Inleiding

‘De oerspronkelijke keuken’ is geen gewoon receptenboek; het is in verschillende opzichten een bijzonder boek. Het is veel meer dan alleen een kookboek, het is een wegwijzer naar een goede gezondheid. Het bevat niet alleen recepten, maar ook héél veel informatie over de werking van je lichaam. Juist die informatie maakt dit boek zo speciaal. De manier waarop je naar je lichaam leert kijken én luisteren, is voor veel mensen verrassend en zal je veel inzicht geven. Inzicht helpt je om dingen te kunnen veranderen. Wanneer je begrijpt waarom je lichaam reageert zoals het doet, is het makkelijker om de juiste keuzes te maken, zodat ook jouw lichaam de optimale mogelijkheden hervindt om zichzelf weer te herstellen.

Het boek bevat twee delen. In het eerste deel vind je veel praktische informatie om snel met een nieuw voedingspatroon aan de slag te kunnen gaan, ondersteund door lekkere recepten.Voor wie meer wil weten, is er in het tweede deel van het boek, naast de uitleg over oervoeding, beweging en stress, ook een verdieping over de werking van je lichaam. Hiermee kun je gaan ontdekken waarom je lichaam soms niet doet wat jij wilt, waarna je andere keuzes kunt maken om je lichaam te helpen. De oerspronkelijke keuken legt hiermee een basis voor een gezonde lifestyle.

Vanuit de wetenschap wordt het meer en meer duidelijk dat er niet één universeel dieet of voedingspatroon bestaat. Wij mensen hebben allemaal onze eigen stofwisseling en onze eigen genetische achtergrond. Die individuele variatie vraagt om een persoonlijke aanpak. In de Oerspronkelijke keuken vind je recepten behorend bij de verschillende soorten oervoeding:

Met deze vier varianten is er voor elk wat wils. Er zijn per oervoedingsvariatie tien ontbijten, lunches en avondmaaltijden opgenomen. Deze maaltijden vormen een basis voor een gevarieerd voedingspatroon. Vervolgens zijn alle recepten eenvoudig aan te passen aan jouw specifieke wensen. Alle recepten gaan uit van pure, onbewerkte en zoveel mogelijk biologische ingrediënten. De gerechten zijn allemaal glutenvrij, koemelkvrij en suikervrij. Zo helpt ‘de Oerspronkelijke keuken’ je weer op weg naar gezondheid. Wil je na het lezen van dit boek nog meer weten over de werking van je lichaam? Lees dan ook ‘Oerslank’, hét basisboek over gezondheid.

m b kh v

De milde oervoedingDe basis oervoeding De koolhydraatbeperkte oervoeding De vegetarische oervoeding.

"De gerechten zijn allemaal glutenvrij, koemelkvrij en suikervrij"

We weten allemaal wel dat je goed moet eten om gezond te blijven. Toch denken veel mensen, en helaas ook veel gezondheidsprofessionals, dat je voedingskeuze geen invloed op ziekte heeft. “Genezen door voeding? Nee, dat is echt onmogelijk!”Vreemd eigenlijk, vind je niet? Juist bij ziekte kun je met passende voeding meer bereiken dan je denkt!Hoe is het mogelijk dat het veranderen van je voeding je zoveel meer energie geeft en dat die vervelende kwaaltjes zo maar verdwijnen?Het antwoord op die vraag is niet zo ingewikkeld. Door je leefstijl aan te passen aan de wensen van jouw lichaam, schep je de voorwaarden die je lichaam nodig heeft om zichzelf te kunnen genezen. Voorwaarden scheppen is alles wat je doet, je lichaam doet de rest.

Wat is oervoeding?Oervoeding is een manier van eten die bij je past. Als je de dingen eet en drinkt die je lichaam nodig heeft, ga je je veel prettiger voelen. De essentie van oervoeding is dat je gaat ontdekken wat er wel én absoluut niet bij je past. Jouw voedingspatroon is niet persé hetzelfde als dat van anderen. Omdat we allemaal anders zijn en van andere ouders afkomstig zijn, reageren we allemaal net weer even anders. Er zijn geen voedingsmiddelen verboden, niets moet en je hoeft nergens bang voor te zijn. Jouw lichaam gaat je vanzelf laten zien waar het zich goed bij voelt!Er is een aantal basisrichtlijnen.

Wat je doet:

• Eet zo veel mogelijk onbewerkte producten.

Vermijd pakjes en zakjes vol met chemische

stoffen die je lichaam niet herkent.

• Eet zo gevarieerd mogelijk, elke dag hetzelfde

ontbijt is echt geen variatie!

• Eet maximaal drie maaltijden per dag.

In het begin zul je moeten oefenen om de

tussendoortjes weg te laten. (Op pagina 24

staat uitgelegd waarom dat belangrijk is.)

• Eet voor zover mogelijk biologisch. Daardoor

hoeft je lichaam minder hard te werken om

alle gifstoffen (pesticiden en herbiciden) te

verwerken.

• Eet wel een kilo verse groenten en fruit per

dag. (Dat lijkt veel, maar dat valt echt mee,

één appel weegt al ruim 200 gram.)

• Eet heel veel groenten, liefst bij elke maaltijd,

ook bij het ontbijt.

• Eet voldoende gezonde vetten, van avocado,

walnoten, vis, kokosolie, roomboter en

olijfolie.

• Eet voldoende eiwitten in de vorm van ei,

wilde vis, wild, grasgevoerde dieren, noten of

misschien een plantaardig proteïnepoeder.

• Drink water, thee, soms een goed glas wijn

en af en toe een kopje koffie.

Wat je laat:

• Eet minder koolhydraten vanuit granen zoals brood, crackers,

koekjes, gebak en pannenkoeken. Glutenvrije- of oerbaksels passen

alleen bij uitzondering in oervoeding.

• Eet geen suikerrijke producten, behalve misschien af en toe een klein

beetje honing.

• Eet en drink weinig tot geen zuivelproducten van een koe. Misschien

dat schapenkaas of buffelmozzarella nog wel bij je past, maar in

principe dronken we als oermens geen melk.

• Vermijd een overmaat aan omega 6 vetten uit zaden en noten. Dat

is bijvoorbeeld zonnebloemolie, raapolie en canolaolie.

• Vermijd kunstmatige botersoorten, zoals bak- en braadvetten,

halvarine en margarine.

• Je hoeft niet te ontbijten als je geen honger hebt, het mag natuurlijk

wel. Luister naar je lichaam om te bepalen of je wel of niet ontbijt.

• Eet liever geen gefrituurd voedsel, producten die je te veel verhit, zijn

ongezond.

• Vermijd zo veel mogelijk frisdranken en vruchtensappen.

• Gebruik liever geen zoetstoffen.

• Eet geen varkensvlees van varkens die opgroeien in de bio-industrie.

• Vermijd als het nodig is de nachtschadeplanten. Planten van de

nachtschadefamilie worden niet door iedereen goed verdragen.

Beoordeel zelf hoe jij erop reageert. Het gaat dan over de tomaat,

paprika, aardappelen, pepers, aubergines en gojibessen. Hoe rijper

deze vruchten zijn, hoe beter ze verdragen worden. Groene paprika’s

zijn overigens onrijp, meestal vinden we die ook niet zo lekker.

• Vermijd peulvruchten als je daarop niet goed reageert. Rauwe

peulvruchten zijn giftig. Als je ze twee dagen weekt en daarna kookt

met schoon water worden ze veel minder giftig. Alle bonensoorten

behoren tot deze familie.

Lees meer over peulvruchten op pagina 226

1wat doet

voedingmet je?

Wat doet voeding met je?

Appel-kruimel ontbijt met amandelmeel uit de oven m b v

Ingrediënten • 1 Goudreinet of Jonagold appel• 1 tl Ceylon kaneelpoeder*• 3 el amandelmeel• 1 klontje roomboter

Bereiding Verwarm de oven op 150°C. Schil de appel en snijd deze in stukjes. Vul een ovenvast schaaltje met de appelstukjes. Strooi de kaneel erover, en bedek vervolgens de appel met een laagje amandelmeel. Leg tot slot een klein klontje boter op het amandelmeel. Zet het schaaltje ongeveer 45 minuten in de oven.* Ceylon kaneel is de meest zuivere kaneelsoort met een lager coumarinegehalte dan de gangbare Cassia kaneel. Coumarine heeft bij veelvuldig gebruik nadelige gevolgen voor ons lichaam, zoals bijvoorbeeld leverschade of nierschade.

Amandelmeel, wel of niet goed om mee te bakken?De naam zegt het al, amandelmeel wordt gemaakt door amandelen te malen. Amandelen bevatten veel goede bestanddelen en passen, met mate, goed binnen oervoeding. Als je nu dagelijks amandelmeel gebruikt om oerbaksels mee te maken, loop je het risico dat de weegschaal de verkeerde cijfers laat zien. Amandelen zijn namelijk nogal calorierijk. Amandelen kun je ook beter niet te heet maken, dan verbranden de gunstige stoffen. Wanneer je de oventemperatuur onder de 150°C houdt, kan het geen kwaad om af en toe met amandelmeel iets te bakken. Het gaat tenslotte allemaal om variatie.

mildontbijt

basislunch

Zoete wortelsoep met mosselen m b

Ingrediënten • 10 mosselen in de schelp• 1 ½ winterpeen• 1 rode ui• 2 teentjes knoflook• 2 tl kokosolie• 1 tl kurkuma• 1 tl Chinees vijfkruidenpoeder • 1 el azijn • 1 el honing • ½ liter water• 1 el fijngeknipte bieslook

Bereiding Was de wortel en snijd deze in stukjes, snipper de rode ui. Houd een halve wortel en 1/3 van de ui apart voor de mosselen. Verhit 1 tl kokosolie in een soeppan en fruit hierin de ui en de wortel.Voeg na ongeveer 5 minuten de kurkuma en het Chinees vijfkruidenpoeder toe, bak deze even mee.Blus het geheel af met de azijn en laat deze even verdampen, voeg dan de honing toe en bak deze even mee. Voeg het water toe en laat de soep 20 minuten koken. Pureer de soep met de staafmixer en breng deze eventueel op smaak met peper en zout.Was de mosselen en gooi de gebroken exemplaren weg. Snijd de ui en de wortel klein en plet de knoflook. Bak de groenten 2 minuten aan met 1 tl kokosolie en voeg dan de mosselen toe.

Bak deze kort mee tot ze helemaal open staan. Serveer de mosselen in de soep en bestrooi deze met bieslook.

Kalkoenrolletjes met pesto, frietjes van bataat en wortelsalade m

Ingrediënten • 1 winterwortel• 1 grote pastinaak• olijfolie• 1 citroen• zout en peper• 2 dungesneden kalkoenfilets (125 gr per stuk)• 3 el zelfgemaakte pesto (recept zie pagina 38)• 8 zongedroogde tomaatjes• groene salade naar keuze• roomboter

Courgettespirelli a la carbonara m kh

Ingrediënten • 1 ui• 2 teentjes knoflook, uit de pers• 80 g rauwe Ibericoham• 150 g verse zachte geitenkaas• 2 courgettes• 2 el fijngesneden bieslook• zout en peper• roomboter, ghee of kokosolie

mildavondmaaltijd

Bereiding Borstel de pastinaak en de winterwortel schoon. Rasp de wortel in de keukenmachine. Maak de wortelsalade aan met olijfolie, citroensap en peper en zout. Snijd de pastinaak in reepjes voor de frites. Bak de frietjes zachtjes gaar en bruin in roomboter met een scheutje olijfolie. Bestrijk de kalkoenfiletlapjes met de pesto en rol deze op. Zet de rolletjes vast met prikkertjes, of rolladetouw. Braad de rolletjes gaar en bruin in de boter. Serveer de kalkoenrolletjes met de frietjes, met de wortelsla en de salade met de zongedroogde tomaatjes.

Bereiding Pel de ui en snijd deze fijn. Bak de ui in een droge pan zachtjes aan met wat zout, tot deze kleverig wordt. Voeg de boter of kokosolie toe en laat de ui zachtjes smoren. Bak de knoflook even mee. Voeg de ham en de zachte kaas toe en laat het geheel zacht worden. Maak met de spirellisnijder de courgettespirelli. Verwarm boter of kokosolie in een andere pan en voeg daar de courgettesliertjes bij. Blijf roeren en serveer de spirelli nog knapperig met de saus. Bestrooi het gerecht met de bieslook.

alles elektrisch, ons voedsel ‘verzamelen’ we in de supermarkt, of laten we thuisbrengen. Gemak dient de mens, toch?

Aangezien er altijd een noodzaak voor beweging geweest is, heeft ons lichaam geen systeem om ten tijde van overvloed toch te gaan bewegen. Zo’n systeem zit nog niet ingebouwd in onze genen. Dat kan ook niet zo snel, we zijn hooguit pas 40 jaar verworden tot bankhangers.

De ‘couch potato’Is het luiheid, ongeïnteresseerdheid of verveling dat we niet meer van de bank af komen? Zijn we verwend, of verslaafd aan de televisie? Ook al lijkt het wel zo, maar het is niets van dat alles. Het zal je misschien verbazen, maar bewegingsarmoede is nuttig. Er is namelijk een reden waarom we niet meer in beweging komen. Bewegen vraagt brandstof, en wanneer je stress hebt of ziek bent, zul je alle brandstof moeten gebruiken voor herstel of stressmanagement. Het klinkt vreemd maar het is eigenlijk zo logisch. Als je lichaam veel energie opmaakt aan interne processen is er simpelweg niet voldoende energie over om te bewegen. Energie is vergelijkbaar met geld. Je kunt het maar één keer uitgeven.Waar geeft je lichaam die energie dan aan uit? Op die vraag zijn vele antwoorden mogelijk, maar in de basis gaat het om een paar principes. Een actief immuunsysteem, stress of het afvoeren van giftige stoffen.Een actief immuunsysteem betekent dat je lichaam zich aan het verdedigen is, met een ontstekingsreactie, of een allergische reactie. Dat kost energie. Bij stress gebruikt je lichaam heel erg veel energie, want je moet elk moment kunnen vluchten voor het gevaar. Bij een

Overvloed en schaarste heeft zich in de geschiedenis van de mens regelmatig afgewisseld. Vermoedelijk was er vaker schaarste dan overvloed. Als gevolg daarvan zijn we geprogrammeerd om te pakken wat we pakken kunnen om de schaarste te kunnen overleven. Ons lichaam heeft daardoor een ingebouwde voorkeur voor vet en zoet voedsel. Logisch toch, dat we gevulde koeken en kroketten aantrekkelijker vinden dan sperziebonen en sla?In de oertijd, de tijd van de jager-verzamelaar, waren er vermoedelijk geen chronisch zieke of dikke mensen. We hebben het dan wel over zo’n 30.000 jaar geleden. Het is erg onwaarschijnlijk dat mensen toen

al te dik waren. Onze voorvaderen uit die periode noemen we niet voor niets jagers en verzamelaars. Zij moesten hun eigen voedsel verzamelen, er was nog geen landbouw of veeteelt. Als je noodgedwongen veel beweegt is niet logisch om chronisch ziek of te dik te worden. En dat die noodzaak er was, is duidelijk. Wie niet bewoog had gewoon niets te eten! Bewegen was voor hen noodzakelijk om te kunnen overleven.In onze maatschappij hebben we het ons in de afgelopen eeuw zo makkelijk mogelijk gemaakt. De mogelijkheden werden steeds groter om allerhande klusjes te automatiseren. In en om het huis gaat

vergiftiging zal je lichaam heel hard moeten werken om die giftige stoffen naar buiten te werken. Ook dat kost veel energie.Als je niet wilt bewegen vertelt je lichaam je gewoon dat er iets mis is. Het is een beschermingsmechanisme en geen luiheid!Dat wil overigens niet zeggen dat het legitiem is dat je niet in beweging komt.

“Ik kan er dus niks aan doen?”Deze uitspraak hoor ik heel regelmatig. Je bent niet schuldig, als je dat soms bedoelt, maar wel verantwoordelijk voor je eigen lichaam. Als je op de bank blijft hangen omdat je geen zin hebt om te bewegen weet je nu waarom dat zo is. Dat ontslaat je niet van de verantwoordelijkheid om toch in actie te komen. Gelukkig helpt het enorm als je weet hoe het zit, je kunt nu beredeneren dat je toch beter wel kunt bewegen als je geen zin hebt, alleen nu op een laag tempo. Lekker even wandelen is goed voor je, juist wanneer er iets mis is.Er zijn wel degelijk manieren om weer zin in beweging te krijgen. De sleutel bevindt zich ergens in jouw systeem. Je zult de oorzaak moeten vinden van een te actief immuunsysteem, de stress of de giftige stoffen. Als je daarmee aan het werk gaat en je de oorzaak aanpakt, zul je zien dat je weer zin krijgt om te bewegen. Helemaal vanzelf. Hoe je dat doet, word je vanzelf duidelijk in de volgende hoofdstukken.

Ik ben er nog niet aan toeWie gezond is heeft vanzelfsprekend zin om in beweging te komen. Toch zijn er heel veel mensen die het gewoon nog niet kunnen. Als er iets mis is, gaat jouw brein je beschermen. Als je de noodzaak hebt om je leefstijl te veranderen

1 De evolutie

De evolutie