DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke...
Transcript of DE KRACHT VAN VERBEELDING. EEN EMPIRISCH ONDERZOEK …€¦ · verbonden aan soortgelijke...
DE KRACHT VAN VERBEELDING.
EEN EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR
DE RELATIE TUSSEN VERBEELDING,
HET GEVOEL VAN ONTBERING EN
HET VERLANGEN NAAR PRODUCTEN
BIJ CONSUMENTEN. Aantal woorden: 13.183
Sarah Devolder Stamnummer : 000170370493
Promotor: Prof. Dr. Mario Pandelaere
Co-promotor: Prof. dr. [email protected]
Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van: Master in de handelswetenschappen: commercieel beleid Academiejaar: 2018-2019
DE KRACHT VAN VERBEELDING.
EEN EMPIRISCH ONDERZOEK NAAR
DE RELATIE TUSSEN VERBEELDING,
HET GEVOEL VAN ONTBERING EN
HET VERLANGEN NAAR PRODUCTEN
BIJ CONSUMENTEN. Aantal woorden: 13.183
Sarah Devolder Stamnummer : 000170370493
Promotor: Prof. Dr. Mario Pandelaere
Co-promotor: Prof. dr. [email protected]
Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van: Master in de handelswetenschappen: commercieel beleid Academiejaar: 2018-2019
VERTROUWELIJKHEIDSCLAUSULE
PERMISSION
Ondergetekende verklaart dat de inhoud van deze masterproef mag geraadpleegd en/of gereproduceerd
worden, mits bronvermelding.
Naam student
Sarah Devolder
I
VOORWOORD
Deze masterproef is geschreven als gevolg van mijn masteropleiding, met het oog op het behalen van een
masterdiploma. Het eindwerk is het sluitstuk van mijn opleiding Handelswetenschappen met als
afstudeerrichting Commercieel Beleid aan de Universiteit Gent. Van dit voorwoord maak ik graag gebruik
om een aantal personen te bedanken die me hebben bijgestaan om dit werkstuk te verwezenlijken.
Allereerst wil ik graag mijn promotor, Prof. Dr. Mario Pandelaere, en co-promotor, Prof. Dr. Evelynn
Devos, bedanken voor de begeleiding en constructieve feedback tijdens de realisatie van deze
masterproef. Daarnaast wil ik ook graag mijn ouders bedanken die het voor mij mogelijk gemaakt hebben
om deze opleiding te volgen en die me altijd gesteund hebben.
Tot slot gaat mijn dankbaarheid ook uit naar alle participanten die deelnamen aan het onderzoek,
aangezien deze masterproef niet mogelijk was geweest zonder hun enthousiaste medewerking. In het
bijzonder bedank ik Laura Devolder en Niousha Mosalanejad om mij te assisteren tijdens de uitvoering
van mijn experiment.
II
III
INHOUDSOPGAVE
INLEIDING ......................................................................................................................................... 1
LITERATUURSTUDIE ........................................................................................................................... 3
HOOFDSTUK 1 VERBEELDING .................................................................................................................... 3
Algemeen .............................................................................................................................................. 3
Mentale beeldverwerking..................................................................................................................... 4
Theoretisch model over de invloed van verbeelding op het verlangen naar consumptiegoederen .... 6
HOOFDSTUK 2 VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN ................................................................... 8
Algemeen .............................................................................................................................................. 8
Het ontstaan van verlangen ................................................................................................................. 9
De toegankelijkheid van verlangen ...................................................................................................... 9
Verschil met impulsieve handelingen ................................................................................................. 10
De drijvende krachten van verlangen ................................................................................................. 11
Cyclus van verlangen .......................................................................................................................... 13
Zelfcontrole ......................................................................................................................................... 15
HOOFDSTUK 3 PSYCHOLOGISCHE ONTBERING ALS VERKLARING VOOR DE INVLOED VAN VERBEELDING
OP HET VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN ............................................................................ 17
Algemeen ............................................................................................................................................ 17
De relatie tussen psychologische ontbering en het verlangen naar consumptiegoederen ............... 17
CONCLUSIE .............................................................................................................................................. 18
METHODOLOGIE ............................................................................................................................. 19
ONDERZOEKSVRAAG EN HYPOTHESES .............................................................................................................. 19
ONDERZOEKSMETHODE ................................................................................................................................ 21
Onderzoeksdesign............................................................................................................................... 21
Condities ............................................................................................................................................. 23
CONCLUSIE ................................................................................................................................................. 23
METING VAN DE CONSTRUCTEN ..................................................................................................................... 24
Afhankelijke variabelen ...................................................................................................................... 24
Mediator ............................................................................................................................................. 24
RESULTATEN ............................................................................................................................................... 25
Steekproefpopulatie ........................................................................................................................... 25
Betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek ............................................................................. 26
IV
Toetsen hypotheses ............................................................................................................................ 30
Onderzoeksresultaten aan de hand van een gemodereerd mediatie model ..................................... 38
CONCLUSIE ...................................................................................................................................... 40
LITERATUURLIJST ............................................................................................................................ VII
BIJLAGEN ......................................................................................................................................... IV
BIJLAGE 1: VRAGENLIJST ................................................................................................................................ IV
BIJLAGE 2: AFBEELDING STIMULUS TUC MINI SNACKIES ...................................................................................... XX
BIJLAGE 3: AFBEELDING TELSYSTEEM TUC MINI SNACKIES ................................................................................... XX
BIJLAGE 4: CONSUMPTIE TUC MINI SNACKIES .................................................................................................. XXI
BIJLAGE 5: SPSS OUTPUT .......................................................................................................................... XXVI
V
LIJST VAN FIGUREN
Figuur 1 Advertentie McFlurry ...................................................................................................................... 1
Figuur 2 The Elaborated Intrusion Theory of Motivation ............................................................................. 7
Figuur 3 The cycle of desire......................................................................................................................... 13
Figuur 4 Onderzoeksmodel ......................................................................................................................... 19
Figuur 5 Psychologische ontbering als mediator voor het effect van verbeelde consumptie op verlangen
..................................................................................................................................................................... 33
Figuur 6 Levendigheid van mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en
psychologische ontbering ........................................................................................................................... 34
Figuur 7 Levendigheid mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en
psychologische ontbering ........................................................................................................................... 35
Figuur 8 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en
psychologische ontbering ........................................................................................................................... 36
Figuur 9 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en
psychologische ontbering ........................................................................................................................... 37
Figuur 10 Overzicht onderzoeksresultaten ................................................................................................. 38
LIJST VAN TABELLEN
Tabel 1 Aantal participanten per conditie .................................................................................................. 26
Tabel 2 Weggelaten items visuele verwerkingsstijl .................................................................................... 28
Tabel 3 Overzicht interne consistentie schalen .......................................................................................... 29
Tabel 4 Invloed van verlangen op consumptie ........................................................................................... 32
VI
1
INLEIDING
Marketeers nodigen consumenten graag uit om zich de consumptie van aangeboden producten te
verbeelden. Aan de hand van aantrekkelijke beelden sporen marketeers consumenten aan om weg te
dromen bij de gedachte aan hun producten. Ut infra volgt een voorbeeld van een advertentie voor
McFlurry gearomatiseerd ijs dat de internationale fastfoodrestaurantketen McDonald’s distribueert op
de markt. De onderstaande afbeelding presenteert drie aantrekkelijke McFlurry ijsjes en de Engelstalige
slogan op de advertentie luidt als volgt: “Add McFlurry to your summer”. De achtergrond toont eveneens
een hemelsblauwe lucht met in de rechterbovenhoek een zomerse palmboom. De advertentie laat
consumenten wegdromen van een verfrissend ijsje tijdens een hete zomervakantie.
Figuur 1 Advertentie McFlurry
Soortgelijke commerciële activiteiten hebben als doelstelling om consumenten zich de consumptie van
het product te laten verbeelden en op die manier een gevoel van verlangen naar het product bij de
consumenten uit te lokken. Via een welbepaalde strategie nemen marketeers de consumenten mee naar
een verbeelde realiteit waarin het product centraal komt te staan (Petrova & Cialdini, 2008). Hedendaagse
consumenten zijn volgens Daansen (2005) ongevoelig geworden voor lichamelijke prikkels die honger en
saturatie indiceren. De auteur geeft aan dat personen reageren op zowel het visueel zien van voeding
alsook op stimuli met betrekking tot voeding zoals bijvoorbeeld een advertentie. Consumenten zijn dus
enorm vatbaar voor commerciële acties van marketeers. Er zijn echter ongunstige consequenties
verbonden aan soortgelijke advertenties die worden vertoond in het straatbeeld. Consequenties die de
gezondheid van de consumenten in gevaar brengen.
2
Net zoals in andere geïndustrialiseerde landen vormt overgewicht ook bij Belgische consumenten een
opvallend probleem. In 2013 leed 48 procent van de bevolking aan een overmatig gewicht, waarvan 14
procent zelfs kampte met obesitas (Drieskens, 2014). Deze medische kwellingen brengen bovendien
verwante ziekten met zich mee zoals bijvoorbeeld kanker, hartziekten en diabetes. Overgewicht en
obesitas vormen dus een ernstig gezondheidsprobleem in de hedendaagse maatschappij. Overgewicht
kan toegewezen worden aan de genetische aanleg van personen, maar dit is lang niet de enige oorzaak
van het lijden aan een overmatig gewicht. De belangrijkste oorzaak is wellicht de hedendaagse levensstijl
van de consumenten (Verstraete, 2018). Beleidsmakers, en in het bijzonder marketeers, kunnen aan de
hand van commerciële advertenties bijdragen in de strijd tegen overgewicht en obesitas (Wessels, 2016).
Zo spelen ze een belangrijke rol in het inspireren en aanmoedigen van consumenten om een gezondere
levensstijl te hanteren. Aan de hand van advertenties, die het belang van gezonde voeding benadrukken
en die consumenten aanzetten om zich de consumptie van gezonde voeding te verbeelden, kunnen
gevaarlijke fysieke en psychologische gevolgen vermeden worden. Consumenten die lijden aan een
overmatig gewicht of aan obesitas kunnen zo hun ongezonde inname reduceren en een gezondere
levensstijl realiseren.
3
LITERATUURSTUDIE
Om een inzicht te verwerven in het verband tussen verbeelding, het gevoel van psychologische ontbering
en het verlangen naar producten bij consumenten, wordt er eerst een overzicht weergegeven van de
bestaande literatuur over verbeelding. Vervolgens wordt er dieper ingegaan op de bestaande theorieën
over het verlangen naar producten bij consumenten. Tot slot wordt het begrip psychologische ontbering
aangekaart als verklaring van de relatie tussen verbeelding en het verlangen naar consumptiegoederen.
HOOFDSTUK 1 VERBEELDING
Algemeen
Het mentaal vermogen is een krachtig element eigen aan het menselijk bestaan. Het stelt een persoon in
staat om een individuele gedachtegang te creëren en gebeurtenissen in de omgeving waar te nemen en
te ervaren. Deze cognitieve mentale denkprocessen worden door Atkinson (2012) samengevat onder de
noemer ‘denken’. Concreet definieert de auteur ‘denken’ als de werking van het intellect of van de rede
van een individu. Een ontwikkeling van de mentale activiteit is verbeelding (Atkinson, 2012). MacInnis en
Price (1987) omschrijven verbeelding als een verwerkingsproces dat zintuiglijke informatie reproduceert
in het geheugen van een individu. Het betreft zintuiglijke informatie, aangezien personen in staat zijn om
waar te nemen en te ervaren dankzij de zintuigen. Vijf zintuigen kunnen onderscheiden worden, namelijk
zicht, smaak, geur, gehoor en tast. Verschillende neurologische onderzoeken hebben reeds bewezen dat
verbeelde en reële zintuiglijke ervaringen dezelfde gebieden van de hersenen activeren (Krishna, 2012).
Op die manier werd bijvoorbeeld bewezen dat het zich verbeelden van klassieke muziek door componist
Ludwig van Beethoven leidde tot de activering van de auditieve cortex (Zatorre & Halpern, 2005) en dat
het zich mentaal voorstellen van chocoladekoekjes leidde tot de activering van de smaak cortex (Rolls,
2005). Deze fysiologische activeringen van neuronen via de zintuigen als gevolg van prikkels, worden
gedefinieerd als ‘sensaties’ (Zimbardo, Johnson, & McCann, 2012). Verbeelding kan dus beschouwd
worden als een perceptuele ervaring of sensatie. De literatuur van Lang (1979) is in overeenstemming
met deze neurologische resultaten. De auteur stelt in zijn onderzoek vast dat verbeelding dezelfde
fysiologische reacties teweegbrengt als reële waarnemingen. De beelden lokken, naargelang de inhoud
ervan, verschillende fysiologische reacties uit zoals bijvoorbeeld een snellere ademhaling, een hogere
hartslag, een galvanische huidreactie, een spierreactie e.d.
4
Mentale beeldverwerking
Intrusie en cognitieve elaboratie
Een intrusieve gedachte is een denkbeeld dat spontaan en onbewust opduikt in de gedachtegang van een
individu (Kavanagh, Andrade, & May, 2005). Dit type gedachte vereist de onmiddellijke aandacht van het
individu en de persoon ervaart moeilijkheden om de gedachte los te laten. Daarnaast heeft het een sterke
emotionele kracht en motiveert het om tot actie over te gaan. De totstandkoming van intrusieve
gedachten kan worden toegewezen aan factoren uit de externe omgeving. Enerzijds kan een intrusieve
gedachte bijvoorbeeld ontstaan doordat een persoon geconfronteerd wordt met een advertentie zoals
de advertentie van McFlurry gearomatiseerd ijs die werd weergegeven in de inleiding. Anderzijds kan een
intrusieve gedachte ontstaan door fysiologische factoren. In deze omstandigheid ervaart de persoon in
kwestie bijvoorbeeld plots een hogere hartslag wanneer een geliefde in de buurt is.
Wanneer een individu een intrusieve gedachte als positief ervaart en het aangename emoties of een
gevoel van opluchting opwekt, zal het individu geneigd zijn om dieper in te gaan op deze gedachte. Dit
wordt in de literatuur gedefinieerd als cognitieve elaboratie of cognitieve uitwerking (Kavanagh et al.,
2005). Het betreft de diepgaande verwerking van informatie waarbij nieuwe informatie wordt
geïntegreerd met de reeds verworven kennis die is opgeslagen in het langetermijngeheugen van een
individu. Elaboratie geeft met andere woorden de mate weer waarin informatie in het operationeel
geheugen is geïntegreerd met voorafgaande kennisstructuren (MacInnis & Price, 1987). De verwerking
van mentale beelden manifesteert zich op elk niveau van cognitieve elaboratie. Een lager niveau van
elaboratie duidt bijvoorbeeld op een herkenningsreactie van het mentale beeld van een waarneembaar
object, terwijl een hoger niveau van elaboratie indiceert dat er verbanden bestaan tussen de reeds
verworven kennis in het geheugen van een individu en het mentale beeld dat wordt gevormd. MacInnis
en Price (1987) beschouwen bijvoorbeeld cognitieve reacties, denken, het oplossen van problemen en
dagdromen als verwerkingsprocessen die een hoog niveau van cognitieve uitwerking met zich
meebrengen.
5
Ut supra werd reeds aangekaart dat verbeelding perceptuele of zintuiglijke representaties in het
operationeel geheugen teweegbrengt, die op dezelfde manier verwerkt worden als waarnemingen van
externe reële prikkels. Zintuiglijke beelden zijn volgens Kavanagh et al. (2005) belangrijke producten van
intrusie en elaboratie, omdat ze de zintuiglijke en affectieve eigenschappen van het verwerven van het
gewenste object simuleren. Dit is in overeenstemming met de bevindingen van Yuille en Catchpole (1977).
De auteurs constateren dat verbeelding concrete zintuiglijke representaties van gevoelens en
herinneringen omvat. Volgens MacInnis en Price (1987) daarentegen is het de verbeelding en de
cognitieve elaboratie van de mentale beelden, en de reeds verworven kennis in het geheugen van het
individu, die een invloed uitoefenen op de gevoelens of affectieve ervaringen van personen.
MacInnis en Price (1987) beschouwen in hun onderzoek beeldverwerking als een methode om informatie
te verwerken. Dit in tegenstelling tot de literatuur van Abelson (1981) waarin de auteur beeldverwerking
ziet als een kennisstructuur. Om deze vaststelling te verduidelijken hanteert de auteur zijn scripttheorie.
De theorie toont aan dat het gedrag van individuen voornamelijk kan worden gekaderd in kenmerkende
situaties die zich regelmatig manifesteren en die een opeenvolging van gebeurtenissen weerspiegelen.
Voor dit type situaties wordt een schematisch ontwerp of een cognitief script opgesteld dat voor
individuen als vanzelfsprekend wordt beschouwd en dus eenvoudig te volgen is (Anderson, 1983). Denk
bijvoorbeeld aan een schematisch ontwerp voor een restaurantbezoek. Een consument betreedt het
restaurant en krijgt een tafel toegewezen. Vervolgens neemt een ober de bestelling op en even later
wordt het gerecht geserveerd. De maaltijd wordt geconsumeerd, de rekening volgt, de consument rekent
af en verlaat uiteindelijk het restaurant. Dit is een eenvoudig en gestandaardiseerd script dat het principe
van de scripttheorie verduidelijkt. Volgens MacInnis en Price (1987) is het eerder de invulling of de
interpretatie van een ontwerp of script dat verbeelding teweegbrengt en niet het ontwerp of het script
zelf zoals Abelson (1981) beweert.
De literatuur van Smith, Houston en Childers (1984) stemt overeen met Abelson’s (1981) scripttheorie.
De auteurs stellen in hun onderzoek vast dat personen die een script hanteren voor een bepaalde
gebeurtenis, gebruikmaken van hun verbeelding bij het samenstellen van dit script. Deze personen
ervaren een hogere betrokkenheid bij mentale beeldverwerking dan personen die geen script hanteren.
Bovendien zijn de beelden die personen met duidelijk ontwikkelde scripts oproepen aanzienlijk levendiger
dan die van personen zonder ontwikkelde scripts. Dit is wel in overeenstemming met de bevindingen van
MacInnis en Price (1987). Aangezien beeldverwerking volgens de auteurs gebaseerd is op opgeslagen
kennis in het geheugen, hangt de mate waarin personen levendige mentale beelden kunnen oproepen af
van het niveau van kennisontwikkeling van het individu.
6
Childers, Houston en Heckler (1985) merken op dat het verbeeldingsvermogen van elk individu
verschillend is. Niet iedereen is van nature goed in het oproepen van mentale beelden. De auteurs kaarten
drie belangrijke aspecten aan die van belang zijn bij de beoordeling van het verbeeldingsvermogen van
een persoon. Het eerste aspect is levendigheid van de mentale beelden of de duidelijkheid van de beelden
die een persoon kan oproepen. Ten tweede speelt de mate waarin iemand zelf een mentaal beeld kan
creëren en controleren een rol. Het derde aspect is de mate waarin iemand informatie op een visuele of
een verbale manier verwerkt.
Theoretisch model over de invloed van verbeelding op het verlangen naar consumptiegoederen
Ut supra werd reeds aangetoond dat verbeelding een invloed uitoefent op het consumentengedrag. In
dit onderzoek ligt de focus specifiek op de invloed van verbeelding op het verlangen naar
consumptiegoederen. Belk, Ger, en Askegaard (2003) beschouwen verbeelding als een oorzaak van
verlangen. De auteurs beargumenteren dat de zintuiglijke anticipatie van een product de verbeelding
stimuleert en dit op zijn beurt het verlangen naar het product versterkt. De sensatie en de verbeelding
van consumptiegoederen stimuleren elkaar, waardoor consumenten het verlangen naar de producten
nog sterker ervaren. Deze bevinding sluit aan bij de literatuur van May, Kavanagh en Andrade (2015)
waarin de auteurs opmerken dat verlangens gekarakteriseerd worden door beelden. Enerzijds creëren
beleidsmakers, en in het bijzonder marketeers, verlangens die de consumptie van producten
aanmoedigen (Pease & Ewen, 1976). In dit opzicht zijn het de verschillende commerciële activiteiten die
de consument verleiden. Petrova & Cialdini (2005) suggereren dat beelden een gemakkelijk en
toegankelijk mentaal beeld van de consumptie-ervaring creëren. Anderzijds is het de consument zelf die
zich laat verleiden en besluit dieper in te gaan op intrusieve gedachten. De mate waarin iemand zich zal
verbeelden is dus afhankelijk van de mate waarin iemand zich laat verleiden (Belk et al., 2003).
Kavanagh et al. (2005) ontwikkelden de “Elaborated Intrusion Theory of Desires” om de processen die
verlangens genereren, onderbouwen en bevorderen in kaart te brengen. Deze theorie beschrijft de
bewuste ervaring van verlangen als een cyclus van mentale elaboratie van een eerste intrusieve gedachte.
De Elaborated Intrusion Theory of Desires onderscheidt twee soorten processen. Enerzijds de
automatische associatieve processen en anderzijds de gecontroleerde cognitieve processen. De
automatische associatieve processen verwijzen naar intrusieve gedachten over een gewenste toestand
die onbewust optreden bij een individu. Deze spontane gedachten manifesteren zich in verbale of visuele
beeldfragmenten en hebben slechts een tijdelijk karakter. De gecontroleerde cognitieve processen wijzen
op de zoektocht naar doelgerichte informatie en de bewaring van informatie in het semantisch geheugen
van het individu.
7
Kavanagh et al. (2005) ontwikkelden een schema om dit principe te verduidelijken. Het schema wordt
weergegeven in figuur 2. De dunne pijlen op de figuur vertegenwoordigen de automatische processen en
de dikke pijlen duiden de gecontroleerde processen aan.
Figuur 2 The Elaborated Intrusion Theory of Motivation
8
HOOFDSTUK 2 VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN
Algemeen
Verlangen is een affectief beladen cognitieve ervaring waarbij een object of een activiteit gerelateerd aan
genot of verlichting van ongemak centraal staat (Kavanagh et al., 2005). Campbell (1987) definieert het
verlangen van de consument als een toestand van aangenaam ongemak. Belk et al. (2003) beschouwen
verlangen als een krachtige cyclische emotie. Die emotie kan door consumenten ervaren worden als
aangenaam, maar tegelijkertijd ook als onaangenaam of zelfs vervelend.
Het begrip verlangen is niet altijd even eenduidig. Vaak wordt het gevoel van verlangen verward met het
in het bezit willen hebben van een product. Zo omschrijven Hofmann, Baumeister, Förster, & Vohs (2012)
verlangen concreet als het willen hebben van een object of het willen doen van een activiteit.
Participanten uit het onderzoek van Belk et al. (2003) daarentegen geven aan dat het gevoel van verlangen
meer intens, meer diepgaand en krachtiger is dan het gevoel van simpelweg iets willen of wensen om een
behoefte in te vullen. De auteurs opteren ervoor om in hun onderzoek het conceptueel rijker begrip van
verlangen te hanteren om het consumentengedrag te bestuderen. Het gevoel van verlangen moet
daarnaast ook onderscheiden worden van het begrip hunkeren. Hunkeren ontstaat als een reactie op
lichamelijke behoeften en is daarom biologisch functioneel. 31 procent van de participanten uit het
onderzoek van Hill, Weaver, en Blundell (1991) gaat niet akkoord met de stelling dat een sterke drang of
een sterk verlangen naar een product hetzelfde gevoel teweegbrengt als hunkeren naar het product. De
participanten geven aan dat hunkeren een sterker en meer hardnekkig gevoel opwekt dat bovendien
moeilijker is om te weerstaan dan louter een gevoel van een sterke drang naar een product. Bovendien
wordt hunkeren vaak geassocieerd met specifieke voedingsproducten, terwijl een sterke drang geplaatst
kan worden in een ruimere context. Kavanagh et al. (2005) maken in hun onderzoek geen specifiek
onderscheid tussen de begrippen verlangen en hunkeren.
Uit de resultaten van het onderzoek van Hofmann et al. (2012) blijkt dat de meest voorkomende
gevoelens van verlangen geassocieerd kunnen worden met fundamentele lichamelijke behoeften. De
auteurs concluderen dat het gevoel van verlangen naar voedingsproducten het meest frequent wordt
ervaren door personen. 28,1 procent van de participanten uit het onderzoek geeft aan te verlangen naar
voeding. Deze resultaten zijn in lijn met de resultaten van het onderzoek van Belk et al. (2003). In het
onderzoek van de auteurs werden de participanten verzocht om een projectieve oefening uit te voeren
waarin ze hun visie omtrent verlangen dienden te illustreren aan de hand van een collage. Voeding kwam
ook in dit onderzoek herhaaldelijk naar voren als object van verlangen.
9
Het ontstaan van verlangen
Verlangen wordt volgens Polivy, Coleman, en Herman (2005) afgeleid uit de consumptie van een product.
Hoe meer een product wordt verbruikt, hoe meer naar het product verlangd zal worden en omgekeerd.
De auteurs veronderstellen dat het gaat om een vicieuze cirkel, ookal werd verlangen niet expliciet
gemeten in het onderzoek. Dit toont aan dat consumptiemetingen an sich dus niet volstaan om de drang
of de motivatie van consumenten te meten. Volgens Belk et al. (2003) daarentegen ontstaat het verlangen
van consumenten naar producten uit een combinatie van de verbeelding van consumptiegoederen en
sociale situationele contexten. De verbeelding van en het verlangen naar consumptiegoederen wekt een
intrigerend gevoel op bij consumenten. Het gevoel van verlangen ontstaat volgens Hofmann et al. (2012)
uit de interactie tussen veranderende omstandigheden in de externe omgeving en de interne behoeften
van het individu. Aan de hand van een voobeeld wordt dit principe verduidelijkt. Een persoon is aanwezig
op het werk en het is bijna middagpauze. Een aantal collega’s zijn reeds een belegd broodje gaan afhalen
of zijn hun lunch aan het voorbereiden op kantoor. Dit is een omstandigheid in de externe omgeving van
het individu. Dergelijke factoren geven een sociaal karakter aan de situatie. Daarnaast heeft de persoon
in kwestie een hongergevoel gekregen. Dit is een veranderende omstandigheid in de interne behoeften
van het individu. De interactie tussen deze twee factoren lokt een gevoel van verlangen uit naar voeding
bij de persoon. Het gevoel van verlangen ontstaat volgens Belk et al. (2003) niet bewust. Het is een
onverwachts gevoel dat niet te verklaren valt en vaak gepaard gaat met irrationaliteit. Dit in tegenstelling
tot de literatuur van Kavanagh et al. (2005) waarin de auteurs verlangen wel beschouwen als een bewuste
drang om te voldoen aan een behoefte.
De toegankelijkheid van verlangen
Belk et al. (2003) stellen in hun onderzoek vast dat verlangen door bijna alle participanten als een
vertrouwde emotie wordt ervaren. De resultaten van hun onderzoek tonen aan dat het intense gevoel
van verlangen voor de participanten als iets heel tastbaars aanvoelt. Voornamelijk halen de participanten
het aangename lichamelijke gevoel van verlangen aan wanneer hen gevraagd werd om hun specifieke
ervaringen met verlangens te delen. Het gevoel dat binnendringt in hun bestaan, en dus ook in hun
lichaam, en hun bewustzijn fixeert op het gewenste object. De participanten motiveren hun ervaringen
met uitspraken zoals “Je kun het over je hele lichaam voelen.” of “Ik wilde het zo graag dat ik het kon
proeven!”. Dergelijke uitspraken indiceren lichamelijke gevoelens. De auteurs concluderen aan de hand
van deze resultaten dat niet alleen verbeelding, maar ook de combinatie van verbeelding en lichamelijke
gevoelens, een invloed uitoefenen op het gevoel van verlangen.
10
Het intense, lichamelijke en fantasierijke gevoel van verlangen wordt in het onderzoek van Belk et al.
(2003) echter niet voor elke participant in dezelfde mate ervaren. De bevindingen tonen aan dat het
gepassioneerde gevoel van verlangen beschikbaar is, maar niet noodzakelijkerwijs voor iedereen
toegankelijk is. Uit de resultaten blijkt dat sommige oudere Turkse participanten met een lager inkomen
hun verlangens niet tegemoet kunnen komen. Sommige van hen reageren zelfs verbijsterd op de vragen
omtrent verlangen en kunnen het gevoel ook niet thuisbrengen. Deze participanten beschouwen
verlangen als iets wat enkel toegankelijk is voor mensen die leven in een moderne maatschappij. De focus
ligt bij hen teveel op de onmogelijkheid om hun dromen te realiseren of waar te maken. Hun prioriteiten
liggen in de eerste plaats bij het onderhouden van hun gezin. Dit wijst op een eerder pragmatische
houding ten opzichte van het verlangen van consumenten omwille van de financiële, familiale of sociale
beperkingen die de participanten ondervinden. Dergelijke verlangens zijn louter gebaseerd op het
functionele aspect ervan en worden dus als utilitair gekenmerkt. In Turkije speelt de geloofsovertuiging
van de participanten hierin een rol. De mentaliteit die er heerst, is gebaseerd op het Islamitisch denkbeeld
van de wil van God en op het traditionele culturele belang van het gezin, waardoor de vrije wil en de
keuzes van het individu bijzaak worden. Dit in tegenstelling tot de moderne Westerse maatschappij waar
de focus wel hoofdzakelijk ligt op de individuele zelfontwikkeling van de mens. Westerse culturen worden
meer gekenmerkt door hedonistische verlangens in plaats van utilitaire verlangens. Dit betekent dat
Westerse consumenten zich vaker laten leiden, en verleiden, door de gevoelsmatige aspecten van
producten. Bovendien hechten ze groot belang aan plezier en genot. De jongere moderne Turkse
generatie ervaart, ondanks hun laag inkomen, wel individuele verlangens. Het gevoel van verlangen is
meer toegankelijk voor hen, maar niet in sterke mate. Dit wijst erop dat het gevoel van verlangen nog
steeds een onafhankelijke wil en keuzevrijheid vereist. Deze resultaten zijn in lijn met de opvattingen van
filosoof en socioloog Julien Freund. Freund (1971) beweert dat verlangen enige vorm van subjectiviteit
met zich meebrengt en dat keuzevrijheid een vormvereiste is om het gevoel van verlangen toegankelijk
te maken en te kunnen ervaren. Volgens Belk et al. (2003) beïnvloedt deze moderne subjectiviteit het
menselijk potentieel van verlangen naar consumptiegoederen.
Verschil met impulsieve handelingen
Rook (1987) definieert in zijn onderzoek impulsaankopen als een abrupte, krachtige en volhardende drang
om een product onmiddellijk aan te kopen. Impulsieve handelingen zijn hedonistisch complex en
stimuleren bijgevolg emotionele conflicten. Daarnaast schenken consumenten bij impulsaankopen
minder aandacht aan de gevolgen van hun handelingen. Enerzijds kunnen impulsieve handelingen worden
toegewezen aan het gevoel van verlangen dat personen ervaren. Anderzijds worden de plotselinge
impulsen, die kenmerkend zijn voor dergelijke aankopen, geacht om onmiddellijk te worden vervuld.
11
De drijvende krachten van verlangen
Behoefte aan verandering
Belk et al. (2003) stellen in hun onderzoek vast dat voor sommige participanten een fundamentele
aantrekkingskracht van het gevoel van verlangen ligt in de mogelijkheid om te ontsnappen aan de
werkelijkheid of om een verandering van de werkelijke situatie teweeg te brengen. Dit wijst op de
transformerende kracht van verlangen en van het gewenste object. Behoefte aan verandering vormt dus
een eerste drijvende kracht in de totstandkoming van verlangen.
De behoefte aan verandering manifesteert zich op verschillende manieren. Enerzijds kunnen personen
gevoelens van heimwee ervaren naar vreugdevolle momenten uit het verleden. Belk et al. (2003)
concluderen in hun onderzoek dat participanten vaak geneigd zijn om een beeld of een herinnering uit
het verleden terug op te halen. Deze situaties worden vaak geassocieerd met positieve herinneringen uit
de kindertijd. Deze bevinding stemt overeen met het soort verlangen dat Stewart (1984) omschrijft als
nostalgie. Andere participanten geven aan dat ze vaak films en boeken raadplegen om het gevoel van
verlangen op te wekken. Het doel bij deze participanten is om te ontsnappen naar een andere
werkelijkheid, meer bepaald een andere werkelijkheid die beter aanvoelt dan het dagelijkse leven dat
vaak als monotoon en routinematig ervaren wordt. Een aantal voorbeelden van gewenste objecten die
worden aangehaald door participanten in het onderzoek, zijn reizen naar exotische bestemmingen,
verblijven in het buitenland en in het bezit zijn van een eigen appartement in tegenstelling tot het
inwonen in de ouderlijke woning (Belk et al., 2003). Bovendien stellen de auteurs een opmerkelijk verschil
vast tussen enerzijds de Turkse participanten en anderzijds de Deense en Amerikaanse participanten in
het ervaren van het verlangen naar verandering. Turkse participanten geven aan dat ze verlangen naar
meer complexiteit, namelijk een meer beschaafd bestaan. Het stadsleven in grote Westerse steden lijkt
voor hen heel verleidelijk. Omgekeerd geven Deense en Amerikaanse participanten aan op zoek te zijn
naar een meer eenvoudig en simplistisch bestaan, weg van elke vorm van beschaving en hedendaagse
technologie.
12
Behoefte aan socialiteit
Een tweede drijvende kracht van verlangen die resulteerde uit het onderzoek van Belk et al. (2003) zijn
interpersoonlijke relaties. Personen hechten enorm veel belang aan de reacties van mensen uit hun
omgeving. Ze verlangen ernaar om geapprecieerd en geliefd te worden door anderen. Het doel van
verlangen in deze context is om sociale relaties te helpen opbouwen en onderhouden. De ervaringen die
personen kunnen delen met anderen worden vaak aangekaart door de participanten in het onderzoek.
De auteurs benadrukken dat deze onderliggende innerlijke motivatie van verlangen uiteindelijk van
sociale aard is. Het gaat dus niet specifiek om het gewenste object zelf, maar eerder om het zich kunnen
identificeren met anderen.
Deze eigenschap van verlangen manifesteert zich bovendien in wat Girard (1977) omschrijft als mimetisch
verlangen. De antropologische filosoof veronderstelt dat imitatie weinig te maken heeft met het kopiëren
van wat andere personen bezitten en eerder betrekking heeft op het kopiëren van wat anderen
verlangen, vandaar het begrip mimetisch verlangen. Personen imiteren anderen enerzijds om meer op
hen te kunnen lijken en anderzijds om hun jaloersheid te kunnen onderdrukken. Verschillende motivaties
kunnen dus aan de basis liggen om het mimetisch verlangen te verklaren. Geïnteresseerde lezers kunnen
Girard opzoeken om zich verder te informeren.
Afstand en ontoegankelijkheid
Het gevoel van verlangen wordt daarnaast versterkt naargelang de moeilijkheid of onwaarschijnlijkheid
om het gewenste object te verkrijgen. Factoren die een invloed uitoefenen op de afstand tussen de
consument en het gewenste object zijn volgens Belk et al. (2003) financiële beperkingen, bezwaren van
familieleden, vereiste inspanningen en vereiste opofferingen. De algemene regel die de auteurs aanhalen
is dat hoe moeilijker het is om een object te verkrijgen, hoe groter het verlangen naar dit gewenste object.
De afstand tussen de consument en het gewenste object vergroot het intense gevoel van verlangen. Dit
zorgt er bovendien voor dat consumenten meer zullen elaboreren op hun verbeelde gedachten omtrent
het object. Volgens de auteurs houdt afstand het gevoel van verlangen in leven, maar enkel zolang er
hoop is. Afstand an sich werkt niet motiverend als er geen hoop is om de gewenste objecten na te streven.
Het onderzoek wees bovendien op een cultureel verschil. Zo ervaren Turkse participanten een grotere
afstand tot de gewenste objecten dan Amerikanen. De auteurs concluderen dat Turken met een lager
inkomen minder hoop hebben en dus ook een minder groot gevoel van verlangen ervaren.
13
Cyclus van verlangen
Belk et al. (2003) hanteren in hun onderzoek een model om de zogenaamde cyclus van verlangen te
illustreren. De cyclus bestaat uit een introductiefase, een acquisitiefase en een herintroductiefase van
verlangen. Het model is weergegeven in figuur 3. Het object van verlangen ontwikkelt zich vanuit de
verbeelding van een persoon en bakent zich af tussen twee velden, namelijk verleiding en moraliteit.
Enerzijds wordt het object van verlangen begrensd door de lichamelijke en fantasierijke ervaring van
verlangen en anderzijds door de verwachte sociale gevolgen gekoppeld aan het object van verlangen.
Figuur 3 The cycle of desire
14
Zoals ut supra reeds aangekaart werd, ontstaat en stabiliseert het gevoel van verlangen zich in de
verbeelding van een persoon. Om het gevoel van verlangen te versterken, kunnen consumenten
grondiger en uitvoeriger inspelen op hun verbeelde gedachten. Volgens Belk et al. (2003) hebben
consumenten de keuze om hier een actieve rol in op te nemen en zich te laten verleiden. Consumenten
blijven langer stilstaan bij de gewenste objecten, elaboreren en intensiveren hun gevoelens en gedachten
ten opzichte van het gewenste object. Dit is de eerste fase, namelijk de introductiefase. Eenmaal
consumenten het gewenste object in hun bezit krijgen, neemt het gevoel van verlangen snel en sterk af.
Dit is de tweede fase, namelijk de acquisitiefase. In deze fase verliest het verworven object zijn vermogen
om een object van verlangen te blijven. In een moderne maatschappij uit de invulling van het gewenste
object zich vaak in consumptie. Het genot dat ontstaat tijdens het verwerven van een gewenst object is
slechts van korte duur en resulteert snel in negatieve gevoelens van verveling, teleurstelling of routine.
Bovendien ontstaat er op dat moment ook een gevoel van leegte door de verdwijning van het gevoel van
verlangen. Deze gevoelens houden volgens Belk et al. (2003) aan totdat de consument zijn of haar zinnen
op een ander object zet en er een nieuw centraal object van verlangen opduikt. Dit is de laatste fase,
namelijk de herintroductiefase. Deze omschrijving van de cyclus van verlangen is in overeenstemming
met wat Campbell (1987) beschouwd als de geest van de moderne consumptie die consumenten
aanspoort om telkens opnieuw op zoek te gaan naar consumptiegenot.
Het is duidelijk dat het gevoel van verlangen als positiever wordt ervaren in de anticipatie van het
gewenste object, dan wanneer het object effectief verworven wordt. Een uitzondering op deze regel is
dat het gevoel van verlangen naar bepaalde ervaringen telkens hernieuwd kan worden (Belk et al., 2003).
Dit is zo in bepaalde situationele contexten zoals bijvoorbeeld het verlangen naar het weekend en
vakanties of naar een restaurantbezoek in het favoriete restaurant van de consument. Hier blijft de
ervaring een object van voortdurend hernieuwbaar verlangen. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor sigaretten
en andere verslavende middelen. In deze context blijft het verlangen bestaan door de invulling ervan en
het verlangen om het genot te herhalen en niet door de negatieve gevoelens die opduiken na het
verwerven van het object. Deze vaststelling wijkt dan terug af van de bevinding van Campbell (1987).
15
Het gevoel van verlangen, gekoppeld aan de kans om het verlangen te realiseren, creëert een staat van
verwachting of anticipatie op de invulling van het verlangen, die als aangenaam ervaren wordt door
consumenten (Belk et al., 2003). Wanneer er weinig tot geen kans bestaat dat het verlangen zal worden
ingevuld, verdwijnt het hoopvolle gevoel en resulteert het in negatieve gevoelens. Consumenten voelen
zich verloren, depressief, ontmoedigd, teleurgesteld en blijven gekwetst en verbitterd achter. Het gevoel
van hoop en het anticiperen op het verwerven van een gewenst object zijn twee verschillende begrippen.
Beide gevoelens kunnen als aangenaam ervaren worden. Anticipatie bevat enige vorm van zekerheid dat
het verlangen zal worden ingevuld en het gewenste object dus verworven zal worden (Loewenstein,
1987). Dit in tegenstelling tot het gevoel van hoop. Maar net zoals er geen kans bestaat dat het gewenste
object zal worden verworven, het gevoel van hoop tenietdoet, zal ook de zekerheid dat het object zal
worden verworven, het gevoel van hoop doen verdwijnen.
Zelfcontrole
Het gevoel van verlangen kan ook een negatieve connotatie toegewezen krijgen. Het nastreven van
sommige verlangens wordt in deze context beschouwd als zijnde immoreel (Belk et al., 2003). Sommige
verlangens die worden ervaren door participanten worden onderdrukt, omdat ze ingaan tegen de sociaal
en fysiek wenselijke gedragingen en gewoonten in de moderne maatschappij. Enerzijds speelt hier het
oordeel van anderen een belangrijke rol. Dit betekent dat personen bepaalde verlangens bewust niet
nastreven, omdat ze door anderen niet beschouwd willen worden als zwak, toegeeflijk of immoreel.
Anderzijds is ook het fysieke gevaar van belang. Personen ervaren angst om bijvoorbeeld toe te geven
aan ongezonde voedingsgewoonten of aan verslavingen. Dergelijke aangelegenheden worden in de
hedendaagse maatschappij weinig getolereerd. Het bewust niet nastreven van deze verlangens, uit angst
om niet geaccepteerd te worden door de omgeving, is wat Belk et al. (2003) samenbrengen onder de
noemer zelfcontrole of zelfbeheersing. Zelfcontrole, zoals Hoch en Loewenstein (1991) het definiëren,
bestaat uit inspanningen van de consument om inconsequent gedrag te vermijden of te weerstaan.
16
Onder zelfcontrole of zelfbeheersing, kunnen drie zaken onderscheiden worden. Ten eerste worden de
morele gevoelens, die voortvloeien uit de immoraliteit van verlangen, beschouwd als een
onevenwichtigheid en daarnaast ook als een gebrek aan controle. Dit wordt in het onderzoek van Belk et
al. (2003) voornamelijk ervaren door de Deense en Turkse participanten. In dit geval wordt verlangen
opgevat als een wilde en onbeheersbare emotie. Deze krachtige emotie kan worden toegewezen aan het
preculturele dierlijke instinct eigen aan het menselijk bestaan, dat er in deze context voor zorgt dat
personen moeite ondervinden met het onderdrukken van hun verlangens. Ten tweede omschrijven de
Amerikaanse participanten de morele gevoelens eerder als zondes en schuldgevoelens. De Amerikaanse
vrouwelijke participanten in het onderzoek beschouwen hun verlangens naar bijvoorbeeld desserts,
chocolade, seks en alcohol als zondes en creëren hierbij een sterk schuldgevoel. Ten derde wordt in het
onderzoek van Belk et al. (2003) vaak verwezen naar de term verslaving wanneer het ging over het niet
kunnen controleren van verlangens. De term verslaving wordt vaak gebruikt als een excuus om toch te
kunnen bezwijken aan verboden verlangens. Voorbeelden zijn roken, alcohol of gokken. Zowel Deense als
Turkse participanten beschouwen de term verslaving als een sterke culturele beperking op het gevoel van
verlangen. De participanten in het onderzoek die in staat zijn om hun verlangens te onderdrukken,
ontkennen deze verlangens weliswaar niet. Zoals eerder werd aangehaald, zijn zowel de moraliteit van
verlangen als de discipline van het ondrukken ervan, van sociale aard. Mensen streven er immers naar
om enige consistentie in hun gedrag te vertonen naar de buitenwereld toe.
De strijd tussen verlangen en de wilskracht om het gevoel van verlangen te onderdrukken, bepaalt het
vermogen van een persoon om zelfcontrole in stand te houden (Hoch & Loewenstein, 1991). Hoch en
Loewenstein (1991) onderscheiden in hun onderzoek twee verschillende strategieën die personen
kunnen toepassen om hun verlangens te beheren en te weerstaan. De auteurs refereren naar de twee
strategieën als zijnde zelfcontrolestrategieën. De eerste strategie betreft de directe reductie van het
gevoel van verlangen. Directe reductie van verlangen kan verwezenlijkt worden door de oriëntatiepunten
te manipuleren om op die manier opkomende gevoelens van verlangen terug te neutraliseren. Dit kan
aan de hand van drie verschillende technieken, namelijk vermijden, uitstellen en afleiden, en vervangen.
De tweede strategie slaat op de overwinning van verlangen door wilskracht. In plaats van het gevoel van
verlangen te reduceren, hanteert deze strategie technieken om verlangens te overwinnen. Dit is
tegenstrijdig met het rationele keuzeperspectief dat aantoont dat personen ernaar streven om verlangens
te vervullen, eerder dan ze te overwinnen. Het is in deze tweede strategie dat de strijd tussen verlangen
en wilskracht zich manifesteert. Dit resulteert in intrapersoonlijke conflicten die worden ervaren door een
persoon. De doelstelling van de op wilskracht gebaseerde strategie is om het eigen gedrag te reguleren
op dezelfde manier zoals personen anderen hun gedrag proberen te beïnvloeden.
17
HOOFDSTUK 3 PSYCHOLOGISCHE ONTBERING ALS VERKLARING VOOR DE INVLOED VAN
VERBEELDING OP HET VERLANGEN NAAR CONSUMPTIEGOEDEREN
Algemeen
De verbeelde consumptie van een gewenst object, alsook de anticipatie op de verwerving ervan, is voor
consumenten vaak een aangename ervaring (Kavanagh et al., 2005). Consumenten elaboreren op een
intrusieve gedachte en ze stellen zich mentaal voor hoe het zou zijn om het gewenste object in het bezit
te krijgen. Als het verlangen daarentegen niet kan worden bevredigd, brengt de cognitieve ervaring een
onaangenaam gevoel teweeg. Het onaangename gevoel ontstaat, omdat er een conflicttoestand optreedt
tussen de huidige staat van het niet in het bezit hebben van het gewenste object en de wenselijke staat
van het werkelijk verkrijgen en vervolgens bezitten van het object (May, Andrade, Kavanagh, &
Hetherington, 2012). De persoon in kwestie ervaart op dat moment een gevoel van psychologische
tekortkoming van het gewenste object (Kavanagh et al., 2005; Hoch & Loewenstein, 1991).
De relatie tussen psychologische ontbering en het verlangen naar consumptiegoederen
Ontbering van een object, zowel fysiek als psychologisch, is volgens Polivy et al. (2005) een oorzaak van
verlangen. Dit sluit aan bij de literatuur van Kavanagh et al. (2005) waarin de auteurs beweren dat een
staat van ontbering van een product, verlangens genereren naar dit product. Polivy et al. (2005)
onderzochten de relatie tussen het gevoel van ontbering van voedingsproducten en de consumptie van
en het hunkeren naar deze producten. Het begrip hunkeren definiëren de auteurs als een sterk gevoel
van intens verlangen. Vooraleer de participanten deelnamen aan het experiment, mochten ze een week
lang een product niet consumeren. De auteurs hanteerden in hun onderzoek drie verschillende condities.
Ofwel werden de participanten een week lang ontbeert van chocolade, ofwel van vanille, ofwel werden
ze helemaal niet ontbeerd van een product. Uit de resultaten blijkt dat de participanten die ontbeerd
werden van een product een sterker gevoel van hunkeren naar voedingsproducten ervaarden dan de
participanten die helemaal niet ontbeerd werden. Bovendien hadden de ontbeerde participanten meer
kans om het ontbeerde product te consumeren zodra het terug ter beschikking was.
18
De frustratie van de ontbering van een aantrekkelijk product, kan de wenselijkheid van het product
verhogen en kan bijgevolg leiden tot overconsumptie van het product zodra het terug beschikbaar wordt.
Polivy et al. (2005) merken op dat psychologische ontbering een factor kan zijn die bijdraagt aan het
gedrag van mensen die ontbeerd worden en bijgevolg dus ook aan overgewicht en obesitas. Volgens de
auteurs kan het gevoel van ontbering van een product enkel meer verlangen opwekken naar het product,
als het product voldoet aan twee voorwaarden. Enerzijds moet het product gewenst zijn bij de
consumenten en anderzijds mag het product niet eenvoudig te vervangen zijn. Dit staat in contrast met
de literatuur van Hill et al. (1991) waarin de auteurs het gevoel van ontbering van voedingsproducten niet
als een noodzakelijke voorwaarde beschouwen om te kunnen verlangen naar het product.
CONCLUSIE
Aan de hand van bovenstaande literatuurstudie kan er geconcludeerd worden dat verbeelde gedachten
en gevoelens omtrent een product, het verlangen naar dit product stimuleren (Belk et al., 2003). In deze
masterproef wordt dit verband nader bestudeerd en wordt er onderzocht of het gevoel van
psychologische ontbering van een product aan de basis zou kunnen liggen van de relatie tussen verbeelde
consumptie van het product en het verlangen naar dit product. Om deze relatie accurater te bestuderen,
wordt de invloed van factoren zoals honger, terughoudendheid van eten en productvoorkeur
uitgeschakeld. Uit de literatuur blijkt bovendien dat factoren, zoals de levendigheid van de mentale
beelden die een persoon kan oproepen alsook de mate waarin een persoon informatie op een visuele
manier verwerkt, het verbeeldingsvermogen van een persoon in kaart brengen (Childers et al., 1985). In
dit onderzoek wordt nagegaan of deze factoren de relatie tussen verbeelde consumptie en het gevoel van
psychologische ontbering kunnen veranderen. Bovendien wordt ook nagegaan of het verlangen naar een
product effectief leidt tot meer consumptie van dit product.
19
METHODOLOGIE
Onderzoeksvraag en hypotheses
Het hoofddoel van dit onderzoek is om de relatie tussen verbeelde consumptie, psychologische ontbering
en het verlangen naar producten bij consumenten nader te bestuderen. De onderzoeksvraag in deze
masterproef luidt dan ook als volgt: “Resulteert de verbeelding van het consumeren van een product in
een groter gevoel van psychologische ontbering, en leidt dit gevoel vervolgens tot een groter verlangen
naar het verbeelde product?”. Om een antwoord te bieden op deze onderzoeksvraag worden meerdere
hypotheses opgesteld. De onderstaande figuur geeft een overzicht van het onderzoeksmodel weer.
Eerst wordt de invloed van verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product
bestudeerd. Dit vormt de basis voor de eerste hypothese in het onderzoek. Volgens Belk et al. (2003) is
verbeelding een oorzaak van verlangen. In dit onderzoek wordt gepoogd om de uitspraak van Belk et al.
(2003) te bekrachtigen.
Hypothese 1 (H1): Verbeelde consumptie van een product leidt tot meer verlangen naar dit
product.
Vervolgens wordt onderzocht of verlangen naar dit product op zijn beurt leidt tot meer consumptie van
het product. Om dit te onderzoeken wordt een tweede hypothese opgesteld.
Hypothese 2 (H2): Verlangen naar een product leidt tot meer consumptie van dit product.
Psychologische ontbering
Verbeelde consumptie Verlangen Consumptie
Levendigheid mentale beelden
Visuele verwerkingsstijl
Figuur 4 Onderzoeksmodel
H1 H2
H3
H4 H5
20
Aan de hand van een derde hypothese wordt getracht een antwoord te bieden op de onderzoeksvraag in
deze masterproef. Uit de literatuurstudie blijkt dat personen dieper kunnen ingaan op intrusieve
gedachten omtrent een product (Kavanagh et al., 2005). Dit is voor hen een aangename ervaring, maar al
snel resulteert deze gedachte in een gevoel van fysiologische tekortkoming (Kavanagh et al., 2005; Hoch
& Loewenstein, 1991). Er ontstaat een intrapersoonlijk conflict tussen de reële staat waarin de consument
niet over het gewenste product beschikt en de wenselijke staat waarin het gewenste object wordt
verworven. Volgens Polivy et al. (2005) en Kavanagh et al. (2005) leidt dit gevoel van tekortkoming tot
een sterker gevoel van verlangen. In dit onderzoek wordt gepoogd om deze vaststelling te bekrachtigen.
Hypothese 3 (H3): Een gevoel van psychologische ontbering verklaart het effect van verbeelde
consumptie van een product op het verlangen naar dit product.
Tot slot worden in deze masterproef nog twee hypotheses getoetst. Een derde variabele zou mogelijks de
relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering kunnen veranderen. Bovenstaande
literatuurstudie toont aan dat zowel levendigheid van mentale beelden als de mate waarin personen
informatie op een visuele manier verwerken, het verbeeldingsvermogen van een persoon in kaart brengt
(Childers et al., 1985). Personen die erin slagen mentale beelden meer levendig op te roepen en personen
met een hoge visuele verwerkingsstijl, zouden volgens de auteurs over een goed verbeeldingsvermogen
beschikken. In dit onderzoek worden deze twee factoren opgenomen als moderators van de relatie tussen
verbeelde consumptie en psychologische ontbering.
Hypothese 4 (H4): Personen die in staat zijn om mentale beelden meer levendig op te roepen
ervaren een sterker gevoel van psychologische ontbering dan personen die mentale beelden
minder levendig kunnen oproepen.
Hypothese 5 (H5): Personen met een hoge visuele verwerkingsstijl ervaren een sterker gevoel van
psychologische ontbering dan personen met een lage visuele verwerkingsstijl.
21
Onderzoeksmethode
Onderzoeksdesign
Het onderzoek werd uitgevoerd aan de hand van een waarachtig of gecontroleerd experiment. De data
werd verzameld in de maand juli 2019, meer bepaald in de periode van 3 juli 2019 tot en met 24 juli 2019.
Er was geen sprake van een specifieke doelgroep die bevraagd diende te worden voor het onderzoek, dus
iedereen kon als het ware deelnemen aan het experiment. Er waren in principe geen voorwaarden
waaraan participanten dienden te voldoen en de participanten werden ook niet gevraagd om hun
persoonlijke contactgegevens in te vullen. Enkel de leeftijd en het geslacht van de participanten werden
opgenomen als demografische gegevens. Op die manier werd de data op anonieme wijze verzameld voor
het onderzoek. Enkel de begeleider van het experiment is op de hoogte van de personen die deelnamen
aan het onderzoek, aangezien het experiment steeds persoonlijk afgenomen diende te worden.
De hoofddoelstelling van dit causaal onderzoek is om een inzicht te verwerven in het verband tussen
verbeelde consumptie van een product, het gevoel van psychologische ontbering van het product en het
verlangen naar dit product. Om die reden werden er twee verschillende condities gecreëerd die ut infra
uitvoerig besproken worden. Het product dat werd gekozen om te hanteren in het experiment is Tuc mini
snackies. De reden hiervoor is dat deze hartige krokante gezouten koekjes wellicht door iedereen gekend
zijn en iedereen het product wel al eens geconsumeerd heeft. Tuc mini snackies fungeren zowel als
aperitiefhapje voor de maaltijd alsook als versnapering ’s avonds in de zetel tijdens het televisiekijken.
Bovendien kan het product beschouwd worden als een vrij neutraal product omwille van de gezouten
smaak.
De participanten kregen een vragenlijst voorgelegd op de computer die werd opgesteld met behulp van
het softwareprogramma Qualtrics. Naast de computer kleefde telkens een post-it met daarop een
volgnummer. Dit volgnummer dienden de participanten in te geven bij de eerste vraag. Tijdens het
invullen van de vragenlijst werden de participanten verzocht om twee taken uit te voeren. Bij de eerste
taak kregen de participanten gedurende 30 seconden een afbeelding van Tuc mini snackies te zien.
Naargelang de conditie werden de participanten gevraagd om ofwel het aantal Tuc mini snackies op de
afbeelding te tellen ofwel zich te verbeelden dat ze Tuc mini snackies aan het consumeren zijn.
22
Bij de tweede taak werden de participanten verzocht om een kommetje Tuc mini snackies met hun
volgnummer af te halen bij de begeleider van het experiment. Vervolgens kregen ze een videofragment
te zien. Het ging om een ludiek videofragment uit het VTM-programma “Het Lichaam van Coppens”
waarin Staf en Mathias Coppens een experiment uitvoerden met kinderen. De kinderen kregen een
leugendetector op hun hoofd geplaatst en de broers Coppens stelden hen vervolgens allerlei vragen. Er
werd bewust gekozen om een videofragment te hanteren waarin er geen voeding werd geconsumeerd
om op die manier de participanten niet te beïnvloeden. Het ludieke videofragment werd opgenomen in
de vragenlijst om de participanten af te leiden van het onderzoek, zodat ze in de mogelijkheid verkeerden
om onbewust en ongedwongen de gewenste hoeveelheid Tuc mini snackies te consumeren. Bij de uitleg
van de tweede taak werd uitdrukkelijk vermeld dat de participanten Tuc mini snackies mochten eten
tijdens het bekijken van het videofragment. De participanten kregen een kommetje voorgeschoteld met
daarin exact 50 Tuc mini snackies. De kommetjes die gebruikt werden in het experiment waren allemaal
exact hetzelfde. Op die manier leken de kommetjes ook allemaal even vol. Een vertekend beeld van een
voller of een minder gevuld kommetje kon hierdoor worden uitgeschakeld. Het experiment werd telkens
op dezelfde manier uitgevoerd om eventuele beïnvloedingseffecten te vermijden.
Tot slot werden de participanten, wanneer meerdere personen tegelijkertijd het experiment aflegden, zo
ver mogelijk uit elkaar geplaatst, zodat ze ook elkaar niet konden beïnvloeden. Stel dat twee participanten
tegelijkertijd het videofragment bekijken en de ene participant opmerkt dat de andere weinig Tuc mini
snackies consumeert, dan zou deze participant ook minder geneigd kunnen zijn om zelf Tuc mini snackies
te eten. Dergelijke situaties moeten worden vermeden. Na afloop van de tweede taak bezorgden de
participanten het kommetje terug. Nadien namen ze opnieuw plaats aan hun computer om de vragenlijst
te vervolledigen. De resterende Tuc mini snackies in het kommetje werden vervolgens nauwkeurig geteld
door de begeleider van het experiment om zo de consumptie van de participanten te bepalen.
23
Condities
Om de relatie tussen verbeelde consumptie, psychologische ontbering en het gevoel van verlangen nader
te bestuderen werden twee verschillende condities gecreëerd in het experiment. Dit gebeurde aan de
hand van een manipulatie tijdens de eerste taak die de participanten dienden uit te voeren. Beide
condities kregen dezelfde afbeelding te zien gedurende 30 seconden. De afbeelding is terug te vinden in
bijlage 2. De eerste groep werd gevraagd om gedurende 30 seconden het aantal Tuc mini snackies op de
afbeelding te tellen. Deze groep vormt de controleconditie. De tweede groep kreeg de taak om zich
gedurende 30 seconden de consumptie van Tuc mini snackies te verbeelden. Deze groep vormt de
experimentele conditie. De toewijzing van de participanten aan een van de twee condities gebeurde
willekeurig. Op die manier werden twee condities gecreëerd en kunnen verschillen tussen de twee
condities nader bestudeerd worden.
Conclusie
Aan de hand van dit onderzoek wordt getracht om de vooropgestelde hypotheses te bekrachtigen. Een
eerste voorspelling van dit onderzoek is dat verbeelde consumptie zal leiden tot meer verlangen naar dit
product (Belk et al., 2003). Vervolgens wordt verwacht dat verlangen naar een product zal resulteren in
meer consumptie van dit product. De voornaamste verwachting van dit onderzoek is dat verbeelde
consumptie van een product zal leiden tot een groter gevoel van psychologische ontbering van het
product en dit op zijn beurt zal leiden tot een groter gevoel van verlangen naar dit product (Kavanagh et
al., 2005; Hoch & Loewenstein, 1991; Polivy et al., 2005). Tot slot wordt verwacht dat twee moderators,
namelijk levendigheid van mentale beelden en visuele verwerkingsstijl, het effect van verbeelde
consumptie van een product op het gevoel van psychologische ontbering van het product zullen
beïnvloeden (Childers et al., 1985).
24
Meting van de constructen
Afhankelijke variabelen
Verlangen
Het verlangen van de participanten naar Tuc mini snackies wordt gemeten aan de hand van een
zevenpunten Likert-schaal met drie items (Cepeda-Benito, Gleaves, Williams, & Erath, 2000). De drie
items representeren drie stellingen waarbij er aan de participanten gevraagd wordt om telkens de mate
aan te geven waarin ze akkoord gaan met de stelling (1 = Helemaal niet akkoord, 7 = Helemaal akkoord).
De drie stellingen luiden respectievelijk als volgt: “Ik heb een intens verlangen om Tuc mini snackies te
eten.”, “Ik hunker naar Tuc mini snackies.” en “Ik heb een drang naar Tuc mini snackies.”.
Consumptie
De consumptie van Tuc mini snackies wordt gemeten door na de afname van het experiment telkens het
aantal Tuc mini snackies te tellen die de participant consumeerde tijdens de uitvoering van de tweede
taak. Om telfouten te vermijden worden de Tuc mini snackies telkens gestapeld per 10 koekjes. Vijf stapels
van 10 koekjes vormen één kom voor één participant. Een afbeelding om dit systeem te verduidelijken is
terug te vinden in bijlage 3. Bij gelegenheid wordt ook de hulp ingeschakeld van een assistente om de Tuc
mini snackies te tellen. De resultaten, alsook de datum en het tijdstip waarop het experiment wordt
afgelegd, worden telkens bijgehouden in een overzichtelijk excel-bestand. Het excel-bestand is terug te
vinden in bijlage 4.
Mediator
Het gevoel van psychologische ontbering wordt gemeten op twee verschillende niveaus. Eerst krijgen de
participanten de volgende vraag voorgeschoteld: “In welke mate heb je het gevoel dat je een tekort hebt
aan Tuc mini snackies?”. De participanten dienen deze vraag te beantwoorden op een zevenpunten
bipolaire schaal (1 = Helemaal geen tekort, 7 = Heel groot tekort). Nadien volgt een tweede vraag waarbij
de participanten gevraagd worden om terug te denken aan een situatie waarin ze een heel groot tekort
aan voeding of drank ervaarden. Opnieuw dienen de participanten hun gevoel van tekortkoming aan het
product te beoordelen op een zevenpunten bipolaire schaal (1 = Helemaal geen tekort ten opzichte van
Tuc mini snackies, 7 = Heel groot tekort t.o.v. Tuc mini snackies). Aangezien de tweede vraag een tekort
aan voeding in rekening brengt en dit het algemene gevoel van psychologische ontbering ten aanzien van
Tuc mini snackies bij de participanten wellicht ondermijnt, wordt enkel de eerste vraag opgenomen in de
analyses. Het hongergevoel van de participanten wordt immers bevraagd in het begin van de vragenlijst
en wordt meegenomen in de analyses als covariaat. Op die manier wordt de invloed van honger
uitgeschakeld in de analyses.
25
Resultaten
Steekproefpopulatie
In totaal hebben 112 participanten (N = 112) deelgenomen aan het experiment. De participanten werden
willekeurig toegewezen aan een conditie. Aan de hand van een vulvraag bij de eerste taak werden de
participanten uit de controleconditie gecontroleerd op het al dan niet aandachtig invullen van de
vragenlijst. De controlegroep diende het aantal Tuc mini snackies op de afbeelding te tellen. Na 30
seconden werd van de participant verwacht dat hij of zij een getal ingaf. Op de afbeelding staan exact 24
Tuc mini snackies weergegeven. Dit is het correcte aantal. Een afwijking van één getal naast het correcte
antwoord werd getolereerd. Er bestaat altijd een mogelijkheid dat de participant een telfout maakt gezien
de tijdsdruk of de spanning die gepaard gaat met de deelname aan een experiment voor wetenschappelijk
onderzoek. Concreet betekent dit dat alle participanten uit de controlegroep die een getal anders dan 23,
24 of 25 invulden bij deze vraag uit de dataset werden gefilterd. Het gaat in totaal om 7 participanten.
Daarnaast kregen beide condities een vulvraag voorgeschoteld na het bekijken van het videofragment die
ook fungeerde als controlevraag. In het videofragment zijn Staf en Mathias Coppens verkleed als
politieagenten. Dit was het correcte antwoord op de controlevraag. Alle participanten slaagden erin om
hier een goed antwoord op te geven en dus werden er geen bijkomende cases uit de dataset gefilterd.
Vervolgens werd een participant uit de dataset gefilterd, omdat deze na deelname aan het experiment
aangaf veganist te zijn. Deze persoon is niet in staat om de vragenlijst op een correcte manier te
interpreteren en in te vullen omwille van zijn of haar levensstijl. Het voedingspatroon van een veganist is
vrij van dierlijke producten en Tuc mini snackies voldoen niet aan deze voorwaarde. Op die manier heeft
de participant reeds vooraf een vertekend beeld van het product.
Op het einde van de vragenlijst werd een vraag voorzien waarbij de participanten hun visie en ideeën
omtrent het doel van het experiment konden aangeven. Deze vraag werd opgenomen om participanten
weg te filteren die erin slagen om het doel van het experiment te achterhalen. Dit zou mogelijks de
resultaten kunnen vertekenen, omdat deze personen wenselijke antwoorden kunnen bieden die het
onderzoek positief zouden beïnvloeden. Geen enkele participant slaagde erin om een duidelijk en
concreet beeld te schetsen van het doel van het experiment. Op basis van deze vraag werd er geen enkele
participant weggefilterd. Uiteindelijk bleven er 104 (N = 104) bruikbare participanten over, waarvan
39,4 procent mannen en 60,6 procent vrouwen. De gemiddelde leeftijd van de mannelijke participanten
(N = 41) is 35 jaar (M = 35.15, SD = 14.82) en van de vrouwelijke participanten (N = 63) 33 jaar (M = 33.08,
SD = 14.11). De jongste deelnemer was 15 jaar oud en de oudste was 64 jaar.
26
Onderstaande tabel geeft het aantal participanten per conditie weer.
Tabel 1 Aantal participanten per conditie
N
Controleconditie 49
Experimentele conditie 55
Betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek
Manipulatie check
Om de effectiviteit van de manipulatie in het experimenteel design te meten werd een manipulatie check
uitgevoerd. Tijdens de uitvoering van de eerste taak in het experiment, kregen de participanten een van
de twee condities voorgeschoteld. De eerste controlegroep werd gevraagd om gedurende 30 seconden
Tuc mini snackies te tellen op een afbeelding van de verpakking van het product. De tweede
experimentele groep diende zich gedurende 30 seconden de consumptie van Tuc mini snackies te
verbeelden. Na deze manipulatie werd aan beide condities gevraagd om hun hoeveelheid mentale
beelden met betrekking tot de consumptie van Tuc mini snackies aan te duiden op een zevenpunten
Likert-schaal met drie items. Participanten uit de experimentele conditie zouden in staat moeten zijn om
meer mentale beelden op te roepen dan participanten uit de controleconditie, aangezien de
experimentele groep expliciet verzocht werd om zich de consumptie van Tuc mini snackies te verbeelden
en de controlegroep niet.
Uit de resultaten van een independent samples t-test (t(102) = -2.31, p = .023) blijkt dat de hoeveelheid
mentale beelden die participanten uit de experimentele conditie kunnen oproepen (N = 55, M = 3.59,
SD = 1.79) significant verschilt van de hoeveelheid mentale beelden die participanten uit de
controleconditie kunnen oproepen (N = 49, M = 2.83 , SD = 1.55). Een Pearson correlatietest toont
bovendien aan dat participanten uit de experimentele conditie erin slagen om meer mentale beelden op
te roepen dan participanten uit de controleconditie (N = 104, r = .22, p = .023). Ondanks het feit dat het
gaat om een relatief zwakke correlatie (r = .22), kan er geconcludeerd worden dat de manipulatie in het
experimenteel design effectief was.
27
Interne consistentie schalen
In het onderzoek werden meerdere Likert-schalen en bipolaire schalen opgenomen aangezien, deze
methode de participanten toelaat om een genuanceerdere mening over of houding ten opzichte van een
bepaald aspect te geven. Op die manier kan een construct accurater gemeten worden. Een eerste schaal
die gehanteerd werd in het onderzoek, had de intentie om het verlangen van de participant naar Tuc mini
snackies te meten. Dit gebeurde aan de hand van een zevenpunten Likert-schaal met drie verschillende
items (Cepeda-Benito et al., 2000). Na de vaststelling van de interne consistentie van de Likert-schaal in
dit onderzoek ( = .95), werden de drie items samengevoegd tot een gemiddelde score die het verlangen
van de participant naar Tuc mini snackies in kaart brengt. Het gemiddelde en de standaardafwijking van
dit construct zijn respectievelijk 3.19 en 1.52.
Ten tweede werden drie vragen opgenomen die de hoeveelheid mentale beelden meten die participanten
kunnen oproepen. De drie vragen werden telkens gemeten op een zevenpunten bipolaire schaal. Na de
beoordeling van de interne consistentie ( = .91), werd een gemiddelde score (M = 3.23, SD =1.72)
berekend voor de drie vragen. Daarnaast brachten drie vragen de eenvoud in kaart waarmee
participanten uit de experimentele conditie (N = 55) mentale beelden kunnen oproepen. Opnieuw werden
deze vragen telkens gemeten op een zevenpunten bipolaire schaal. Na de vaststelling van de interne
consistentie van de drie vragen ( = .83), werd een gemiddelde score (M = 4.58, SD = 1.51) bepaald voor
de drie vragen. De evaluatie van de mentale beelden werd gemeten aan de hand van een zevenpunten
bipolaire schaal met vijf items. Ook deze schaal werd enkel voorgelegd aan participanten uit de
experimentele conditie (N = 55). Na de beoordeling van de interne consistentie ( = .91), werden de vijf
items samengevoegd tot een gemiddelde score. Het gemiddelde en de standaardafwijking van deze schaal
zijn respectievelijk 3.77 en 1.49.
Vervolgens werd een zevenpunten Likert-schaal met elf items opgenomen die peilde naar de visuele
verwerkingsstijl van de participanten. De constructvaliditeit werd reeds bewezen door Childers et al.
(1985). Bovendien stelden de auteurs in hun onderzoek een interne consistentie ( = .86) vast voor de elf
items die visuele verwerkingsstijl meten. Alvorens de interne consistentie van de schaal in dit onderzoek
te beoordelen, werd een negatief geschaald item gehercodeerd. Slechts zes van de elf items werden
verder opgenomen in de analyse om de interne consistentie van de schaal te garanderen ( = .65). In de
onderstaande tabel is visueel voorgesteld welke items werden weggelaten.
28
Tabel 2 Weggelaten items visuele verwerkingsstijl
Cronbach’s Alpha Aantal items
Origineel .57 11
Weglaten item: “Als ik iets nieuws probeer te
leren, kijk ik liever naar een demonstratie
dan dat ik lees hoe ik het moet doen.”
.59 10
Weglaten item: “Als ik iemand voor het eerst
ontmoet, kan ik me nadien herinneren hoe
die persoon eruitzag, maar weet ik
inhoudelijk niet veel over die persoon.”
.62 9
Weglaten item: “Ik vind het leuk om me voor
te stellen hoe ik mijn appartement of kamer
zou opknappen indien ik daar de middelen
voor had.”
.62 8
Weglaten item: “Ik hou ervan om te
"krabbelen" op papier.”
.63 7
Weglaten item: “Over het algemeen gebruik
ik liever een diagram dan een geschreven set
instructies.”
.65 6
Nadien werden de zes resterende items samengevoegd tot een gemiddelde score. Het gemiddelde en de
standaardafwijking zijn respectievelijk 5.33 en .77. De levendigheid van de mentale beelden van de
participanten werd gemeten aan de hand van een vijfpunten Likert-schaal met vier items (Marks, 1973).
Bij dit construct werd er bewust niet geopteerd om een zevenpuntenschaal te hanteren om de eenvoud
bij het beantwoorden van de vragen door participanten te handhaven. Ondanks het feit dat een
zevenpuntenschaal een betere meetschaal zou zijn om zo het centrale tendens effect tegen te gaan, werd
de meetschaal bij dit construct gereduceerd naar een vijfpuntenschaal. De originele schaal werd door
Marks (1973) ook op een vijfpunten Likert-schaal gemeten. Na de vaststelling van de interne consistentie
( = .73), werd een gemiddelde score berekend voor de vier items. Het gemiddelde en de
standaardafwijking van dit construct zijn respectievelijk 3.97 en .67.
29
Tot slot werd een vijfpunten Likert-schaal met tien items gehanteerd in het onderzoek om de
terughoudendheid van participanten van eten te meten. Na de beoordeling van de interne consistentie
( = .91), werd een gemiddelde score (M = 2.52, SD = .80) bepaald voor de tien items. Een overzicht van
alle constructen en de bijhorende interne consistentie van de Likert-schalen is weergegeven in tabel 3.
Tabel 3 Overzicht interne consistentie schalen
Cronbach’s Alpha Aantal items
Construct A: Verlangen naar Tuc mini snackies .95 3
Construct B: Hoeveelheid mentale beelden
consumptie Tuc mini snackies
.91 3
Construct C: Eenvoud mentale beelden .83 3
Construct D: Evaluatie mentale beelden .91 5
Construct E: Visuele verwerkingsstijl .65 6
Construct F: Levendigheid mentale beelden .73 4
Construct G: Terughoudendheid van eten .91 10
30
Toetsen hypotheses
Hypothese 1
Allereerst wordt er in dit onderzoek nagegaan of verbeelde consumptie van een product leidt tot meer
verlangen naar dit product. Een independent samples t-test (t(102) = -.08, p = .939) toont aan dat het
verlangen naar Tuc mini snackies van de participanten uit de controleconditie (N = 49, M = 3.18, SD = 1.35)
en de experimentele conditie (N = 55, M = 3.20, SD = 1.66) niet significant van elkaar verschilt. Een Pearson
correlatietest bevestigt deze resultaten (N = 104, r = .01, p = .939). Er kan geen statistisch significante
correlatie worden vastgesteld tussen de verbeelde consumptie van een product en het verlangen naar dit
product.
Vervolgens wordt de hypothese nogmaals getoetst met honger als covariaat. Het hongergevoel zou
weliswaar een invloed kunnen uitoefenen op het verlangen naar een product. Een Pearson correlatietest
bevestigt deze uitspraak (N = 104, r = .30, p = .002). Personen die een groter hongergevoel ervaren, zullen
meer verlangen naar een product. Vooraleer honger als covariaat kan worden opgenomen in de analyse,
moeten twee assumpties getest worden. Uit de resultaten van een independent samples t-test
(t(102) = .42, p = .679) blijkt dat het hongergevoel van de participanten uit de controleconditie (N = 49,
M = 3.16, SD = 2.00) niet significant verschilt van het hongergevoel dat de participanten uit de
experimentele conditie ervaren (N = 55, M = 3.33, SD = 2.02). Een one-way ANOVA duidt dezelfde
resultaten aan (F(1, 102) = .17, p = .679). Het hongergevoel verschilt niet tussen de twee groepen en
bijgevolg kan honger op basis van deze assumptie worden opgenomen in de analyse als covariaat. Om de
tweede assumptie na te gaan moet een interactieterm van de variabelen honger en verbeelde consumptie
worden toegevoegd aan de analyse. Uit de resultaten blijkt dat de interactieterm niet statistisch
significant is en bijgevolg zijn de regressiehellingen van beide variabelen homogeen (F(3, 100) = .59,
p = .445). Er kan vastgesteld worden dat ook aan de tweede voorwaarde werd voldaan. Een ANCOVA met
honger als covariaat wijst nog steeds niet op een significant verband tussen verbeelde consumptie van
een product en verlangen naar dit product (F(2, 101) = .00, p = .961).
Terughoudendheid van eten kan niet worden opgenomen in de analyse als covariaat, aangezien niet aan
de eerste assumptie kan worden voldaan. De resultaten van een one-way ANOVA tonen aan dat de
terughoudendheid van eten significant verschilt tussen de controleconditie en de experimentele conditie
(F(1, 102) = 4.03, p = .047). Op basis van deze vaststelling werd terughoudendheid van eten niet
opgenomen in de analyse als covariaat.
31
Tot slot wordt de hypothese getoetst met de variabele productvoorkeur als covariaat. Er kan
verondersteld worden dat de mate waarin een participant Tuc mini snackies een smakelijk product vindt
een invloed zou kunnen uitoefenen op het verlangen naar dit product. Een Pearson correlatietest
bevestigt deze veronderstelling (N = 104, r = .50, p < .001). Personen die Tuc mini snackies smakelijk vinden
ervaren een groter gevoel van verlangen naar dit product. Opnieuw werden twee assumpties getest om
productvoorkeur als covariaat op te nemen in de analyse. De resultaten van een independent samples t-
test (t(102) = 1.76, p = .081) geven aan dat de productvoorkeur voor Tuc mini snackies van participanten
uit de controleconditie (N = 49, M = 5.53, SD = 1.39) niet significant afwijkt van de productvoorkeur van
participanten uit de experimentele conditie (N = 55, M = 5.05, SD = 1.37). Deze resultaten zijn in
overeenstemming met de resultaten van een one-way ANOVA (F(1, 102) = 3.10, p = .081). De
productvoorkeur voor Tuc mini snackies verschilt niet tussen beide condities. Een interactieterm van
beide variabelen werd toegevoegd aan de analyse en blijkt niet significant te zijn (F(3, 100) = .09, p = .767).
De regressiehellingen van productvoorkeur en verbeelde consumptie zijn bijgevolg homogeen. Op basis
van deze twee assumpties kan productvoorkeur als covariaat worden opgenomen in een ANCOVA. Ook
deze resultaten wijzen niet op een statistisch significant verband tussen verbeelde consumptie van een
product en het verlangen naar dit product (F(2, 101) = 1.22, p = .272).
32
Hypothese 2
Aan de hand van een lineaire regressieanalyse werd onderzocht of verlangen naar een product een
significante invloed heeft op de consumptie van dit product. De resultaten van deze analyse worden
weergegeven in tabel 4.
Tabel 4 Invloed van verlangen op consumptie
B SE t p
Constante 1.72 1.83 .94 .349
Verlangen 1.77 .52 3.417 .001
F(df) 11.68 (1, 102)
Adjusted R2 .09
Het verlangen naar een product heeft dus een statistisch significante invloed op de consumptie van dit
product. Bovendien zijn verlangen en consumptie positief significant gecorreleerd (N = 104, r = .32,
p < .001). Personen die een groter gevoel van verlangen naar een product ervaren, zullen bijgevolg meer
van dit product consumeren. Dit bevestigt de vooropgestelde hypothese. In de lineaire regressieanalyse
duiken twee outliers op. Het gaat om twee participanten die een grote hoeveelheid Tuc mini snackies
geconsumeerd hebben tijdens de uitvoering van de tweede taak. Dit in vergelijking met de andere
participanten die deelnamen aan het experiment. Aangezien het experiment telkens onder persoonlijke
begeleiding werd uitgevoerd, en er dus continu enige vorm van toezicht werd gehouden op de
participanten, kan worden bevestigd dat deze twee participanten daadwerkelijk een grote hoeveelheid
Tuc mini snackies geconsumeerd hebben tijdens de uitvoering van de tweede taak. Respectievelijk gaat
het om de consumptie van 41 en 39 Tuc mini snackies door de twee participanten. Belangrijk om hierbij
aan te kaarten is dat het niet gaat om een fout in de dataverzameling en dat de twee waarnemingen
bijgevolg niet uit de steekproef werden gehaald voor verdere analyse.
33
Hypothese 3
Een mediatie analyse wordt uitgevoerd om de derde hypothese te toetsen. Aan de hand van deze analyse
wordt nagegaan of psychologische ontbering het effect van verbeelde consumptie van een product op
het verlangen naar dit product kan verklaren. De resultaten van de analyse worden weergegeven in
figuur 5.
De mediatie analyse toont aan dat personen die zich de consumptie van een product verbeelden een
groter gevoel van psychologische ontbering ervaren, en dat personen die een groter gevoel van
psychologische ontbering ervaren ook een groter gevoel van verlangen naar het product zullen ervaren.
Het effect van verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product wordt dus
gemedieerd door het gevoel van psychologische ontbering die een persoon ervaart met betrekking tot
het product (ab = 0.39, 95% CI = 0.0379 tot 0.8059). Zoals de resultaten van de eerste hypothesetoets
reeds aanwezen is ook in deze analyse het directe effect van verbeelde consumptie van een product op
het verlangen naar dit product niet statistisch significant (p = .134).
0.61* 0.64**
-0.37
Psychologische ontbering
Verbeelde consumptie Verlangen
ab = 0.39, 95% CI = 0.0379; 0.8059
0.02
Figuur 5 Psychologische ontbering als mediator voor het effect van verbeelde consumptie op verlangen
34
Hypothese 4
Aan de hand van een moderatie analyse wordt de vierde hypothese getoetst. Op basis van deze test wordt
onderzocht of het effect van verbeelde consumptie op het gevoel van psychologische ontbering
gemodereerd wordt door de mate waarin personen mentale beelden levendig kunnen oproepen. De
resultaten van de analyse worden weergegeven in figuur 6.
Uit de resultaten van de analyse blijkt dat de interactieterm van verbeelde consumptie en levendigheid
van mentale beelden marginaal significant is. De relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische
ontbering verandert naarmate personen mentale beelden meer levendig kunnen oproepen (B = .81,
SE = .43, t(3, 100) = 1.89, p = .061). De vooropgestelde hypothese kan worden bevestigd. Het effect van
verbeelde consumptie op psychologische ontbering verschilt tussen personen die mentale beelden
levendiger kunnen oproepen en personen die mentale beelden minder levendig kunnen oproepen. Deze
resultaten zijn in overeenstemming met wat de onderstaande grafiek aantoont.
Levendigheid mentale beelden
Verbeelde consumptie Psychologische ontbering
Figuur 6 Levendigheid van mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering
0.81
35
Figuur 7 Levendigheid mentale beelden als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering
Bovenstaande grafiek toont aan dat het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering
varieert op verschillende niveaus van levendigheid van mentale beelden. Aan de hand van een spotlight
analyse wordt de interactieterm vervolgens ontbonden om het effect van verbeelde consumptie op
psychologische ontbering op verschillende niveaus van levendigheid van mentale beelden te
onderzoeken. Het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering is significant wanneer
de mentale beelden ofwel als matig levendig (3.97) ofwel als levendiger (1SD boven het gemiddelde: 4.64)
beoordeeld worden (B = .60, SE = .29, t(1, 100) = 2.10, p = .038; B = 1.15, SE = .41, t(1, 100) = 2.83, p =
.006). Het effect van verbeelde consumptie op psychologische ontbering is daarentegen niet significant
wanneer de mentale beelden minder levendig (1SD onder het gemiddelde: 3.30) beoordeeld worden (B
= .05, SE = .41, t(1, 100) = .13, p = .897). Aan de hand van een floodlight analyse kan exact worden bepaald
vanaf welke gemiddelde waarde de moderatie van niet significant omkeert naar significant. Dit wordt ook
wel de Johnson-Neyman techniek genoemd. Het effect wordt significant vanaf dat de levendigheid van
mentale beelden een gemiddelde waarde aanneemt van 3.93. Deze resultaten bewijzen dat verbeelde
consumptie een sterker gevoel van psychologische ontbering opwekt enkel wanneer een persoon in staat
is om matig levendige of meer levendige mentale beelden op te roepen. Verbeelde consumptie lijkt geen
invloed te hebben op psychologische ontbering wanneer een persoon minder in staat is om levendige
beelden op te roepen. Dit bevestigt de vooropgestelde hypothese.
1.5
1.7
1.9
2.1
2.3
2.5
2.7
2.9
3.1
Controleconditie Experimentele conditie
Psy
cho
logi
sch
e o
ntb
erin
g
Levendigheid mentale beelden
3,3
3,97
4,64
36
Hypothese 5
De vijfde hypothese wordt getoetst aan de hand van een moderatie analyse. Op basis van deze test wordt
onderzocht of het effect van verbeelde consumptie op het gevoel van psychologische ontbering
gemodereerd wordt door visuele verwerkingsstijl. De resultaten van de analyse worden afgebeeld op
figuur 8.
In de moderatie analyse wordt visuele verwerkingsstijl onderzocht als moderator van de relatie tussen
verbeelde consumptie van een product en het gevoel van psychologische ontbering van het product. Uit
de analyse blijkt dat de interactieterm van verbeelde consumptie en visuele verwerkingsstijl niet
statistisch significant is. Dit betekent dat het effect van verbeelde consumptie op psychologische
ontbering niet varieert tussen de verschillende niveaus van visuele verwerkingsstijl (B = -.08, SE = .37,
t(3, 100) = -.21, p = .830). De vooropgestelde hypothese kan niet worden bevestigd. Het effect van
verbeelde consumptie op psychologische ontbering verschilt niet voor personen met een hoge visuele
verwerkingsstijl en personen met een lage visuele verwerkingsstijl. Figuur 9 stelt dit visueel voor.
Figuur 8 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering
Visuele verwerkingsstijl
Verbeelde consumptie Psychologische ontbering
-0.08
37
Figuur 9 Visuele verwerkingsstijl als moderator op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering
1.5
1.7
1.9
2.1
2.3
2.5
2.7
2.9
Controleconditie Experimentele conditie
Psy
cho
logi
sch
e o
ntb
erin
g
Visuele verwerkingsstijl
4,55
5,33
6,1
38
Onderzoeksresultaten aan de hand van een gemodereerd mediatie model
In dit hoofdstuk worden de belangrijkste onderzoeksresultaten uit de verschillende analyses beknopt
samengevat. Het overzicht is opgebouwd uit een gemodereerd mediatie model. Figuur 10 geeft dit visueel
weer. Daarbij vormt de eerste hypothese de basis voor het model, namelijk verbeelde consumptie van
een product leidt tot meer verlangen naar dit product. De resultaten uit de eerste hypothesetoets geven
geen significante correlatie aan tussen de twee variabelen. De tweede hypothese, namelijk verlangen
naar een product leidt tot meer consumptie van dit product, wordt vervolgens aan het model gekoppeld.
De lineaire regressieanalyse uit de tweede hypothesetoets wijst wel op een significante invloed van
verlangen op consumptie.
Gemodereerde mediatie analyse met levendigheid van mentale beelden als moderator
Aan de hand van een eerste gemodereerde mediatie analyse wordt onderzocht of het indirecte effect van
verbeelde consumptie van een product op het verlangen naar dit product via psychologische ontbering,
gemodereerd wordt door de levendigheid van de mentale beelden die personen kunnen oproepen. De
analyse (10 000 bootstraps; 95% bias-gecorrigeerde betrouwbaarheidsintervallen) geeft aan dat de
gemodereerde mediatie index significant is (ab = .52, SE = .26, 95% CI = 0.0368 tot 1.0635). Op basis van
dit resultaat kan er geconcludeerd worden dat het indirecte effect van verbeelde consumptie op
verlangen via psychologische ontbering statistisch significant varieert naargelang het niveau van
levendigheid van mentale beelden.
Psychologische ontbering
Verbeelde consumptie Verlangen Consumptie
Levendigheid mentale beelden
Visuele verwerkingsstijl
Figuur 10 Overzicht onderzoeksresultaten
.32***
* p < .050 ** p < .010 *** p < .001
0.61* 0.64**
-0.37
0.02
-0.08 0.81
39
Vervolgens worden de conditionele indirecte effecten op verschillende niveaus van levendigheid
bestudeerd. Bij een matig en hoog (1SD boven het gemiddelde) niveau van levendigheid van mentale
beelden wordt een positief significant indirect effect van verbeelde consumptie op verlangen via
psychologische ontbering waargenomen (ab = .40, SE = .20, 95% CI = 0.0387 tot 0.8109; ab = .68, SE = .28,
95% CI = 0.1750 tot 1.2768). Het indirecte effect bij een laag (1SD onder het gemiddelde) niveau van
levendigheid van mentale beelden is daarentegen niet significant (ab = .01, SE = .23, 95% CI = -0.4334 tot
0.4552). Uit deze resultaten blijkt dat verbeelde consumptie van een product een positief effect heeft op
het gevoel van psychologische ontbering ten opzichte van dit product, wat op zijn beurt het verlangen
naar dit product vergroot. Dit proces is echter afhankelijk van de levendigheid van de mentale beelden
die consumenten kunnen oproepen. Personen die in staat zijn om matige of heel erg levendige beelden
op te roepen zullen een groter gevoel van psychologische ontbering ervaren en bijgevolg meer verlangen
naar het product. De resultaten van de tweede hypothesetoets tonen bovendien aan dat verlangen op
zijn beurt leidt tot meer consumptie. Personen die meer verlangen naar een product zullen bijgevolg meer
van het product consumeren.
Gemodereerde mediatie analyse met visuele verwerkingsstijl als moderator
Een tweede gemodereerde mediatie analyse test het indirecte effect van verbeelde consumptie van een
product op het verlangen naar dit product via psychologische ontbering met visuele verwerkingsstijl als
moderator. Uit de resultaten van de analyse (10 000 bootstraps; 95% bias-gecorrigeerde
betrouwbaarheidsintervallen) blijkt dat de gemodereerde mediatie index niet significant is (ab = -.05,
SE = .22, 95% CI = -0.5087 tot 0.3371). Het indirecte effect varieert niet statistisch significant naargelang
het niveau van visuele verwerkingsstijl.
40
CONCLUSIE
Tegen de verwachtingen in kan de eerste hypothese in dit onderzoek niet worden bevestigd. De verbeelde
consumptie van een product leidt niet tot een groter gevoel van verlangen naar dit product. Dit resultaat
is in strijd met voorgaande literatuur van Belk et al. (2003) waarin de auteurs beweerden dat de
zintuiglijke anticipatie van een product de verbeelding stimuleert en dit op zijn beurt het verlangen naar
het product aanwakkert. De reden dat het effect van verbeelde consumptie op verlangen in dit onderzoek
niet onderbouwd kon worden, heeft wellicht te maken met het gekozen product, namelijk Tuc mini
snackies. Meerdere participanten gaven na de uitvoering van het experiment aan dat ze eerder een sterke
drang ervaren naar producten die ze heel erg smakelijk vinden, zoals bijvoorbeeld M&M’s, dan naar de
gezouten Tuc mini snackies. Zo hadden M&M’s in het onderzoek een gemiddelde score van 5.60 en
hadden Tuc mini snackies een gemiddelde score van 5.28 op een zevenpunten Likert-schaal die de
voorkeur van het product in kaart bracht. Deze resultaten tonen aan dat de productvoorkeur voor M&M’s
groter was dan voor Tuc mini snackies. Belangrijk om aan te kaarten is dat een aantal participanten na het
experiment aangaven het product helemaal niet te lusten. Concreet gaat het om 2 participanten die het
product ‘helemaal niet smakelijk’ vonden, 5 participanten die het product ‘niet smakelijk’ vonden en 3
participanten die het product ‘eerder niet smakelijk’ vonden. Bovendien hebben 15 participanten de optie
‘neutraal’ aangeduid. In het onderzoek werd er een bewuste keuze gemaakt om een neutraal
consumptiegoed te hanteren, omdat een neutraal product wellicht door iedereen gekend is en iedereen
het product wel al eens geconsumeerd heeft. Verder onderzoek is noodzakelijk om na te gaan of
verbeelde consumptie van een meer begeerd product, zoals bijvoorbeeld chocolade, wel zou leiden tot
meer verlangen naar dit product.
De tweede hypothese daarentegen, namelijk verlangen naar een product leidt tot meer consumptie van
dit product, kan wel worden bevestigd in het onderzoek. Dit sluit aan bij de bevindingen van Polivy et al.
(2005). De auteurs stellen vast dat een sterk gevoel van verlangen naar een aantrekkelijk product leidt tot
de consumptie van grote hoeveelheden dit product, niet alleen bij personen met een beperkte eetlust,
maar ook bij personen met een eet- of gewichtsstoornis. Het sterk gevoel van verlangen of hunkeren naar
een gewenst product resulteert immers vaak in eetbuien.
41
Vervolgens kan ook de derde hypothese worden bevestigd. De resultaten van dit onderzoek tonen aan
dat een gevoel van psychologische ontbering het effect verklaart van verbeelde consumptie van een
product op het verlangen naar dit product. Verbeelde consumptie van een product leidt tot een groter
gevoel van psychologische ontbering van dit product en dit resulteert vervolgens in een groter gevoel van
verlangen naar dit product. Deze resultaten bieden een antwoord op de onderzoeksvraag in deze
masterproef. De verbeelding van het consumeren van een product resulteert in een groter gevoel van
psychologische ontbering, en dit gevoel leidt vervolgens tot een groter verlangen naar het verbeelde
product. Dit is in overeenstemming met de literatuur van Kavanagh et al. (2005), Hoch & Loewenstein
(1991) en Polivy et al. (2005). Volgens Kavanagh et al. (2005) elaboreren consumenten op een intrusieve
gedachte en roepen ze mentale beelden op van zichzelf in het bezit van het gewenste product. Deze
ervaring is voor hen aangenaam, maar echter niet van lange duur. De realiteit dringt vervolgens terug
binnen in de gedachten van de consument en de fantasie loopt ten einde. De persoon in kwestie ervaart
op dat moment een gevoel van psychologische tekortkoming van het gewenste object (Kavanagh et al.,
2005; Hoch & Loewenstein, 1991). Bovendien stellen Polivy et al. (2005) vast dat deze gevoelens van
tekortkoming verlangens opwekken. De resultaten in dit onderzoek bekrachtigen de voorgaande studies
omtrent de relatie tussen verbeelde consumptie van een product, het gevoel van psychologische
ontbering van het product en het verlangen naar dit product.
Zoals verwacht kan ook de vierde hypothese in dit onderzoek worden bevestigd. Concreet betekent dit
dat personen die in staat zijn om matige of heel erg levendige beelden op te roepen, een groter gevoel
van psychologische ontbering ervaren en bijgevolg ook meer verlangen naar het product. Tot slot wordt
de vijfde hypothese aan de hand van dit onderzoek weerlegd. Dit betekent dat het effect van verbeelde
consumptie op psychologische ontbering niet verschilt voor personen met een hoge visuele
verwerkingsstijl en personen met een lage visuele verwerkingsstijl.
Een eerste beperking van het onderzoek is het tijdstip waarop het experiment telkens werd afgenomen.
Tijdens de week gebeurde dit meestal consequent tussen 17 uur en 22 uur ‘s avonds, maar in het weekend
week dit af en werd het experiment telkens afgenomen tussen 9 uur ’s morgens en 22 uur ’s avonds. Soms
werd het experiment afgenomen vlak voor een maaltijd of er vlak na. Om die reden werd het
hongergevoel van de participanten gemeten en vervolgens opgenomen in de analyses als covariaat om
elke invloed van honger uit te schakelen. Voor de validiteit van het onderzoek is het wellicht beter om het
experiment telkens op eenzelfde tijdstip uit te voeren.
42
Vervolgens werden de vragen omtrent de eenvoud waarmee participanten mentale beelden kunnen
oproepen en de evaluatie van deze mentale beelden enkel bevraagd aan de experimentele conditie en
niet aan de controleconditie. Dit vormt een tweede beperking van het onderzoek. Participanten die zich
de consumptie van Tuc mini snackies niet dienden te verbeelden, zouden er ook niet in slagen om een
antwoord te bieden op deze vragen. Er wordt voor de experimentele groep wel gecontroleerd of de
eenvoud en de evaluatie van de mentale beelden correleren met het gevoel van psychologische
ontbering. Een Pearson correlatietest toont aan dat de eenvoud waarmee participanten mentale beelden
oproepen positief significant correleert met het gevoel van psychologische ontbering (N = 55, r = .27,
p = .044). Uit de resultaten van een Pearson correlatietest blijkt dat de evaluatie van de mentale beelden
van participanten positief marginaal significant correleert met het gevoel van psychologische ontbering
(N = 55, r = .26, p = .053). Verder onderzoek zal uitwijzen of deze factoren ook een modererend effect
uitoefenen op de relatie tussen verbeelde consumptie en psychologische ontbering.
Tot slot werd de vraag omtrent de levendigheid van de mentale beelden van participanten gemeten aan
de hand van een vijfpunten Likert-schaal met vier items. Bij deze vraag dienden de participanten zich een
familielid of vriend(in) te verbeelden en vervolgens de verschillende items te beoordelen. De vraag was
echter niet specifiek toegepast op het product Tuc mini snackies. Ook dit vormt een beperking van het
uitgevoerde onderzoek. De vraag kan daarentegen wel geplaatst worden in een algemene en ruimere
context die de levendigheid van de mentale beelden van een persoon in kaart brengt. In dit opzicht peilt
deze vraag naar een algemeen niveau van levendigheid van mentale beelden bij personen.
Op basis van dit onderzoek kan er geconcludeerd worden dat beleidsmakers, en in het bijzonder
marketeers, aan de hand van verleidelijke en aantrekkelijke beelden consumenten kunnen aansporen om
zich de consumptie van hun producten te verbeelden (Petrova & Cialdini, 2008). De aantrekkelijke
beelden in commerciële acties moeten intrusieve gedachten uitlokken bij de consument en moeten
vervolgens de aandacht van de consument vasthouden. Op die manier kan de consument participeren in
cognitieve elaboratie. De verbeelde consumptie van het product leidt vervolgens tot een gevoel van
psychologische ontbering van het product waardoor het verlangen naar dit product wordt aangewakkerd.
Beleidsmakers kunnen op die manier bijdragen in de strijd tegen overgewicht en obesitas door
consumenten aan te sporen om gezondere voeding te consumeren en bijgevolg een gezondere levensstijl
te hanteren.
VII
LITERATUURLIJST
Abelson, R. P. (1981). Psychological status of the script concept. American Psychologist, 36(7),
715–729. doi:10.1037/0003-066x.36.7.715
Anderson, C. A. (1983). Imagination and expectation: The effect of imagining behavioral scripts
on personal influences. Journal of Personality and Social Psychology, 45(2), 293–305. doi:10.1037/0022-
3514.45.2.293
Atkinson, W. W. (2012). Thought-Culture: Or Practical Mental Training. New Zealand: Floating
Press.
Belk, R. W., Ger, G., & Askegaard, S. (2003). The Fire of Desire: A Multisited Inquiry into
Consumer Passion. Journal of Consumer Research, 30(3), 326–351. doi:10.2139/ssrn.354640
Campbell, C. (1987). The Romantic Ethic and the Spirit of Modern Consumerism. London:
Blackwell.
Cepeda-Benito, A., Gleaves, D. H., Williams, T. L., & Erath, S. A. (2000). The development and
validation of the state and trait food-cravings questionnaires. Behavior Therapy, 31(1), 151–173.
doi:10.1016/S0005-7894(00)80009-X
Childers, T. L., Houston, M. J., & Heckler, S. E. (1985). Measurement of Individual Differences in
Visual versus Verbal Information Processing. Journal of Consumer Research, 12(2), 125.
doi:10.1086/208501
Daansen, P. J. (2005). Leven met obesitas. Bohn Stafleu van Loghum.
Drieskens, S. (2014). État nutritionnel. In Gisle, L., Demarest, S. (Ed.), Enquête de santé 2013.
Rapport 2: Comportements de santé et style de vie. Bruxelles: WIV-ISP.
Freund, J. (1971). Théorie du besoin. In L’année sociologique (pp. 13-64). Paris: Presses
Universitaires de France.
Girard, R. (1977). Violence and the Sacred. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
VIII
Hill, A. J., Weaver, C. F. L., & Blundell, J. E. (1991). Food craving, dietary restraint and
mood. Appetite, 17(3), 187–197. doi:10.1016/0195-6663(91)90021-J
Hoch, S. J., & Loewenstein, G. F. (1991). Time-Inconsistent Preferences and Consumer Self-
Control. Journal of Consumer Research, 17(4), 492–507. doi:10.1086/208573
Hofmann, W., Baumeister, R. F., Förster, G., & Vohs, K. D. (2012). Everyday temptations: An
experience sampling study of desire, conflict, and self-control. Journal of Personality and Social
Psychology, 102(6), 1318–1335. doi:10.1037/a0026545
Kavanagh, D. J., Andrade, J., & May, J. (2005). Imaginary Relish and Exquisite Torture: The
Elaborated Intrusion Theory of Desire. Psychological Review, 112(2), 446–467. doi:10.1037/0033-
295X.112.2.446
Krishna, A. (2012). An integrative review of sensory marketing: Engaging the senses to affect
perception, judgment and behavior. Journal of Consumer Psychology, 22(3), 332–351.
doi:10.1016/j.jcps.2011.08.003
Lang, P. J. (1979). A Bio-Informational Theory of Emotional Imagery. Psychophysiology, 16(6),
495–512. doi:10.1111/j.1469-8986.1979.tb01511.x
Loewenstein, G. (1987). Anticipation and the Valuation of Delayed Consumption. The Economic
Journal, 97(387), 666–684. doi:10.2307/2232929
MacInnis, D. J., & Price, L. L. (1987). The Role of Imagery in Information Processing: Review and
Extensions. Journal of Consumer Research, 13(4), 473–491. doi:10.1086/209082
Marks, D. F. (1973). Visual imagery differences in the recall of pictures. British Journal of
Psychology, 64(1), 17–24. doi:10.1111/j.2044-8295.1973.tb01322.x
May, J., Andrade, J., Kavanagh, D. J., & Hetherington, M. (2012). Elaborated Intrusion Theory: A
Cognitive-Emotional Theory of Food Craving. Current Obesity Reports, 1(2), 114–121.
doi:10.1007/s13679-012-0010-2
IX
May, J., Kavanagh, D. J., & Andrade, J. (2015). The Elaborated Intrusion Theory of desire: A 10-
year retrospective and implications for addiction treatments. Addictive Behaviors, 44, 29–34.
doi:10.1016/j.addbeh.2014.09.016
Pease, O. A., & Ewen, S. (1976). Captains of Consciousness: Advertising and the Social Roots of
the Consumer Culture. The American Historical Review, 82(4). doi:10.2307/1865368
Petrova, P. K., & Cialdini, R. B. (2005). Fluency of consumption imagery and the backfire effects
of imagery appeals. Journal of Consumer Research, 32, 442–452.
Petrova, P. K., & Cialdini, R. B. (2008). Evoking the imagination as a strategy of influence. In
Haugtvedt, C. P., Herr, P. M., & Kardes, F. R. (Eds.). Marketing and consumer psychology series: Vol. 4.
Handbook of consumer psychology (pp. 505-523). New York: Taylor & Francis Group/Lawrence Erlbaum
Associates.
Polivy, J., Coleman, J., & Herman, C. P. (2005). The effect of deprivation on food cravings and
eating behavior in restrained and unrestrained eaters. International Journal of Eating Disorders, 38(4),
301–309. doi:10.1002/eat.20195
Rolls, E. (2005). Taste, olfactory, and food texture processing in the brain, and the control of
food intake. Physiology & Behavior, 85(1), 45–56. doi:10.1016/j.physbeh.2005.04.012
Rook, D. W. (1987). The Buying Impulse. Journal of Consumer Research, 14(2), 189–199.
doi:10.1086/209105
Smith, R. A., Houston, M. J., & Childers, T. L. (1984). Verbal Versus Visual Processing Modes: an
Empirical Test of the Cyclical Processing Hypothesis. Advances in Consumer Research, 11, 75-80.
Stewart, S. (1984). On Longing: Narratives of the Miniature, the Gigantic, the Souvenir, the
Collection. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
Verstraete, A. (2018). 1 op de 5 kinderen in Vlaanderen heeft overgewicht: “Levensstijl blijft een
belangrijke factor”. Geraadpleegd via https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/10/31/1-op-de-5-kinderen-
in-vlaanderen-heeft-overgewicht-levensstijl/
X
Wessels, P. (2016). Campagnes & voeding: gezond in het zicht leidt thuis tot overgewicht.
Geraadpleegd via https://www.frankwatching.com/archive/2016/05/27/campagnes-voeding-gezond-in-
het-zicht-leidt-thuis-tot-overgewicht/
Yuille, J. C., & Catchpole, M. J. (1977). The Role of Imagery in Models of Cognition. Journal of
Mental Imagery. 1(1), 171-180.
Zatorre, R. J., & Halpern, A. R. (2005). Mental Concerts: Musical Imagery and Auditory
Cortex. Neuron, 47(1), 9–12. doi:10.1016/j.neuron.2005.06.013
Zimbardo, P. G., Johnson, R. L., & McCann, V. (2012). Psychology: Core Concepts. Pearson.
BIJLAGEN
Bijlage 1: Vragenlijst
Introductie
Beste participant,
Ik ben een masterstudente Handelswetenschappen aan de Universiteit Gent en in het kader van mijn
masterproef voer ik een experiment uit waarvoor ik graag jouw hulp had ingeschakeld.
Het invullen van deze vragenlijst zal ongeveer 15 minuten van jouw tijd in beslag nemen. Er zal
betrouwbaar met jouw gegevens worden omgegaan en de resultaten worden geheel anoniem verwerkt.
Belangrijk om aan te kaarten is dat er geen juiste of foute antwoorden zijn. Duid voor de verschillende
vragen telkens aan wat voor jou het meest van toepassing is.
Indien je vragen of opmerkingen hebt omtrent de inhoud van deze vragenlijst kan je mij altijd
contacteren via het e-mailadres: [email protected]
Alvast bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek!
Sarah Devolder
Volgnummer
Het volgnummer dat ik kreeg was:
________________________________________________________________
Honger
In welke mate heb je op dit moment honger?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
geen
honger
Heel
erge
honger
Dieet
Volg je op dit moment een dieet?
Ja (1)
Neen (2)
Productvoorkeur
Hieronder zijn een aantal producten opgelijst. Duid voor elk product afzonderlijk de mate aan waarin je
het product al dan niet een smakelijk product vindt.
Helemaal
niet
smakelijk
(1)
Niet
smakelijk
(2)
Eerder
niet
smakelijk
(3)
Neutraal
(4)
Eerder
smakelijk
(5)
Smakelijk
(6)
Heel erg
smakelijk
(7)
M&M's
(1)
Tuc mini
snackies
(original)
(2)
Lotus suzy
luikse
wafels (3)
Ferrero
Rocher
chocolade
pralines
(4)
Introductie taak 1
In volgend onderdeel zal je een foto te zien krijgen. Hiermee moet je een taak uitvoeren.
Je krijgt hiervoor 30 seconden de tijd. De pagina gaat vanzelf verder.
Taak 1: Controleconditie
Tel het aantal Tuc mini snackies op onderstaande afbeelding (zowel op als uit de verpakking).
Hoeveel Tuc mini snackies heb je geteld? Vul één getal (cijfer) in.
________________________________________________________________
Taak 1: Experimentele conditie
Beeld je nu in dat je deze Tuc mini snackies aan het eten bent.
Verlangen
Duid aan in welke mate je akkoord gaat met volgende stellingen.
Helemaal
niet
akkoord
(1)
Niet
akkoord
(2)
Eerder
niet
akkoord
(3)
Neutraal
(4)
Eerder
akkoord
(5)
Akkoord
(6)
Helemaal
akkoord
(7)
Ik heb een
intens
verlangen
om Tuc
mini
snackies
te eten.
(1)
Ik hunker
naar Tuc
mini
snackies.
(2)
Ik heb een
drang
naar Tuc
mini
snackies.
(3)
Ontbering
In welke mate heb je het gevoel dat je een tekort hebt aan Tuc mini snackies?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
geen
tekort
Heel
groot
tekort
Ontbering in een bepaalde context
Denk nu terug aan een situatie waarin je meerdere uren na elkaar niet gegeten of niet gedronken had
en je dus een heel groot tekort aan voeding of drank ervaarde. In welke mate is het gevoel dat je nu ten
opzichte van Tuc mini snackies ervaart vergelijkbaar? Kortom, in welke mate ervaar je nu een tekort aan
Tuc mini snackies?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
geen
tekort
t.o.v. Tuc
mini
snackies
Heel
groot
tekort
t.o.v. Tuc
mini
snackies
Introductie taak 2
Om de volgende taak te volbrengen mag je een kommetje met jouw volgnummer afhalen bij de
begeleider van dit experiment. Vervolgens krijg je een videofragment te zien. Gelieve aandachtig het
fragment te bekijken, want na afloop volgen enkele vragen. Je mag eten terwijl je het videofragment
bekijkt.
Klik op de pijl om verder te gaan naar het videofragment.
Videofragement
Gemoedstoestand
Hoe voel je je na het bekijken van deze video?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Slechtgezind Goedgezind
Vulvraag
Als wat zijn Staf en Mathias Coppens verkleed in de video?
________________________________________________________________
Uitleg na taak 2
Breng het kommetje én jouw volgnummer dat je op een post-it kreeg nu terug naar de begeleider van
dit experiment.
Vragen taak 1 Controleconditie
Deze vragen gaan over jouw eerste taak, namelijk het tellen van Tuc mini snackies.
In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in je op?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet
In grote
mate
Tijdens mijn taak, ervaarde ik:
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Weinig
of geen
beelden
van
mezelf
die Tuc
mini
snackies
op at
Heel veel
beelden
van
mezelf
die Tuc
mini
snackies
op at
In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini snackies at?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet
In grote
mate
Vragen taak 1 Experimentele conditie
Deze vragen gaan over jouw eerste taak, namelijk jouw inbeelding van Tuc mini snackies eten.
In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in je op?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet
In grote
mate
Tijdens mijn taak, ervaarde ik:
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Weinig
of geen
beelden
van
mezelf
die Tuc
mini
snackies
op at
Heel veel
beelden
van
mezelf
die Tuc
mini
snackies
op at
In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini snackies at?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet
In grote
mate
Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou om denkbeelden te genereren? (denkbeelden = de beelden
die in je opkwamen toen je je inbeeldde Tuc mini snackies te consumeren)
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Heel
moeilijk
Heel
eenvoudig
In welke mate ga je akkoord met de volgende stelling: "Ik had helemaal geen problemen om me in te
beelden dat ik Tuc mini snackies aan het consumeren was."
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet
akkoord
Helemaal
akkoord
Hoe snel heb je deze denkbeelden vormgegeven?
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Helemaal
niet snel
Heel erg
snel
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het consumeren van Tuc mini snackies te beoordelen. Mijn
denkbeeld was:
1 (1) 2 (2) 3 (3) 4 (4) 5 (5) 6 (6) 7 (7)
Heel erg
onduidelijk
Heel erg
duidelijk
Helemaal
niet
levendig
Heel erg
levendig
Helemaal
niet intens
Heel erg
intens
Helemaal
niet
levensecht
Heel erg
levensecht
Helemaal
niet
scherp
Heel erg
scherp
Visuele verwerkingsstijl
Duid aan in welke mate je akkoord gaat met volgende stellingen.
Helemaal
niet
akkoord
(1)
Niet
akkoord
(2)
Eerder
niet
akkoord
(3)
Neutraal
(4)
Eerder
akkoord
(5)
Akkoord
(6)
Helemaal
akkoord
(7)
Er zijn een
aantal
bijzondere
momenten in
mijn leven
die ik graag
herbeleef
door me
mentaal voor
te stellen
hoe alles er
precies
uitzag. (1)
Als ik iets
nieuws
probeer te
leren, kijk ik
liever naar
een
demonstratie
dan dat ik
lees hoe ik
het moet
doen. (2)
Ik vind het
leuk om me
voor te
stellen hoe ik
mijn
appartement
of kamer zou
opknappen
indien ik
daar de
middelen
voor had. (3)
Ik hou ervan
om te
dagdromen.
(4)
Over het
algemeen
gebruik ik
liever een
diagram dan
een
geschreven
set
instructies.
(5)
Ik hou ervan
om te
"krabbelen"
op papier. (6)
Ik vind dat
het helpt om
in mentale
beelden te
denken
wanneer ik
verschillende
activiteiten
doe. (7)
Als ik iemand
voor het
eerst
ontmoet, kan
ik me nadien
herinneren
hoe die
persoon
eruitzag,
maar weet ik
inhoudelijk
niet veel
over die
persoon. (8)
Als ik iets
vergeten
ben, probeer
ik me vaak
een mentaal
beeld te
vormen om
het me te
herinneren.
(9)
Ik dagdroom
zelden. (10)
Ik denk vaak
in mentale
beelden. (11)
Levendigheid mentale beelden
Denk bij de onderstaande stellingen aan een familielid of een vriend(in) die je vaak ziet, maar die op dit
moment niet bij jou in de buurt is. Besteed voldoende aandacht aan de beelden die in je opkomen en
duid telkens de mate aan waarin je de beelden al dan niet duidelijk en levendig ervaart.
Geen enkel
beeld (1)
Vaag beeld en
niet levendig
(2)
Matig
duidelijk beeld
en matig
levendig (3)
Duidelijk
beeld en vrij
levendig (4)
Volkomen
duidelijk beeld
en zo levendig
als de
eigenlijke
ervaring (5)
Beeld je de
exacte
contouren van
het gezicht,
het hoofd, de
schouders en
het lichaam
van de
persoon in. (1)
Beeld je de
karakteristieke
houdingen van
het hoofd en
het lichaam
van de
persoon in. (2)
Beeld je in dat
de persoon
aan het
wandelen is
(denk aan de
houding die de
persoon
aanneemt, de
afstand tussen
de stappen
e.d.) (3)
Beeld je een
aantal
typerende
kledingstukken
in die de
persoon
geregeld
draagt (denk
aan de
verschillende
kleuren, de
stoffen e.d.)
(4)
Terughoudendheid bij eten
Duid voor onderstaande stellingen telkens aan wat voor jou het meest van toepassing is.
Nooit (1) Zelden (2) Soms (3) Vaak (4) Altijd (5)
Wanneer je
bijgekomen
bent, eet je
minder dan je
normaal doet?
(1)
Probeer je
tijdens de
eetmomenten
minder te eten
dan je zou
willen? (2)
Hoe vaak heb je
een
aangeboden
drankje/voeding
geweigerd
omdat je
bezorgd bent
over je gewicht?
(3)
Let je exact op
wat je eet? (4)
Eet je
welbewust
afslankende
voeding? (5)
Wanneer je
teveel gegeten
hebt, eet je de
dag erna
minder dan
gewoonlijk? (6)
Eet je
welbewust
minder om niet
bij te komen?
(7)
Hoe vaak
probeer je niet
te eten tussen
maaltijden in
omdat je op je
gewicht let? (8)
Hoe vaak
probeer je 's
avonds niet te
eten omdat je
op je gewicht
let? (9)
Hou je rekening
met je gewicht
voor wat je eet?
(10)
Demografische gegevens
Wat is jouw geslacht?
Man (1)
Vrouw (2)
X (3)
Wat is jouw leeftijd in jaren? Vul één getal (cijfer) in.
________________________________________________________________
Controlevraag
Wat is volgens jou het doel van dit experiment?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Outro
Bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek. Jouw antwoorden werden goed geregistreerd.
Wanneer je in de toekomst nog wenst deel te nemen aan online onderzoek van de vakgroep Marketing
van de Universiteit Gent of wilt deelnemen aan studies in het consumentenlab, dan kan je je registreren
voor het onderzoekspanel. Je zal dan regelmatig uitgenodigd worden om aan onderzoek van de
vakgroep Marketing deel te nemen. Deelname aan studies in het consumentenlab levert jou 5 tot 8 EUR
op. Bij deelname aan online onderzoek maak je kans op leuke prijzen, zoals bons van FNAC, Bol.com &
Kinepolis.
Geinteresseerd? Klik dan op onderstaande link om je te registreren:
http://www.cb.ugent.be/nl/formulier.htm
Nogmaals hartelijk bedankt voor jouw deelname aan dit onderzoek.
Met vriendelijke groeten,
Sarah Devolder Student master Handelswetenschappen, Universiteit Gent. ([email protected])
Bijlage 2: Afbeelding stimulus Tuc mini snackies
Bijlage 3: Afbeelding telsysteem Tuc mini snackies
Bijlage 4: Consumptie Tuc mini snackies
NUMMER AANTAL STUKS (VOOR) AANTAL STUKS (NA) CONSUMPTIE DATUM TIJDSTIP
1 50 34 16 3/07/19 17u30
2 50 48 2 3/07/19 17u30
3 50 50 0 3/07/19 17u30
4 50 42 8 3/07/19 17u30
5 50 41 9 3/07/19 19u30
6 50 50 0 3/07/19 19u30
7 50 41 9 4/07/19 18u
8 50 47 3 4/07/19 18u
9 50 50 0 5/07/19 15u
10 50 39 11 5/07/19 15u
11 50 48 2 5/07/19 15u
12 50 32 18 5/07/19 15u
13 50 43 7 5/07/19 15u
14 50 41 9 5/07/19 15u
15 50 29 21 5/07/19 18u30
16 50 50 0 6/07/19 15u
17 50 47 3 6/07/19 15u
18 50 50 0 7/07/19 9u30
19 50 46 4 7/07/19 9u30
20 50 50 0 7/07/19 11u
21 50 50 0 7/07/19 11u
22 50 40 10 7/07/19 14u30
23 50 50 0 7/07/19 14u30
24 50 48 2 7/07/19 14u30
25 50 48 2 7/07/19 14u30
26 50 50 0 7/07/19 14u30
27 50 37 13 7/07/19 21u
28 50 50 0 8/07/19 16u
29 50 49 1 8/07/19 16u
30 50 45 5 8/07/19 17u
31 50 44 6 8/07/19 17u
32 50 47 3 8/07/19 19u
33 50 50 0 8/07/19 19u
34 50 49 1 8/07/19 19u
35 50 29 21 9/07/19 18u15
36 50 50 0 9/07/19 18u15
37 50 40 10 9/07/19 19u30
38 50 40 10 9/07/19 19u30
39 50 43 7 9/07/19 19u30
40 50 49 1 9/07/19 19u30
41 50 44 6 10/07/19 16u
42 50 41 9 10/07/19 16u
43 50 50 0 10/07/19 16u
44 50 32 18 10/07/19 16u
45 50 32 18 10/07/19 18u30
46 50 22 28 10/07/19 19u30
47 50 39 11 10/07/19 19u30
48 50 42 8 10/07/19 19u30
49 50 31 19 10/07/19 19u30
50 50 37 13 10/07/19 19u30
51 50 50 0 10/07/19 19u30
52 50 41 9 11/07/19 18u30
53 50 41 9 11/07/19 18u30
54 50 49 1 11/07/19 19u30
55 50 50 0 11/07/19 19u30
56 50 50 0 11/07/19 19u30
57 50 43 7 11/07/19 20u30
58 50 36 14 11/07/19 20u30
59 50 46 4 11/07/19 20u30
60 50 47 3 11/07/19 20u30
61 50 50 0 12/07/19 20u
62 50 41 9 12/07/19 20u
63 50 47 3 12/07/19 20u
64 50 49 1 12/07/19 20u
65 50 40 10 12/07/19 20u
66 50 45 5 12/07/19 20u
67 50 48 2 12/07/19 20u
68 50 50 0 12/07/19 20u
69 50 46 4 12/07/19 20u
70 50 40 10 12/07/19 20u
71 50 48 2 13/07/19 10u30
72 50 47 3 13/07/19 10u30
73 50 44 6 14/07/19 11u30
74 50 49 1 14/07/19 11u30
75 50 41 9 14/07/19 12u
76 50 47 3 14/07/19 12u30
77 50 11 39 14/07/19 13u
78 50 9 41 14/07/19 13u
79 50 49 1 14/07/19 13u30
80 50 46 4 14/07/19 13u30
81 50 35 15 14/07/19 20u
82 50 46 4 14/07/19 20u
83 50 35 15 14/07/19 20u
84 50 50 0 14/07/19 21u
85 50 25 25 16/07/19 18u
86 50 28 22 16/07/19 18u
87 50 41 9 18/07/19 15u30
88 50 49 1 20/07/19 10u30
89 50 49 1 20/07/19 10u30
90 50 50 0 20/07/19 12u30
91 50 28 22 20/07/19 12u30
92 50 41 9 20/07/19 14u30
93 50 37 13 20/07/19 14u30
94 50 49 1 20/07/19 14u30
95 50 50 0 20/07/19 18u
96 50 35 15 20/07/19 18u15
97 50 47 3 20/07/19 18u30
98 50 20 30 20/07/19 18u30
99 50 36 14 20/07/19 19u
100 50 49 1 20/07/19 19u
101 50 50 0 20/07/19 19u15
102 50 50 0 20/07/19 19u15
103 50 50 0 21/07/19 18u30
104 50 50 0 21/07/19 18u30
105 50 36 14 22/07/19 19u
106 50 43 7 22/07/19 19u
107 50 48 2 22/07/19 19u30
108 50 41 9 22/07/19 19u30
109 50 46 4 24/07/19 18u
110 50 49 1 24/07/19 18u
111 50 35 15 24/07/19 18u30
112 50 39 11 24/07/19 18u30
Bijlage 5: SPSS output
5.1 Demografische gegevens
Statistics
Geslacht
N Valid 104
Missing 0
Geslacht
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Man 41 39,4 39,4 39,4
Vrouw 63 60,6 60,6 100,0
Total 104 100,0 100,0
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
Leeftijd 104 15,00 64,00 33,8942 14,36008
Valid N (listwise) 104
Group Statistics
Geslacht N Mean Std. Deviation Std. Error Mean
Leeftijd Man 41 35,1463 14,82323 2,31500
Vrouw 63 33,0794 14,11051 1,77776
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of
Variances
t-test for Equality of
Means
F Sig. t df
Leeftijd Equal variances assumed ,786 ,378 ,716 102
Equal variances not assumed ,708 82,564
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
Sig. (2-tailed) Mean Difference Std. Error Difference
Leeftijd Equal variances assumed ,476 2,06698 2,88830
Equal variances not assumed ,481 2,06698 2,91884
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
95% Confidence Interval of the Difference
Lower Upper
Leeftijd Equal variances assumed -3,66195 7,79591
Equal variances not assumed -3,73894 7,87289
5.2 Beschrijvende data
Statistics
Honger
N Valid 104
Missing 0
Mean 3,25
Honger
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 25 24,0 24,0 24,0
2 26 25,0 25,0 49,0
3 11 10,6 10,6 59,6
4 9 8,7 8,7 68,3
5 15 14,4 14,4 82,7
6 9 8,7 8,7 91,3
7 9 8,7 8,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Dieet
N Valid 104
Missing 0
Dieet
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Ja 9 8,7 8,7 8,7
Neen 95 91,3 91,3 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Productvoorkeur
M&M's
Productvoorkeur
Tuc mini
snackies
Productvoorkeur
Lotus suzy
luikse wafels
Productvoorkeur
Ferrero Rocher
chocolade
pralines
N Valid 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0
Mean 5,60 5,28 4,77 5,12
Productvoorkeur M&M's
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet smakelijk 3 2,9 2,9 2,9
Niet smakelijk 4 3,8 3,8 6,7
Eerder niet smakelijk 5 4,8 4,8 11,5
Neutraal 8 7,7 7,7 19,2
Eerder smakelijk 13 12,5 12,5 31,7
Smakelijk 38 36,5 36,5 68,3
Heel erg smakelijk 33 31,7 31,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Productvoorkeur Tuc mini snackies
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet smakelijk 2 1,9 1,9 1,9
Niet smakelijk 5 4,8 4,8 6,7
Eerder niet smakelijk 3 2,9 2,9 9,6
Neutraal 15 14,4 14,4 24,0
Eerder smakelijk 21 20,2 20,2 44,2
Smakelijk 43 41,3 41,3 85,6
Heel erg smakelijk 15 14,4 14,4 100,0
Total 104 100,0 100,0
Productvoorkeur Lotus suzy luikse wafels
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet smakelijk 5 4,8 4,8 4,8
Niet smakelijk 7 6,7 6,7 11,5
Eerder niet smakelijk 8 7,7 7,7 19,2
Neutraal 18 17,3 17,3 36,5
Eerder smakelijk 24 23,1 23,1 59,6
Smakelijk 33 31,7 31,7 91,3
Heel erg smakelijk 9 8,7 8,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Productvoorkeur Ferrero Rocher chocolade pralines
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet smakelijk 10 9,6 9,6 9,6
Niet smakelijk 10 9,6 9,6 19,2
Eerder niet smakelijk 4 3,8 3,8 23,1
Neutraal 4 3,8 3,8 26,9
Eerder smakelijk 17 16,3 16,3 43,3
Smakelijk 24 23,1 23,1 66,3
Heel erg smakelijk 35 33,7 33,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Ik heb een
intens verlangen
om Tuc mini
snackies te
eten.
Ik hunker naar
Tuc mini
snackies.
Ik heb een
drang naar Tuc
mini snackies.
N Valid 104 104 104
Missing 0 0 0
Mean 3,42 3,05 3,10
Ik heb een intens verlangen om Tuc mini snackies te eten.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 15 14,4 14,4 14,4
Niet akkoord 18 17,3 17,3 31,7
Eerder niet akkoord 20 19,2 19,2 51,0
Neutraal 23 22,1 22,1 73,1
Eerder akkoord 18 17,3 17,3 90,4
Akkoord 7 6,7 6,7 97,1
Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik hunker naar Tuc mini snackies.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 19 18,3 18,3 18,3
Niet akkoord 25 24,0 24,0 42,3
Eerder niet akkoord 22 21,2 21,2 63,5
Neutraal 17 16,3 16,3 79,8
Eerder akkoord 15 14,4 14,4 94,2
Akkoord 3 2,9 2,9 97,1
Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik heb een drang naar Tuc mini snackies.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 20 19,2 19,2 19,2
Niet akkoord 23 22,1 22,1 41,3
Eerder niet akkoord 20 19,2 19,2 60,6
Neutraal 19 18,3 18,3 78,8
Eerder akkoord 15 14,4 14,4 93,3
Akkoord 4 3,8 3,8 97,1
Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
verlangen
N Valid 104
Missing 0
Mean 3,1891
verlangen
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1,00 14 13,5 13,5 13,5
1,33 2 1,9 1,9 15,4
1,67 3 2,9 2,9 18,3
2,00 16 15,4 15,4 33,7
2,33 4 3,8 3,8 37,5
2,67 4 3,8 3,8 41,3
3,00 11 10,6 10,6 51,9
3,33 8 7,7 7,7 59,6
3,67 2 1,9 1,9 61,5
4,00 14 13,5 13,5 75,0
4,33 5 4,8 4,8 79,8
4,67 4 3,8 3,8 83,7
5,00 6 5,8 5,8 89,4
5,33 6 5,8 5,8 95,2
6,00 1 1,0 1,0 96,2
6,33 2 1,9 1,9 98,1
7,00 2 1,9 1,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Ontbering Ontbering_2
N Valid 104 104
Missing 0 0
Mean 2,22 4,31
Ontbering
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 46 44,2 44,2 44,2
2 27 26,0 26,0 70,2
3 9 8,7 8,7 78,8
4 10 9,6 9,6 88,5
5 9 8,7 8,7 97,1
6 2 1,9 1,9 99,0
7 1 1,0 1,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ontbering_2
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 9 8,7 8,7 8,7
2 8 7,7 7,7 16,3
3 16 15,4 15,4 31,7
4 17 16,3 16,3 48,1
5 26 25,0 25,0 73,1
6 19 18,3 18,3 91,3
7 9 8,7 8,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Mood
N Valid 104
Missing 0
Mean 6,43
Mood
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 3 1 1,0 1,0 1,0
4 1 1,0 1,0 1,9
5 8 7,7 7,7 9,6
6 36 34,6 34,6 44,2
7 58 55,8 55,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
In welke mate kwam het
beeld van Tuc mini
snackies eten in je op?
Tijdens mijn taak,
ervaarde ik: Weinig of
geen beelden van
mezelf die Tuc mini
snackies op at vs. Heel
veel beelden van mezelf
die Tuc mini snackies op
at
In welke mate beeldde je
je tijdens de taak in dat
je Tuc mini snackies at?
N Valid 104 104 104
Missing 0 0 0
Mean 3,42 3,06 3,22
In welke mate kwam het beeld van Tuc mini snackies eten in
je op?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 26 25,0 25,0 25,0
2 13 12,5 12,5 37,5
3 13 12,5 12,5 50,0
4 14 13,5 13,5 63,5
5 21 20,2 20,2 83,7
6 15 14,4 14,4 98,1
7 2 1,9 1,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Tijdens mijn taak, ervaarde ik: Weinig of geen beelden van
mezelf die Tuc mini snackies op at vs. Heel veel beelden van
mezelf die Tuc mini snackies op at
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 27 26,0 26,0 26,0
2 22 21,2 21,2 47,1
3 18 17,3 17,3 64,4
4 10 9,6 9,6 74,0
5 13 12,5 12,5 86,5
6 10 9,6 9,6 96,2
7 4 3,8 3,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
In welke mate beeldde je je tijdens de taak in dat je Tuc mini
snackies at?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 26 25,0 25,0 25,0
2 18 17,3 17,3 42,3
3 18 17,3 17,3 59,6
4 10 9,6 9,6 69,2
5 18 17,3 17,3 86,5
6 9 8,7 8,7 95,2
7 5 4,8 4,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
hoeveelheidbeelden
N Valid 104
Missing 0
Mean 3,2340
hoeveelheidbeelden
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1,00 19 18,3 18,3 18,3
1,33 2 1,9 1,9 20,2
1,67 6 5,8 5,8 26,0
2,00 11 10,6 10,6 36,5
2,33 4 3,8 3,8 40,4
2,67 4 3,8 3,8 44,2
3,00 8 7,7 7,7 51,9
3,33 2 1,9 1,9 53,8
3,67 6 5,8 5,8 59,6
4,00 10 9,6 9,6 69,2
4,33 7 6,7 6,7 76,0
4,67 5 4,8 4,8 80,8
5,00 2 1,9 1,9 82,7
5,33 5 4,8 4,8 87,5
5,67 3 2,9 2,9 90,4
6,00 6 5,8 5,8 96,2
6,33 2 1,9 1,9 98,1
7,00 2 1,9 1,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Hoe makkelijk of
moeilijk was het
voor jou om
denkbeelden te
genereren? Heel
moeilijk vs. Heel
eenvoudig
"Ik had helemaal
geen problemen
om me in te
beelden dat ik
Tuc mini
snackies aan
het consumeren
was."
Hoe snel heb je
deze
denkbeelden
vormgegeven?
N Valid 55 55 55
Missing 0 0 0
Mean 4,67 4,56 4,51
Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou om denkbeelden
te genereren? Heel moeilijk vs. Heel eenvoudig
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 3 5,5 5,5 5,5
2 4 7,3 7,3 12,7
3 3 5,5 5,5 18,2
4 15 27,3 27,3 45,5
5 9 16,4 16,4 61,8
6 15 27,3 27,3 89,1
7 6 10,9 10,9 100,0
Total 55 100,0 100,0
"Ik had helemaal geen problemen om me in te beelden dat ik
Tuc mini snackies aan het consumeren was."
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 5 9,1 9,1 9,1
2 7 12,7 12,7 21,8
3 4 7,3 7,3 29,1
4 5 9,1 9,1 38,2
5 11 20,0 20,0 58,2
6 16 29,1 29,1 87,3
7 7 12,7 12,7 100,0
Total 55 100,0 100,0
Hoe snel heb je deze denkbeelden vormgegeven?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 4 7,3 7,3 7,3
2 6 10,9 10,9 18,2
3 3 5,5 5,5 23,6
4 7 12,7 12,7 36,4
5 19 34,5 34,5 70,9
6 12 21,8 21,8 92,7
7 4 7,3 7,3 100,0
Total 55 100,0 100,0
Statistics
eenvoudbeelden
N Valid 55
Missing 0
Mean 4,5818
eenvoudbeelden
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1,00 3 5,5 5,5 5,5
1,67 1 1,8 1,8 7,3
2,00 1 1,8 1,8 9,1
2,33 2 3,6 3,6 12,7
2,67 1 1,8 1,8 14,5
3,00 2 3,6 3,6 18,2
3,33 1 1,8 1,8 20,0
3,67 3 5,5 5,5 25,5
4,00 4 7,3 7,3 32,7
4,33 3 5,5 5,5 38,2
4,67 7 12,7 12,7 50,9
5,00 3 5,5 5,5 56,4
5,33 6 10,9 10,9 67,3
5,67 5 9,1 9,1 76,4
6,00 8 14,5 14,5 90,9
6,33 3 5,5 5,5 96,4
6,67 1 1,8 1,8 98,2
7,00 1 1,8 1,8 100,0
Total 55 100,0 100,0
Statistics
Mijn denkbeeld
was: Heel erg
onduidelijk vs.
Heel erg
duidelijk
Mijn denkbeeld
was: Helemaal
niet levendig vs.
Heel erg
levendig
Mijn denkbeeld
was: Helemaal
niet intens vs.
Heel erg intens
Mijn denkbeeld
was: Helemaal
niet levensecht
vs. Heel erg
levensecht
Mijn denkbeeld
was: Helemaal
niet scherp vs.
Heel erg scherp
N Valid 55 55 55 55 55
Missing 0 0 0 0 0
Mean 4,49 3,75 3,33 3,53 3,76
Mijn denkbeeld was: Heel erg onduidelijk vs. Heel erg
duidelijk
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 4 7,3 7,3 7,3
2 6 10,9 10,9 18,2
3 5 9,1 9,1 27,3
4 8 14,5 14,5 41,8
5 12 21,8 21,8 63,6
6 16 29,1 29,1 92,7
7 4 7,3 7,3 100,0
Total 55 100,0 100,0
Mijn denkbeeld was: Helemaal niet levendig vs. Heel erg
levendig
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 6 10,9 10,9 10,9
2 12 21,8 21,8 32,7
3 9 16,4 16,4 49,1
4 5 9,1 9,1 58,2
5 12 21,8 21,8 80,0
6 8 14,5 14,5 94,5
7 3 5,5 5,5 100,0
Total 55 100,0 100,0
Mijn denkbeeld was: Helemaal niet intens vs. Heel erg intens
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 11 20,0 20,0 20,0
2 7 12,7 12,7 32,7
3 12 21,8 21,8 54,5
4 9 16,4 16,4 70,9
5 12 21,8 21,8 92,7
6 2 3,6 3,6 96,4
7 2 3,6 3,6 100,0
Total 55 100,0 100,0
Mijn denkbeeld was: Helemaal niet levensecht vs. Heel erg
levensecht
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 10 18,2 18,2 18,2
2 8 14,5 14,5 32,7
3 7 12,7 12,7 45,5
4 11 20,0 20,0 65,5
5 12 21,8 21,8 87,3
6 6 10,9 10,9 98,2
7 1 1,8 1,8 100,0
Total 55 100,0 100,0
Mijn denkbeeld was: Helemaal niet scherp vs. Heel erg
scherp
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1 8 14,5 14,5 14,5
2 6 10,9 10,9 25,5
3 9 16,4 16,4 41,8
4 11 20,0 20,0 61,8
5 11 20,0 20,0 81,8
6 9 16,4 16,4 98,2
7 1 1,8 1,8 100,0
Total 55 100,0 100,0
Statistics
evaluatiebeelden
N Valid 55
Missing 0
Mean 3,7709
evaluatiebeelden
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1,00 4 7,3 7,3 7,3
1,60 2 3,6 3,6 10,9
2,00 5 9,1 9,1 20,0
2,20 2 3,6 3,6 23,6
2,60 3 5,5 5,5 29,1
3,00 2 3,6 3,6 32,7
3,20 2 3,6 3,6 36,4
3,40 2 3,6 3,6 40,0
3,60 2 3,6 3,6 43,6
3,80 1 1,8 1,8 45,5
4,00 5 9,1 9,1 54,5
4,20 3 5,5 5,5 60,0
4,40 1 1,8 1,8 61,8
4,60 3 5,5 5,5 67,3
4,80 1 1,8 1,8 69,1
5,00 3 5,5 5,5 74,5
5,20 4 7,3 7,3 81,8
5,40 4 7,3 7,3 89,1
5,60 3 5,5 5,5 94,5
5,80 2 3,6 3,6 98,2
6,40 1 1,8 1,8 100,0
Total 55 100,0 100,0
Statistics
Er zijn een
aantal
bijzondere
momenten in
mijn leven die ik
graag herbeleef
door me
mentaal voor te
stellen hoe alles
er precies
uitzag.
Als ik iets
nieuws probeer
te leren, kijk ik
liever naar een
demonstratie
dan dat ik lees
hoe ik het moet
doen.
Ik vind het leuk
om me voor te
stellen hoe ik
mijn
appartement of
kamer zou
opknappen
indien ik daar de
middelen voor
had.
Ik hou ervan om
te dagdromen.
Over het
algemeen
gebruik ik liever
een diagram
dan een
geschreven set
instructies.
N Valid 104 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0 0
Mean 5,77 5,18 5,70 5,24 4,63
Statistics
Ik hou ervan om
te "krabbelen"
op papier.
Ik vind dat het
helpt om in
mentale
beelden te
denken
wanneer ik
verschillende
activiteiten doe.
Als ik iemand
voor het eerst
ontmoet, kan ik
me nadien
herinneren hoe
die persoon
eruitzag, maar
weet ik
inhoudelijk niet
veel over die
persoon.
Als ik iets
vergeten ben,
probeer ik me
vaak een
mentaal beeld
te vormen om
het me te
herinneren.
Ik dagdroom
zelden.
N Valid 104 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0 0
Mean 4,97 5,20 4,44 5,71 3,11
Statistics
Ik denk vaak in mentale beelden.
N Valid 104
Missing 0
Mean 5,14
Er zijn een aantal bijzondere momenten in mijn leven die ik graag herbeleef
door me mentaal voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 2 1,9 1,9 1,9
Eerder niet akkoord 1 1,0 1,0 2,9
Neutraal 11 10,6 10,6 13,5
Eerder akkoord 21 20,2 20,2 33,7
Akkoord 37 35,6 35,6 69,2
Helemaal akkoord 32 30,8 30,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Als ik iets nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar een demonstratie dan
dat ik lees hoe ik het moet doen.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0
Niet akkoord 7 6,7 6,7 7,7
Eerder niet akkoord 9 8,7 8,7 16,3
Neutraal 11 10,6 10,6 26,9
Eerder akkoord 26 25,0 25,0 51,9
Akkoord 27 26,0 26,0 77,9
Helemaal akkoord 23 22,1 22,1 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik vind het leuk om me voor te stellen hoe ik mijn appartement of kamer
zou opknappen indien ik daar de middelen voor had.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 2 1,9 1,9 1,9
Niet akkoord 2 1,9 1,9 3,8
Eerder niet akkoord 4 3,8 3,8 7,7
Neutraal 10 9,6 9,6 17,3
Eerder akkoord 15 14,4 14,4 31,7
Akkoord 37 35,6 35,6 67,3
Helemaal akkoord 34 32,7 32,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik hou ervan om te dagdromen.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 3 2,9 2,9 2,9
Niet akkoord 4 3,8 3,8 6,7
Eerder niet akkoord 2 1,9 1,9 8,7
Neutraal 15 14,4 14,4 23,1
Eerder akkoord 31 29,8 29,8 52,9
Akkoord 30 28,8 28,8 81,7
Helemaal akkoord 19 18,3 18,3 100,0
Total 104 100,0 100,0
Over het algemeen gebruik ik liever een diagram dan een geschreven set
instructies.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 3 2,9 2,9 2,9
Niet akkoord 8 7,7 7,7 10,6
Eerder niet akkoord 13 12,5 12,5 23,1
Neutraal 21 20,2 20,2 43,3
Eerder akkoord 26 25,0 25,0 68,3
Akkoord 22 21,2 21,2 89,4
Helemaal akkoord 11 10,6 10,6 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik hou ervan om te "krabbelen" op papier.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8
Niet akkoord 8 7,7 7,7 11,5
Eerder niet akkoord 11 10,6 10,6 22,1
Neutraal 10 9,6 9,6 31,7
Eerder akkoord 21 20,2 20,2 51,9
Akkoord 31 29,8 29,8 81,7
Helemaal akkoord 19 18,3 18,3 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik vind dat het helpt om in mentale beelden te denken wanneer ik
verschillende activiteiten doe.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0
Eerder niet akkoord 8 7,7 7,7 8,7
Neutraal 18 17,3 17,3 26,0
Eerder akkoord 31 29,8 29,8 55,8
Akkoord 34 32,7 32,7 88,5
Helemaal akkoord 12 11,5 11,5 100,0
Total 104 100,0 100,0
Als ik iemand voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien herinneren hoe die
persoon eruitzag, maar weet ik inhoudelijk niet veel over die persoon.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8
Niet akkoord 12 11,5 11,5 15,4
Eerder niet akkoord 14 13,5 13,5 28,8
Neutraal 18 17,3 17,3 46,2
Eerder akkoord 24 23,1 23,1 69,2
Akkoord 24 23,1 23,1 92,3
Helemaal akkoord 8 7,7 7,7 100,0
Total 104 100,0 100,0
Als ik iets vergeten ben, probeer ik me vaak een mentaal beeld te
vormen om het me te herinneren.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Niet akkoord 1 1,0 1,0 1,0
Eerder niet akkoord 1 1,0 1,0 1,9
Neutraal 9 8,7 8,7 10,6
Eerder akkoord 27 26,0 26,0 36,5
Akkoord 44 42,3 42,3 78,8
Helemaal akkoord 22 21,2 21,2 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik dagdroom zelden.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Helemaal niet akkoord 17 16,3 16,3 16,3
Niet akkoord 31 29,8 29,8 46,2
Eerder niet akkoord 13 12,5 12,5 58,7
Neutraal 23 22,1 22,1 80,8
Eerder akkoord 10 9,6 9,6 90,4
Akkoord 7 6,7 6,7 97,1
Helemaal akkoord 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Ik denk vaak in mentale beelden.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Niet akkoord 4 3,8 3,8 3,8
Eerder niet akkoord 5 4,8 4,8 8,7
Neutraal 18 17,3 17,3 26,0
Eerder akkoord 34 32,7 32,7 58,7
Akkoord 31 29,8 29,8 88,5
Helemaal akkoord 12 11,5 11,5 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
visuelevws
N Valid 104
Missing 0
Mean 5,3269
visuelevws
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 3,33 2 1,9 1,9 1,9
3,50 2 1,9 1,9 3,8
3,67 1 1,0 1,0 4,8
3,83 2 1,9 1,9 6,7
4,00 1 1,0 1,0 7,7
4,33 2 1,9 1,9 9,6
4,50 5 4,8 4,8 14,4
4,67 6 5,8 5,8 20,2
4,83 6 5,8 5,8 26,0
5,00 6 5,8 5,8 31,7
5,17 12 11,5 11,5 43,3
5,33 13 12,5 12,5 55,8
5,50 8 7,7 7,7 63,5
5,67 9 8,7 8,7 72,1
5,83 7 6,7 6,7 78,8
6,00 5 4,8 4,8 83,7
6,17 2 1,9 1,9 85,6
6,33 6 5,8 5,8 91,3
6,50 5 4,8 4,8 96,2
6,67 3 2,9 2,9 99,0
6,83 1 1,0 1,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Beeld je de
exacte contouren
van het gezicht,
het hoofd, de
schouders en het
lichaam van de
persoon in.
Beeld je de
karakteristieke
houdingen van
het hoofd en
het lichaam
van de
persoon in.
Beeld je in dat de
persoon aan het
wandelen is (denk
aan de houding die
de persoon
aanneemt, de
afstand tussen de
stappen e.d.)
Beeld je een aantal
typerende
kledingstukken in die
de persoon geregeld
draagt (denk aan de
verschillende
kleuren, de stoffen
e.d.)
N Valid 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0
Mean 4,17 3,94 3,69 4,07
Beeld je de exacte contouren van het gezicht, het hoofd, de schouders en het
lichaam van de persoon in.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Vaag beeld en niet levendig 2 1,9 1,9 1,9
Matig duidelijk beeld en
matig levendig
15 14,4 14,4 16,3
Duidelijk beeld en vrij
levendig
50 48,1 48,1 64,4
Volkomen duidelijk beeld en
zo levendig als de eigenlijke
ervaring
37 35,6 35,6 100,0
Total 104 100,0 100,0
Beeld je de karakteristieke houdingen van het hoofd en het lichaam van de
persoon in.
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Geen enkel beeld 2 1,9 1,9 1,9
Vaag beeld en niet levendig 4 3,8 3,8 5,8
Matig duidelijk beeld en
matig levendig
19 18,3 18,3 24,0
Duidelijk beeld en vrij
levendig
52 50,0 50,0 74,0
Volkomen duidelijk beeld en
zo levendig als de eigenlijke
ervaring
27 26,0 26,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
Beeld je in dat de persoon aan het wandelen is (denk aan de houding die de
persoon aanneemt, de afstand tussen de stappen e.d.)
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Geen enkel beeld 2 1,9 1,9 1,9
Vaag beeld en niet levendig 7 6,7 6,7 8,7
Matig duidelijk beeld en
matig levendig
31 29,8 29,8 38,5
Duidelijk beeld en vrij
levendig
45 43,3 43,3 81,7
Volkomen duidelijk beeld en
zo levendig als de eigenlijke
ervaring
19 18,3 18,3 100,0
Total 104 100,0 100,0
Beeld je een aantal typerende kledingstukken in die de persoon geregeld
draagt (denk aan de verschillende kleuren, de stoffen e.d.)
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Geen enkel beeld 5 4,8 4,8 4,8
Vaag beeld en niet levendig 3 2,9 2,9 7,7
Matig duidelijk beeld en
matig levendig
16 15,4 15,4 23,1
Duidelijk beeld en vrij
levendig
36 34,6 34,6 57,7
Volkomen duidelijk beeld en
zo levendig als de eigenlijke
ervaring
44 42,3 42,3 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
levendigheidbeelden
N Valid 104
Missing 0
Mean 3,9688
levendigheidbeelden
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid 1,50 1 1,0 1,0 1,0
2,25 1 1,0 1,0 1,9
2,50 1 1,0 1,0 2,9
2,75 2 1,9 1,9 4,8
3,00 7 6,7 6,7 11,5
3,25 5 4,8 4,8 16,3
3,50 12 11,5 11,5 27,9
3,75 14 13,5 13,5 41,3
4,00 19 18,3 18,3 59,6
4,25 10 9,6 9,6 69,2
4,50 16 15,4 15,4 84,6
4,75 5 4,8 4,8 89,4
5,00 11 10,6 10,6 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Wanneer je
bijgekomen
bent, eet je
minder dan je
normaal doet?
Probeer je
tijdens de
eetmomenten
minder te eten
dan je zou
willen?
Hoe vaak heb je
een
aangeboden
drankje/voeding
geweigerd
omdat je
bezorgd bent
over je gewicht?
Let je exact op
wat je eet?
Eet je
welbewust
afslankende
voeding?
N Valid 104 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0 0
Mean 2,98 2,76 2,28 2,47 1,98
Statistics
Wanneer je
teveel gegeten
hebt, eet je de
dag erna minder
dan gewoonlijk?
Eet je
welbewust
minder om niet
bij te komen?
Hoe vaak
probeer je niet
te eten tussen
maaltijden in
omdat je op je
gewicht let?
Hoe vaak
probeer je 's
avonds niet te
eten omdat je
op je gewicht
let?
Hou je rekening
met je gewicht
voor wat je eet?
N Valid 104 104 104 104 104
Missing 0 0 0 0 0
Mean 2,58 2,69 2,61 2,22 2,60
Wanneer je bijgekomen bent, eet je minder dan je normaal
doet?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 9 8,7 8,7 8,7
Zelden 18 17,3 17,3 26,0
Soms 47 45,2 45,2 71,2
Vaak 26 25,0 25,0 96,2
Altijd 4 3,8 3,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Probeer je tijdens de eetmomenten minder te eten dan je zou
willen?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 14 13,5 13,5 13,5
Zelden 25 24,0 24,0 37,5
Soms 38 36,5 36,5 74,0
Vaak 26 25,0 25,0 99,0
Altijd 1 1,0 1,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
Hoe vaak heb je een aangeboden drankje/voeding geweigerd
omdat je bezorgd bent over je gewicht?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 30 28,8 28,8 28,8
Zelden 34 32,7 32,7 61,5
Soms 23 22,1 22,1 83,7
Vaak 15 14,4 14,4 98,1
Altijd 2 1,9 1,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Let je exact op wat je eet?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 25 24,0 24,0 24,0
Zelden 27 26,0 26,0 50,0
Soms 30 28,8 28,8 78,8
Vaak 22 21,2 21,2 100,0
Total 104 100,0 100,0
Eet je welbewust afslankende voeding?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 44 42,3 42,3 42,3
Zelden 29 27,9 27,9 70,2
Soms 20 19,2 19,2 89,4
Vaak 11 10,6 10,6 100,0
Total 104 100,0 100,0
Wanneer je teveel gegeten hebt, eet je de dag erna minder dan
gewoonlijk?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 18 17,3 17,3 17,3
Zelden 30 28,8 28,8 46,2
Soms 39 37,5 37,5 83,7
Vaak 12 11,5 11,5 95,2
Altijd 5 4,8 4,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Eet je welbewust minder om niet bij te komen?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 21 20,2 20,2 20,2
Zelden 18 17,3 17,3 37,5
Soms 40 38,5 38,5 76,0
Vaak 22 21,2 21,2 97,1
Altijd 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Hoe vaak probeer je niet te eten tussen maaltijden in omdat je
op je gewicht let?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 20 19,2 19,2 19,2
Zelden 28 26,9 26,9 46,2
Soms 31 29,8 29,8 76,0
Vaak 23 22,1 22,1 98,1
Altijd 2 1,9 1,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Hoe vaak probeer je 's avonds niet te eten omdat je op je
gewicht let?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 34 32,7 32,7 32,7
Zelden 31 29,8 29,8 62,5
Soms 24 23,1 23,1 85,6
Vaak 12 11,5 11,5 97,1
Altijd 3 2,9 2,9 100,0
Total 104 100,0 100,0
Hou je rekening met je gewicht voor wat je eet?
Frequency Percent Valid Percent
Cumulative
Percent
Valid Nooit 25 24,0 24,0 24,0
Zelden 23 22,1 22,1 46,2
Soms 30 28,8 28,8 75,0
Vaak 21 20,2 20,2 95,2
Altijd 5 4,8 4,8 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
eatingrestraint
N Valid 104
Missing 0
Mean 2,5163
eatingrestraint
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid 1,00 4 3,8 3,8 3,8
1,10 3 2,9 2,9 6,7
1,30 4 3,8 3,8 10,6
1,40 2 1,9 1,9 12,5
1,50 2 1,9 1,9 14,4
1,60 1 1,0 1,0 15,4
1,70 2 1,9 1,9 17,3
1,80 3 2,9 2,9 20,2
1,90 1 1,0 1,0 21,2
2,00 8 7,7 7,7 28,8
2,10 4 3,8 3,8 32,7
2,20 7 6,7 6,7 39,4
2,30 4 3,8 3,8 43,3
2,40 1 1,0 1,0 44,2
2,50 4 3,8 3,8 48,1
2,60 9 8,7 8,7 56,7
2,70 4 3,8 3,8 60,6
2,80 5 4,8 4,8 65,4
2,90 5 4,8 4,8 70,2
3,00 6 5,8 5,8 76,0
3,10 1 1,0 1,0 76,9
3,20 6 5,8 5,8 82,7
3,30 3 2,9 2,9 85,6
3,40 3 2,9 2,9 88,5
3,50 1 1,0 1,0 89,4
3,60 1 1,0 1,0 90,4
3,70 1 1,0 1,0 91,3
3,80 4 3,8 3,8 95,2
3,90 1 1,0 1,0 96,2
4,10 2 1,9 1,9 98,1
4,20 1 1,0 1,0 99,0
4,30 1 1,0 1,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
Statistics
Consumptie
N Valid 104
Missing 0
Mean 7,38
Minimum 0
Maximum 41
Consumptie
Frequency Percent Valid Percent Cumulative Percent
Valid Controleconditie 24 23,1 23,1 23,1
Experimentele conditie 9 8,7 8,7 31,7
2 7 6,7 6,7 38,5
3 8 7,7 7,7 46,2
4 5 4,8 4,8 51,0
5 2 1,9 1,9 52,9
6 3 2,9 2,9 55,8
7 2 1,9 1,9 57,7
8 2 1,9 1,9 59,6
9 11 10,6 10,6 70,2
10 5 4,8 4,8 75,0
11 3 2,9 2,9 77,9
13 3 2,9 2,9 80,8
14 3 2,9 2,9 83,7
15 4 3,8 3,8 87,5
16 1 1,0 1,0 88,5
18 3 2,9 2,9 91,3
21 2 1,9 1,9 93,3
22 2 1,9 1,9 95,2
25 1 1,0 1,0 96,2
28 1 1,0 1,0 97,1
30 1 1,0 1,0 98,1
39 1 1,0 1,0 99,0
41 1 1,0 1,0 100,0
Total 104 100,0 100,0
5.3 Interne consistentie schalen
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the
procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,949 3
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik heb een
intens verlangen om Tuc mini snackies te
eten.
6,14 9,620 ,855 ,955
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hunker naar
Tuc mini snackies.
6,52 9,495 ,908 ,915
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik heb een
drang naar Tuc mini snackies.
6,47 9,203 ,918 ,907
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
verlangen 104 1,00 7,00 3,1891 1,51708
Valid N (listwise) 104
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,913 3
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
In welke mate kwam het beeld van Tuc
mini snackies eten in je op? - Helemaal
niet:In grote mate
6,28 12,494 ,792 ,903
Tijdens mijn taak, ervaarde ik: - Weinig of
geen beelden van mezelf die Tuc mini
snackies op at:Heel veel beelden van
mezelf die Tuc mini snackies op at
6,64 12,076 ,873 ,837
In welke mate beeldde je je tijdens de taak
in dat je Tuc mini snackies at? - Helemaal
niet:In grote mate
6,48 12,349 ,814 ,885
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
hoeveelheidbeelden 104 1,00 7,00 3,2340 1,71728
Valid N (listwise) 104
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 55 52,9
Excludeda 49 47,1
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,834 3
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Hoe makkelijk of moeilijk was het voor jou
om denkbeelden te genereren?
(denkbeelden = de beelden die in je
opkwamen toen je je inbeeldde Tuc mini
snackies te consumeren) - Heel
moeilijk:Heel eenvoudig
9,07 10,550 ,692 ,774
In welke mate ga je akkoord met de
volgende stelling: "Ik had helemaal geen
problemen om me in te beelden dat ik Tuc
mini snackies aan het consumeren was." -
Helemaal niet akkoord:Helemaal akkoord
9,18 8,522 ,751 ,714
Hoe snel heb je deze denkbeelden
vormgegeven? - Helemaal niet snel:Heel
erg snel
9,24 10,628 ,652 ,809
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
eenvoudbeelden 55 1,00 7,00 4,5818 1,51157
Valid N (listwise) 55
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 55 52,9
Excludeda 49 47,1
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,911 5
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het
consumeren van Tuc mini snackies te
beoordelen. Mijn denkbeeld was: - Heel
erg onduidelijk:Heel erg duidelijk
14,36 37,162 ,721 ,901
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het
consumeren van Tuc mini snackies te
beoordelen. Mijn denkbeeld was: -
Helemaal niet levendig:Heel erg levendig
15,11 34,543 ,826 ,879
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het
consumeren van Tuc mini snackies te
beoordelen. Mijn denkbeeld was: -
Helemaal niet intens:Heel erg intens
15,53 37,180 ,757 ,894
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het
consumeren van Tuc mini snackies te
beoordelen. Mijn denkbeeld was: -
Helemaal niet levensecht:Heel erg
levensecht
15,33 36,743 ,751 ,895
Gelieve hier jouw mentaal beeld van het
consumeren van Tuc mini snackies te
beoordelen. Mijn denkbeeld was: -
Helemaal niet scherp:Heel erg scherp
15,09 35,936 ,811 ,883
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
evaluatiebeelden 55 1,00 6,40 3,7709 1,48993
Valid N (listwise) 55
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,566 11
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn leven
die ik graag herbeleef door me mentaal
voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
51,12 38,841 ,336 ,523
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar
een demonstratie dan dat ik lees hoe ik
het moet doen.
51,70 41,726 ,065 ,587
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind het leuk
om me voor te stellen hoe ik mijn
appartement of kamer zou opknappen
indien ik daar de middelen voor had.
51,18 40,228 ,183 ,556
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te dagdromen.
51,64 36,309 ,412 ,499
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
52,26 36,699 ,337 ,516
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te "krabbelen" op papier.
51,91 39,808 ,125 ,577
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
51,68 36,568 ,536 ,482
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iemand
voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien
herinneren hoe die persoon eruitzag, maar
weet ik inhoudelijk niet veel over die
persoon.
52,44 40,929 ,088 ,584
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
51,17 40,921 ,273 ,540
recode_visuele_vws_10 51,99 38,845 ,192 ,557
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak in
mentale beelden.
51,74 39,437 ,294 ,532
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,566 11
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn leven
die ik graag herbeleef door me mentaal
voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
51,12 38,841 ,336 ,523
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
nieuws probeer te leren, kijk ik liever naar
een demonstratie dan dat ik lees hoe ik
het moet doen.
51,70 41,726 ,065 ,587
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind het leuk
om me voor te stellen hoe ik mijn
appartement of kamer zou opknappen
indien ik daar de middelen voor had.
51,18 40,228 ,183 ,556
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te dagdromen.
51,64 36,309 ,412 ,499
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
52,26 36,699 ,337 ,516
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te "krabbelen" op papier.
51,91 39,808 ,125 ,577
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
51,68 36,568 ,536 ,482
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iemand
voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien
herinneren hoe die persoon eruitzag, maar
weet ik inhoudelijk niet veel over die
persoon.
52,44 40,929 ,088 ,584
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
51,17 40,921 ,273 ,540
recode_visuele_vws_10 51,99 38,845 ,192 ,557
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak in
mentale beelden.
51,74 39,437 ,294 ,532
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,587 10
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn leven
die ik graag herbeleef door me mentaal
voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
45,93 34,821 ,382 ,536
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind het leuk
om me voor te stellen hoe ik mijn
appartement of kamer zou opknappen
indien ik daar de middelen voor had.
46,00 36,000 ,229 ,570
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te dagdromen.
46,46 32,348 ,457 ,510
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
47,08 35,683 ,199 ,579
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te "krabbelen" op papier.
46,73 36,063 ,136 ,601
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
46,50 33,068 ,553 ,501
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iemand
voor het eerst ontmoet, kan ik me nadien
herinneren hoe die persoon eruitzag, maar
weet ik inhoudelijk niet veel over die
persoon.
47,26 37,942 ,059 ,619
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
45,99 37,408 ,275 ,563
recode_visuele_vws_10 46,81 34,312 ,251 ,566
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak in
mentale beelden.
46,56 35,841 ,305 ,553
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,619 9
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn
leven die ik graag herbeleef door me
mentaal voor te stellen hoe alles er
precies uitzag.
41,49 30,311 ,464 ,555
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind het
leuk om me voor te stellen hoe ik mijn
appartement of kamer zou opknappen
indien ik daar de middelen voor had.
41,56 33,084 ,184 ,620
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan
om te dagdromen.
42,02 28,854 ,465 ,547
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
42,63 32,273 ,188 ,623
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan
om te "krabbelen" op papier.
42,29 31,372 ,194 ,626
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
42,06 29,686 ,552 ,537
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
41,55 34,192 ,238 ,605
recode_visuele_vws_10 42,37 30,467 ,270 ,602
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak
in mentale beelden.
42,12 32,414 ,295 ,593
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,620 8
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn leven
die ik graag herbeleef door me mentaal
voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
35,79 25,819 ,473 ,549
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te dagdromen.
36,32 24,976 ,430 ,553
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
36,93 27,364 ,208 ,622
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te "krabbelen" op papier.
36,59 26,653 ,202 ,630
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
36,36 25,144 ,572 ,526
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
35,85 29,821 ,210 ,613
recode_visuele_vws_10 36,66 25,954 ,271 ,605
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak in
mentale beelden.
36,41 27,915 ,290 ,595
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,630 7
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn
leven die ik graag herbeleef door me
mentaal voor te stellen hoe alles er
precies uitzag.
30,82 20,656 ,413 ,573
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan
om te dagdromen.
31,35 19,005 ,456 ,553
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Over het
algemeen gebruik ik liever een diagram
dan een geschreven set instructies.
31,96 21,455 ,198 ,647
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
31,38 19,928 ,525 ,542
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
30,88 23,237 ,254 ,618
recode_visuele_vws_10 31,69 20,137 ,266 ,627
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak
in mentale beelden.
31,44 21,103 ,367 ,586
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,647 6
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Er zijn een
aantal bijzondere momenten in mijn leven
die ik graag herbeleef door me mentaal
voor te stellen hoe alles er precies uitzag.
26,19 16,235 ,386 ,601
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik hou ervan om
te dagdromen.
26,72 14,436 ,465 ,568
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik vind dat het
helpt om in mentale beelden te denken
wanneer ik verschillende activiteiten doe.
26,76 15,699 ,485 ,569
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Als ik iets
vergeten ben, probeer ik me vaak een
mentaal beeld te vormen om het me te
herinneren.
26,25 18,325 ,253 ,643
recode_visuele_vws_10 27,07 14,937 ,309 ,644
Duid aan in welke mate je akkoord gaat
met volgende stellingen. - Ik denk vaak in
mentale beelden.
26,82 16,073 ,404 ,595
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
visuelevws 104 3,33 6,83 5,3269 ,77199
Valid N (listwise) 104
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,728 4
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Denk bij de onderstaande stellingen aan
een familielid of een vriend(in) die je vaak
ziet, maar die op dit moment niet bij jou in
de buurt is. Besteed voldoende aandacht
aan de beelden die in je opkomen en duid
telkens de mate aan waarin je de beelden
al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -
Beeld je de exacte contouren van het
gezicht, het hoofd, de schouders en het
lichaam van de persoon in.
11,70 4,736 ,609 ,632
Denk bij de onderstaande stellingen aan
een familielid of een vriend(in) die je vaak
ziet, maar die op dit moment niet bij jou in
de buurt is. Besteed voldoende aandacht
aan de beelden die in je opkomen en duid
telkens de mate aan waarin je de beelden
al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -
Beeld je de karakteristieke houdingen van
het hoofd en het lichaam van de persoon
in.
11,93 4,549 ,516 ,669
Denk bij de onderstaande stellingen aan
een familielid of een vriend(in) die je vaak
ziet, maar die op dit moment niet bij jou in
de buurt is. Besteed voldoende aandacht
aan de beelden die in je opkomen en duid
telkens de mate aan waarin je de beelden
al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -
Beeld je in dat de persoon aan het
wandelen is (denk aan de houding die de
persoon aanneemt, de afstand tussen de
stappen e.d.)
12,18 4,228 ,583 ,628
Denk bij de onderstaande stellingen aan
een familielid of een vriend(in) die je vaak
ziet, maar die op dit moment niet bij jou in
de buurt is. Besteed voldoende aandacht
aan de beelden die in je opkomen en duid
telkens de mate aan waarin je de beelden
al dan niet duidelijk en levendig ervaart. -
Beeld je een aantal typerende
kledingstukken in die de persoon geregeld
draagt (denk aan de verschillende kleuren,
de stoffen e.d.)
11,81 4,293 ,416 ,745
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
levendigheidbeelden 104 1,50 5,00 3,9688 ,67343
Valid N (listwise) 104
Case Processing Summary
N %
Cases Valid 104 100,0
Excludeda 0 ,0
Total 104 100,0
a. Listwise deletion based on all variables in the procedure.
Reliability Statistics
Cronbach's
Alpha N of Items
,913 10
Item-Total Statistics
Scale Mean
if Item
Deleted
Scale
Variance if
Item Deleted
Corrected
Item-Total
Correlation
Cronbach's
Alpha if Item
Deleted
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Wanneer je bijgekomen bent, eet je
minder dan je normaal doet?
22,18 53,918 ,696 ,903
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Probeer je tijdens de eetmomenten
minder te eten dan je zou willen?
22,40 54,398 ,625 ,907
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Hoe vaak heb je een aangeboden
drankje/voeding geweigerd omdat je
bezorgd bent over je gewicht?
22,88 52,569 ,692 ,903
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Let je exact op wat je eet?
22,69 53,128 ,663 ,905
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Eet je welbewust afslankende
voeding?
23,18 55,102 ,564 ,910
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Wanneer je teveel gegeten hebt, eet
je de dag erna minder dan gewoonlijk?
22,59 52,963 ,690 ,903
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Eet je welbewust minder om niet bij te
komen?
22,47 50,892 ,798 ,896
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Hoe vaak probeer je niet te eten
tussen maaltijden in omdat je op je
gewicht let?
22,56 52,191 ,719 ,901
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Hoe vaak probeer je 's avonds niet te
eten omdat je op je gewicht let?
22,94 53,278 ,627 ,907
Duid voor onderstaande stellingen telkens
aan wat voor jou het meest van toepassing
is. - Hou je rekening met je gewicht voor
wat je eet?
22,57 50,889 ,728 ,901
Descriptive Statistics
N Minimum Maximum Mean Std. Deviation
eatingrestraint 104 1,00 4,30 2,5163 ,80449
Valid N (listwise) 104
5.4 Manipulatie check
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Valid Missing Total
N Percent N Percent N
hoeveelheidbeelden 0 49 100,0% 0 0,0% 49
1 55 100,0% 0 0,0% 55
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Total
Percent
hoeveelheidbeelden 0 100,0%
1 100,0%
T-Test
Group Statistics
Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean
hoeveelheidbeelden 0 49 2,8299 1,54579 ,22083
1 55 3,5939 1,79470 ,24200
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of
Variances
t-test for
Equality of
Means
F Sig. t
hoeveelheidbeelden Equal variances assumed 1,615 ,207 -2,312
Equal variances not
assumed
-2,332
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
df Sig. (2-tailed) Mean Difference
hoeveelheidbeelden Equal variances assumed 102 ,023 -,76401
Equal variances not assumed 101,892 ,022 -,76401
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
Std. Error
Difference
95% Confidence Interval of the
Difference
Lower Upper
hoeveelheidbeelden Equal variances assumed ,33045 -1,41945 -,10856
Equal variances not assumed ,32761 -1,41382 -,11419
Correlations
Conditie
hoeveelheidbeel
den
Conditie Pearson Correlation 1 ,223*
Sig. (2-tailed) ,023
N 104 104
hoeveelheidbeelden Pearson Correlation ,223* 1
Sig. (2-tailed) ,023
N 104 104
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
5.5 Hypothese 1
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Valid Missing Total
N Percent N Percent N Percent
verlangen 0 49 100,0% 0 0,0% 49 100,0%
1 55 100,0% 0 0,0% 55 100,0%
T-Test
Group Statistics
Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean
verlangen 0 49 3,1769 1,34904 ,19272
1 55 3,2000 1,66494 ,22450
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of
Variances
t-test for Equality of
Means
F Sig. t df
verlangen Equal variances assumed 2,554 ,113 -,077 102
Equal variances not
assumed
-,078 101,129
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
Sig. (2-tailed) Mean Difference
Std. Error
Difference
verlangen Equal variances assumed ,939 -,02313 ,29947
Equal variances not assumed ,938 -,02313 ,29587
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
95% Confidence Interval of the Difference
Lower Upper
verlangen Equal variances assumed -,61713 ,57087
Equal variances not assumed -,61005 ,56380
Correlations
Conditie verlangen
Conditie Pearson Correlation 1 ,008
Sig. (2-tailed) ,939
N 104 104
verlangen Pearson Correlation ,008 1
Sig. (2-tailed) ,939
N 104 104
Correlations
Honger verlangen
Honger Pearson Correlation 1 ,301**
Sig. (2-tailed) ,002
N 104 104
verlangen Pearson Correlation ,301** 1
Sig. (2-tailed) ,002
N 104 104
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Valid Missing Total
N Percent N Percent N Percent
Honger 0 49 100,0% 0 0,0% 49 100,0%
1 55 100,0% 0 0,0% 55 100,0%
T-Test
Group Statistics
Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean
Honger 0 49 3,16 2,004 ,286
1 55 3,33 2,019 ,272
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of
Variances
t-test for Equality of
Means
F Sig. t df
Honger Equal variances assumed ,004 ,950 -,415 102
Equal variances not
assumed
-,415 100,800
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
Sig. (2-tailed) Mean Difference
Std. Error
Difference
Honger Equal variances assumed ,679 -,164 ,395
Equal variances not assumed ,679 -,164 ,395
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
95% Confidence Interval of the Difference
Lower Upper
Honger Equal variances assumed -,948 ,620
Equal variances not assumed -,948 ,620
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: Honger
Conditie Mean Std. Deviation N
0 3,16 2,004 49
1 3,33 2,019 55
Total 3,25 2,004 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b
Levene Statistic df1 df2 Sig.
Honger Based on Mean ,004 1 102 ,950
Based on Median ,044 1 102 ,835
Based on Median and with
adjusted df
,044 1 89,528 ,835
Based on trimmed mean ,011 1 102 ,916
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a,b
a. Dependent variable: Honger
b. Design: Intercept + Conditie
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: Honger
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Corrected Model ,697a 1 ,697 ,172 ,679 ,002
Intercept 1091,659 1 1091,659 269,739 ,000 ,726
Conditie ,697 1 ,697 ,172 ,679 ,002
Error 412,803 102 4,047
Total 1512,000 104
Corrected Total 413,500 103
a. R Squared = ,002 (Adjusted R Squared = -,008)
Estimates
Dependent Variable: Honger
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 3,163 ,287 2,593 3,733
1 3,327 ,271 2,789 3,865
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: Honger
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 -,164 ,395 ,679 -,948 ,620
1 0 ,164 ,395 ,679 -,620 ,948
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: Honger
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast ,697 1 ,697 ,172 ,679 ,002
Error 412,803 102 4,047
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Deviation N
0 3,1769 1,34904 49
1 3,2000 1,66494 55
Total 3,1891 1,51708 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa
Dependent Variable: verlangen
F df1 df2 Sig.
4,577 1 102 ,035
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a
a. Design: Intercept + Honger + Conditie
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Corrected Model 21,412a 2 10,706 5,014 ,008 ,090
Intercept 170,658 1 170,658 79,929 ,000 ,442
Honger 21,398 1 21,398 10,022 ,002 ,090
Conditie ,005 1 ,005 ,002 ,961 ,000
Error 215,647 101 2,135
Total 1294,778 104
Corrected Total 237,059 103
a. R Squared = ,090 (Adjusted R Squared = ,072)
Estimates
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 3,197a ,209 2,782 3,611
1 3,182a ,197 2,791 3,573
a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following
values: Honger = 3,25.
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: verlangen
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 ,014 ,287 ,961 -,556 ,584
1 0 -,014 ,287 ,961 -,584 ,556
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: verlangen
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast ,005 1 ,005 ,002 ,961 ,000
Error 215,647 101 2,135
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Profile Plots
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Deviation N
0 3,1769 1,34904 49
1 3,2000 1,66494 55
Total 3,1891 1,51708 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa
Dependent Variable: verlangen
F df1 df2 Sig.
4,932 1 102 ,029
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a
a. Design: Intercept + Conditie + Honger + Conditie * Honger
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Corrected Model 22,672a 3 7,557 3,525 ,018
Intercept 169,420 1 169,420 79,026 ,000
Conditie ,843 1 ,843 ,393 ,532
Honger 21,998 1 21,998 10,261 ,002
Conditie * Honger 1,260 1 1,260 ,588 ,445
Error 214,386 100 2,144
Total 1294,778 104
Corrected Total 237,059 103
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source Partial Eta Squared
Corrected Model ,096
Intercept ,441
Conditie ,004
Honger ,093
Conditie * Honger ,006
Error
Total
Corrected Total
a. R Squared = ,096 (Adjusted R Squared = ,069)
Estimates
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 3,202a ,209 2,786 3,617
1 3,186a ,198 2,794 3,578
a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following
values: Honger = 3,25.
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: verlangen
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 ,015 ,288 ,958 -,556 ,586
1 0 -,015 ,288 ,958 -,586 ,556
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: verlangen
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast ,006 1 ,006 ,003 ,958 ,000
Error 214,386 100 2,144
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Correlations
Productvoorkeur
Tuc mini
snackies verlangen
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Pearson Correlation 1 ,498**
Sig. (2-tailed) ,000
N 104 104
verlangen Pearson Correlation ,498** 1
Sig. (2-tailed) ,000
N 104 104
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Valid Missing Total
N Percent N Percent N
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
0 49 100,0% 0 0,0% 49
1 55 100,0% 0 0,0% 55
Case Processing Summary
Conditie
Cases
Total
Percent
Productvoorkeur Tuc mini snackies 0 100,0%
1 100,0%
T-Test
Group Statistics
Conditie N Mean Std. Deviation Std. Error Mean
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
0 49 5,53 1,386 ,198
1 55 5,05 1,367 ,184
Independent Samples Test
Levene's Test for Equality of
Variances
t-test for
Equality of
Means
F Sig. t
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Equal variances assumed ,074 ,786 1,762
Equal variances not
assumed
1,760
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
df Sig. (2-tailed) Mean Difference
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Equal variances assumed 102 ,081 ,476
Equal variances not assumed 100,284 ,081 ,476
Independent Samples Test
t-test for Equality of Means
Std. Error
Difference
95% Confidence
Interval of the
Difference
Lower
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Equal variances assumed ,270 -,060
Equal variances not assumed ,270 -,061
Independent Samples Test
t-test for Equality of
Means
95% Confidence
Interval of the
Difference
Upper
Productvoorkeur Tuc mini snackies Equal variances assumed 1,012
Equal variances not assumed 1,013
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Conditie Mean Std. Deviation N
0 5,53 1,386 49
1 5,05 1,367 55
Total 5,28 1,390 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b
Levene Statistic df1 df2
Productvoorkeur Tuc mini
snackies
Based on Mean ,074 1 102
Based on Median ,158 1 102
Based on Median and with
adjusted df
,158 1 97,317
Based on trimmed mean ,004 1 102
Levene's Test of Equality of Error Variancesa,b
Sig.
Productvoorkeur Tuc mini snackies Based on Mean ,786
Based on Median ,692
Based on Median and with adjusted df ,692
Based on trimmed mean ,949
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a,b
a. Dependent variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
b. Design: Intercept + Conditie
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Corrected Model 5,873a 1 5,873 3,103 ,081
Intercept 2903,488 1 2903,488 1534,165 ,000
Conditie 5,873 1 5,873 3,103 ,081
Error 193,040 102 1,893
Total 3097,000 104
Corrected Total 198,913 103
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
Source Partial Eta Squared
Corrected Model ,030
Intercept ,938
Conditie ,030
Error
Total
Corrected Total
a. R Squared = ,030 (Adjusted R Squared = ,020)
Estimates
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 5,531 ,197 5,141 5,920
1 5,055 ,185 4,687 5,422
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 ,476 ,270 ,081 -,060 1,012
1 0 -,476 ,270 ,081 -1,012 ,060
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: Productvoorkeur Tuc mini snackies
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast 5,873 1 5,873 3,103 ,081 ,030
Error 193,040 102 1,893
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Deviation N
0 3,1769 1,34904 49
1 3,2000 1,66494 55
Total 3,1891 1,51708 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa
Dependent Variable: verlangen
F df1 df2 Sig.
5,393 1 102 ,022
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is
equal across groups.a
a. Design: Intercept + Productvoorkeur + Conditie
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Corrected Model 60,961a 2 30,481 17,482 ,000 ,257
Intercept ,298 1 ,298 ,171 ,680 ,002
Productvoorkeur 60,947 1 60,947 34,956 ,000 ,257
Conditie 2,124 1 2,124 1,218 ,272 ,012
Error 176,097 101 1,744
Total 1294,778 104
Corrected Total 237,059 103
a. R Squared = ,257 (Adjusted R Squared = ,242)
Estimates
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 3,035a ,190 2,658 3,413
1 3,326a ,179 2,970 3,682
a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following
values: Productvoorkeur Tuc mini snackies = 5,28.
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: verlangen
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 -,291 ,263 ,272 -,813 ,232
1 0 ,291 ,263 ,272 -,232 ,813
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: verlangen
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast 2,124 1 2,124 1,218 ,272 ,012
Error 176,097 101 1,744
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Profile Plots
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Descriptive Statistics
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Deviation N
0 3,1769 1,34904 49
1 3,2000 1,66494 55
Total 3,1891 1,51708 104
Levene's Test of Equality of Error Variancesa
Dependent Variable: verlangen
F df1 df2 Sig.
5,348 1 102 ,023
Tests the null hypothesis that the error variance of the dependent variable is equal across groups.a
a. Design: Intercept + Conditie + Productvoorkeur + Conditie * Productvoorkeur
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Corrected Model 61,117a 3 20,372 11,579 ,000
Intercept ,334 1 ,334 ,190 ,664
Conditie ,000 1 ,000 ,000 ,992
Productvoorkeur 60,550 1 60,550 34,415 ,000
Conditie * Productvoorkeur ,156 1 ,156 ,089 ,767
Error 175,942 100 1,759
Total 1294,778 104
Corrected Total 237,059 103
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: verlangen
Source Partial Eta Squared
Corrected Model ,258
Intercept ,002
Conditie ,000
Productvoorkeur ,256
Conditie * Productvoorkeur ,001
Error
Total
Corrected Total
a. R Squared = ,258 (Adjusted R Squared = ,236)
Estimates
Dependent Variable: verlangen
Conditie Mean Std. Error
95% Confidence Interval
Lower Bound Upper Bound
0 3,043a ,193 2,661 3,425
1 3,332a ,181 2,972 3,692
a. Covariates appearing in the model are evaluated at the following
values: Productvoorkeur Tuc mini snackies = 5,28.
Pairwise Comparisons
Dependent Variable: verlangen
(I) Conditie (J) Conditie
Mean Difference
(I-J) Std. Error Sig.a
95% Confidence Interval for
Differencea
Lower Bound Upper Bound
0 1 -,289 ,265 ,277 -,814 ,236
1 0 ,289 ,265 ,277 -,236 ,814
Based on estimated marginal means
a. Adjustment for multiple comparisons: Bonferroni.
Univariate Tests
Dependent Variable: verlangen
Sum of Squares df Mean Square F Sig.
Partial Eta
Squared
Contrast 2,103 1 2,103 1,195 ,277 ,012
Error 175,942 100 1,759
The F tests the effect of Conditie. This test is based on the linearly independent pairwise comparisons
among the estimated marginal means.
Univariate Analysis of Variance
Between-Subjects
Factors
N
Conditie 0 49
1 55
Tests of Between-Subjects Effects
Dependent Variable: eatingrestraint
Source
Type III Sum of
Squares df Mean Square F Sig.
Corrected Model 2,532a 1 2,532 4,028 ,047
Intercept 651,640 1 651,640 1036,451 ,000
Conditie 2,532 1 2,532 4,028 ,047
Error 64,130 102 ,629
Total 725,190 104
Corrected Total 66,662 103
a. R Squared = ,038 (Adjusted R Squared = ,029)
5.6 Hypothese 2
Regression
Descriptive Statistics
Mean Std. Deviation N
Consumptie 7,38 8,392 104
verlangen 3,1891 1,51708 104
Correlations
Consumptie verlangen
Pearson Correlation Consumptie 1,000 ,320
verlangen ,320 1,000
Sig. (1-tailed) Consumptie . ,000
verlangen ,000 .
N Consumptie 104 104
verlangen 104 104
Variables Entered/Removeda
Model
Variables
Entered
Variables
Removed Method
1 verlangenb . Enter
a. Dependent Variable: Consumptie
b. All requested variables entered.
Model Summaryb
Model R R Square
Adjusted R
Square
Std. Error of the
Estimate
1 ,320a ,103 ,094 7,988
a. Predictors: (Constant), verlangen
b. Dependent Variable: Consumptie
ANOVAa
Model Sum of Squares df Mean Square F Sig.
1 Regression 745,153 1 745,153 11,677 ,001b
Residual 6509,222 102 63,816
Total 7254,375 103
a. Dependent Variable: Consumptie
b. Predictors: (Constant), verlangen
Coefficientsa
Model
Unstandardized Coefficients
Standardized
Coefficients
t Sig. B Std. Error Beta
1 (Constant) 1,721 1,831 ,940 ,349
verlangen 1,773 ,519 ,320 3,417 ,001
Coefficientsa
Model
95,0% Confidence Interval for B Collinearity Statistics
Lower Bound Upper Bound Tolerance VIF
1 (Constant) -1,910 5,352
verlangen ,744 2,802 1,000 1,000
a. Dependent Variable: Consumptie
Collinearity Diagnosticsa
Model Dimension Eigenvalue Condition Index
Variance Proportions
(Constant) verlangen
1 1 1,904 1,000 ,05 ,05
2 ,096 4,449 ,95 ,95
a. Dependent Variable: Consumptie
Casewise Diagnosticsa
Case Number Std. Residual Consumptie Predicted Value Residual
39 4,103 41 8,22 32,778
95 3,927 39 7,63 31,369
a. Dependent Variable: Consumptie
Residuals Statisticsa
Minimum Maximum Mean Std. Deviation N
Predicted Value 3,49 14,13 7,38 2,690 104
Residual -13,132 32,778 ,000 7,950 104
Std. Predicted Value -1,443 2,512 ,000 1,000 104
Std. Residual -1,644 4,103 ,000 ,995 104
a. Dependent Variable: Consumptie
Charts
5.7 Hypothese 3
process vars = conditie verlangen ontbering/ y = verlangen / x = conditie / m = ontbering / total = 1 / model = 4 / boot = 10000. Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 4 Y = verlange X = Conditie M = Ontberin Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2061 ,0425 4,5235 1,0000 102,0000 ,0358 Model coeff se t p constant 1,8980 ,2090 9,0829 ,0000 Conditie ,6111 ,2873 2,1268 ,0358 ************************************************************************** Outcome: verlange Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,6124 ,3751 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 ************************** TOTAL EFFECT MODEL ****************************
Outcome: verlange Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,0076 ,0001 ,0060 1,0000 102,0000 ,9386 Model coeff se t p constant 3,1769 ,2178 14,5876 ,0000 Conditie ,0231 ,2995 ,0772 ,9386 ***************** TOTAL, DIRECT, AND INDIRECT EFFECTS ******************** Total effect of X on Y Effect SE t p ,0231 ,2995 ,0772 ,9386 Direct effect of X on Y Effect SE t p -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 Indirect effect of X on Y Effect Boot SE BootLLCI BootULCI Ontberin ,3900 ,1949 ,0507 ,8222 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Number of bootstrap samples for bias corrected bootstrap confidence intervals: 10000 Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----
5.8 Hypothese 4
Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 1 Y = Ontberin X = Conditie M = levendig Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2772 ,0768 2,7737 3,0000 100,0000 ,0453 Model coeff se t p constant 2,9595 1,1250 2,6307 ,0099 levendig -,2709 ,2822 -,9600 ,3394 Conditie -2,6257 1,7303 -1,5175 ,1323 int_1 ,8129 ,4296 1,8922 ,0614 Interactions: int_1 Conditie X levendig R-square increase due to interaction(s): R2-chng F df1 df2 p int_1 ,0331 3,5805 1,0000 100,0000 ,0614 ************************************************************************* Conditional effect of X on Y at values of the moderator(s) levendig Effect se t p 3,2953 ,0530 ,4077 ,1301 ,8968 3,9688 ,6005 ,2857 2,1019 ,0381 4,6422 1,1479 ,4054 2,8313 ,0056 Values for quantitative moderators are the mean and plus/minus one SD from mean
********************* JOHNSON-NEYMAN TECHNIQUE ************************** Moderator value(s) defining Johnson-Neyman significance region(s) 3,9288 Conditional effect of X on Y at values of the moderator (M) levendig Effect se t p LLCI ULCI 1,5000 -1,4064 1,0999 -1,2786 ,2040 -3,5886 ,7759 1,6750 -1,2641 1,0275 -1,2303 ,2215 -3,3027 ,7745 1,8500 -1,1219 ,9555 -1,1741 ,2432 -3,0176 ,7739 2,0250 -,9796 ,8841 -1,1080 ,2705 -2,7336 ,7744 2,2000 -,8374 ,8133 -1,0296 ,3057 -2,4509 ,7762 2,3750 -,6951 ,7434 -,9350 ,3520 -2,1699 ,7798 2,5500 -,5528 ,6746 -,8195 ,4144 -1,8912 ,7855 2,7250 -,4106 ,6073 -,6761 ,5006 -1,6155 ,7943 2,9000 -,2683 ,5421 -,4950 ,6217 -1,3439 ,8072 3,0750 -,1261 ,4799 -,2627 ,7933 -1,0781 ,8260 3,2500 ,0162 ,4218 ,0384 ,9695 -,8207 ,8531 3,4250 ,1584 ,3700 ,4282 ,6695 -,5757 ,8926 3,6000 ,3007 ,3274 ,9183 ,3607 -,3489 ,9503 3,7750 ,4430 ,2980 1,4864 ,1403 -,1483 1,0342 3,9288 ,5680 ,2863 1,9840 ,0500 ,0000 1,1360 3,9500 ,5852 ,2858 2,0474 ,0432 ,0181 1,1523 4,1250 ,7275 ,2931 2,4821 ,0147 ,1460 1,3089 4,3000 ,8697 ,3184 2,7313 ,0075 ,2380 1,5015 4,4750 1,0120 ,3581 2,8263 ,0057 ,3016 1,7223 4,6500 1,1542 ,4078 2,8303 ,0056 ,3451 1,9633 4,8250 1,2965 ,4645 2,7914 ,0063 ,3750 2,2180 5,0000 1,4387 ,5258 2,7364 ,0074 ,3956 2,4819 ************************************************************************** Data for visualizing conditional effect of X of Y Conditie levendig yhat ,0000 3,2953 2,0667 1,0000 3,2953 2,1198 ,0000 3,9688 1,8843 1,0000 3,9688 2,4848 ,0000 4,6422 1,7019 1,0000 4,6422 2,8498 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----
Data list free/ conditie levendigheidbeelden ontbering. begin data. 0,0000 3,2953 2,0667 1,0000 3,2953 2,1198 0,0000 3,9688 1,8843 1,0000 3,9688 2,4848 0,0000 4,6422 1,7019 1,0000 4,6422 2,8498 end data. Graph/scatterplot = conditie with ontbering by levendigheidbeelden.
Graph
5.9 Hypothese 5
process vars = conditie visuelevws ontbering/ y = ontbering / x = conditie / m = visuelevws / jn = 1 / plot = 1 / model = 1 / boot = 10000. Run MATRIX procedure: ************* PROCESS Procedure for SPSS Beta Release 130612 ************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. http://www.afhayes.com ************************************************************************** Model = 1 Y = Ontberin X = Conditie M = visuelev Sample size 104 ************************************************************************** Outcome: Ontberin Model Summary R R-sq F df1 df2 p ,2580 ,0666 2,3775 3,0000 100,0000 ,0744 Model coeff se t p constant ,1073 1,4385 ,0746 ,9407 visuelev ,3386 ,2691 1,2581 ,2113 Conditie 1,0167 2,0065 ,5067 ,6135 int_1 -,0802 ,3730 -,2149 ,8303 Interactions: int_1 Conditie X visuelev R-square increase due to interaction(s): R2-chng F df1 df2 p int_1 ,0004 ,0462 1,0000 100,0000 ,8303 ************************************************************************* Conditional effect of X on Y at values of the moderator(s) visuelev Effect se t p 4,5549 ,6515 ,4055 1,6066 ,1113 5,3269 ,5896 ,2868 2,0556 ,0424 6,0989 ,5277 ,4074 1,2954 ,1982 Values for quantitative moderators are the mean and plus/minus one SD from mean
********************* JOHNSON-NEYMAN TECHNIQUE ************************** Moderator value(s) defining Johnson-Neyman significance region(s) 5,4646 5,0075 Conditional effect of X on Y at values of the moderator (M) visuelev Effect se t p LLCI ULCI 3,3333 ,7494 ,7959 ,9417 ,3486 -,8295 2,3284 3,5083 ,7354 ,7353 1,0001 ,3197 -,7235 2,1943 3,6833 ,7214 ,6757 1,0676 ,2883 -,6192 2,0620 3,8583 ,7074 ,6172 1,1460 ,2545 -,5172 1,9319 4,0333 ,6933 ,5602 1,2376 ,2188 -,4182 1,8048 4,2083 ,6793 ,5053 1,3444 ,1819 -,3231 1,6818 4,3833 ,6653 ,4530 1,4684 ,1451 -,2336 1,5641 4,5583 ,6512 ,4046 1,6095 ,1107 -,1515 1,4540 4,7333 ,6372 ,3616 1,7624 ,0811 -,0801 1,3545 4,9083 ,6232 ,3260 1,9119 ,0588 -,0235 1,2699 5,0075 ,6152 ,3101 1,9840 ,0500 ,0000 1,2305 5,0833 ,6092 ,3005 2,0272 ,0453 ,0130 1,2053 5,2583 ,5951 ,2879 2,0674 ,0413 ,0240 1,1662 5,4333 ,5811 ,2898 2,0055 ,0476 ,0062 1,1560 5,4646 ,5786 ,2916 1,9840 ,0500 ,0000 1,1572 5,6083 ,5671 ,3059 1,8538 ,0667 -,0398 1,1740 5,7833 ,5530 ,3342 1,6547 ,1011 -,1101 1,2161 5,9583 ,5390 ,3720 1,4490 ,1505 -,1990 1,2770 6,1333 ,5250 ,4166 1,2601 ,2106 -,3016 1,3515 6,3083 ,5110 ,4661 1,0962 ,2756 -,4138 1,4357 6,4833 ,4969 ,5191 ,9572 ,3408 -,5330 1,5269 6,6583 ,4829 ,5747 ,8403 ,4028 -,6573 1,6231 6,8333 ,4689 ,6321 ,7418 ,4600 -,7852 1,7229 ************************************************************************** Data for visualizing conditional effect of X of Y Conditie visuelev yhat ,0000 4,5549 1,6494 1,0000 4,5549 2,3009 ,0000 5,3269 1,9108 1,0000 5,3269 2,5004 ,0000 6,0989 2,1721 1,0000 6,0989 2,6999 ******************** ANALYSIS NOTES AND WARNINGS ************************* Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,00 ------ END MATRIX -----
Data list free/ conditie visuelevws ontbering. begin data. 0,0000 4,5549 1,6494 1,0000 4,5549 2,3009 0,0000 5,3269 1,9108 1,0000 5,3269 2,5004 0,0000 6,0989 2,1721 1,0000 6,0989 2,6999 end data. Graph/scatterplot = conditie with ontbering by visuelevws.
Graph
5.10 Gemodereerde mediatie analyses
Run MATRIX procedure: *************** PROCESS Procedure for SPSS Version 3.3 ******************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. www.afhayes.com Documentation available in Hayes (2018). www.guilford.com/p/hayes3 ************************************************************************** Model : 7 Y : verlange X : Conditie M : Ontberin W : levendig Sample Size: 104 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: Ontberin Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,2772 ,0768 2,1041 2,7737 3,0000 100,0000 ,0453 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 2,9595 1,1250 2,6307 ,0099 ,7276 5,1913 Conditie -2,6257 1,7303 -1,5175 ,1323 -6,0587 ,8072 levendig -,2709 ,2822 -,9600 ,3394 -,8307 ,2889 Int_1 ,8129 ,4296 1,8922 ,0614 -,0394 1,6652 Product terms key: Int_1 : Conditie x levendig Test(s) of highest order unconditional interaction(s): R2-chng F df1 df2 p X*W ,0331 3,5805 1,0000 100,0000 ,0614 ---------- Focal predict: Conditie (X) Mod var: levendig (W) Conditional effects of the focal predictor at values of the moderator(s): levendig Effect se t p LLCI ULCI 3,2500 ,0162 ,4218 ,0384 ,9695 -,8207 ,8531 4,0000 ,6259 ,2859 2,1890 ,0309 ,0586 1,1931 4,5500 1,0729 ,3784 2,8358 ,0055 ,3223 1,8236 **************************************************************************
OUTCOME VARIABLE: verlange Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,6124 ,3751 1,4668 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 1,5039 2,4271 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 ,4756 ,8009 ****************** DIRECT AND INDIRECT EFFECTS OF X ON Y ***************** Direct effect of X on Y Effect se t p LLCI ULCI -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Conditional indirect effects of X on Y: INDIRECT EFFECT: Conditie -> Ontberin -> verlange levendig Effect BootSE BootLLCI BootULCI 3,2500 ,0103 ,2258 -,4334 ,4552 4,0000 ,3994 ,1961 ,0387 ,8109 4,5500 ,6848 ,2802 ,1750 1,2768 Index of moderated mediation: Index BootSE BootLLCI BootULCI levendig ,5188 ,2623 ,0368 1,0635 --- *********************** ANALYSIS NOTES AND ERRORS ************************ Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,0000 Number of bootstrap samples for percentile bootstrap confidence intervals: 10000 W values in conditional tables are the 16th, 50th, and 84th percentiles. NOTE: Variables names longer than eight characters can produce incorrect output. Shorter variable names are recommended. ------ END MATRIX -----
Run MATRIX procedure: *************** PROCESS Procedure for SPSS Version 3.3 ******************* Written by Andrew F. Hayes, Ph.D. www.afhayes.com Documentation available in Hayes (2018). www.guilford.com/p/hayes3 ************************************************************************** Model : 7 Y : verlange X : Conditie M : Ontberin W : visuelev Sample Size: 104 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: Ontberin Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,2580 ,0666 2,1274 2,3775 3,0000 100,0000 ,0744 Model coeff se t p LLCI ULCI constant ,1073 1,4385 ,0746 ,9407 -2,7467 2,9613 Conditie 1,0167 2,0065 ,5067 ,6135 -2,9641 4,9974 visuelev ,3386 ,2691 1,2581 ,2113 -,1953 ,8725 Int_1 -,0802 ,3730 -,2149 ,8303 -,8203 ,6599 Product terms key: Int_1 : Conditie x visuelev Test(s) of highest order unconditional interaction(s): R2-chng F df1 df2 p X*W ,0004 ,0462 1,0000 100,0000 ,8303 ************************************************************************** OUTCOME VARIABLE: verlange Model Summary R R-sq MSE F df1 df2 p ,6124 ,3751 1,4668 30,3067 2,0000 101,0000 ,0000 Model coeff se t p LLCI ULCI constant 1,9655 ,2327 8,4468 ,0000 1,5039 2,4271 Conditie -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Ontberin ,6382 ,0820 7,7849 ,0000 ,4756 ,8009
****************** DIRECT AND INDIRECT EFFECTS OF X ON Y ***************** Direct effect of X on Y Effect se t p LLCI ULCI -,3669 ,2431 -1,5091 ,1344 -,8492 ,1154 Conditional indirect effects of X on Y: INDIRECT EFFECT: Conditie -> Ontberin -> verlange visuelev Effect BootSE BootLLCI BootULCI 4,6667 ,4101 ,2205 ,0356 ,8875 5,3333 ,3760 ,1983 ,0257 ,7938 6,1667 ,3334 ,2941 -,2184 ,9394 Index of moderated mediation: Index BootSE BootLLCI BootULCI visuelev -,0512 ,2168 -,5087 ,3371 --- *********************** ANALYSIS NOTES AND ERRORS ************************ Level of confidence for all confidence intervals in output: 95,0000 Number of bootstrap samples for percentile bootstrap confidence intervals: 10000 W values in conditional tables are the 16th, 50th, and 84th percentiles. NOTE: Variables names longer than eight characters can produce incorrect output. Shorter variable names are recommended. ------ END MATRIX -----
5.11 De invloed van eenvoud en evaluatie van mentale beelden op psychologische ontbering
Correlations
Ontbering eenvoudbeelden
Ontbering Pearson Correlation 1 ,273*
Sig. (2-tailed) ,044
N 55 55
eenvoudbeelden Pearson Correlation ,273* 1
Sig. (2-tailed) ,044
N 55 55
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Correlations
Ontbering
evaluatiebeelde
n
Ontbering Pearson Correlation 1 ,263
Sig. (2-tailed) ,053
N 55 55
evaluatiebeelden Pearson Correlation ,263 1
Sig. (2-tailed) ,053
N 55 55