9

1. Erkenning van elkaars emoties en kwaliteiten

In onze arbeidscultuur wordt het tonen van emoties vaak als een

zwaktebod gezien. Maar in een krachtige samenwerking moet er

juist ruimte zijn voor emoties (Blijsie, 2012). Emoties geven intrinsieke

motivatie en beweegredenen weer en hebben een signaalfunctie.

Maar ruimte om emoties te tonen moet van twee kanten komen. In

de praktijk kan het lastig zijn als geen van beiden het ijs breekt. Als

je als leidinggevende je gevoelens uit, is dat een uitnodiging aan je

medewerkers om dat ook te doen. Daarbij is het belangrijk dat je je

emoties zelf kunt reguleren. Het is niet de bedoeling dat je emotioneel

bent op de werkvloer, maar eigen emoties herkennen en durven uiten

is prettig. Je versterkt de samenwerking ook door elkaars kwaliteiten te

erkennen en gebruiken. Waar de één goed is in tactisch en diplomatiek

optreden, heeft de ander talent voor het aangaan van een lastig gesprek.

Wanneer je ieders kwaliteit en talent benut, vergroot je de kans op

succesvolle samenwerking.

2. Wederzijds vertrouwen

Vertrouwen is de basis van iedere vorm van samenwerking (Covey et al,

2008). In een vertrouwensrelatie gaan leidinggevenden en medewerkers

positief met elkaar om, weten ze wat ze aan elkaar hebben en kennen ze

elkaars rol. Om een vertrouwensrelatie in de samenwerking te creëren,

moet je als leidinggevende vertrouwen hebben in je eigen kennis en

kunde. Je bent reflectief, eerlijk tegen jezelf en je kunt schakelen tussen

inhoudelijke zaken en sociale processen. Aan de andere kant geef je

vertrouwen aan je medewerkers en naaste collega’s. Door open te zijn

en medewerkers respectvol te benaderen, zorg je dat het onderlinge

vertrouwen groeit. Je zoekt gezamenlijke belangen en opvattingen en

benoemt openlijk de verschillen. Met deze gezamenlijkheid en diversiteit

bereik je synergie en resultaat. Zo leidt vertrouwen tussen medewerkers

en managers tot win-winsituaties (Covey, 2010).

3. Professionele dialoog

Het derde ingrediënt is de inhoudelijke dialoog met je medewerkers

en je collega’s. Dialoog zorgt ervoor dat je elkaar begrijpt. Je maakt

misverstanden en onderlinge verwachtingen bespreekbaar. Hiervoor

moet je af en toe de tijd nemen om te verwoorden waar je mee bezig

bent. In een goede dialoog geef je elkaar ruimte. Je luistert naar je

mensen, vat samen wat de ander zegt en stelt je oordeel daarover even

uit. Daarna neem je ruimte om je eigen mening weer te geven. De

gezichtspunten mogen van elkaar verschillen en zullen elkaar aanvullen.

Het voeren van een goede dialoog leidt tot wederzijds begrip. Voor

leidinggevenden voelt dit proces soms aan als onnodige vertraging. De

meerwaarde in de praktijk is echter een versnelling in het interactieproces.

Je komt tot verrassende nieuwe inzichten of oplossingen.

4. Afspraken en actie

Belangrijk voor samenwerking is dat alle betrokkenen open zijn over wat

ze hebben afgesproken en wat ze hebben gerealiseerd. Pas dan kun je

meerwaarde uit de samenwerking halen. Als jij je als leidinggevende aan

je belofte houdt, stimuleert dat jouw medewerkers om hun afspraken

ook na te komen. Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat je de

gewenste resultaten helder benoemt en realistische doelen stelt. En wat

is realistisch? Die vraag is altijd belangrijk om te stellen. Het is immers de

bedoeling dat je efficiënt omgaat met je tijd. Iedereen heeft zijn eigen

manier om keuzes te maken en prioriteiten te stellen. Stem gezamenlijk

af welke resultaten haalbaar zijn en vier jullie gezamenlijk behaalde

successen.

Samengevat: speel open kaart!

Krachtige samenwerking vereist dat betrokkenen voor elkaar openstaan.

In samenspel weet je welke uitwerking je op elkaar hebt en probeer

je het beste resultaat te bereiken. Samenwerken betekent dus open

kaart spelen. Om te blijven presteren is het verstandig om af en toe de

manier van samenwerken te evalueren en te bespreken. Wat waren de

successen? Welke gebeurtenissen verliepen minder goed dan gehoopt?

De antwoorden op deze vragen vormen de basis voor een goed vervolg.

Over de auteurs

Klaas Betzema (http://nl.linkedin.com/in/klaasbetzema) werkt bij

KPN Consulting als Lead Consultant en Projectmanager. In zijn werk

is Klaas betrokken bij diverse vormen van samenwerking, zoals

samenwerking binnen teams, samenwerking binnen projecten en ICT

samenwerkingsverbanden. Gunilla Blijsie (http://www.linkedin.com/

pub/gunilla-blijsie/1/6a7/121) werkt bij HRD Support en is arbeid- en

organisatiesociologe. Zij begeleidt leidinggevenden op het terrein van

samenwerken en benutten van talent.

Dagelijks zijn managers en collega’s aan

het samenwerken. Samenwerken klinkt

eenvoudig, maar in de praktijk is niet elk team

vanzelfsprekend een goed geoliede machine.

We geven vier basisingrediënten waarmee je de

samenwerking versterkt.

De kunst van krachtig samenwerken

Literatuur:

• Covey, S. R. (2010). De zeven eigenschappen van effectief leiderschap. Amsterdam: Business Contact

• Covey, S. M.R & Merrill, R. (2008). De snelheid van vertrouwen. Amsterdam: Business Contact

• Blijsie, G. (2012). Speel open kaart. Deventer: Kluwer

door Gunilla Blijsie en Klaas Betzema