DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke...

163
DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR DE RELATIE TUSSEN VERBEELDING, HET GEVOEL VAN ONTBERING EN HET VERLANGEN NAAR PRODUCTEN BIJ CONSUMENTEN. Aantal woorden: 13.183 Sarah Devolder Stamnummer : 000170370493 Promotor: Prof. Dr. Mario Pandelaere Co-promotor: Prof. dr. [email protected] Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van: Master in de handelswetenschappen: commercieel beleid Academiejaar: 2018-2019

Transcript of DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke...

Page 1: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

DE KRACHT VAN VERBEELDING.

EEN EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR

DE RELATIE TUSSEN VERBEELDING,

HET GEVOEL VAN ONTBERING EN

HET VERLANGEN NAAR PRODUCTEN

BIJ CONSUMENTEN. Aantal woorden: 13.183

Sarah Devolder Stamnummer : 000170370493

Promotor: Prof. Dr. Mario Pandelaere

Co-promotor: Prof. dr. [email protected]

Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van: Master in de handelswetenschappen: commercieel beleid Academiejaar: 2018-2019

Page 2: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van
Page 3: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

DE KRACHT VAN VERBEELDING.

EEN EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR

DE RELATIE TUSSEN VERBEELDING,

HET GEVOEL VAN ONTBERING EN

HET VERLANGEN NAAR PRODUCTEN

BIJ CONSUMENTEN. Aantal woorden: 13.183

Sarah Devolder Stamnummer : 000170370493

Promotor: Prof. Dr. Mario Pandelaere

Co-promotor: Prof. dr. [email protected]

Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van: Master in de handelswetenschappen: commercieel beleid Academiejaar: 2018-2019

Page 4: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van
Page 5: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

VERTROUWELIJKHEIDSCLAUSULE

PERMISSION

Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of gereproduceerd

worden, mits bronvermelding.

Naam student

Sarah Devolder

Page 6: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van
Page 7: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

I

VOORWOORD

Deze masterproef is geschreven als gevolg van mijn masteropleiding, met het oog op het behalen van een

masterdiploma. Het eindwerk is het sluitstuk van mijn opleiding Handelswetenschappen met als

afstudeerrichting Commercieel Beleid aan de Universiteit Gent. Van dit voorwoord maak ik graag gebruik

om een aantal personen te bedanken die me hebben bijgestaan om dit werkstuk te verwezenlijken.

Allereerst wil ik graag mijn promotor, Prof. Dr. Mario Pandelaere, en co-promotor, Prof. Dr. Evelynn

Devos, bedanken voor de begeleiding en constructieve feedback tijdens de realisatie van deze

masterproef. Daarnaast wil ik ook graag mijn ouders bedanken die het voor mij mogelijk gemaakt hebben

om deze opleiding te volgen en die me altijd gesteund hebben.

Tot slot gaat mijn dankbaarheid ook uit naar alle participanten die deelnamen aan het onderzoek,

aangezien deze masterproef niet mogelijk was geweest zonder hun enthousiaste medewerking. In het

bijzonder bedank ik Laura Devolder en Niousha Mosalanejad om mij te assisteren tijdens de uitvoering

van mijn experiment.

Page 8: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

II

Page 9: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

III

INHOUDSOPGAVE

INLEIDING ......................................................................................................................................... 1

LITERATUURSTUDIE ........................................................................................................................... 3

HOOFDSTUK 1 VERBEELDING .................................................................................................................... 3

Algemeen .............................................................................................................................................. 3

Mentale beeldverwerking..................................................................................................................... 4

Theoretisch model over de invloed van verbeelding op het verlangen naar consumptiegoederen .... 6

HOOFDSTUK 2 VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN ................................................................... 8

Algemeen .............................................................................................................................................. 8

Het ontstaan van verlangen ................................................................................................................. 9

De toegankelijkheid van verlangen ...................................................................................................... 9

Verschil met impulsieve handelingen ................................................................................................. 10

De drijvende krachten van verlangen ................................................................................................. 11

Cyclus van verlangen .......................................................................................................................... 13

Zelfcontrole ......................................................................................................................................... 15

HOOFDSTUK 3 PSYCHOLOGISCHE ONTBERING ALS VERKLARING VOOR DE INVLOED VAN VERBEELDING

OP HET VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN ............................................................................ 17

Algemeen ............................................................................................................................................ 17

De relatie tussen psychologische ontbering en het verlangen naar consumptiegoederen ............... 17

CONCLUSIE .............................................................................................................................................. 18

METHODOLOGIE ............................................................................................................................. 19

ONDERZOEKSVRAAG EN HYPOTHESES .............................................................................................................. 19

ONDERZOEKSMETHODE ................................................................................................................................ 21

Onderzoeksdesign............................................................................................................................... 21

Condities ............................................................................................................................................. 23

CONCLUSIE ................................................................................................................................................. 23

METING VAN DE CONSTRUCTEN ..................................................................................................................... 24

Afhankelijke variabelen ...................................................................................................................... 24

Mediator ............................................................................................................................................. 24

RESULTATEN ............................................................................................................................................... 25

Steekproefpopulatie ........................................................................................................................... 25

Betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek ............................................................................. 26

Page 10: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

IV

Toetsen hypotheses ............................................................................................................................ 30

Onderzoeksresultaten aan de hand van een gemodereerd mediatie model ..................................... 38

CONCLUSIE ...................................................................................................................................... 40

LITERATUURLIJST ............................................................................................................................ VII

BIJLAGEN ......................................................................................................................................... IV

BIJLAGE 1: VRAGENLIJST ................................................................................................................................ IV

BIJLAGE 2: AFBEELDING STIMULUS TUC MINI SNACKIES ...................................................................................... XX

BIJLAGE 3: AFBEELDING TELSYSTEEM TUC MINI SNACKIES ................................................................................... XX

BIJLAGE 4: CONSUMPTIE TUC MINI SNACKIES .................................................................................................. XXI

BIJLAGE 5: SPSS OUTPUT .......................................................................................................................... XXVI

Page 11: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

V

LIJST VAN FIGUREN

Figuur 1 Advertentie McFlurry ...................................................................................................................... 1

Figuur 2 The Elaborated Intrusion Theory of Motivation ............................................................................. 7

Figuur 3 The cycle of desire......................................................................................................................... 13

Figuur 4 Onderzoeksmodel ......................................................................................................................... 19

Figuur 5 Psychologische ontbering als mediator voor het effect van verbeelde consumptie op verlangen

..................................................................................................................................................................... 33

Figuur 6 Levendigheid van mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en

psychologische ontbering ........................................................................................................................... 34

Figuur 7 Levendigheid mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en

psychologische ontbering ........................................................................................................................... 35

Figuur 8 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en

psychologische ontbering ........................................................................................................................... 36

Figuur 9 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en

psychologische ontbering ........................................................................................................................... 37

Figuur 10 Overzicht onderzoeksresultaten ................................................................................................. 38

LIJST VAN TABELLEN

Tabel 1 Aantal participanten per conditie .................................................................................................. 26

Tabel 2 Weggelaten items visuele verwerkingsstijl .................................................................................... 28

Tabel 3 Overzicht interne consistentie schalen .......................................................................................... 29

Tabel 4 Invloed van verlangen op consumptie ........................................................................................... 32

Page 12: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

VI

Page 13: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

1

INLEIDING

Marketeers nodigen consumenten graag uit om zich de consumptie van aangeboden producten te

verbeelden. Aan de hand van aantrekkelijke beelden sporen marketeers consumenten aan om weg te

dromen bij de gedachte aan hun producten. Ut infra volgt een voorbeeld van een advertentie voor

McFlurry gearomatiseerd ijs dat de internationale fastfoodrestaurantketen McDonald’s distribueert op

de markt. De onderstaande afbeelding presenteert drie aantrekkelijke McFlurry ijsjes en de Engelstalige

slogan op de advertentie luidt als volgt: “Add McFlurry to your summer”. De achtergrond toont eveneens

een hemelsblauwe lucht met in de rechterbovenhoek een zomerse palmboom. De advertentie laat

consumenten wegdromen van een verfrissend ijsje tijdens een hete zomervakantie.

Figuur 1 Advertentie McFlurry

Soortgelijke commerciële activiteiten hebben als doelstelling om consumenten zich de consumptie van

het product te laten verbeelden en op die manier een gevoel van verlangen naar het product bij de

consumenten uit te lokken. Via een welbepaalde strategie nemen marketeers de consumenten mee naar

een verbeelde realiteit waarin het product centraal komt te staan (Petrova & Cialdini, 2008). Hedendaagse

consumenten zijn volgens Daansen (2005) ongevoelig geworden voor lichamelijke prikkels die honger en

saturatie indiceren. De auteur geeft aan dat personen reageren op zowel het visueel zien van voeding

alsook op stimuli met betrekking tot voeding zoals bijvoorbeeld een advertentie. Consumenten zijn dus

enorm vatbaar voor commerciële acties van marketeers. Er zijn echter ongunstige consequenties

verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de

gezondheid van de consumenten in gevaar brengen.

Page 14: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

2

Net zoals in andere geïndustrialiseerde landen vormt overgewicht ook bij Belgische consumenten een

opvallend probleem. In 2013 leed 48 procent van de bevolking aan een overmatig gewicht, waarvan 14

procent zelfs kampte met obesitas (Drieskens, 2014). Deze medische kwellingen brengen bovendien

verwante ziekten met zich mee zoals bijvoorbeeld kanker, hartziekten en diabetes. Overgewicht en

obesitas vormen dus een ernstig gezondheidsprobleem in de hedendaagse maatschappij. Overgewicht

kan toegewezen worden aan de genetische aanleg van personen, maar dit is lang niet de enige oorzaak

van het lijden aan een overmatig gewicht. De belangrijkste oorzaak is wellicht de hedendaagse levensstijl

van de consumenten (Verstraete, 2018). Beleidsmakers, en in het bijzonder marketeers, kunnen aan de

hand van commerciële advertenties bijdragen in de strijd tegen overgewicht en obesitas (Wessels, 2016).

Zo spelen ze een belangrijke rol in het inspireren en aanmoedigen van consumenten om een gezondere

levensstijl te hanteren. Aan de hand van advertenties, die het belang van gezonde voeding benadrukken

en die consumenten aanzetten om zich de consumptie van gezonde voeding te verbeelden, kunnen

gevaarlijke fysieke en psychologische gevolgen vermeden worden. Consumenten die lijden aan een

overmatig gewicht of aan obesitas kunnen zo hun ongezonde inname reduceren en een gezondere

levensstijl realiseren.

Page 15: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

3

LITERATUURSTUDIE

Om een inzicht te verwerven in het verband tussen verbeelding, het gevoel van psychologische ontbering

en het verlangen naar producten bij consumenten, wordt er eerst een overzicht weergegeven van de

bestaande literatuur over verbeelding. Vervolgens wordt er dieper ingegaan op de bestaande theorieën

over het verlangen naar producten bij consumenten. Tot slot wordt het begrip psychologische ontbering

aangekaart als verklaring van de relatie tussen verbeelding en het verlangen naar consumptiegoederen.

HOOFDSTUK 1 VERBEELDING

Algemeen

Het mentaal vermogen is een krachtig element eigen aan het menselijk bestaan. Het stelt een persoon in

staat om een individuele gedachtegang te creëren en gebeurtenissen in de omgeving waar te nemen en

te ervaren. Deze cognitieve mentale denkprocessen worden door Atkinson (2012) samengevat onder de

noemer ‘denken’. Concreet definieert de auteur ‘denken’ als de werking van het intellect of van de rede

van een individu. Een ontwikkeling van de mentale activiteit is verbeelding (Atkinson, 2012). MacInnis en

Price (1987) omschrijven verbeelding als een verwerkingsproces dat zintuiglijke informatie reproduceert

in het geheugen van een individu. Het betreft zintuiglijke informatie, aangezien personen in staat zijn om

waar te nemen en te ervaren dankzij de zintuigen. Vijf zintuigen kunnen onderscheiden worden, namelijk

zicht, smaak, geur, gehoor en tast. Verschillende neurologische onderzoeken hebben reeds bewezen dat

verbeelde en reële zintuiglijke ervaringen dezelfde gebieden van de hersenen activeren (Krishna, 2012).

Op die manier werd bijvoorbeeld bewezen dat het zich verbeelden van klassieke muziek door componist

Ludwig van Beethoven leidde tot de activering van de auditieve cortex (Zatorre & Halpern, 2005) en dat

het zich mentaal voorstellen van chocoladekoekjes leidde tot de activering van de smaak cortex (Rolls,

2005). Deze fysiologische activeringen van neuronen via de zintuigen als gevolg van prikkels, worden

gedefinieerd als ‘sensaties’ (Zimbardo, Johnson, & McCann, 2012). Verbeelding kan dus beschouwd

worden als een perceptuele ervaring of sensatie. De literatuur van Lang (1979) is in overeenstemming

met deze neurologische resultaten. De auteur stelt in zijn onderzoek vast dat verbeelding dezelfde

fysiologische reacties teweegbrengt als reële waarnemingen. De beelden lokken, naargelang de inhoud

ervan, verschillende fysiologische reacties uit zoals bijvoorbeeld een snellere ademhaling, een hogere

hartslag, een galvanische huidreactie, een spierreactie e.d.

Page 16: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

4

Mentale beeldverwerking

Intrusie en cognitieve elaboratie

Een intrusieve gedachte is een denkbeeld dat spontaan en onbewust opduikt in de gedachtegang van een

individu (Kavanagh, Andrade, & May, 2005). Dit type gedachte vereist de onmiddellijke aandacht van het

individu en de persoon ervaart moeilijkheden om de gedachte los te laten. Daarnaast heeft het een sterke

emotionele kracht en motiveert het om tot actie over te gaan. De totstandkoming van intrusieve

gedachten kan worden toegewezen aan factoren uit de externe omgeving. Enerzijds kan een intrusieve

gedachte bijvoorbeeld ontstaan doordat een persoon geconfronteerd wordt met een advertentie zoals

de advertentie van McFlurry gearomatiseerd ijs die werd weergegeven in de inleiding. Anderzijds kan een

intrusieve gedachte ontstaan door fysiologische factoren. In deze omstandigheid ervaart de persoon in

kwestie bijvoorbeeld plots een hogere hartslag wanneer een geliefde in de buurt is.

Wanneer een individu een intrusieve gedachte als positief ervaart en het aangename emoties of een

gevoel van opluchting opwekt, zal het individu geneigd zijn om dieper in te gaan op deze gedachte. Dit

wordt in de literatuur gedefinieerd als cognitieve elaboratie of cognitieve uitwerking (Kavanagh et al.,

2005). Het betreft de diepgaande verwerking van informatie waarbij nieuwe informatie wordt

geïntegreerd met de reeds verworven kennis die is opgeslagen in het langetermijngeheugen van een

individu. Elaboratie geeft met andere woorden de mate weer waarin informatie in het operationeel

geheugen is geïntegreerd met voorafgaande kennisstructuren (MacInnis & Price, 1987). De verwerking

van mentale beelden manifesteert zich op elk niveau van cognitieve elaboratie. Een lager niveau van

elaboratie duidt bijvoorbeeld op een herkenningsreactie van het mentale beeld van een waarneembaar

object, terwijl een hoger niveau van elaboratie indiceert dat er verbanden bestaan tussen de reeds

verworven kennis in het geheugen van een individu en het mentale beeld dat wordt gevormd. MacInnis

en Price (1987) beschouwen bijvoorbeeld cognitieve reacties, denken, het oplossen van problemen en

dagdromen als verwerkingsprocessen die een hoog niveau van cognitieve uitwerking met zich

meebrengen.

Page 17: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5

Ut supra werd reeds aangekaart dat verbeelding perceptuele of zintuiglijke representaties in het

operationeel geheugen teweegbrengt, die op dezelfde manier verwerkt worden als waarnemingen van

externe reële prikkels. Zintuiglijke beelden zijn volgens Kavanagh et al. (2005) belangrijke producten van

intrusie en elaboratie, omdat ze de zintuiglijke en affectieve eigenschappen van het verwerven van het

gewenste object simuleren. Dit is in overeenstemming met de bevindingen van Yuille en Catchpole (1977).

De auteurs constateren dat verbeelding concrete zintuiglijke representaties van gevoelens en

herinneringen omvat. Volgens MacInnis en Price (1987) daarentegen is het de verbeelding en de

cognitieve elaboratie van de mentale beelden, en de reeds verworven kennis in het geheugen van het

individu, die een invloed uitoefenen op de gevoelens of affectieve ervaringen van personen.

MacInnis en Price (1987) beschouwen in hun onderzoek beeldverwerking als een methode om informatie

te verwerken. Dit in tegenstelling tot de literatuur van Abelson (1981) waarin de auteur beeldverwerking

ziet als een kennisstructuur. Om deze vaststelling te verduidelijken hanteert de auteur zijn scripttheorie.

De theorie toont aan dat het gedrag van individuen voornamelijk kan worden gekaderd in kenmerkende

situaties die zich regelmatig manifesteren en die een opeenvolging van gebeurtenissen weerspiegelen.

Voor dit type situaties wordt een schematisch ontwerp of een cognitief script opgesteld dat voor

individuen als vanzelfsprekend wordt beschouwd en dus eenvoudig te volgen is (Anderson, 1983). Denk

bijvoorbeeld aan een schematisch ontwerp voor een restaurantbezoek. Een consument betreedt het

restaurant en krijgt een tafel toegewezen. Vervolgens neemt een ober de bestelling op en even later

wordt het gerecht geserveerd. De maaltijd wordt geconsumeerd, de rekening volgt, de consument rekent

af en verlaat uiteindelijk het restaurant. Dit is een eenvoudig en gestandaardiseerd script dat het principe

van de scripttheorie verduidelijkt. Volgens MacInnis en Price (1987) is het eerder de invulling of de

interpretatie van een ontwerp of script dat verbeelding teweegbrengt en niet het ontwerp of het script

zelf zoals Abelson (1981) beweert.

De literatuur van Smith, Houston en Childers (1984) stemt overeen met Abelson’s (1981) scripttheorie.

De auteurs stellen in hun onderzoek vast dat personen die een script hanteren voor een bepaalde

gebeurtenis, gebruikmaken van hun verbeelding bij het samenstellen van dit script. Deze personen

ervaren een hogere betrokkenheid bij mentale beeldverwerking dan personen die geen script hanteren.

Bovendien zijn de beelden die personen met duidelijk ontwikkelde scripts oproepen aanzienlijk levendiger

dan die van personen zonder ontwikkelde scripts. Dit is wel in overeenstemming met de bevindingen van

MacInnis en Price (1987). Aangezien beeldverwerking volgens de auteurs gebaseerd is op opgeslagen

kennis in het geheugen, hangt de mate waarin personen levendige mentale beelden kunnen oproepen af

van het niveau van kennisontwikkeling van het individu.

Page 18: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

6

Childers, Houston en Heckler (1985) merken op dat het verbeeldingsvermogen van elk individu

verschillend is. Niet iedereen is van nature goed in het oproepen van mentale beelden. De auteurs kaarten

drie belangrijke aspecten aan die van belang zijn bij de beoordeling van het verbeeldingsvermogen van

een persoon. Het eerste aspect is levendigheid van de mentale beelden of de duidelijkheid van de beelden

die een persoon kan oproepen. Ten tweede speelt de mate waarin iemand zelf een mentaal beeld kan

creëren en controleren een rol. Het derde aspect is de mate waarin iemand informatie op een visuele of

een verbale manier verwerkt.

Theoretisch model over de invloed van verbeelding op het verlangen naar consumptiegoederen

Ut supra werd reeds aangetoond dat verbeelding een invloed uitoefent op het consumentengedrag. In

dit onderzoek ligt de focus specifiek op de invloed van verbeelding op het verlangen naar

consumptiegoederen. Belk, Ger, en Askegaard (2003) beschouwen verbeelding als een oorzaak van

verlangen. De auteurs beargumenteren dat de zintuiglijke anticipatie van een product de verbeelding

stimuleert en dit op zijn beurt het verlangen naar het product versterkt. De sensatie en de verbeelding

van consumptiegoederen stimuleren elkaar, waardoor consumenten het verlangen naar de producten

nog sterker ervaren. Deze bevinding sluit aan bij de literatuur van May, Kavanagh en Andrade (2015)

waarin de auteurs opmerken dat verlangens gekarakteriseerd worden door beelden. Enerzijds creëren

beleidsmakers, en in het bijzonder marketeers, verlangens die de consumptie van producten

aanmoedigen (Pease & Ewen, 1976). In dit opzicht zijn het de verschillende commerciële activiteiten die

de consument verleiden. Petrova & Cialdini (2005) suggereren dat beelden een gemakkelijk en

toegankelijk mentaal beeld van de consumptie-ervaring creëren. Anderzijds is het de consument zelf die

zich laat verleiden en besluit dieper in te gaan op intrusieve gedachten. De mate waarin iemand zich zal

verbeelden is dus afhankelijk van de mate waarin iemand zich laat verleiden (Belk et al., 2003).

Kavanagh et al. (2005) ontwikkelden de “Elaborated Intrusion Theory of Desires” om de processen die

verlangens genereren, onderbouwen en bevorderen in kaart te brengen. Deze theorie beschrijft de

bewuste ervaring van verlangen als een cyclus van mentale elaboratie van een eerste intrusieve gedachte.

De Elaborated Intrusion Theory of Desires onderscheidt twee soorten processen. Enerzijds de

automatische associatieve processen en anderzijds de gecontroleerde cognitieve processen. De

automatische associatieve processen verwijzen naar intrusieve gedachten over een gewenste toestand

die onbewust optreden bij een individu. Deze spontane gedachten manifesteren zich in verbale of visuele

beeldfragmenten en hebben slechts een tijdelijk karakter. De gecontroleerde cognitieve processen wijzen

op de zoektocht naar doelgerichte informatie en de bewaring van informatie in het semantisch geheugen

van het individu.

Page 19: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

7

Kavanagh et al. (2005) ontwikkelden een schema om dit principe te verduidelijken. Het schema wordt

weergegeven in figuur 2. De dunne pijlen op de figuur vertegenwoordigen de automatische processen en

de dikke pijlen duiden de gecontroleerde processen aan.

Figuur 2 The Elaborated Intrusion Theory of Motivation

Page 20: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

8

HOOFDSTUK 2 VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN

Algemeen

Verlangen is een affectief beladen cognitieve ervaring waarbij een object of een activiteit gerelateerd aan

genot of verlichting van ongemak centraal staat (Kavanagh et al., 2005). Campbell (1987) definieert het

verlangen van de consument als een toestand van aangenaam ongemak. Belk et al. (2003) beschouwen

verlangen als een krachtige cyclische emotie. Die emotie kan door consumenten ervaren worden als

aangenaam, maar tegelijkertijd ook als onaangenaam of zelfs vervelend.

Het begrip verlangen is niet altijd even eenduidig. Vaak wordt het gevoel van verlangen verward met het

in het bezit willen hebben van een product. Zo omschrijven Hofmann, Baumeister, Förster, & Vohs (2012)

verlangen concreet als het willen hebben van een object of het willen doen van een activiteit.

Participanten uit het onderzoek van Belk et al. (2003) daarentegen geven aan dat het gevoel van verlangen

meer intens, meer diepgaand en krachtiger is dan het gevoel van simpelweg iets willen of wensen om een

behoefte in te vullen. De auteurs opteren ervoor om in hun onderzoek het conceptueel rijker begrip van

verlangen te hanteren om het consumentengedrag te bestuderen. Het gevoel van verlangen moet

daarnaast ook onderscheiden worden van het begrip hunkeren. Hunkeren ontstaat als een reactie op

lichamelijke behoeften en is daarom biologisch functioneel. 31 procent van de participanten uit het

onderzoek van Hill, Weaver, en Blundell (1991) gaat niet akkoord met de stelling dat een sterke drang of

een sterk verlangen naar een product hetzelfde gevoel teweegbrengt als hunkeren naar het product. De

participanten geven aan dat hunkeren een sterker en meer hardnekkig gevoel opwekt dat bovendien

moeilijker is om te weerstaan dan louter een gevoel van een sterke drang naar een product. Bovendien

wordt hunkeren vaak geassocieerd met specifieke voedingsproducten, terwijl een sterke drang geplaatst

kan worden in een ruimere context. Kavanagh et al. (2005) maken in hun onderzoek geen specifiek

onderscheid tussen de begrippen verlangen en hunkeren.

Uit de resultaten van het onderzoek van Hofmann et al. (2012) blijkt dat de meest voorkomende

gevoelens van verlangen geassocieerd kunnen worden met fundamentele lichamelijke behoeften. De

auteurs concluderen dat het gevoel van verlangen naar voedingsproducten het meest frequent wordt

ervaren door personen. 28,1 procent van de participanten uit het onderzoek geeft aan te verlangen naar

voeding. Deze resultaten zijn in lijn met de resultaten van het onderzoek van Belk et al. (2003). In het

onderzoek van de auteurs werden de participanten verzocht om een projectieve oefening uit te voeren

waarin ze hun visie omtrent verlangen dienden te illustreren aan de hand van een collage. Voeding kwam

ook in dit onderzoek herhaaldelijk naar voren als object van verlangen.

Page 21: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

9

Het ontstaan van verlangen

Verlangen wordt volgens Polivy, Coleman, en Herman (2005) afgeleid uit de consumptie van een product.

Hoe meer een product wordt verbruikt, hoe meer naar het product verlangd zal worden en omgekeerd.

De auteurs veronderstellen dat het gaat om een vicieuze cirkel, ookal werd verlangen niet expliciet

gemeten in het onderzoek. Dit toont aan dat consumptiemetingen an sich dus niet volstaan om de drang

of de motivatie van consumenten te meten. Volgens Belk et al. (2003) daarentegen ontstaat het verlangen

van consumenten naar producten uit een combinatie van de verbeelding van consumptiegoederen en

sociale situationele contexten. De verbeelding van en het verlangen naar consumptiegoederen wekt een

intrigerend gevoel op bij consumenten. Het gevoel van verlangen ontstaat volgens Hofmann et al. (2012)

uit de interactie tussen veranderende omstandigheden in de externe omgeving en de interne behoeften

van het individu. Aan de hand van een voobeeld wordt dit principe verduidelijkt. Een persoon is aanwezig

op het werk en het is bijna middagpauze. Een aantal collega’s zijn reeds een belegd broodje gaan afhalen

of zijn hun lunch aan het voorbereiden op kantoor. Dit is een omstandigheid in de externe omgeving van

het individu. Dergelijke factoren geven een sociaal karakter aan de situatie. Daarnaast heeft de persoon

in kwestie een hongergevoel gekregen. Dit is een veranderende omstandigheid in de interne behoeften

van het individu. De interactie tussen deze twee factoren lokt een gevoel van verlangen uit naar voeding

bij de persoon. Het gevoel van verlangen ontstaat volgens Belk et al. (2003) niet bewust. Het is een

onverwachts gevoel dat niet te verklaren valt en vaak gepaard gaat met irrationaliteit. Dit in tegenstelling

tot de literatuur van Kavanagh et al. (2005) waarin de auteurs verlangen wel beschouwen als een bewuste

drang om te voldoen aan een behoefte.

De toegankelijkheid van verlangen

Belk et al. (2003) stellen in hun onderzoek vast dat verlangen door bijna alle participanten als een

vertrouwde emotie wordt ervaren. De resultaten van hun onderzoek tonen aan dat het intense gevoel

van verlangen voor de participanten als iets heel tastbaars aanvoelt. Voornamelijk halen de participanten

het aangename lichamelijke gevoel van verlangen aan wanneer hen gevraagd werd om hun specifieke

ervaringen met verlangens te delen. Het gevoel dat binnendringt in hun bestaan, en dus ook in hun

lichaam, en hun bewustzijn fixeert op het gewenste object. De participanten motiveren hun ervaringen

met uitspraken zoals “Je kun het over je hele lichaam voelen.” of “Ik wilde het zo graag dat ik het kon

proeven!”. Dergelijke uitspraken indiceren lichamelijke gevoelens. De auteurs concluderen aan de hand

van deze resultaten dat niet alleen verbeelding, maar ook de combinatie van verbeelding en lichamelijke

gevoelens, een invloed uitoefenen op het gevoel van verlangen.

Page 22: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

10

Het intense, lichamelijke en fantasierijke gevoel van verlangen wordt in het onderzoek van Belk et al.

(2003) echter niet voor elke participant in dezelfde mate ervaren. De bevindingen tonen aan dat het

gepassioneerde gevoel van verlangen beschikbaar is, maar niet noodzakelijkerwijs voor iedereen

toegankelijk is. Uit de resultaten blijkt dat sommige oudere Turkse participanten met een lager inkomen

hun verlangens niet tegemoet kunnen komen. Sommige van hen reageren zelfs verbijsterd op de vragen

omtrent verlangen en kunnen het gevoel ook niet thuisbrengen. Deze participanten beschouwen

verlangen als iets wat enkel toegankelijk is voor mensen die leven in een moderne maatschappij. De focus

ligt bij hen teveel op de onmogelijkheid om hun dromen te realiseren of waar te maken. Hun prioriteiten

liggen in de eerste plaats bij het onderhouden van hun gezin. Dit wijst op een eerder pragmatische

houding ten opzichte van het verlangen van consumenten omwille van de financiële, familiale of sociale

beperkingen die de participanten ondervinden. Dergelijke verlangens zijn louter gebaseerd op het

functionele aspect ervan en worden dus als utilitair gekenmerkt. In Turkije speelt de geloofsovertuiging

van de participanten hierin een rol. De mentaliteit die er heerst, is gebaseerd op het Islamitisch denkbeeld

van de wil van God en op het traditionele culturele belang van het gezin, waardoor de vrije wil en de

keuzes van het individu bijzaak worden. Dit in tegenstelling tot de moderne Westerse maatschappij waar

de focus wel hoofdzakelijk ligt op de individuele zelfontwikkeling van de mens. Westerse culturen worden

meer gekenmerkt door hedonistische verlangens in plaats van utilitaire verlangens. Dit betekent dat

Westerse consumenten zich vaker laten leiden, en verleiden, door de gevoelsmatige aspecten van

producten. Bovendien hechten ze groot belang aan plezier en genot. De jongere moderne Turkse

generatie ervaart, ondanks hun laag inkomen, wel individuele verlangens. Het gevoel van verlangen is

meer toegankelijk voor hen, maar niet in sterke mate. Dit wijst erop dat het gevoel van verlangen nog

steeds een onafhankelijke wil en keuzevrijheid vereist. Deze resultaten zijn in lijn met de opvattingen van

filosoof en socioloog Julien Freund. Freund (1971) beweert dat verlangen enige vorm van subjectiviteit

met zich meebrengt en dat keuzevrijheid een vormvereiste is om het gevoel van verlangen toegankelijk

te maken en te kunnen ervaren. Volgens Belk et al. (2003) beïnvloedt deze moderne subjectiviteit het

menselijk potentieel van verlangen naar consumptiegoederen.

Verschil met impulsieve handelingen

Rook (1987) definieert in zijn onderzoek impulsaankopen als een abrupte, krachtige en volhardende drang

om een product onmiddellijk aan te kopen. Impulsieve handelingen zijn hedonistisch complex en

stimuleren bijgevolg emotionele conflicten. Daarnaast schenken consumenten bij impulsaankopen

minder aandacht aan de gevolgen van hun handelingen. Enerzijds kunnen impulsieve handelingen worden

toegewezen aan het gevoel van verlangen dat personen ervaren. Anderzijds worden de plotselinge

impulsen, die kenmerkend zijn voor dergelijke aankopen, geacht om onmiddellijk te worden vervuld.

Page 23: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

11

De drijvende krachten van verlangen

Behoefte aan verandering

Belk et al. (2003) stellen in hun onderzoek vast dat voor sommige participanten een fundamentele

aantrekkingskracht van het gevoel van verlangen ligt in de mogelijkheid om te ontsnappen aan de

werkelijkheid of om een verandering van de werkelijke situatie teweeg te brengen. Dit wijst op de

transformerende kracht van verlangen en van het gewenste object. Behoefte aan verandering vormt dus

een eerste drijvende kracht in de totstandkoming van verlangen.

De behoefte aan verandering manifesteert zich op verschillende manieren. Enerzijds kunnen personen

gevoelens van heimwee ervaren naar vreugdevolle momenten uit het verleden. Belk et al. (2003)

concluderen in hun onderzoek dat participanten vaak geneigd zijn om een beeld of een herinnering uit

het verleden terug op te halen. Deze situaties worden vaak geassocieerd met positieve herinneringen uit

de kindertijd. Deze bevinding stemt overeen met het soort verlangen dat Stewart (1984) omschrijft als

nostalgie. Andere participanten geven aan dat ze vaak films en boeken raadplegen om het gevoel van

verlangen op te wekken. Het doel bij deze participanten is om te ontsnappen naar een andere

werkelijkheid, meer bepaald een andere werkelijkheid die beter aanvoelt dan het dagelijkse leven dat

vaak als monotoon en routinematig ervaren wordt. Een aantal voorbeelden van gewenste objecten die

worden aangehaald door participanten in het onderzoek, zijn reizen naar exotische bestemmingen,

verblijven in het buitenland en in het bezit zijn van een eigen appartement in tegenstelling tot het

inwonen in de ouderlijke woning (Belk et al., 2003). Bovendien stellen de auteurs een opmerkelijk verschil

vast tussen enerzijds de Turkse participanten en anderzijds de Deense en Amerikaanse participanten in

het ervaren van het verlangen naar verandering. Turkse participanten geven aan dat ze verlangen naar

meer complexiteit, namelijk een meer beschaafd bestaan. Het stadsleven in grote Westerse steden lijkt

voor hen heel verleidelijk. Omgekeerd geven Deense en Amerikaanse participanten aan op zoek te zijn

naar een meer eenvoudig en simplistisch bestaan, weg van elke vorm van beschaving en hedendaagse

technologie.

Page 24: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

12

Behoefte aan socialiteit

Een tweede drijvende kracht van verlangen die resulteerde uit het onderzoek van Belk et al. (2003) zijn

interpersoonlijke relaties. Personen hechten enorm veel belang aan de reacties van mensen uit hun

omgeving. Ze verlangen ernaar om geapprecieerd en geliefd te worden door anderen. Het doel van

verlangen in deze context is om sociale relaties te helpen opbouwen en onderhouden. De ervaringen die

personen kunnen delen met anderen worden vaak aangekaart door de participanten in het onderzoek.

De auteurs benadrukken dat deze onderliggende innerlijke motivatie van verlangen uiteindelijk van

sociale aard is. Het gaat dus niet specifiek om het gewenste object zelf, maar eerder om het zich kunnen

identificeren met anderen.

Deze eigenschap van verlangen manifesteert zich bovendien in wat Girard (1977) omschrijft als mimetisch

verlangen. De antropologische filosoof veronderstelt dat imitatie weinig te maken heeft met het kopiëren

van wat andere personen bezitten en eerder betrekking heeft op het kopiëren van wat anderen

verlangen, vandaar het begrip mimetisch verlangen. Personen imiteren anderen enerzijds om meer op

hen te kunnen lijken en anderzijds om hun jaloersheid te kunnen onderdrukken. Verschillende motivaties

kunnen dus aan de basis liggen om het mimetisch verlangen te verklaren. Geïnteresseerde lezers kunnen

Girard opzoeken om zich verder te informeren.

Afstand en ontoegankelijkheid

Het gevoel van verlangen wordt daarnaast versterkt naargelang de moeilijkheid of onwaarschijnlijkheid

om het gewenste object te verkrijgen. Factoren die een invloed uitoefenen op de afstand tussen de

consument en het gewenste object zijn volgens Belk et al. (2003) financiële beperkingen, bezwaren van

familieleden, vereiste inspanningen en vereiste opofferingen. De algemene regel die de auteurs aanhalen

is dat hoe moeilijker het is om een object te verkrijgen, hoe groter het verlangen naar dit gewenste object.

De afstand tussen de consument en het gewenste object vergroot het intense gevoel van verlangen. Dit

zorgt er bovendien voor dat consumenten meer zullen elaboreren op hun verbeelde gedachten omtrent

het object. Volgens de auteurs houdt afstand het gevoel van verlangen in leven, maar enkel zolang er

hoop is. Afstand an sich werkt niet motiverend als er geen hoop is om de gewenste objecten na te streven.

Het onderzoek wees bovendien op een cultureel verschil. Zo ervaren Turkse participanten een grotere

afstand tot de gewenste objecten dan Amerikanen. De auteurs concluderen dat Turken met een lager

inkomen minder hoop hebben en dus ook een minder groot gevoel van verlangen ervaren.

Page 25: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

13

Cyclus van verlangen

Belk et al. (2003) hanteren in hun onderzoek een model om de zogenaamde cyclus van verlangen te

illustreren. De cyclus bestaat uit een introductiefase, een acquisitiefase en een herintroductiefase van

verlangen. Het model is weergegeven in figuur 3. Het object van verlangen ontwikkelt zich vanuit de

verbeelding van een persoon en bakent zich af tussen twee velden, namelijk verleiding en moraliteit.

Enerzijds wordt het object van verlangen begrensd door de lichamelijke en fantasierijke ervaring van

verlangen en anderzijds door de verwachte sociale gevolgen gekoppeld aan het object van verlangen.

Figuur 3 The cycle of desire

Page 26: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

14

Zoals ut supra reeds aangekaart werd, ontstaat en stabiliseert het gevoel van verlangen zich in de

verbeelding van een persoon. Om het gevoel van verlangen te versterken, kunnen consumenten

grondiger en uitvoeriger inspelen op hun verbeelde gedachten. Volgens Belk et al. (2003) hebben

consumenten de keuze om hier een actieve rol in op te nemen en zich te laten verleiden. Consumenten

blijven langer stilstaan bij de gewenste objecten, elaboreren en intensiveren hun gevoelens en gedachten

ten opzichte van het gewenste object. Dit is de eerste fase, namelijk de introductiefase. Eenmaal

consumenten het gewenste object in hun bezit krijgen, neemt het gevoel van verlangen snel en sterk af.

Dit is de tweede fase, namelijk de acquisitiefase. In deze fase verliest het verworven object zijn vermogen

om een object van verlangen te blijven. In een moderne maatschappij uit de invulling van het gewenste

object zich vaak in consumptie. Het genot dat ontstaat tijdens het verwerven van een gewenst object is

slechts van korte duur en resulteert snel in negatieve gevoelens van verveling, teleurstelling of routine.

Bovendien ontstaat er op dat moment ook een gevoel van leegte door de verdwijning van het gevoel van

verlangen. Deze gevoelens houden volgens Belk et al. (2003) aan totdat de consument zijn of haar zinnen

op een ander object zet en er een nieuw centraal object van verlangen opduikt. Dit is de laatste fase,

namelijk de herintroductiefase. Deze omschrijving van de cyclus van verlangen is in overeenstemming

met wat Campbell (1987) beschouwd als de geest van de moderne consumptie die consumenten

aanspoort om telkens opnieuw op zoek te gaan naar consumptiegenot.

Het is duidelijk dat het gevoel van verlangen als positiever wordt ervaren in de anticipatie van het

gewenste object, dan wanneer het object effectief verworven wordt. Een uitzondering op deze regel is

dat het gevoel van verlangen naar bepaalde ervaringen telkens hernieuwd kan worden (Belk et al., 2003).

Dit is zo in bepaalde situationele contexten zoals bijvoorbeeld het verlangen naar het weekend en

vakanties of naar een restaurantbezoek in het favoriete restaurant van de consument. Hier blijft de

ervaring een object van voortdurend hernieuwbaar verlangen. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor sigaretten

en andere verslavende middelen. In deze context blijft het verlangen bestaan door de invulling ervan en

het verlangen om het genot te herhalen en niet door de negatieve gevoelens die opduiken na het

verwerven van het object. Deze vaststelling wijkt dan terug af van de bevinding van Campbell (1987).

Page 27: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

15

Het gevoel van verlangen, gekoppeld aan de kans om het verlangen te realiseren, creëert een staat van

verwachting of anticipatie op de invulling van het verlangen, die als aangenaam ervaren wordt door

consumenten (Belk et al., 2003). Wanneer er weinig tot geen kans bestaat dat het verlangen zal worden

ingevuld, verdwijnt het hoopvolle gevoel en resulteert het in negatieve gevoelens. Consumenten voelen

zich verloren, depressief, ontmoedigd, teleurgesteld en blijven gekwetst en verbitterd achter. Het gevoel

van hoop en het anticiperen op het verwerven van een gewenst object zijn twee verschillende begrippen.

Beide gevoelens kunnen als aangenaam ervaren worden. Anticipatie bevat enige vorm van zekerheid dat

het verlangen zal worden ingevuld en het gewenste object dus verworven zal worden (Loewenstein,

1987). Dit in tegenstelling tot het gevoel van hoop. Maar net zoals er geen kans bestaat dat het gewenste

object zal worden verworven, het gevoel van hoop tenietdoet, zal ook de zekerheid dat het object zal

worden verworven, het gevoel van hoop doen verdwijnen.

Zelfcontrole

Het gevoel van verlangen kan ook een negatieve connotatie toegewezen krijgen. Het nastreven van

sommige verlangens wordt in deze context beschouwd als zijnde immoreel (Belk et al., 2003). Sommige

verlangens die worden ervaren door participanten worden onderdrukt, omdat ze ingaan tegen de sociaal

en fysiek wenselijke gedragingen en gewoonten in de moderne maatschappij. Enerzijds speelt hier het

oordeel van anderen een belangrijke rol. Dit betekent dat personen bepaalde verlangens bewust niet

nastreven, omdat ze door anderen niet beschouwd willen worden als zwak, toegeeflijk of immoreel.

Anderzijds is ook het fysieke gevaar van belang. Personen ervaren angst om bijvoorbeeld toe te geven

aan ongezonde voedingsgewoonten of aan verslavingen. Dergelijke aangelegenheden worden in de

hedendaagse maatschappij weinig getolereerd. Het bewust niet nastreven van deze verlangens, uit angst

om niet geaccepteerd te worden door de omgeving, is wat Belk et al. (2003) samenbrengen onder de

noemer zelfcontrole of zelfbeheersing. Zelfcontrole, zoals Hoch en Loewenstein (1991) het definiëren,

bestaat uit inspanningen van de consument om inconsequent gedrag te vermijden of te weerstaan.

Page 28: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

16

Onder zelfcontrole of zelfbeheersing, kunnen drie zaken onderscheiden worden. Ten eerste worden de

morele gevoelens, die voortvloeien uit de immoraliteit van verlangen, beschouwd als een

onevenwichtigheid en daarnaast ook als een gebrek aan controle. Dit wordt in het onderzoek van Belk et

al. (2003) voornamelijk ervaren door de Deense en Turkse participanten. In dit geval wordt verlangen

opgevat als een wilde en onbeheersbare emotie. Deze krachtige emotie kan worden toegewezen aan het

preculturele dierlijke instinct eigen aan het menselijk bestaan, dat er in deze context voor zorgt dat

personen moeite ondervinden met het onderdrukken van hun verlangens. Ten tweede omschrijven de

Amerikaanse participanten de morele gevoelens eerder als zondes en schuldgevoelens. De Amerikaanse

vrouwelijke participanten in het onderzoek beschouwen hun verlangens naar bijvoorbeeld desserts,

chocolade, seks en alcohol als zondes en creëren hierbij een sterk schuldgevoel. Ten derde wordt in het

onderzoek van Belk et al. (2003) vaak verwezen naar de term verslaving wanneer het ging over het niet

kunnen controleren van verlangens. De term verslaving wordt vaak gebruikt als een excuus om toch te

kunnen bezwijken aan verboden verlangens. Voorbeelden zijn roken, alcohol of gokken. Zowel Deense als

Turkse participanten beschouwen de term verslaving als een sterke culturele beperking op het gevoel van

verlangen. De participanten in het onderzoek die in staat zijn om hun verlangens te onderdrukken,

ontkennen deze verlangens weliswaar niet. Zoals eerder werd aangehaald, zijn zowel de moraliteit van

verlangen als de discipline van het ondrukken ervan, van sociale aard. Mensen streven er immers naar

om enige consistentie in hun gedrag te vertonen naar de buitenwereld toe.

De strijd tussen verlangen en de wilskracht om het gevoel van verlangen te onderdrukken, bepaalt het

vermogen van een persoon om zelfcontrole in stand te houden (Hoch & Loewenstein, 1991). Hoch en

Loewenstein (1991) onderscheiden in hun onderzoek twee verschillende strategieën die personen

kunnen toepassen om hun verlangens te beheren en te weerstaan. De auteurs refereren naar de twee

strategieën als zijnde zelfcontrolestrategieën. De eerste strategie betreft de directe reductie van het

gevoel van verlangen. Directe reductie van verlangen kan verwezenlijkt worden door de oriëntatiepunten

te manipuleren om op die manier opkomende gevoelens van verlangen terug te neutraliseren. Dit kan

aan de hand van drie verschillende technieken, namelijk vermijden, uitstellen en afleiden, en vervangen.

De tweede strategie slaat op de overwinning van verlangen door wilskracht. In plaats van het gevoel van

verlangen te reduceren, hanteert deze strategie technieken om verlangens te overwinnen. Dit is

tegenstrijdig met het rationele keuzeperspectief dat aantoont dat personen ernaar streven om verlangens

te vervullen, eerder dan ze te overwinnen. Het is in deze tweede strategie dat de strijd tussen verlangen

en wilskracht zich manifesteert. Dit resulteert in intrapersoonlijke conflicten die worden ervaren door een

persoon. De doelstelling van de op wilskracht gebaseerde strategie is om het eigen gedrag te reguleren

op dezelfde manier zoals personen anderen hun gedrag proberen te beïnvloeden.

Page 29: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

17

HOOFDSTUK 3 PSYCHOLOGISCHE ONTBERING ALS VERKLARING VOOR DE INVLOED VAN

VERBEELDING OP HET VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN

Algemeen

De verbeelde consumptie van een gewenst object, alsook de anticipatie op de verwerving ervan, is voor

consumenten vaak een aangename ervaring (Kavanagh et al., 2005). Consumenten elaboreren op een

intrusieve gedachte en ze stellen zich mentaal voor hoe het zou zijn om het gewenste object in het bezit

te krijgen. Als het verlangen daarentegen niet kan worden bevredigd, brengt de cognitieve ervaring een

onaangenaam gevoel teweeg. Het onaangename gevoel ontstaat, omdat er een conflicttoestand optreedt

tussen de huidige staat van het niet in het bezit hebben van het gewenste object en de wenselijke staat

van het werkelijk verkrijgen en vervolgens bezitten van het object (May, Andrade, Kavanagh, &

Hetherington, 2012). De persoon in kwestie ervaart op dat moment een gevoel van psychologische

tekortkoming van het gewenste object (Kavanagh et al., 2005; Hoch & Loewenstein, 1991).

De relatie tussen psychologische ontbering en het verlangen naar consumptiegoederen

Ontbering van een object, zowel fysiek als psychologisch, is volgens Polivy et al. (2005) een oorzaak van

verlangen. Dit sluit aan bij de literatuur van Kavanagh et al. (2005) waarin de auteurs beweren dat een

staat van ontbering van een product, verlangens genereren naar dit product. Polivy et al. (2005)

onderzochten de relatie tussen het gevoel van ontbering van voedingsproducten en de consumptie van

en het hunkeren naar deze producten. Het begrip hunkeren definiëren de auteurs als een sterk gevoel

van intens verlangen. Vooraleer de participanten deelnamen aan het experiment, mochten ze een week

lang een product niet consumeren. De auteurs hanteerden in hun onderzoek drie verschillende condities.

Ofwel werden de participanten een week lang ontbeert van chocolade, ofwel van vanille, ofwel werden

ze helemaal niet ontbeerd van een product. Uit de resultaten blijkt dat de participanten die ontbeerd

werden van een product een sterker gevoel van hunkeren naar voedingsproducten ervaarden dan de

participanten die helemaal niet ontbeerd werden. Bovendien hadden de ontbeerde participanten meer

kans om het ontbeerde product te consumeren zodra het terug ter beschikking was.

Page 30: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

18

De frustratie van de ontbering van een aantrekkelijk product, kan de wenselijkheid van het product

verhogen en kan bijgevolg leiden tot overconsumptie van het product zodra het terug beschikbaar wordt.

Polivy et al. (2005) merken op dat psychologische ontbering een factor kan zijn die bijdraagt aan het

gedrag van mensen die ontbeerd worden en bijgevolg dus ook aan overgewicht en obesitas. Volgens de

auteurs kan het gevoel van ontbering van een product enkel meer verlangen opwekken naar het product,

als het product voldoet aan twee voorwaarden. Enerzijds moet het product gewenst zijn bij de

consumenten en anderzijds mag het product niet eenvoudig te vervangen zijn. Dit staat in contrast met

de literatuur van Hill et al. (1991) waarin de auteurs het gevoel van ontbering van voedingsproducten niet

als een noodzakelijke voorwaarde beschouwen om te kunnen verlangen naar het product.

CONCLUSIE

Aan de hand van bovenstaande literatuurstudie kan er geconcludeerd worden dat verbeelde gedachten

en gevoelens omtrent een product, het verlangen naar dit product stimuleren (Belk et al., 2003). In deze

masterproef wordt dit verband nader bestudeerd en wordt er onderzocht of het gevoel van

psychologische ontbering van een product aan de basis zou kunnen liggen van de relatie tussen verbeelde

consumptie van het product en het verlangen naar dit product. Om deze relatie accurater te bestuderen,

wordt de invloed van factoren zoals honger, terughoudendheid van eten en productvoorkeur

uitgeschakeld. Uit de literatuur blijkt bovendien dat factoren, zoals de levendigheid van de mentale

beelden die een persoon kan oproepen alsook de mate waarin een persoon informatie op een visuele

manier verwerkt, het verbeeldingsvermogen van een persoon in kaart brengen (Childers et al., 1985). In

dit onderzoek wordt nagegaan of deze factoren de relatie tussen verbeelde consumptie en het gevoel van

psychologische ontbering kunnen veranderen. Bovendien wordt ook nagegaan of het verlangen naar een

product effectief leidt tot meer consumptie van dit product.

Page 31: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

19

METHODOLOGIE

Onderzoeksvraag en hypotheses

Het hoofddoel van dit onderzoek is om de relatie tussen verbeelde consumptie, psychologische ontbering

en het verlangen naar producten bij consumenten nader te bestuderen. De onderzoeksvraag in deze

masterproef luidt dan ook als volgt: “Resulteert de verbeelding van het consumeren van een product in

een groter gevoel van psychologische ontbering, en leidt dit gevoel vervolgens tot een groter verlangen

naar het verbeelde product?”. Om een antwoord te bieden op deze onderzoeksvraag worden meerdere

hypotheses opgesteld. De onderstaande figuur geeft een overzicht van het onderzoeksmodel weer.

Eerst wordt de invloed van verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product

bestudeerd. Dit vormt de basis voor de eerste hypothese in het onderzoek. Volgens Belk et al. (2003) is

verbeelding een oorzaak van verlangen. In dit onderzoek wordt gepoogd om de uitspraak van Belk et al.

(2003) te bekrachtigen.

Hypothese 1 (H1): Verbeelde consumptie van een product leidt tot meer verlangen naar dit

product.

Vervolgens wordt onderzocht of verlangen naar dit product op zijn beurt leidt tot meer consumptie van

het product. Om dit te onderzoeken wordt een tweede hypothese opgesteld.

Hypothese 2 (H2): Verlangen naar een product leidt tot meer consumptie van dit product.

Psychologische ontbering

Verbeelde consumptie Verlangen Consumptie

Levendigheid mentale beelden

Visuele verwerkingsstijl

Figuur 4 Onderzoeksmodel

H1 H2

H3

H4 H5

Page 32: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

20

Aan de hand van een derde hypothese wordt getracht een antwoord te bieden op de onderzoeksvraag in

deze masterproef. Uit de literatuurstudie blijkt dat personen dieper kunnen ingaan op intrusieve

gedachten omtrent een product (Kavanagh et al., 2005). Dit is voor hen een aangename ervaring, maar al

snel resulteert deze gedachte in een gevoel van fysiologische tekortkoming (Kavanagh et al., 2005; Hoch

& Loewenstein, 1991). Er ontstaat een intrapersoonlijk conflict tussen de reële staat waarin de consument

niet over het gewenste product beschikt en de wenselijke staat waarin het gewenste object wordt

verworven. Volgens Polivy et al. (2005) en Kavanagh et al. (2005) leidt dit gevoel van tekortkoming tot

een sterker gevoel van verlangen. In dit onderzoek wordt gepoogd om deze vaststelling te bekrachtigen.

Hypothese 3 (H3): Een gevoel van psychologische ontbering verklaart het effect van verbeelde

consumptie van een product op het verlangen naar dit product.

Tot slot worden in deze masterproef nog twee hypotheses getoetst. Een derde variabele zou mogelijks de

relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering kunnen veranderen. Bovenstaande

literatuurstudie toont aan dat zowel levendigheid van mentale beelden als de mate waarin personen

informatie op een visuele manier verwerken, het verbeeldingsvermogen van een persoon in kaart brengt

(Childers et al., 1985). Personen die erin slagen mentale beelden meer levendig op te roepen en personen

met een hoge visuele verwerkingsstijl, zouden volgens de auteurs over een goed verbeeldingsvermogen

beschikken. In dit onderzoek worden deze twee factoren opgenomen als moderators van de relatie tussen

verbeelde consumptie en psychologische ontbering.

Hypothese 4 (H4): Personen die in staat zijn om mentale beelden meer levendig op te roepen

ervaren een sterker gevoel van psychologische ontbering dan personen die mentale beelden

minder levendig kunnen oproepen.

Hypothese 5 (H5): Personen met een hoge visuele verwerkingsstijl ervaren een sterker gevoel van

psychologische ontbering dan personen met een lage visuele verwerkingsstijl.

Page 33: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

21

Onderzoeksmethode

Onderzoeksdesign

Het onderzoek werd uitgevoerd aan de hand van een waarachtig of gecontroleerd experiment. De data

werd verzameld in de maand juli 2019, meer bepaald in de periode van 3 juli 2019 tot en met 24 juli 2019.

Er was geen sprake van een specifieke doelgroep die bevraagd diende te worden voor het onderzoek, dus

iedereen kon als het ware deelnemen aan het experiment. Er waren in principe geen voorwaarden

waaraan participanten dienden te voldoen en de participanten werden ook niet gevraagd om hun

persoonlijke contactgegevens in te vullen. Enkel de leeftijd en het geslacht van de participanten werden

opgenomen als demografische gegevens. Op die manier werd de data op anonieme wijze verzameld voor

het onderzoek. Enkel de begeleider van het experiment is op de hoogte van de personen die deelnamen

aan het onderzoek, aangezien het experiment steeds persoonlijk afgenomen diende te worden.

De hoofddoelstelling van dit causaal onderzoek is om een inzicht te verwerven in het verband tussen

verbeelde consumptie van een product, het gevoel van psychologische ontbering van het product en het

verlangen naar dit product. Om die reden werden er twee verschillende condities gecreëerd die ut infra

uitvoerig besproken worden. Het product dat werd gekozen om te hanteren in het experiment is Tuc mini

snackies. De reden hiervoor is dat deze hartige krokante gezouten koekjes wellicht door iedereen gekend

zijn en iedereen het product wel al eens geconsumeerd heeft. Tuc mini snackies fungeren zowel als

aperitiefhapje voor de maaltijd alsook als versnapering ’s avonds in de zetel tijdens het televisiekijken.

Bovendien kan het product beschouwd worden als een vrij neutraal product omwille van de gezouten

smaak.

De participanten kregen een vragenlijst voorgelegd op de computer die werd opgesteld met behulp van

het softwareprogramma Qualtrics. Naast de computer kleefde telkens een post-it met daarop een

volgnummer. Dit volgnummer dienden de participanten in te geven bij de eerste vraag. Tijdens het

invullen van de vragenlijst werden de participanten verzocht om twee taken uit te voeren. Bij de eerste

taak kregen de participanten gedurende 30 seconden een afbeelding van Tuc mini snackies te zien.

Naargelang de conditie werden de participanten gevraagd om ofwel het aantal Tuc mini snackies op de

afbeelding te tellen ofwel zich te verbeelden dat ze Tuc mini snackies aan het consumeren zijn.

Page 34: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

22

Bij de tweede taak werden de participanten verzocht om een kommetje Tuc mini snackies met hun

volgnummer af te halen bij de begeleider van het experiment. Vervolgens kregen ze een videofragment

te zien. Het ging om een ludiek videofragment uit het VTM-programma “Het Lichaam van Coppens”

waarin Staf en Mathias Coppens een experiment uitvoerden met kinderen. De kinderen kregen een

leugendetector op hun hoofd geplaatst en de broers Coppens stelden hen vervolgens allerlei vragen. Er

werd bewust gekozen om een videofragment te hanteren waarin er geen voeding werd geconsumeerd

om op die manier de participanten niet te beïnvloeden. Het ludieke videofragment werd opgenomen in

de vragenlijst om de participanten af te leiden van het onderzoek, zodat ze in de mogelijkheid verkeerden

om onbewust en ongedwongen de gewenste hoeveelheid Tuc mini snackies te consumeren. Bij de uitleg

van de tweede taak werd uitdrukkelijk vermeld dat de participanten Tuc mini snackies mochten eten

tijdens het bekijken van het videofragment. De participanten kregen een kommetje voorgeschoteld met

daarin exact 50 Tuc mini snackies. De kommetjes die gebruikt werden in het experiment waren allemaal

exact hetzelfde. Op die manier leken de kommetjes ook allemaal even vol. Een vertekend beeld van een

voller of een minder gevuld kommetje kon hierdoor worden uitgeschakeld. Het experiment werd telkens

op dezelfde manier uitgevoerd om eventuele beïnvloedingseffecten te vermijden.

Tot slot werden de participanten, wanneer meerdere personen tegelijkertijd het experiment aflegden, zo

ver mogelijk uit elkaar geplaatst, zodat ze ook elkaar niet konden beïnvloeden. Stel dat twee participanten

tegelijkertijd het videofragment bekijken en de ene participant opmerkt dat de andere weinig Tuc mini

snackies consumeert, dan zou deze participant ook minder geneigd kunnen zijn om zelf Tuc mini snackies

te eten. Dergelijke situaties moeten worden vermeden. Na afloop van de tweede taak bezorgden de

participanten het kommetje terug. Nadien namen ze opnieuw plaats aan hun computer om de vragenlijst

te vervolledigen. De resterende Tuc mini snackies in het kommetje werden vervolgens nauwkeurig geteld

door de begeleider van het experiment om zo de consumptie van de participanten te bepalen.

Page 35: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

23

Condities

Om de relatie tussen verbeelde consumptie, psychologische ontbering en het gevoel van verlangen nader

te bestuderen werden twee verschillende condities gecreëerd in het experiment. Dit gebeurde aan de

hand van een manipulatie tijdens de eerste taak die de participanten dienden uit te voeren. Beide

condities kregen dezelfde afbeelding te zien gedurende 30 seconden. De afbeelding is terug te vinden in

bijlage 2. De eerste groep werd gevraagd om gedurende 30 seconden het aantal Tuc mini snackies op de

afbeelding te tellen. Deze groep vormt de controleconditie. De tweede groep kreeg de taak om zich

gedurende 30 seconden de consumptie van Tuc mini snackies te verbeelden. Deze groep vormt de

experimentele conditie. De toewijzing van de participanten aan een van de twee condities gebeurde

willekeurig. Op die manier werden twee condities gecreëerd en kunnen verschillen tussen de twee

condities nader bestudeerd worden.

Conclusie

Aan de hand van dit onderzoek wordt getracht om de vooropgestelde hypotheses te bekrachtigen. Een

eerste voorspelling van dit onderzoek is dat verbeelde consumptie zal leiden tot meer verlangen naar dit

product (Belk et al., 2003). Vervolgens wordt verwacht dat verlangen naar een product zal resulteren in

meer consumptie van dit product. De voornaamste verwachting van dit onderzoek is dat verbeelde

consumptie van een product zal leiden tot een groter gevoel van psychologische ontbering van het

product en dit op zijn beurt zal leiden tot een groter gevoel van verlangen naar dit product (Kavanagh et

al., 2005; Hoch & Loewenstein, 1991; Polivy et al., 2005). Tot slot wordt verwacht dat twee moderators,

namelijk levendigheid van mentale beelden en visuele verwerkingsstijl, het effect van verbeelde

consumptie van een product op het gevoel van psychologische ontbering van het product zullen

beïnvloeden (Childers et al., 1985).

Page 36: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

24

Meting van de constructen

Afhankelijke variabelen

Verlangen

Het verlangen van de participanten naar Tuc mini snackies wordt gemeten aan de hand van een

zevenpunten Likert-schaal met drie items (Cepeda-Benito, Gleaves, Williams, & Erath, 2000). De drie

items representeren drie stellingen waarbij er aan de participanten gevraagd wordt om telkens de mate

aan te geven waarin ze akkoord gaan met de stelling (1 = Helemaal niet akkoord, 7 = Helemaal akkoord).

De drie stellingen luiden respectievelijk als volgt: “Ik heb een intens verlangen om Tuc mini snackies te

eten.”, “Ik hunker naar Tuc mini snackies.” en “Ik heb een drang naar Tuc mini snackies.”.

Consumptie

De consumptie van Tuc mini snackies wordt gemeten door na de afname van het experiment telkens het

aantal Tuc mini snackies te tellen die de participant consumeerde tijdens de uitvoering van de tweede

taak. Om telfouten te vermijden worden de Tuc mini snackies telkens gestapeld per 10 koekjes. Vijf stapels

van 10 koekjes vormen één kom voor één participant. Een afbeelding om dit systeem te verduidelijken is

terug te vinden in bijlage 3. Bij gelegenheid wordt ook de hulp ingeschakeld van een assistente om de Tuc

mini snackies te tellen. De resultaten, alsook de datum en het tijdstip waarop het experiment wordt

afgelegd, worden telkens bijgehouden in een overzichtelijk excel-bestand. Het excel-bestand is terug te

vinden in bijlage 4.

Mediator

Het gevoel van psychologische ontbering wordt gemeten op twee verschillende niveaus. Eerst krijgen de

participanten de volgende vraag voorgeschoteld: “In welke mate heb je het gevoel dat je een tekort hebt

aan Tuc mini snackies?”. De participanten dienen deze vraag te beantwoorden op een zevenpunten

bipolaire schaal (1 = Helemaal geen tekort, 7 = Heel groot tekort). Nadien volgt een tweede vraag waarbij

de participanten gevraagd worden om terug te denken aan een situatie waarin ze een heel groot tekort

aan voeding of drank ervaarden. Opnieuw dienen de participanten hun gevoel van tekortkoming aan het

product te beoordelen op een zevenpunten bipolaire schaal (1 = Helemaal geen tekort ten opzichte van

Tuc mini snackies, 7 = Heel groot tekort t.o.v. Tuc mini snackies). Aangezien de tweede vraag een tekort

aan voeding in rekening brengt en dit het algemene gevoel van psychologische ontbering ten aanzien van

Tuc mini snackies bij de participanten wellicht ondermijnt, wordt enkel de eerste vraag opgenomen in de

analyses. Het hongergevoel van de participanten wordt immers bevraagd in het begin van de vragenlijst

en wordt meegenomen in de analyses als covariaat. Op die manier wordt de invloed van honger

uitgeschakeld in de analyses.

Page 37: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

25

Resultaten

Steekproefpopulatie

In totaal hebben 112 participanten (N = 112) deelgenomen aan het experiment. De participanten werden

willekeurig toegewezen aan een conditie. Aan de hand van een vulvraag bij de eerste taak werden de

participanten uit de controleconditie gecontroleerd op het al dan niet aandachtig invullen van de

vragenlijst. De controlegroep diende het aantal Tuc mini snackies op de afbeelding te tellen. Na 30

seconden werd van de participant verwacht dat hij of zij een getal ingaf. Op de afbeelding staan exact 24

Tuc mini snackies weergegeven. Dit is het correcte aantal. Een afwijking van één getal naast het correcte

antwoord werd getolereerd. Er bestaat altijd een mogelijkheid dat de participant een telfout maakt gezien

de tijdsdruk of de spanning die gepaard gaat met de deelname aan een experiment voor wetenschappelijk

onderzoek. Concreet betekent dit dat alle participanten uit de controlegroep die een getal anders dan 23,

24 of 25 invulden bij deze vraag uit de dataset werden gefilterd. Het gaat in totaal om 7 participanten.

Daarnaast kregen beide condities een vulvraag voorgeschoteld na het bekijken van het videofragment die

ook fungeerde als controlevraag. In het videofragment zijn Staf en Mathias Coppens verkleed als

politieagenten. Dit was het correcte antwoord op de controlevraag. Alle participanten slaagden erin om

hier een goed antwoord op te geven en dus werden er geen bijkomende cases uit de dataset gefilterd.

Vervolgens werd een participant uit de dataset gefilterd, omdat deze na deelname aan het experiment

aangaf veganist te zijn. Deze persoon is niet in staat om de vragenlijst op een correcte manier te

interpreteren en in te vullen omwille van zijn of haar levensstijl. Het voedingspatroon van een veganist is

vrij van dierlijke producten en Tuc mini snackies voldoen niet aan deze voorwaarde. Op die manier heeft

de participant reeds vooraf een vertekend beeld van het product.

Op het einde van de vragenlijst werd een vraag voorzien waarbij de participanten hun visie en ideeën

omtrent het doel van het experiment konden aangeven. Deze vraag werd opgenomen om participanten

weg te filteren die erin slagen om het doel van het experiment te achterhalen. Dit zou mogelijks de

resultaten kunnen vertekenen, omdat deze personen wenselijke antwoorden kunnen bieden die het

onderzoek positief zouden beïnvloeden. Geen enkele participant slaagde erin om een duidelijk en

concreet beeld te schetsen van het doel van het experiment. Op basis van deze vraag werd er geen enkele

participant weggefilterd. Uiteindelijk bleven er 104 (N = 104) bruikbare participanten over, waarvan

39,4 procent mannen en 60,6 procent vrouwen. De gemiddelde leeftijd van de mannelijke participanten

(N = 41) is 35 jaar (M = 35.15, SD = 14.82) en van de vrouwelijke participanten (N = 63) 33 jaar (M = 33.08,

SD = 14.11). De jongste deelnemer was 15 jaar oud en de oudste was 64 jaar.

Page 38: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

26

Onderstaande tabel geeft het aantal participanten per conditie weer.

Tabel 1 Aantal participanten per conditie

N

Controleconditie 49

Experimentele conditie 55

Betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek

Manipulatie check

Om de effectiviteit van de manipulatie in het experimenteel design te meten werd een manipulatie check

uitgevoerd. Tijdens de uitvoering van de eerste taak in het experiment, kregen de participanten een van

de twee condities voorgeschoteld. De eerste controlegroep werd gevraagd om gedurende 30 seconden

Tuc mini snackies te tellen op een afbeelding van de verpakking van het product. De tweede

experimentele groep diende zich gedurende 30 seconden de consumptie van Tuc mini snackies te

verbeelden. Na deze manipulatie werd aan beide condities gevraagd om hun hoeveelheid mentale

beelden met betrekking tot de consumptie van Tuc mini snackies aan te duiden op een zevenpunten

Likert-schaal met drie items. Participanten uit de experimentele conditie zouden in staat moeten zijn om

meer mentale beelden op te roepen dan participanten uit de controleconditie, aangezien de

experimentele groep expliciet verzocht werd om zich de consumptie van Tuc mini snackies te verbeelden

en de controlegroep niet.

Uit de resultaten van een independent samples t-test (t(102) = -2.31, p = .023) blijkt dat de hoeveelheid

mentale beelden die participanten uit de experimentele conditie kunnen oproepen (N = 55, M = 3.59,

SD = 1.79) significant verschilt van de hoeveelheid mentale beelden die participanten uit de

controleconditie kunnen oproepen (N = 49, M = 2.83 , SD = 1.55). Een Pearson correlatietest toont

bovendien aan dat participanten uit de experimentele conditie erin slagen om meer mentale beelden op

te roepen dan participanten uit de controleconditie (N = 104, r = .22, p = .023). Ondanks het feit dat het

gaat om een relatief zwakke correlatie (r = .22), kan er geconcludeerd worden dat de manipulatie in het

experimenteel design effectief was.

Page 39: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

27

Interne consistentie schalen

In het onderzoek werden meerdere Likert-schalen en bipolaire schalen opgenomen aangezien, deze

methode de participanten toelaat om een genuanceerdere mening over of houding ten opzichte van een

bepaald aspect te geven. Op die manier kan een construct accurater gemeten worden. Een eerste schaal

die gehanteerd werd in het onderzoek, had de intentie om het verlangen van de participant naar Tuc mini

snackies te meten. Dit gebeurde aan de hand van een zevenpunten Likert-schaal met drie verschillende

items (Cepeda-Benito et al., 2000). Na de vaststelling van de interne consistentie van de Likert-schaal in

dit onderzoek ( = .95), werden de drie items samengevoegd tot een gemiddelde score die het verlangen

van de participant naar Tuc mini snackies in kaart brengt. Het gemiddelde en de standaardafwijking van

dit construct zijn respectievelijk 3.19 en 1.52.

Ten tweede werden drie vragen opgenomen die de hoeveelheid mentale beelden meten die participanten

kunnen oproepen. De drie vragen werden telkens gemeten op een zevenpunten bipolaire schaal. Na de

beoordeling van de interne consistentie ( = .91), werd een gemiddelde score (M = 3.23, SD =1.72)

berekend voor de drie vragen. Daarnaast brachten drie vragen de eenvoud in kaart waarmee

participanten uit de experimentele conditie (N = 55) mentale beelden kunnen oproepen. Opnieuw werden

deze vragen telkens gemeten op een zevenpunten bipolaire schaal. Na de vaststelling van de interne

consistentie van de drie vragen ( = .83), werd een gemiddelde score (M = 4.58, SD = 1.51) bepaald voor

de drie vragen. De evaluatie van de mentale beelden werd gemeten aan de hand van een zevenpunten

bipolaire schaal met vijf items. Ook deze schaal werd enkel voorgelegd aan participanten uit de

experimentele conditie (N = 55). Na de beoordeling van de interne consistentie ( = .91), werden de vijf

items samengevoegd tot een gemiddelde score. Het gemiddelde en de standaardafwijking van deze schaal

zijn respectievelijk 3.77 en 1.49.

Vervolgens werd een zevenpunten Likert-schaal met elf items opgenomen die peilde naar de visuele

verwerkingsstijl van de participanten. De constructvaliditeit werd reeds bewezen door Childers et al.

(1985). Bovendien stelden de auteurs in hun onderzoek een interne consistentie ( = .86) vast voor de elf

items die visuele verwerkingsstijl meten. Alvorens de interne consistentie van de schaal in dit onderzoek

te beoordelen, werd een negatief geschaald item gehercodeerd. Slechts zes van de elf items werden

verder opgenomen in de analyse om de interne consistentie van de schaal te garanderen ( = .65). In de

onderstaande tabel is visueel voorgesteld welke items werden weggelaten.

Page 40: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

28

Tabel 2 Weggelaten items visuele verwerkingsstijl

Cronbach’s Alpha Aantal items

Origineel .57 11

Weglaten item: “Als ik iets nieuws probeer te

leren, kijk ik liever naar een demonstratie

dan dat ik lees hoe ik het moet doen.”

.59 10

Weglaten item: “Als ik iemand voor het eerst

ontmoet, kan ik me nadien herinneren hoe

die persoon eruitzag, maar weet ik

inhoudelijk niet veel over die persoon.”

.62 9

Weglaten item: “Ik vind het leuk om me voor

te stellen hoe ik mijn appartement of kamer

zou opknappen indien ik daar de middelen

voor had.”

.62 8

Weglaten item: “Ik hou ervan om te

"krabbelen" op papier.”

.63 7

Weglaten item: “Over het algemeen gebruik

ik liever een diagram dan een geschreven set

instructies.”

.65 6

Nadien werden de zes resterende items samengevoegd tot een gemiddelde score. Het gemiddelde en de

standaardafwijking zijn respectievelijk 5.33 en .77. De levendigheid van de mentale beelden van de

participanten werd gemeten aan de hand van een vijfpunten Likert-schaal met vier items (Marks, 1973).

Bij dit construct werd er bewust niet geopteerd om een zevenpuntenschaal te hanteren om de eenvoud

bij het beantwoorden van de vragen door participanten te handhaven. Ondanks het feit dat een

zevenpuntenschaal een betere meetschaal zou zijn om zo het centrale tendens effect tegen te gaan, werd

de meetschaal bij dit construct gereduceerd naar een vijfpuntenschaal. De originele schaal werd door

Marks (1973) ook op een vijfpunten Likert-schaal gemeten. Na de vaststelling van de interne consistentie

( = .73), werd een gemiddelde score berekend voor de vier items. Het gemiddelde en de

standaardafwijking van dit construct zijn respectievelijk 3.97 en .67.

Page 41: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

29

Tot slot werd een vijfpunten Likert-schaal met tien items gehanteerd in het onderzoek om de

terughoudendheid van participanten van eten te meten. Na de beoordeling van de interne consistentie

( = .91), werd een gemiddelde score (M = 2.52, SD = .80) bepaald voor de tien items. Een overzicht van

alle constructen en de bijhorende interne consistentie van de Likert-schalen is weergegeven in tabel 3.

Tabel 3 Overzicht interne consistentie schalen

Cronbach’s Alpha Aantal items

Construct A: Verlangen naar Tuc mini snackies .95 3

Construct B: Hoeveelheid mentale beelden

consumptie Tuc mini snackies

.91 3

Construct C: Eenvoud mentale beelden .83 3

Construct D: Evaluatie mentale beelden .91 5

Construct E: Visuele verwerkingsstijl .65 6

Construct F: Levendigheid mentale beelden .73 4

Construct G: Terughoudendheid van eten .91 10

Page 42: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

30

Toetsen hypotheses

Hypothese 1

Allereerst wordt er in dit onderzoek nagegaan of verbeelde consumptie van een product leidt tot meer

verlangen naar dit product. Een independent samples t-test (t(102) = -.08, p = .939) toont aan dat het

verlangen naar Tuc mini snackies van de participanten uit de controleconditie (N = 49, M = 3.18, SD = 1.35)

en de experimentele conditie (N = 55, M = 3.20, SD = 1.66) niet significant van elkaar verschilt. Een Pearson

correlatietest bevestigt deze resultaten (N = 104, r = .01, p = .939). Er kan geen statistisch significante

correlatie worden vastgesteld tussen de verbeelde consumptie van een product en het verlangen naar dit

product.

Vervolgens wordt de hypothese nogmaals getoetst met honger als covariaat. Het hongergevoel zou

weliswaar een invloed kunnen uitoefenen op het verlangen naar een product. Een Pearson correlatietest

bevestigt deze uitspraak (N = 104, r = .30, p = .002). Personen die een groter hongergevoel ervaren, zullen

meer verlangen naar een product. Vooraleer honger als covariaat kan worden opgenomen in de analyse,

moeten twee assumpties getest worden. Uit de resultaten van een independent samples t-test

(t(102) = .42, p = .679) blijkt dat het hongergevoel van de participanten uit de controleconditie (N = 49,

M = 3.16, SD = 2.00) niet significant verschilt van het hongergevoel dat de participanten uit de

experimentele conditie ervaren (N = 55, M = 3.33, SD = 2.02). Een one-way ANOVA duidt dezelfde

resultaten aan (F(1, 102) = .17, p = .679). Het hongergevoel verschilt niet tussen de twee groepen en

bijgevolg kan honger op basis van deze assumptie worden opgenomen in de analyse als covariaat. Om de

tweede assumptie na te gaan moet een interactieterm van de variabelen honger en verbeelde consumptie

worden toegevoegd aan de analyse. Uit de resultaten blijkt dat de interactieterm niet statistisch

significant is en bijgevolg zijn de regressiehellingen van beide variabelen homogeen (F(3, 100) = .59,

p = .445). Er kan vastgesteld worden dat ook aan de tweede voorwaarde werd voldaan. Een ANCOVA met

honger als covariaat wijst nog steeds niet op een significant verband tussen verbeelde consumptie van

een product en verlangen naar dit product (F(2, 101) = .00, p = .961).

Terughoudendheid van eten kan niet worden opgenomen in de analyse als covariaat, aangezien niet aan

de eerste assumptie kan worden voldaan. De resultaten van een one-way ANOVA tonen aan dat de

terughoudendheid van eten significant verschilt tussen de controleconditie en de experimentele conditie

(F(1, 102) = 4.03, p = .047). Op basis van deze vaststelling werd terughoudendheid van eten niet

opgenomen in de analyse als covariaat.

Page 43: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

31

Tot slot wordt de hypothese getoetst met de variabele productvoorkeur als covariaat. Er kan

verondersteld worden dat de mate waarin een participant Tuc mini snackies een smakelijk product vindt

een invloed zou kunnen uitoefenen op het verlangen naar dit product. Een Pearson correlatietest

bevestigt deze veronderstelling (N = 104, r = .50, p < .001). Personen die Tuc mini snackies smakelijk vinden

ervaren een groter gevoel van verlangen naar dit product. Opnieuw werden twee assumpties getest om

productvoorkeur als covariaat op te nemen in de analyse. De resultaten van een independent samples t-

test (t(102) = 1.76, p = .081) geven aan dat de productvoorkeur voor Tuc mini snackies van participanten

uit de controleconditie (N = 49, M = 5.53, SD = 1.39) niet significant afwijkt van de productvoorkeur van

participanten uit de experimentele conditie (N = 55, M = 5.05, SD = 1.37). Deze resultaten zijn in

overeenstemming met de resultaten van een one-way ANOVA (F(1, 102) = 3.10, p = .081). De

productvoorkeur voor Tuc mini snackies verschilt niet tussen beide condities. Een interactieterm van

beide variabelen werd toegevoegd aan de analyse en blijkt niet significant te zijn (F(3, 100) = .09, p = .767).

De regressiehellingen van productvoorkeur en verbeelde consumptie zijn bijgevolg homogeen. Op basis

van deze twee assumpties kan productvoorkeur als covariaat worden opgenomen in een ANCOVA. Ook

deze resultaten wijzen niet op een statistisch significant verband tussen verbeelde consumptie van een

product en het verlangen naar dit product (F(2, 101) = 1.22, p = .272).

Page 44: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

32

Hypothese 2

Aan de hand van een lineaire regressieanalyse werd onderzocht of verlangen naar een product een

significante invloed heeft op de consumptie van dit product. De resultaten van deze analyse worden

weergegeven in tabel 4.

Tabel 4 Invloed van verlangen op consumptie

B SE t p

Constante 1.72 1.83 .94 .349

Verlangen 1.77 .52 3.417 .001

F(df) 11.68 (1, 102)

Adjusted R2 .09

Het verlangen naar een product heeft dus een statistisch significante invloed op de consumptie van dit

product. Bovendien zijn verlangen en consumptie positief significant gecorreleerd (N = 104, r = .32,

p < .001). Personen die een groter gevoel van verlangen naar een product ervaren, zullen bijgevolg meer

van dit product consumeren. Dit bevestigt de vooropgestelde hypothese. In de lineaire regressieanalyse

duiken twee outliers op. Het gaat om twee participanten die een grote hoeveelheid Tuc mini snackies

geconsumeerd hebben tijdens de uitvoering van de tweede taak. Dit in vergelijking met de andere

participanten die deelnamen aan het experiment. Aangezien het experiment telkens onder persoonlijke

begeleiding werd uitgevoerd, en er dus continu enige vorm van toezicht werd gehouden op de

participanten, kan worden bevestigd dat deze twee participanten daadwerkelijk een grote hoeveelheid

Tuc mini snackies geconsumeerd hebben tijdens de uitvoering van de tweede taak. Respectievelijk gaat

het om de consumptie van 41 en 39 Tuc mini snackies door de twee participanten. Belangrijk om hierbij

aan te kaarten is dat het niet gaat om een fout in de dataverzameling en dat de twee waarnemingen

bijgevolg niet uit de steekproef werden gehaald voor verdere analyse.

Page 45: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

33

Hypothese 3

Een mediatie analyse wordt uitgevoerd om de derde hypothese te toetsen. Aan de hand van deze analyse

wordt nagegaan of psychologische ontbering het effect van verbeelde consumptie van een product op

het verlangen naar dit product kan verklaren. De resultaten van de analyse worden weergegeven in

figuur 5.

De mediatie analyse toont aan dat personen die zich de consumptie van een product verbeelden een

groter gevoel van psychologische ontbering ervaren, en dat personen die een groter gevoel van

psychologische ontbering ervaren ook een groter gevoel van verlangen naar het product zullen ervaren.

Het effect van verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product wordt dus

gemedieerd door het gevoel van psychologische ontbering die een persoon ervaart met betrekking tot

het product (ab = 0.39, 95% CI = 0.0379 tot 0.8059). Zoals de resultaten van de eerste hypothesetoets

reeds aanwezen is ook in deze analyse het directe effect van verbeelde consumptie van een product op

het verlangen naar dit product niet statistisch significant (p = .134).

0.61* 0.64**

-0.37

Psychologische ontbering

Verbeelde consumptie Verlangen

ab = 0.39, 95% CI = 0.0379; 0.8059

0.02

Figuur 5 Psychologische ontbering als mediator voor het effect van verbeelde consumptie op verlangen

Page 46: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

34

Hypothese 4

Aan de hand van een moderatie analyse wordt de vierde hypothese getoetst. Op basis van deze test wordt

onderzocht of het effect van verbeelde consumptie op het gevoel van psychologische ontbering

gemodereerd wordt door de mate waarin personen mentale beelden levendig kunnen oproepen. De

resultaten van de analyse worden weergegeven in figuur 6.

Uit de resultaten van de analyse blijkt dat de interactieterm van verbeelde consumptie en levendigheid

van mentale beelden marginaal significant is. De relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische

ontbering verandert naarmate personen mentale beelden meer levendig kunnen oproepen (B = .81,

SE = .43, t(3, 100) = 1.89, p = .061). De vooropgestelde hypothese kan worden bevestigd. Het effect van

verbeelde consumptie op psychologische ontbering verschilt tussen personen die mentale beelden

levendiger kunnen oproepen en personen die mentale beelden minder levendig kunnen oproepen. Deze

resultaten zijn in overeenstemming met wat de onderstaande grafiek aantoont.

Levendigheid mentale beelden

Verbeelde consumptie Psychologische ontbering

Figuur 6 Levendigheid van mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering

0.81

Page 47: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

35

Figuur 7 Levendigheid mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering

Bovenstaande grafiek toont aan dat het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering

varieert op verschillende niveaus van levendigheid van mentale beelden. Aan de hand van een spotlight

analyse wordt de interactieterm vervolgens ontbonden om het effect van verbeelde consumptie op

psychologische ontbering op verschillende niveaus van levendigheid van mentale beelden te

onderzoeken. Het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering is significant wanneer

de mentale beelden ofwel als matig levendig (3.97) ofwel als levendiger (1SD boven het gemiddelde: 4.64)

beoordeeld worden (B = .60, SE = .29, t(1, 100) = 2.10, p = .038; B = 1.15, SE = .41, t(1, 100) = 2.83, p =

.006). Het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering is daarentegen niet significant

wanneer de mentale beelden minder levendig (1SD onder het gemiddelde: 3.30) beoordeeld worden (B

= .05, SE = .41, t(1, 100) = .13, p = .897). Aan de hand van een floodlight analyse kan exact worden bepaald

vanaf welke gemiddelde waarde de moderatie van niet significant omkeert naar significant. Dit wordt ook

wel de Johnson-Neyman techniek genoemd. Het effect wordt significant vanaf dat de levendigheid van

mentale beelden een gemiddelde waarde aanneemt van 3.93. Deze resultaten bewijzen dat verbeelde

consumptie een sterker gevoel van psychologische ontbering opwekt enkel wanneer een persoon in staat

is om matig levendige of meer levendige mentale beelden op te roepen. Verbeelde consumptie lijkt geen

invloed te hebben op psychologische ontbering wanneer een persoon minder in staat is om levendige

beelden op te roepen. Dit bevestigt de vooropgestelde hypothese.

1.5

1.7

1.9

2.1

2.3

2.5

2.7

2.9

3.1

Controleconditie Experimentele conditie

Psy

cho

logi

sch

e o

ntb

erin

g

Levendigheid mentale beelden

3,3

3,97

4,64

Page 48: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

36

Hypothese 5

De vijfde hypothese wordt getoetst aan de hand van een moderatie analyse. Op basis van deze test wordt

onderzocht of het effect van verbeelde consumptie op het gevoel van psychologische ontbering

gemodereerd wordt door visuele verwerkingsstijl. De resultaten van de analyse worden afgebeeld op

figuur 8.

In de moderatie analyse wordt visuele verwerkingsstijl onderzocht als moderator van de relatie tussen

verbeelde consumptie van een product en het gevoel van psychologische ontbering van het product. Uit

de analyse blijkt dat de interactieterm van verbeelde consumptie en visuele verwerkingsstijl niet

statistisch significant is. Dit betekent dat het effect van verbeelde consumptie op psychologische

ontbering niet varieert tussen de verschillende niveaus van visuele verwerkingsstijl (B = -.08, SE = .37,

t(3, 100) = -.21, p = .830). De vooropgestelde hypothese kan niet worden bevestigd. Het effect van

verbeelde consumptie op psychologische ontbering verschilt niet voor personen met een hoge visuele

verwerkingsstijl en personen met een lage visuele verwerkingsstijl. Figuur 9 stelt dit visueel voor.

Figuur 8 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering

Visuele verwerkingsstijl

Verbeelde consumptie Psychologische ontbering

-0.08

Page 49: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

37

Figuur 9 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering

1.5

1.7

1.9

2.1

2.3

2.5

2.7

2.9

Controleconditie Experimentele conditie

Psy

cho

logi

sch

e o

ntb

erin

g

Visuele verwerkingsstijl

4,55

5,33

6,1

Page 50: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

38

Onderzoeksresultaten aan de hand van een gemodereerd mediatie model

In dit hoofdstuk worden de belangrijkste onderzoeksresultaten uit de verschillende analyses beknopt

samengevat. Het overzicht is opgebouwd uit een gemodereerd mediatie model. Figuur 10 geeft dit visueel

weer. Daarbij vormt de eerste hypothese de basis voor het model, namelijk verbeelde consumptie van

een product leidt tot meer verlangen naar dit product. De resultaten uit de eerste hypothesetoets geven

geen significante correlatie aan tussen de twee variabelen. De tweede hypothese, namelijk verlangen

naar een product leidt tot meer consumptie van dit product, wordt vervolgens aan het model gekoppeld.

De lineaire regressieanalyse uit de tweede hypothesetoets wijst wel op een significante invloed van

verlangen op consumptie.

Gemodereerde mediatie analyse met levendigheid van mentale beelden als moderator

Aan de hand van een eerste gemodereerde mediatie analyse wordt onderzocht of het indirecte effect van

verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product via psychologische ontbering,

gemodereerd wordt door de levendigheid van de mentale beelden die personen kunnen oproepen. De

analyse (10 000 bootstraps; 95% bias-gecorrigeerde betrouwbaarheidsintervallen) geeft aan dat de

gemodereerde mediatie index significant is (ab = .52, SE = .26, 95% CI = 0.0368 tot 1.0635). Op basis van

dit resultaat kan er geconcludeerd worden dat het indirecte effect van verbeelde consumptie op

verlangen via psychologische ontbering statistisch significant varieert naargelang het niveau van

levendigheid van mentale beelden.

Psychologische ontbering

Verbeelde consumptie Verlangen Consumptie

Levendigheid mentale beelden

Visuele verwerkingsstijl

Figuur 10 Overzicht onderzoeksresultaten

.32***

* p < .050 ** p < .010 *** p < .001

0.61* 0.64**

-0.37

0.02

-0.08 0.81

Page 51: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

39

Vervolgens worden de conditionele indirecte effecten op verschillende niveaus van levendigheid

bestudeerd. Bij een matig en hoog (1SD boven het gemiddelde) niveau van levendigheid van mentale

beelden wordt een positief significant indirect effect van verbeelde consumptie op verlangen via

psychologische ontbering waargenomen (ab = .40, SE = .20, 95% CI = 0.0387 tot 0.8109; ab = .68, SE = .28,

95% CI = 0.1750 tot 1.2768). Het indirecte effect bij een laag (1SD onder het gemiddelde) niveau van

levendigheid van mentale beelden is daarentegen niet significant (ab = .01, SE = .23, 95% CI = -0.4334 tot

0.4552). Uit deze resultaten blijkt dat verbeelde consumptie van een product een positief effect heeft op

het gevoel van psychologische ontbering ten opzichte van dit product, wat op zijn beurt het verlangen

naar dit product vergroot. Dit proces is echter afhankelijk van de levendigheid van de mentale beelden

die consumenten kunnen oproepen. Personen die in staat zijn om matige of heel erg levendige beelden

op te roepen zullen een groter gevoel van psychologische ontbering ervaren en bijgevolg meer verlangen

naar het product. De resultaten van de tweede hypothesetoets tonen bovendien aan dat verlangen op

zijn beurt leidt tot meer consumptie. Personen die meer verlangen naar een product zullen bijgevolg meer

van het product consumeren.

Gemodereerde mediatie analyse met visuele verwerkingsstijl als moderator

Een tweede gemodereerde mediatie analyse test het indirecte effect van verbeelde consumptie van een

product op het verlangen naar dit product via psychologische ontbering met visuele verwerkingsstijl als

moderator. Uit de resultaten van de analyse (10 000 bootstraps; 95% bias-gecorrigeerde

betrouwbaarheidsintervallen) blijkt dat de gemodereerde mediatie index niet significant is (ab = -.05,

SE = .22, 95% CI = -0.5087 tot 0.3371). Het indirecte effect varieert niet statistisch significant naargelang

het niveau van visuele verwerkingsstijl.

Page 52: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

40

CONCLUSIE

Tegen de verwachtingen in kan de eerste hypothese in dit onderzoek niet worden bevestigd. De verbeelde

consumptie van een product leidt niet tot een groter gevoel van verlangen naar dit product. Dit resultaat

is in strijd met voorgaande literatuur van Belk et al. (2003) waarin de auteurs beweerden dat de

zintuiglijke anticipatie van een product de verbeelding stimuleert en dit op zijn beurt het verlangen naar

het product aanwakkert. De reden dat het effect van verbeelde consumptie op verlangen in dit onderzoek

niet onderbouwd kon worden, heeft wellicht te maken met het gekozen product, namelijk Tuc mini

snackies. Meerdere participanten gaven na de uitvoering van het experiment aan dat ze eerder een sterke

drang ervaren naar producten die ze heel erg smakelijk vinden, zoals bijvoorbeeld M&M’s, dan naar de

gezouten Tuc mini snackies. Zo hadden M&M’s in het onderzoek een gemiddelde score van 5.60 en

hadden Tuc mini snackies een gemiddelde score van 5.28 op een zevenpunten Likert-schaal die de

voorkeur van het product in kaart bracht. Deze resultaten tonen aan dat de productvoorkeur voor M&M’s

groter was dan voor Tuc mini snackies. Belangrijk om aan te kaarten is dat een aantal participanten na het

experiment aangaven het product helemaal niet te lusten. Concreet gaat het om 2 participanten die het

product ‘helemaal niet smakelijk’ vonden, 5 participanten die het product ‘niet smakelijk’ vonden en 3

participanten die het product ‘eerder niet smakelijk’ vonden. Bovendien hebben 15 participanten de optie

‘neutraal’ aangeduid. In het onderzoek werd er een bewuste keuze gemaakt om een neutraal

consumptiegoed te hanteren, omdat een neutraal product wellicht door iedereen gekend is en iedereen

het product wel al eens geconsumeerd heeft. Verder onderzoek is noodzakelijk om na te gaan of

verbeelde consumptie van een meer begeerd product, zoals bijvoorbeeld chocolade, wel zou leiden tot

meer verlangen naar dit product.

De tweede hypothese daarentegen, namelijk verlangen naar een product leidt tot meer consumptie van

dit product, kan wel worden bevestigd in het onderzoek. Dit sluit aan bij de bevindingen van Polivy et al.

(2005). De auteurs stellen vast dat een sterk gevoel van verlangen naar een aantrekkelijk product leidt tot

de consumptie van grote hoeveelheden dit product, niet alleen bij personen met een beperkte eetlust,

maar ook bij personen met een eet- of gewichtsstoornis. Het sterk gevoel van verlangen of hunkeren naar

een gewenst product resulteert immers vaak in eetbuien.

Page 53: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

41

Vervolgens kan ook de derde hypothese worden bevestigd. De resultaten van dit onderzoek tonen aan

dat een gevoel van psychologische ontbering het effect verklaart van verbeelde consumptie van een

product op het verlangen naar dit product. Verbeelde consumptie van een product leidt tot een groter

gevoel van psychologische ontbering van dit product en dit resulteert vervolgens in een groter gevoel van

verlangen naar dit product. Deze resultaten bieden een antwoord op de onderzoeksvraag in deze

masterproef. De verbeelding van het consumeren van een product resulteert in een groter gevoel van

psychologische ontbering, en dit gevoel leidt vervolgens tot een groter verlangen naar het verbeelde

product. Dit is in overeenstemming met de literatuur van Kavanagh et al. (2005), Hoch & Loewenstein

(1991) en Polivy et al. (2005). Volgens Kavanagh et al. (2005) elaboreren consumenten op een intrusieve

gedachte en roepen ze mentale beelden op van zichzelf in het bezit van het gewenste product. Deze

ervaring is voor hen aangenaam, maar echter niet van lange duur. De realiteit dringt vervolgens terug

binnen in de gedachten van de consument en de fantasie loopt ten einde. De persoon in kwestie ervaart

op dat moment een gevoel van psychologische tekortkoming van het gewenste object (Kavanagh et al.,

2005; Hoch & Loewenstein, 1991). Bovendien stellen Polivy et al. (2005) vast dat deze gevoelens van

tekortkoming verlangens opwekken. De resultaten in dit onderzoek bekrachtigen de voorgaande studies

omtrent de relatie tussen verbeelde consumptie van een product, het gevoel van psychologische

ontbering van het product en het verlangen naar dit product.

Zoals verwacht kan ook de vierde hypothese in dit onderzoek worden bevestigd. Concreet betekent dit

dat personen die in staat zijn om matige of heel erg levendige beelden op te roepen, een groter gevoel

van psychologische ontbering ervaren en bijgevolg ook meer verlangen naar het product. Tot slot wordt

de vijfde hypothese aan de hand van dit onderzoek weerlegd. Dit betekent dat het effect van verbeelde

consumptie op psychologische ontbering niet verschilt voor personen met een hoge visuele

verwerkingsstijl en personen met een lage visuele verwerkingsstijl.

Een eerste beperking van het onderzoek is het tijdstip waarop het experiment telkens werd afgenomen.

Tijdens de week gebeurde dit meestal consequent tussen 17 uur en 22 uur ‘s avonds, maar in het weekend

week dit af en werd het experiment telkens afgenomen tussen 9 uur ’s morgens en 22 uur ’s avonds. Soms

werd het experiment afgenomen vlak voor een maaltijd of er vlak na. Om die reden werd het

hongergevoel van de participanten gemeten en vervolgens opgenomen in de analyses als covariaat om

elke invloed van honger uit te schakelen. Voor de validiteit van het onderzoek is het wellicht beter om het

experiment telkens op eenzelfde tijdstip uit te voeren.

Page 54: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

42

Vervolgens werden de vragen omtrent de eenvoud waarmee participanten mentale beelden kunnen

oproepen en de evaluatie van deze mentale beelden enkel bevraagd aan de experimentele conditie en

niet aan de controleconditie. Dit vormt een tweede beperking van het onderzoek. Participanten die zich

de consumptie van Tuc mini snackies niet dienden te verbeelden, zouden er ook niet in slagen om een

antwoord te bieden op deze vragen. Er wordt voor de experimentele groep wel gecontroleerd of de

eenvoud en de evaluatie van de mentale beelden correleren met het gevoel van psychologische

ontbering. Een Pearson correlatietest toont aan dat de eenvoud waarmee participanten mentale beelden

oproepen positief significant correleert met het gevoel van psychologische ontbering (N = 55, r = .27,

p = .044). Uit de resultaten van een Pearson correlatietest blijkt dat de evaluatie van de mentale beelden

van participanten positief marginaal significant correleert met het gevoel van psychologische ontbering

(N = 55, r = .26, p = .053). Verder onderzoek zal uitwijzen of deze factoren ook een modererend effect

uitoefenen op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering.

Tot slot werd de vraag omtrent de levendigheid van de mentale beelden van participanten gemeten aan

de hand van een vijfpunten Likert-schaal met vier items. Bij deze vraag dienden de participanten zich een

familielid of vriend(in) te verbeelden en vervolgens de verschillende items te beoordelen. De vraag was

echter niet specifiek toegepast op het product Tuc mini snackies. Ook dit vormt een beperking van het

uitgevoerde onderzoek. De vraag kan daarentegen wel geplaatst worden in een algemene en ruimere

context die de levendigheid van de mentale beelden van een persoon in kaart brengt. In dit opzicht peilt

deze vraag naar een algemeen niveau van levendigheid van mentale beelden bij personen.

Op basis van dit onderzoek kan er geconcludeerd worden dat beleidsmakers, en in het bijzonder

marketeers, aan de hand van verleidelijke en aantrekkelijke beelden consumenten kunnen aansporen om

zich de consumptie van hun producten te verbeelden (Petrova & Cialdini, 2008). De aantrekkelijke

beelden in commerciële acties moeten intrusieve gedachten uitlokken bij de consument en moeten

vervolgens de aandacht van de consument vasthouden. Op die manier kan de consument participeren in

cognitieve elaboratie. De verbeelde consumptie van het product leidt vervolgens tot een gevoel van

psychologische ontbering van het product waardoor het verlangen naar dit product wordt aangewakkerd.

Beleidsmakers kunnen op die manier bijdragen in de strijd tegen overgewicht en obesitas door

consumenten aan te sporen om gezondere voeding te consumeren en bijgevolg een gezondere levensstijl

te hanteren.

Page 55: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

VII

LITERATUURLIJST

Abelson, R. P. (1981). Psychological status of the script concept. American Psychologist, 36(7),

715–729. doi:10.1037/0003-066x.36.7.715

Anderson, C. A. (1983). Imagination and expectation: The effect of imagining behavioral scripts

on personal influences. Journal of Personality and Social Psychology, 45(2), 293–305. doi:10.1037/0022-

3514.45.2.293

Atkinson, W. W. (2012). Thought-Culture: Or Practical Mental Training. New Zealand: Floating

Press.

Belk, R. W., Ger, G., & Askegaard, S. (2003). The Fire of Desire: A Multisited Inquiry into

Consumer Passion. Journal of Consumer Research, 30(3), 326–351. doi:10.2139/ssrn.354640

Campbell, C. (1987). The Romantic Ethic and the Spirit of Modern Consumerism. London:

Blackwell.

Cepeda-Benito, A., Gleaves, D. H., Williams, T. L., & Erath, S. A. (2000). The development and

validation of the state and trait food-cravings questionnaires. Behavior Therapy, 31(1), 151–173.

doi:10.1016/S0005-7894(00)80009-X

Childers, T. L., Houston, M. J., & Heckler, S. E. (1985). Measurement of Individual Differences in

Visual versus Verbal Information Processing. Journal of Consumer Research, 12(2), 125.

doi:10.1086/208501

Daansen, P. J. (2005). Leven met obesitas. Bohn Stafleu van Loghum.

Drieskens, S. (2014). État nutritionnel. In Gisle, L., Demarest, S. (Ed.), Enquête de santé 2013.

Rapport 2: Comportements de santé et style de vie. Bruxelles: WIV-ISP.

Freund, J. (1971). Théorie du besoin. In L’année sociologique (pp. 13-64). Paris: Presses

Universitaires de France.

Girard, R. (1977). Violence and the Sacred. Baltimore: Johns Hopkins University Press.

Page 56: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

VIII

Hill, A. J., Weaver, C. F. L., & Blundell, J. E. (1991). Food craving, dietary restraint and

mood. Appetite, 17(3), 187–197. doi:10.1016/0195-6663(91)90021-J

Hoch, S. J., & Loewenstein, G. F. (1991). Time-Inconsistent Preferences and Consumer Self-

Control. Journal of Consumer Research, 17(4), 492–507. doi:10.1086/208573

Hofmann, W., Baumeister, R. F., Förster, G., & Vohs, K. D. (2012). Everyday temptations: An

experience sampling study of desire, conflict, and self-control. Journal of Personality and Social

Psychology, 102(6), 1318–1335. doi:10.1037/a0026545

Kavanagh, D. J., Andrade, J., & May, J. (2005). Imaginary Relish and Exquisite Torture: The

Elaborated Intrusion Theory of Desire. Psychological Review, 112(2), 446–467. doi:10.1037/0033-

295X.112.2.446

Krishna, A. (2012). An integrative review of sensory marketing: Engaging the senses to affect

perception, judgment and behavior. Journal of Consumer Psychology, 22(3), 332–351.

doi:10.1016/j.jcps.2011.08.003

Lang, P. J. (1979). A Bio-Informational Theory of Emotional Imagery. Psychophysiology, 16(6),

495–512. doi:10.1111/j.1469-8986.1979.tb01511.x

Loewenstein, G. (1987). Anticipation and the Valuation of Delayed Consumption. The Economic

Journal, 97(387), 666–684. doi:10.2307/2232929

MacInnis, D. J., & Price, L. L. (1987). The Role of Imagery in Information Processing: Review and

Extensions. Journal of Consumer Research, 13(4), 473–491. doi:10.1086/209082

Marks, D. F. (1973). Visual imagery differences in the recall of pictures. British Journal of

Psychology, 64(1), 17–24. doi:10.1111/j.2044-8295.1973.tb01322.x

May, J., Andrade, J., Kavanagh, D. J., & Hetherington, M. (2012). Elaborated Intrusion Theory: A

Cognitive-Emotional Theory of Food Craving. Current Obesity Reports, 1(2), 114–121.

doi:10.1007/s13679-012-0010-2

Page 57: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

IX

May, J., Kavanagh, D. J., & Andrade, J. (2015). The Elaborated Intrusion Theory of desire: A 10-

year retrospective and implications for addiction treatments. Addictive Behaviors, 44, 29–34.

doi:10.1016/j.addbeh.2014.09.016

Pease, O. A., & Ewen, S. (1976). Captains of Consciousness: Advertising and the Social Roots of

the Consumer Culture. The American Historical Review, 82(4). doi:10.2307/1865368

Petrova, P. K., & Cialdini, R. B. (2005). Fluency of consumption imagery and the backfire effects

of imagery appeals. Journal of Consumer Research, 32, 442–452.

Petrova, P. K., & Cialdini, R. B. (2008). Evoking the imagination as a strategy of influence. In

Haugtvedt, C. P., Herr, P. M., & Kardes, F. R. (Eds.). Marketing and consumer psychology series: Vol. 4.

Handbook of consumer psychology (pp. 505-523). New York: Taylor & Francis Group/Lawrence Erlbaum

Associates.

Polivy, J., Coleman, J., & Herman, C. P. (2005). The effect of deprivation on food cravings and

eating behavior in restrained and unrestrained eaters. International Journal of Eating Disorders, 38(4),

301–309. doi:10.1002/eat.20195

Rolls, E. (2005). Taste, olfactory, and food texture processing in the brain, and the control of

food intake. Physiology & Behavior, 85(1), 45–56. doi:10.1016/j.physbeh.2005.04.012

Rook, D. W. (1987). The Buying Impulse. Journal of Consumer Research, 14(2), 189–199.

doi:10.1086/209105

Smith, R. A., Houston, M. J., & Childers, T. L. (1984). Verbal Versus Visual Processing Modes: an

Empirical Test of the Cyclical Processing Hypothesis. Advances in Consumer Research, 11, 75-80.

Stewart, S. (1984). On Longing: Narratives of the Miniature, the Gigantic, the Souvenir, the

Collection. Baltimore: Johns Hopkins University Press.

Verstraete, A. (2018). 1 op de 5 kinderen in Vlaanderen heeft overgewicht: “Levensstijl blijft een

belangrijke factor”. Geraadpleegd via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/10/31/1-op-de-5-kinderen-

in-vlaanderen-heeft-overgewicht-levensstijl/

Page 58: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

X

Wessels, P. (2016). Campagnes & voeding: gezond in het zicht leidt thuis tot overgewicht.

Geraadpleegd via https://www.frankwatching.com/archive/2016/05/27/campagnes-voeding-gezond-in-

het-zicht-leidt-thuis-tot-overgewicht/

Yuille, J. C., & Catchpole, M. J. (1977). The Role of Imagery in Models of Cognition. Journal of

Mental Imagery. 1(1), 171-180.

Zatorre, R. J., & Halpern, A. R. (2005). Mental Concerts: Musical Imagery and Auditory

Cortex. Neuron, 47(1), 9–12. doi:10.1016/j.neuron.2005.06.013

Zimbardo, P. G., Johnson, R. L., & McCann, V. (2012). Psychology: Core Concepts. Pearson.

Page 59: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

BIJLAGEN

Bijlage 1: Vragenlijst

Introductie

Beste participant,

Ik ben een masterstudente Handelswetenschappen aan de Universiteit Gent en in het kader van mijn

masterproef voer ik een experiment uit waarvoor ik graag jouw hulp had ingeschakeld.

Het invullen van deze vragenlijst zal ongeveer 15 minuten van jouw tijd in beslag nemen. Er zal

betrouwbaar met jouw gegevens worden omgegaan en de resultaten worden geheel anoniem verwerkt.

Belangrijk om aan te kaarten is dat er geen juiste of foute antwoorden zijn. Duid voor de verschillende

vragen telkens aan wat voor jou het meest van toepassing is.

Indien je vragen of opmerkingen hebt omtrent de inhoud van deze vragenlijst kan je mij altijd

contacteren via het e-mailadres: [email protected]

Alvast bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek!

Sarah Devolder

Volgnummer

Het volgnummer dat ik kreeg was:

________________________________________________________________

Honger

In welke mate heb je op dit moment honger?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

geen

honger

Heel

erge

honger

Page 60: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Dieet

Volg je op dit moment een dieet?

Ja (1)

Neen (2)

Productvoorkeur

Hieronder zijn een aantal producten opgelijst. Duid voor elk product afzonderlijk de mate aan waarin je

het product al dan niet een smakelijk product vindt.

Helemaal

niet

smakelijk

(1)

Niet

smakelijk

(2)

Eerder

niet

smakelijk

(3)

Neutraal

(4)

Eerder

smakelijk

(5)

Smakelijk

(6)

Heel erg

smakelijk

(7)

M&M's

(1)

Tuc mini

snackies

(original)

(2)

Lotus suzy

luikse

wafels (3)

Ferrero

Rocher

chocolade

pralines

(4)

Page 61: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Introductie taak 1

In volgend onderdeel zal je een foto te zien krijgen. Hiermee moet je een taak uitvoeren.

Je krijgt hiervoor 30 seconden de tijd. De pagina gaat vanzelf verder.

Taak 1: Controleconditie

Tel het aantal Tuc mini snackies op onderstaande afbeelding (zowel op als uit de verpakking).

Hoeveel Tuc mini snackies heb je geteld? Vul één getal (cijfer) in.

________________________________________________________________

Taak 1: Experimentele conditie

Beeld je nu in dat je deze Tuc mini snackies aan het eten bent.

Page 62: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Verlangen

Duid aan in welke mate je akkoord gaat met volgende stellingen.

Helemaal

niet

akkoord

(1)

Niet

akkoord

(2)

Eerder

niet

akkoord

(3)

Neutraal

(4)

Eerder

akkoord

(5)

Akkoord

(6)

Helemaal

akkoord

(7)

Ik heb een

intens

verlangen

om Tuc

mini

snackies

te eten.

(1)

Ik hunker

naar Tuc

mini

snackies.

(2)

Ik heb een

drang

naar Tuc

mini

snackies.

(3)

Ontbering

In welke mate heb je het gevoel dat je een tekort hebt aan Tuc mini snackies?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

geen

tekort

Heel

groot

tekort

Page 63: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ontbering in een bepaalde context

Denk nu terug aan een situatie waarin je meerdere uren na elkaar niet gegeten of niet gedronken had

en je dus een heel groot tekort aan voeding of drank ervaarde. In welke mate is het gevoel dat je nu ten

opzichte van Tuc mini snackies ervaart vergelijkbaar? Kortom, in welke mate ervaar je nu een tekort aan

Tuc mini snackies?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

geen

tekort

t.o.v. Tuc

mini

snackies

Heel

groot

tekort

t.o.v. Tuc

mini

snackies

Introductie taak 2

Om de volgende taak te volbrengen mag je een kommetje met jouw volgnummer afhalen bij de

begeleider van dit experiment. Vervolgens krijg je een videofragment te zien. Gelieve aandachtig het

fragment te bekijken, want na afloop volgen enkele vragen. Je mag eten terwijl je het videofragment

bekijkt.

Klik op de pijl om verder te gaan naar het videofragment.

Videofragement

Page 64: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Gemoedstoestand

Hoe voel je je na het bekijken van deze video?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Slechtgezind Goedgezind

Vulvraag

Als wat zijn Staf en Mathias Coppens verkleed in de video?

________________________________________________________________

Uitleg na taak 2

Breng het kommetje én jouw volgnummer dat je op een post-it kreeg nu terug naar de begeleider van

dit experiment.

Vragen taak 1 Controleconditie

Deze vragen gaan over jouw eerste taak, namelijk het tellen van Tuc mini snackies.

In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in je op?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet

In grote

mate

Tijdens mijn taak, ervaarde ik:

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Weinig

of geen

beelden

van

mezelf

die Tuc

mini

snackies

op at

Heel veel

beelden

van

mezelf

die Tuc

mini

snackies

op at

Page 65: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini snackies at?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet

In grote

mate

Vragen taak 1 Experimentele conditie

Deze vragen gaan over jouw eerste taak, namelijk jouw inbeelding van Tuc mini snackies eten.

In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in je op?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet

In grote

mate

Tijdens mijn taak, ervaarde ik:

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Weinig

of geen

beelden

van

mezelf

die Tuc

mini

snackies

op at

Heel veel

beelden

van

mezelf

die Tuc

mini

snackies

op at

In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini snackies at?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet

In grote

mate

Page 66: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou om denkbeelden te genereren? (denkbeelden = de beelden

die in je opkwamen toen je je inbeeldde Tuc mini snackies te consumeren)

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Heel

moeilijk

Heel

eenvoudig

In welke mate ga je akkoord met de volgende stelling: "Ik had helemaal geen problemen om me in te

beelden dat ik Tuc mini snackies aan het consumeren was."

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet

akkoord

Helemaal

akkoord

Hoe snel heb je deze denkbeelden vormgegeven?

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Helemaal

niet snel

Heel erg

snel

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het consumeren van Tuc mini snackies te beoordelen. Mijn

denkbeeld was:

1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)

Heel erg

onduidelijk

Heel erg

duidelijk

Helemaal

niet

levendig

Heel erg

levendig

Helemaal

niet intens

Heel erg

intens

Page 67: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Helemaal

niet

levensecht

Heel erg

levensecht

Helemaal

niet

scherp

Heel erg

scherp

Visuele verwerkingsstijl

Duid aan in welke mate je akkoord gaat met volgende stellingen.

Helemaal

niet

akkoord

(1)

Niet

akkoord

(2)

Eerder

niet

akkoord

(3)

Neutraal

(4)

Eerder

akkoord

(5)

Akkoord

(6)

Helemaal

akkoord

(7)

Er zijn een

aantal

bijzondere

momenten in

mijn leven

die ik graag

herbeleef

door me

mentaal voor

te stellen

hoe alles er

precies

uitzag. (1)

Als ik iets

nieuws

probeer te

leren, kijk ik

liever naar

een

Page 68: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

demonstratie

dan dat ik

lees hoe ik

het moet

doen. (2)

Ik vind het

leuk om me

voor te

stellen hoe ik

mijn

appartement

of kamer zou

opknappen

indien ik

daar de

middelen

voor had. (3)

Ik hou ervan

om te

dagdromen.

(4)

Over het

algemeen

gebruik ik

liever een

diagram dan

een

geschreven

set

instructies.

(5)

Page 69: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ik hou ervan

om te

"krabbelen"

op papier. (6)

Ik vind dat

het helpt om

in mentale

beelden te

denken

wanneer ik

verschillende

activiteiten

doe. (7)

Als ik iemand

voor het

eerst

ontmoet, kan

ik me nadien

herinneren

hoe die

persoon

eruitzag,

maar weet ik

inhoudelijk

niet veel

over die

persoon. (8)

Als ik iets

vergeten

ben, probeer

ik me vaak

een mentaal

beeld te

Page 70: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

vormen om

het me te

herinneren.

(9)

Ik dagdroom

zelden. (10)

Ik denk vaak

in mentale

beelden. (11)

Levendigheid mentale beelden

Denk bij de onderstaande stellingen aan een familielid of een vriend(in) die je vaak ziet, maar die op dit

moment niet bij jou in de buurt is. Besteed voldoende aandacht aan de beelden die in je opkomen en

duid telkens de mate aan waarin je de beelden al dan niet duidelijk en levendig ervaart.

Geen enkel

beeld (1)

Vaag beeld en

niet levendig

(2)

Matig

duidelijk beeld

en matig

levendig (3)

Duidelijk

beeld en vrij

levendig (4)

Volkomen

duidelijk beeld

en zo levendig

als de

eigenlijke

ervaring (5)

Beeld je de

exacte

contouren van

het gezicht,

het hoofd, de

schouders en

het lichaam

van de

persoon in. (1)

Beeld je de

karakteristieke

houdingen van

Page 71: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

het hoofd en

het lichaam

van de

persoon in. (2)

Beeld je in dat

de persoon

aan het

wandelen is

(denk aan de

houding die de

persoon

aanneemt, de

afstand tussen

de stappen

e.d.) (3)

Beeld je een

aantal

typerende

kledingstukken

in die de

persoon

geregeld

draagt (denk

aan de

verschillende

kleuren, de

stoffen e.d.)

(4)

Page 72: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Terughoudendheid bij eten

Duid voor onderstaande stellingen telkens aan wat voor jou het meest van toepassing is.

Nooit (1) Zelden (2) Soms (3) Vaak (4) Altijd (5)

Wanneer je

bijgekomen

bent, eet je

minder dan je

normaal doet?

(1)

Probeer je

tijdens de

eetmomenten

minder te eten

dan je zou

willen? (2)

Hoe vaak heb je

een

aangeboden

drankje/voeding

geweigerd

omdat je

bezorgd bent

over je gewicht?

(3)

Let je exact op

wat je eet? (4)

Eet je

welbewust

afslankende

voeding? (5)

Wanneer je

teveel gegeten

Page 73: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

hebt, eet je de

dag erna

minder dan

gewoonlijk? (6)

Eet je

welbewust

minder om niet

bij te komen?

(7)

Hoe vaak

probeer je niet

te eten tussen

maaltijden in

omdat je op je

gewicht let? (8)

Hoe vaak

probeer je 's

avonds niet te

eten omdat je

op je gewicht

let? (9)

Hou je rekening

met je gewicht

voor wat je eet?

(10)

Demografische gegevens

Wat is jouw geslacht?

Man (1)

Vrouw (2)

X (3)

Page 74: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Wat is jouw leeftijd in jaren? Vul één getal (cijfer) in.

________________________________________________________________

Controlevraag

Wat is volgens jou het doel van dit experiment?

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

________________________________________________________________

Outro

Bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek. Jouw antwoorden werden goed geregistreerd.

Wanneer je in de toekomst nog wenst deel te nemen aan online onderzoek van de vakgroep Marketing

van de Universiteit Gent of wilt deelnemen aan studies in het consumentenlab, dan kan je je registreren

voor het onderzoekspanel. Je zal dan regelmatig uitgenodigd worden om aan onderzoek van de

vakgroep Marketing deel te nemen. Deelname aan studies in het consumentenlab levert jou 5 tot 8 EUR

op. Bij deelname aan online onderzoek maak je kans op leuke prijzen, zoals bons van FNAC, Bol.com &

Kinepolis.

Geinteresseerd? Klik dan op onderstaande link om je te registreren:

http://www.cb.ugent.be/nl/formulier.htm

Nogmaals hartelijk bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek.

Met vriendelijke groeten,

Sarah Devolder Student master Handelswetenschappen, Universiteit Gent. ([email protected])

Page 75: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Bijlage 2: Afbeelding stimulus Tuc mini snackies

Bijlage 3: Afbeelding telsysteem Tuc mini snackies

Page 76: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Bijlage 4: Consumptie Tuc mini snackies

NUMMER AANTAL STUKS (VOOR) AANTAL STUKS (NA) CONSUMPTIE DATUM TIJDSTIP

1 50 34 16 3/07/19 17u30

2 50 48 2 3/07/19 17u30

3 50 50 0 3/07/19 17u30

4 50 42 8 3/07/19 17u30

5 50 41 9 3/07/19 19u30

6 50 50 0 3/07/19 19u30

7 50 41 9 4/07/19 18u

8 50 47 3 4/07/19 18u

9 50 50 0 5/07/19 15u

10 50 39 11 5/07/19 15u

11 50 48 2 5/07/19 15u

12 50 32 18 5/07/19 15u

13 50 43 7 5/07/19 15u

14 50 41 9 5/07/19 15u

15 50 29 21 5/07/19 18u30

16 50 50 0 6/07/19 15u

17 50 47 3 6/07/19 15u

18 50 50 0 7/07/19 9u30

19 50 46 4 7/07/19 9u30

20 50 50 0 7/07/19 11u

21 50 50 0 7/07/19 11u

22 50 40 10 7/07/19 14u30

23 50 50 0 7/07/19 14u30

24 50 48 2 7/07/19 14u30

25 50 48 2 7/07/19 14u30

Page 77: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

26 50 50 0 7/07/19 14u30

27 50 37 13 7/07/19 21u

28 50 50 0 8/07/19 16u

29 50 49 1 8/07/19 16u

30 50 45 5 8/07/19 17u

31 50 44 6 8/07/19 17u

32 50 47 3 8/07/19 19u

33 50 50 0 8/07/19 19u

34 50 49 1 8/07/19 19u

35 50 29 21 9/07/19 18u15

36 50 50 0 9/07/19 18u15

37 50 40 10 9/07/19 19u30

38 50 40 10 9/07/19 19u30

39 50 43 7 9/07/19 19u30

40 50 49 1 9/07/19 19u30

41 50 44 6 10/07/19 16u

42 50 41 9 10/07/19 16u

43 50 50 0 10/07/19 16u

44 50 32 18 10/07/19 16u

45 50 32 18 10/07/19 18u30

46 50 22 28 10/07/19 19u30

47 50 39 11 10/07/19 19u30

48 50 42 8 10/07/19 19u30

49 50 31 19 10/07/19 19u30

50 50 37 13 10/07/19 19u30

51 50 50 0 10/07/19 19u30

52 50 41 9 11/07/19 18u30

Page 78: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

53 50 41 9 11/07/19 18u30

54 50 49 1 11/07/19 19u30

55 50 50 0 11/07/19 19u30

56 50 50 0 11/07/19 19u30

57 50 43 7 11/07/19 20u30

58 50 36 14 11/07/19 20u30

59 50 46 4 11/07/19 20u30

60 50 47 3 11/07/19 20u30

61 50 50 0 12/07/19 20u

62 50 41 9 12/07/19 20u

63 50 47 3 12/07/19 20u

64 50 49 1 12/07/19 20u

65 50 40 10 12/07/19 20u

66 50 45 5 12/07/19 20u

67 50 48 2 12/07/19 20u

68 50 50 0 12/07/19 20u

69 50 46 4 12/07/19 20u

70 50 40 10 12/07/19 20u

71 50 48 2 13/07/19 10u30

72 50 47 3 13/07/19 10u30

73 50 44 6 14/07/19 11u30

74 50 49 1 14/07/19 11u30

75 50 41 9 14/07/19 12u

76 50 47 3 14/07/19 12u30

77 50 11 39 14/07/19 13u

78 50 9 41 14/07/19 13u

79 50 49 1 14/07/19 13u30

Page 79: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

80 50 46 4 14/07/19 13u30

81 50 35 15 14/07/19 20u

82 50 46 4 14/07/19 20u

83 50 35 15 14/07/19 20u

84 50 50 0 14/07/19 21u

85 50 25 25 16/07/19 18u

86 50 28 22 16/07/19 18u

87 50 41 9 18/07/19 15u30

88 50 49 1 20/07/19 10u30

89 50 49 1 20/07/19 10u30

90 50 50 0 20/07/19 12u30

91 50 28 22 20/07/19 12u30

92 50 41 9 20/07/19 14u30

93 50 37 13 20/07/19 14u30

94 50 49 1 20/07/19 14u30

95 50 50 0 20/07/19 18u

96 50 35 15 20/07/19 18u15

97 50 47 3 20/07/19 18u30

98 50 20 30 20/07/19 18u30

99 50 36 14 20/07/19 19u

100 50 49 1 20/07/19 19u

101 50 50 0 20/07/19 19u15

102 50 50 0 20/07/19 19u15

103 50 50 0 21/07/19 18u30

104 50 50 0 21/07/19 18u30

105 50 36 14 22/07/19 19u

106 50 43 7 22/07/19 19u

Page 80: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

107 50 48 2 22/07/19 19u30

108 50 41 9 22/07/19 19u30

109 50 46 4 24/07/19 18u

110 50 49 1 24/07/19 18u

111 50 35 15 24/07/19 18u30

112 50 39 11 24/07/19 18u30

Page 81: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Bijlage 5: SPSS output

5.1 Demografische gegevens

Statistics

Geslacht

N Valid 104

Missing 0

Geslacht

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Man 41 39,4 39,4 39,4

Vrouw 63 60,6 60,6 100,0

Total 104 100,0 100,0

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

Leeftijd 104 15,00 64,00 33,8942 14,36008

Valid N (listwise) 104

Group Statistics

Geslacht N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

Leeftijd Man 41 35,1463 14,82323 2,31500

Vrouw 63 33,0794 14,11051 1,77776

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for Equality of

Means

F Sig. t df

Leeftijd Equal variances assumed ,786 ,378 ,716 102

Equal variances not assumed ,708 82,564

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

Sig. (2-tailed) Mean Difference Std. Error Difference

Leeftijd Equal variances assumed ,476 2,06698 2,88830

Equal variances not assumed ,481 2,06698 2,91884

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

95% Confidence Interval of the Difference

Lower Upper

Leeftijd Equal variances assumed -3,66195 7,79591

Equal variances not assumed -3,73894 7,87289

Page 82: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.2 Beschrijvende data

Statistics

Honger

N Valid 104

Missing 0

Mean 3,25

Honger

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 25 24,0 24,0 24,0

2 26 25,0 25,0 49,0

3 11 10,6 10,6 59,6

4 9 8,7 8,7 68,3

5 15 14,4 14,4 82,7

6 9 8,7 8,7 91,3

7 9 8,7 8,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Dieet

N Valid 104

Missing 0

Dieet

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Ja 9 8,7 8,7 8,7

Neen 95 91,3 91,3 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Productvoorkeur

M&M's

Productvoorkeur

Tuc mini

snackies

Productvoorkeur

Lotus suzy

luikse wafels

Productvoorkeur

Ferrero Rocher

chocolade

pralines

N Valid 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0

Mean 5,60 5,28 4,77 5,12

Page 83: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Productvoorkeur M&M's

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet smakelijk 3 2,9 2,9 2,9

Niet smakelijk 4 3,8 3,8 6,7

Eerder niet smakelijk 5 4,8 4,8 11,5

Neutraal 8 7,7 7,7 19,2

Eerder smakelijk 13 12,5 12,5 31,7

Smakelijk 38 36,5 36,5 68,3

Heel erg smakelijk 33 31,7 31,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Productvoorkeur Tuc mini snackies

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet smakelijk 2 1,9 1,9 1,9

Niet smakelijk 5 4,8 4,8 6,7

Eerder niet smakelijk 3 2,9 2,9 9,6

Neutraal 15 14,4 14,4 24,0

Eerder smakelijk 21 20,2 20,2 44,2

Smakelijk 43 41,3 41,3 85,6

Heel erg smakelijk 15 14,4 14,4 100,0

Total 104 100,0 100,0

Productvoorkeur Lotus suzy luikse wafels

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet smakelijk 5 4,8 4,8 4,8

Niet smakelijk 7 6,7 6,7 11,5

Eerder niet smakelijk 8 7,7 7,7 19,2

Neutraal 18 17,3 17,3 36,5

Eerder smakelijk 24 23,1 23,1 59,6

Smakelijk 33 31,7 31,7 91,3

Heel erg smakelijk 9 8,7 8,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 84: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Productvoorkeur Ferrero Rocher chocolade pralines

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet smakelijk 10 9,6 9,6 9,6

Niet smakelijk 10 9,6 9,6 19,2

Eerder niet smakelijk 4 3,8 3,8 23,1

Neutraal 4 3,8 3,8 26,9

Eerder smakelijk 17 16,3 16,3 43,3

Smakelijk 24 23,1 23,1 66,3

Heel erg smakelijk 35 33,7 33,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Ik heb een

intens verlangen

om Tuc mini

snackies te

eten.

Ik hunker naar

Tuc mini

snackies.

Ik heb een

drang naar Tuc

mini snackies.

N Valid 104 104 104

Missing 0 0 0

Mean 3,42 3,05 3,10

Ik heb een intens verlangen om Tuc mini snackies te eten.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 15 14,4 14,4 14,4

Niet akkoord 18 17,3 17,3 31,7

Eerder niet akkoord 20 19,2 19,2 51,0

Neutraal 23 22,1 22,1 73,1

Eerder akkoord 18 17,3 17,3 90,4

Akkoord 7 6,7 6,7 97,1

Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 85: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ik hunker naar Tuc mini snackies.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 19 18,3 18,3 18,3

Niet akkoord 25 24,0 24,0 42,3

Eerder niet akkoord 22 21,2 21,2 63,5

Neutraal 17 16,3 16,3 79,8

Eerder akkoord 15 14,4 14,4 94,2

Akkoord 3 2,9 2,9 97,1

Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Ik heb een drang naar Tuc mini snackies.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 20 19,2 19,2 19,2

Niet akkoord 23 22,1 22,1 41,3

Eerder niet akkoord 20 19,2 19,2 60,6

Neutraal 19 18,3 18,3 78,8

Eerder akkoord 15 14,4 14,4 93,3

Akkoord 4 3,8 3,8 97,1

Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

verlangen

N Valid 104

Missing 0

Mean 3,1891

verlangen

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1,00 14 13,5 13,5 13,5

1,33 2 1,9 1,9 15,4

1,67 3 2,9 2,9 18,3

2,00 16 15,4 15,4 33,7

2,33 4 3,8 3,8 37,5

2,67 4 3,8 3,8 41,3

3,00 11 10,6 10,6 51,9

3,33 8 7,7 7,7 59,6

3,67 2 1,9 1,9 61,5

Page 86: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

4,00 14 13,5 13,5 75,0

4,33 5 4,8 4,8 79,8

4,67 4 3,8 3,8 83,7

5,00 6 5,8 5,8 89,4

5,33 6 5,8 5,8 95,2

6,00 1 1,0 1,0 96,2

6,33 2 1,9 1,9 98,1

7,00 2 1,9 1,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Ontbering Ontbering_2

N Valid 104 104

Missing 0 0

Mean 2,22 4,31

Ontbering

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 46 44,2 44,2 44,2

2 27 26,0 26,0 70,2

3 9 8,7 8,7 78,8

4 10 9,6 9,6 88,5

5 9 8,7 8,7 97,1

6 2 1,9 1,9 99,0

7 1 1,0 1,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Ontbering_2

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 9 8,7 8,7 8,7

2 8 7,7 7,7 16,3

3 16 15,4 15,4 31,7

4 17 16,3 16,3 48,1

5 26 25,0 25,0 73,1

6 19 18,3 18,3 91,3

7 9 8,7 8,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 87: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

Mood

N Valid 104

Missing 0

Mean 6,43

Mood

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 3 1 1,0 1,0 1,0

4 1 1,0 1,0 1,9

5 8 7,7 7,7 9,6

6 36 34,6 34,6 44,2

7 58 55,8 55,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

In welke mate kwam het

beeld van Tuc mini

snackies eten in je op?

Tijdens mijn taak,

ervaarde ik: Weinig of

geen beelden van

mezelf die Tuc mini

snackies op at vs. Heel

veel beelden van mezelf

die Tuc mini snackies op

at

In welke mate beeldde je

je tijdens de taak in dat

je Tuc mini snackies at?

N Valid 104 104 104

Missing 0 0 0

Mean 3,42 3,06 3,22

In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in

je op?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 26 25,0 25,0 25,0

2 13 12,5 12,5 37,5

3 13 12,5 12,5 50,0

4 14 13,5 13,5 63,5

5 21 20,2 20,2 83,7

6 15 14,4 14,4 98,1

7 2 1,9 1,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 88: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Tijdens mijn taak, ervaarde ik: Weinig of geen beelden van

mezelf die Tuc mini snackies op at vs. Heel veel beelden van

mezelf die Tuc mini snackies op at

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 27 26,0 26,0 26,0

2 22 21,2 21,2 47,1

3 18 17,3 17,3 64,4

4 10 9,6 9,6 74,0

5 13 12,5 12,5 86,5

6 10 9,6 9,6 96,2

7 4 3,8 3,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini

snackies at?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 26 25,0 25,0 25,0

2 18 17,3 17,3 42,3

3 18 17,3 17,3 59,6

4 10 9,6 9,6 69,2

5 18 17,3 17,3 86,5

6 9 8,7 8,7 95,2

7 5 4,8 4,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 89: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

hoeveelheidbeelden

N Valid 104

Missing 0

Mean 3,2340

hoeveelheidbeelden

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1,00 19 18,3 18,3 18,3

1,33 2 1,9 1,9 20,2

1,67 6 5,8 5,8 26,0

2,00 11 10,6 10,6 36,5

2,33 4 3,8 3,8 40,4

2,67 4 3,8 3,8 44,2

3,00 8 7,7 7,7 51,9

3,33 2 1,9 1,9 53,8

3,67 6 5,8 5,8 59,6

4,00 10 9,6 9,6 69,2

4,33 7 6,7 6,7 76,0

4,67 5 4,8 4,8 80,8

5,00 2 1,9 1,9 82,7

5,33 5 4,8 4,8 87,5

5,67 3 2,9 2,9 90,4

6,00 6 5,8 5,8 96,2

6,33 2 1,9 1,9 98,1

7,00 2 1,9 1,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Hoe makkelijk of

moeilijk was het

voor jou om

denkbeelden te

genereren? Heel

moeilijk vs. Heel

eenvoudig

"Ik had helemaal

geen problemen

om me in te

beelden dat ik

Tuc mini

snackies aan

het consumeren

was."

Hoe snel heb je

deze

denkbeelden

vormgegeven?

N Valid 55 55 55

Missing 0 0 0

Mean 4,67 4,56 4,51

Page 90: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou om denkbeelden

te genereren? Heel moeilijk vs. Heel eenvoudig

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 3 5,5 5,5 5,5

2 4 7,3 7,3 12,7

3 3 5,5 5,5 18,2

4 15 27,3 27,3 45,5

5 9 16,4 16,4 61,8

6 15 27,3 27,3 89,1

7 6 10,9 10,9 100,0

Total 55 100,0 100,0

"Ik had helemaal geen problemen om me in te beelden dat ik

Tuc mini snackies aan het consumeren was."

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 5 9,1 9,1 9,1

2 7 12,7 12,7 21,8

3 4 7,3 7,3 29,1

4 5 9,1 9,1 38,2

5 11 20,0 20,0 58,2

6 16 29,1 29,1 87,3

7 7 12,7 12,7 100,0

Total 55 100,0 100,0

Hoe snel heb je deze denkbeelden vormgegeven?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 4 7,3 7,3 7,3

2 6 10,9 10,9 18,2

3 3 5,5 5,5 23,6

4 7 12,7 12,7 36,4

5 19 34,5 34,5 70,9

6 12 21,8 21,8 92,7

7 4 7,3 7,3 100,0

Total 55 100,0 100,0

Page 91: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

eenvoudbeelden

N Valid 55

Missing 0

Mean 4,5818

eenvoudbeelden

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1,00 3 5,5 5,5 5,5

1,67 1 1,8 1,8 7,3

2,00 1 1,8 1,8 9,1

2,33 2 3,6 3,6 12,7

2,67 1 1,8 1,8 14,5

3,00 2 3,6 3,6 18,2

3,33 1 1,8 1,8 20,0

3,67 3 5,5 5,5 25,5

4,00 4 7,3 7,3 32,7

4,33 3 5,5 5,5 38,2

4,67 7 12,7 12,7 50,9

5,00 3 5,5 5,5 56,4

5,33 6 10,9 10,9 67,3

5,67 5 9,1 9,1 76,4

6,00 8 14,5 14,5 90,9

6,33 3 5,5 5,5 96,4

6,67 1 1,8 1,8 98,2

7,00 1 1,8 1,8 100,0

Total 55 100,0 100,0

Statistics

Mijn denkbeeld

was: Heel erg

onduidelijk vs.

Heel erg

duidelijk

Mijn denkbeeld

was: Helemaal

niet levendig vs.

Heel erg

levendig

Mijn denkbeeld

was: Helemaal

niet intens vs.

Heel erg intens

Mijn denkbeeld

was: Helemaal

niet levensecht

vs. Heel erg

levensecht

Mijn denkbeeld

was: Helemaal

niet scherp vs.

Heel erg scherp

N Valid 55 55 55 55 55

Missing 0 0 0 0 0

Mean 4,49 3,75 3,33 3,53 3,76

Page 92: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Mijn denkbeeld was: Heel erg onduidelijk vs. Heel erg

duidelijk

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 4 7,3 7,3 7,3

2 6 10,9 10,9 18,2

3 5 9,1 9,1 27,3

4 8 14,5 14,5 41,8

5 12 21,8 21,8 63,6

6 16 29,1 29,1 92,7

7 4 7,3 7,3 100,0

Total 55 100,0 100,0

Mijn denkbeeld was: Helemaal niet levendig vs. Heel erg

levendig

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 6 10,9 10,9 10,9

2 12 21,8 21,8 32,7

3 9 16,4 16,4 49,1

4 5 9,1 9,1 58,2

5 12 21,8 21,8 80,0

6 8 14,5 14,5 94,5

7 3 5,5 5,5 100,0

Total 55 100,0 100,0

Mijn denkbeeld was: Helemaal niet intens vs. Heel erg intens

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 11 20,0 20,0 20,0

2 7 12,7 12,7 32,7

3 12 21,8 21,8 54,5

4 9 16,4 16,4 70,9

5 12 21,8 21,8 92,7

6 2 3,6 3,6 96,4

7 2 3,6 3,6 100,0

Total 55 100,0 100,0

Page 93: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Mijn denkbeeld was: Helemaal niet levensecht vs. Heel erg

levensecht

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 10 18,2 18,2 18,2

2 8 14,5 14,5 32,7

3 7 12,7 12,7 45,5

4 11 20,0 20,0 65,5

5 12 21,8 21,8 87,3

6 6 10,9 10,9 98,2

7 1 1,8 1,8 100,0

Total 55 100,0 100,0

Mijn denkbeeld was: Helemaal niet scherp vs. Heel erg

scherp

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1 8 14,5 14,5 14,5

2 6 10,9 10,9 25,5

3 9 16,4 16,4 41,8

4 11 20,0 20,0 61,8

5 11 20,0 20,0 81,8

6 9 16,4 16,4 98,2

7 1 1,8 1,8 100,0

Total 55 100,0 100,0

Page 94: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

evaluatiebeelden

N Valid 55

Missing 0

Mean 3,7709

evaluatiebeelden

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1,00 4 7,3 7,3 7,3

1,60 2 3,6 3,6 10,9

2,00 5 9,1 9,1 20,0

2,20 2 3,6 3,6 23,6

2,60 3 5,5 5,5 29,1

3,00 2 3,6 3,6 32,7

3,20 2 3,6 3,6 36,4

3,40 2 3,6 3,6 40,0

3,60 2 3,6 3,6 43,6

3,80 1 1,8 1,8 45,5

4,00 5 9,1 9,1 54,5

4,20 3 5,5 5,5 60,0

4,40 1 1,8 1,8 61,8

4,60 3 5,5 5,5 67,3

4,80 1 1,8 1,8 69,1

5,00 3 5,5 5,5 74,5

5,20 4 7,3 7,3 81,8

5,40 4 7,3 7,3 89,1

5,60 3 5,5 5,5 94,5

5,80 2 3,6 3,6 98,2

6,40 1 1,8 1,8 100,0

Total 55 100,0 100,0

Page 95: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

Er zijn een

aantal

bijzondere

momenten in

mijn leven die ik

graag herbeleef

door me

mentaal voor te

stellen hoe alles

er precies

uitzag.

Als ik iets

nieuws probeer

te leren, kijk ik

liever naar een

demonstratie

dan dat ik lees

hoe ik het moet

doen.

Ik vind het leuk

om me voor te

stellen hoe ik

mijn

appartement of

kamer zou

opknappen

indien ik daar de

middelen voor

had.

Ik hou ervan om

te dagdromen.

Over het

algemeen

gebruik ik liever

een diagram

dan een

geschreven set

instructies.

N Valid 104 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0 0

Mean 5,77 5,18 5,70 5,24 4,63

Statistics

Ik hou ervan om

te "krabbelen"

op papier.

Ik vind dat het

helpt om in

mentale

beelden te

denken

wanneer ik

verschillende

activiteiten doe.

Als ik iemand

voor het eerst

ontmoet, kan ik

me nadien

herinneren hoe

die persoon

eruitzag, maar

weet ik

inhoudelijk niet

veel over die

persoon.

Als ik iets

vergeten ben,

probeer ik me

vaak een

mentaal beeld

te vormen om

het me te

herinneren.

Ik dagdroom

zelden.

N Valid 104 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0 0

Mean 4,97 5,20 4,44 5,71 3,11

Statistics

Ik denk vaak in mentale beelden.

N Valid 104

Missing 0

Mean 5,14

Page 96: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Er zijn een aantal bijzondere momenten in mijn leven die ik graag herbeleef

door me mentaal voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 2 1,9 1,9 1,9

Eerder niet akkoord 1 1,0 1,0 2,9

Neutraal 11 10,6 10,6 13,5

Eerder akkoord 21 20,2 20,2 33,7

Akkoord 37 35,6 35,6 69,2

Helemaal akkoord 32 30,8 30,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Als ik iets nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar een demonstratie dan

dat ik lees hoe ik het moet doen.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0

Niet akkoord 7 6,7 6,7 7,7

Eerder niet akkoord 9 8,7 8,7 16,3

Neutraal 11 10,6 10,6 26,9

Eerder akkoord 26 25,0 25,0 51,9

Akkoord 27 26,0 26,0 77,9

Helemaal akkoord 23 22,1 22,1 100,0

Total 104 100,0 100,0

Ik vind het leuk om me voor te stellen hoe ik mijn appartement of kamer

zou opknappen indien ik daar de middelen voor had.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 2 1,9 1,9 1,9

Niet akkoord 2 1,9 1,9 3,8

Eerder niet akkoord 4 3,8 3,8 7,7

Neutraal 10 9,6 9,6 17,3

Eerder akkoord 15 14,4 14,4 31,7

Akkoord 37 35,6 35,6 67,3

Helemaal akkoord 34 32,7 32,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 97: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ik hou ervan om te dagdromen.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 3 2,9 2,9 2,9

Niet akkoord 4 3,8 3,8 6,7

Eerder niet akkoord 2 1,9 1,9 8,7

Neutraal 15 14,4 14,4 23,1

Eerder akkoord 31 29,8 29,8 52,9

Akkoord 30 28,8 28,8 81,7

Helemaal akkoord 19 18,3 18,3 100,0

Total 104 100,0 100,0

Over het algemeen gebruik ik liever een diagram dan een geschreven set

instructies.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 3 2,9 2,9 2,9

Niet akkoord 8 7,7 7,7 10,6

Eerder niet akkoord 13 12,5 12,5 23,1

Neutraal 21 20,2 20,2 43,3

Eerder akkoord 26 25,0 25,0 68,3

Akkoord 22 21,2 21,2 89,4

Helemaal akkoord 11 10,6 10,6 100,0

Total 104 100,0 100,0

Ik hou ervan om te "krabbelen" op papier.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8

Niet akkoord 8 7,7 7,7 11,5

Eerder niet akkoord 11 10,6 10,6 22,1

Neutraal 10 9,6 9,6 31,7

Eerder akkoord 21 20,2 20,2 51,9

Akkoord 31 29,8 29,8 81,7

Helemaal akkoord 19 18,3 18,3 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 98: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ik vind dat het helpt om in mentale beelden te denken wanneer ik

verschillende activiteiten doe.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0

Eerder niet akkoord 8 7,7 7,7 8,7

Neutraal 18 17,3 17,3 26,0

Eerder akkoord 31 29,8 29,8 55,8

Akkoord 34 32,7 32,7 88,5

Helemaal akkoord 12 11,5 11,5 100,0

Total 104 100,0 100,0

Als ik iemand voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien herinneren hoe die

persoon eruitzag, maar weet ik inhoudelijk niet veel over die persoon.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8

Niet akkoord 12 11,5 11,5 15,4

Eerder niet akkoord 14 13,5 13,5 28,8

Neutraal 18 17,3 17,3 46,2

Eerder akkoord 24 23,1 23,1 69,2

Akkoord 24 23,1 23,1 92,3

Helemaal akkoord 8 7,7 7,7 100,0

Total 104 100,0 100,0

Als ik iets vergeten ben, probeer ik me vaak een mentaal beeld te

vormen om het me te herinneren.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0

Eerder niet akkoord 1 1,0 1,0 1,9

Neutraal 9 8,7 8,7 10,6

Eerder akkoord 27 26,0 26,0 36,5

Akkoord 44 42,3 42,3 78,8

Helemaal akkoord 22 21,2 21,2 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 99: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Ik dagdroom zelden.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Helemaal niet akkoord 17 16,3 16,3 16,3

Niet akkoord 31 29,8 29,8 46,2

Eerder niet akkoord 13 12,5 12,5 58,7

Neutraal 23 22,1 22,1 80,8

Eerder akkoord 10 9,6 9,6 90,4

Akkoord 7 6,7 6,7 97,1

Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Ik denk vaak in mentale beelden.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8

Eerder niet akkoord 5 4,8 4,8 8,7

Neutraal 18 17,3 17,3 26,0

Eerder akkoord 34 32,7 32,7 58,7

Akkoord 31 29,8 29,8 88,5

Helemaal akkoord 12 11,5 11,5 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 100: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

visuelevws

N Valid 104

Missing 0

Mean 5,3269

visuelevws

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 3,33 2 1,9 1,9 1,9

3,50 2 1,9 1,9 3,8

3,67 1 1,0 1,0 4,8

3,83 2 1,9 1,9 6,7

4,00 1 1,0 1,0 7,7

4,33 2 1,9 1,9 9,6

4,50 5 4,8 4,8 14,4

4,67 6 5,8 5,8 20,2

4,83 6 5,8 5,8 26,0

5,00 6 5,8 5,8 31,7

5,17 12 11,5 11,5 43,3

5,33 13 12,5 12,5 55,8

5,50 8 7,7 7,7 63,5

5,67 9 8,7 8,7 72,1

5,83 7 6,7 6,7 78,8

6,00 5 4,8 4,8 83,7

6,17 2 1,9 1,9 85,6

6,33 6 5,8 5,8 91,3

6,50 5 4,8 4,8 96,2

6,67 3 2,9 2,9 99,0

6,83 1 1,0 1,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 101: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

Beeld je de

exacte contouren

van het gezicht,

het hoofd, de

schouders en het

lichaam van de

persoon in.

Beeld je de

karakteristieke

houdingen van

het hoofd en

het lichaam

van de

persoon in.

Beeld je in dat de

persoon aan het

wandelen is (denk

aan de houding die

de persoon

aanneemt, de

afstand tussen de

stappen e.d.)

Beeld je een aantal

typerende

kledingstukken in die

de persoon geregeld

draagt (denk aan de

verschillende

kleuren, de stoffen

e.d.)

N Valid 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0

Mean 4,17 3,94 3,69 4,07

Beeld je de exacte contouren van het gezicht, het hoofd, de schouders en het

lichaam van de persoon in.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Vaag beeld en niet levendig 2 1,9 1,9 1,9

Matig duidelijk beeld en

matig levendig

15 14,4 14,4 16,3

Duidelijk beeld en vrij

levendig

50 48,1 48,1 64,4

Volkomen duidelijk beeld en

zo levendig als de eigenlijke

ervaring

37 35,6 35,6 100,0

Total 104 100,0 100,0

Beeld je de karakteristieke houdingen van het hoofd en het lichaam van de

persoon in.

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Geen enkel beeld 2 1,9 1,9 1,9

Vaag beeld en niet levendig 4 3,8 3,8 5,8

Matig duidelijk beeld en

matig levendig

19 18,3 18,3 24,0

Duidelijk beeld en vrij

levendig

52 50,0 50,0 74,0

Volkomen duidelijk beeld en

zo levendig als de eigenlijke

ervaring

27 26,0 26,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 102: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Beeld je in dat de persoon aan het wandelen is (denk aan de houding die de

persoon aanneemt, de afstand tussen de stappen e.d.)

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Geen enkel beeld 2 1,9 1,9 1,9

Vaag beeld en niet levendig 7 6,7 6,7 8,7

Matig duidelijk beeld en

matig levendig

31 29,8 29,8 38,5

Duidelijk beeld en vrij

levendig

45 43,3 43,3 81,7

Volkomen duidelijk beeld en

zo levendig als de eigenlijke

ervaring

19 18,3 18,3 100,0

Total 104 100,0 100,0

Beeld je een aantal typerende kledingstukken in die de persoon geregeld

draagt (denk aan de verschillende kleuren, de stoffen e.d.)

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Geen enkel beeld 5 4,8 4,8 4,8

Vaag beeld en niet levendig 3 2,9 2,9 7,7

Matig duidelijk beeld en

matig levendig

16 15,4 15,4 23,1

Duidelijk beeld en vrij

levendig

36 34,6 34,6 57,7

Volkomen duidelijk beeld en

zo levendig als de eigenlijke

ervaring

44 42,3 42,3 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 103: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

levendigheidbeelden

N Valid 104

Missing 0

Mean 3,9688

levendigheidbeelden

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid 1,50 1 1,0 1,0 1,0

2,25 1 1,0 1,0 1,9

2,50 1 1,0 1,0 2,9

2,75 2 1,9 1,9 4,8

3,00 7 6,7 6,7 11,5

3,25 5 4,8 4,8 16,3

3,50 12 11,5 11,5 27,9

3,75 14 13,5 13,5 41,3

4,00 19 18,3 18,3 59,6

4,25 10 9,6 9,6 69,2

4,50 16 15,4 15,4 84,6

4,75 5 4,8 4,8 89,4

5,00 11 10,6 10,6 100,0

Total 104 100,0 100,0

Statistics

Wanneer je

bijgekomen

bent, eet je

minder dan je

normaal doet?

Probeer je

tijdens de

eetmomenten

minder te eten

dan je zou

willen?

Hoe vaak heb je

een

aangeboden

drankje/voeding

geweigerd

omdat je

bezorgd bent

over je gewicht?

Let je exact op

wat je eet?

Eet je

welbewust

afslankende

voeding?

N Valid 104 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0 0

Mean 2,98 2,76 2,28 2,47 1,98

Page 104: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

Wanneer je

teveel gegeten

hebt, eet je de

dag erna minder

dan gewoonlijk?

Eet je

welbewust

minder om niet

bij te komen?

Hoe vaak

probeer je niet

te eten tussen

maaltijden in

omdat je op je

gewicht let?

Hoe vaak

probeer je 's

avonds niet te

eten omdat je

op je gewicht

let?

Hou je rekening

met je gewicht

voor wat je eet?

N Valid 104 104 104 104 104

Missing 0 0 0 0 0

Mean 2,58 2,69 2,61 2,22 2,60

Wanneer je bijgekomen bent, eet je minder dan je normaal

doet?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 9 8,7 8,7 8,7

Zelden 18 17,3 17,3 26,0

Soms 47 45,2 45,2 71,2

Vaak 26 25,0 25,0 96,2

Altijd 4 3,8 3,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Probeer je tijdens de eetmomenten minder te eten dan je zou

willen?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 14 13,5 13,5 13,5

Zelden 25 24,0 24,0 37,5

Soms 38 36,5 36,5 74,0

Vaak 26 25,0 25,0 99,0

Altijd 1 1,0 1,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 105: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Hoe vaak heb je een aangeboden drankje/voeding geweigerd

omdat je bezorgd bent over je gewicht?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 30 28,8 28,8 28,8

Zelden 34 32,7 32,7 61,5

Soms 23 22,1 22,1 83,7

Vaak 15 14,4 14,4 98,1

Altijd 2 1,9 1,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Let je exact op wat je eet?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 25 24,0 24,0 24,0

Zelden 27 26,0 26,0 50,0

Soms 30 28,8 28,8 78,8

Vaak 22 21,2 21,2 100,0

Total 104 100,0 100,0

Eet je welbewust afslankende voeding?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 44 42,3 42,3 42,3

Zelden 29 27,9 27,9 70,2

Soms 20 19,2 19,2 89,4

Vaak 11 10,6 10,6 100,0

Total 104 100,0 100,0

Wanneer je teveel gegeten hebt, eet je de dag erna minder dan

gewoonlijk?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 18 17,3 17,3 17,3

Zelden 30 28,8 28,8 46,2

Soms 39 37,5 37,5 83,7

Vaak 12 11,5 11,5 95,2

Altijd 5 4,8 4,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 106: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Eet je welbewust minder om niet bij te komen?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 21 20,2 20,2 20,2

Zelden 18 17,3 17,3 37,5

Soms 40 38,5 38,5 76,0

Vaak 22 21,2 21,2 97,1

Altijd 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Hoe vaak probeer je niet te eten tussen maaltijden in omdat je

op je gewicht let?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 20 19,2 19,2 19,2

Zelden 28 26,9 26,9 46,2

Soms 31 29,8 29,8 76,0

Vaak 23 22,1 22,1 98,1

Altijd 2 1,9 1,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Hoe vaak probeer je 's avonds niet te eten omdat je op je

gewicht let?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 34 32,7 32,7 32,7

Zelden 31 29,8 29,8 62,5

Soms 24 23,1 23,1 85,6

Vaak 12 11,5 11,5 97,1

Altijd 3 2,9 2,9 100,0

Total 104 100,0 100,0

Hou je rekening met je gewicht voor wat je eet?

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid Nooit 25 24,0 24,0 24,0

Zelden 23 22,1 22,1 46,2

Soms 30 28,8 28,8 75,0

Vaak 21 20,2 20,2 95,2

Altijd 5 4,8 4,8 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 107: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

eatingrestraint

N Valid 104

Missing 0

Mean 2,5163

eatingrestraint

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Valid 1,00 4 3,8 3,8 3,8

1,10 3 2,9 2,9 6,7

1,30 4 3,8 3,8 10,6

1,40 2 1,9 1,9 12,5

1,50 2 1,9 1,9 14,4

1,60 1 1,0 1,0 15,4

1,70 2 1,9 1,9 17,3

1,80 3 2,9 2,9 20,2

1,90 1 1,0 1,0 21,2

2,00 8 7,7 7,7 28,8

2,10 4 3,8 3,8 32,7

2,20 7 6,7 6,7 39,4

2,30 4 3,8 3,8 43,3

2,40 1 1,0 1,0 44,2

2,50 4 3,8 3,8 48,1

2,60 9 8,7 8,7 56,7

2,70 4 3,8 3,8 60,6

2,80 5 4,8 4,8 65,4

2,90 5 4,8 4,8 70,2

3,00 6 5,8 5,8 76,0

3,10 1 1,0 1,0 76,9

3,20 6 5,8 5,8 82,7

3,30 3 2,9 2,9 85,6

3,40 3 2,9 2,9 88,5

3,50 1 1,0 1,0 89,4

3,60 1 1,0 1,0 90,4

3,70 1 1,0 1,0 91,3

3,80 4 3,8 3,8 95,2

3,90 1 1,0 1,0 96,2

4,10 2 1,9 1,9 98,1

4,20 1 1,0 1,0 99,0

4,30 1 1,0 1,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 108: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Statistics

Consumptie

N Valid 104

Missing 0

Mean 7,38

Minimum 0

Maximum 41

Consumptie

Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent

Valid Controleconditie 24 23,1 23,1 23,1

Experimentele conditie 9 8,7 8,7 31,7

2 7 6,7 6,7 38,5

3 8 7,7 7,7 46,2

4 5 4,8 4,8 51,0

5 2 1,9 1,9 52,9

6 3 2,9 2,9 55,8

7 2 1,9 1,9 57,7

8 2 1,9 1,9 59,6

9 11 10,6 10,6 70,2

10 5 4,8 4,8 75,0

11 3 2,9 2,9 77,9

13 3 2,9 2,9 80,8

14 3 2,9 2,9 83,7

15 4 3,8 3,8 87,5

16 1 1,0 1,0 88,5

18 3 2,9 2,9 91,3

21 2 1,9 1,9 93,3

22 2 1,9 1,9 95,2

25 1 1,0 1,0 96,2

28 1 1,0 1,0 97,1

30 1 1,0 1,0 98,1

39 1 1,0 1,0 99,0

41 1 1,0 1,0 100,0

Total 104 100,0 100,0

Page 109: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.3 Interne consistentie schalen

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the

procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,949 3

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik heb een

intens verlangen om Tuc mini snackies te

eten.

6,14 9,620 ,855 ,955

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hunker naar

Tuc mini snackies.

6,52 9,495 ,908 ,915

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik heb een

drang naar Tuc mini snackies.

6,47 9,203 ,918 ,907

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

verlangen 104 1,00 7,00 3,1891 1,51708

Valid N (listwise) 104

Page 110: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,913 3

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

In welke mate kwam het beeld van Tuc

mini snackies eten in je op? - Helemaal

niet:In grote mate

6,28 12,494 ,792 ,903

Tijdens mijn taak, ervaarde ik: - Weinig of

geen beelden van mezelf die Tuc mini

snackies op at:Heel veel beelden van

mezelf die Tuc mini snackies op at

6,64 12,076 ,873 ,837

In welke mate beeldde je je tijdens de taak

in dat je Tuc mini snackies at? - Helemaal

niet:In grote mate

6,48 12,349 ,814 ,885

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

hoeveelheidbeelden 104 1,00 7,00 3,2340 1,71728

Valid N (listwise) 104

Page 111: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 55 52,9

Excludeda 49 47,1

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,834 3

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou

om denkbeelden te genereren?

(denkbeelden = de beelden die in je

opkwamen toen je je inbeeldde Tuc mini

snackies te consumeren) - Heel

moeilijk:Heel eenvoudig

9,07 10,550 ,692 ,774

In welke mate ga je akkoord met de

volgende stelling: "Ik had helemaal geen

problemen om me in te beelden dat ik Tuc

mini snackies aan het consumeren was." -

Helemaal niet akkoord:Helemaal akkoord

9,18 8,522 ,751 ,714

Hoe snel heb je deze denkbeelden

vormgegeven? - Helemaal niet snel:Heel

erg snel

9,24 10,628 ,652 ,809

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

eenvoudbeelden 55 1,00 7,00 4,5818 1,51157

Valid N (listwise) 55

Page 112: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 55 52,9

Excludeda 49 47,1

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,911 5

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het

consumeren van Tuc mini snackies te

beoordelen. Mijn denkbeeld was: - Heel

erg onduidelijk:Heel erg duidelijk

14,36 37,162 ,721 ,901

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het

consumeren van Tuc mini snackies te

beoordelen. Mijn denkbeeld was: -

Helemaal niet levendig:Heel erg levendig

15,11 34,543 ,826 ,879

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het

consumeren van Tuc mini snackies te

beoordelen. Mijn denkbeeld was: -

Helemaal niet intens:Heel erg intens

15,53 37,180 ,757 ,894

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het

consumeren van Tuc mini snackies te

beoordelen. Mijn denkbeeld was: -

Helemaal niet levensecht:Heel erg

levensecht

15,33 36,743 ,751 ,895

Gelieve hier jouw mentaal beeld van het

consumeren van Tuc mini snackies te

beoordelen. Mijn denkbeeld was: -

Helemaal niet scherp:Heel erg scherp

15,09 35,936 ,811 ,883

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

evaluatiebeelden 55 1,00 6,40 3,7709 1,48993

Valid N (listwise) 55

Page 113: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,566 11

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn leven

die ik graag herbeleef door me mentaal

voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

51,12 38,841 ,336 ,523

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar

een demonstratie dan dat ik lees hoe ik

het moet doen.

51,70 41,726 ,065 ,587

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind het leuk

om me voor te stellen hoe ik mijn

appartement of kamer zou opknappen

indien ik daar de middelen voor had.

51,18 40,228 ,183 ,556

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te dagdromen.

51,64 36,309 ,412 ,499

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

52,26 36,699 ,337 ,516

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te "krabbelen" op papier.

51,91 39,808 ,125 ,577

Page 114: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

51,68 36,568 ,536 ,482

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iemand

voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien

herinneren hoe die persoon eruitzag, maar

weet ik inhoudelijk niet veel over die

persoon.

52,44 40,929 ,088 ,584

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

51,17 40,921 ,273 ,540

recode_visuele_vws_10 51,99 38,845 ,192 ,557

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak in

mentale beelden.

51,74 39,437 ,294 ,532

Page 115: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,566 11

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn leven

die ik graag herbeleef door me mentaal

voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

51,12 38,841 ,336 ,523

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar

een demonstratie dan dat ik lees hoe ik

het moet doen.

51,70 41,726 ,065 ,587

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind het leuk

om me voor te stellen hoe ik mijn

appartement of kamer zou opknappen

indien ik daar de middelen voor had.

51,18 40,228 ,183 ,556

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te dagdromen.

51,64 36,309 ,412 ,499

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

52,26 36,699 ,337 ,516

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te "krabbelen" op papier.

51,91 39,808 ,125 ,577

Page 116: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

51,68 36,568 ,536 ,482

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iemand

voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien

herinneren hoe die persoon eruitzag, maar

weet ik inhoudelijk niet veel over die

persoon.

52,44 40,929 ,088 ,584

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

51,17 40,921 ,273 ,540

recode_visuele_vws_10 51,99 38,845 ,192 ,557

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak in

mentale beelden.

51,74 39,437 ,294 ,532

Page 117: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,587 10

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn leven

die ik graag herbeleef door me mentaal

voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

45,93 34,821 ,382 ,536

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind het leuk

om me voor te stellen hoe ik mijn

appartement of kamer zou opknappen

indien ik daar de middelen voor had.

46,00 36,000 ,229 ,570

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te dagdromen.

46,46 32,348 ,457 ,510

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

47,08 35,683 ,199 ,579

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te "krabbelen" op papier.

46,73 36,063 ,136 ,601

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

46,50 33,068 ,553 ,501

Page 118: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iemand

voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien

herinneren hoe die persoon eruitzag, maar

weet ik inhoudelijk niet veel over die

persoon.

47,26 37,942 ,059 ,619

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

45,99 37,408 ,275 ,563

recode_visuele_vws_10 46,81 34,312 ,251 ,566

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak in

mentale beelden.

46,56 35,841 ,305 ,553

Page 119: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,619 9

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn

leven die ik graag herbeleef door me

mentaal voor te stellen hoe alles er

precies uitzag.

41,49 30,311 ,464 ,555

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind het

leuk om me voor te stellen hoe ik mijn

appartement of kamer zou opknappen

indien ik daar de middelen voor had.

41,56 33,084 ,184 ,620

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan

om te dagdromen.

42,02 28,854 ,465 ,547

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

42,63 32,273 ,188 ,623

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan

om te "krabbelen" op papier.

42,29 31,372 ,194 ,626

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

42,06 29,686 ,552 ,537

Page 120: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

41,55 34,192 ,238 ,605

recode_visuele_vws_10 42,37 30,467 ,270 ,602

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak

in mentale beelden.

42,12 32,414 ,295 ,593

Page 121: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,620 8

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn leven

die ik graag herbeleef door me mentaal

voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

35,79 25,819 ,473 ,549

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te dagdromen.

36,32 24,976 ,430 ,553

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

36,93 27,364 ,208 ,622

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te "krabbelen" op papier.

36,59 26,653 ,202 ,630

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

36,36 25,144 ,572 ,526

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

35,85 29,821 ,210 ,613

recode_visuele_vws_10 36,66 25,954 ,271 ,605

Page 122: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak in

mentale beelden.

36,41 27,915 ,290 ,595

Page 123: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,630 7

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn

leven die ik graag herbeleef door me

mentaal voor te stellen hoe alles er

precies uitzag.

30,82 20,656 ,413 ,573

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan

om te dagdromen.

31,35 19,005 ,456 ,553

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Over het

algemeen gebruik ik liever een diagram

dan een geschreven set instructies.

31,96 21,455 ,198 ,647

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

31,38 19,928 ,525 ,542

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

30,88 23,237 ,254 ,618

recode_visuele_vws_10 31,69 20,137 ,266 ,627

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak

in mentale beelden.

31,44 21,103 ,367 ,586

Page 124: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,647 6

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Er zijn een

aantal bijzondere momenten in mijn leven

die ik graag herbeleef door me mentaal

voor te stellen hoe alles er precies uitzag.

26,19 16,235 ,386 ,601

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik hou ervan om

te dagdromen.

26,72 14,436 ,465 ,568

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik vind dat het

helpt om in mentale beelden te denken

wanneer ik verschillende activiteiten doe.

26,76 15,699 ,485 ,569

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Als ik iets

vergeten ben, probeer ik me vaak een

mentaal beeld te vormen om het me te

herinneren.

26,25 18,325 ,253 ,643

recode_visuele_vws_10 27,07 14,937 ,309 ,644

Duid aan in welke mate je akkoord gaat

met volgende stellingen. - Ik denk vaak in

mentale beelden.

26,82 16,073 ,404 ,595

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

visuelevws 104 3,33 6,83 5,3269 ,77199

Valid N (listwise) 104

Page 125: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,728 4

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Denk bij de onderstaande stellingen aan

een familielid of een vriend(in) die je vaak

ziet, maar die op dit moment niet bij jou in

de buurt is. Besteed voldoende aandacht

aan de beelden die in je opkomen en duid

telkens de mate aan waarin je de beelden

al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -

Beeld je de exacte contouren van het

gezicht, het hoofd, de schouders en het

lichaam van de persoon in.

11,70 4,736 ,609 ,632

Denk bij de onderstaande stellingen aan

een familielid of een vriend(in) die je vaak

ziet, maar die op dit moment niet bij jou in

de buurt is. Besteed voldoende aandacht

aan de beelden die in je opkomen en duid

telkens de mate aan waarin je de beelden

al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -

Beeld je de karakteristieke houdingen van

het hoofd en het lichaam van de persoon

in.

11,93 4,549 ,516 ,669

Page 126: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Denk bij de onderstaande stellingen aan

een familielid of een vriend(in) die je vaak

ziet, maar die op dit moment niet bij jou in

de buurt is. Besteed voldoende aandacht

aan de beelden die in je opkomen en duid

telkens de mate aan waarin je de beelden

al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -

Beeld je in dat de persoon aan het

wandelen is (denk aan de houding die de

persoon aanneemt, de afstand tussen de

stappen e.d.)

12,18 4,228 ,583 ,628

Denk bij de onderstaande stellingen aan

een familielid of een vriend(in) die je vaak

ziet, maar die op dit moment niet bij jou in

de buurt is. Besteed voldoende aandacht

aan de beelden die in je opkomen en duid

telkens de mate aan waarin je de beelden

al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -

Beeld je een aantal typerende

kledingstukken in die de persoon geregeld

draagt (denk aan de verschillende kleuren,

de stoffen e.d.)

11,81 4,293 ,416 ,745

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

levendigheidbeelden 104 1,50 5,00 3,9688 ,67343

Valid N (listwise) 104

Page 127: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

N %

Cases Valid 104 100,0

Excludeda 0 ,0

Total 104 100,0

a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.

Reliability Statistics

Cronbach's

Alpha N of Items

,913 10

Item-Total Statistics

Scale Mean

if Item

Deleted

Scale

Variance if

Item Deleted

Corrected

Item-Total

Correlation

Cronbach's

Alpha if Item

Deleted

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Wanneer je bijgekomen bent, eet je

minder dan je normaal doet?

22,18 53,918 ,696 ,903

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Probeer je tijdens de eetmomenten

minder te eten dan je zou willen?

22,40 54,398 ,625 ,907

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Hoe vaak heb je een aangeboden

drankje/voeding geweigerd omdat je

bezorgd bent over je gewicht?

22,88 52,569 ,692 ,903

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Let je exact op wat je eet?

22,69 53,128 ,663 ,905

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Eet je welbewust afslankende

voeding?

23,18 55,102 ,564 ,910

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Wanneer je teveel gegeten hebt, eet

je de dag erna minder dan gewoonlijk?

22,59 52,963 ,690 ,903

Page 128: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Eet je welbewust minder om niet bij te

komen?

22,47 50,892 ,798 ,896

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Hoe vaak probeer je niet te eten

tussen maaltijden in omdat je op je

gewicht let?

22,56 52,191 ,719 ,901

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Hoe vaak probeer je 's avonds niet te

eten omdat je op je gewicht let?

22,94 53,278 ,627 ,907

Duid voor onderstaande stellingen telkens

aan wat voor jou het meest van toepassing

is. - Hou je rekening met je gewicht voor

wat je eet?

22,57 50,889 ,728 ,901

Descriptive Statistics

N Minimum Maximum Mean Std. Deviation

eatingrestraint 104 1,00 4,30 2,5163 ,80449

Valid N (listwise) 104

Page 129: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.4 Manipulatie check

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Valid Missing Total

N Percent N Percent N

hoeveelheidbeelden 0 49 100,0% 0 0,0% 49

1 55 100,0% 0 0,0% 55

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Total

Percent

hoeveelheidbeelden 0 100,0%

1 100,0%

T-Test

Group Statistics

Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

hoeveelheidbeelden 0 49 2,8299 1,54579 ,22083

1 55 3,5939 1,79470 ,24200

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for

Equality of

Means

F Sig. t

hoeveelheidbeelden Equal variances assumed 1,615 ,207 -2,312

Equal variances not

assumed

-2,332

Page 130: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

df Sig. (2-tailed) Mean Difference

hoeveelheidbeelden Equal variances assumed 102 ,023 -,76401

Equal variances not assumed 101,892 ,022 -,76401

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

Std. Error

Difference

95% Confidence Interval of the

Difference

Lower Upper

hoeveelheidbeelden Equal variances assumed ,33045 -1,41945 -,10856

Equal variances not assumed ,32761 -1,41382 -,11419

Correlations

Conditie

hoeveelheidbeel

den

Conditie Pearson Correlation 1 ,223*

Sig. (2-tailed) ,023

N 104 104

hoeveelheidbeelden Pearson Correlation ,223* 1

Sig. (2-tailed) ,023

N 104 104

*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).

Page 131: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.5 Hypothese 1

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Valid Missing Total

N Percent N Percent N Percent

verlangen 0 49 100,0% 0 0,0% 49 100,0%

1 55 100,0% 0 0,0% 55 100,0%

T-Test

Group Statistics

Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

verlangen 0 49 3,1769 1,34904 ,19272

1 55 3,2000 1,66494 ,22450

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for Equality of

Means

F Sig. t df

verlangen Equal variances assumed 2,554 ,113 -,077 102

Equal variances not

assumed

-,078 101,129

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

Sig. (2-tailed) Mean Difference

Std. Error

Difference

verlangen Equal variances assumed ,939 -,02313 ,29947

Equal variances not assumed ,938 -,02313 ,29587

Page 132: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

95% Confidence Interval of the Difference

Lower Upper

verlangen Equal variances assumed -,61713 ,57087

Equal variances not assumed -,61005 ,56380

Correlations

Conditie verlangen

Conditie Pearson Correlation 1 ,008

Sig. (2-tailed) ,939

N 104 104

verlangen Pearson Correlation ,008 1

Sig. (2-tailed) ,939

N 104 104

Correlations

Honger verlangen

Honger Pearson Correlation 1 ,301**

Sig. (2-tailed) ,002

N 104 104

verlangen Pearson Correlation ,301** 1

Sig. (2-tailed) ,002

N 104 104

**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Valid Missing Total

N Percent N Percent N Percent

Honger 0 49 100,0% 0 0,0% 49 100,0%

1 55 100,0% 0 0,0% 55 100,0%

Page 133: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

T-Test

Group Statistics

Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

Honger 0 49 3,16 2,004 ,286

1 55 3,33 2,019 ,272

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for Equality of

Means

F Sig. t df

Honger Equal variances assumed ,004 ,950 -,415 102

Equal variances not

assumed

-,415 100,800

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

Sig. (2-tailed) Mean Difference

Std. Error

Difference

Honger Equal variances assumed ,679 -,164 ,395

Equal variances not assumed ,679 -,164 ,395

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

95% Confidence Interval of the Difference

Lower Upper

Honger Equal variances assumed -,948 ,620

Equal variances not assumed -,948 ,620

Page 134: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: Honger

Conditie Mean Std. Deviation N

0 3,16 2,004 49

1 3,33 2,019 55

Total 3,25 2,004 104

Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b

Levene Statistic df1 df2 Sig.

Honger Based on Mean ,004 1 102 ,950

Based on Median ,044 1 102 ,835

Based on Median and with

adjusted df

,044 1 89,528 ,835

Based on trimmed mean ,011 1 102 ,916

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a,b

a. Dependent variable: Honger

b. Design: Intercept + Conditie

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: Honger

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Corrected Model ,697a 1 ,697 ,172 ,679 ,002

Intercept 1091,659 1 1091,659 269,739 ,000 ,726

Conditie ,697 1 ,697 ,172 ,679 ,002

Error 412,803 102 4,047

Total 1512,000 104

Corrected Total 413,500 103

a. R Squared = ,002 (Adjusted R Squared = -,008)

Page 135: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Estimates

Dependent Variable: Honger

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 3,163 ,287 2,593 3,733

1 3,327 ,271 2,789 3,865

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: Honger

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 -,164 ,395 ,679 -,948 ,620

1 0 ,164 ,395 ,679 -,620 ,948

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Univariate Tests

Dependent Variable: Honger

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast ,697 1 ,697 ,172 ,679 ,002

Error 412,803 102 4,047

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Deviation N

0 3,1769 1,34904 49

1 3,2000 1,66494 55

Total 3,1891 1,51708 104

Page 136: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Levene's Test of Equality of Error Variancesa

Dependent Variable: verlangen

F df1 df2 Sig.

4,577 1 102 ,035

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a

a. Design: Intercept + Honger + Conditie

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Corrected Model 21,412a 2 10,706 5,014 ,008 ,090

Intercept 170,658 1 170,658 79,929 ,000 ,442

Honger 21,398 1 21,398 10,022 ,002 ,090

Conditie ,005 1 ,005 ,002 ,961 ,000

Error 215,647 101 2,135

Total 1294,778 104

Corrected Total 237,059 103

a. R Squared = ,090 (Adjusted R Squared = ,072)

Estimates

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 3,197a ,209 2,782 3,611

1 3,182a ,197 2,791 3,573

a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following

values: Honger = 3,25.

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: verlangen

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 ,014 ,287 ,961 -,556 ,584

1 0 -,014 ,287 ,961 -,584 ,556

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Page 137: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Univariate Tests

Dependent Variable: verlangen

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast ,005 1 ,005 ,002 ,961 ,000

Error 215,647 101 2,135

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Profile Plots

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Deviation N

0 3,1769 1,34904 49

1 3,2000 1,66494 55

Total 3,1891 1,51708 104

Page 138: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Levene's Test of Equality of Error Variancesa

Dependent Variable: verlangen

F df1 df2 Sig.

4,932 1 102 ,029

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a

a. Design: Intercept + Conditie + Honger + Conditie * Honger

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Corrected Model 22,672a 3 7,557 3,525 ,018

Intercept 169,420 1 169,420 79,026 ,000

Conditie ,843 1 ,843 ,393 ,532

Honger 21,998 1 21,998 10,261 ,002

Conditie * Honger 1,260 1 1,260 ,588 ,445

Error 214,386 100 2,144

Total 1294,778 104

Corrected Total 237,059 103

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source Partial Eta Squared

Corrected Model ,096

Intercept ,441

Conditie ,004

Honger ,093

Conditie * Honger ,006

Error

Total

Corrected Total

a. R Squared = ,096 (Adjusted R Squared = ,069)

Estimates

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 3,202a ,209 2,786 3,617

1 3,186a ,198 2,794 3,578

a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following

values: Honger = 3,25.

Page 139: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: verlangen

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 ,015 ,288 ,958 -,556 ,586

1 0 -,015 ,288 ,958 -,586 ,556

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Univariate Tests

Dependent Variable: verlangen

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast ,006 1 ,006 ,003 ,958 ,000

Error 214,386 100 2,144

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Correlations

Productvoorkeur

Tuc mini

snackies verlangen

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Pearson Correlation 1 ,498**

Sig. (2-tailed) ,000

N 104 104

verlangen Pearson Correlation ,498** 1

Sig. (2-tailed) ,000

N 104 104

**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Valid Missing Total

N Percent N Percent N

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

0 49 100,0% 0 0,0% 49

1 55 100,0% 0 0,0% 55

Page 140: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Case Processing Summary

Conditie

Cases

Total

Percent

Productvoorkeur Tuc mini snackies 0 100,0%

1 100,0%

T-Test

Group Statistics

Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

0 49 5,53 1,386 ,198

1 55 5,05 1,367 ,184

Independent Samples Test

Levene's Test for Equality of

Variances

t-test for

Equality of

Means

F Sig. t

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Equal variances assumed ,074 ,786 1,762

Equal variances not

assumed

1,760

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

df Sig. (2-tailed) Mean Difference

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Equal variances assumed 102 ,081 ,476

Equal variances not assumed 100,284 ,081 ,476

Page 141: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Independent Samples Test

t-test for Equality of Means

Std. Error

Difference

95% Confidence

Interval of the

Difference

Lower

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Equal variances assumed ,270 -,060

Equal variances not assumed ,270 -,061

Independent Samples Test

t-test for Equality of

Means

95% Confidence

Interval of the

Difference

Upper

Productvoorkeur Tuc mini snackies Equal variances assumed 1,012

Equal variances not assumed 1,013

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Conditie Mean Std. Deviation N

0 5,53 1,386 49

1 5,05 1,367 55

Total 5,28 1,390 104

Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b

Levene Statistic df1 df2

Productvoorkeur Tuc mini

snackies

Based on Mean ,074 1 102

Based on Median ,158 1 102

Based on Median and with

adjusted df

,158 1 97,317

Based on trimmed mean ,004 1 102

Page 142: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b

Sig.

Productvoorkeur Tuc mini snackies Based on Mean ,786

Based on Median ,692

Based on Median and with adjusted df ,692

Based on trimmed mean ,949

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a,b

a. Dependent variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

b. Design: Intercept + Conditie

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Corrected Model 5,873a 1 5,873 3,103 ,081

Intercept 2903,488 1 2903,488 1534,165 ,000

Conditie 5,873 1 5,873 3,103 ,081

Error 193,040 102 1,893

Total 3097,000 104

Corrected Total 198,913 103

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

Source Partial Eta Squared

Corrected Model ,030

Intercept ,938

Conditie ,030

Error

Total

Corrected Total

a. R Squared = ,030 (Adjusted R Squared = ,020)

Estimates

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 5,531 ,197 5,141 5,920

1 5,055 ,185 4,687 5,422

Page 143: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 ,476 ,270 ,081 -,060 1,012

1 0 -,476 ,270 ,081 -1,012 ,060

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Univariate Tests

Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast 5,873 1 5,873 3,103 ,081 ,030

Error 193,040 102 1,893

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Deviation N

0 3,1769 1,34904 49

1 3,2000 1,66494 55

Total 3,1891 1,51708 104

Levene's Test of Equality of Error Variancesa

Dependent Variable: verlangen

F df1 df2 Sig.

5,393 1 102 ,022

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is

equal across groups.a

a. Design: Intercept + Productvoorkeur + Conditie

Page 144: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Corrected Model 60,961a 2 30,481 17,482 ,000 ,257

Intercept ,298 1 ,298 ,171 ,680 ,002

Productvoorkeur 60,947 1 60,947 34,956 ,000 ,257

Conditie 2,124 1 2,124 1,218 ,272 ,012

Error 176,097 101 1,744

Total 1294,778 104

Corrected Total 237,059 103

a. R Squared = ,257 (Adjusted R Squared = ,242)

Estimates

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 3,035a ,190 2,658 3,413

1 3,326a ,179 2,970 3,682

a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following

values: Productvoorkeur Tuc mini snackies = 5,28.

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: verlangen

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 -,291 ,263 ,272 -,813 ,232

1 0 ,291 ,263 ,272 -,232 ,813

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Univariate Tests

Dependent Variable: verlangen

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast 2,124 1 2,124 1,218 ,272 ,012

Error 176,097 101 1,744

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Page 145: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Profile Plots

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Descriptive Statistics

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Deviation N

0 3,1769 1,34904 49

1 3,2000 1,66494 55

Total 3,1891 1,51708 104

Levene's Test of Equality of Error Variancesa

Dependent Variable: verlangen

F df1 df2 Sig.

5,348 1 102 ,023

Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a

a. Design: Intercept + Conditie + Productvoorkeur + Conditie * Productvoorkeur

Page 146: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Corrected Model 61,117a 3 20,372 11,579 ,000

Intercept ,334 1 ,334 ,190 ,664

Conditie ,000 1 ,000 ,000 ,992

Productvoorkeur 60,550 1 60,550 34,415 ,000

Conditie * Productvoorkeur ,156 1 ,156 ,089 ,767

Error 175,942 100 1,759

Total 1294,778 104

Corrected Total 237,059 103

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: verlangen

Source Partial Eta Squared

Corrected Model ,258

Intercept ,002

Conditie ,000

Productvoorkeur ,256

Conditie * Productvoorkeur ,001

Error

Total

Corrected Total

a. R Squared = ,258 (Adjusted R Squared = ,236)

Estimates

Dependent Variable: verlangen

Conditie Mean Std. Error

95% Confidence Interval

Lower Bound Upper Bound

0 3,043a ,193 2,661 3,425

1 3,332a ,181 2,972 3,692

a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following

values: Productvoorkeur Tuc mini snackies = 5,28.

Page 147: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Pairwise Comparisons

Dependent Variable: verlangen

(I) Conditie (J) Conditie

Mean Difference

(I-J) Std. Error Sig.a

95% Confidence Interval for

Differencea

Lower Bound Upper Bound

0 1 -,289 ,265 ,277 -,814 ,236

1 0 ,289 ,265 ,277 -,236 ,814

Based on estimated marginal means

a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.

Univariate Tests

Dependent Variable: verlangen

Sum of Squares df Mean Square F Sig.

Partial Eta

Squared

Contrast 2,103 1 2,103 1,195 ,277 ,012

Error 175,942 100 1,759

The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons

among the estimated marginal means.

Univariate Analysis of Variance

Between-Subjects

Factors

N

Conditie 0 49

1 55

Tests of Between-Subjects Effects

Dependent Variable: eatingrestraint

Source

Type III Sum of

Squares df Mean Square F Sig.

Corrected Model 2,532a 1 2,532 4,028 ,047

Intercept 651,640 1 651,640 1036,451 ,000

Conditie 2,532 1 2,532 4,028 ,047

Error 64,130 102 ,629

Total 725,190 104

Corrected Total 66,662 103

a. R Squared = ,038 (Adjusted R Squared = ,029)

Page 148: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.6 Hypothese 2

Regression

Descriptive Statistics

Mean Std. Deviation N

Consumptie 7,38 8,392 104

verlangen 3,1891 1,51708 104

Correlations

Consumptie verlangen

Pearson Correlation Consumptie 1,000 ,320

verlangen ,320 1,000

Sig. (1-tailed) Consumptie . ,000

verlangen ,000 .

N Consumptie 104 104

verlangen 104 104

Variables Entered/Removeda

Model

Variables

Entered

Variables

Removed Method

1 verlangenb . Enter

a. Dependent Variable: Consumptie

b. All requested variables entered.

Model Summaryb

Model R R Square

Adjusted R

Square

Std. Error of the

Estimate

1 ,320a ,103 ,094 7,988

a. Predictors: (Constant), verlangen

b. Dependent Variable: Consumptie

ANOVAa

Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.

1 Regression 745,153 1 745,153 11,677 ,001b

Residual 6509,222 102 63,816

Total 7254,375 103

a. Dependent Variable: Consumptie

b. Predictors: (Constant), verlangen

Page 149: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Coefficientsa

Model

Unstandardized Coefficients

Standardized

Coefficients

t Sig. B Std. Error Beta

1 (Constant) 1,721 1,831 ,940 ,349

verlangen 1,773 ,519 ,320 3,417 ,001

Coefficientsa

Model

95,0% Confidence Interval for B Collinearity Statistics

Lower Bound Upper Bound Tolerance VIF

1 (Constant) -1,910 5,352

verlangen ,744 2,802 1,000 1,000

a. Dependent Variable: Consumptie

Collinearity Diagnosticsa

Model Dimension Eigenvalue Condition Index

Variance Proportions

(Constant) verlangen

1 1 1,904 1,000 ,05 ,05

2 ,096 4,449 ,95 ,95

a. Dependent Variable: Consumptie

Casewise Diagnosticsa

Case Number Std. Residual Consumptie Predicted Value Residual

39 4,103 41 8,22 32,778

95 3,927 39 7,63 31,369

a. Dependent Variable: Consumptie

Residuals Statisticsa

Minimum Maximum Mean Std. Deviation N

Predicted Value 3,49 14,13 7,38 2,690 104

Residual -13,132 32,778 ,000 7,950 104

Std. Predicted Value -1,443 2,512 ,000 1,000 104

Std. Residual -1,644 4,103 ,000 ,995 104

a. Dependent Variable: Consumptie

Page 150: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Charts

Page 151: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.7 Hypothese 3

process vars = conditie verlangen ontbering/ y = verlangen / x = conditie / m = ontbering / total = 1 / model = 4 / boot = 10000. Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 4 Y = verlange X = Conditie M = Ontberin Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2061 ,0425 4,5235 1,0000 102,0000 ,0358 Model coeff se t p constant 1,8980 ,2090 9,0829 ,0000 Conditie ,6111 ,2873 2,1268 ,0358 ************************************************************************** Outcome: verlange Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,6124 ,3751 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 ************************** TOTAL EFFECT MODEL ****************************

Page 152: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Outcome: verlange Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,0076 ,0001 ,0060 1,0000 102,0000 ,9386 Model coeff se t p constant 3,1769 ,2178 14,5876 ,0000 Conditie ,0231 ,2995 ,0772 ,9386 ***************** TOTAL, DIRECT, AND INDIRECT EFFECTS ******************** Total effect of X on Y Effect SE t p ,0231 ,2995 ,0772 ,9386 Direct effect of X on Y Effect SE t p -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 Indirect effect of X on Y Effect Boot SE BootLLCI BootULCI Ontberin ,3900 ,1949 ,0507 ,8222 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Number of bootstrap samples for bias corrected bootstrap confidence intervals: 10000 Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----

Page 153: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.8 Hypothese 4

Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 1 Y = Ontberin X = Conditie M = levendig Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2772 ,0768 2,7737 3,0000 100,0000 ,0453 Model coeff se t p constant 2,9595 1,1250 2,6307 ,0099 levendig -,2709 ,2822 -,9600 ,3394 Conditie -2,6257 1,7303 -1,5175 ,1323 int_1 ,8129 ,4296 1,8922 ,0614 Interactions: int_1 Conditie X levendig R-square increase due to interaction(s): R2-chng F df1 df2 p int_1 ,0331 3,5805 1,0000 100,0000 ,0614 ************************************************************************* Conditional effect of X on Y at values of the moderator(s) levendig Effect se t p 3,2953 ,0530 ,4077 ,1301 ,8968 3,9688 ,6005 ,2857 2,1019 ,0381 4,6422 1,1479 ,4054 2,8313 ,0056 Values for quantitative moderators are the mean and plus/minus one SD from mean

Page 154: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

********************* JOHNSON-NEYMAN TECHNIQUE ************************** Moderator value(s) defining Johnson-Neyman significance region(s) 3,9288 Conditional effect of X on Y at values of the moderator (M) levendig Effect se t p LLCI ULCI 1,5000 -1,4064 1,0999 -1,2786 ,2040 -3,5886 ,7759 1,6750 -1,2641 1,0275 -1,2303 ,2215 -3,3027 ,7745 1,8500 -1,1219 ,9555 -1,1741 ,2432 -3,0176 ,7739 2,0250 -,9796 ,8841 -1,1080 ,2705 -2,7336 ,7744 2,2000 -,8374 ,8133 -1,0296 ,3057 -2,4509 ,7762 2,3750 -,6951 ,7434 -,9350 ,3520 -2,1699 ,7798 2,5500 -,5528 ,6746 -,8195 ,4144 -1,8912 ,7855 2,7250 -,4106 ,6073 -,6761 ,5006 -1,6155 ,7943 2,9000 -,2683 ,5421 -,4950 ,6217 -1,3439 ,8072 3,0750 -,1261 ,4799 -,2627 ,7933 -1,0781 ,8260 3,2500 ,0162 ,4218 ,0384 ,9695 -,8207 ,8531 3,4250 ,1584 ,3700 ,4282 ,6695 -,5757 ,8926 3,6000 ,3007 ,3274 ,9183 ,3607 -,3489 ,9503 3,7750 ,4430 ,2980 1,4864 ,1403 -,1483 1,0342 3,9288 ,5680 ,2863 1,9840 ,0500 ,0000 1,1360 3,9500 ,5852 ,2858 2,0474 ,0432 ,0181 1,1523 4,1250 ,7275 ,2931 2,4821 ,0147 ,1460 1,3089 4,3000 ,8697 ,3184 2,7313 ,0075 ,2380 1,5015 4,4750 1,0120 ,3581 2,8263 ,0057 ,3016 1,7223 4,6500 1,1542 ,4078 2,8303 ,0056 ,3451 1,9633 4,8250 1,2965 ,4645 2,7914 ,0063 ,3750 2,2180 5,0000 1,4387 ,5258 2,7364 ,0074 ,3956 2,4819 ************************************************************************** Data for visualizing conditional effect of X of Y Conditie levendig yhat ,0000 3,2953 2,0667 1,0000 3,2953 2,1198 ,0000 3,9688 1,8843 1,0000 3,9688 2,4848 ,0000 4,6422 1,7019 1,0000 4,6422 2,8498 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----

Page 155: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Data list free/ conditie levendigheidbeelden ontbering. begin data. 0,0000 3,2953 2,0667 1,0000 3,2953 2,1198 0,0000 3,9688 1,8843 1,0000 3,9688 2,4848 0,0000 4,6422 1,7019 1,0000 4,6422 2,8498 end data. Graph/scatterplot = conditie with ontbering by levendigheidbeelden.

Graph

Page 156: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.9 Hypothese 5

process vars = conditie visuelevws ontbering/ y = ontbering / x = conditie / m = visuelevws / jn = 1 / plot = 1 / model = 1 / boot = 10000. Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 1 Y = Ontberin X = Conditie M = visuelev Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2580 ,0666 2,3775 3,0000 100,0000 ,0744 Model coeff se t p constant ,1073 1,4385 ,0746 ,9407 visuelev ,3386 ,2691 1,2581 ,2113 Conditie 1,0167 2,0065 ,5067 ,6135 int_1 -,0802 ,3730 -,2149 ,8303 Interactions: int_1 Conditie X visuelev R-square increase due to interaction(s): R2-chng F df1 df2 p int_1 ,0004 ,0462 1,0000 100,0000 ,8303 ************************************************************************* Conditional effect of X on Y at values of the moderator(s) visuelev Effect se t p 4,5549 ,6515 ,4055 1,6066 ,1113 5,3269 ,5896 ,2868 2,0556 ,0424 6,0989 ,5277 ,4074 1,2954 ,1982 Values for quantitative moderators are the mean and plus/minus one SD from mean

Page 157: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

********************* JOHNSON-NEYMAN TECHNIQUE ************************** Moderator value(s) defining Johnson-Neyman significance region(s) 5,4646 5,0075 Conditional effect of X on Y at values of the moderator (M) visuelev Effect se t p LLCI ULCI 3,3333 ,7494 ,7959 ,9417 ,3486 -,8295 2,3284 3,5083 ,7354 ,7353 1,0001 ,3197 -,7235 2,1943 3,6833 ,7214 ,6757 1,0676 ,2883 -,6192 2,0620 3,8583 ,7074 ,6172 1,1460 ,2545 -,5172 1,9319 4,0333 ,6933 ,5602 1,2376 ,2188 -,4182 1,8048 4,2083 ,6793 ,5053 1,3444 ,1819 -,3231 1,6818 4,3833 ,6653 ,4530 1,4684 ,1451 -,2336 1,5641 4,5583 ,6512 ,4046 1,6095 ,1107 -,1515 1,4540 4,7333 ,6372 ,3616 1,7624 ,0811 -,0801 1,3545 4,9083 ,6232 ,3260 1,9119 ,0588 -,0235 1,2699 5,0075 ,6152 ,3101 1,9840 ,0500 ,0000 1,2305 5,0833 ,6092 ,3005 2,0272 ,0453 ,0130 1,2053 5,2583 ,5951 ,2879 2,0674 ,0413 ,0240 1,1662 5,4333 ,5811 ,2898 2,0055 ,0476 ,0062 1,1560 5,4646 ,5786 ,2916 1,9840 ,0500 ,0000 1,1572 5,6083 ,5671 ,3059 1,8538 ,0667 -,0398 1,1740 5,7833 ,5530 ,3342 1,6547 ,1011 -,1101 1,2161 5,9583 ,5390 ,3720 1,4490 ,1505 -,1990 1,2770 6,1333 ,5250 ,4166 1,2601 ,2106 -,3016 1,3515 6,3083 ,5110 ,4661 1,0962 ,2756 -,4138 1,4357 6,4833 ,4969 ,5191 ,9572 ,3408 -,5330 1,5269 6,6583 ,4829 ,5747 ,8403 ,4028 -,6573 1,6231 6,8333 ,4689 ,6321 ,7418 ,4600 -,7852 1,7229 ************************************************************************** Data for visualizing conditional effect of X of Y Conditie visuelev yhat ,0000 4,5549 1,6494 1,0000 4,5549 2,3009 ,0000 5,3269 1,9108 1,0000 5,3269 2,5004 ,0000 6,0989 2,1721 1,0000 6,0989 2,6999 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----

Page 158: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Data list free/ conditie visuelevws ontbering. begin data. 0,0000 4,5549 1,6494 1,0000 4,5549 2,3009 0,0000 5,3269 1,9108 1,0000 5,3269 2,5004 0,0000 6,0989 2,1721 1,0000 6,0989 2,6999 end data. Graph/scatterplot = conditie with ontbering by visuelevws.

Graph

Page 159: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.10 Gemodereerde mediatie analyses

Run MATRIX procedure: *************** PROCESS Procedure for SPSS Version 3.3 ******************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. www.afhayes.com Documentation available in Hayes (2018). www.guilford.com/p/hayes3 ************************************************************************** Model : 7 Y : verlange X : Conditie M : Ontberin W : levendig Sample Size: 104 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: Ontberin Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,2772 ,0768 2,1041 2,7737 3,0000 100,0000 ,0453 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 2,9595 1,1250 2,6307 ,0099 ,7276 5,1913 Conditie -2,6257 1,7303 -1,5175 ,1323 -6,0587 ,8072 levendig -,2709 ,2822 -,9600 ,3394 -,8307 ,2889 Int_1 ,8129 ,4296 1,8922 ,0614 -,0394 1,6652 Product terms key: Int_1 : Conditie x levendig Test(s) of highest order unconditional interaction(s): R2-chng F df1 df2 p X*W ,0331 3,5805 1,0000 100,0000 ,0614 ---------- Focal predict: Conditie (X) Mod var: levendig (W) Conditional effects of the focal predictor at values of the moderator(s): levendig Effect se t p LLCI ULCI 3,2500 ,0162 ,4218 ,0384 ,9695 -,8207 ,8531 4,0000 ,6259 ,2859 2,1890 ,0309 ,0586 1,1931 4,5500 1,0729 ,3784 2,8358 ,0055 ,3223 1,8236 **************************************************************************

Page 160: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

OUTCOME VARIABLE: verlange Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,6124 ,3751 1,4668 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 1,5039 2,4271 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 ,4756 ,8009 ****************** DIRECT AND INDIRECT EFFECTS OF X ON Y ***************** Direct effect of X on Y Effect se t p LLCI ULCI -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Conditional indirect effects of X on Y: INDIRECT EFFECT: Conditie -> Ontberin -> verlange levendig Effect BootSE BootLLCI BootULCI 3,2500 ,0103 ,2258 -,4334 ,4552 4,0000 ,3994 ,1961 ,0387 ,8109 4,5500 ,6848 ,2802 ,1750 1,2768 Index of moderated mediation: Index BootSE BootLLCI BootULCI levendig ,5188 ,2623 ,0368 1,0635 --- *********************** ANALYSIS NOTES AND ERRORS ************************ Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,0000 Number of bootstrap samples for percentile bootstrap confidence intervals: 10000 W values in conditional tables are the 16th, 50th, and 84th percentiles. NOTE: Variables names longer than eight characters can produce incorrect output. Shorter variable names are recommended. ------ END MATRIX -----

Page 161: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

Run MATRIX procedure: *************** PROCESS Procedure for SPSS Version 3.3 ******************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. www.afhayes.com Documentation available in Hayes (2018). www.guilford.com/p/hayes3 ************************************************************************** Model : 7 Y : verlange X : Conditie M : Ontberin W : visuelev Sample Size: 104 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: Ontberin Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,2580 ,0666 2,1274 2,3775 3,0000 100,0000 ,0744 Model coeff se t p LLCI ULCI constant ,1073 1,4385 ,0746 ,9407 -2,7467 2,9613 Conditie 1,0167 2,0065 ,5067 ,6135 -2,9641 4,9974 visuelev ,3386 ,2691 1,2581 ,2113 -,1953 ,8725 Int_1 -,0802 ,3730 -,2149 ,8303 -,8203 ,6599 Product terms key: Int_1 : Conditie x visuelev Test(s) of highest order unconditional interaction(s): R2-chng F df1 df2 p X*W ,0004 ,0462 1,0000 100,0000 ,8303 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: verlange Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,6124 ,3751 1,4668 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 1,5039 2,4271 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 ,4756 ,8009

Page 162: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

****************** DIRECT AND INDIRECT EFFECTS OF X ON Y ***************** Direct effect of X on Y Effect se t p LLCI ULCI -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Conditional indirect effects of X on Y: INDIRECT EFFECT: Conditie -> Ontberin -> verlange visuelev Effect BootSE BootLLCI BootULCI 4,6667 ,4101 ,2205 ,0356 ,8875 5,3333 ,3760 ,1983 ,0257 ,7938 6,1667 ,3334 ,2941 -,2184 ,9394 Index of moderated mediation: Index BootSE BootLLCI BootULCI visuelev -,0512 ,2168 -,5087 ,3371 --- *********************** ANALYSIS NOTES AND ERRORS ************************ Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,0000 Number of bootstrap samples for percentile bootstrap confidence intervals: 10000 W values in conditional tables are the 16th, 50th, and 84th percentiles. NOTE: Variables names longer than eight characters can produce incorrect output. Shorter variable names are recommended. ------ END MATRIX -----

Page 163: DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de gezondheid van

5.11 De invloed van eenvoud en evaluatie van mentale beelden op psychologische ontbering

Correlations

Ontbering eenvoudbeelden

Ontbering Pearson Correlation 1 ,273*

Sig. (2-tailed) ,044

N 55 55

eenvoudbeelden Pearson Correlation ,273* 1

Sig. (2-tailed) ,044

N 55 55

*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).

Correlations

Ontbering

evaluatiebeelde

n

Ontbering Pearson Correlation 1 ,263

Sig. (2-tailed) ,053

N 55 55

evaluatiebeelden Pearson Correlation ,263 1

Sig. (2-tailed) ,053

N 55 55