De Handelsroute Keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap ... · 7 De derde van het groepje vertelt...

Uitgeverij SarphatiD e H a n d e l s r o u t e

Keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap voor niveau 3/4

SchoolopdrachtenXX Vaardigheden | cohort 2016


Colofon

© Uitgeverij Sarphati BV 2016

Horaplantsoen 20 | 6717 LT Ede

Tel.: 0318 648 522

E-mail: [email protected]

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave

mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een

geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt,

in enige vorm of op enige wijze, namelijk elektronisch,

mechanisch, door fotokopie, opnamen of enige andere

manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Ondanks alle inspanningen is het mogelijk dat niet alle

copyrights van de in de uitgave opgenomen illustraties

geregeld zijn. Degene die meent alsnog rechten te kunnen

doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met de

uitgever.

Auteur

Annet Weterings

Hoofdredactie

Boudewijn Gruwel

Bureauredactie

Redactiebureau M. van der Kleij

Hanna Molenaar | Redactie en

projectmanagement

Advies

Carla Pleijs | onderwijspraktijk

Foto’s

Ben Lohuis, Ferroli Nederland,

Foter | Marije Jellema, Ingimage,

Kega, Ritel, ROC Midden Nederland,

ROC van Twente, Shutterstock

Vormgeving en infographics

Carien Franken |

bureau visuele vertalingen

DTP en opmaak

Marjoleine van der Greft |

Marjoleine DTP & Vormgeving

SO ORIËNTATIE OP ONDERNEMERSCHAP (3/4)

Inhoud

Overzicht opdrachten 5Opdracht 1 Elevatorpitch 8Opdracht 2 Drie oefeningen in het kiezen 9Opdracht 3 Verslaggever gezocht 15Opdracht 4 Probleem Oplossing = Idee! 17Opdracht 5 Hoe doen zij het? 19Opdracht 6 Wel mee eens/niet mee eens 23Opdracht 7 Ondernemerseigenschappen: wat kan ik nog niet? 25Opdracht 8 BPV-opdracht: wat kan ik verbeteren? 27Opdracht 9 Mijn netwerk 29Opdracht 10 Opsporing verzocht! 30Opdracht 11 15 gouden niches gezocht 32Opdracht 12 Adressen opvragen 33Opdracht 13 Hoe doet Nebil het? 34Opdracht 14 Bol & Bagel 36Opdracht 15 Vragen over Sjiekdefriemel 40Opdracht 16 Opdracht in zeven delen 47Opdracht 17 Geld graag! 56Opdracht 18 Rechtsvorm: alleen of met anderen? 58Opdracht 19 Elfje maken 61Opdracht 20 Rap! 63Opdracht 21 Elevatorpitch 64


Keuzedeel voor niveau 3/4

Oriëntatie op ondernemerschap

5


Bij het keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap niveau 3 en 4 horen de volgende schoolopdrachten:

Titel opdracht Hoort bij Bijbehorend werkproces

1 Elevatorpitch Hoofdstuk 1 − Wat voor ondernemer ben ik?

K1-W1 Oriënteert zich op het starten van een onderneming

2 Drie oefeningen in het kiezen

Hoofdstuk 1 − Wat voor ondernemer ben ik?


3 Verslaggever gezocht Hoofdstuk 1 − Wat voor ondernemer ben ik?


4 Probleem ➔ Oplossing = Idee!

Hoofdstuk 2 − Mijn idee! K1-W2 Oriënteert zich op het runnen van een onderneming

5 Hoe doen zij het? Hoofdstuk 2 − Mijn idee! K1-W2 Oriënteert zich op het runnen van een onderneming

6 Wel mee eens/niet mee eens

Hoofdstuk 2 − Mijn idee! K1-W2 Oriënteert zich op het runnen van een onderneming

7 Ondernemers- eigenschappen: wat kan ik nog niet?

Hoofdstuk 3 − Is this the moment?

K1-W2 Oriënteert zich op het runnen van een onderneming

8 BPV opdracht: Wat kan ik verbeteren?

Hoofdstuk 3 − Is this the moment?


9 Mijn netwerk Hoofdstuk 3 − Is this the moment?


10 Opsporing verzocht! Hoofdstuk 3 − Is this the moment?


11 15 gouden niches gezocht

Hoofdstuk 4 − Waar is het gat in de markt?


12 Adressen opvragen Hoofdstuk 4 − Waar is het gat in de markt?


13 Hoe doet Nebil het? Hoofdstuk 4 − Waar is het gat in de markt?


Overzicht opdrachten

6


Titel opdracht Hoort bij Bijbehorend werkproces

14 Bol & Bagel Hoofdstuk 5 − Het ondernemingsplan


15 Vragen over Sjiekdefriemel

Hoofdstuk 5 − Het ondernemingsplan


16 Opdracht in zeven delen Hoofdstuk 6 − Hoe ziet jouw product eruit?


17 Geld graag! Hoofdstuk 7 − Money, money, money


18 Rechtsvorm: alleen of met anderen?

Hoofdstuk 7 − Money, money, money


19 Elfje maken Hoofdstuk 7 − Money, money, money


20 Rap! Hoofdstuk 7 − Money, money, money


21 Elevatorpitch Hoofdstuk 8 − De knoop doorhakken

K1-W3 Besluit of ondernemen als toekomstperspectief bij hem of haar past

7


1


8

Opdracht 1

Elevatorpitch

Individueel, klassikaal

Binnen en buiten school

Telefoon

2 uur

1 Jullie gaan jezelf voorstellen in een elevatorpitch. In één minuut tijd vertel je voor de klas:XX Hoe je heet.XX Hoe oud je bent.XX Waar je woont.XX Uit wat voor gezin je komt (hoeveel broers/zussen, andere familie).XX Wie je vrienden zijn.XX Wat je in je vrije tijd doet.XX Waarom je hier op school zit.XX Wat je toekomstplannen zijn.

2 Bereid je elevatorpitch goed voor:a Schrijf thuis een paar dingen kort op: bijvoorbeeld waarom je hier

op school zit en wat je toekomstplannen zijn.b Neem de stopwatch van je telefoon en oefen thuis hardop voor de

spiegel met je verhaal. Zit je binnen de minuut? Prima. Te lang? Schrap dan een of meer onderwerpen of vertel er korter over.

c Kijk naar jezelf: hoe kom je over? Rustig? Nerveus? Heb je een rustige stem? Neem je af en toe pauze? Probeer rustig en verstaan-baar te praten.

d Let op ehhhh’s. Probeer die weg te laten.e Op school: neem pen en papier voor je. Luister naar de elevator-

pitch van degene voor de klas. Schrijf op wat je van de anderen vindt. Zet achter een smiley van Joanita bijvoorbeeld: goed verstaanbaar. Begrijpelijk. Of: Te snel. Niet goed te volgen.

f Als iedereen geweest is geven jullie elkaar de briefjes met de smileys. Beslis zelf of je er wel of niet je naam op zet.

g Ga bij jezelf na: ging dat soepel? Wat moet je nog verbeteren om jezelf goed te presenteren? Schrijf dat in je agenda. Je kunt het gebruiken aan het einde van het jaar als we de elevatorpitch nog een keer doen.

!

9


2Opdracht 2

Drie oefeningen in het kiezen

Individueel, in drietallen,

klassikaal

Binnen school

Laptop met powerpoint,

mogelijkheid om te scannen

en printen

3 uur

Oefening 1: Het mobieltjeBen jij goed in kiezen? Vind je het moeilijk? Makkelijk? Je gaat uitzoeken hoe jij kiest. Als voorbeeld nemen we het uitkiezen van een nieuw mobieltje.

1 Maak een groepje van drie.

2 Lees voor jezelf het rijtje hierna. Zet een of meer kruisjes. Wat doe jij als je een mobieltje uit mag kiezen?

Vrienden, familie, buren of kennissen om advies vragen.

Bij medestudenten informeren welke mobieltjes ze hebben.

Rondkijken op school en op straat: welke telefoons gebruiken mensen?

Kijken op de website van aanbieders.

Naar een telefoonwinkel stappen en telefoons bekijken.

Op de prijs letten: de goedkoopste kiezen.

Opletten wat je krijgt voor de prijs.

Opletten hoe lang je aan een abonnement vastzit.

Ik wil alleen een nieuwe telefoon met een prepaidkaart

Anders:

!

10


2 3 Vergelijk jouw antwoorden met twee andere klasgenoten. Punten waarover je kunt praten: de verschillen in antwoorden, waarom jij een andere keuze hebt gemaakt dan anderen. Wat hebben anderen anders gekozen dan jij? Waarom deden ze dat? Zet dit in een paar woorden op papier.

4 Wat hebben jullie hetzelfde gekozen? Waarom? Vertel de anderen waarom jij hiervoor hebt gekozen. Luister goed naar anderen waarom ze dit hebben gekozen.

5 Een van jullie drie vertelt voor de klas wat jullie kozen: nummer 1 koos …, nummer 2 koos… en nummer 3 koos …

6 De tweede van het groepje vertelt wat jullie hetzelfde kozen. Hij of zij vertelt er ook bij waarom jullie dat kozen.

7 De derde van het groepje vertelt wat de verschillen waren in de keuzes. Waarom verschilden die keuzes?

8 Zo gaat het met elk groepje van drie tot iedereen aan de beurt is geweest.

9 Wat heeft dit gesprek jou opgeleverd?

Oefening 2: De spijkerbroek

1 Lees voor jezelf het rijtje mogelijkheden hieronder bij het kiezen van een spijkerbroek. Wat doe jij als je een nieuwe spijkerbroek nodig hebt?

Zoek je eerst uit welk model je wilt?

Kijk je rond hoe duur de spijkerbroek mag zijn?

Bedenk je of je er geld voor hebt?

Vraag je rond waar ze de hipste hebben?

Koop je nooit een spijkerbroek?

Iets anders: wat doe jij?

2 Zet één of meer kruisjes op het formulier voor jouw keuzes.

11


23 Maak een groepje van drie. Vergelijk jouw antwoorden met de andere twee uit je groepje en bespreek dit. Zijn jullie antwoorden verschillend? Wat kruiste jij anders aan dan anderen? Waarom? Wat kozen anderen anders dan jij? Waarom deden ze dat? Zet dit in een paar woorden op het schema.

4 Wat hebben jullie hetzelfde gekozen? Waarom? Vertel de anderen waarom jij hiervoor hebt gekozen. Luister goed naar anderen waarom ze dit hebben gekozen. Zet dit ook in het schema.

5 Nadat je dit hebt besproken, gaan jullie op een teken van de docent naar een ander groepje van drie toe. Ieder groepje doet dat tot er allemaal groepjes van zes zijn. Nu vertellen jullie aan het andere groepje wat eruit is gekomen. Houd het schema in je hand.a Een van jullie drie vertelt aan het andere groepje wat jullie kozen:

nummer 1 koos …, nummer 2 koos… en nummer 3 koos…b De tweede van het groepje vertelt wat jullie hetzelfde kozen. Hij

vertelt er ook bij waarom jullie dat kozen.c De derde van het groepje vertelt waarin jullie verschilden in jullie

keuze. Waarom verschilden die keuzes?

12


2Jouw

naam:

Klasgenoot 1: naam:

Klasgenoot 2: naam:

Jouw keuze

Waarom

? Keuze

Waarom

?Keuze

Waarom

?

Model

Duur

Prijs?H

ipN

iks Anders

Model

Duur

Prijs?H

ipN

iks Anders

Model

Duur

Prijs?H

ipN

iks Anders

Verschillen met klasgenoot 1 :

Verschillen met klasgenoot 2:

Verschillen met jou :


Verschillen met jou :


Overeenkom

sten met klasgenoot 1:

Overeenkom

sten met klasgenoot 2:

Overeenkom

sten met jou

Overeenkom

sten met klasgenoot 2

Overeenkom

sten met jou

Overeenkom

sten met klasgenoot 1

13

1


Oefening 3: De vriendengroep op vakantie: ‘Van wie is de lijst’?

1 Zoek vijf klasgenoten op. Samen vormen jullie een vriendengroep. Ieder van jullie vult de volgende keuzelijst ‘vakantie’ in.

2 Je gaat met drie vrienden op vakantie. Hoe bereid je je voor?

Je boekt in je eentje een busreis naar het buitenland in opdracht van je vrienden.

Je boekt samen met je vrienden de goedkoopste busreis die je op internet ziet.

Je gaat ieder jaar met een groepje naar hetzelfde adres, je bereidt je niet voor.

Je gaat niet op vakantie.

Je bespreekt met je vrienden wat ze dit jaar willen. Waar willen we naartoe? Hoe duur mag het zijn? Van wanneer tot wanneer gaan we? Waar gaan we heen? Wat moet daar te doen zijn? Na alles goed met iedereen te hebben doorgesproken, boek je.

Jullie doen er lang over om te beslissen welke reis het wordt, want iedere keer komt er wel iemand die niet kan of niet wil.

3 Ieder voor zich scant de ingevulde lijst. Geef jouw lijst jouw eigen merkteken, bijvoorbeeld een X, een , een , een , een ≈, of een #. Het hoeven niet deze symbolen te zijn, verzin zoveel mogelijk originele symbolen. Onthoud dat symbool. Het is van jou.

4 Maak een powerpointpresentatie van alle ingevulde vakantielijsten van jullie groepje. Zet de beamer en een laptop aan en laad de presentatie met een stick of gebruik een andere manier.

5 Ga met alle zes de leden voor de klas staan. Toon één vakantiekeuzelijst. Laat de klas raden van wie die lijst is. De leden weten van wie de lijst is vanwege het tekentje dat erop staat. De anderen uit de klas weten het niet. Ze moeten raden doordat ze zien welke voorkeuren jij aangeeft.

2

14


2 6 De klas licht toe: waarom denken ze dat Karima deze lijst heeft ingevuld? Welke voorkeuren van Karima zien ze terug?

7 Nadat een lid ‘geraden’ is komt het werkelijke lid naar voren. Zij of hij vertelt waarom het zijn of haar lijst is. Het lid licht toe waarom hij of zij het zo heeft ingevuld. Had de klas het goed geraden of zaten ze ernaast? Hoe goed kennen jullie elkaar?

15

1


Opdracht 3

Verslaggever gezocht


Binnen of buiten school

Telefoon, afspeelapparatuur,

groot scherm, usb-stick

3 uur

1 Maak een afspraak voor een interview met je leidinggevende in je BPV.

2 Vraag of je voor een opdracht van school even mag komen praten. Zeg dat je een interview af wilt nemen over wat je moet weten als je begint als ondernemer. Het gesprek duurt ongeveer tien minuten.

3 Neem het gesprek op met je telefoon. Neem alles op wat je leidinggevende antwoordt op de volgende vragen:XX Wat wilde u weten toen u uw bedrijf begon?XX Waar bent u toen naartoe gegaan?XX Waar nog meer?XX Kreeg u daar het antwoord wat u zocht?XX Heeft u iets gehad aan dat antwoord? Wat heeft u eraan gehad?XX Waar bent u nog meer naartoe gegaan?XX Wie heb u gesproken of gebeld?XX Welke vergunningen had u nodig?XX Hoe hebt u geïnvesteerd? Wie heeft betaald? De bank? Familie?

Anderen?XX Wat raadt u ondernemers aan om te beginnen?

4 Zet het filmpje op een stick of mail het naar de docent. Zorg er op een of andere manier voor dat je filmpje vertoond kan worden op groot scherm in de klas.

!

3

16


16

5 Laat het filmpje zien. Vertel erbij:XX Om wat voor bedrijf het gaat.XX Wat doet jouw leidinggevende?XX Wat doe jij op je BPV?XX Wat vind je van wat hij zegt?XX Wat vinden anderen van wat hij zegt?XX Wist je dat je dit nodig was om een bedrijf te starten?XX Zijn er nog vragen?

6 Alle klasgenoten laten hun filmpje zien. Iedereen reageert erop. Jullie herhalen de vragen bij elk filmpje.

3

17


4Opdracht 4

Probleem Oplossing = Idee!

In tweetallen, klassikaal

Binnen school

−

1 uur

Bespreek met je buurman kleine problemen zoals bij de vragen hierna. Beantwoord ieder om de beurt een vraag.

Probleem 1: Je stond langs de weg met een lekke band. Hoe los je dat op? Wat bedenk je om thuis of op school te komen?

Probleem 2: Je staat bij de kassa in de supermarkt en bent je portemonnee vergeten. Wat doe je?

Probleem 3: Je hebt per ongeluk een dubbele afspraak gemaakt. Hoe pak je dat aan?

Probleem 4: Je trekt de voordeur achter je dicht maar bent je huissleutel vergeten. Hoe kom je weer binnen?

1 Hoe was het om deze problemen op te lossen? Makkelijk? Moeilijk?

2 Hoe ging dat met je buurman of buurvrouw?

3 Bespreek jullie ervaringen in de klas.

4 Zoek nu in de dagelijkse praktijk een (klein) echt probleem. Zoek naar een probleem voor jou of voor anderen. Kijk naar de voorbeelden hieronder. Als huiswerk schrijf je je ergernissen op. De volgende keer neem je dus een probleem of een ergernis op papier mee naar de klas.

!

18


4

Om een probleem te vinden, let je op wat je ergert. Grijp je ergernis vast, onthoud hem! Wat is de eerste ergernis die je tegenkomt?XX De wekker die ’s morgens afloopt.XX Wachten in de rij van de supermarkt of op een koud perron.XX Je brommer die het niet doet.XX De trein die niet op tijd komt.XX Een computer waarvan de accu snel leegloopt.XX Geen toilet vinden als je hem nodig hebt.XX Internet dat eruit ligt.XX Iedere paar weken opnieuw je nagels moeten knippen.XX Die fles die je niet open krijgt.XX Alle stoplichten staan op rood en er is geen mens op straat.XX Je huisgenoot die zijn rommel laat slingeren.XX Een plastic verpakking die je niet van een batterij krijgt afgepulkt.

Benut jouw ergernis. Grijp je ergernis bij de strot. Stel jezelf de vraag: hoe los ik die ergernis op? Bedenk je een ander soort wekker? Een manier om wachten fijn te maken? Een eerste hulp bij het starten van een brommer? Een manier om eenpak of fles beter open te maken?

5 Bespreking in de klas.a Alle studenten krijgen de opdracht om de klasgenoot met een

probleem open vragen te stellen. Een open vraag is een vraag die begint met wat, waar wie, welke, wanneer of hoe. Open vragen helpen om het probleem van iemand met een probleem van alle kanten te bekijken. Daarmee maak je dingen duidelijk en krijg je vaak ideeën.

b Zet alle stoelen in een kring. Eén stoel staat in het midden.c Jij (of iemand anders die de docent aanwijst) zit in het midden. Je

vertelt je probleem.d Je klasgenoten stellen open vragen (zie a). Je probeert zo duidelijk

mogelijk te antwoorden.e Als je klaar bent mag iedereen een oplossing aandragen voor het

probleem. Gek of niet gek, mogelijk of niet mogelijk.f Jij vertelt welke oplossing jij goed vindt en waarom.g Voor een volgende klasgenoot met een probleem begint alles weer

opnieuw bij a t/m f. Hopelijk komt iedereen aan de beurt. Maar waarschijnlijk heb je te weinig tijd en ga je de volgende les hiermee door?

19


5Opdracht 5

Hoe doen zij het?

In drietallen, in viertallen,

klassikaal


−

4 uur

Ga op stap. Stel vragen aan iemand met een eigen bedrijf. Dat kan de eigenaar van een installatiebedrijf zijn, een goudsmid, een kok, een naaiatelier, een bakker, een garage of een kapster. Het maakt niet uit. Alles mag. Als je maar naar iemand stapt die zelf een bedrijf heeft opgestart. Lees eerst hieronder wat ‘De interviewer’, ‘De vragenverzorger’, en ‘De presentator’ moeten doen.

De interviewer: spreek af wie van jullie een ondernemer opbelt of er langsgaat. Dat is de interviewer. De interviewer vraagt de ondernemer of hij of zij met een paar mensen langs mag komen. Vertel op welke school je zit en over het vak waar je mee bezig bent: ‘oriëntatie op ondernemerschap’. Vraag of je drie vragen mag stellen. Het gaat over het opstarten van een eigen bedrijf. Zeg dat je wilt leren hoe dat moet en dat je hem of haar wilt vragen hoe ze dat gedaan hebben.

De vragenverzorger: iemand anders verzorgt de vragen. Die let op dat hij of zij het lijstje met vragen bij de hand heeft. De vragenverzorger zorgt ook voor de geluidsopnames en opnameapparatuur, bijvoorbeeld van zijn telefoon. Hij of zij speelt de antwoorden na afloop af en laat de anderen meeluisteren. De vragenverzorger schrijft met een paar steekwoorden de antwoorden op het vragenformulier. De vragenverzorger kopieert de antwoorden net zoveel keer als er studenten in de klas zitten.

De presentator: een derde student zorgt voor de presentatie als jullie weer terug in de klas zijn. Daarover lees je hierna meer, maar wijs alvast iemand aan.

!

20


5 1 De docent verdeelt de klas in groepjes. Ieder groepje krijgt drie vragen (zie hierna). Elk groepje heeft andere vragen. Jullie stellen de vragen aan de ondernemer. Je brengt later alle antwoorden weer mee terug naar de klas. Daar bespreken we ze.

2 Bespreek in je groepje wie een ondernemer kent. Als niemand een ondernemer kent ga je met zijn drieën naar het eerste de beste winkelcentrum in de buurt. Verdeel de taken, iemand is interviewer, iemand verzorgt de vragen en een ander is presentator. Dit gaan jullie doen:

Dit zijn de vragen voor de groepjes:

Vraag 1: Waarom is dit bedrijf zo bijzonder: wat is hun USP, unique selling point?

Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:XX Hoe kwam u op het idee om dit te gaan doen?XX Hoe wist u wat uw concurrent deed?XX Waarom was u beter dan uw concurrent?

Vraag 2: Voor welk soort klanten is dit bedrijf opgericht? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Hoe kwam u erachter welke klanten u kreeg?XX Hoe wist u wat die klanten wilden?XX Hoe bent u ingegaan op wat uw klanten wilden?

Vraag 3: Hoe weet een klant dat uw bedrijf bestaat? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Hoe weten de klanten dat u er bent?XX Wat doet u met social media (internet, YouTube, Twitter,

Facebook)?XX Hoe zorgt u dat klanten terugkomen?

Vraag 4: Hoe onderhoudt hij of zij de relatie met de klant? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Hoe houdt u contact met uw klant?XX Zijn er bijeenkomsten met uw klant?XX Krijgen groepen klanten voordeel bij u?

21

1


5Vraag 5: Hoe goed is zijn product en wat doet hij of zij om dat zo te houden? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Wat doet u om een goed product of een goede dienst te leveren?

XX Wat doet u om uw product te verbeteren?XX Wat doet u als er iets aan het product mankeert? Welke

service biedt u dan?

Vraag 6: Hoe komt hij of zij aan alles wat nodig is om het bedrijf te kunnen voeren?

Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:XX Hoe bent u aan een bedrijfspand gekomen?XX Hoe bent u aan materiaal gekomen?XX Hoe bent u aan personeel gekomen?

Vraag 7: Met wie werkt hij of zij binnen het bedrijf. Met wie wordt er buiten het bedrijf samengewerkt?

Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:XX Met wie werkt u samen in het bedrijf? Hoe werkt u samen?XX Met wie werkt u samen buiten het bedrijf? Wat doet u met

hen?XX Wie hebt u nog meer nodig om mee samen te werken?

Vraag 8: Wat zijn de kosten van uw bedrijf? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Welke kosten moest u maken toen u begon?XX Hoe dekt u de kosten die u hebt?XX Welke vaste kosten hebt u (komen steeds terug)?XX Welke variabele kosten hebt u (soms veel, soms minder)?

Vraag 9: Wat zijn de inkomsten van het bedrijf? Vraag aan de man of vrouw die met het bedrijf begonnen is:

XX Waar komen uw inkomsten nu vandaan?XX Waar komen uw inkomsten in de toekomst vandaan?XX Inkomsten kunnen ook plezierig zijn of voldoening geven.

Hoe bereikt u dat?Uit: www.dwvdo.nl

22


5 Terug in de klas:a De vragenverzorger kopieert de blaadjes met de antwoorden net zoveel

keer als er studenten in de klas zitten.b De presentator vertelt in ongeveer tien minuten over wat de ondernemer

vertelde en wat de antwoorden van de ondernemer waren.c Terwijl de presentator praat mogen andere studenten hem of haar

vragen stellen. Bijvoorbeeld: hoe lang bestaat dat bedrijf al? Hoeveel geld had die mijnheer of mevrouw nodig om te starten? Of een andere vraag die opkomt. Iedereen van het groepje van de presentator (de interviewer en de vragenverzorger) helpen natuurlijk bij het geven van de antwoorden.

d Iedere student krijgt de gekopieerde blaadjes van jullie groepje. Zo weet iedereen wat jullie hebben gehoord.

e Nu is het volgende groepje aan de beurt. Herhaal a tot en met c tot alle groepjes aan de beurt zijn geweest.

f Na afloop bespreken jullie met de docent hoe het is gegaan, wat je moei-lijk vond en wat je hebt geleerd.

23


6Opdracht 6

Wel mee eens/niet mee eens


klassikaal

Binnen school

Rode en groene stiften of

kleurpotloden

1 uur

1 Vul het schema hieronder in. Pak rode en groene stiften of kleurpotloden.

Maak een vakje rood als je het er niet mee eens bent. Maak een vakje groen als je het er wel mee eens bent.

Om een bedrijf te starten:

Kun je gewoon starten, het idee komt later wel

Moet je de moed niet snel opgeven

Hoef je niet goed met mensen te kunnen omgaan

Zijn vergunningen belangrijk Hoef je nog geen geld te hebben

Moet je een idee hebben om te gaan verkopen

Hoef je niks te weten van een vak

Bedenk je hoe je reclame gaat maken

Moet je goed kunnen organiseren

Kun je terecht bij de Belastingdienst

Moet je bedenken of je met iemand samen gaat werken.

En hoe je dat gaat aanpakken

Hoef je je om geld geen zorgen te maken

Bedenk je welke klanten je product zullen kopen

Maak je je nog niet druk om de risico’s van je bedrijf

voor het milieu

Moet je een ondernemersplan schrijven

Meld je je aan bij de Kamer van Koophandel

Zoek je allereerst een pand Kijk je naar wie je concurrenten zijn en wat die

doen

!

24


6 2 Zoek twee medestudenten op. Vertel elkaar waarom je het eens bent met de groene vakjes die je hebt ingekleurd. Vraag wat zij daarvan vinden en luister daar goed naar. Vertel aan je medestudenten waarom je de rode vakjes hebt ingekleurd. Luister naar de andere studenten wat zij ervan vinden en waarom.

3 Kijk naar wat de andere twee studenten hebben ingevuld. Luister naar hun argumenten. Ga met ze in discussie als daar aanleiding toe is.

25

1


Opdracht 7

Ondernemerseigenschappen: wat kan ik nog niet?

Individueel, samen met

docent

Binnen school

−

2 uur

1 Kijk naar het lijstje eigenschappen van een ondernemer.

Eigenschappen van een ondernemer XX Houd jij van uitdagingen?XX Ga je graag een wedstrijdje aan?XX Gebeuren dingen vaak zoals jij het wil?XX Zie je meestal wat nodig is om iets te verbeteren?XX Houd je van actie?XX Pak je dingen soms op een bijzondere manier aan?XX Neem je risico’s?XX Heb je vaak ideeën?XX Bereik je wat je wilt?XX Steek je veel tijd en moeite in wat je graag wilt?XX Heb je vaak verschillende oplossingen voor een probleem?XX Ben je bezig met wat anderen nodig hebben?XX Ben je een mensenkenner?Kun je samenwerken?XX Ben je een doorzetter, zeker als het even tegenzit?XX Kun je mensen winnen voor jouw idee?XX Pas je je makkelijk aan veranderingen aan?XX Kun je jezelf op de achtergrond zetten?XX Ben je een doorzetter?XX Werk je heel hard als iets af moet?XX Pik je belangrijke informatie op?XX Zie je nieuwe mogelijkheden en kansen?XX Kun je je in anderen verplaatsen?XX Kun je samenvatten wat anderen zeggen?XX Kijk je anderen aan, zoek je contact?XX Hebben jouw acties vaak succes?

!

7

26


7 XX Ben je gevoelig voor sfeer?XX Voel je goed aan wat het belangrijkste is om nu te gaan doen?XX Zoek je vaak informatie op? (lezen, bellen, mailen of persoonlijk

vragen)XX Lees je iets over mensen die voor jou belangrijk zijn?XX Lees je iets over je passie? (waar jij goed in bent)

2 Schrijf op een apart stuk papier alles van de lijst wat je nog niet zo goed kunt. Geef elk onderwerp een nummer. Bijvoorbeeld:1 Ik kan niet zo goed omgaan met tegenvallers.2 Ik heb geen verstand van boekhouden.

3 Denk nu goed na. Wat doe je aan die zwakke punten ? Achter elk zwak punt dat je hebt opgeschreven schrijf je wat jij denkt dat je eraan kunt doen. Bijvoorbeeld:1 Voor dit zwakke punt ga ik…2 Om dit te leren ga ik…3 Om hiermee om te leren gaan wil ik…4 Ik vraag de volgende mensen om mij daarbij te helpen…

4 Vergeet vooral de mensen niet die je hierbij kunnen helpen. Heb je een familielid, vriend of kennis die je erbij kan helpen? Moet je eerst informatie vragen? Ga je een cursus volgen? Kijk je bij je BPV wie jou kan helpen?

5 Maak een afspraak met je docent en bespreek je lijst met hem of haar. Heeft hij of zij nog aanvullingen?

27

1


Opdracht 8

BPV-opdracht: wat kan ik verbeteren?

Individueel, met leiding-

gevende, docent of klassikaal


−

2 uur

Vraag je leidinggevende op je BPV je te helpen met je verbeterpunten. Maak met je docent de afspraak hoe lang je over deze opdracht mag doen, en op welke datum het afsprakenbriefje ingeleverd moet zijn.

1 Stap bij je BPV op je leidinggevende af, of bel of mail.

2 Zeg (of mail) dat je een afspraak wil maken om te praten over dingen die jij wilt verbeteren om ondernemender te worden.

3 Geef aan dat het gaat om ondernemend te worden. Dat je daar eigenschappen voor nodig hebt die je nog niet allemaal bezit.

4 Geef aan welke eigenschappen je volgens jezelf nog niet voldoende hebt.

5 Zeg dat je van je leidinggevende wilt weten of hij of zij je erbij kan helpen. Denk daar zelf ook over na: wat kun je zelf al doen? Vraag je leidinggevende daarover ook na te denken. Spreek een dag en een tijd af.

6 Neem dit lijstje mee naar je afspraak.Zet een kruisje bij de eigenschappen die je wilt verbeteren: ga de lijst met ondernemerseigenschappen na. Laat het zien aan je leidinggevende. Stel de volgende vragen. a Vindt u ook dat ik deze eigenschappen moet verbeteren?b Uit welke situaties blijkt dat ik die eigenschappen moet

verbeteren?c Hoe denkt u dat ik die kan verbeteren?d Wat kan ik zelf doen?e Wat kunt u voor me doen?f Hoe kunnen collega’s mij helpen?g Wat kan ik aan hen vragen?

!

8

28


8 h Wat kan ik nog meer verbeteren?i Wat doe ik goed?j In welke situaties? Hebt u een voorbeeld?k Mag ik over een half jaar terugkomen om te kijken of de situatie is

verbeterd?l Wat spreken we praktisch af over het verbeteren van mijn onder-

nemerseigenschappen?

7 Schrijf op wat jullie afspreken. Laat je leidinggevende dat lezen. Vraag hem of haar er een handtekening onder te zetten. Misschien wil hij of zij er ook nog iets bijschrijven?

8 Neem de afspraken mee naar school. Geef ze aan je docent. Deze beslist of hij of zij de afspraken met jou persoonlijk bespreekt. Het kan ook zijn dat de docent ze in groepjes wil bespreken. Of in het algemeen in de klas.

29


9Opdracht 9

Mijn netwerk

Individueel

Binnen school

Laptop/pc

1 uur

Schrijf iedereen op die je kent, dichtbij of veraf. Dat kan wel eens een hele lange lijst worden, geen probleem. Maak de lijst zo lang mogelijk. Bedenk wat elke persoon voor jou kan betekenen. Schrijf de persoon niet te snel af. Iedereen heeft wel weer een idee, een kennis of een advies waar je iets aan hebt.

Persoon en mijn relatie daarmee (familie, vriend, buurman, anders)

Wat zou die voor je kunnen betekenen?

1

2

3

4

Enzovoort

!

30


10 Opdracht 10

Opsporing verzocht!

Individueel, eventueel

klassikaal

Binnen school

Laptop/pc, toegang tot

internet

1 uur

Dit is een fantasieopdracht. Stel jezelf voor dat je een cateringbedrijf wilt beginnen.Zoek daarom eerst uit waar cateringbedrijven zitten in een straal van 5 kilometer rondom de straat waar jij woont. Kijk bijvoorbeeld op Google Maps om te zien waar die straal ophoudt. Is er geen enkel cateringbedrijf, maak de straal dan groter tot 10, 15 of 20 kilometer.

Cateringbedrijven in een straal van vijf kilometer rond de straat waar ik woon:XX Hoeveel cateringbedrijven er zitten er? Hoe heten ze?XX Hoe groot zijn ze? Hoeveel werknemers hebben ze?XX Wat verkopen ze precies?XX Wie zijn hun klanten?XX Hoeveel klanten hebben ze, schat je?XX Wat zijn hun prijzen? Kijk op internet!XX Hoe benaderen ze hun klanten? Via internet, folders, advertenties?

Stel je nu voor dat jij in een straal van vijf kilometer rond je huis ook een cateringbedrijf wilt beginnen. Kijk dan eerst goed naar de gegevens die je hebt verzameld en geef dan antwoord op de volgende vragen.

1 Zijn er al veel bedrijven zoals jij die wilt beginnen?

2 Kun jij er nog bij, vind je?

3 Waarom kun jij er wel/niet bij?

4 Hoe groot wil je worden?

5 Wat is bij jou anders dan bij je concurrent(en)?

!

31


106 Wie zijn jouw klanten?

7 Zijn dat dezelfde klanten als de klanten van je concurrent?

8 Zijn dat andere klanten dan de klanten van de concurrent?

9 Kunnen jouw klanten jouw product betalen?

10 Wat zijn jouw prijzen?

11 Hoeveel klanten denk jij te moeten hebben om uit de kosten te komen?

12 Hoe maak jij reclame?

Conclusie: wat besluit je? Misschien besluit je om ergens anders te gaan zitten met je bedrijf. Of om een ander product aan te bieden. Iets dat de concurrent nog niet heeft. Of om je prijzen omlaag of omhoog te gooien. Of om nóg beter te zoeken wie je klanten zijn, waar die zitten en of ze jouw product kunnen betalen.

Maar het allerbelangrijkste is: wat maakt jouw cateringbedrijf anders dan al die andere cateringbedrijven?

32


11 Opdracht 11

15 gouden niches gezocht


klassikaal

Binnen school


internet, printmogelijkheid

2 uur

1 Deze opdracht doe je eerst alleen, later in een groepje van drie. Zoek digitaal in De Gouden Gids naar 15 niches. Dat zijn bedrijven waarvan je het bestaan niet vermoedde. Neem gerust bedrijven als een bakker of een supermarkt, maar dan wel bijzondere bakkers en bijzondere supermarkten. Vul in de zoekopdracht eerst in bij welke branche je zoekt: bijvoorbeeld adviesbureau, mode, of wat je maar wilt. Daarna een plaats.

2 Schrijf op welke bedrijven je gevonden hebt. Bespreek het resultaat in een groep van drie. Stel elkaar de volgende vragen:a Welke bedrijven heb jij uitgezocht?b Wat maakt die bedrijven zo bijzonder dat het een nichebedrijf is?c Wordt duidelijk uit de site hoe het bedrijf tot zijn product is

gekomen?d Aan wie zouden die bedrijven (ga ze een voor een na) verkopen?e Waarom juist aan deze? f In welke plaats worden die producten verkocht? Waarom juist

daar?g Hoe bereiken die bedrijven hun klanten? Wat vind je daarvan?h Ken jij nog meer manieren om hun klanten te bereiken?

3 Bespreek jullie resultaten in de klas. Elke groep komt aan de beurt en vertelt welke niches ze gevonden hebben, enzovoort. (Zie a t/m h)

!

33


12Opdracht 12

Adressen opvragen

Individueel

Binnen school

Laptop met internet

1 uur

Manieren om doelgroep te bevragenEr zijn veel manieren om mensen iets te vragen. Je kunt natuurlijk deur voor deur bij mensen aanbellen en vragen of ze geïnteresseerd zijn. Of in je vriendenkring rondvragen of mensen op straat aanspreken. Maar dat vraagt veel tijd en je bereikt misschien niet de mensen die in je doelgroep zitten. VragenlijstjeVragenlijsten rondsturen kan ook. Bijvoorbeeld: ‘Heb je er wel eens aan gedacht om ’s morgens niet door een wekker wakker gemaakt te worden, maar door het trillen van een horloge? Zo maak je je man of vrouw niet wakker. Zou je dat een goed idee vinden?’

Dan kun je verder vragen. Bijvoorbeeld waar ze dat zouden kopen, online of offline. En wat ze er voor over zouden hebben.

Gegevens opvragenNamen en adressen kun je opvragen bij instanties. Maar je kunt ook eerst mensen in je eigen netwerk om gegevens vragen. Die hebben misschien weer namen en e-mailadressen in hun netwerk. Dat werkt vaak goed. Je kunt bij de Kamer van Koophandel en gespecialiseerde bureaus ook adressen opvragen. En natuurlijk zoek je op internet naar je branchevereniging. En bij het Centraal Bureau voor Statistiek. (www.cbs.nl)

1 Zoek vijf bureaus waar je adressen op kunt vragen.

2 Zet erbij of ze er geld voor vragen en hoeveel.

3 Weet jij nog meer manieren om achter gegevens van jouw doelgroep te komen?

!

34


13 Opdracht 13

Hoe doet Nebil het?

Klassikaal

Binnen school

Laptop/pc, beamer, toegang

tot internet

1 uur

Nebil Abdurazak, een 16-jarige Ethiopische scholier, vindt een gat in de markt. Hij verkoopt papieren bidmatjes.XX Bekijk het filmpje. Het duurt vijf minuten. www.use.li/c16/0168XX Beantwoord met de hele klas onderstaande vragen.XX De docent zet regelmatig het filmpje stil en draait desnoods een stukje

terug om de vragen te kunnen beantwoorden. 1 De islam wordt steeds populairder in Ethiopië. Hoe benut Nebil dat?

2 Waar woont hij? In welk deel van de stad? Waar is dat vlakbij?

3 Wat betekent dat voor zijn verkoop?

4 Wat zag Nebil om zich heen? Welk plan kreeg hij toen?

5 Nebil had geen geld om te investeren. Hoe kwam hij dan aan materiaal?

6 Wat deed hij met het cementpapier?

7 Vroeg hij geld aan de eerste gebruiker? Waarom niet?

8 Vroeg hij later geld?

9 Waarom hielp het dat hij in het economisch centrum van Addis Abeba was?

10 Waarom steeg de vraag naar matjes?

!

35


1311 Later kreeg hij het papier niet meer gratis. Maakte hij toen toch nog winst?

12 Hoe breidde Nebil uit? Waar spaarde hij voor en wat kocht hij?

13 Wat verkoopt hij naast bidmatjes?

14 Wat zijn de toekomstplannen van Nebil?

15 Wat vind je daarvan?

16 Dit hoofdstuk gaat over het vinden van een gat in de markt. Kun je zeggen dat dit een gat in de markt is?

36


14 Opdracht 14

Bol & Bagel


klassikaal

Binnen school

−

1 uur

Hieronder staat een voorbeeld van het ondernemersplan van broodjeszaak Bol & Bagel. Lees dit voorbeeld goed door. Ga daarna naar de vragen.

Inleiding Ik werkte in een restaurant, een café en een bakkerij. Ik kon geen keuze maken. Toen bedacht ik dat ik deze branches ook kon samenvoegen. Het voordeel van een broodjeszaak is dat de werktijden regelmatiger zijn dan van een café of bakkerij. In Westerburg aan de Horecalaan 10 zijn veel mogelijkheden voor een broodjeszaak.

Samenvatting Bol & Bagel is een broodjeszaak en lunchroom waar mensen kunnen eten en drinken. Het is ook een bezorgdienst. De doelgroep is het winkelend publiek en de bedrijven van het bedrijventerrein dat ernaast ligt.

De concurrentie bestaat uit twee bakkerijen. Vergeleken met Bol & Bagel hebben zij minder producten en geen lunchroom. Ik verwacht dat het winkelend publiek naar Bol & Bagel komt om iets te eten. Ook zijn er drie broodjeszaken in een straal van 10 km, maar die rekenen hogere bezorgkosten dan ik i.v.m. de afstand.

Ik heb verse producten en een uitgebreid assortiment. Daarom zullen bedrijven eerder bij mij bestellen dan bij de concurrent. Bovendien lever ik snel en goedkoop. Er zijn veel mensen die daar winkelen, veel bedrijven en weinig concurrentie. Daarbij heb ik goede contacten met leveranciers. Daardoor kan ik verse producten leveren van een hoge kwaliteit voor een gunstige prijs.

!

37


14Samenvatting Ik start een eenmanszaak omdat dit voor de belasting het meest gunstig is. Vooral met de omzet die ik verwacht. Er zijn nog twee personeelsleden. Die zijn er voor het klaarmaken en bezorgen van de producten en voor de bediening. Mijn prijzen zijn te vergelijken met die van mijn concurrenten. Voor de promotie van Bol & Bagel gebruik ik stempelkaarten. Daarmee sparen vaste klanten voor een gratis product of korting.

Realisatie Wat er nog moet gebeuren is het pand verbouwen, personeel aannemen, een cursus volgen en het geld regelen. Er is contact geweest met aannemers. Er zijn prijsafspraken gemaakt en ik heb opgeschreven welke kosten ik nog tegenkom. We starten een maand voor de opening zodat er tijd is om uit te lopen. Om personeel te vinden heb ik uitzendbureaus ingeschakeld. Krijg ik daarvan niet het juiste personeel, dan neem ik zelf een aantal dingen over tot ik de goede mensen heb gevonden. Volgende maand start ik met een cursus leidinggeven om het personeel aan te sturen. De cursus is een maand voor opening afgerond.

Ondernemers-kwaliteiten

Sterke eigenschappen: creativiteit, doorzettingsvermogen, kennis van de branche, flexibel, groot verantwoordelijkheidsgevoel.

Verbeterpunten: te weinig verstand van geld. Ik besteed een groot gedeelte van de administratie uit. Leidinggeven los ik op door de cursus gericht leidinggeven te volgen.

Bedrijfsidee Broodjeszaak en lunchroom, gespecialiseerd in het verzorgen en bezorgen van vers belegde broodjes aan bedrijven. De lunchroom is groot genoeg voor 20 personen. Het assortiment bestaat uit verschillende soorten belegde broodjes, warme en koude snacks, soep en warme en koude non-alcoholische dranken. Klanten kunnen bestellen via het bestelformulier op onze site, of de bestelling doorbellen.

Personeel Als het bedrijf start zijn er twee personeelsleden in dienst. Een fulltimer en een parttimer. De fulltimer helpt bij de verzorging en bezorging van de bestellingen en is inzetbaar voor de bediening in de lunchroom. Hij of zij kan ook de ondernemer vervangen bij afwezigheid. De parttimer werkt van 10.00 uur tot 15.00 uur. Hij bedient de lunchroom en helpt bij bestellingen. De fulltimer krijgt een tijdelijk contract van 6 maanden met uitzicht op een vast dienstverband. De parttimer werkt op oproepbasis. De fulltimer moet voor het bezorgen van de bestellingen in bezit zijn van rijbewijs B.

38


14 Daarom ben ik exclusief

Door afspraken met plaatselijke leveranciers kan Bol & Bagel versere producten leveren dan concurrenten die afhankelijk zijn van een groothandel. Bol & Bagel heeft een uitgebreider assortiment en kan sneller en goedkoper bezorgen dan concurrenten.

Financiering Marketingactieplan

Actie Door Datum / periode

Servies uitkiezen en laten bedrukken Simone 26 maart 2017

Hoe: Kosten

Bij Serviesprint offerte aanvragen, type servies uitkiezen, plaats logo bepalen en laten bedrukken

€ 500,-

Actie Door Datum / periode

Flyers laten maken en bedrukken Simone 4 april 2017

Hoe: Kosten

Met behulp van BarPromo flyers ontwerpen en drukken. € 450,-

Promotie Eén keer per maand krijgen bedrijven in de omgeving een flyer. Hierop staat de aanbieding van die maand. De nadruk ligt op de snelle, goedkope bezorging en de versheid en kwaliteit van de producten. Tijdens drukke winkeldagen en koopzondagen worden er op straat flyers uitgedeeld met een aanbieding. Het winkelend publiek kan de flyer inleveren in ruil voor de aanbieding.

Bron: www.tuxx.nl/ondernemer

1 Maak een groepje van drie. Een van de drie praat mee, schrijft de antwoorden op en presenteert ze straks aan de klas. De andere twee denken en praten mee om de antwoorden te formuleren.a Wat vind je van het idee van deze ondernemer?b Vind je het een origineel idee? Heeft hij een niche in de markt te

pakken?c Vind je dat Bol & Bagel goed onderzoek naar de concurrentie heeft

gedaan?d Denk jij dat Bol & Bagel onderscheidend genoeg is ten opzichte van

de concurrent?e Waarom denk je dat de producten van Bol & Bagel verser zijn dan

die van de concurrent?f Hoe stel je je voor dat Bol & Bagel sneller en goedkoper levert dan

de concurrent?

39


14g Vind je dat Bol & Bagel genoeg tijd neemt om personeel aan te nemen, een cursus te volgen en te verbouwen?

h Vind je dat de eigenaar van Bol & Bagel genoeg ondernemersvaar-digheden in huis heeft?

i Denk je dat de eigenaar van Bol & Bagel er genoeg aan doet om zijn minpunten te verbeteren? Zo nee: wat zou hij nog meer kun-nen doen?

j Hoe denk jij over het aannemen van een fulltimer en een parttimer en hun taken? Verstandig?

k Over welk soort afspraken met plaatselijke leveranciers zou het kunnen gaan, denk je? Gebruik je fantasie!

l Heeft de eigenaar van Bol & Bagel voldoende marketingacties ondernomen? Zou jij dingen weglaten/toevoegen?

m Is die flyer een goed idee? Waarom wel of niet? Zou jij nog iets anders doen om je zaak te promoten?

2 De presentator vertelt wat jullie vonden van het ondernemersplan van Bol & Bagel.

3 Jullie wisselen uit met de andere presentatoren wat die ervan vonden.

4 Een van jullie, of de docent, schrijft jullie meningen op een bord of flapover.

40


Opdracht 15

Vragen over Sjiekdefriemel


Binnen school

Schaar, lijstje met vragen, bak

1 uur

Lees het artikel hieronder over Sjiekdefriemel.

SJIEKDEFRIEMELPatricia Wijsma uit Apeldoorn verkoopt schoenen, sneakers en laarsjes in allerlei kleuren.En véél! Een winkel heeft ze niet, haar webshop is nog niet in de lucht. Onder de naam Sjiek-defriemel organiseert ze twee keer per week een verkoop in de smederij van paleis Het Loo. Dan hangen de klanten met de benen buiten. Ze komen van heinde en ver, ook uit België en Duitsland. Wijsma’s advertentiekosten: 0 euro. Ze verkoopt haar schoenen en laarzen puur door flink buzzen op Facebook.

!

Vóór een verkoop warmt ze haar fanschare op met kleurige foto’s van het schoeisel en met tekstjes. En ze deelt cadeautjes uit. Wie haar berichten deelt maakt kans op een paar laarsjes, een high tea/ wine in een goed hotel, of een rondje gratis winkelen. ‘Ik geef twee paar schoenen per week weg. Dat is véél goedkoper dan een advertentie in de krant.’ Behalve schoeisel verkoopt Wijsma naar eigen zeggen ook ‘een gevoel, een sfeer’. ‘Het gaat om de foto’s, de teksten en mijn manier van communiceren. Er zit een ma-nier van praten in die ik overal herhaal. Het moet kloppen met elkaar. Dat slaat aan bij mijn volgers op Facebook. Ze horen bij een soort familie. Ze delen graag mijn berichten.’

Veel grote bedrijven kopen likes. Wijsma niet. Niet nodig: binnen anderhalf jaar had Sjiekdefriemel er 15.000.‘We moeten iets met sociale media!’ Veel bedrijven roepen dat. Grotere organisaties gebruiken social media in hun communi-catiebeleid. Ze hebben webcareteams. Die volgen alles wat er over hun bedrijf wordt gezegd en geschreven. Ze reageren als de klant daarom vraagt. Ze helpen misverstan-den uit de wereld of poetsen hun reputatie op.

Kleinere bedrijven en zelfstandige professi-onals halen wat dat betreft niet het onder-ste uit de kan. Daarmee laten ze omzet en naamsbekendheid liggen.

15

41


15

Bron: www.bndestem.nl

VragenbakXX Over het artikel kun je veel vragen stellen. Op de volgende pagina’s vind

je een aantal vragen. Je gaat ze niet één voor één beantwoorden. Je knipt ze één voor één los, en vouwt de stroken met de vragen dubbel. Twee keer. Zodat je ze niet kunt lezen. Dan gooi je ze in een bak (prullenbak, slabak, als het maar een bak is!).

XX De docent loopt rond en presenteert de bak aan een willekeurig iemand. Dat is een vragenpikker. Hij of zij pakt een vraag uit de bak. De hele klas beantwoordt de vraag. Dan gaat de docent naar een volgende vragenpikker. Net zo lang tot alle vragen op en beantwoord zijn.

Patricia Wijsma: ‘Als ik zie hoe weinig som-mige ondernemers social media gebruiken jeuken mijn handen. In de horeca bijvoor-beeld. Het einde is nog lang niet in zicht. Als je niet op de trein stapt, ga je uiteindelijk verliezen!’

David Meermann Scott is online marketeer. Hij schreef de bestseller De nieuwe regels van social media. Sociale media zijn hetzelf-de als vroeger de mond-tot-mondreclame, zegt hij. ‘Maar in plaats van dat twee men-sen met elkaar over je bedrijf praten, zijn het er nu duizenden. Soms zijn het miljoenen die met elkaar in discussie zijn.’ Een voorpu-blicatie van zijn boek stuurde hij naar 130 bloggers. Het nieuws verspreidde zich als een inktvlek.

De verkoop vloog omhoog. Ook traditionele media vonden hem zo. Inmiddels telt zijn boek vele drukken in meerdere talen.

Jeanet Bathoorn schreef Get social in busi-ness. Zij zegt dat zakelijk gebruik van social media nog lang niet overal gewoon is. ‘Het vraagt een andere manier van denken in een bedrijf, en doorzettingsvermogen. En veel tijd. Je moet bedenken dat social media “iets” gaan opbrengen. Alleen… je weet nu nog niet precies wat en wanneer. Het is een investering op lange termijn.’ Jeanet vindt dat social media voor mensen in bedrijven net zo gewoon zou moeten zijn als Word, Excel en Powerpoint. Niet alleen op de afdeling marketing, maar overal bin-nen het bedrijf.

42


15

43


15Wat bereik je met social media? Noem drie mogelijkheden met een voorbeeld.

Waarom heb je met social media geen site nodig?

Welk sociaal medium zou jij gebruiken om schoenen te verkopen? Waarom?

Welke acties organiseert Patricia? Noem er drie. Kun jij er nog meer bedenken?

Begrijp je wat Patricia bedoelt met ‘een soort gevoel, een sfeer. Het klopt met elkaar. Het is een soort familie’? Omschrijf hoe ze dat gevoel voor elkaar krijgt.

Welke bedrijven volgen jullie op social media? Wat doen jullie daar precies mee?

Vertel hoe de vroegere mond-tot-mondreclame veranderd is in reclame op social media. Wat is het verschil tussen toen en nu?

Wat deed David Meerman Scott om zijn boek De nieuwe regels van social media te promoten? Hoe pakte dat uit?

44


15

45


15Jeanet Bathoorn zegt dat social media nog lang niet gewoon zijn bij elk bedrijf. Waarom niet? Wat houdt mensen tegen? Noem drie redenen.

Wat is een forum? Wat is een chatroom? Wat is een reviewsite?

Wat doe je op een platform? Geef eens een voorbeeld.

Welke media zijn geschikt om video’s en foto’s te delen? Hoe doen ze dat?

Waarom wordt spam geweerd?

Wat doe je in een blog? Waarom is bloggen zo populair? Wie blogt er? Wie kent er iemand die blogt? Wie volgt er een blogger?

Heeft iemand ooit van Foursquare gehoord? Wat doet Foursquare? Hoe levert Foursquare reclame op?

Op Pinterest plaats je afbeeldingen van internet. Het zou mogelijkheden opleveren, bijvoorbeeld op het gebied van mode. Hoe zie jij dat voor je?

46


15

47


16Opdracht 16

Opdracht in zeven delen




internet, karton, gekleurd

papier, scharen, plakband of

lijm, plaatjes uit tijdschriften

of van internet

gemiddeld 1 uur per opdracht,

dus 7 uur

Deze opdracht bestaat uit zeven onderdelen. Elk onderdeel is weer een aparte opdracht. Maar alle onderdelen gaan over hetzelfde doel: informatie verzamelen over wat de klant wil. En dat gebruiken om je product aan te passen.

Deel 1: Product bedenkenDeze opdracht gaat over het idee of product dat je hebt. Waar begin je mee? Bij het hebben van een idee heb je altijd een groep mensen, je doelgroep, in je achterhoofd.XX Zoek een maatje uit de klas. Jullie gaan zeven opdrachten lang

samenwerken.XX Bedenk een gat in de markt. Wat vinden jullie leuk om te doen en wat is

er nog niet? Daar gaan jullie een bedrijf mee beginnen. Het mag van alles zijn. Schrijf dat kort op.

XX Je gaat ook bedenken hoe je je product aan gaat passen. Later bedenk je hoe je het aan de man gaat brengen. Dat doe je met de 6 P’s: Product, Plaats, Prijs, Presentatie, Promotie, en Personeel.

XX Nadat jullie elk onderdeel klaar hebben, presenteer je dat aan de klas. Zo weet de klas waar jullie mee bezig zijn. Ze mogen vragen stellen als ze iets niet begrijpen of willen weten.

XX Alle ingevulde onderdelen bewaar je. Vul steeds in wat de een deed en wat de ander. Aan het eind stop je alles bij elkaar. Je mag het mooier maken met afbeeldingen. De docent geeft jullie aan het eind ieder apart een punt voor de hele opdracht.

!

48


16 Beantwoord samen de volgende vragen. Het is een eerste aanzet. Gebruik je fantasie.

1 Product: welk product verkopen jullie? Omschrijf in één zin!

2 Plaats: waar zit jullie bedrijf? Waarom daar?

3 Prijs: wat kost jullie product? Hoe kom je aan die prijs?

4 Presentatie: hoe presenteren jullie je product in de (digitale) winkel, of waar dan ook?

5 Promotie: hoe bereiken jullie klanten voor jullie product?

6 Personeel: heb je personeel nodig? Waarom wel of niet? Welk soort personeel? Hoeveel? Wat moet die doen? Wat moet die weten?

Naam en acties nummer 1:


Deel 2: MarktonderzoekJullie beginnen een verzonnen marktonderzoek. Je wilt erachter komen wie jullie klanten zijn. En wat ze willen. Denk na over de antwoorden en gebruik je verbeelding. Dit zijn de vragen voor het marktonderzoek:

1 Wat wil ik weten van mijn doelgroep? Bijvoorbeeld: hoe oud zijn de mensen van mijn doelgroep? Waar zitten ze? Hoe bereik ik ze? Wat vinden ze interessant? Wat willen ze niet? Hebben ze geld over voor mijn idee?

2 Wie moet ik benaderen? Bijvoorbeeld: bepaalde instanties? Kamer van Koophandel? Welke sites? Vragenlijst maken en uitzetten? Wie stuur je die toe? Hoeveel personen moet ik benaderen?

3 Hoe benader ik die? Bijvoorbeeld: bellen, schrijven, e-mailen, langsgaan, appje, Facebook, andere media? Wat levert bij wie het snelst het meeste op?

49


164 Welke vragen stel ik? Bijvoorbeeld: hoeveel mensen tussen 40 en 70 jaar kunnen behoefte hebben aan… Wie wonen er in deze regio die een inkomen hebben van €x per jaar?

5 Wat doe ik met de antwoorden? Bijvoorbeeld: moet ik verder zoeken voor andere informatie? Zoeken we nog via een ander adres? Hoe gebruik ik de informatie voor ons bedrijf? Wat betekenen de antwoorden voor ons bedrijf?



Deel 3: BedrijfsformuleHet eerste toverwoord: verzin jouw bedrijfsformule.Een bedrijfsformule is hoe je klanten laat weten wat jullie ze bieden. Welke woorden gebruik je? Wat houdt dat in? Kies een goede bedrijfsformule, want dat is het halve werk. Zo weten jullie klanten wat ze aan jullie hebben. Daarmee heb je al een voorsprong op bedrijven die dat niet zo goed laten zien.

Bedrijfsformule van JumboWat zijn de zeven grootste irritaties van winkelende mensen in een supermarkt?Dat vroeg Jumbo. Daar kwam onder andere uit: lange wachttijden bij de kassa, over-de-datumproducten of hoge prijzen. Jumbo maakte daarna een winkelformule die deze irritaties wegnam. Het assortiment is bijna hetzelfde als van Albert Heijn, maar door de winkelformule laat Jumbo zien dat ze anders is dan andere supermarkten.Consumenten kiezen voor bedrijven die voordelen bieden vergeleken met de concurrentie.

Verzin een bedrijfsformule voor jullie product naar aanleiding van het stukje hierboven: ‘het eerste toverwoord: verzin jouw bedrijfsformule’. Hieronder zie je nog een voorbeeld van een bedrijfsformule.

50


16Schoonheidssalon LentewindLentewind is een kleine schoonheidssalon. Professionaliteit, kwaliteit, persoonlijke aandacht en ontspanning zijn de belangrijkste kenmerken. Wij zitten in de Grote Kerkstraat in Tietjerksteradeel. Naast persoonlijke adviezen en op uw wensen afgestemde behandelingen kunt u bij ons gebruikmaken van een sauna, bubbelbad, zonnebank en fitnessapparatuur. Kijk op onze website of bel voor een afspraak. Wij zien u graag!

Wat moet er in? Geef aan:XX Hoe jullie bedrijf heet.XX Waar jullie te vinden zijn.XX Wat voor uitstraling je wilt (wel/niet duurzaam?).XX Wat je biedt.XX Aan wie je dat biedt.XX Wanneer mensen bij jullie terechtkunnen.XX Wat het kost.XX Contactgegevens.

Schrijf nu jullie bedrijfsformule op. Schrijf erbij wie welk deel heeft bedacht.

Deel 4: Laat klanten kijken en voelenJe kunt iedereen met woorden uitleggen wat je van plan bent. Maar het gaat beter met beelden. Eén afbeelding zegt meer dan een duizend woorden! Daarom maken jullie een moodboard. Een moodboard is een groot stuk karton of plaat waarop je met plaatjes een sfeer laat zien. De vertaling van moodboard is sfeerbord. Je laat een sfeer voelen en zien. Jullie laten de sfeer zien van jullie bedrijf!

Maak een moodboardNodig: zorg voor een stevige plaat. Van heel dik karton, of een stuk hout, mdf bijvoorbeeld, van 2 of 3 mm. Gebruik wat soorten gekleurd papier, tijdschriften en foto’s. Plus scharen, plakband en lijm.

Bedenk een sfeer die past bij je idee en je doelgroep. Hebben jullie je sferen gekozen, zoek dan foto’s die daarbij horen. Leg ze neer op de het stuk karton. Zoek foto’s die de sfeer van jullie product in jullie bedrijf laten zien. Bijvoorbeeld landelijk, modern, flitsend, degelijk, klassiek, sober, kleurrijk, bont, rustig, bruin, roze, spetterend, mistig, of een combinatie daarvan. Foto’s kun je overal vandaan halen: van internet, uit bladen of gebruik zelfgemaakte foto’s. Plak ze nog niet meteen op. Kijk eerst of het allemaal mooi ligt.

51


16Kijk van een afstand naar je moodboard, misschien zie nog iets waar je niet tevreden mee bent. Pas als je helemaal tevreden bent plak je ze op.Je kunt ook online een moodboard maken, bijvoorbeeld met mindmeister.com of Moodstream.gettyimages.com. Een online moodboard maken is natuurlijk wel handig: maar een die je kunt aanraken en kunt voelen is natuurlijk het echte werk.

1 Maak een mooi moodboard. Niet alles wat je in foto’s laat zien is in werkelijkheid ook zo. Het gaat om de sfeer, om ongeveer. Op het moodboard kun je verschillende dingen laten zien. Bijvoorbeeld:XX Hoe je product eruitziet.XX Hoe je het gebruikt en toepast.XX Wie het gebruikt.XX Hoe de sfeer is: neutraal, zakelijk, lieflijk, vrolijk, ernstig, kaal, druk.XX Hoe de omgeving eruitziet.XX Wat de kleuren zijn.XX Hoe de achtergrond eruitziet.XX Welke (digitale) winkel jullie willen.XX Welke service je biedt.XX Welk personeel je hebt.XX Wat het personeel doet.XX Welke prijzen jullie vragen.

2 Presenteer je moodboard aan de klas.XX Per koppel laten jullie je moodboard aan je klasgenoten zien.XX Vertel eerst nog niks. Laat ze raden en vragen stellen over het

moodboard. Geef daarna antwoord.XX Als ze uitgevraagd zijn vertel je er nog bij wat jullie hebben willen

laten zien.XX Stel zelf ook vragen bij de moodboards van anderen. Welke sfeer

hebben ze willen treffen? Klopt wat jullie denken met het idee van de makers?

Deel 5: Frisse neus halenGa samen met je ‘zakencompagnon’ een halfuur naar buiten voor een wandeling. Het idee is dat je buiten door de andere omgeving een leeg hoofd krijgt: zo maak je plaats voor nieuwe ideeën. Regen of wind, sneeuw of storm, het maakt niet uit. Jullie krijgen wel een opdracht mee.Lees voor je naar buiten gaat eerst het artikel hierna. Het is een warming-up voor de vragen die je tijdens de wandeling meekrijgt.

52


16

Winkel van baksteen en glas wél levensvatbaarDoordat er steeds meer online winkels komen, wordt het in de stenen winkels steeds minder druk. Afgelopen december werden er meer pakjes thuisbezorgd dan ooit tevoren; meer dan een miljoen per dag. Er wordt steeds meer met de computer en de smartphone gewin-keld. Daarmee is de stenen winkel nog niet verdwenen. Door nieuwe uitvindingen komt de stenen winkel weer in de aandacht. Zo kun je online kleding bestellen, en daarna passen en weer terugsturen. Of andersom: iets in de winkel bekijken en het daarna op internet kopen.

Bron: Het Financiële Dagblad 14-01-2015

Tijdens de wandelingDe behoeften en wensen van de klant zijn nogal veranderd. Door internetshoppen zijn klanten gewend om altijd overal snel en gemakkelijk te kopen. Zorg er daarom met jullie product voor dat kopen voor de klant altijd makkelijk en snel gaat. Zowel online (via internet) als offline (in winkel of werkplaats).

De behoeften en wensen van de klant zijn nogal veranderd. Door internetshoppen zijn klanten gewend om altijd overal snel en gemakkelijk te kopen. Zorg er daarom met jullie product voor dat kopen voor de klant altijd makkelijk en snel gaat. Zowel online (via internet) als offline (in winkel of werkplaats). Het beste af zijn winkeliers die de voordelen van online winkelen en een fysieke winkel combineren. Het eerste voordeel als klant is dan dat je naar een winkel gaat met echte producten die je kan aanraken, voelen en proeven. Het tweede is dat je service krijgt van echte mensen. Bij de winkel kennen ze

jouw gegevens en je wensen. Zo kunnen ze je precies het goede product voorzetten. Bijvoorbeeld afgestemd op jouw dieet? En wat dacht je van elektronische pas-spiegels, waarmee klanten medewerkers kunnen oproepen? Zo kunnen medewerkers bijpassende artikelen in jouw maat laten zien. Nog blijer word je wanneer je in die winkel ook nog van alles vindt wat je erbij zou kun-nen gebruiken.

Kortom, door het combineren van online winkelen en winkelen-met-de-voeten, kan winkelen voor iedereen belangrijk én plezie-rig worden

53


16XX Bedenk welke elektronische middelen jullie in gaan zetten voor je bedrijf (apps, elektronische klantgegevens, website, social media?). Het hoeft niet per se een winkel te zijn. Een serviesverhuurbedrijf, friteskraam, fietsenmakersbedrijf, elektronische kaartverkoop of dakdekkersbedrijf kan ook. Elke branche is toegestaan.

XX Bedenk hoe jullie het allerslimst je bedrijf combineert met die elektronische gegevens. En bedenk vooral waarom je dat wil combineren.

XX Bij terugkomst vertelt ieder wandelpaar aan de andere wandelparen wat ze hebben bedacht. Laat anderen vragen stellen en eventueel dingen toevoegen!

Deel 6: Relaties onderhoudenRelaties heb je met je familie, je vrienden, je vriend of vriendin. Maar met klanten? Natuurlijk hebben jullie daar ook een relatie mee! Een klant koopt immers bij jou omdat hij je vertrouwt en omdat je een goed product hebt. Wat is een relatie nog meer dan dat?

Een relatie onderhoudenElke relatie moet je onderhouden. Ook een relatie met klanten. Want een relatie is net als een huis. Als je dat niet onderhoudt, zakt het op den duur in elkaar.XX Een relatie onderhouden met je klanten betekent dat je regelmatig

contact met ze hebt. Dat kan een persoonlijk praatje zijn, maar ook telefonisch. Losjes en informeel.

XX Ben je niet bereikbaar voor je relaties? Bel bij een voicemailbericht altijd terug. Ook dat is een relatie onderhouden.

XX Behalve informele zijn er ook formele, officiële contacten. Bijvoorbeeld het aangaan van een contract. Daarin leg je afspraken vast. Natuurlijk is het belangrijk dat je doet wat je afspreekt. Alleen dan zal een goede relatie blijven bestaan.

54


16Een einde maken aan de relatieSoms is een einde maken aan een relatie met je klant vervelend, soms niet.XX Een klant kan de relatie met jullie bedrijf beëindigen. Bijvoorbeeld

wanneer die klant iets wil kopen, wat jij niet hebt. Of wanneer een klant ontevreden is over jullie service.

XX Jullie kunnen de relatie ook beëindigen. Als een klant bijvoorbeeld afspraken telkens niet nakomt. Dan beëindig je het contract. Of je sluit geen nieuw contract meer af.

XX Hoe een relatie ook is verlopen, zorg ervoor dat jullie de relatie altijd netjes beëindigen. Kom gemaakte afspraken na en houd rekening met de opzegtermijn.

1 Maak een lijstje met al je beste relaties

2 Maak een lijstje met kennissen

3 Hoe bereikbaar en beschikbaar ben jij voor jouw relaties?

Deel 7: Juryrapport klanttevredenheid

1 Zoek op internet samen met de alle klasgenoten lijsten met voorbeelden van klantvriendelijkheid. Het moeten voorbeelden zijn waar jullie het over eens zijn: dit is klantvriendelijk. Kies met de hele klas vijf voorbeelden uit die jullie het beste vinden. Geef die voorbeelden aan de juryleden. Kijk, dít is klantvriendelijkheid.

2 Kies met de hele klas een jury van drie mensen. Vraag wie zich kandidaat stelt. Er moeten minstens vijf kandidaten zijn. Stem door eerst de namen van de kandidaten op het bord te schrijven en streepjes achter iemands naam te zetten. Kijk wie zo de meeste stemmen krijgt. De drie kandidaten met de meeste stemmen wordt de jury.

3 Kies mensen met verschillende kwaliteiten (creatief, ondernemend, muzikaal, sportief enzovoort). Vertel de jury dat ze de klantvriendelijkheid van alle bedrijven uit de klas moeten beoordelen.

4 Zet de jury achter een tafel. Bedenk een leuke prijs voor het meest klantvriendelijke bedrijf. De jury mag zelf weten of ze met cijfers of woorden beoordeelt.

55


165 Je bent nog steeds met hetzelfde maatje als bij de vorige vijf opdrachten. Ieder tweetal krijgt een lijst met drie voorbeelden van een probleem. De lijst is voor iedereen hetzelfde. Het gaat erom hoe jullie als bedrijf op een probleem reageren. Houd in gedachten wat voor bedrijf jullie zijn en wat je product is. Schrijf je reactie achter het probleem. Als je aan de beurt bent vertel je wat jullie hebben opgeschreven.

Voorbeelden van een probleem:XX De klant wil iets hebben wat jij niet kan bieden. Wat doen jullie?XX De klant brengt iets terug wat beschadigd is. Wat doen jullie?XX De klant betaalt niet op tijd. Wat doen jullie?

Ieder tweetal vertelt zijn antwoord aan de jury. De jury beoordeelt jullie eerst schriftelijk en ieder voor zichzelf. Ze zeggen nog niks. Ook niet tegen elkaar. Nadat iedereen zijn antwoorden heeft verteld, houdt de jury vijf minuten beraad. Daarbij zoeken ze een winnend paar. Dan maken ze de uitslag bekend. Er kan maar één paar winnen. Ze vertellen er precies bij waarom ze het winnende bedrijf het meest klantvriendelijk vonden.

56


17 Opdracht 17

Geld graag!


Binnen school

Laptop/pc met PowerPoint

2 uur

Je bent met zijn tweeën. Je hebt samen een bedrijf. Zoek een zakenpartner uit de klas. Elk koppel krijgt dezelfde opdracht. Wat niet in één les afkomt, doe je in les twee of drie. Pak een laptop of pen en papier.

1 Zet met je zakenpartner op een rij wat jullie nodig hebben om een bedrijf te beginnen. Denk aan bedrijfsruimte, computers, vervoer, spullen, reclame, voorraad, vergunningen, belastingen en een beetje geld om mee te beginnen.

2 Wat is voor jullie soort bedrijf per se nodig en wat niet? Sla maar een slag naar de dingen waarvan je niet precies weet hoeveel ze kosten, bijvoorbeeld over belastingen. Dat zoeken we later nog een keer uit. Tel het bedrag op.

3 Bedenk hoe je geld gaat verdienen in een jaar tijd. Denk aan:XX Hoeveel geld vraag je voor jullie product?XX Hoeveel klanten verwacht je?XX Hoeveel geld kun je per week verdienen ( je omzet)?

4 Bedenk wie jullie kunnen benaderen om jullie financieel te ondersteunen. Je hoeft niet in werkelijkheid mensen te bellen of te mailen, maar denk erover na. Wie van je familie, vrienden of kennissen zou je kunnen bedenken om ze geld te vragen? Ken je rijke particulieren die je zou benaderen? Zou je een hypotheek nemen, of leasen? Zou je banken benaderen? Of denk je aan bedrijven, fondsen of aandelenopkopers? Welke? Zet op een rijtje hoe jullie het aanpakken en vooral waarom je het zo doet.

5 Vertel erover in de klas. Presenteer je kosten en de manier van financieren in een powerpointpresentatie. Vertel waarom je voor die manier van financieren koos. Zeg ook wanneer je ergens over twijfelt.

!

57


176 Terwijl één bedrijfskoppel vertelt over punt 1, 2 en 3 krijgt de rest van de bedrijvenkoppels de opdracht zoveel mogelijk vragen te stelen aan het eerste bedrijfskoppel! Bijvoorbeeld:XX Waarom deze manier van financiering?XX Waarom niet die andere manier van financiering?XX Heb je ook gedacht aan… enzovoort.XX Hebben jullie genoeg inkomsten om die lening terug te betalen?

7 Na de spreektijd (30 minuten) van het eerste bedrijfskoppel krijgen de andere bedrijfskoppels een kwartier de tijd om te overleggen en te schrijven. Terwijl ze luisterden naar het eerste bedrijfskoppel schreven ze op of onthielden ze wat hen opviel. Ze schrijven de volgende punten op:XX Welke gevolgen heeft wat jullie hoorden van het eerste koppel voor

jullie eigen bedrijf?XX Noem vijf gevolgen voor jullie bedrijf! Zet het belangrijkste

bovenaan.

a Wat zijn je twijfels bij hoe jullie het zouden doen?b Wat zijn de risico’s?c Wat zijn oplossingen voor de problemen van het eerste koppel?d Wie zouden jullie nog benaderen voor de financiering van het eer-

ste koppel?e Wie zouden jullie voor jezelf benaderen?

8 Een volgend koppel vertelt wat ze hebben opgeschreven. Zij herhalen punt 5. Andere koppels reageren zoals bij punt 6 en 7.

58


18 Opdracht 18

Rechtsvorm: alleen of met anderen?

In drietallen, klassikaal


Telefoon

2 uur

Verdeel de klas in groepjes van drie. Interview met zijn drieën ieder een andere ondernemer. Het mogen allerlei soorten ondernemers zijn: mensen met een klein bedrijf, een directeur van een groot bedrijf, een freelancer of een zzp’er. Of mensen uit je familie, vrienden van vrienden of vrienden van familie. Kennissen of iemand die je nog niet kende mag ook. Maakt niet uit.

1 Neem het gesprek op en stel elke ondernemer de volgende vragen:a Voor welke rechtsvorm hebt u gekozen met uw bedrijf?b Hebt u een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid of met rechts-

persoonlijkheid? (Bij een bedrijf zonder rechtspersoonlijkheid is men met eigen geld aansprakelijk voor schulden, bij een bedrijf met rechtspersoonlijkheid is de organisatie aansprakelijk voor schulden).

c Waarom hebt u voor deze vorm gekozen?d Wat betekent die rechtsvorm voor u, bijvoorbeeld voor de belas-

ting?e Wat betekent het voor uw aansprakelijkheid? Is dat een probleem

of niet?f Welke voordelen heeft deze rechtsvorm voor u?g Zou u het de volgende keer weer zo doen?h Wat raadt u anderen aan als ze naar een rechtsvorm zoeken?

2 Ieder van jullie neemt dus één geïnterviewde voor zijn rekening. Elke interviewer schrijft zijn vragen voor zijn eigen ondernemer uit.

!

59


183 Stel jezelf naar aanleiding van de antwoorden de volgende vragen:a Rechtsvorm? Begreep je wat die rechtsvorm van je geïnterviewde

betekent?b Waarom deze rechtsvorm: begreep je waarom de ondernemer hier-

voor had gekozen?c Belasting: kun je volgen wat voor belasting deze ondernemer moet

betalen?d Snap je iets van de aansprakelijkheid bij deze rechtsvorm?e Zie jij ook de voordelen van deze rechtsvorm voor deze onderne-

mer?f Vind je het verstandig wat de ondernemer zegt? Waarom wel,

waarom niet?g Welke rechtsvorm zou jij zelf hebben gekozen als je deze onderne-

mer zou zijn?h Vind je het een goed advies van die ondernemer? Wat zou jij daar

nog aan toe kunnen voegen?

4 Je komt bij elkaar met een ander groepje van drie. Het ene groepje stelt nu de vragen, het andere geeft antwoord in een rollenspel. Eerst vertel je de ander wat je hebt gehoord. Dan verdeel je de rol: wie speelt ondernemer nummer 1? Wie nummer 2? Wie nummer 3? Ondernemer 1 leest wat die ondernemer als antwoord gaf op de vragen. Hetzelfde doe je bij ondernemer 2 en 3. De interviewers blijven hetzelfde. Je oefent het interview een paar keer. Eerst houd je er het papiertje bij. Later hoeft dat misschien steeds minder.

5 Speel voor de klas drie keer een interview met een ondernemer. De andere groepen doen dat ook. De docent bepaalt hoeveel rollenspellen er gespeeld worden.

6 Iemand in de klas houdt bij op een scorebord: maak de lijst zo lang als er geïnterviewde ondernemers zijn.

60


18 Ondernemer Rechtsvorm Aansprakelijkheid Met/zonder rechts-persoonlijkheid

Belasting Plussen en minnen (+ / –)

1 Naam:

2 Naam:

3 Naam:

4 Naam:

enzovoort

61


19Opdracht 19

Elfje maken


Binnen school

−

1 uur

Niemand betaalt graag belasting. Toch moet het. Anders kan de regering geen nieuwe wegen aanleggen en het onderwijs bekostigen.Jullie gaan nu een gedichtje schrijven. Soms gaat een gedicht over iets heel romantisch. Dit keer gaat het over iets vervelends als belasting betalen. Daarom gaan we nu een gedichtje maken over de btw. We doen dat in de vorm van een ‘elfje’. Dat ziet er zo uit:XX Een elfje is een gedichtje van elf woorden.XX Je moet de woorden letterlijk tellen. Ze zijn verdeeld over 5 regels.

bloedzwart

mijn hart

in de kast

ik haal het eruit

kopen?

De vorm is: eerst 1 woord, dan 2 woorden; dan 3 woorden; dan 4 woorden en dan weer 1 woord. Bijkomende regels voor een ‘elfje’ zijn:zin 1 (in het voorbeeld) een niet-bestaande kleur (dit kan van alles zijn)zin 2 twee woordenzin 3 plaatsomschrijvingzin 4 er moet een werkwoord in staanzin 5 krachtige samenvatting

!

62


19 XX Het aantal lettergrepen is onbelangrijkXX Soms is er een verband tussen het eerste en het laatste woordXX Het laatste vers (= dus één woord) is de ‘bom’, waarmee je als het ware

zegt: ‘juist!’XX Elke regel staat op zichzelf. Apart. Je mag één of meer zinnen niet in

stukjes hakken.

Het elfje moet gaan over belasting betalen. Je mag het woord belasting gebruiken. Ook btw is goed.Succes! Dit zou een mooi laatste woord kunnen zijn… Probeer zoveel mogelijk humor in je elfje te leggen.

keigeel

btw moét

naar Den Haag

Zucht, en geef af

Bye!

63


20Opdracht 20

Rap!

Individueel, in twee-, drie-

of viertallen, klassikaal

Binnen school

Namenlijst klasgenoten,

opnameapparatuur

1 uur

Een rap gebruik je om ritmisch een verhaal te vertellen. Iets akeligs, of iets wat je dwarszit. Of iets wat je prachtig vindt. Een rap is makkelijk te koppelen aan een onderwerp. In ons geval: het onderwerp bedrijfsnaam.

1 Eerst bedenkt ieder voor zich een rap. Dan wordt er een lijst gemaakt van jullie raps.

2 Vervolgens bedenkt iedereen voor zich een bedrijfsnaam en wat dat bedrijf doet. Zet alle namen van klasgenoten onder elkaar. Vul ieder een bedrijfsnaam in en welk soort bedrijf het is. Beslis democratisch welke naam gekozen wordt.

3 Wie uit jullie klas heeft raptalent? Kies een rap met bijbehorend persoon uit waarvan jullie denken dat die dit kan.

4 Vraag de rapper een rap te maken op de naam die jullie hebben uitgekozen. Vertel hem of haar ook wat het bedrijf doet. Beslis zelf of de rapper de rap thuis mag bedenken of in de klas.

5 De rapper rapt over jullie bedrijfsnaam en wat het bedrijf doet. Jullie moedigen hem aan door te joelen, te juichen en te klappen.

6 Met de rap kom je in gedachten met zijn allen aan bij de balie van de Kamer van Koophandel. Iemand rapt de rap, terwijl jullie aanmoedigen en klappen. Wat zullen ze daar opkijken!

7 Maak een video van de rap. Is het een idee om de video op website van jullie school te zetten? Of op te sturen naar de Kamer van Koophandel?

!

64


21 Opdracht 21

Elevatorpitch



Telefoon

2 uur

Bereid je elevatorpitch goed voor:

1 Thuis schrijf je een paar dingen kort op Bijvoorbeeld waarom je hier op school zit en wat je toekomstplannen zijn. Lees na wat je na de eerste keer had opgeschreven. Gebruik de punten die je toen opschreef om jezelf te verbeteren of aan te vullen.

2 Neem de stopwatch van je telefoon. Oefen je verhaal thuis hardop voor de spiegel.

3 Kijk naar jezelf: hoe kom je over? Let op ehhhh’s. Probeer die weg te laten.

4 Op school: de docent bepaalt wie de opnames doet.

5 Neem pen en papier voor je. Luister naar de elevatorpitch van degene voor de klas. Schrijf op wat je van de anderen vindt. Zet achter een smiley van Niek bijvoorbeeld: je staat er stevig bij. Of: Te snel. Niet goed te volgen.

6 Als iedereen geweest is geven jullie elkaar de briefjes met de smileys. Beslis zelf of je er wel of niet je naam op zet.

7 Bekijk de video’s. Bij wie is het verschil het duidelijkst? Wat deed diegene nu wat die eerst niet deed?

8 Ga na bij jezelf: hoe ging het? Wat kun je nog meer verbeteren aan jezelf?

!

65



Retail

L

L

L

L

C

C

R

R

R

R

R

O

O

O

R O

4 44

4

4

4

4 4

EE E

22

2

2

3 33

3

3

3

3

Keuzedeel Ondernemend gedrag

Keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap

Keuzedeel Ondernemerschap mbo

Ondernemerschap Logistiek Commercie

www.sarphati-dehandelsroute.nl

Ondernemer retail

Manager retail (Junior)-accountmanager

Logistiek supervisor

Vakman-ondernemer

Verkoopspecialist

Eerste verkoperCommercieel medewerker

Logistiek teamleider

Verkoper Logistiek medewerker

Entreeopleiding Assistent verkoop/retail

Entreeopleiding Assistent logistiek

4

3 Keuzedeel Leidinggeven

4

Keuzedeel Praktijkopleider

4

Keuzedeel Internationaal I

De Handelsroute Keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap ... · 7 De derde van het groepje vertelt...

Documents

Transcript of De Handelsroute Keuzedeel Oriëntatie op ondernemerschap ... · 7 De derde van het groepje vertelt...