De nieuwe wetgeving voor etiketten - Zelfklevende … etiketten 2014-NL_.pdfgebruik van kunnen maken...

De nieuwe wetgeving voor etiketten13-12-2014

ING: 69.17.62.546 bic-code: ingbnl2a

iban: NL30 INGB 0691 7625 46 KvKnr. 05034274 0001

P.O Box 557720 AB Dalfsen

Wannestraat 287722 RT Dalfsen

0529 43 81 000529 43 81 [email protected]

T

T

F

F

1 • ESHUIS • De nieuwe wetgeving voor etiketten • 13 december 2014

Waarom?

Verordening Voedselinformatie officieel gepubliceerd!

Wat is er eigenlijk aan de hand?

Op 22 november 2011 is de officiële publicatie van de nieu-

we Verordening Voedselinformatieverstrekking verschenen,

genaamd VERORDENING (EU) Nr. 1169/2011 . De etiket -

teringsrichtlijn 2000/13/EG zal met ingang van 13 december

2014 worden ingetrokken.

Europese etiketteringsregels waren onder meer vastgesteld

in Richtlijn 2000/13/EG. De meeste bepalingen van die

richtlijn dateren uit 1978 en moesten daarom geactualiseerd

worden. Dit was ook nodig voor de Voorschriften voor de

Voedingswaarde-informatie (Richtlijn 90/496/EEG), deze zal

tevens vervallen per 13 december 2014.

Wetswijziging etikettering De inwerkingtreding van de nieuwe verordening is 13 de -

cember 2011 en de Verordening gaat uiterlijk

13 december 2014 van kracht. Dat betekent dat alle etiket -

ten van verpakte voedingsmiddelen voor die datum moeten

zijn aangepast. Bereid u vast voor op wat gaat komen en

start tijdig met de implementatie van de verordening op de

voedselinformatie op uw verpakking en etiketten.

Etikettering en verpakking van producten

De etikettering van levensmiddelen moet garanderen dat de consumenten beschikken

over volledige informatie over de inhoud en samenstelling van deze producten, om hun

gezondheid en hun economische belangen te beschermen. Etiketten kunnen verder ook

informatie geven over een bepaald kenmerk van het product, zoals de oorsprong en de

wijze van productie. Bovendien gelden voor bepaalde levensmiddelen specifieke regels,

bijvoorbeeld voor genetisch gemodificeerde organismen, allergene levensmiddelen,

babyvoeding en bepaalde dranken. Ook de etiketten van bepaalde andere producten dan

levensmiddelen moeten bepaalde informatie vermelden, opdat de consumenten er veilig

gebruik van kunnen maken en met kennis van zaken een keuze kunnen maken. Verder

dienen bij de verpakking van levensmiddelen bepaalde fabricagecriteria in acht genomen te

worden om te voorkomen dat die producten door de verpakking verontreinigd worden.

De grootste veranderingen zijn o.a.

• Voedingswaarde etikettering wordt verplicht

• Verzadigde vetten worden verplicht benoemd

• De datum van eerste invriezing zal worden vermeld, ont -

dooiing zal worden benoemd

• Allergenendeclaratie ook bij onverpakte producten en in de

horeca

• De minimale lettergrootte wordt 1,2 mm (0.9 mm voor

kleine etiketten)

• Herkomst bij vlees zal worden benoemd

• Er komt een verplichte vermelding voor aspartaam

Let op! U moet kiezen: Of u declareert volledig volgens

de oude regels, of u declareert volledig volgens de nieuwe.

U hoeft natuurlijk niet de etiketten van uw volledige assortiment

ineens te vervangen, maar kunt er ook voor kiezen om dit

geleidelijk per produkt(groep) te doen.

Complexer en ook voor horeca en webshops

De verplichte voedingswaarde etikettering is van toepassing

met ingang van 13 december 2016. De bijlage VI deel B is

van toepassing vanaf 1 januari 2014. Dit betreft de specifieke

voorschriften betre�ende de aanduiding van “gehakt vlees”.

Ook zullen restaurants, cateraars, instellingskeukens, horeca

en de ambachtelijke bedrijven vanaf 13 december 2014

allergeneninformatie over hun producten moeten gaan ver -


strekken. Dit was tot nu toe niet verplicht. Ook webshops

zullen de gevolgen merken omdat de ‘verkoop op afstand’

nu ook benoemd is.

Over het algemeen kan worden gesteld dat de regelgeving

voor de etikettering van levensmiddelen er niet eenvoudiger

op is geworden. De mate van gedetailleerdheid en de verbij -

zonderingen van de bestaande voorschriften zijn opmerke -

Samenvatting - Lijst van verplichte vermeldingen

lijk. De aan de consument te verstrekken productinformatie

op het etiket wordt hoe dan ook steeds complexer.

De nieuwe verordening telt 55 artikelen en kent maar liefst

15 bijlagen.

Volgens artikel 9 van de nieuwe Verordening

zijn de volgende vermeldingen verplicht op de

productverpakking:

1. De benaming van het levensmiddel

2. De lijst van ingrediënten;

3. Elke stof of technische hulpstof die wordt genoemd in

bijlage II (allergenen) of is afgeleid van een in bijlage II

genoemde stof en welke nog aanwezig is in het eind -

product, zelfs in een veranderde vorm;

4. De hoeveelheid van bepaalde ingrediënten of catego -

rieën van ingrediënten (KWID);

5. De netto hoeveelheid van het levensmiddel;

6. De datum van minimale houdbaarheid of de uiterste

consumptiedatum;

7. Bijzondere bewaarvoorschriften en/of gebruiksvoor -

waarden;

8. De naam of handelsnaam en het adres van de in artikel

8, lid 1 bis, bedoelde exploitant van een levensmidde -

lenbedrijf.

9. Het land van oorsprong of de plaats van herkomst

overeenkomstig artikel 26;

10. Een gebruiksaanwijzing, als het levensmiddel moeilijk te

gebruiken is zonder gebruiksaanwijzing;

11. Voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer

dan 1,2%; het e�ectief alcoholvolumegehalte;

12. Een voedingswaardevermelding; (BIJLAGE 1)

Opmerkingen:

De enige wijziging in de lijst van verplichte vermeldingen ten

opzichte van de oude wetgeving, is de verplichte voedings -

waardevermelding.

De vermeldingen moeten worden aangeven in woord en

getal. Onverminderd artikel 35 mogen ze aanvullend worden

uitgedrukt door middel van pictogrammen of symbolen. (Dit

betreft de voedingswaarde-informatie.)


Bijkomende verplichte vermeldingen Artikel 10.

Verplichte voedselinformatie Artikel 12.

Bijkomende verplichte vermeldingen voor specifieke

typen of categorieën

Naast de vermelding in artikel 9, lid 1 zijn in de bijlage III

bijkomende verplichte vermeldingen voor specifieke typen of

categorieën levensmiddelen vastgesteld.

Enkele wijzigingen van de bijkomende verplichte

vermeldingen ten opzicht van de oude wetgeving zijn:

• “bevat aspartaam (een bron van fenylalanine)” wordt

vermeld op het etiket indien aspartaam/aspartaam-acesul -

faam-zout enkel is opgenomen in de lijst met ingrediënten

door een verwijzing naar het E-nummer.

• “bevat een bron van fenylalanine” wordt vermeld op het

etiket indien aspartaam/aspartaam-acesulfaamzout met

specifieke naam is opgenomen in de lijst met ingrediënten.

• Dranken met >150 mg/l cafeïne, “Hoog cafeïnegehalte.

Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen die zwanger

zijn of borstvoeding geven” in het gezichtsveld van de

benaming van de drank, gevolgd door vermelding tussen

Beschikbaarheid van verplichte voedselinformatie en

plaats waar zij worden aangebracht.

Voor voorverpakte levensmiddelen geldt dat de informatie

op de verpakking staat of op een daaraan bevestigd etiket is

aangebracht.

Ook voor onverpakte producten moet informatie over aller -

genen verplicht vermeld gaan worden. Alle andere informatie

is optioneel. Dit zijn bijvoorbeeld producten zoals verkocht

bij versafdelingen in de supermarkt, traiteurs, bakkers en

slagers, maar ook bij cateraars, restaurants, horeca en

instellingskeukens. De allergeneninformatie hoeft niet perse

op een etiket of menukaart te staan, maar moet makkelijk

haakjes van het cafeïnegehalte uitgedrukt in mg/100 ml.

• Andere producten dan dranken waaraan cafeïne is toege -

voegd met fysiologische doeleinden, krijgen de uitdrukking

“Bevat cafeïne. Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen

die zwanger zijn of borstvoeding geven” in het gezichts -

veld van de benaming van de drank, gevolgd door ver -

melding tussen haakjes van het cafeïnegehalte uitgedrukt

in mg/100 ml. Voor voedingssupplementen wordt het

cafeïnegehalte uitgedrukt per ‘dagelijkse consumptie

aanbevolen portie’.

Voor bevroren vlees, diepgevroren vleesbereidingen en diep -

gevroren onverwerkte visserijproducten geldt een vermel -

ding van de datum van invriezing of de datum van de eerste

invriezing indien het product meer dan een keer ingevroren

is geweest.

beschikbaar zijn voor de consument. Dat betekent publica -

tie op een duidelijk zichtbare plaats en in leesbare letters.

Elk land kan hiervoor zijn eigen regels vaststellen.

Hoe dit in Nederland opgevat gaat worden is dus nog niet

bekend. (artikel 44)

Ondanks het feit dat een Verordening direct geldt voor alle

Europese lidstaten, houden de verschillende landen de

mogelijkheid om aanvullende eigen regels op te stellen. Dit

kan ertoe leiden dat er verschillen zullen blijven tussen de

nationale regelgevingen.


Regels letterhoogte Artikel 13.

Verkoop op afstand Artikel 14.

Benaming van het levensmiddel Artikel 17.

Presentatie van verplichte vermeldingen

De verplichte vermeldingen zoals beschreven in artikel 9, lid

1, moeten zodanig op de verpakking of etiket zijn aange -

bracht dat ze duidelijk leesbaar zijn, met een letterhoogte

(bijlage IV) van minimaal 1,2 mm.

Op etiketten kleiner dan 80 cm 2 moet een lettergrootte ge-

hanteerd worden van minimaal 0,9 mm.

De benaming en nettogewicht moeten in hetzelfde gezicht -

veld staan. Eventueel aangevuld met het alcoholgehalte als

dit van toepassing is.

Niet alleen het etiket, maar ook informatie op websites,

reclame-uitingen en mondelinge informatie moet aan de

wettelijke eisen voldoen.

Fysische toestand vermelden

Fysische toestand en / of de specifieke behandeling zoals,

poeder, opnieuw ingevroren, gevriesdroogd, snelgevroren,

concentraat, gerookt, etc.

Levensmiddelen die voor verkoop diepgevroren zijn geweest

en ontdooid worden verkocht, moeten de vermelding

“Ontdooid” hebben. Dit is niet van toepassing op produc -

ten waarvoor ontdooiing geen negatieve invloed heeft op de

voedselveiligheid of kwaliteit van het levensmiddel (de vraag

hierbij wel is “hoe wordt dit gemeten?”)

Een voorbeeld: snelgevroren ontdooid brood

Overige vermeldingen:

• Vermelding toegevoegde eiwitten aan vleesproducten

• Vermelding toegevoegd water aan vlees- en visproducten

in de vorm van lap, plak, filet, indien het toegevoegde

water meer dan 5% bedraagt

• Vlees- en visproducten bestaande uit verschillende stuk -

ken “samengesteld uit stukjes vlees (vis)”

• Specifieke aanduidingen voor gehakt vlees (BIJLAGE VI

DEEL B)

• Vermelding, indien ingrediënt vervangen is door imitatie-

ingrediënt, moet het lettergrootte minimaal 75% van het

lettergrootte van de aanduiding zijn en niet kleiner dan 1,2

mm.

• Wanneer een worstvel niet eetbaar is, moet dit worden

vermeld.

De houdbaarheidsvermelding hoeft dus niet meer in het -

zelfde gezichtveld te staan.

De verplichte voedselinformatie, waaronder ook allerge -

neninformatie, moet beschikbaar zijn vóór het moment van

aankoop. Dit heeft vooral gevolgen voor webshops. Deze

eis geldt overigens niet voor snoepautomaten.


Lijst van ingrediënten Artikel 18.

Allergenen Artikel 21.

Nettohoeveelheid Artikel 23.

De ingrediëntenlijst wordt voorafgegaan door een

passende titel welke het woord “ingrediënten” bevat.

(interpretatie: ook “ingrediëntendeclaratie”)

• Verplichte melding van “nano” tussen haakjes achter het

betre�ende ingrediënt van nanomateriaal.

• Groepsnaam plantaardige oliën / vetten moet inclusief

bron worden vermeld, zoals palmolie of kokosvet. Dus niet

meer alleen wanneer het een allergenenbron bevat.

• Olie / vet moet aangevuld worden met “geheel” of “ge -

deeltelijk gehard”

Allergenen worden in de ingrediëntenlijst benadrukt

met onderscheidend typografie (bijvoorbeeld

lettertype, stijl of achtergrondkleur)

• Allergenen moeten meerdere malen herhaald worden in-

dien meerdere malen aanwezig! Behalve als de product -

naam al naar het allergeen verwijst.

• Allergenen vermelden op niet voorverpakte levensmidde -

len (voorafgegaan door het woord “bevat”)

• Kruisbesmetting: De informatie over kruisbesmetting met

allergenen mag niet misleidend, dubbelzinnig of verwar -

rend zijn.

De nettohoeveelheid hoeft niet vermeld te worden in

geval van:

• Producten die aanzienlijk aan volume of gewicht verliezen

en die per stuk worden verkocht dan wel in aanwezigheid

van de koper worden gewogen;

• Met een netto-hoeveelheid van minder 5 g of 5 ml;

• Producten die per stuk worden verkocht, mits het aantal

stuks duidelijk kan worden gezien en van buitenaf gemak -

kelijk kan worden geteld, of, zo dit niet het geval is, in de

etikettering is vermeld.

• De lijst met allergenen verandert niet. Wel worden ‘noten’

weer gewoon ‘noten’ genoemd in plaats van schaalvruch -

ten.

• De norm voor sulfiet is verduidelijkt. Het gaat om het

totaal aan SO 2 (zwaveldioxide) in producten gereed voor

consumptie. Dit heeft gevolgen voor de gekozen bepa -

lingsmethoden. Veel analysemethoden bepalen vrij sulfiet

(SO 3-) wat soms wel een factor 10 kan verschillen met

totaal zwaveldioxide.

Overige:

• Bij een geglansd levensmiddel wordt het gedeclareerde

nettogewicht aangeven exclusief het glazuur.

• Bij Kruiden en specerijen is de netto-hoeveelheid wel van

toepassing !


Vermelden datums Artikel 24.

Oorsprong of herkomst Artikel 26.

Inhoud voedingswaarde Artikel 30.

Uitdrukking in 100 g of 100 ml Artikel 32.

Datum van minimale houdbaarheid, uiterste

consumptiedatum en datum van invriezing

Datum van invriezen vermelden “ingevroren op …” voor

producten in bijlage III punt 6.

Bewaarvoorschrift na ‘Ten minste houdbaar tot’ vermelden

indien relevant om de houdbaarheid te waarborgen.

Land van oorsprong of plaats van herkomst

Lid 2a: Verplicht indien weglating consument kan misleiden;

Lid 2b: Voor vlees dat is opgenomen in bijlage XI: varkens,

schapen, geiten en pluimvee.

Geldt voor vers, gekoeld en bevroren vlees

Lid 3: Wanneer het land van oorsprong/plaats van her -

komst is vermeld en het primaire ingrediënt komt hier niet

Het verplicht vermelden van de Voedingswaarde is

vastgesteld.

Wanneer is declaratie toegestaan volgens verordening

1924/2006, voedings- en gezondheidsclaims voor levens -

middelen? Indien kan worden vermeld dat het zoutgehalte

uitsluitend is toe te schrijven aan van nature voorkomend

natrium. Door bijvoorbeeld de vermelding: “*Uitsluitend van

De energetische waarde en de hoeveelheid nutriënten

worden uitgedrukt per 100 g of 100 ml.

Referentie-innames voor energie en andere nutriënten voor

de berekening van de GDA, zijn opgenomen in de nieuwe

Verordening. De vermelding de GDA is additioneel toege -

staan.

vandaan, wordt tevens land van oorsprong/plaats van

herkomst van dit ingrediënt vermeld of wordt vermeld dat

het land van oorsprong/plaats van herkomst van het primair

ingrediënt verschilt van die van het levensmiddel.

“Primair ingrediënt” is ingrediënt dat voor minimaal 50%

aanwezig is.

nature voorkomend natrium” Hier wordt het zout bedoeld

wat met de volgende formule berekend kan worden “zout =

natrium x 2,5”.

Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) vitaminen en

mineralen is opgenomen in de nieuwe verordening.


Portie of consumptie-eenheid Artikel 33.

Presentatie voedingswaarde Artikel 34.

De vermelding ‘per portie’ of ‘per consumptie-eenheid’ mag

additioneel, dus aanvullend, vermeld worden.

De gehele Voedingswaardetabel moet in hetzelfde gezichts -

veld worden weergeven en in de volgorde zoals weergeven

in bijlage XV. Let op! De hieronder weergeven vetgedrukte

nutriënten zijn verplicht om te etiketteren. (Deze hoeven niet

dikgedrukt weergegeven te worden).

Energetische waarde (Energie)

• Vetten

- Waarvan verzadigde vetzuren

- Waarvan enkelvoudig onverzadigde vetzuren

- Meervoudig onverzadigde vetzuren

• Koolhydraten

- Waarvan suikers

- Waarvan polyolen

- Waarvan zetmeel

• Vezels

• Eiwitten

• Zout

• Vitaminen en mineralen (zoals vermeld in bijlage XIII)

Indien energetische waarden of nutriënten in verwaarloos -

bare hoeveelheid aanwezig zijn, vermeldt dan: “Bevat ver -

waarloosbare hoeveelheden … “ in onmiddellijke nabijheid

van de voedingswaardevermelding. Hier kan de commis -

sie die de regels opstelt nog uitvoeringshandelingen voor

vaststellen.

Voedingswaarde niet verplicht in geval van:

• Etiket kleiner dan 25 cm2

• Water, kruiden, thee, koffie, onverwerkte producten


Het nieuwe etiket

ONLINE

Kijk voor meer informatie ook op

Een onderdeel van de nieuwe wet is dat vanaf medio

december 2014 alle verplichte etiketinformatie op een

levensmiddelenverpakking, ook online beschikbaar moet zijn

voordat de consument tot aankoop overgaat. Is dit niet het

geval, dan mogen webwinkels deze producten simpelweg

niet verkopen.

Informatiebehoefte van de consument

www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/etiket.aspx

http://webshop.voedingscentrum.nl/pdf/110.pdf

Nieuwe etiketten en gevaarsymbolen

De invoering van de nieuwe etiketten gebeurt in fasen. Op

een aantal producten tref je inmiddels al nieuwe gevaar -

etiketten aan omdat het voor enkelvoudige sto�en (zoals

wasbenzine en aceton) al verplicht is of omdat fabrikanten

al nieuwe etiketten hebben aangebracht op hun product.

Voor producten die uit meerdere chemische sto�en bestaan

(mengsels), zoals wasmiddelen en verfproducten, geldt de

In de winkel en online wil de consument voordat hij een aan -

koop doet, goed worden geïnformeerd over een product.

In een winkel kan de consument deze informatie lezen

op het etiket. In een webwinkel moet de etiketinformatie

straks ook beschikbaar zijn. Dit is van groot belang, omdat

het aandeel van online verkopen een steeds groter deel

uitmaakt van de omzet.

verplichting pas vanaf 2015. Toch kunnen fabrikanten ervoor

kiezen al eerder nieuwe etiketten op hun product aan te

brengen. Je kunt daardoor gedurende een periode huidige

en nieuwe etiketten naast elkaar tegenkomen in de winkel.

Na 2017 moeten alle huishoudchemicaliën voorzien zijn van

de nieuwe etikettering.

www.nieuwe-etiketten.nl/de-nieuwe-gevaarsymbolen.html

De eu wetgeving voor etikettering van producten die

geen levensmiddelen zijn:

http://europa.eu/legislation_summaries/consumers/

product_labelling_and_packaging/index_nl.htm

De nieuwe wetgeving voor etiketten - Zelfklevende … etiketten 2014-NL_.pdfgebruik van kunnen maken...

Documents

Transcript of De nieuwe wetgeving voor etiketten - Zelfklevende … etiketten 2014-NL_.pdfgebruik van kunnen maken...