdebat van de eenentwintigste digitale eeuw. Tijdens de PhD Day kregen de VUB-doctorandi de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten én hun project tijdens een grote postersessie voor te stellen aan de volledige VUB-gemeenschap.

21

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

78 82101

78

116126 118 124 124 124

141

177 185

22

Technology Transfer Interface

InSilico Genomics: eerste kapitaalschijf van 1,2 miljoen euro opgehaald

De Technology Transfer Interface speelt een belangrijke rol in de maatschappelijke valorisatie van onderzoeksre-sultaten. Samenwerkingen met de overheid, de industrie en andere partners worden opgezet maar ook de opstart van nieuwe spin-off bedrijven krijgt de volle aandacht. Om de overlevingskansen van de uiteindelijk opgerichte startups te maximaliseren, worden vanaf het begin alle factoren geanalyseerd die, naast de technologie, nodig

zijn om tot een succesverhaal te komen. De TTI beschikt hiervoor over een team van business developers met complementaire expertise, die de onderzoeker/onderne-mer begeleiden in alle verschillende stappen, tot en met het zoeken naar venture capital bij het QBIC-fonds. TTI staat onder de academische coördinatie van de opdrachthouder voor Industrieel beleid en valorisatie prof. Hugo Thienpont

De spin-off InSilico Genomics, die zich bezighoudt met databeheer van het menselijk genoom, is in het voorjaar van 2013 overgegaan tot een eerste kapitaalsverhoging van 1,2 miljoen euro, opgehaald bij particuliere investeerders. Dat is genoeg om de commerciële ontwikkeling van haar

platform voor het lezen, opslaan en delen van genetische gegevens te waarborgen. Het oorspronkelijk gestelde doel van 500.000 euro is hiermee ruimschoots overtroffen. InSilico Genomics is een in 2012 opgerichte spin-off van de Vrije Universiteit Brussel en de Université Libre de Bruxelles.

Prof. Hugo Thienpont

23

Startersseminaries schot in roos

Studenten en onderzoekers die zelf willen ondernemen, kunnen te weten komen hoe het moet op de ‘Starter Seminars’. Op 4 oktober 2012 ging een nieuwe seminariereeks van start. De Starters Seminars konden rekenen op 67 deelnemers. Elk jaar neemt de belangstelling toe. Marketingstrategie, financiering, boekhouding, ondernemingsplan, ... het zijn slechts enkele van de thema’s die aan bod komen. De seminaries richten zich naar studenten, doctorandi, pas afgestudeerden, vorsers, professoren met een interesse in ondernemen of zelfs met concrete plannen om een eigen bedrijf of een universitaire spin-off op te richten.

Agrosavfe (°2013)InSilico Genomics (°2012)Blue Planet Academy & Consulting (°2011)PharmaFluidics (°2010)Spartanova (°2011)€SPACE (°2010)Optrima (nu Softkinetic) (°2009)Universum Digitalis (°2008)Collibra (°2008)EqcoLogic (°2005)Double PASS (°2004)Symbion (°2002)Ablynx (°2001)Intellicrops (°1999)BETA-CELL (°1998)Elsyca (°1997)NUMECA (°1992)FOS&S (nu FBGS) (°1990)

Actieve spin-offs vande Vrije Universiteit Brussel

24

VUB Foundation van start

In 2012-2013 heeft de VUB een belangrijk nieuw initiatief gelanceerd: de VUB Foundation. De VUB Foundation staat in voor alle fondsenwerving. Door het aantrekken van filantropische giften biedt de VUB kansen aan talentvolle studenten en helpt ze professoren en vorsers om hun onderzoeksmogelijkheden uit te breiden. Via de VUB Foundation kan men projecten steunen, een fonds op naam stichten of een leerstoel helpen inrichten. Iedere gift vanaf 40 euro geeft recht op een fiscaal attest.

Fonds Casman-MichielsensProf. dr. Hélène Casman ging in 2013 met emeritaat. Ze leidde verschillende generaties notarissen op. Samen met haar collega prof. dr. André Michielsens bouwde ze de opleiding uit tot wat ze vandaag is. Maar de overheid is op zoek naar besparings-maatregelen en past daarom geregeld haar strategie aan. De middelen voor deze

Meer infoGeïnteresseerd in de VUB Foundation? Neem contact op met Ann Verbeeck. [T] +32 (0)2 629 15 42[E] foundation@vub.ac.be[W] www.vub.ac.be/foundationIBAN BE 51 0013 6779 3562BIC GEBABEBB

opleiding staan onder druk. Daarom richtten beide professoren samen het fonds Casman-Michielsens op. Met een gift aan het fonds helpt u het bestaan van deze gereputeerde en noodzakelijke opleiding te vrijwaren.

TestamentDoor een testament op te maken weet u zeker dat uw bezittingen na uw overlijden in goede handen terecht zullen komen. Door de VUB in uw testament op te nemen, investeert u in talent, in wetenschap en ongekende innovatie. Zo garandeert u het voortbestaan van het vrije

denken dat bij de universiteit hoort en steunt u noodzakelijk onderzoek dat het verschil kan maken voor uw nabestaanden.

Meer onderzoek, meer kennis en meer inzicht door leerstoelen

De Vrije Universiteit Brussel voert een heel actief leerstoelenbeleid. In samenwerking met ondernemingen, instellingen en organisaties organiseert de universiteit onderzoeksleerstoelen, gastcolleges, workshops, discussiefora en symposia om wetenschappelijke kennis te verdiepen en te valoriseren.

De nieuwste leerstoelen zijn: • Harmony Orthodontics Brussels Research Chair• Leerstoel Health Economics • Chair of History and Philosophy of Sciences • CERA-leerstoel• Leerstoel Diabetes Onderzoek

Actieve leerstoelen die eerder zijn opgericht, zijn: • Leerstoel Stewardship of Finance • SOMT-leerstoel Klinische Anatomie (manuele therapie-gerelateerde onderzoekslijnen)

• Leerstoel Association Vinçotte Nuclear (nucleaire veiligheid en stralingsbescherming)• Leerstoel Mireille Aerens (onderzoek naar het sparen van proefdieren)• Leerstoel Bevordering Active Ageing • BNP PARIBAS FORTIS-leerstoel (onderzoek over de bankwereld)• Leerstoel Klinische Ouderenpsychologie • Merck Serono-leerstoel (neurophysiology of fatigue)• Leerstoel Philips Lighting (invloed van licht op consumenten)• Leerstoel Radiologie Guerbet • Leerstoel Studie van Biochemische Cycli

• Leerstoel Universitair Expertisecentrum PPS• Leerstoel De Berekuyl (Exercise Immunology & Chronic Fatigue in Health & Disease)• Lotto Sports Science Chair (vermoeidheid en herstel bij zware inspanningen)• Leerstoel Radiologie Bracco• Corelio-leerstoel Media en Maatschappij

Daarnaast zet de VUB ook de traditie van haar onderwijsleerstoelen verder met de Leerstoel Gommaar Van Oosterwijck, de Leerstoel Willy Calewaert en de Belgische Francqui-Leerstoel.

“Ik wil vooral dat de VUB een beter evenwicht vindt tussen onderzoek dat de overheid financiert en onderzoek dat met privégeld tot stand komt. Zo’n evenwicht biedt meer garantie op echte vrijheid, omdat we dan van niemand exclusief afhankelijk zijn.”

Rector De Knop in De Tijd, 26 september 2012

Op woensdag 18 september 2013 vond de uitreiking plaats van de VUB Fellowship-titels 2013. Liefst 22 topmensen uit de industrie, het bedrijfsleven, toonaangevende organisaties en de wereld van politiek en beleid mogen zich voortaan Fellow VUB noemen. Ze voegen zich daarmee bij de vijf Solvay Fellows VUB van 2012. De Fellows werden onderscheiden op basis van hun tot voorbeeld strekkend leiderschap, doeltreffende bedrijfsvoering, ondernemerschap,

maatschappelijke dienstverlening, kennisoverdracht en engagement voor de universiteit. Ze engageren zich in een actief samenwerkingsproces voor 3 jaar. Het VUB Fellowship heeft als doel vooraanstaande leden uit de academische, maatschappelijke en economische wereld een platform te bieden om samen te werken en good practices met elkaar te delen. www.vub.ac.be/fellowship

Academia meets society: VUB heeft 27 Fellows

27

Fellows VUB 2013

Faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappenIngrid DaubechiesGuy Van LommenJean-Marie Solvay

Faculteit Lichamelijke Opvoeding en KinesitherapieEddy De SmedtYves GeyselsWilly Smeets

Faculteit Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen en Solvay Business School

Philippe De LonguevilleLieven DeketeleLuc LallemandOlivier Vanden EyndeVincent Stuer

Faculteit Psychologie en EducatiewetenschappenPatrick CoulierKoen De MaesschalckTelidja Klaï

Faculteit IngenieurswetenschappenLine AlderweireldtDirk BoogmansRené De KeyzerYves PianetJan Watté

Faculteit Geneeskunde en FarmacieYolande AvontroodtMaggie De BlockJo De Cock

Solvay Fellows VUB 2012

Xavier Verhaeghe Karsten De ClerckAn Verhulst-Santos Ludo Vandervelden Michel Van den Broeck

28

0

250000

500000

750000

Onderwijs

Minder plagiaat bij universiteitsstudenten

Aan de Vrije Universiteit Brussel werden in de eerste zittijd vijf studenten betrapt op het over-schrijven van bestaande teksten zonder bronvermelding. Vorig academiejaar waren er dat nog 35. (…) “Dat is het gevolg van het afschrikkingseffect van een computerprogramma waarin studenten hun paper- of masterproef moeten uploaden”, zegt Yvette Michotte, vicerector van de VUB. Dat programma maakt een vergelijking met miljarden websites, gearchiveerde werk-stukken, tijdschriften en boeken.

De Standaard, 7 augustus 2013

De grootste faculteit in 2012-2013

Op basis van het aantal inschrijvingen blijft de faculteit Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen & Solvay Business School de grootste van de acht VUB-faculteiten.

Economische, Sociale en Politieke Wetenschappen 19,98%

Recht en Criminologie 15,78%

Letteren en Wijsbegeerte 14,74%

Geneeskunde en Farmacie 13,22%

Psychologie enEducatiewetenschappen 11,97%

Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen 9,77%

Ingenieurswetenschappen 7,59%

Lichamelijke Opvoeding enKinesitherapie 6,95%

20082009

20092010

20102011

20112012

20122013

447953 468145 498362 509487559727

Steeds meer opgenomen studiepunten

De groei van de universiteit blijkt niet alleen uit het stijgende aantal studenten (zie pag. 9), maar ook uit het aantal opgenomen studiepun-ten. Een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uur voorgeschreven onderwijs-, leer- en evaluatieacti-viteiten.

30

Onderwijs-e-valuatie 2011-2012

Uniefs schieten tekort in opleidingen voor specialisten

De academische opleidingen tot arts-specialist van de KU Leuven, UGent en Universiteit Antwerpen voldoen niet. Enkel de opleiding aan de VUB haalt de opgelegde minimumnormen. Dat is de conclusie van een commissie van internationale experts.

Het Laatste Nieuws, 17 mei 2013

Studenten positief over docenten

De VUB-studenten krijgen elk jaar de mogelijkheid om hun docenten per opleidingsonderdeel te evalueren via de Onderwijs-e-valuatie. In overeenstemming met de resultaten van voorgaande academiejaren, blijkt uit de resultaten van de Onderwijs-e-valuatie 2011-2012 alvast dat de studenten het VUB-onderwijs sterk appreciëren. Het leeuwendeel van de docenten (per opleidingsonderdeel per opleiding) kreeg globaal genomen de beoordeling ‘zeer goed’ of ‘goed’. De evaluatie verloopt op basis van de volgende vier aspecten: hoorcolleges, studiemateriaal, werkvormen en examinering.

zeer goed 31 %

goed 56 %

middelmatig 6%

slecht 3 %

zeer slecht0 %

nvt3 %

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Studiebegeleidingscentrum uit startblokken

Sinds 2012 heeft de Vrije Universiteit Brussel alle begeleidingsdiensten (de dienst Studieadvies en Diversiteit, de Centra voor Studie en Begeleiding en de studietrajectbegeleiders) ondergebracht in het Studiebegeleidingscentrum. Deze dienst staat voortaan in voor de begeleiding van studenten. Alle begeleidingsinitiatieven worden op elkaar afgestemd, zodat de studenten kunnen rekenen op een integraal begeleidingspakket op hun maat. Het Studiebegeleidingscentrum kreeg een nieuwe plaats in het organogram en is operationeel onder het vicerectoraat Onderwijsbeleid.

31

Integratie hogeschoolopleidingen afgerond

Voor de opleidingen Toegepaste Taalkunde (Vertalen, Tolken, Journalistiek), Industriële Wetenschappen en Stedenbouw &Ruimtelijke Planning was het academiejaar 2012-2013 meteen het laatste bij de Erasmushogeschool Brussel. De opleidingen maken vanaf 2013-2014 volwaardig deel uit van de universiteit. De integratie van de academische opleidingen van de hogescholen in de universiteit is aan alle Vlaamse universiteiten tegelijk doorgevoerd.

De Vrije Universiteit Brussel en de Erasmushogeschool Brussel met haar professionele bachelors en haar schools of art (het RITS en het Koninklijk Conservatorium Brussel) blijven nauw samenwerken binnen de Universitaire Associatie Brussel (UAB). Ook de Universiteit Gent en de Université Libre de Bruxelles blijven voor de VUB belangrijke partners, zowel op het vlak van onderwijs als onderzoek.

Eerste gezamenlijke studenten VUB en ULB ontvangen diploma

Voor het eerst sinds de splitsing in 1969 zijn er weer studenten afgestudeerd aan zowel de Nederlandstalige VUB als de Franstalige ULB: 69 studenten hebben een dubbel diploma ontvangen. De studenten studeerden af in het kader van het samenwerkingsproject Bruface. Deze Brussels Faculty of Engineering ging in 2011-2012 van start met een breed scala aan Engelstalige masteropleidingen: Architectural Engineering, Civil Engineering, Chemical and Materials Engineerinig en Electromechanical Engineering. De master Electronics and Information Technology Engineering volgde een jaar later. Voor elke gemeenschappelijke master kan de student kiezen tussen drie opties: een volledig Engelstalig programma, een programma in het Engels en het Frans, of een programma in het Engels en het Nederlands. De samenwerking tussen VUB en ULB moet de kwaliteit van de programma’s en van het onderzoek ten goede komen, maar wil ook inspelen op de toenemende internationalisering door een aantrekkelijk kader te bieden aan buitenlandse studenten en onderzoekers.

32

Internationaal

Het Karel Van Miert-gebouw waar internationale studenten thuis zijn.

33

Vicerector Internationalisering Jan Cornelis (5de v.l.): “Onze onderzoeksgroep ETRO is met zowat 120 mensen de grootste van de VUB, maar eigenlijk zijn we niet zo groot, als je ziet hoe breed ons spectrum is. Door samen te werken met de Chinezen breiden we onze onderzoekscapaciteit fors uit.”

VUB lanceert Culturele Diplomatie

De Vrije Universiteit Brussel presenteerde op de Belgische ambassade in Beijing het concept “Culturele Diplomatie”. Vlaams minister-president Kris Peeters en de Chinese kunstenaar Xu Bing waren aanwezig. Een nieuw VUB-team werkt nauw met de vooraanstaande kunstenaar samen om op originele wijze cultuur en academische diplomatie met elkaar te verweven. Al sinds 2010 ontwikkelt een team van academici, onderzoekers en kunstenaars rond prof. Hans de Wolf een nieuw format dat bestaat uit de vervlechting van culturele en academische diplomatie en dat sindsdien met opvallend groot succes is toegepast in Shanghai (2010-2013), Beijing (2011), Seoul (2012), Gwangju – Zuid Korea (2013) en Chengdu - China (2013).

Sterk in Europa

De VUB scoort uitzonderlijk goed wat betreft Europese beurzen en de prestigieuze ERC-grants. De European Research Council (ERC) is de eerste pan-Europese organisatie voor financiering van grensverleggend onderzoek. Het doel is om wetenschappelijke topkwaliteit in Europa te stimuleren door de allerbeste, creatiefste onderzoekers te ondersteunen. De VUB heeft het voorbije jaar maar liefst 3 van de 8 ERC-grants binnengehaald die aan Vlaamse onderzoekers werden toegekend, goed voor 7 miljoen euro.

0

20

40

60

80

100

Steeds meer internationale studenten

Liefst 23% van de VUB-studenten heeft een internationale achtergrond. In het totaal gaat het om 120 verschillende nationaliteiten.

internationalnational

23% 47% 30% 11%

Totaal aantal:

Stud

ente

n

Doc

tora

ten

Mas

ters

Bach

elor

s

VUB-restaurant barst uit zijn voegen

In 2012 hebben de VUB-restaurants 241.981 volledige menu’s opgediend, waarvan 130.000 aan studenten, bijna 100.000 aan personeelsleden en ruim 12.000 aan bezoekers. Het totale aantal warme middagmalen steeg met 4,3%, met een opvallende toename van het aantal vegetarische en light maaltijden. De groei is volledig op campus Etterbeek gerealiseerd, in het restaurant op campus Jette was het in 2012 iets minder druk dan het jaar voordien.

Studentenbeleid

Studenten verdikken 1 kilo in eerste half jaar aan universiteit

Studenten komen gemiddeld één kilo bij tijdens hun eerste semester aan de universiteit. Dat blijkt uit een studie van de VUB, waaraan 101 stu-denten deelnamen. Gemiddeld kwamen studenten op vier maanden tijd één kilo bij. Ook het aantal studenten met overgewicht nam toe met 6%, waardoor liefst een vijfde ermee te kampen heeft. De gewichtstoename zou vooral te wijten zijn aan de veranderde levensstijl. Mannelijke stu-denten en kotstudenten zijn meer geneigd om in gewicht toe te nemen. Ook veel tv kijken, ongezonde eet- en drinkgewoontes, vaak buitenshuis eten en minder slaap spelen een rol.

Het Belang van Limburg, 27 maart 2013

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Verbruik middagmalen studenten en personeel

Personeel Studenten

35

Studentenkamers in imposante nieuwbouw

De universiteit heeft 1.300 eigen studentenkamers op en rond haar campussen in Etterbeek en Jette, maar door haar sterke groei heeft de VUB behoefte aan extra ruimte en nieuwe gebouwen. Op campus Etterbeek aan de kant van de Triomflaan komt een nieuwbouw van zo’n 25.000 m². In totaal komen er 650 nieuwe studentenkoten bij. Het nieuwbouwproject zal naast studentenkamers ook ruimte bieden voor onderwijs, onderzoek en administratie. Ook de dienst cultuur zal er onderdak vinden, met een nieuwe expositieruimte en met de opvolger van het bekende KultuurKaffee. Het winnende architectenbureau Conix Architects heeft de VUB kunnen overtuigen met een ontwerp dat een open, groene toegang tot de campus vormt. Het geheel bestaat uit onderscheidende architectonische ontwerpen die gezamenlijk een stedelijke eenheid vormen. De bouw zal naar verwachting in het vierde kwartaal van 2014 gestart worden en eind 2016 klaar zijn. Aan de nieuwbouw hangt een geschat prijskaartje van ongeveer 50 miljoen euro.

Op 20 november 2012 vond de jaarlijkse St-V-optocht plaats, waarmee studenten van VUB en ULB stichter Théodore Verhaegen herdenken. Omdat zich in 2011 een dodelijk ongeval had voorgedaan tijdens de stoet, waren er een hele reeks veiligheidsmaatregelen getroffen, zoals een betere afscherming van de vrachtwagens met een dik touw dat (nuchtere) studenten vasthielden, grote panelen om de wielen te bedekken en drank die achteraan de vrachtwagens geschonken werd en niet meer aan de zijkant. De St V-optocht van de Zavel naar het Beursplein verliep zonder noemenswaardige incidenten.

St V-optocht zonder incidenten Samen blokt beter

Eén op drie universiteitsstudenten gaat tijdens de examenperiode geregeld naar de campus om samen met anderen te stu-deren, zo blijkt uit een online onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) bij zowat drieduizend studenten van univer-siteiten en hogescholen. In groep studeren is een fenomeen. Studenten troepen samen in bibliotheken, studiecentra en leslokalen.

De studenten ervaren samen studeren als efficiënter, ze worden minder afgeleid en zijn beter geconcentreerd. Ook de sociale controle wordt als een plus aangehaald. Hoe dichter de student woont of verblijft bij de campus, hoe meer hij of zij deelneemt.

De Standaard, 25 augustus 2012

Liefst 32 sportievelingen van VUB en UZ Brussel hebben van 9 tot 12 mei 2013 deelgenomen aan de langste fietstocht van Vlaanderen, de 1000 km van Kom op Tegen Kanker. In het totaal werd er meer dan 23.000 euro voor het goede doel ingezameld. Dat geld werd integraal aan Kom op tegen Kanker overgemaakt. Het was al de vierde keer dat de universiteit meedeed. Een andere vaste afspraak is de Brussel Marathon in oktober. Onder een stralende herfstzon hebben zo’n 180 VUB’ers zich in het zweet gelopen om hun steentje bij te dragen aan de inrichting van de nieuwe studentenkamers op campus Etterbeek. Het resultaat: 2.500 euro.

Fietsen en lopen voor het goede doel

37

Prof krijgt beurs voor inzet waardig sterven

Professor Wim Distelmans heeft voor zijn inzet voor een waardig levenseinde een beurs van 150.000 euro gekregen van de Vrije Universiteit Brussel. De VUB wil daarmee haar waardering uitdrukken voor het werk dat Distelmans heeft verricht.De laatste 25 jaar zette hij zich in voor de uit-bouw van een multidisciplinaire ondersteuning van zwaar zieke of ongeneeselijke patiënten, zowel in ziekenhuizen als in de thuiszorg.

Het Laatste Nieuws, 21 december 2012

Wat verwachten de meer dan 50.000 VUB-alumni van hun alma mater? Hoe blikken ze terug op hun studie? Waar zijn ze aan de slag? Bijna 3.000 afgestudeerde VUB’ers vulden in 2013 de alumni-enquête in, een representatief aantal.

De mannen zijn in de meerderheid: 58% tegenover 42% vrouwen. Vroeger studeerden er meer jongens af dan meisjes, vandaag is dat omgekeerd. De leeftijd van de respondenten is vrij evenwichtig verdeeld, de grootste groep – zo’n 30% - is geboren in de jaren 60. Een kwart is geboren voor 1960. De oudste alumna is 94 jaar.

Onze alumni willen graag informatie over wat er reilt en zeilt aan de VUB, ook op het vlak van onderzoek, en ze willen op de hoogte zijn van alumni-activiteiten en events. Het huidige studentenleven blijkt ze dan weer minder te boeien.

Welke activiteiten willen ze? Op één staan reünies met studiegenoten en professoren van vroeger. Dan volgen academisch geïnspireerde activiteiten – zoals de alumninocturnes – en de grote VUB-events die alumni interesseren.

TrotsDe meeste alumni blijken trots te zijn dat ze aan de VUB gestudeerd hebben. Een overgrote meerderheid heeft goede herinneringen aan de studententijd en 86% zou de VUB aanraden aan anderen.

Je vindt VUB’ers in alle sectoren: de banksector, telecom & ICT, de advocatuur, de media… Maar de meest genoemde sectoren zijn overheid, onderwijs en gezondheidszorg. Ruim 300 respondenten zijn zelfverklaarde topmanagers en 337 behoren tot het hoger kader.

Meer info over de VUB-alumniwerking? [W] www.vub.ac.be/alumni

Alumni-enquête 2013 peilt naar verwachtingen 50.000 afgestudeerden

38

“In 1980 was de VUB behoorlijk rock ‘n’ roll. New wave was het ordewoord, en de VUB ademde dat uit. De gebouwen gaven de tijdsgeest feilloos weer. Maar ook het auditorium, met die draaiende segmenten, was high tech in die dagen.”

Frank Vander linden, zanger

39

“De VUB blijft toch iets aparts in het universitaire landschap van Vlaanderen. Je komt er terecht op een schitterende campus. En daaromheen ligt die grote, kosmopolitische stad. Dat geeft een heel apart gevoel, iets dat je in ons landje aan geen andere universiteit ervaart.”

Martine Tempels, ICT Woman of the Year 2012

“Ik doe nog altijd aan vrij onderzoek, het is een levenshouding “Ik doe nog altijd aan vrij onderzoek, het is een levenshouding geworden. En ik heb hier ook geleerd om rechtvaardig te denken. Ik geworden. En ik heb hier ook geleerd om rechtvaardig te denken. Ik vond dat de VUB daar voor stond, ook nu nog.”

Erwin De Clerck, adjunct-directeur Vlaamse Liga tegen Kanker Erwin De Clerck, adjunct-directeur Vlaamse Liga tegen Kanker

Beknopte resultatenrekening van het boekjaar 2012 Beknopte resultatenrekening van het boekjaar 2012 Beknopte resultatenrekening van het boekjaar 2012 boekjaar 2012 boekjaar 2011

A. Opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening 193.965.028,20 182.918.996,69A.1. Overheidstoelagen en subsidies - basisfinanciering (1ste geldstroom) 99.655.810,92 97.053.701,51A.2. Overheidsbijdrage fundamenteel basisonderzoek (2de geldstroom) 29.346.432,89 26.446.555,78A.3. Overheidsbijdragen toegepast wetenschappelijk onderzoek (3de geldstroom) 36.578.079,48 30.533.622,37A.4. Contractonderzoek met de privé - sector en wetenschappelijke dienstverlening (4de geldstroom) 8.519.220,57 7.800.709,66A.5. Andere opbrengsten verbonden aan onderwijs, onderzoek en dienstverlening 19.865.484,34 21.084.407,37

B. Waardewijziging projecten in uitvoering -4.624.555,98 6.971.150,65C. Geproduceerde vaste activa 0,00 0,00D. Giften, schenkingen en legaten 1.686.442,34 1.146.430,85E. Andere bedrijfsopbrengsten 14.773.396,37 11.646.089,97

A. Aankoop goederen 5.507.452,22 2.947.154,43B. Diensten en diverse goederen 54.417.046,23 52.769.170,09C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 139.950.927,88 130.055.420,98D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa 12.688.470,21 12.549.532,07E. Waardeverminderingen op voorraden en handelsvorderingen -240.156,35 82.358,17F. Voorzieningen voor risico’s en kosten 572.750,00 1.705.000,00G. Andere bedrijfskosten 1.568.577,12 485.798,53

Financiële opbrengsten (+) 8.077.438,15 6.836.091,99Financiële kosten (-) -3.202.900,18 7.754.134,69

Uitzonderlijke opbrengsten (+) 620.022,20 170.955,99Uitzonderlijke kosten (-) 974.244,64 120.532,66

Bedrijfsopbrengsten 205.800.310,93 202.682.668,16

Bedrijfskosten 214.465.067,31 200.594.434,27

Bedrijfsoverschot (bedrijfstekort) -8.664.756,38 2.088.233,89

Overschot (tekort) van het boekjaar 2.261.359,51 1.220.614,52

Overschot (tekort) uit de gewone activiteiten 2.615.581,95 1.170.191,19

40

Beknopte balans van de Vrije Universiteit Brussel

I. Oprichtingskosten 0,00 0,00II. Immateriële vaste activa 229.800,16 368.809,59III. Materiële vaste activa 264.727.640,90 249.593.578,58IV. Financiële vaste activa 2.867.380,05 2.942.873,95

V. Vorderingen op meer dan een jaar 2.764.934,88 903.885,27VI. Voorraden en projecten in uitvoering 381.342,20 405.723,30VII. Vorderingen op ten hoogste een jaar 33.198.866,48 31.526.593,75VIII. Geldbeleggingen 197.936.191,76 211.914.472,55IX. Liquide middelen 33.250.159,85 25.902.621,74X. Overlopende rekeningen 3.408.237,55 5.223.319,80

I. Gevormd vermogen 1.187.031,26 1.187.031,26III. Herwaarderingsmeerwaarden 1.307.043,15 1.337.301,35IV. Aangelegde fondsen 344.527.925,16 313.392.897,70V. Overgedragen overschot (tekort) 41.117.531,53 69.980.443,48VI. Kapitaalsubsidies 14.770.047,11 15.111.441,34

VIII. Schulden op meer dan een jaar 25.465.034,76 26.705.008,09IX. Schulden op ten hoogste een jaar 67.199.834,10 63.107.593,98X. Overlopende rekeningen 37.612.356,76 32.955.161,33

ACTIVA 31-12-2012 31-12-2011 PASSIVA 31-12-2012 31-12-2011

VASTE ACTIVA 267.824.821,11 252.905.262,12 EIGEN VERMOGEN 402.909.578,21 401.009.115,13

VLOTTENDE ACTIVA 270.939.732,72 275.876.616,41 VOORZIENINGEN 5.577.750,00 5.005.000,00

SCHULDEN 130.277.225,62 122.767.763,40

Totaal 538.764.553,83 528.781.878,53 Totaal 538.764.553,83 528.781.878,53

41

Raad van Bestuur2013-2014

Voorzitter: Eddy VAN GELDER Ondervoorzitter: Vincent GINIS

Rector: Paul DE KNOP

Vicerector Onderwijs: Yvette MICHOTTE Vicerector Onderzoek: Patrick DE BAETSELIER Vicerector Internationaal Beleid: Jan CORNELISVicerector Studentenbeleid: Viviane JONCKERS

42

Faculteitsdecanen:Georges DECLERCQ, Letteren en Wijsbegeerte (LW)Guido VAN LIMBERGHEN, Recht en Criminologie (RC)Joël BRANSON, Economische en Sociale Wetenschappen en Solvay Business School (ES)Willem ELIAS, Psychologie en Educatiewetenschappen (PE)Paul GEERLINGS, Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen (WE)Annick HUBIN, Ingenieurswetenschappen (IR)Alain DUPONT, Geneeskunde en Farmacie (GF)Eric KERCKHOFS, Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie (LK)

Zelfstandig Academisch Personeel:Johan STUY (LW)Wilfried RAUWS (RC)Elvira HAEZENDONCK (ES)Dominique VERTE (PE)Luc DE VUYST (WE)Philippe LATAIRE (IR)Ivan BAUTMANS (GF)Peter VAES (LK)

43

Assisterend Academisch Personeel:Esli STRUYS (LW)Iris STEENHOUT (RC)Lisa VAN LANDSCHOOT (ES)Els CONSUEGRA (PE)Liese VANSINTJAN (WE)Vincent GINIS (IR)Sebastiaan DE GEUS (LK)

Studenten:Marianne BIES (LW)Nicolas DUTRE (RC)Peter VANDERMEERSCH (ES)Chiran SMEDTS (PE)Reinert ROUX (WE)Sander FONTEYN (IR)Wietse WIELS (GF)Jonathan HOOFT (LK)

Administratief en Technisch Personeel:Jean AELBRECHTLuc DESCHOUWERPatrick VANROOSE

Academisch Personeel van de Centrale Diensten:Bert MOSSELMANS

Gecoöpteerde leden:Bert ANCIAUXAnn BRUSSEELKoen PELLERIAUXTinne VAN DER STRAETENEddy VAN GELDER

Raadgevers:Benjamin VAN CAMP, Voorzitter Raad van Bestuur UZ BrusselEvert ZINZEN, Departementsvoorzitter IDLOJacques DE RUYCK, Opdrachthouder infrastructuurHugo THIENPONT, Opdrachthouder TTIJohan DHONDT, Commissaris Vlaamse Regering bij de VUBMarc VERELST, Afgevaardigde van Financiën bij de VUB

Secretaris van de Raad:Nadina PEETERS

Eddy Van Gelder

Bijna 180 jaar geschiedenis

De Vrije Universiteit Brussel is ontstaan uit de Franstalige Université Libre de Bruxelles (ULB). De Brusselse universiteit wordt in 1834 gesticht door Pierre-Théodore Verhaegen, een Brusselse advocaat van Vlaamse oorsprong. Verhaegen wil een universiteit die onafhankelijk is van kerk en staat en waar academische vrijheid kan heersen.

In de tweede helft van de 19de eeuw vindt de oprichting plaats van de Vlaamse studentenkring Geen Taal, Geen Vrijheid, die onder meer een leergang in de Nederlandse Rechtstaal eist. Pas in 1935 is er de volledige verdubbeling van het doctoraat in de Rechten. In 1963 kunnen studenten in vrijwel alle faculteiten cursussen in het Nederlands volgen.

In het academiejaar 1969-1970 gaat de autonome Vrije Universiteit Brussel van start. De splitsing in een Nederlandstalige (VUB) en een Franstalige (ULB) universiteit wordt met de wet van 28 mei 1970 definitief een juridische, administratieve en wetenschappelijke realiteit. De nieuwe VUB bouwt in de jaren ’70 een gloednieuwe campus in Etterbeek/Elsene en een medische campus in Jette met een toonaangevend universitair ziekenhuis. De universiteit groeit in sneltempo en verwerft al snel een prominente plaats in de nationale en de internationale academische wereld.

44

VUB-campus heeft nieuw gebouw: U-RESIDENCE

Bij de start van het academiejaar 2013-2014 vond de opening van U-RESIDENCE plaats. Het gaat om een multifunctionele residentie op campus Etterbeek, met kamers voor kort en lang verblijf. De kamers zijn bestemd voor binnen- en buitenlandse studenten en professoren, maar ook bijvoorbeeld voor (top)sportverenigingen die aan de VUB stage lopen of voor deelnemers aan een congres.

Op de benedenverdieping zijn er volledig uitgeruste en eigentijdse seminariezalen. Ook het Labo voor Inspanning en TopSport (BLITS) en Kinetiek nemen hun intrek in het fonkelnieuwe gebouw.�U-RESIDENCE is een PPS-project (publiek-private samenwerking) met Studentlife als privépartner.Het is tot stand gekomen met de steun van de Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de Erasmushogeschool Brussel.

De rectoren van de Vrije Universiteit Brussel

Aloïs Gerlo 1969 - 1974Roger Van Geen 1974 - 1978Bart De Schutter 1978 - 1982Oscar Steenhaut 1982 - 1986Sylvain Loccufier 1986 - 1990Jean Renneboog 1990 - 1991Robert Dejaegere 1991 - 1994Els Witte 1994 - 2000Ben van Camp 2000 - 2008Paul De Knop 2008 -

45

Universitair Ziekenhuis BrusselLaarbeeklaan 1011090 Brussel[T] 02/477 41 11[E] info@uzbrussel.be[W] www.uzbrussel.be

Universitaire Associatie Brussel Antoine Dansaertstraat 701000 Brussel[T] 02/507 14 32 [E] associatie@vub.ac.be[W] www.universitaireassociatiebrussel.be

Vesalius CollegePleinlaan 5 1050 Brussel[T] 02/614 81 70 [E] vesalius@vub.ac.be[W] www.vesalius.edu

Vrije Universiteit BrusselCampus Etterbeek

Pleinlaan 21050 Brussel[T] 02/629 21 11[W] www.vub.ac.be

Infopunt StudentenGebouw D1.02[T] 02/629 20 10[E] info@vub.ac.be

Campus JetteLaarbeeklaan 1031090 Brussel[T] 02/477 41 02[W] www.vub.ac.be

46

ColofonVerantwoordelijke uitgever

Prof. dr. Paul De KnopRector Vrije Universiteit Brussel

RealisatieVrije Universiteit BrusselDienst Marketing, Communicatie & EvenementenPleinlaan 21050 Brussel[T] 02/629 21 34[F] 02/629 12 10[E] marcom@vub.ac.be

Foto’sGreet De GendtDavid PlasKelly LangenusUniversiteitsarchiefMarcom

OpmaakGekko Publiciteit

Wenst u op de hoogte te blijven van alles wat er gebeurt aan de Vrije Universiteit Brussel?Abonneer u dan gratis op de elektronische nieuwsbrief en het informatiemagazine Akademos door een e-mail te sturen naar marcom@vub.ac.be

Met de steun van de Vlaamse gemeenschap, de Vlaamse Gemeenschapscommissie en de Erasmushogeschool Brussel.

47

pvr

09-1

2/3.

000

ex.