De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

31
Milou Beelen De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie Dr. M. Beelen en Prof. L.J.C. Van Loon, Maastricht University

Transcript of De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 1/31

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 2/31

De menselijke motor  

Prof. L.J.C. van Loonwww.kenniscentrumsuiker.nl

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 3/31

Even voorstellen...

● Milou Beelen

● Sportarts en onderzoeker

MUMC+ Maastricht

● 2012: gepromoveerd op proefschrift “Sports nutrition to

promote post-exercise recovery”

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 4/31

Training en adaptatie

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 5/31

De rol van voeding bij herstel

 Aanvullen van de

energievoorraden

Herstel van

spierschade

Spieropbouw /

trainingsadaptatie

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 6/31

Energievoorraden

100 g 

Theimagecannotbedisplayed. Yourcomputer maynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemay havebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then inserti tagain.

Th e imagecannotbedi splayed. Yourcomputermaynothave enough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then insertitagain.

 Theimagecannotbe displayed. Yourcomputermaynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefil e a g a in. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then insertitagain.

 Th e imagecannotbedi splayed. Yourcomputermaynothave enough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then insertitagain.

 Theimagecannotbedispl ayed. Yourcomputermaynothave enough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then insertitagain.

 Th e imagecannotbedi splayed. Yourcomputermaynothave enough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then insertitagain.

 Theimagecannotbe displayed. Yourcomputermaynothave enough memoryto open theimage, ortheimagemayhavebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then i nsertitagain.

 Theimagecannotbedisplayed. Yourcomputer maynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemay havebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then inserti tagain.

 Theimagecannotbedisplayed. Yourcomputer maynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemay havebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then inserti tagain.

 Theimagecannotbedisplayed. Yourcomputer maynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemay havebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then inserti tagain.

 

carbohydrate fat

300 g 

12.000 g 

350-700 g 

4.4 g 20 g 

Theimagecannotbedisplayed. Yourcomputer maynothaveenough memoryto open theimage, ortheimagemay havebeen corrupted. Restartyourcomputer, and then open thefileagain. I fthered xstill appears, you mayhaveto deletetheimageand then inserti tagain.

Vetten Koolhydraten

300-700 g

100 g

300 g

12.000 g

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 7/31

Energiegebruik tijdens inspanning

40 55 75

   E  n  e  r  g   i  e  g  e   b  r  u   i   k

   (   k   J  ·  m   i  n  -   1   )

 

0

20

40

60

80

100

Inspanningsintensiteit (% Wmax)

Spier glycogeen

Lever glycogeen

Plasma vrije vetzuren

Overige vetbronnen

Van Loon LJ, J Physiol 2001; 536: 295-304

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 8/31

Herstel spierglycogeen

● > 24 uur herstel  ~ 8 g koolhydraten per kg (in 24 uur)

● < 24 uur herstel  Inname van koolhydraten:

● Meteen na inspanning

● Frequente intervals 30-60 min

● Hoeveelheid: 1-1.2 g⋅kg-1⋅h-1

Toevoeging van eiwit?● Toevoeging van andere koolhydraatbronnen?

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 9/31

Herstel spierglycogeen

   S  p   i  e  r  g   l  y  c  o  g  e  e  n   (  m  m  o   l  ·   k  g   d  w  -   1  ·   h  -   1   )

0

10

20

30

40

CHO CHO+PRO

Tijd (min)

0 60 120 180 240 300 360

   P   l  a  s  m  a   i  n  s  u   l   i  n  e  c  o  n  c  e  n  t

  r  a  t   i  e   (  m   U  ·   L  -   1   )

 0

20

40

60

80

100

120

140 1.2 CHO

1.2 CHO + 0.4 PRO

*

*

*

*

*

*

*

*

*

*

**

Beelen M, MSSE 2012; 44: 692-700

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 10/31

Herstel spierglycogeen

● Glucose

(90 g/h)

● Glucose +

Fructose

(90 g/h 2:1)

Wallis GA, MSSE 2008; 40: 1789-1794

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 11/31

Herstel leverglycogeen

●13C NMR

● CHO: 70 g/h

● Maltodextrine

+ fructose 2:1

● Maltodextrine

+ galactose 2:1

Maltodextrine+ glucose 2:1

Decombaz J, MSSE 2011; 43: 1964-1971

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 12/31

Herstel glycogeenvoorraden

● Meteen na inspanning en metfrequente intervals:

● Ruime hoeveelheid 

koolhydraten (1-1.2 g⋅kg-1⋅h-1)

of

● Lagere hoeveelheid

koolhydraten (0.8 g⋅kg-1⋅h-1)

+ eiwit (0.4 g⋅

kg-1

h-1

)

● Koolhydraten 2:1 glucose/fructose

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 13/31

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 14/31

Positieve eiwitbalans

Eiwit synthese

Eiwit afbraak

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 15/31

 

Rust versus inspanning

S = Synthese B = Breakdown N = Netto balans

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 16/31

 

Koolhydraat of  eiwit inname

S = Synthese B = Breakdown N = Netto balans

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 17/31

Hoeveelheid en type eiwit

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 18/31

Hoeveelheid eiwit

Moore DR, AJCN 2008;89:161-168

20 gram eiwit:

 100 g vlees

 200 g kwark

 200 g eieren

 300 g peulvruchten

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 19/31

Type eiwit (1)

Wilkinson et al. Am J Clin Nutr 2007;85:1031-1040

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 20/31

Type eiwit (2)

Pennings et al. Am J Clin Nutr 2011;93:997-1005

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 21/31

Timing

Inname na inspanning

Inname voor inspanning

Inname tijdens inspanning

Inname voor de nacht

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 22/31

Eiwit inname na inspanning

• ‘Post-exercise muscle protein synthesis rates are

increased up to a greater extent when dietary protein

is provided immediately after exercise’.

(Levenhagen et al., Am. J. Physiol, 2001)

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 23/31

Eiwit inname voor inspanning

Tipton et al. Am J Physiol. 2001;281:E197-E206

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 24/31

Tijdens krachttraining

Koolhydraten Koolhydraten

+ eiwit

0.00

0.02

0.04

0.06

0.08

0.10

0.12

*

   E   i  w   i   t  s  y  n   t   h  e  s  e   (   %   ·

   h  -   1   )

 

Beelen M, AJP 2008;295:E70-77

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 25/31

Herstel tijdens slaap

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 26/31

Eiwitsynthese tijdens slaap

0

0.02

0.04

0.08

0.10

0.06

   E   i  w   i   t  s  y  n   t   h  e  s  e   (   %

   ·   h  -   1   )

 

*

water eiwit

Res PT, MSSE 2012;44:1560-9

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 27/31

Eiwitsynthese tijdens slaap

Groen et al. Am J Physiol. 2012;302:E52-E60

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 28/31

Trainingsadaptatie tijdens slaap?

• 12 weken krachttraining

• 22 personen 27,5 g

eiwit voor het slapen

• 22 personen placebo

• Eiwit toename kracht,spieromvang (mn type II

vezels).Snijders T et al. J of Nutrition. 2015; 145: 1178-1184

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 29/31

Duursport

• Tijdens inspanning:• Koolhydraten met kleine hoeveelheid eiwit

• Meteen na inspanning:• Ruime hoeveelheid koolhydraten

• 20 gram eiwit

• Daarna:• Iedere 30-60 min koolhydraten

• Iedere 2-4 uur 20 gram eiwit

• Nacht:• 20-40 gram caseine eiwit (kwark)

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 30/31

Krachtsport

• Tijdens inspanning• Eiwit met kleine hoeveelheid koolhydraten

• Meteen na inspanning:• 20 gram eiwit

• Kleine hoeveelheid koolhydraten

• Daarna:• Iedere 2-4 uur 20 gram eiwit +

• Kleine hoeveelheid koolhydraten

• Nacht:• 20-40 gram caseine eiwit (kwark)

8/18/2019 De rol van sportvoeding bij herstel en trainingsadaptatie

http://slidepdf.com/reader/full/de-rol-van-sportvoeding-bij-herstel-en-trainingsadaptatie 31/31

Milou Beelen

Bedankt voor uw aandacht!

[email protected] 

wwwm3-researchnl