DE LEERLING - Metaaljournaal 2015.pdf · magazine over werken en leren in de metaalbewerking. |...

1METAALJOURNAAL Winter 2015/2016 |

magazine over werken en leren in de metaalbewerking

WWW.OOM.NL | WINTER 2015/2016

DE LEERLING Dit is Timon Kosterman In zijn vrije tijd sleutelt hij graag aan zijn eigen auto. En bij Van Neerbos in Tiel werkt Timon ook met zijn handen, in de werkplaats. Hij wordt ingezet bij het maakproces en de montage, maar zit ook op kantoor. ‘Ik leer hier meer over werk voorbereidingen van projecten. Dat moet je wel kunnen, zeker als je zoals ik ooit je eigen metaalbewerkingsbedrijf wilt openen.’

Lees de verhalen van andere jonge dromers op pagina 10.

‘ Ooit wil ik mijn eigen metaalbewerkingsbedrijf openen’

2 | METAALJOURNAAL Winter 2015/2016


Het verhaal van de tovenaarsleerling kent twee versies. In beide versies laat de meester zijn leerling in de steek met een rotkarwei. De leerling gaat van lieverlee op eigen houtje toveren, wat grandioos in de soep loopt. Wanneer de tovenaar terugkeert, brult hij van woede om de puinzooi. Wat een prutser! Exit leerling. Dat is de eerste versie.

Toen ik 22 was, liep ik stage bij een groot chemiebedrijf. Mijn wijsheid had ik uitsluitend uit boeken en van docenten met wijsheid uit boeken. Geen flauw benul hoe het eraan toeging in zo’n bedrijf. Nieuwsgierig en ambitieus begon ik, gekoppeld aan een begeleider die zich bij het bedrijf inzette voor een strenger veiligheidsbeleid. Hij had dezelfde studie gedaan als ik en zag een medestander in me, een frisse wind. Hij moedigde me aan veel vragen te stellen.

Het werden lange dagen. Dag in dag uit was ik interviews met managers aan het uitwerken, een stuk of zeventig, behoorlijk eentonig. Ik was veel in mijn eentje. Werken bleek iets heel anders dan studeren. Mijn stagebegeleider liet zich zelden zien: te druk. In een schriftje noteerde ik ijverig mijn vragen. Eindelijk kwam het moment ze te stellen: bij een van de besluitvormende projectvergaderingen met de directeuren. En ik schoot los: ik kwam per slot niet alleen werkervaring halen, maar wilde ook iets brengen. De stagebegeleider was not amused.

Nee, geen exit voor mij, maar het was geen topervaring. Wel een doorslaggevend moment. Het was niet zo handig van me, maar die vragen waren toch terecht geweest? Ik besloot niet door te gaan bij het bedrijf om af te studeren, maar aan de universiteit. Waar ik wel zulke vragen mocht stellen.

In de tweede versie toont de meester meer genade. De kluns krijgt een standje en er blijkt natuurlijk niet veel later ook in hem of haar een vakman of vrouw te schuilen. Die meester blijft voortaan een beetje in de buurt en de leerling neemt niet de benen. Bijna alle klunzen leren vroeg of laat toveren, als ze ook een beetje mogen klooien. En feedback krijgen. Ik zie het nu aan mijn eigen studenten. Wie talent in huis wil houden, koestert zijn stagiairs.

IN DIT NUMMER:

WINTER 2015/2016

ColumnDr. ir. Martijntje Smits is ingenieur en techniek filosoof en werkt als senior onderzoeker aan de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Bergen in Noorwegen. Ze wordt gefascineerd door de gevolgen van nieuwe wetenschap en technologie voor de samenleving.

Tovenaarsleerling

08. VOORAF

‘Verleid ze, die jongeren’ Martien Franssen, adviseur bij SBB, begeleidt bedrijven om een goed erkend leerbedrijf te worden en te blijven. ‘Als erkend leerbedrijf streef je naar vakmensen met de juiste ambities en vaardigheden.’

10. IN BEELD

Jonge dromers Jongeren van nu willen graag iets betekenen voor het bedrijf en voor de wereld. De praktijk valt soms tegen, maar met goede begeleiding komen ze er wel!

26. ONDERWIJS

Wow, wat een lokaal!In het nieuwe Technopromolokaal in Oss worden basisschoolleerlingen en vmbo’ers uit de onderbouw enthousiast gemaakt voor metaaltechniek.

28. REPORTAGE

‘ Dit is echt een droomstage’

Amber Kieft, derdejaars mbo middenkader Engineering, vond de perfecte stageplek bij De Paauw Kart Rally en Racing. ‘Hier is zo veel aandacht en passie voor het vak!’

En verder...

04. Eerst

15. Dialoog

22. Cursisten

24. Hoe werkt...

33. Te gast bij

34. Nieuws van OOM

35. De helpdesk

37. Regiomanagers

38. Gespot

‘Mijn doel is om uiteindelijk helemaal zelfstandig achter de

CNC-bank te kunnen werken.’Pagina 10.

16. THEMA

U zoekt een goede leerling

Veel bedrijven willen best een leerling aannemen, maar zeggen er geen idee van te hebben hoe ze er een kunnen vinden. Metaaljournaal helpt u verder.

| METAALJOURNAAL Winter 2015/20164 | METAALJOURNAAL Winter 2015/2016

EERST

‘Ik begon als vakantiewerker bij Timmerhuis Special Products en was het manusje van alles. We maken trainingsproducten voor paarden, zoals loopbanden, trainingsmolens, de Vitafloor trilplaat en solariums. Inmiddels doe ik de praktijkopleiding mechatronica. Ik heb niveau 3 al gehaald en ben nu doorgestroomd naar niveau 4. Na mijn opleiding kan ik hier mogelijk blijven werken. De afwisseling verveelt nooit: ik zaag, boor, zet besturingskasten in elkaar, regel frequentieregelaars in en doe voorbereidende werkzaamheden. Regelmatig monteer ik onze producten ook bij de klant. Laatst moest ik zelfs naar Dubai om een Vitafloor te monteren. Van jongs af aan ben ik al met paarden bezig. Met ons gezin runnen wij een paardenhotel. Voordat ik naar mijn werk ga, geven we de paarden eten en in de avonduren mesten we de stallen uit. Elk weekend ben ik wel te vinden op een concours. De combinatie van mijn werk en mijn hobby vind ik geweldig.’ tekst en foto rob overmeer

De Maker THIJS BOERMAN (21)Elektro- en mechanisch monteur bij Timmerhuis Special Products BV

‘ Elke twee weken gaan we de werkplaats in met ons ontwikkelteam’

De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. En dat heeft invloed op het werk en de werkplek. In Toen & Nu vertellen metaalbewerkers over toen en over nu. Deze keer: montagecoördinator Han Eshuis (44) van Almi in Vriezenveen over innoveren als traditie.

TOEN ‘Almi, oftewel de Abbink en Landhuis Metaalwaren Industrie, werd opgericht in 1946. In de schuur achter het woonhuis van Abbink maakten ze lantaarnpalen, kledinghangers en beugels voor collectezakken. Van oudsher was het een innovatief familiebedrijf: begin jaren tachtig werkten ze hier bijvoorbeeld al met lasrobots. Toen ik hier in 1987 kwam werken, belandde ik daar direct achter. Destijds maakten we op verzoek van een klant voor het eerst steenknippers. We vonden dat die veel beter konden, dus ontwikkelden we ze steeds verder. Later gingen we hetzelfde doen met pijpuitslijpers en pijpuitklinkers. Directeur Jan Landhuis – een engineer in hart en nieren, maar ook een echte ondernemer – bouwde eigenhandig een wereldwijd netwerk van 1.400 dealers dat onze producten verkoopt. Daarnaast werden we groot in toelevering: verspaning, lassen en assemblage.’

NU ‘Binnenkort neemt de derde generatie, Frank Landhuis, het roer over. Innoveren zit nog altijd in ons bloed. Elke twee weken gaan we de werkplaats in met ons ontwikkelteam. Dan bespreken we wat we bij klanten hebben gezien en gehoord, en testen we nieuwe ideeën meteen uit. Zo is bijvoorbeeld onze nieuwste steenknipper ontstaan, een hydraulisch model waar we patent op hebben. De kwaliteit van onze producten is door die voortdurende doorontwikkeling zo hoog, dat we het daarop blijven winnen van goedkopere concurrenten. In plaats van die ene lasrobot hebben we nu een complete robotlascel met een handlingrobot en acht lasrobots waarmee we zelfs één stuk rendabel kunnen produceren. Diezelfde mogelijkheid ontwikkelen we voor de toeleveringsactiviteiten. Zo blijven wij investeren in hoe we onze klanten zo goed mogelijk kunnen bedienen.’

STAR TREK KOMT TERUG

Mens en machine


EERST

Je kunt ’m zomaar tegenkomen op een festival komende zomer: de Wildlasser. Deze ‘lasser in het wild’ last en slijpt voor de ogen van het publiek live een constructie in elkaar. Van tevoren is er geen script, alleen een berg oud ijzer waaruit ter plekke vanzelf iets ontstaat. Als de constructie klaar is, worden er vlammenwerpers op gemonteerd die soms zelfs door het publiek mogen worden bediend. De Wildlasser is een initiatief van het Haarlemse kunstenaarscollectief Spray-Art. Meer informatie: www.sprayart.nl

Veel kunstenaars zoeken in hun werk naar de verhouding tussen mensen en machines. Een superactueel thema! Waar ligt de grens? En wie bestuurt in de toekomst wie? Mens en Machine is een interessante tentoonstelling die ook leuk is voor kinderen. Van 16 maart tot 15 mei in Cultuurcentrum Warande, Turnhout (België), toegang gratis. www.warande.be

Fans van de tvserie Star Trek kunnen zich verheugen op de komst van een nieuwe serie. De Amerikaanse zender CBS werkt op dit moment aan de serie, die in januari 2017 zijn debuut moet maken op de on-demand- dienst CBS AllAccess. Star Trek viert volgend jaar zijn vijftigste verjaardag. In juli 2016 staat de release gepland van de derde Star Trekbioscoopfilm, Star Trek Beyond, geregisseerd door Justin Lin. www.cbs.com/allaccess

DE WILDLASSER

AanradersToen & Nu


EERST

Het CV van...

Jan Willem den HertogVond op zijn leeftijd in no time een nieuwe baan

De studenten in de weer met hun halfelektrische racewagen.

Afgelopen najaar werd Jan Willem den Hertog (57) boventallig door de verhuizing van zijn werkgever. En hoewel hij dacht dat het op zijn leeftijd lastig zou worden om een nieuwe baan te vinden, was dat binnen een maand geregeld. Toch zo gek nog niet, die technische diploma’s.

Was het schrikken, opeens weer solliciteren?‘Dat viel mee. Ik zag er wel tegenop, maar dat het moest gebeuren was duidelijk. Het was ook alweer een tijdje geleden dat ik voor het laatst had gesolliciteerd. Maar gelukkig zag ik al snel een vacature bij Beco Vianen die bij me paste. Nadat ik had geschreven, belde de directeur me en het klikte meteen. Zo is het balletje gaan rollen.’

Hoe kwam het dat het zo snel ging?‘Ze zochten een aanpakker. Ik had de juiste ervaring en opleiding. Dan is leeftijd kennelijk minder belangrijk. De laatste jaren werkte ik als elektro-onderhoudsmonteur in een slachterij. Bij Beco houd ik me ook bezig met onderhoud, maar hier maken we graafbakken, trailers, kiepwagens en zelfrijdende landbouwvoertuigen.’

Kon je direct aan het werk of moet je je kennis nog bijspijkeren?‘Mijn nieuwe werkgever heeft een aantal cursussen geselecteerd, zoals frequentieregelaar en hydraulische techniek. Dat betekent gedurende een paar maanden een avond in de week naar school, twee practicumdagen en tot slot examen.’

Bekostig je dat zelf of maak je gebruik van de Jobstartregeling?‘Het mooie is dat mijn voormalig werkgever dit betaalt als een soort ontslagvergoeding. Als ik eerst in de WW was gekomen, dan had ik een beroep kunnen doen op de Jobstartregeling. Maar ik had te snel een nieuwe baan gevonden, haha.’

Vind je het vervelend, weer in de schoolbanken? ‘Nee hoor, helemaal niet. Ik heb lts elektrotechniek als ba-sis. Ik heb altijd cursussen en opleidingen gedaan naast mijn werk, zoals elektronica en een veiligheidscursus elektrisch schakelen. Ik heb het gevoel dat dat vroeger de standaard was, erbij blijven leren. De jonge collega’s hoor ik er amper over. Terwijl ik ervan overtuigd ben dat die opleidingen me gered hebben, daardoor kon ik altijd aan het werk blijven.’

Een groep techniekstudenten heeft de handen ineen geslagen: zij willen de 24 uur van Le Mans rijden met hun zelfontwikkelde (deels) elektrische raceauto.

De droom om deze race te rijden begon bij het afstudeeronderzoek van drie jonge studenten

van de TU Eindhoven en de Fontys hogeschool. Dat mondde uit in de oprichting van InMotion, waar inmiddels zestig studenten werken aan het einddoel: deelname aan de Garage 56, een categorie binnen Le Mans die speciaal is bedoeld om nieuwe technologieën een kans te geven. In deze klasse is jaarlijks plaats voor slechts één auto.

PrimeurHet vehikel van InMotion, de IM01, is een deels elektrische racewagen, voorzien van een hybride aandrijflijn. Elk afzonderlijk wiel beschikt over een elektromotor die is gekoppeld aan een accupakket. De rol van rangeextender wordt opgenomen door een wankelmotor. De IM01 is slechts deels elektrisch. Dit komt doordat het met de huidige accutechnieken simpelweg nog niet mogelijk is een 24uurs race vol te maken. Desondanks is de racewagen volgens InMotionlid Marc de Mol Moncourt (22) een primeur te noemen. ‘In deze categorie met zo’n wagen rijden is nog niet eerder voorgekomen. Daarnaast hebben we de toegepaste technologieën in de auto helemaal zelf uitgedacht en ontwikkeld, in samenwerking met verschillende partners.’

Bekende coureursDe studenten dongen aanvankelijk mee naar een plek in Le Mans 2017. De keuze voor deze editie viel echter op een ander team. Marc: ‘Maar de organisatoren waren wel heel erg te spreken over ons ontwerp. Nu lobbyen we voor 2018 of 2019.’ De studenten hebben al drie bekende coureurs weten te strikken: Jan Lammers, Nick Catsburg en Xavier Maassen.

OP NAAR LE MANS

Worldskills: een geweldige ervaring

R ichard Nales is een van de 35 talentvolle jongeren die deze zomer van 11 tot en met 16 augustus mocht meedoen aan de

Worldskills, het WK voor beroepen in Sao Paulo, Brazilië. Hij kreeg het felbegeerde ticket naar Brazilië nadat hij verschillende Vakkanjerwedstrijden had gewonnen en nationaal kampioen polymechanics was geworden. “De Worldskills waren een geweldige ervaring. Wel jammer dat ik op de twaalfde plaats eindigde; eigenlijk had ik op een hogere plek gehoopt. Toch was het de moeite waard: de openingsen afsluitceremonie waren supermooi en ik heb ook nog wat van Brazilië kunnen zien.”

ZenuwachtigRichard volgde voor de Worldskills een speciale, individuele cursus. “Ik had nog geen megatronica op school gehad, dus die cursus richtte zich helemaal op polymechanica. Zo kon ik goed voorbereid aan het WK beginnen.” Of hij zenuwachtig was? “Ja, best wel. Maar toen ik eenmaal bezig was, verdween dat. Ik moest bijvoorbeeld een miniatuur puntenslijpertje maken en zelf een onderdeel draaien, frezen en aansluiten. Het waren moeilijke opdrachten, want je bent natuurlijk op het hoogste niveau bezig. De freesbank viel mij en veel andere deelnemers wel tegen. Het was een ander soort freesmachine, waar wij in Nederland niet mee werken. Daardoor kregen we het werk niet op tijd af, terwijl dat normaal gesproken zou moeten lukken.”

AanraderRichard raadt andere leerlingen aan om ook mee te doen aan de Vakkanjerwedstrijden: “Dankzij die wedstrijden ben ik zo ver gekomen en kon ik naar de Worldskills. Het is een ervaring die ik nooit had willen missen. Ik heb veel meegemaakt, dingen bijgeleerd en ben nog beter in mijn vak geworden. Daar ben ik blij om.”

Richard Nales (17), verspaner bij Norma Hengelo, deed mee aan de Worldskills in Sao Paulo. “Ik heb veel dingen bijgeleerd en ben nog beter in mijn vak geworden.”

LEZERSACTIE


Knip uit die bon!

GRATIS naar Cosmos SterrenwachtIn het Twentse landschap, niet ver van Denekamp, ligt de

Cosmos Sterrenwacht. Met een planetarium, een filmzaal voor multimediapresentaties, exposities en diverse telescopen is dit een van de grootste sterrenwachten van Nederland. De rondleiding begint met een multimediapresentatie, waarbij de excursieleider vertelt over de zon, sterren en planeten. Daarna bezoek je het planetarium. In deze koepel wordt de actuele stand van de maan en sterren geprojecteerd; de sterren zijn hier dus ook overdag zichtbaar! De rondleiding eindigt met het beklimmen van de toren naar de grootste voor publiek opengestelde telescoop in Nederland. Daarmee kun je de zonnevlekken bekijken, of de maan. Geniet bij mooi weer nog even na op het sterrenterras, of bekijk op eigen gelegenheid de exposities.

Cosmos sterrenwacht Frensdorferweg 22, 7635 NK Lattropwww.cosmossterrenwacht.nl

Nancy Klomp van General Ledger in Elst won de Femme Tech Award 2015 én de Viva 400award, vanwege haar inzet voor vrouwen in de techniek. Wat is haar geheim?

✃

Bon!Bewijs voor

gratis toegangvoor maximaal 4 personen

Bij de balie van Cosmos kun je deze bon inwisselen voor

twee gratis tickets voor volwassenen (normaal € 7) en twee gratis tickets

voor kinderen (normaal € 5). De actie is geldig tot 31 maart 2016.

Kijk op www.cosmossterrenwacht.nl voor de openingstijden.

Knip uit en neem mee als gratis toegangsbewijs!

Toen Nancy drie jaar geleden haar bedrijf startte, vroeg ze zich af: waarin kunnen wij nou uniek zijn? Al snel kwam ze

op het idee van General Ledger, een bedrijf waar tachtig procent van de medewerkers vrouw is en dat er alles aan doet om vrouwen te inspireren óók de techniek in te gaan. Nancy: ‘Vroeger heb ik zelf veel in mannenbedrijven gewerkt. Op zich ging dat prima, maar toch had ik er moeite mee mijn eigen identiteit te vinden. Wij bieden vrouwen een plek waar ze kunnen groeien en bloeien in hun vak, en bovenal zichzelf kunnen zijn.’

PersoonlijkEen persoonlijke werkomgeving, dat is volgens Nancy wat vrouwen – maar ook veel mannen – trekt. ‘Wij beginnen elke ochtend met koffie en een tafelgesprek’, vertelt Nancy. ‘We delen dan met elkaar wat we hebben meegemaakt, of gewoon wat we willen delen. Zo leren de medewerkers elkaar kennen en kunnen ze elkaar helpen en steunen. Het werkt, want ondanks dat mijn medewerkers heel verschillend zijn, zoeken ze elkaar nu ook na werktijd op.’

MotivatorNancy’s aanpak valt zo op, dat ze werd genomineerd voor de Femme Tech Award (categorie: kleine bedrijven) en de Viva 400award. Beide prijzen won ze overtuigend. ‘Een enorme motivator om door te gaan op de ingeslagen weg’, zegt Nancy trots. ‘We zijn nu aan het bedenken hoe we de awards kunnen inzetten voor iets positiefs, bijvoorbeeld een community opzetten voor vrouwen in de techniek, of leerwerkplekken creëren voor herintredende moeders. Inmiddels heb ik ook al verschillende telefoontjes gehad van vrouwen die graag bij ons willen komen werken.’

Vrouwenbedrijf in de prijzen

Nancy Klomp poseert trots met haar Femme Tech Award.


VOORAF

‘Echt, er zijn jongeren genoeg’

Martien Franssen is adviseur praktijkleren bij de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). Hij begeleidt

bedrijven in het proces een goed erkend leerbedrijf te worden en helpt ze dit ook te blijven.

tekst annemiek de gier foto hans van den heuvel

SBB? Hadden we daar al van gehoord?‘Het kan zijn van niet, SBB is een vrij nieuwe organisatie. We zijn ontstaan uit de samenvoeging van achttien kenniscentra – waaronder Kenteq – per 1 augustus van dit jaar. Mijn rol is om te kijken of bedrijven die leer-bedrijf willen worden daarvoor geschikt zijn. Ze moeten aan verschillende criteria voldoen; zo moeten ze bijvoorbeeld een goede en veilige leerplek en de juiste werkzaamheden bieden voor de leerling. Daarnaast moeten ze deskundige begeleiding kunnen bieden en bereid zijn samen te werken met een onderwijs-instelling én een kenniscentrum. Als aan alle voorwaarden is voldaan, starten we de erkennings-procedure.’

Jij komt veel bij metaalbedrijven over de vloer… herken je het geluid dat het ingewikkeld is om aan goede leerlingen te komen?‘Dat kom ik dagelijks tegen. Een tijdlang waren bedrijven een beetje terughoudend om leerlingen aan te nemen, vanwege de marktontwikkelingen. Maar nu begint alles wat aan te trekken en gaan ze weer voorzichtig op zoek. Ze zien in dat over vijf à tien jaar hun personeelsbestand verouderd is als ze nu niets ondernemen. En dat frisse jonge mensen bovendien kansen bieden voor nieuwe ideeën en innovatie.’

Waarom is het blijkbaar moeilijk om aan een leerling te komen, zijn er te weinig jongeren?‘Nee hoor, jongeren genoeg. Maar iemand die bijvoor-beeld naar de havo gaat, komt al niet meer zo snel in de techniek terecht. Jongeren die wel voor techniek kiezen, gaan tegenwoordig vaak voor de opleiding mechatronica. Terwijl bij bedrijven in mijn regio juist behoefte is aan verspaners, constructie-/plaatwerk-werkers en elektro- en installatiemonteurs.’

Waar ligt de oplossing voor dit probleem?‘Bij voorlichting! In de eerste instantie maatschappij-breed. Ouders helpen hun kind tegenwoordig te weinig om zich echt te oriënteren en een opleiding te kiezen

die bij hem of haar past. Eigenlijk kun je aan een kind al heel vroeg zien of het interesse heeft in techniek. Als het de hele dag met Lego speelt, weet je al dat het er mogelijk inzit. Mijn tip: laat zo’n kind dan eens vakantiewerk doen bij een technisch bedrijf. Tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden kan hij of zij eens rustig rondkijken of zo’n werkomgeving iets is.’

En bedrijven zelf, doen die wel genoeg om de juiste leerlingen op de juiste plek te krijgen?‘Ook dat kan beter. Je deuren openzetten, scholen uit-nodigen voor excursies en rondleidingen, ouders erbij betrekken: dit zijn ontzettend goede manieren om in contact te komen met jongeren en te laten zien wat een prachtige sector de techniek is. Mensen weten dat namelijk gewoon niet. Als je dan ziet dat bepaalde jongeren bovenmatige interesse vertonen, laat hen dan eens verder kijken in je bedrijf, misschien zelfs iets doen. Verleid ze!’

Waarom is het voor bedrijven eigenlijk belangrijk om een (erkend) leerbedrijf te zijn?‘Als vooruitstrevend bedrijf richt je je blik op de toekomst. Dan zie je direct het belang in van goed opgeleide vakmensen. Jonge instroom is onmisbaar. Als leerbedrijf streef je naar hoge kwaliteit in het op leiden van leerling-werknemers. Naar vakmensen met de juiste ambities en vaardigheden.’

Ben je zelf ooit leerling geweest?‘Ja, mijn verleden ligt in de metaal. Ik heb achttien jaar gewerkt bij de machinefabriek van Philips Eindhoven, waar we vooral lichtgerelateerde productiemachines maakten. Ik ben daar begonnen via de Philips Bedrijfs-school, een heel gedegen opleiding die echt vanuit de beroepspraktijk was vormgegeven. De begeleiding was ook zeer goed. Het mooie is, ik kom in de regio regel-matig mensen tegen die ik nog ken uit mijn tijd op die bedrijfsschool. Velen van hen hebben nu een bloeiend technisch bedrijf opgezet, of bekleden een goede functie binnen de techniek.’ ❙


VOORAF

‘Echt, er zijn jongeren genoeg’

‘ Kinderen en ouders weten gewoon niet wat een prachtige sector de techniek is’

Jongeren hebben veel ambitie, maar vinden niet altijd direct aansluiting bij hun oudere collega’s en werkgevers. Toch hebben leerlingen en

stagiairs aardig wat te bieden, zeker als we ze beter begrijpen.

tekst carolien lindeman foto’s martin dijkstra

A ls je je best doet, kun je alles bereiken. Met deze boodschap zijn veel

stagiairs en leerlingen van nu opgegroeid. In de optimistische jaren negentig en het begin van de jaren nul van hun jeugd was geen berg te hoog. Met als resultaat: zelfverzekerde, ambitieuze jongeren die geloven dat ze een hoop binnen een bedrijf kunnen veranderen en ook de wereld tot een net iets betere plek kunnen maken.

Van elkaar lerenDe realiteit valt vaak tegen, zeker binnen de metaalbewerking waar juist ervaring zwaar weegt. Leerlingen blijken dan voor hun gevoel onderaan de ladder te staan. Dat is jammer, want werknemers uit verschillende generaties kunnen veel van elkaar leren. Een leerling profiteert van de werk-ervaring van oudere collega’s,

terwijl die laatsten juist leren van de kennis van jongeren over sociale media en technologie. Zo kan een leerling een bedrijf nieuwe ideeën en enthousiasme bieden.

OntwikkelingHet kan ook juist zo’n mentorschap zijn dat jongeren van nu aantrekt tot een bedrijf in de techniek, stelt onderzoeker Stephan Corporaal in zijn proefschrift over jongeren in het bedrijfsleven. Daarnaast, concludeert hij, kunnen bedrijven die investeren in duidelijkheid, structuur en feedback voor jongeren een aantrekkelijke en blijvende werkplek creëren. Binnen zo’n organisatie kunnen ze zich ontwikkelen en krijgen ze, als het even lukt, ook de ruimte om na te denken over de problemen van onze tijd. Uit onderzoek van Youngworks blijkt namelijk dat de ambitie van jongeren vooral gericht is op zelfontplooiing en

het verkrijgen van een betekenis-volle plek in de wereld.

UitgedaagdGelukkig spreken ook steeds meer organisaties de taal van jongeren. Dat is nuttig bij werving en selectie. Zo liet een bedrijf dat technisch talent met festivalervaring zoekt, jongeren bijvoorbeeld solliciteren tijdens muziekfestival Lowlands. Het biedt bovendien kansen om jonge leerlingen langer vast te houden. Als zij zich breed kunnen ont-wikkelen en regelmatig kunnen wisselen van functie of team, dan blijven ze zich uitgedaagd voelen.

De jonge geportretteerden uit deze reeks zitten al op de juiste plek om zich te ontwikkelen zoals zij willen. Ze leggen uit hoe ze zo terechtgekomen zijn en wat hun dromen en ambities zijn voor de toekomst. ❙

IN BEELD

JONGE DROMERS


IN BEELD

‘ Ik hoop straks zelfstandig achter de CNC-bank te kunnen werken’

Petcho Gawende (25) Is leerling allround verspaner niveau 3 bij Stodt en werkt bij Revamo in Meppel

‘Veertien jaar geleden kwam ik uit Angola naar Nederland. Ik startte met de opleiding Sport en Beweging, maar daar was moeilijk werk in te vinden. De metaal sprak me ook aan, ik had al eens een bijbaan bij Scania gehad. De directeur van Revamo gaf mij toen een kans en met veel hulp van mijn collega’s heb ik mijn diploma allround verspaner niveau 2 gehaald. In de avond heb ik er nog wiskundelessen naast gevolgd om makkelijker door te kunnen stromen naar niveau 3. Hierna hoop ik nog meer achter de CNCbank te staan. Dat vind ik het leukst. Mijn doel is om uiteindelijk helemaal zelfstandig achter de CNCbank te kunnen werken. Van mijn vorige studie heb ik nu mijn hobby gemaakt: ik train jonge voetballers.’


IN BEELD


‘ Mijn volgende stage is bij een autobedrijf’

Pamela Hulshof (22) studeert technische commerciële textielkunde aan de Saxion Hogeschool en loopt stage bij Trendiy bv in Nunspeet

‘De modewereld is hard, ter voorbereiding daarop moest ik mijn eigen stageplek zoeken. Ik kwam uit bij Trendiy omdat er hoge kwaliteitseisen gelden voor raamdecoraties. Tegelijkertijd kijken ze naar trends. Die combinatie van techniek en trends vind ik leuk. Ik loop mee op verschillende afdelingen zodat ik met beide aspecten in aanraking kom. Maar toch zie ik mijn stageplek vooral als voorbereiding op een eindstage bij een autobedrijf. Ik ben autogek, zo fotografeer ik auto’s op evenementen en ben ik ambassadeur van de Ferrariclub Nederland. Mijn droom is om uiteindelijk in de automobielbranche te werken, dat is uitdagend want je hebt weinig materiaalkeus en de vormgeving is heel belangrijk. Daar komt mijn textielkennis zeker van pas.’

IN BEELD


‘ Ik ben nog maar twintig jaar, ik wil nog wel even doorleren’

Tom van de Vegte (20) studeert werktuigbouwkunde aan hogeschool Windesheim in Zwolle, liep eerder stage bij ES Technology in Engeland

‘Het was moeilijk een stageplek in Engeland te vinden, maar uiteindelijk kwam ik bij ES Technology terecht. Ik werd direct goed ontvangen, mocht machines ontwerpen, kreeg de ruimte om me te ontwikkelen en ze wilden me overal mee helpen. Ik kan nu veel beter Engels en werk oplossingsgerichter en zelfstandiger. Na dit vierde en laatste jaar wil ik graag naar de universiteit om daar werktuigbouwkunde te studeren. Dat wordt hard werken, maar het biedt meer kansen. Bovendien ben ik nog maar twintig jaar, ik wil nog wel even doorleren. Daarna wil ik gewoon aan het werk, niet weer in het buitenland, maar misschien wel voor een internationaal bedrijf. Het lijkt me heel interessant om veel met buitenlanders in contact te blijven.’

‘ Ik heb ontdekt waar mijn talenten liggen’


IN BEELD

Gert van Duuren (16) volgt een bblopleiding constructiebouw niveau 2 bij mbo Het Gilde in Gorinchem en heeft een leerwerkplek bij Den Hartog in Everdingen

‘Vorig jaar heb ik mijn tractorrijbewijs gehaald. Daardoor mag ik nu met een MMBSvoertuig rijden. In mijn geval een Golf 4, met alleen een versnelling 1 en 2 en een bout onder het gaspedaal, zodat ik niet harder kan dan 25 kilometer per uur. Zo kan ik me zelfstandig tussen mijn huis in Zijderveld, de school in Gorinchem en mijn werk in Everdingen verplaatsen. Ik steek al mijn tijd in mijn werk, eigenlijk is mijn werk mijn hobby. Ik draai tien uur per dag en ook op zaterdagochtend ben ik in het bedrijf te vinden. Daarnaast doe ik een lascursus, op de maandagavond. Metaalbewerken is zo gaaf; wat je maakt is zichtbaar en blijft lang bestaan. Ik heb ontdekt waar mijn talenten liggen en hoop dit tot het einde van mijn leven te kunnen doen.’

Datum: donderdag 10 december, 18:04 uurVan: R. VerstijlenAan: M. de GraafOnderwerp: Hoe motiveer ik mijn leerlingen?

Dag Marcel,

Al een aantal jaren begeleid ik bblleerlingen op niveau 2. Ik vind dat erg leuk om te doen, maar realiseer me dat ik bij bijna al die jongens – dames hebben zich helaas nog niet gemeld – tegen hetzelfde probleem aanloop: het gebrek aan motivatie en inzet.

Het lijkt alsof de leerlingen hun praktijkdagen puur als een plicht beschouwen. Ze stellen nauwelijks vragen. Ze nemen vaak weinig initiatief en verantwoordelijkheid en lijken er geen besef van te hebben dat ze aan hun leerwerkplek uiteindelijk een mooie baan kunnen overhouden.

Hoe kan ik mijn leerlingen ertoe bewegen hun leerwerkplek te zien als een interessante omgeving, waar ze veel kunnen leren? Hoe zorg ik ervoor dat ze gaan nadenken over waaróm iets op een bepaalde manier gemaakt moet worden, zodat ze ook kunnen bedenken hoe het beter of sneller kan? Kortom: hoe stimuleer ik ze om zich proactiever op te stellen en inzet te tonen?

Met vriendelijke groet,

Roger VerstijlenVerstijlen Hekwerken bv

Datum: vrijdag 11 december, 09:25 uurVan: M. de GraafAan: R. VerstijlenOnderwerp: Re: Hoe motiveer ik mijn leerlingen?

Beste Roger,

Het probleem dat je in je mail schetst, hoor ik vaker van praktijkopleiders. Maar op basis waarvan trek je de conclusie dat jouw leerlingen niet ge motiveerd zijn? Aan de dingen die je noemt, zoals gebrek aan nieuwsgierigheid, initiatief en verantwoordelijkheid, ligt vaak geen onwil ten grondslag. Leerlingen durven het misschien nog niet aan om vragen te stellen, of zien nog niet dat er werk ligt.

Praten vanuit conclusies helpt niet om gedrag bespreekbaar te maken. Wat wel helpt, is om het gedrag te benoemen dat jou tot je conclusies heeft gebracht. In mijn coachingstrajecten werk ik daarvoor met een ‘Gedragslijst’; een vragenlijst die praktijkopleider en leerling regelmatig moeten invullen en waarmee je concreet werkgedrag bespreekbaar maakt. Het blijkt een goed hulpmiddel om met elkaar in gesprek te komen over lastige situaties, maar ook om te zien wat er wel goed gaat.

Vergeet tot slot niet dat je je leerlingen ook zelf kunt stimuleren door een veilige sfeer te creëren (domme vragen bestaan niet), ze uit te nodigen oplossingen aan te dragen en te informeren naar hun toekomstplannen.

Heel veel succes!Marcel de Graaf

Werkgever Roger Verstijlen heeft altijd wel een of twee bblleerlingen in dienst. Hij is nu een aantal jaren praktijkopleider en loopt vaak tegen

hetzelfde probleem aan: motivatie. In zijn mailtje vraagt hij Marcel de Graaf, een van de trainers van Coaching voor praktijkopleiders, om raad.

tekst annemarie vestering foto’s hans van den heuvel

Roger & Marcel

Bent u praktijkopleider en wilt u ondersteuning bij de begeleiding van leerlingen? Vraag om Coaching voor praktijkopleiders. Kijk voor meer informatie op www.cursuscatalogus.nl.


DE DIALOOG

THEMA


Hoe kom ik aan een (goede) leerling?

Veel bedrijven willen best een leerling aannemen, maar zeggen er geen idee van te hebben hoe ze er een kunnen vinden. Metaaljournaal helpt u verder.

tekst annemiek de gier illustraties shamrock

Nu de vergrijzing zichtbaarder wordt en de economische crisis een beetje op zijn retour is, beginnen steeds meer bedrijven de voordelen te zien van het op-leiden van leerlingen. Je kunt ze helemaal vormen naar wat in jouw bedrijf nodig is, ze hebben een frisse kijk op de dingen en met een beetje geluk kun je ze na hun opleiding als vaste werk-nemer in dienst nemen. Toch merken de bedrijfstakvoorlichters van OOM, die regelmatig bedrijven bezoeken, dat het bij veel metaal-bedrijven nog niet zo wil lukken om leerlingen te vinden. Veel-gehoorde verzuchtingen:

‘Die roc’s hebben tegenwoordig zo veel opleidingen, ik zie door de bomen het bos niet meer.’ Of: ‘Ik heb geen idee met wie ik contact zou moeten opnemen.’ Toch is het – over het algemeen – niet zo dat er te weinig leerlingen zijn, stelt Marcellino Kat, regio-manager van OOM in regio Midden- en Oost-Brabant. ‘Sterker nog, zelfs binnen bestaande scholingspools in mijn regio zijn er groepen leerlingen voor wie we geen leerwerkplek kunnen vinden. Vaak zijn dat leerlingen mecha tronica, terwijl er juist heel veel vacatures zijn voor verspanende leerlingen.’

THEMA


ANNITA HOORNAERTMedeeigenaar machinefabriek Sas van Gent

‘Onze open dag was een groot succes’‘Vorig jaar hebben wij een open dag georganiseerd. We hadden net onze afdeling Verspaning flink uitgebreid en onder meer geïnvesteerd in een enorme bedfreesmachine. We dachten: hiermee kunnen we aan de buitenwereld laten zien hoe cool techniek eigenlijk is. Op de bewuste dag hebben we zo’n achthonderd man over de vloer gehad. Niet alleen jongeren, maar ook vaders, moeders, opa’s en oma’s. Samen met andere technische bedrijven uit de regio hadden we een techniekplein gemaakt met allerlei proefopstellingen, waar de kinderen zelf aan het werk konden met lassen, hijsen, snijden en muntjes maken. Ze kregen allemaal een stempelkaart, zodat ze ook echt werden uitgedaagd het hele rondje te maken. Achteraf hebben ze die kaarten ingeleverd, waardoor we nu een mooi bestand hebben van geïnteresseerde jongeren. Kortom, de open dag was een groot succes. Het heeft wel wat tijd en geld gekost, maar dat was het meer dan waard. Goed opgeleide technici zijn je toekomst, en veel bedrijven hebben te lang hun deuren gesloten gehouden, zeker wat betreft het aanbieden van stage en leerwerkplekken.’

THEMA

MismatchVolgens Kat is het niet zozeer het probleem dat bedrijven geen leerlingen kunnen vinden, maar dat ze niet de júiste leerling kunnen vinden. De zogenoemde mismatch tussen vraag en aanbod: de behoefte van bedrijven in de regio en de opleidingskeuze van jongeren. ‘Daarom is actief en rechtstreeks contact met de scholen zo belangrijk’, zegt Kat. ‘Als scholen weten wat bedrijven in de regio willen, dan kunnen ze daar met het onderwijs op inspelen.’ Je kunt als bedrijf natuurlijk op eigen houtje naar een school toestappen, beter is het volgens Kat om lid te worden van een scholingspool. In deze construc-tie nemen werkgevers uit de regio gezamenlijk de opleiding van leerlingen op zich. Er vind daarbij intensief contact plaats tussen scholingspool, leerling, roc en bedrijf. Kat: ‘Binnen een scholingspool kunnen bedrijven invloed uitoefenen op de inhoud van het onderwijs. Daardoor is er meer kans dat zich een leerling aandient die past bij

jouw bedrijf. Bovendien is aan -getoond dat het slagings-percentage binnen een scholings-pool hoger ligt.’ Volgens Pieter van Spaandonk, directeur bij scholingspool OBM RiVa met opleidingslocaties in Tiel, Ede en Huissen, is een scho-lingspool inderdaad een ade-quaat middel als het gaat om het bij elkaar brengen van vraag en aanbod. ‘Wij werven op de vm-bo-scholen in de regio actief leer-lingen voor de metaal. Dat gaat erg goed: er is nu een duidelijke stijging te zien ten opzichte van vorig jaar. Daarnaast inventarise-ren wij elk schooljaar de vacatu-res bij onze lidbedrijven. Dit jaar hebben we zo bijna al onze leer-lingen kunnen plaatsen bij een geschikt bedrijf. Op dit moment zijn er 93 bedrijven bij ons aange-sloten en hebben wij zo’n 70 leer-lingen aan het werk.’

Praktische tipsToch is een scholingspool ook weer geen wondermiddel. Het heeft zeker zin om als bedrijf extra aan-dacht te besteden aan het vinden van de juiste leerling, aldus Kat


RENÉ KALMEIJEREngineer en praktijkopleider bij Icamat Moordrecht

‘ Het is belangrijk om “vrienden” te worden met docenten’

‘Als je een goede leerling zoekt, zijn contacten met scholen ontzettend belangrijk. Dan bedoel ik niet één telefoontje plegen, maar echt uitzoeken wie verantwoordelijk is voor de stages en leerwerkplekken en dan vervolgens “vrienden worden” met deze persoon. Ik ga vaak persoonlijk bij de school langs, ik praat met de docenten en nodig hen uit om een keer bij ons bedrijf te komen kijken. Want hoe beter ze je kennen, hoe beter ze een beeld krijgen van het type leerling dat bij ons past. Dankzij onze goede contacten met het Driestar College in Gouda, hebben wij daar onlangs aan een open dag mogen deelnemen. We stonden daar met een stand, lieten onze bedrijfsfilm zien en deelden wat weggevertjes uit. Het is dan de kunst met die jongetjes aan de praat te raken en hen enthousiast te maken. Ik heb zelf twee jonge kinderen, dus ik weet wel een beetje hoe ik met ze moet communiceren.’

THEMA


Verschillende niveausMboopleidingen zijn er in vier niveaus: niveau 1, 2, 3 en 4. Een mboopleiding duurt één tot maximaal vier jaar en daarvoor is een vmbodiploma vereist.

• Een mboopleiding op niveau 1, ook wel entreeopleiding genoemd, leidt voornamelijk op tot assistent. De opleiding duurt negen tot twaalf maanden; daarna kan de leerling onder toezicht eenvoudige, uitvoerende werkzaamheden verrichten.

• Een leerling op niveau 2 leert een beroep waarin hij of zij uitvoerend werk doet. Deze opleidingen duren één tot twee jaar. Een niveau 2diploma is een startkwalificatie en biedt de mogelijkheid om door te stromen naar een niveau 3opleiding.

• Een opleiding op niveau 3 leidt op voor een beroep waarin men zelfstandig werkzaamheden uitvoert. Deze opleidingen duren twee tot drie jaar. Met een niveau 3diploma kan een leerling doorstromen naar een niveau 4opleiding.

• Een opleiding op niveau 4 is gericht op een beroep met verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken in een bedrijf. De niveau 4opleidingen duren twee tot vier jaar, afhankelijk van of het een specialisten of middenkaderopleiding betreft. Met een niveau 4diploma kan een leerling doorstromen naar het hbo.

Verschillende leerwegenDe ene leerling vindt het leuk om naar school te gaan, de ander leert liever in de praktijk. Voor beide manieren van leren is een leerweg in het mbo.

• BOL (beroepsopleidende leerweg): de leerling gaat veel naar school voor praktijk en theorielessen. Daarnaast loopt hij of zij regelmatig stage. Bijvoorbeeld één dag in de week of een aantal weken/maanden achter elkaar.

• BBL (beroepsbegeleidende leerweg): een bblleerling werkt bij een bedrijf en gaat meestal één dag in de week naar school voor aanvullende theorielessen (of twee dagen in het geval van een scholingspoolconstructie waarbij ook de praktijk op school wordt verzorgd). Hij of zij verdient geld en krijgt geen studiefinanciering. Voor veel technische opleidingen is alleen een bblroute mogelijk, omdat deze beroepen nu eenmaal het best te leren zijn in de praktijk.

Zo werkt leren en werken op het mbo

NICO BRAASEigenaar Nifra Constructiewerken Obdam

‘Via de scholingspool komen de leerlingen naar ons toe’

‘Omdat wij lid zijn van een scholingspool, hebben we eigenlijk nooit moeite om leerlingen te vinden. Via de scholingspool komen de leerlingen naar ons toe, en wij hoeven alleen maar te kijken of ze bij ons passen. De meesten zijn supergemotiveerd. Sinds een jaar hebben we een jongen van 17 jaar in dienst, Bram Stoop. We laten hem van alles doen in het bedrijf en hebben regelmatig contact met de school over het leerprogramma. Mijn compagnon begeleidt hem, hij is een echte vakman en een goede praktijkopleider. Je merkt nu dat Bram dingen echt begint op te pikken en dat hij weet wat er van hem wordt verwacht. Dat betekent dat we nu ook iets aan hem kunnen gaan verdienen. Uiteindelijk hoop ik dat hij na zijn opleiding bij ons in dienst komt, daar doe je het toch allemaal voor. Lid worden van een scholingspool is natuurlijk een investering in tijd en geld. Maar je krijgt daardoor wel leerlingen die écht door willen in de metaal.’

THEMA


GERT DE BRUIJNEigenaar GenG tuin en parkmachines Leerdam

‘Mijn bedrijfstakvoorlichter denkt mee’

‘Een tijdlang runde ik alleen mijn bedrijf. Maar ik had steeds meer sleutelwerk en in combinatie met het contact met klanten werd dat wat veel. Omdat ik het leuk vind om mijn kennis over te brengen, kwam ik op het idee een leerling aan te nemen. Maar hoe kom je aan zo iemand? Op advies van de bedrijfstakvoorlichter van OOM, Wim Hell, ben ik toen begonnen contact te zoeken met vmboscholen in de buurt. Na een aantal verschillende stagiairs te hebben gehad, is een van hen blijven hangen en die is nu met een bbltraject bezig. Wim is nog altijd heel betrokken, hij komt een paar keer per jaar langs en kent mijn bedrijf goed. Hij denkt mee, geeft tips over bijvoorbeeld bijscholingcursussen en helpt me bij het invullen van de subsidieaanvragen. Hij maakte me ook attent op de verkiezing van de beste praktijkopleider eerder dit jaar. Erg prettig om te kunnen terugvallen op Wim, ik hoop dat hij nog lang als bedrijfstakvoorlichter bij OOM blijft werken.’

en Van Spaandonk. Ze hebben nog wel wat praktische tips: ‘Begin bijvoorbeeld eens met het aannemen van een vmbo- stagiair’, zegt Kat. ‘Dan kun je wat ervaring opdoen met het begeleiden van leerlingen, en na het vmbo kun je ze een leerwerk-plek aanbieden.’ Van Spaandonk: ‘Organiseer een open dag, laat zien wat je als bedrijf doet. Informeer ook binnen je eigen netwerk, bijvoorbeeld de voetbal-vereniging. Misschien is er iemand geïnteresseerd in vakantiewerk of een bijbaantje, en wie weet raakt hij of zij dan besmet met het metaalvirus.’ Kat: ‘Als je een school belt, wees dan een beetje vasthoudend. Docenten zijn niet altijd bereikbaar, omdat ze les-geven. Houd vol!’ ‘En hik niet te veel aan tegen de investering’, besluit Van Spaandonk. ‘Realiseer je dat je die terugverdient. Je kunt bovendien gebruikmaken van de Leerwerkbijdrage van OOM en de Subsidieregeling Praktijkleren, en uiteindelijk gaat de leerling zelf ook gewoon geld opleveren.’ ❙

THEMA


U wilt natuurlijk niet zomaar een leerling, maar een leerling met wie u goed uit de voeten kunt. Daarom is het belangrijk om de selectie

zo bewust mogelijk aan te pakken. Dat levert uiteindelijk meer op voor het bedrijf én voor de leerling.

1. Zorg ervoor dat ze je kennenAls jongeren uw bedrijf niet kennen, valt er weinig te selecteren. Om de beste leerlingen te krijgen, moet u veel contact onderhouden met de scholen. Ga regelmatig langs, nodig leerlingen en docenten uit voor een bedrijfsbezoek. En sponsor scholen met materiaal.

2. Laat jongeren weten waarvoor ze bij je terecht kunnenWie de juiste leerlingen op zich af wil krijgen, moet duidelijk maken waarin het bedrijf gespecialiseerd is. Van welke opleidingen kunt u leerlingen gebruiken en wat valt er voor hen te leren?

3. Laat de school een voorselectie doenZorg ervoor dat de school ziet dat u als bedrijf serieus met leerlingen omgaat. Als scholen weten wat voor leerlingen u zoekt en wat u te bieden hebt, zullen ze eerder geschikte kandidaten naar u toe sturen.

4. Het eerste mailtje zegt al veelEen leerling hoeft natuurlijk geen officiële brief te schrijven, maar een eerste email moet wel de nodige informatie bevatten. Van welke school komt iemand, waarom wil hij of zij juist bij u stagelopen? Zit er ook een cv bij de mail?

5. Houd een goed selectiegesprekHet eerste gesprek laat al een indruk van uw bedrijf achter bij leerlingen. Doe het gesprek het liefst samen met iemand van personeelszaken en de praktijkopleider. Geef duidelijke informatie over het bedrijf, het werk, het contract en de begeleiding. Kijk hoe de leerling daarop reageert.

6. Haal informatie uit het gesprekVraag naar iemands zwakke en sterke kanten en naar zijn interesses. Welke keuzes heeft de leerling in zijn of haar opleiding gemaakt? Wat verwacht hij of zij van de leerwerkplek? Waar zit de motivatie? Vertelt hij of zij enthousiast over opleiding of hobby? Is de leerling bereid om te werken, te luisteren en te leren? Heeft hij of zij de website van uw bedrijf al bekeken? Laat motivatie de doorslag geven.

7. Kijk naar de persoonSchat in of een jongere bij uw bedrijf past, nu en ook in de toekomst als mogelijk nieuwe medewerker. De eerste indruk is vaak de beste. Kunt u iemand naar klanten sturen, hoe is hij of zij gekleed, wat is de uitstraling en houding? En hoe zijn de sociale vaardigheden?

8. Geef de leerling tijd om na te denkenZorg ervoor dat de leerling aan het eind van het gesprek een goed overzicht heeft van wat u te bieden hebt en wat u verwacht. Maak duidelijke afspraken over het vervolg. Spreek af op welke termijn er contact is over de beslissing, zowel vanuit u als vanuit de leerling.

9. InformeerBij twijfel over een leerling, is het goed om de coördinator van de school te bellen.

10. Geef iedereen een kansMisschien voelt u dat een leerling wellicht problemen kan gaan opleveren. Dat betekent niet per se dat u er niet aan moet beginnen. Maak wel duidelijke afspraken met de leerling en de begeleider vanuit de school over de procedure bij problemen. Vaak is het namelijk niet te voorspellen: sommige leerlingen vallen in de praktijk tegen, andere doen het juist verbazingwekkend goed op de werkvloer.

(Bron: goc.nl)

Hoe selecteer je de beste leerlingen?

10 praktische tips

CURSISTEN

Maatwerk groeit uit tot vakmanschap

Verspanen leren is één, maar het ook nog kunnen toe-passen op de moderne

machines van een bedrijf is een ander verhaal. Voorheen kwamen leerlingen meestal met weinig tot geen praktijkervaring op de werkplek. De scholingspool brengt daar verandering in. Dit samenwerkingsverband van werkgevers in de metaal-bewerking neemt de opleiding van de leerlingen op zich. Leerlingen gaan twee dagen per week naar school: de ene dag voor theorie en de andere voor de beroepspraktijk-vorming in de scholingspool buiten het leerbedrijf. Daar volgen ze onder intensieve begeleiding een maatwerkprogramma, dat aansluit op het bedrijf waar ze drie dagen per week werken.

Specifiek bijspijkerenLasdocent Ed Groenendijk geeft les aan de scholingspoolleerlingen van het Opleidingsbedrijf Metaal (OBM) Midden Nederland en merkt hoe zinvol dat maatwerk is. ‘Ze leren bij mij de basisvaardig-heden voor lassen, maar als een leerling werkt bij een bedrijf dat veel met roestvrijstaal doet of gespecialiseerd is in MAG-lassen, dan spijker ik hem of haar daar specifiek in bij. Dat maatwerk groeit vervolgens uit tot vakman-schap.’ Vaak komt een verzoek om specifieke scholing ook vanuit het bedrijf. ‘Ze zien dat een leerling erg goed is in

MAG-lassen of in TIG-lassen en wel een niveau hoger aankan. Wij bieden deze talenten een passende opleiding. Dan kun je bijvoorbeeld denken aan foto technisch lassen’, legt Groenendijk uit. Het slagings-percentage bij OBM is negentig procent. Uit onderzoek blijkt dat dit ook geldt voor andere scholingspools. Zij krijgen daarom een hogere Leerwerk-bijdrage van OOM.

Er bovenopMartijn Veldkamp, een van de leerlingen van Groenendijk, is eerstejaars van de bbl-metaal-opleiding die deel uitmaakt van een scholingspool. ‘Ik zit in de topklas, wat betekent dat ik de opleiding in anderhalf jaar doe in plaats van in twee jaar.’ Martijn verwacht dat de scholingspool in de toekomst nuttig kan zijn. ‘Je kunt er terecht als je een probleem hebt op je werk of iets specifieks wilt leren.’ Ook Stan Poelwijk is eerstejaars topklas. Hij merkt dat de scholingspool vooral zorgt voor een soepele communicatie. ‘Ik had mijn VCA-diploma al gehaald, maar mijn werkgever wist dat nog niet. Via de scholingspool was hij daar snel van op de hoogte. Ze zitten er echt bovenop en dat is fijn.’ ❙

Een hoger slagingspercentage, minder uitval van leerlingen en gedreven, vakbekwame werknemers. Mooie doel stellingen, maar hoe realiseer je ze? Scholingspool OBM Midden Nederland is goed op weg.

tekst marloes de moor foto mark van der zouw


CURSISTEN

Maatwerk groeit uit tot vakmanschap Lasdocent Ed Groenendijk te midden van scholingspoolleerlingen uit de eerstejaars topklas van

OBM Midden Nederland; een versnelde bbl-route met niveau 3 als uitstroomniveau. Leerling

Martijn Veldkamp zit naast Ed Groenendijk, Stan Poelwijk is de derde leerling van links.


4x40x

1x


HOE WERKT

HET MODULAIRE, HYBRIDE ENERGIESYSTEEM?

Hoe werkt …

Veel landen in Afrika kampen met een gebrekkig energienetwerk. Stroom wordt er opgewekt met vervuilende, fossiele brandstoffen verslindende generatoren. Booiz Energy uit Meppel ontwikkelt nu een mobiele, duurzame energiecentrale voor de Afrikaanse markt, die bovendien eenvoudig is te vervoeren en op te bouwen.

tekst annemarie vestering illustraties dik klut

BOUWPAKKETIn de container van 11 x 7 meter zit alles wat je nodig hebt om de energiecentrale op te bouwen: veertig daglichtpanelen, vier wind-turbines, een omvormer en een accumulerende opslag. Met de bijgeleverde schematische werktekening, gereedschapsset en schroeven is de montage een eenvoudig karwei.

4x40x

1x


HOE WERKT

HET MODULAIRE, HYBRIDE ENERGIESYSTEEM?

VERMOGEN VAN 10 + 10 KILOWATT De container bevat een accumulerende opslag van 1 m x 2,40 m x 80 cm. De opslag heeft een continuvermogen van 10 kW, plus een piekvermogen van nog eens 10 kW. Handig, want daarmee kun je bijvoorbeeld precies de motor starten van een waterpomp.

HYBRIDE ENERGIESYSTEEMDe daglichtpanelen leveren gelijkstroom, de windturbines leveren wisselstroom. De omvormer verwerkt de gelijkstroom, zet de wisselstroom om in gelijkspanning en geleidt alles naar de opslag.

VERVOERVRIENDELIJK Vervoer is in Afrika lastig te organiseren en erg duur. Om die reden zijn alle producten van Booiz Energy zo verpakt, dat ze zo gemakkelijk mogelijk te vervoeren zijn. De container heeft een standaardmaat, zodat hij per schip en vrachtwagen kan worden vervoerd. De dozen met de daglicht-panelen en de windturbines passen precies op een pallet.

MODULESHet vermogen van de energie centrale kan eenvoudig worden uitgebreid met extra modules daglichtpanelen, windturbines, meerdere omvormers en opslagen.

WATERWINKELBinnenkort gaan er waarschijnlijk enkele energiecentrales naar Burundi, waar ze zullen worden gebruikt als waterwinkel. De containers komen op de boorgaten te staan, zodat die direct zijn beveiligd. Pomp, aftappunt en winkel komen in de containers.


ONDERWIJS

Wow, wat een lokaal!

tekst annemarie vestering foto’s verse beeldwaren

Vandaag is het de beurt aan een groep basis-schoolleerlingen uit groep 8 van de Regenboog. Onder begeleiding van techniekdocent Otto van Dijk mogen ze twee uur werken aan een zelfgekozen opdracht in het nieuwe Techno-promolokaal in Oss. Dit lokaal is in september officieel geopend, om basisschoolleerlingen in de regio en vmbo’ers uit de onderbouw enthousiast te maken voor metaaltechniek. Op deze dinsdagmiddag lijkt dat zeker gelukt. De leerlingen willen het liefst zo snel mogelijk aan de slag met de 3D-printer, CNC-graveermachine, kleine walsjes, zet- en kantbanken, soldeerapparatuur, werkbank en bankgereedschap.

AfgestemdHet Technopromolokaal is een initiatief van Het Hooghuis en Techniek in Oss, dat techniek in het primair en voortgezet onderwijs in Oss wil stimuleren. Ze werken intensief samen met Metaalkracht, een bedrijvenkring van 28 metaalbedrijven in de regio. De aanschaf van de machines en gereedschappen voor het lokaal is zorgvuldig afgestemd met Metaalkracht, op wiens advies ook de CNC-apparatuur in het metaaltechniek-lokaal werd geactualiseerd.

Naamlichtje De belangstelling is groot. Puur via de mond-tot-mondreclame wisten al zestien klassen de weg naar het Technopromolokaal te vinden. Docenten kunnen hun klas

02

03

01

04

Het spiksplinternieuwe Technopromolokaal van vmbo Het Hooghuis in Oss doet precies wat het moet doen. De gebruikers – leerlingen uit groep 8 van de basisschool en de onderbouw van het vmbo – worden voortdurend overvallen door het woweffect.


ONDERWIJS

inschrijven via www.techniekinoss.nl en daar een tijdblok reserveren. Van Dijk stuurt ze vervolgens beelden van vier werkstukken, waaruit de leerlingen kunnen kiezen. In de klas van vandaag is het naam-lichtje favoriet. Met rode wangen snellen kinderen door het promolokaal om hun naambordje te halen, dat door een derde-jaars leerling wordt gegraveerd op een CNC-machine. Anderen zitten geconcen-treerd aan tafel om de elektrische bedrading in hun bordje te zetten. Ze werken zo hard, dat het iedereen lukt om het werkstuk bin-nen twee uur te voltooien. Keitrots gaan ze ermee naar huis.

01 Docent Otto van Dijk. 02 Otto van Dijk: ‘Het metaaltechniek-

lokaal is voor deze groep net een maatje te groot.’ 03 De leerlingen

werken grotendeels zelfstandig. 04 Elektrische bedrading voor

een naambordje. 05 Voor derdejaars leerlingen metaaltechniek

is de begeleiding een vorm van tutorleren. 06 De splinternieuwe

3D-printer is eenvoudig te bedienen. 07 De leerlingen mogen

altijd even kijken in het indrukwekkende metaaltechnieklokaal.

08 Derdejaars leerling metaaltechniek Coen van Buel: ‘Je legt ze

iets uit en ziet ze denken: wow!’ 09 Keitrots gaan de leerlingen

met hun zelfgemaakte werkstuk naar huis.

‘Ze zeggen: ik wil volgend jaar ook naar jullie school!’Otto van Dijk is docent metaaltechniek en smeden, docent natuur en techniek en een van de initiators van het Technopromolokaal

Ben je blij met het Technopromolokaal?‘Jazeker! Het zorgt ervoor dat basisschoolleerlingen eerder in contact komen met techniek. En de vmboleerlingen uit de onderbouw kunnen door de lessen in het Technopromolokaal een gefundeerde keuze maken als ze in het derde jaar moeten bepalen welke richting ze opgaan. Ook de derdejaars metaaltechniek doen er hun voordeel mee, want het is heel leerzaam om de lessen in het Technopromolokaal te begeleiden.’

Hoe vind je het om er les te geven?‘Het is hard werken, met het zweet op de rug. Ik ben erg bevlogen als het gaat om metaaltechniek en breng dat graag over. De leerlingen reageren heel enthousiast. ‘Ik wil volgend jaar ook naar jullie school’, zeggen ze. En de ouders die meekomen als begeleiders zien: techniek op het vmbo is leuk!’

Hoe zorg je ervoor dat het Technopromolokaal actueel blijft?‘We hebben de Commissie Lokaal, met vertegenwoordigers van Techniek in Oss, Metaal kracht en Het Hooghuis. Samen zorgen we ervoor dat het lokaal goed blijft draaien en up to date blijft. Door de intensieve samenwerking met Metaalkracht kunnen we ons onderwijs voortdurend afstemmen op de wensen van het bedrijfsleven. Ook dat is een groot voordeel van dit project.’

05

06

07

08

09

Het Technopromolokaal en de verbetering van de CNCmachines zijn gerealiseerd met de aanjaagpremie; een project waarmee OOM de structurele samenwerking tussen vmbo’s en bedrijven stimuleert.


REPORTAGE

MBO-LEERLING AAN HET

WERK bij De Paauw Kart, Rally en Racing

Aan een goede stageplek komen is niet altijd eenvoudig voor mboleerlingen Engineering. Amber Kieft, derdejaars mbo middenkader Engineering, vond de perfecte plek bij De Paauw Kart, Rally en Racing. ‘Hier is zo veel aandacht

en passie voor het vak!’

tekst marleen kamminga foto’s coen remmelts

‘Zojuist hebben we een Volvo- motor opgetakeld. Veiligheid staat daarbij voorop; je moet goed kijken naar de stabiliteit en de bevestigingen. Deze motor gaat in de revisie; we zijn alvast begonnen met het verwijderen van het vliegwiel. De komende dagen wordt hij verder uit elkaar gehaald en gaan we alle onder-delen schoonmaken. Versleten onderdelen worden vervangen of gerepareerd. Het mooie aan dit bedrijf is dat ze voor alles een oplossing bedenken. Dat moet ook wel, want er wordt hier met karts en oldtimers gewerkt waar-voor niet altijd meer de juiste gereedschappen en onderdelen te krijgen zijn. Die maken ze dan zelf.

Tijdens mijn vorige stage heb ik bijvoorbeeld meegewerkt aan het maken van een veergereedschap. Dat hadden we ontwikkeld om het subframe van een Lancia Fulvia te verwijderen, een auto die in de jaren zestig en zeventig veel is gebruikt in de motorsport. Met het gewone gereedschap lukte dat niet, er kwam te veel spanning op de veer te staan. Mijn leermeester Ben de Paauw en ik hebben daarom een veer-gereedschap gemaakt dat minder spanning zou geven bij het aan-draaien van de ratel. Dat hebben we vervolgens op het subframe gemonteerd, zodat we dat er veilig uit konden halen. Een geweldige klus.’

N a vele vergeefse telefoon-tjes en soms wel heel vreemde afwijzingen

(‘maar… weet je wel dat het hier geen kapsalon is?’) kwam Amber via een docent terecht bij De Paauw Kart, Rally en Racing. Een droomstage, vindt ze. Van juni tot en met december is ze er dagelijks te vinden, nu al voor het tweede achtereenvolgende jaar. En ze leert enorm veel. ‘Ik wil graag zo allround mogelijk worden, dus ik assisteer bij allerlei soorten werkzaamheden’, vertelt Amber. ‘Dat kan hier goed, want dit zijn gespecialiseerde vak-mensen. We werken met oldtimers, race- en rallyauto’s en karts, heel gevarieerd.’

Dinsdag

REPORTAGE


‘ Dit is echt een droomstage’


REPORTAGE

‘Vandaag geen motorenrevisies, maar stellingkasten in elkaar zetten. Op dit moment ben ik onderweg naar het nieuwe, grote bedrijfspand in Schoonhoven. In januari wordt het geopend, dus we zijn druk bezig de verhuizing voor te bereiden. Bijna het hele team is mee: mijn leermeester Ben, zijn vrouw Yvonne die zich vooral bezighoudt met de bedrijfs-voering, lasser Miranda van Middendorp, die gespecialiseerd is in veiligheidskooien en Bens vader Theo. De andere teamleden zijn administratief medewerker Margot Meerbeek en hulp Mark van Zoelen. Met Yvonne had ik destijds mijn sollicitatiegesprek. Ik heb haar meteen eerlijk verteld dat ik niet veel wist van techniek en motorenrevisie. “Dat geeft niet, want je komt hier om dat te

leren”, zei ze. Motoren heb ik altijd leuk gevonden. Mijn vader had een motor, ik vond het fantastisch als ik achterop mocht. Vanwege de verhuizing werk ik soms op de ene, dan weer op de andere locatie. Vorige week hebben we het achtergedeelte van het huidige pand leeggeruimd. Daar stonden fitnesstoestellen die karters gebruikten om buiten het seizoen in conditie te blijven. Die toestellen moesten weg: een groot deel was onbruikbaar geworden vanwege waterschade. We hebben alles op een aanhanger gezet om af te voeren. Dat zag er zo sportief uit dat wij, tot vermaak van voorbijgangers, een showtje gaven op de fitnessbikes. Er wordt hier heel serieus gewerkt, maar ook veel gelachen.’

‘We werken verder aan de Volvo B20-motor. Die komt trouwens uit een boot, niet uit een auto. Daardoor is zo’n motor iets anders geconstrueerd, maar het komt grotendeels op hetzelfde neer.

Ben laat me zien hoe ik deze motor moet demonteren. Hij legt alles heel zorgvuldig uit. We stellen een lijst op van de onderdelen die aan vervanging toe zijn. Als we daarmee klaar zijn, bekijkt Yvonne

Woensdag

Donderdag

Amber en Miranda bekijken de draagarm van een Mazda MX5.

Ben controleert het

schroefdraad van de

tuimelaars.

‘ Prachtig om van een stuk aluminium een onderdeel te maken’


REPORTAGE

‘Normaal gesproken start de werk-dag met koffie en overleg in het kantoor. Daar bespreken we wie wat gaat doen die dag. Maar Ben en zijn vader haalden mij thuis op omdat we gaan schilderen in het nieuwe pand. Volgende week ga ik weer verder met de Volvo-motor; gisteren heb ik de demontage afgerond. Ben leert me allerlei foefjes om bouten los te krijgen. De krukas bijvoorbeeld kreeg ik los met behulp van een ratel met dop, die ik verlengde met een buis zodat er een andere krachtenverdeling op kwam. Dat soort dingen leer je niet uit een boekje, maar juist in de praktijk.

Een van de eerste lessen die ik hier kreeg, was: maak het jezelf makkelijk. Daarmee bedoelen ze: gebruik de juiste gereedschappen, bedenk creatieve oplossingen en als iets niet lukt, roep er dan iemand bij en ga in overleg, samen ben je sterker en slimmer. Ik heb het erg getroffen met deze stage. Terwijl anderen vertellen dat ze als stagiair vooral veel meekijken en gereedschappen aangeven, mag ik onder begeleiding van Ben juist heel veel zelf doen. Wat ik na mijn opleiding ga doen? Dat ligt nog helemaal open, maar ik weet wel: alles wat ik hier leer vind ik even leuk.’

de lijst en maakt ze een kosten-opgave. Dan belt ze de klant. Als die toestemming geeft, gaan we er verder mee aan de slag. Ik kan hier zo veel verschillende dingen doen: draaien, frezen, elektronica, kabelbomen maken, nat en droog stralen in de straal-kast, plaatwerk zetten, buigen of op maat knippen. En ook lassen, maar daar ben ik nog niet aan toe vind ik. Tot nu toe vind ik draai-werk het leukst. Prachtig om

van een stuk aluminium een onderdeel te maken, tot op de honderdste millimeter nauw-keurig. Om een uur of half een is het tijd voor een broodje. In het nieuwe pand is er een kantine, maar nu zitten we nog gewoon in de woning van de familie. Brood en beleg staan klaar, alsof je thuis bent.’

Amber mag de tuimelaars monteren.

Op zoek naar gereedschap voor de Volvo B20-motor.

Over De Paauw Kart, Rally en Racing

Sinds jaar en dag is De Paauw Kart een begrip in de kartwereld. Recreatieve en professionele karters en uitbaters van kartbanen in binnen en buitenland doen een beroep op het Soester bedrijf voor onderdelen, reparaties en begeleiding bij de beoefening van hun sport. Maar niet alleen karters, ook liefhebbers van racing en rally weten het bedrijf te vinden. De afdeling Race/Rally maakt oldtimers klaar voor krachtmetingen op de weg of het circuit. Onderdelen of gereedschappen die niet (meer) verkrijgbaar zijn, maken de vakmensen van De Paauw zelf. Het familiebedrijf heeft drie medewerkers in dienst. Als leerbedrijf laat De Paauw leerlingen met alle aspecten van de bedrijfsvoering kennismaken. Ook klanten ontvangen, inkoop en verkoop en telefoon beantwoorden horen bij het leerproces. De eigen medewerkers krijgen ook de gelegenheid om bij te leren; zo start Miranda van Middendorp binnenkort met de cursus Praktijkopleider.

www.depaauwkartracing.com

Vrijdag


REPORTAGE

‘Vandaag hebben Miranda en ik de motor van een BMW M3 Motorsport gemonteerd. Eerst de oliesproeier en de krukas, toen de zuigers met de drijfstang en de lagers. Bij de eerste zuiger is het nog gemakkelijk om de krukas te draaien, maar daarna wordt het lastiger. De wrijving neemt toe en je hebt weinig houvast. Daarom deden we dat samen. Morgen maken we het af met hulp van Ben. Straks na de verhuizing is mijn tweedejaars stage officieel voorbij, maar ik blijf hier. Bij wijze van uitzondering mag ik mijn derde-jaars stage ook hier doen. In de nieuwe werkplaats is nog veel meer mogelijk. Ik wil bijvoorbeeld nog leren om buizen te buigen voor rolkooien. Die rolkooien vormen de bescherming voor de

bestuurders van race- en rally-auto’s. Ook is er in de nieuwe werkplaats apparatuur om wielen mee uit te lijnen. Daarmee wil ik ook leren werken. Mijn keuze voor metaal was min of meer toeval, hoewel ik altijd wel goed was in de exacte vakken. Op de open dag van het mbo stond ik me destijds een beetje te vervelen bij de presentaties van de zorg-opleiding en de kappersopleiding. Toen zei mijn vader: “Laten we nog even gaan kijken bij Engineering.” Daar was een groepje heel ge concentreerd bezig met een miniatuurlift. Het lukte niet goed en toen gingen ze om tafel om rustig te bespreken hoe ze het konden oplossen. Ik was meteen geboeid en dacht: dit is het.’ ❙

Dinsdag

Gereedschap moet op de juiste plek worden teruggelegd;

alle medewerkers moeten het blindelings kunnen vinden.

Deze motor van een Lancia Fulvia, een klassieke raceauto, wacht op revisie.

‘ Alles wat ik hier leer, vind ik even leuk’


OOM INFO

OOMINFO

‘ Een goed leertraject is in de praktijk niet zo vanzelfsprekend’In de Rotterdamse haven bewegen de

kranen en de schepen in een rustig tempo. ‘Mijn regio bestaat uit 1.300 metaalbedrijven met zo’n 12.000 werknemers’, zegt regiomanager Pieter Langeveld. ‘Scheepsbouw, maintenance maar ook veel verspaningsbedrijven. En er wordt veel internationaal zaken gedaan.’

Ben je hier al lang regiomanager?‘Ooit was ik leraar Nederlands en Frans op een middelbare school. Op een gegeven moment ben ik trainingen gaan geven in het bedrijfsleven en sinds 2009 werk ik bij OOM als regiomanager. De rode draad in mijn loopbaan is mensen stimuleren in hun professionele ontwikkeling.’

Waarom is ontwikkeling belangrijk?‘Om het functioneren van mensen te verbeteren, én om meer betrokkenheid en motivatie te creëren. Het stimuleert bovendien de samenwerking binnen een bedrijf.’

Hoe leren leerlingen in metaalbedrijven?‘Er zijn veel factoren die dit beïnvloeden. Daar doe ik momenteel onderzoek naar. Neem de hoge werkdruk in de bedrijven, of hoe er wordt gecommuniceerd met een leerling, de uitdagingen die een leerling krijgt en hoe het leerplan wordt uitgestippeld. Een goed leertraject is in de praktijk niet zo vanzelfsprekend. Praktijkbegeleiders staan vaak onder hoge werkdruk.’

Heb je veel contact met praktijkbegeleiders?‘Ja, ik spreek hen tijdens bedrijfsbezoeken, maar ook in werkgroepen van het Masterplan ZuidHolland. Dit project, in samenwerking met de brancheorganisaties van de metaal bewerking en de installatiebranche en de zes ROC’s in deze regio, heeft als doel om de beroepsopleidingen opnieuw vast te stellen op basis van input van bedrijven. De praktijkbegeleiders helpen hierbij. Ik vind het geweldig dat zij hiervoor hun kostbare tijd willen vrijmaken.’

tekst en foto rob overmeer

Pieter Langeveldonze regiomanager in rijnmond

Alles over OOM op de volgende pagina’s

WIE WIJ ZIJN | WAT WIJ DOEN | CONTACTGEGEVENS | ONZE REGELINGEN | ONZE SERVICE | MIJNOOM.NL

OOM INFO

Nieuws van OOM


Nieuw bestuur

In 1996 trad André van der Leest toe tot het OOMbestuur. In september droeg hij na negentien jaar zijn taken over aan een jongere generatie. Met pijn in het hart, want ‘het is een fantastische crew’.

Hoe kwam u in het bestuur van OOM terecht?‘In 1996 werd ik beleidssecretaris Onderwijs bij de Koninklijke Metaalunie. In die hoedanigheid werd van mij verwacht dat ik ook zou deelnemen aan het OOMbestuur. Het bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van werkgevers en werknemersorganisaties. Ik vertegenwoordigde de werkgevers, afwisselend in de rol van voorzitter en vicevoorzitter.’

Hoe heeft OOM zich ontwikkeld in de afgelopen 19 jaar?‘Er zijn drie fasen te onderscheiden. In eerste instantie was OOM een egalisatiefonds. Alle bedrijven droegen bij en als werknemers zich wilden bijscholen, konden zij een beroep doen op het fonds. Rond 2005 vond het bestuur dat niet meer voldoende; het wilde opleiding en ontwikkeling stimuleren en de dialoog daarover tussen werkgever en werknemer bevorderen. Vandaar bijvoorbeeld de PTT, die in 2008 werd ingevoerd. De laatste jaren verandert OOM van een stimulerings fonds in een innovatiefonds. Het informeert over nieuwe technologieën en benadrukt hoe belangrijk het is om daarvoor open te staan. Terugkijkend valt op hoe goed OOM erin slaagt zich aan te passen aan de eisen van de tijd.’

Is OOM voor het mkbmetaal nog net zo relevant als 19 jaar geleden?‘Ik denk belangrijker nog. En dat belang neemt alleen maar toe door de snelle technologische ontwikkelingen. Vakmanschap verandert snel. Voor werkgevers en werknemers geldt dat het steeds meer gaat om creativiteit, gekoppeld aan ondernemerschap. Continu bijblijven is daarbij een must, net als een voortdurende dialoog over de strategie van het bedrijf. De rol van OOM is om daarbij de weg te wijzen en de administratieve rompslomp rondom opleiding voor bedrijven zo veel mogelijk te beperken.’

Wat gaat u nu doen?‘Sinds ik in mei ben gestopt als beleidssecretaris Onderwijs, werk ik bij de Metaalunie als manager van Teqnow; hét platform dat de aandacht voor en toepassing van toptechnologie in het industriële mkb vergroot en stimuleert. Een vrij nieuw initiatief, dat nog helemaal uitgebouwd moet worden. Maar dat is wel aan mij besteed. Ik houd van opbouwen, dat doe ik liever dan op de winkel passen.’

André van der Leest verlaat hetOOM-bestuur

Ervaren werknemers hebben een grote meerwaarde voor een bedrijf. Zowel de werkgever als de werknemer hebben er belang bij dat die werk en levenservaring zo goed mogelijk wordt ingezet. In de workshop Ervaring telt worden ervaren medewerkers uitgenodigd om na te denken over hun meerwaarde in de toekomst. Ze staan stil bij de kracht van hun ervaring, hun loopbaan, hun sterke punten en het creëren van een winwinsituatie voor zichzelf en de werkgever.

De workshop Ervaring telt wordt op verschillende data en locaties aangeboden. Kijk op www.oom.nl/activiteiten voor een overzicht. Deelname is gratis.

Ervaring telt

Onlangs zijn er een aantal wijzigingen geweest in de samenstelling van het bestuur van OOM.

Voorzitter de heer R. van den Bergh, namens FNV Metaal

Vicevoorzitterde heer P.M.R.J. Verdurmen, namens Koninklijke Metaalunie

Penningmeestermevrouw J.M. Leenders, namens Koninklijke Metaalunie

Ledenmevrouw A.M. Heij, namens Koninklijke Metaaluniede heer M.H. Hietkamp, namens CNV Vakmensen de heer A. Meeuwissen, namens De Unie

In de emailnieuwsbrief van december stellen we het bestuur aan u voor. Nog niet geabonneerd op onze nieuwsbrief? Schrijf u dan in via wwww.oom.nl/nieuwsbrief.

Voor meer antwoorden kunt u rechtstreeks bellen met de afdeling Vergoedingen van OOM: 0172 - 521 555.

René Boschmedewerker financiële administratie

OOM INFO

De helpdeskIn elk nummer van Metaaljournaal geven we antwoord op de meest gestelde vragen van werkgevers en werknemers aan onze helpdesk.

‘Wie moeten de praktijkovereenkomst (POK) ondertekenen?’


Voets wint OOM-Award Zuid-HollandVoets Tractoren uit HazerswoudeDorp heeft de OOMAward ZuidHolland 2015 gewonnen. Elk jaar reikt OOM deze onder scheiding uit aan het beste leerbedrijf in de regio ZuidHolland.

Een leertegoed van 5.000 euro, een iPad voor het bedrijf en natuurlijk taart. Dat was de prijs voor de winnaar van de OOMAward ZuidHolland; een bedrijf dat een voorbeeld is voor de sector als het gaat om de opleiding en ontwikkeling van medewerkers en de succesvolle begeleiding van leerlingen.

UitzonderlijkEen vakjury nomineerde Verdo Staal constructies uit Bergambacht, Platex Plaat en Constructiewerken uit Maassluis en Voets Tractoren uit HazerswoudeDorp. Initiator van de OOMAward en regiomanager Rijnmond Pieter Langeveld: ‘Alle drie de genomineerden zijn uitzonderlijk actief als het gaat om opleiding en ontwikkeling van de medewerkers, maar Voets Tractoren steekt erbovenuit. Vooral het grote aantal vak inhoudelijke cursussen dat de mede werkers volgen, is opvallend.’

Continu bijscholenDe winnaar werd bekend gemaakt tijdens de jaarver gadering district ZuidHolland van de Koninklijke Metaalunie op 30 september. Mededirecteur Jos Voets: ‘Landbouwmachines veranderen aan de lopende band; wij moeten ons personeel continu bijscholen als we onze service op niveau willen houden. Daar door is vaktech nische cursussen volgen vanzelfsprekend geworden.’

Regiomanager Pieter Langeveld:

‘ Het grote aantal vakinhoudelijke cursussen dat de medewerkers volgen, is opvallend’

‘Hebt u een leerling in dienst? Dan moest u voor hem of haar een praktijkovereenkomst ondertekenen. En u niet alleen; ook de hand tekeningen van de leerling, de school en kenniscentrum Kenteq waren vereist. Sinds 1 augustus 2015 zijn de wettelijke taken van kennis centra echter overgedragen aan de Samenwerkings organisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). Daarmee is de vierde handtekening van een kenniscentrum op de praktijk overeenkomst niet meer verplicht. Een praktijkovereenkomst – ook wel beroepspraktijkovereenkomst genoemd – dient dus alleen te worden ondertekend door de werk gever, de leerling en de school.’

OOM INFO

Onze regelingenin 2016

OOM is het opleidingsfonds van en voor 145.000 werknemers en 15.000 bedrijven in de metaalbewerking. OOM geeft voorlichting en advies over scholing en draagt financieel bij in de kosten daarvan. Dit gebeurt op basis van CAOafspraken die zijn gemaakt door sociale partners in de sector.

OOM wil hoger en beter opgeleid personeel in de metaalbewerking, meer instroom van vakmensen en een aantrekkelijker imago van de sector. OOM wil daarmee dat bedrijven en werknemers beter voorbereid zijn op nieuwe ontwikkelingen en veranderende omstandigheden in de economie en op de (arbeids)markt. Dat doet OOM door veel persoonlijk contact en een klantgerichte, stimulerende aanpak. Daarbij gaat OOM zorgvuldig en transparant om met sectorgelden. De dienstverlening van OOM heeft inmiddels geleid tot bijscholing van 25.000 werknemers, de instroom van 1.900 leerlingen en 7.000 bedrijven die actief bezig zijn met scholing en opleiding.

Wie bestuurt OOM?Het bestuur van OOM bestaat uit vertegen woor digers van werkgevers en werknemersorganisaties; de ‘sociale partners’. De vertegenwoordigers van de werkgevers zijn afkomstig uit de Koninklijke Metaalunie. De werk nemers vertegen woordigers komen uit FNV Metaal, CNV Vakmensen en De Unie.

Contact met OOMVia de regiomanagers en bedrijfstakvoorlichtersOOM vindt het belangrijk om aan wezig te zijn in het land. Daarom zijn er tien regiomanagers en veertig bedrijfstak voorlichters. Zij zijn het aanspreekpunt voor werkgevers en werknemers.

Op het hoofdkantoorPost: Postbus 15, 2390 AA HazerswoudeDorpBezoek: Frankrijklaan 10, 2391 PX HazerswoudeDorpTel: 0172 521 500, Fax: 0172 521 577 Email: [email protected]

Onze medewerkers zijn bereikbaar van ma. t/m vr. van 8.30 17.00 uur.

Op internetwww.oom.nl, www.mijnoom.nl

Vragen over uw aanvraag?Bel direct met onze afdeling Vergoedingen: 0172 521 555

Over OOMIn 2016 kunnen werk gevers en werknemers in de metaalbewerking gebruik maken van financiële bijdragen voor scholing en ontwikkeling.

Persoonlijke trainingstoelage voor werknemersInvesteer in de kennis en het vakmanschap van uw mede werkers. U kunt vooraf een bijdrage aanvragen voor de kosten van een opleiding, training of cursus.

Ontwikkelbudget voor werkgeversInvesteren in het personeelsbeleid van uw bedrijf? Vraag dan vooraf een ontwikkelbudget aan om het personeels beleid van uw bedrijf naar een hoger plan te tillen.

LeerwerkbijdrageAan de slag met een leerling in uw bedrijf? Maak dan gebruik van onze leerwerkbijdrage als tegemoetkoming in de opleidingskosten van een leerling.

Leerwerkbijdrage voor de praktijk opleiderInvesteer in de kennis en het vakmanschap van de praktijkopleider(s) in uw bedrijf. U kunt vooraf een bijdrage aanvragen voor de kosten van een opleiding, training of cursus.

StagebijdrageBiedt u een stageplaats aan een leerling van vmbo, mbo (BOL) of hoger onderwijs? Dan komt u in aanmerking voor onze stagebijdrage.

ErvaringscertificaatEen Ervaringscertificaat (EVC) maakt het vakman schap van uw medewerkers inzichtelijk en kan zelfs diploma’s opleveren. OOM heeft een vergoeding voor EVCprocedures.

JobstartMet onze Jobstartregeling krijgt u een tegemoetkoming in de kosten voor het opleiden en begeleiden van werkloze werkzoekenden en arbeidsgehandicapten.

Kijk voor meer informatie en de exacte voorwaarden van onze regelingen op www.oom.nl/regelingen


Metaaljournaal is een uitgave van het Opleidings en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking (OOM). OOM adviseert over scholing en ontwikkeling van vakmanschap in de metaalbewerking. OOM is de uitvoerings organisatie van sociale partners.

In het fonds zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd:

Vanuit werkgevers: ❚ Koninklijke Metaalunie, Nederlandse

Organisatie van ondernemers in het MKB in de metaal

Vanuit werknemers: ❚ FNV Metaal ❚ CNV Vakmensen❚ De Unie

Na schriftelijke toestemming van OOM is het mogelijk delen uit deze publicatie over te nemen.

ColofonHoofdredactie: Michel Revet

Eindredactie: Annemiek de Gier

Redactiecommissie: Pieter de Bock, May Enning, Wim HellHenk Eshuis en Michel van der Wereld

Redactionele bijdragen: Irene Geerts, Annemiek de Gier, Marleen Kamminga, Carolien Lindeman, Eline Lubberts, Marloes de Moor, Rob Overmeer, Martijntje Smits, Annemarie Vestering en Rijnier Wijland

Fotografie:De Mannen Zonder Pak, Martin Dijkstra, Hans van den Heuvel, Frank Hylkema, Amber Kieft, Rob Overmeer, Verse Beeldwaren, Coen Remmelts en Mark van der Zouw

Illustraties:Dik Klut en Shamrock

Strip:Gerrit de Jager

Bladmanagement:Annemarie Vestering

Grafische vormgeving:Peter Kortleve

Ontwerp, art-direction en productie: Team Hilgersom, Amsterdam

❚ ISSN: 15680959

OOM INFO


Onze regiomanagers vertegenwoordigen OOM in de regio. Bij hen kunt u terecht voor al uw vragen over opleiden en ontwikkelen.

Waarvoor kan ik bij een regiomanager terecht?

NoordHolland Anton Verlaan T 06 519 908 30 E [email protected]

Utrecht, het Gooi, Flevoland, VeluweEvert Polhoud T 06 519 916 59 E [email protected]

GelderlandJohanPeter LeeuwenburgT 06 533 661 48 E [email protected]

Friesland, Groningen en DrentheMichiel JansenT 06 537 624 17 E [email protected]

RijnmondPieter LangeveldT 06 304 112 11E [email protected]

‘ Als u wilt weten wat bepaalde innovaties betekenen voor het opleidingsniveau van uw medewerkers’

‘ Hulp bij het opstarten van een EVCtraject’

‘ Uitleg over het gebruik van de Skillsmanager’

‘ Informatie over de verschillende OOMregelingen’

‘ Begeleiding bij het opstellen van opleidingsplannen’

Overijssel en de Noordoostpolder Jan Abbing T 06 519 908 28 E [email protected]

‘ Tips voor het aannemen en begeleiden van stagiairs en leerlingen’

‘ Vragen over de samenwerking met roc’s’

Zeeland en WestBrabantJet Ruiter T 06 519 908 33 E [email protected]

Rijnstreek en HaaglandenMaarten van het SchipT 06 223 428 85 E [email protected]

Midden en OostBrabant Marcellino Kat T 06 519 908 35 E [email protected]

LimburgPatricia StormsT 06 209 568 03 E [email protected]

‘ Informatie over scholings pools’

‘ Opleidings en ontwikkeladvies op maat’

‘ Het aanbod van work shops en kennisavonden in de regio’

LAATST

Praktijkopleiders Gerwin van der Vaart, Gert Jan Donker en Ben Spierenburg bekijken een van aluminium geklonken P-51K Mustang, tijdens een rondleiding op de praktijkopleidersavond in het Nationaal Militair Museum (NMM) in Soest. Op 5 november kwamen ruim 200 praktijkopleiders naar dit nieuwe museum om hun kennis bij te spijkeren en ervaringen uit te wisselen. De praktijkopleidersavond werd georganiseerd door OBM Midden Nederland, A&O Metalektro, Otib, het Opleidingsbedrijf InstallatieWerk en OOM. - foto frank hylkema


Gespot

3e prijsRanex led werklamp

2e prijsAlcatel Onetouch Boomband activity tracker

HoofdprijsBosch PowerBox bouwradio

WOORDZOEKER


Vul de woordzoeker in op www.metaaljournaal.nl en maak kans op deze Bosch bouwradio. Als je de hoofdprijs niet wint, maak je altijd nog kans op een van de andere prijzen.

Dit zijn de winnaars van de najaarspuzzel

Bosch bladblazer

Stefan Dillingh uit Drouwen

Logitech multimediaspeaker

J. van Velzen uit LeidenWilfred Wagtho uit LelystadSimon Hart uit NieuwerkerkRob Meijer uit ZaandamHarold Bouwman uit Niekerk de Marne Skandia inbussleutelset H. Schapendonk uit DrunenStephan Verstraten uit TerneuzenJ. Troost uit StaphorstM. Reijns uit KloosterzandeJ.A.M. Roij uit TilburgAnja Dekkers uit DrunenHenny van Bruggen uit StrijenPeter van der Borg uit DuivenG.J. van Dijk uit Scherpenzeel P. te Lintelo uit Tiel

De woorden uit de lijst staan kriskras verborgen in het veld met letters. Als je alle woorden uit de lijst in het letterveld hebt door gestreept, vormen de overgebleven letters (in de leesrichting) de oplossing van de puzzel.

Maak de puzzel op www.metaaljournaal.nl en speel mee voor de prijzen!

Direct naar de website

3x

10x

Woordzoeker

T

O

E

N

I

H

C

A

M

D

R

G

R

E

M

T

E

V

R

O

U

W

K

K

E

M

O

O

R

T

S

R

E

A

E

J

T

E

T

B

R

W

K

R

U

L

I

I

S

T

O

O

M

P

K

K

P

E

P

T

C

E

R

R

V

P

O

E

I

N

L

K

O

R

G

L

L

E

G

N

N

D

E

A

S

S

L

A

O

A

N

A

H

N

Z

R

M

K

A

S

T

E

W

A

N

C

I

P

O

T

S

S

R

N

L

A

A

G

E

S

S

C

H

E

E

F

O

B

R

R

R

T

L

S

A

R

R

E

T

M

J

D

A

E

WERKPLAATSMONTAGE

TOVENAARSTAGEPLEK

TECHNOPROMOLASSER

HALFCOSMOS

VLOTKENNIS

PRAKTIJKMOTOR

PLEZIERSCHEEF

DWALENROBOTSTOOM

MACHINETOENPIEK

VROUWKAST

AWARDSTER

STROOMMETERSTERRAS

GLASKRULGANG

retouradres

Postbus 152390 AA Hazerswoudedorp

fijne feestdagen

& een

gelukkig 2016

DE LEERLING - Metaaljournaal 2015.pdf · magazine over werken en leren in de metaalbewerking. |...

Documents

Transcript of DE LEERLING - Metaaljournaal 2015.pdf · magazine over werken en leren in de metaalbewerking. |...