Dalton Handboek - Daltonschool de Kleine Kapitein · Niet alleen het traditionele “huiswerk...

Tosaristraat 30A • 1019 RT Amsterdam • (020) 419 89 83 • [email protected] • www.dekleinekapitein.nl

Mei 2014

Dalton Handboek

Inleiding

Dit handboek, eerste versie voorjaar 2014, is geschreven voor en door het team van

Daltonschool de Kleine Kapitein.

In mei 2014 heeft de MR het boek, ter informatie en instemming, gelezen en besproken.

Eind mei is het gepubliceerd op onze website, www.dekleinekapitein.nl

Laura van der Hammen,

directeur de Kleine Kapitein

Openbare basisschool voor Daltononderwijs


Inhoud Dalton Handboek

Inleiding

1) Dalton op de Kleine Kapitein 3

2) Waarom Dalton? Onze visie 4

3) De doorgaande lijn in kernwaarden 5

4) Dalton in ons bewegingsonderwijs 15

5) Dalton-ontwikkelplan, 2014-2019 18

6) Dalton-scholing 19

7) Bijlagen: 20

• Weektaak groep 1/2

• Weektaak groep 3


• Weektaak groep 5 t/m 8

• Voorbeeld handelingswijzer

• Format actie-plan

• Kijkwijzer Dalton-klassenbezoeken

• Evalueren, kaart voor in de klas

• Voorbeeld kinderenquête, overblijf


3

1. Dalton op de Kleine Kapitein

De Kleine Kapitein is vanaf de oprichting in 2004 een originele en Amsterdamse Daltonschool

waar leerkrachten, ouders en bestuurders bewust hebben gekozen voor een vorm, een idee, een

visie en een gedachtegoed.

Hoe geeft de Kleine Kapitein in praktijk invulling aan het Daltononderwijs?

In dit Dalton handboek staat het antwoord op deze vraag. Op overige, organisatorische, huis-

houdelijke en praktische zaken geven wij duidelijkheid in onze schoolgids.

Als team zijn wij trots op de inhoud die wij geven aan ons onderwijs. We zien er met elkaar op

toe, dat gestelde doelen, gemaakte afspraken en structuren vastgehouden en verder ontwikkeld

worden.

Een omgeving waarbinnen kinderen zich veilig en gewaardeerd voelen is een vereiste voor een

goede ontwikkeling. Daarnaast is het hanteren van herkenbare structuren belangrijk, omdat het

kinderen zicht geeft op de verwachtingen die we van elkaar hebben.

Wij kunnen alles keurig beschrijven, maar waar het werkelijk om gaat is hoe wij in de dagelijkse

omgang met de kinderen werken. Onderwijs is en blijft in ontwikkeling en dat geldt ook voor de

beschrijving van het proces in dit document.

Inzichten en visies op werkwijze kunnen veranderen en dat betekent dat dit boek regelmatig

aangepast zal moeten worden.

Het met elkaar bezig zijn met de ontwikkeling van het onderwijs maakt dat het werken met kin-

deren leuk en interessant blijft.

Wij willen ons enthousiasme delen met iedereen die onze school bezoekt. We hopen dat dit boek

interessant is voor iedereen die ermee mag werken.

Rollen waarop onze school voorbereidt:

Het kind in het vervolgonderwijs

Niet alleen het traditionele “huiswerk maken” vraagt van de kinderen dat ze bepaalde vaardig-

heden beheersen. De ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs doen een steeds groter beroep

op de zelfstandigheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van de kinderen. Zij zullen ook steeds

vaker projecten en studieopdrachten krijgen waarbij je niet individueel, maar samen met mede-

scholieren zaken moet uitwerken.

De volwassene als beroepsbeoefenaar

In de meeste beroepen in onze moderne, westerse kennismaatschappij worden initiatief, ver-

antwoordelijkheidsgevoel en creativiteit verwacht. Vaak zal er moeten worden overlegd met

collega’s, met opdrachtgevers en met diverse instanties.

Zowel zelfstandigheid als het goed kunnen samenwerken zijn daarbij essentieel.

De volwassene als medeburger

De maatschappij is gebaat bij mensen die zich actief inzetten voor de samenleving.


4

2. Waarom Dalton? Onze visie

Wij kiezen op de Kleine Kapitein voor Dalton, omdat wij het belangrijk vinden, dat onze leerlingen

een open en bewuste houding ontwikkelen en verantwoordelijk worden gemaakt voor hun eigen

leerproces, zodat zij bewuste keuzes kunnen maken.

Kinderen respecteren elkaar, hebben belangstelling voor elkaar, leren van en met elkaar. Zo

ontstaat er een pedagogisch klimaat waarin kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Er is sprake van keuzevrijheid voor kinderen bij het bepalen van wat doe ik wanneer, maar het

moet wel af. Daardoor krijgen kinderen ruimte en inzicht in hun eigen ontwikkeling. Differenti-

atie is uitgangspunt. Daarnaast worden de talenten van kinderen gezien, gewaardeerd en zicht-

baar gemaakt.

Daltonscholen, dus ook onze school, onderscheiden zich door een eigen visie op kinderen:

• Daltonscholen gaan er vanuit, dat elk mens in staat is verantwoordelijkheid te dragen.

Deze benadering leidt tot een democratische grondhouding.

• De leraren proberen een veilig, ondersteunend klimaat te bieden om het kind de kans te geven

zo zelfstandig mogelijk met zijn omgeving om te gaan.

• Daltonscholen gaan er vanuit dat elk kind zijn omgeving zo goed mogelijk probeert te

begrijpen en er zo positief mogelijk mee omgaat.

• Door elk kind te benaderen als open, communicatief en redelijk, wordt persoonlijke groei

geboden.

• Leraren hebben vertrouwen in de positieve bedoelingen van het kind.

• In het spanningsveld van individuele belangen en belangen van de groep leert het kind zijn

positie te bepalen.


5

3. De doorgaande lijn in kernwaarden

Verantwoordelijkheid en vertrouwen

• De leerling neemt verantwoordelijkheid voor de verwerking van zijn taak.

• De leerling legt waar nodig verantwoording af aan zijn leraren, zijn medeleerlingen

en zijn ouders over de verwerking van zijn taak.

• De leerling is actief betrokken bij zijn eigen (leer)werk.

• De leerling draagt zorg voor zijn leeromgeving.

Onderbouw Middenbouw Bovenbouw

Huishoudelijke taken

Alle kinderen hebben een huishoudelijke taak waarmee we hen verantwoordelijkheid voor de

(leer-)omgeving aanleren. Deze taken hangen in de klas en zijn inzichtelijk voor iedereen.

Iedere dag wordt afgesloten met de uitvoering van deze taakjes en een reflectie op de dag of een

onderdeel daarvan.

Kind van de dag/week

In de groepen 1 tot en met 4 is een kind van de dag. Deze leerling helpt met allerlei taken en

heeft bepaalde privileges (naast de juf in de kring, de tassen uitdelen, het dagritme bijhouden).

In de groepen 5 tot en met 8 is er een kind (zonnetje) van de week. Deze leerling helpt met

allerlei taken en krijgt van klasgenoten feedback op gedrag en omgang.

Rapportage

In de rapporten, die we 2 keer per jaar uitreiken, hebben we een aantal Dalton-competenties

omschreven welke gescoord kunnen worden middels een 3-punts of 5-punts schaal.

In de kleutergroepen maken we gebruik van een observatielijst welke wij hebben ontworpen

naar aanleiding van onze VVE-methode KoTotaal en Dalton vaardigheden. Hierbij volgen we het

kind op basis van het aantal maanden genoten onderwijs. Gedurende de kleuterperiode wordt

hier door de leerkracht 4 keer een verslag over geschreven.

Wij beoordelen:

Groepen 1/2: is zelfredzaam, functioneren met een maatje, voert de maatjestaak uit, kan taken

op de weektaak plannen, is taakgericht bezig en laat zich niet afleiden, omgaan met uitgestelde

aandacht (regels in de klas).

Groepen 3 t/m 8: gebruik weektaak, gebruik Daltonblokje, functioneren met een maatje,

samenwerken, taakgerichtheid, omgaan met uitgestelde aandacht.


6


Zelfstandigheid

• De leerling neemt zelf initiatieven om zijn leerdoelen te bereiken.

• De leerling vraagt hulp van anderen en helpt anderen als zij hem/haar

om hulp vragen.

• De leerling bepaalt mede hoe ( werkvorm, tempo, plaats, tijd) hij/zij werkt aan de

gestelde doelen.

• De leerling kan omgaan met uitgestelde aandacht.

• De leerling krijgt de gelegenheid het gemaakte werk zelfstandig na te kijken.


Handelingswijzers

In alle lokalen en gezamenlijke ruimten hangen verschillende handelingswijzers. In de kleuter-

groepen veelal gebruikmakend van foto’s, in de andere groepen van picto’s en tekst. Wij maken

voor bepaalde routines handelingswijzers om kinderen zo een visuele en tekstuele ondersteu-

ning te geven bij dagelijkse routines en processen. Hierbij hebben ze dan geen leerkracht of

klasgenoot nodig. Daarnaast geeft het een doorgaande lijn weer in afspraken, structuren en

routines. De handelingswijzers hangen op een logische, toepasselijke plek en worden door leer-

krachten gemaakt en gedeeld.


7

Uitgestelde aandacht

In alle klassen is een stoplicht voor de leerkracht aanwezig,

echter in verschillende verschijningen zoals het digibord, een

cirkel op het taakbord of een symbool aan de wand.

De betekenis is overal hetzelfde:

Groen betekent dat de leerkracht beschikbaar is. Rood betekent dat de leerkracht niet beschik-

baar is en de kinderen vragen moeten stellen aan andere kinderen en/of hun maatje.

In de kleutergroepen heeft de leerkracht een knijper aan haar kleding waarop een rode of

groene cirkel is bevestigd. Hiermee loopt zij rond tijdens de takentijd en geeft hiermee aan of zij

benaderd kan worden door kinderen.

Kinderen in groep 3 krijgen een Daltonblokje door school uitgereikt. Dit blokje staat tijdens

takentijd altijd op tafel.

Rood: ‘Ik wil niet gestoord worden.’

Groen: ‘Kinderen mogen vragen aan mij stellen.’

Vraagteken: ‘Ik heb een vraag aan de leerkracht.’

Tijdens de blokjesronde stopt de leerkracht bij kinderen die het blokje op een vraagteken hebben

staan. Kinderen leren hun vraag te “parkeren” en verder te gaan met werk wat ze wel weten/

snappen.

In alle klassen is een timetimer aanwezig. Deze wordt tijdens takentijd altijd

aangezet waardoor de kinderen de tijd visueel zien verstrijken en hiermee

rekening kunnen houden in de planning van hun werk.

Stilte- en samenwerktafels

Iedere klas heeft een samenwerktafel en een stiltetafel, mits de inrichting dit

mogelijk maakt. Deze kunnen in de klas of op de gang staan en worden dus-

danig gelabeld.

Aan deze tafel kunnen maatjestaken worden uitgevoerd of overige opdrachten waarbij samen-

werken gewenst en/of toegestaan is.


8

Nakijken

In de groepen 3 tot en met 8 krijgen kinderen de verantwoordelijkheid zelfstandig werk (deels)

zelf na te kijken.

Rekenen is hiervoor zeer geschikt en wordt in groep 3 als eerste aangeboden. Voor een aantal

andere vakken worden antwoordmodellen gemaakt.

De groepen 3 tot en met 8 hebben een nakijktafel. Deze is gelabeld en voorzien van een hande-

lingswijzer.


Samenwerking

• De leerling benut de gegeven tijd en gelegenheid om te oefenen en zich te

bekwamen in samenwerkingsvaardigheden.

• De leerling werkt op respectvolle wijze samen met leraar en medeleerlingen.


Maatjes

In de kleutergroepen en groep 3 worden de maatjes aangeduid met foto’s, vanaf groep 4 is dit

met naamkaartjes.

Maatjes wisselen in alle groepen om de 2 weken. Dit gebeurt leerkracht gestuurd en groepsdoor-

broken (indien een combinatiegroep). 1 á 2 keer per jaar mogen de kinderen zelf een maatje

kiezen.

Op de weektaak staat altijd minstens 1 maatjestaak. Hierbij is het belangrijk dat dit een opdracht

is waarbij de kinderen elkaar nodig hebben en van elkaar afhankelijk zijn. Bij het plannen van de

weektaak is er overleg tussen de maatjes noodzakelijk.

Samenwerken

Op de gang en in de klas staan zowel stiltetafels als samenwerktafels. Tijdens takentijd kunnen

de kinderen ervoor kiezen hier te gaan zitten en samen te werken. Dit kan op de gang echter

alleen als de kinderen een gangpas hebben en er op dat moment geen instructie wordt gegeven.


9

Een gangpas geeft kinderen de mogelijkheid op de gang te werken. Deze

pas is een blijk van vertrouwen van de leerkracht en kan indien nodig ook

worden ingetrokken.

Coöperatieve werkvormen

Iedere bouw heeft twee coöperatieve werkvormen afgesproken die ze jaarlijks aan de kinderen

aanleren. Op deze manier ontwikkelen de kinderen een scala aan werkvormen waarbij we het

samenwerkend leren stimuleren.

Onderbouw: zoek-iemand-die, duo’s

Midden-/bovenbouw: denken-delen-uitwisselen, placemat, binnen/buiten-kring

Taakspel

Met ingang van schooljaar 2013-2014 spelen wij in de groepen 3 t/m 8

Taakspel, de leerkrachten worden hiervoor opgeleid en begeleid. Taakspel

is een methode die tijdens takentijd gespeeld kan worden ter bevordering

van de taakgerichte werksfeer en de gemeenschappelijke verantwoorde-

lijkheid.

Kinderen zitten in tafelgroepjes, deze groepjes hebben een (door de

kinderen bedachte) naam. Ieder groepje heeft een poster aan de muur

waarop de beloningen gespaard kunnen worden. Als de gehele groep een

beloning verdient dan besluit de groep welke dat is. Dit kunnen week- of

maandbeloningen zijn.

Leerkrachten geven positieve en mondelinge feedback tijdens de blokjesronde, negatieve

feedback wordt slechts gemarkeerd door het wegpakken van een kaartje van het tafelgroepje.

Tutoren

Kinderen van groep 6 krijgen de gelegenheid tutor te zijn van een groep 3 leerling. Eenmaal per

week is er een half uur tutorlezen, waarbij de groep 3 leerling hardop leest en hierbij gecoacht

wordt door de leerling uit groep 6. Er wordt gebruik gemaakt van een handelingswijzer en er

wordt wekelijks geëvalueerd.


Reflectie, werken met de weektaak

• De leerling maakt een planning voor zijn taakwerk.

• De leerling stuurt zijn planning bij door de voortgang te overzien.

• De leerling beziet het behaalde eindresultaat kritisch en neemt leerpunten mee

naar een volgende planning van zijn taak.

• De leerling reflecteert op zijn eigen gedrag en dat van zijn medeleerlingen.


10


De weektaak

De kinderen leren al in groep 1 dat zij verantwoordelijk zijn voor hun taken, de planning,

registratie en evaluatie hiervan. Er wordt gedurende de week regelmatig gekeken naar de voort-

gang, door zowel de leerkracht als bijvoorbeeld de ouders. Op basis hiervan worden voornemens

geformuleerd door zowel de leerkracht als de kinderen.

Het werken met een weektaak heeft diverse doelen;

• Kinderen leren hun werk te plannen.

• Kinderen leren geplande activiteiten uit te voeren.

• Kinderen leren zelfverantwoordelijk te zijn.

• Kinderen leren het geplande werk te reflecteren.

De Daltonweek start op maandag in de kleutergroepen. Op deze dag legt de leerkracht de

verschillende opdrachten uit en plannen de kinderen hun weektaak in. Kleuters leren dat de

schoolweek op maandag begint. Op het bord hangen de symbolen met daaronder een afbeelding

van de taak. Taken worden aangeduid met symbolen. De kinddoelen worden vermeld bij de taken

en besproken met de kinderen.

De activiteiten zijn divers en gericht op verschillende ontwikkelingsgebieden. Te denken valt aan

werken met ontwikkelingsmateriaal, knutselen, naar een verhaal luisteren in de luisterhoek,

werken met je maatje, enzovoort.

De kinderen mogen zelf kiezen wanneer ze welke activiteit uitvoeren. Als ze op maandag de

knutselactiviteit willen uitvoeren, bevestigen ze het kaartje met de knutselactiviteit bij de

maandag.

Alle dagen hebben een bepaalde kleur, zodat de dagen voor de kinderen herkenbaar zijn.

Deze kleuren worden door de hele school gebruikt. Als alle kaartjes bevestigd zijn, kunnen de

kinderen gaan werken. De leerkracht vraagt bij aanvang van takentijd wat de kinderen op de

weektaak hebben staan. Zodra de kinderen weten wat ze gepland hebben, gaan ze de activiteit

uitvoeren. De activiteiten zijn vrijwel altijd zo samengesteld dat de kinderen de activiteiten zelf-

standig of met hun ‘maatje’ uit kunnen voeren. Zodra de kinderen de activiteit uitgevoerd heb-

ben, draaien ze het kaartje waarop de activiteit staat afgebeeld, om. Het symbool wordt dan

afgebeeld met een kruis erdoor, zodat de kinderen weten dat ze de activiteit uitgevoerd hebben.


11

Op de lange dagen (maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag) zijn er twee momenten, takentijd

genoemd, waarop met de weektaak wordt gewerkt. Op de korte dag (woensdag) wordt er

1 moment met de weektaak gewerkt.

Alle materialen liggen klaar, de kinderen kunnen de spullen voor de verschillende taken zelf pak-

ken en weer opruimen. Als de taak klaar is, de leerkracht heeft het gezien, dan registreren de

kinderen zelf door het symbool op de weektaak om te draaien en de weektaak op te ruimen.

In de midden-/bovenbouw gebeurt de uitleg van de lesstof deels per groep, deels individueel. Dit

betekent dat er gedurende de dag verschillende vormen van instructie aan bod komen, aan de

gehele groep of aan een kleinere groep aan de instructietafel. De verwerking van de stof vindt

plaats met behulp van een weektaak, waarop steeds per dag of per week staat aangegeven wat

er moet worden gedaan. Een weektaak bevat lesstof die de kinderen moeten maken, naar aan-

leiding van instructie. Daarnaast staat er op de weektaak keuzewerk, dat een aanvulling op de

gewone lesstof is.

Het werken met taken geeft de leerkracht de mogelijkheid om opdrachten aan het niveau van de

kinderen aan te passen (differentiatie) en eventueel een kind of kleine groepjes kinderen extra

te begeleiden. Wanneer de leerkracht hiermee bezig is, is zij dus niet beschikbaar voor de rest

van de groep (uitgestelde aandacht). Het is mogelijk dat kinderen op hun eigen niveau werken,

zelfs wanneer dit jaargroepen overstijgt. De kinderen mogen binnen bepaalde marges (vrijheid

in gebondenheid) zelf de volgorde van verwerking kiezen en hun eigen tempo volgen. Deze ma-

nier van werken bevordert de zelfstandigheid van de leerlingen, terwijl voordelen van de groeps-

instructie ook blijven bestaan.

Op de weektaak staan verschillende vakken (o.a. taal, lezen, rekenen, schrijven). Het betreffen

instructies en verwerkingsopdrachten. Met behulp van kolommen kunnen de kinderen taken

plannen en afkleuren. De instructies staan vast en worden door de leerkracht bepaald en ge-

pland. De instructies worden zowel klassikaal als in kleine groepen gegeven.

We proberen de lesstof zo goed mogelijk op niveau aan te bieden. Hierdoor zijn weektaken ver-

schillend.

De instructiemomenten staan met een i vermeld op de weektaak en ze staan eveneens met tijden

aangegeven bij het dagritme. De kinderen weten dan precies hoe laat een bepaalde instructie

aan bod komt. Momenteel hebben de instructies voor vrijwel alle leerlingen een verplichtend

karakter.

In groep 4 en 5 krijgen de kinderen een weektaak, maar worden de taken per dag aangegeven

en gepland. Op deze manier leren de kinderen hoeveel taken ze op een dag ongeveer kunnen

maken. Gedurende het jaar wordt gekeken of kinderen er aan toe zijn om per week te gaan plan-

nen. Dit gebeurt in overleg met de kinderen en soms ook met de ouders.

De kinderen plannen een dagtaak iedere dag opnieuw. Ze geven met cijfers de volgorde van

taken aan. Hierbij houden ze rekening met de instructies. Verwerkingsopdrachten kun je bijvoor-

beeld pas na de instructie plannen. Wanneer een taak gedaan is kleuren de kinderen de kolom

“af” in. Zodra kinderen eraan toe zijn, worden de taken per vak aangegeven en gaan ze per week

plannen.


12

Behalve alle vakken zijn vaste onderdelen op de dagtaak:

- Hoe ging het deze week? Aan het einde van iedere week evalueren de kinderen samen met de leerkracht de week.

Ze kleuren dan het gezichtje wat zij bij die week vinden passen, dit doet de leerkracht ook.

Mondeling wordt er besproken waarop je kunt evalueren: vond je het moeilijk of makkelijk, heb

je het werk af of niet, heb je een leuke/goede dag gehad of niet. Naast deze vraag wordt er op

allerlei verschillende deelgebieden geëvalueerd en gereflecteerd, bijvoorbeeld op samenwerken

of werkverzorging.

- Keuzewerk

Keuzewerk is een vast onderdeel op de weektaak. Het bestaat uit vijf verschillende mogelijk-

heden, waaruit de kinderen er elke week 2 kiezen.

De keuzetaken worden als gelijkwaardig beschouwd ten opzichte van de vaste taken, en mogen

dus net als de andere vakken gedurende de dag ingepland worden. Het is niet de bedoeling dat

kinderen dit pas doen als al hun andere werk klaar is: de taken zijn gelijkwaardig. Het aanbod

wordt veelal bepaald door de leerkracht. Inbreng en betrokkenheid van de kinderen bij het aan-

bod is een aandachtspunt en wordt komend schooljaar besproken en uitgewerkt.

Kinderen hebben onderling verschillende dag-/weektaken, er wordt gedifferentieerd in

tempo en niveau. Indien een kind extra hulp, verdieping of uitdaging nodig heeft op een bepaald

gebied, kan dit worden opgenomen op de weektaak, in de kleutergroepen wordt dit aangegeven

met een ster.

In de kleutergroepen hangt er aan het einde van de dag een dagritmekaart met daarop een groot

vraagteken. Dan gaan de kinderen, samen met de leerkracht, de dag en eventuele werkzaam-

heden evalueren.

In de midden-/bovenbouw staat evalueren

ook op het dagritme vermeld. In de lokalen

hangen kaarten waarop verschillende

soorten evaluatie-vragen staan die de leer-

krachten en de kinderen gebruiken om te

evalueren en de dag te bespreken.


Effectiviteit en doelmatigheid

• De leerling behaalt zijn leerdoelen die passen bij zijn persoonlijke ontwikkeling.

• De leerling gaat op een efficiënte en verantwoorde wijze om met zijn leertijd.

• De leerling is actief bezig met de taak en maakt efficiënt gebruik van zijn keuzemo-

gelijkheden.


13


Kinddoelen

In de kleutergroepen wordt het kinddoel op het taakbord gehangen en besproken met de kinde-

ren. We vinden het belangrijk kinderen te vertellen en te laten ervaren wat het doel van een op-

dracht of een les is en geven ze hiermee de gelegenheid te checken of ze een doel behaald hebben

of (nog) niet. Door de kinddoelen op zowel de weektaak als het dagritme te vermelden zijn de

kinderen actief betrokken bij hun eigen (leer-)werk en kunnen ze hierop worden bevraagd.

In de groepen 3 t/m 8 staat het kinddoel zowel op het taakbord (bij instructies) als op de weektaak.

Dagritme

Iedere dag wordt geopend met de bespreking van het dagritme. Deze geven we zowel tekstueel

als visueel weer. In de kleutergroepen met kaarten en plaatjes, in de middenbouw met picto’s,

tijden en tekst en in de bovenbouw met tijden en tekst. Kinderen leren hoe een dag verloopt,

hoeveel tijd er voor bepaalde onderdelen is en hoe ze hiermee rekening kunnen houden in hun

planning.


Borging

• De school werkt planmatig aan de daltonontwikkeling en beschrijft dit in een

daltonbeleidsplan.

• De school geeft aan hoe de daltonontwikkeling wordt aangestuurd, bv. door een

daltoncoördinator.

• De school draagt haar daltonidentiteit uit. (schoolgids, website, folders etc).

• De school heeft daltonscholing in het scholingsplan opgenomen.

• De school benut de daltonmogelijkheden van het gebouw.

• De school enquêteert regelmatig de leraren, de ouders en de leerlingen over de

daltonontwikkeling en de kwaliteit van het daltononderwijs.

• De school is actief betrokken bij dalton-regioactiviteiten, waarbinnen zij vertegen-

woordigd is.

• De leerlingen worden betrokken bij de daltonontwikkeling van de school.

• De ouders worden betrokken bij het ondersteunen van de dalton-ontwikkeling van

de school.

• Het schoolbestuur ondersteunt de school in haar daltonontwikkeling.


14

Dalton-coördinator

In schooljaar 2014-2015 zal er een Dalton-coördinator worden opgenomen in de formatie. Het

is wenselijk dat hier ambulante tijd voor wordt vrijgemaakt (1 dagdeel per week) en deze coör-

dinator lid wordt van het MT. Op deze manier borgen we de afgesproken werkwijzen en ontstaat

er ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en initiatieven.

De procedure (functiemix, LB) wordt in september 2014 gestart, scholing voor de coördinator

wordt gefaciliteerd in schooljaar 2015-2016.

De functie-omschrijving voor Dalton-coördinator zullen we gezamenlijk schrijven, gebaseerd op

voorbeelden uit de praktijk en input van collega scholen.

Identiteit

In ons nieuwe logo, onthuld in juni 2013, heeft het woord Dalton een prominente plek gekregen.

Daarnaast staat op onze homepage een verwijzing naar de NDV en beschrijven wij op een

aparte pagina ons Daltononderwijs voor ouders en belangstellenden.

Enquêtes

Onder leerlingen houden wij regelmatig een enquête of tevredenheidsonderzoek. Dit doen wij

op specifieke onderwerpen zoals bijvoorbeeld de overblijf.

Eens in de vier jaar onderzoeken wij de tevredenheid onder ouders. In schooljaar 2013-2014

hebben we dit bijvoorbeeld aangeboden als afstudeeropdracht voor een Pedagogiek student van

de HvA. Hierin hebben we vragen opgenomen over de keuze voor Dalton-onderwijs, bekendheid

met onze Dalton-werkwijzen en behaalde opbrengsten en resultaten.

In schooljaar 2014-2015 wordt er een tevredenheidsonderzoek onder personeel uitgezet.

Regio/landelijk

Tot voor kort namen de directeur en de intern begeleider jaarlijks deel aan 1 regionale bijeen-

komst en 1 nationale dag van de NDV. Nu we voornemens zijn het MT uit te breiden zal voortaan

het gehele MT aan dergelijke bijeenkomsten deelnemen.

In schooljaar 2015-2016 willen wij graag zelf gastschool zijn voor een regio-bijeenkomst.

STAIJ, binnen het bestuur

Binnen het bestuur, Samen Tussen Amstel en IJ, zijn 3 Daltonscholen: Dalton de Meer, Aldoende

en de Kleine Kapitein. Deze scholen wisselen uit op directie-en coördinator-niveau. Directeuren

ondersteunen elkaar bij functiemix-procedures en leerkrachten ontmoeten elkaar bij nascho-

ling. We zijn voornemens een overleg te organiseren voor de coördinatoren om kennis uit te

wisselen en collegiale consultaties te plannen.


15

4. Dalton in ons bewegingsonderwijs

Bewegingsonderwijs aansluitend op het Daltononderwijs

• Kinderen te leren kiezen. Na klassikale uitleg hebben de kinderen vaak de vrijheid om te kiezen

op welk niveau zij verder oefenen. Dat betekent kunnen omgaan met verantwoordelijkheid.

Zij weten wat het leerdoel is want er worden natuurlijk wel bepaalde eisen gesteld aan het

bewegen.

• Kinderen vaak te laten samenwerken. Ze krijgen ook andere taken dan van beweger, zoals:

helpen, ondersteunen, vangen etc. Zij leren omgaan met verschillen in zowel motorisch als

sociaal opzicht. Op deze manier leren zij zichzelf en anderen kennen en accepteren. Respect

hebben voor elkaar is hierbij erg belangrijk. Voorwaarden is wel dat de kinderen zich veilig

voelen in de les.

• Het bevorderen van de zelfstandigheid van de kinderen. Leren luisteren naar elkaar, samen

oplossingen zoeken en dingen kunnen aannemen van kinderen die je daar in kunnen helpen en

ondersteunen. Gebruik maken van de ervaringen en talenten van anderen.

Praktische toelichting

De eerste gymles van de week, biedt de gymdocent nieuwe of vervolg activiteiten aan. Soms

mogen de kinderen zelf de (spel)activiteit en medespelers kiezen. Meestal deelt de docent de

groepen in door de kinderen een 2 (3 of 4) tal te laten maken, deze een ander 2 (3 of 4) tal te

laten kiezen en samen een spel of activiteit te laten doen. Zo ontstaan er 3 of 4 vaste groepen,

die elk een andere activiteit doen. Na een tijdje stoppen alle activiteiten waarna er gelegenheid

is voor interventies: iets laten zien (vaardigheid, kunstje, spelsituatie, werkwijze), een compli-

ment/aanwijzing/correctie geven op uitvoering of werkwijze. Daarna schuift elke groep door

naar het volgende onderdeel. Zo doen alle groepen elke activiteit in de les.

Deze werkwijze leent zich uitstekend voor observaties van spelvaardigheid, turnvaardigheid en

grondvormen van bewegen, de bouwstenen van kerndoel 57 (“De leerlingen leren op een ver-

antwoorde manier deelnemen aan de omringende bewegingscultuur n leren de hoofdbeginselen

van de belangrijkste bewegings- en spelvormen ervaren en uitvoeren.”

De tweede gymles van de week, biedt de gymdocent een combinatie aan van bekende (spel)

activiteiten en arrangementen, vaak met twee die in de eerste les van de week zijn aangeboden.

De werkwijze is doorgaans een keuzeles. Elk kind kiest zelfstandig of met een zelfgekozen maatje

zijn eerste (spel)activiteit en speelt dit tot de docent het wisselmoment geeft. De interventies

zijn korter en vooral gericht op het samenwerken en goed laten verlopen van het plannen. Elk

kind kiest zijn tweede (spel)activiteit die een andere dan de eerste (spel)activiteit is. In de vol-

gende keuzeronde mag een kind een (spel)activiteit herhalen uit een eerdere keuzeronde. De

laatste keuzeronde is meestal vrijer: kies de (spel)activiteit die je nog niet gedaan hebt of het

liefste nog een keer doet. Dat kan dan wel een herhaling van de voorlaatste (spel)activiteit zijn.

Kinderen die een (spel)activiteit nog niet gedaan hebben, krijgen voorrang op kinderen die het

al wel gedaan hebben. Sommige kinderen kiezen er dan voor toch het spel te kiezen in het besef

dat ze beginnen als wachter. De meeste kinderen kiezen eieren voor hun geld en gaan liever aan

de slag bij een (spel)activiteit waar ze direct aan de slag kunnen.


16

Af en toe is er ook een “Vrije” keuzeles

De kinderen mogen de hele les kiezen op eigen tempo en bij een (spel)activiteit blijven zo lang

ze willen. De docent helpt met bewaken en structuren van de tijd middels opmerkingen (“nog

een half uur, nog 15 minuten, nog 10, nog 5 minuten: als je nog wilt wisselen van spel doet het

dan nu..”) en/of de TimeCoach, een time timer die terug telt vanaf max. 60 minuten tot nul en

waarbij de klok tot 15 minuten groen, tot 10 minuten geel, tot 5 minuten oranje en tot 0 minuten

rood kleurt).

Deze werkwijze leent zich uitstekend voor observaties van sportiviteit en inzet, de bouwstenen

van kerndoel 58 (“De leerlingen leren samen met anderen op een respectvolle manier aan

bewegingsactiviteiten deel nemen, afspraken maken over het reguleren daarvan, de eigen

bewegingsmogelijkheden inschatten en daarmee bij activiteiten rekening te houden.”).

Na de meivakantie gaan de bovenbouwgroepen 7 en 8 actief aan de slag met het organiseren

van (delen) van de gymles. Eén keer per week mogen twee of drie kinderen een les(deel) voor-

bereiden op papier en bespreken die de les vooraf met de gymdocent. Na wat tips gaan deze

kinderen deze les aan hun eigen groep geven. Vanuit praktische overwegingen zal deze les/

dit lesdeel hetzelfde dagdeel ook aan de andere groep aangeboden worden door de gymdocent,

eventueel met wat aanpassingen.

Sportdag op onze Daltonschool

In de werkgroep sportdag zitten naast de gymdocent en een groepsdocent ook minstens twee

ouders. Drie jaar geleden hebben we gekozen voor het formeren van heterogene spelgroepen

met als belangrijkste uitgangspunten samenwerken met kinderen van verschillende leeftijden

(6 t/m 12 jaar), meisjes en jongens evenredig verdeeld en een begeleidende rol voor de oudste

kinderen in elke groep.

In deze vaste spelgroepen die begeleid werden door een ouder, werd op volgorde een spelen-

circuit afgewerkt. Vorig jaar zijn we daar al vanaf geweken, omdat de begeleidende rol voor

oudere kinderen voor velen moeilijk was en te kort deed aan hun eigen spelplezier.

Verder hebben we de spelgroepen anders samengesteld door 3e, 4e en 5e groepers in spel-

groepen bij elkaar te zetten en de 6e, 7e en 8e groepers in spelgroepen bij elkaar te zetten. Dit

verhoogde bij de meeste kinderen de spelvreugde en beleving, omdat de leeftijden niet zo ver

uit elkaar liepen.

De inhoud bleef: een mix van teamspelen (tegen elkaar), atletiekspelen (individuele prestaties)

en groene spelen (voor de lol, zonder competitie). Dit verliep al beter, maar wat we als docenten

misten was de keuzevrijheid van kinderen. Daar werken de kinderen in de klas dagelijks mee en

in de twee gymlessen is de „keuzeles” een bekend en beproefd recept.

Kinderen kiezen zelf hun spelen in de eigen volgorde en wisselend alleen, in tweetallen en soms

in meertallen. Beperking is vaak dat ze na een spel een ander spel moeten kiezen. Later in de les

mogen ze een eerder gekozen spel opnieuw kiezen. Soms is de opdracht dat ze elk spel één keer

moeten kiezen en dat vraagt al een aardige planningsvaardigheid. In de evaluatie van de sport-

dag 2013 werd geopperd dit ook bij de sportdag te doen. Door gestage groei zou dat ook nodig


17

zijn, want hoe meer kinderen hoe meer spelgroepen, spelen en dus begeleiders je nodig zou

hebben. Met 15 spelgroepen heb je al 15 begeleiders en 15 spelleiders nodig. Dat was vaak krap

aan.

Dit jaar hebben we in de werkgroep van de sportdag de Dalton principes zelfstandigheid samen-

werking en vrijheid in gebondenheid nadrukkelijk benoemd.

We hebben voorgesteld de kinderen in tweetallen (evt. drietallen bij oneven aantal) met een

spelkaart langs de spelen te laten gaan en ze zelf de volgorde te laten kiezen. Dit werd na wat

beargumenteren unaniem besloten.

In de praktische uitwerking hebben we gekozen de 3e groepers met elkaar te laten spelen, de 4e

en 5e groepers samen en de 6e, 7 e en 8e groepers samen. In elk van de 3 circuitrondes was er

een andere spelgroep bij de teamspelen, atletiekspelen en groene spelen. In elk circuit mocht

een tweetal 4x een keuze maken uit 5 spelen. Wij zorgden voor de wisseltekens. Elke keer als er

een nieuw spel begon, stroomden tweetallen toe en werden spelgroepen geformeerd door de

spelleider en/of de kinderen. Dit liep over het algemeen goed. De kinderen toonden hiermee aan

dat ze bekend waren met deze werkwijze. Die komt beter tegemoet aan zelfstandigheid (zelf

kiezen met wie, wat en wanneer), samenwerken (samenspelen en overleggen) en vrijheid in

gebondenheid (wel samen, 4x kiezen uit 5 spelen, gekozen spel afmaken, elke spelronde ander

type spelen). Bijkomend voordeel was dat er minder begeleiders nodig waren. De 15 spelen

werden geleid door ouders en de 7 docenten liepen rond om aan te moedigen, ondersteunen,

helpen.

Een echt Dalton sportdag dus. Hier gaan we op voort bouwen. We vragen de hulpouders, docen-

ten en de kinderen wat er moet blijven en wat er anders moet.

Guido Melis,

gymleraar De Kleine Kapitein


18

5. Dalton-ontwikkelplan, 2014-2019

Actie-plan

Keuzewerk

(op studie-middag)

Rapport (studiedag)

VVE, samenwerking en

doorgaande lijn (studie-

dag)

Functie-omschrijving

Dalton-coördinator

Hoofdstuk handboek

“taakborden”

(coördinator)

Mentoren

(op studie-middag)

16-veld DKK

(op studie-middag)

Hoofdstuk handboek

“inrichting lokalen”

(coördinator)

Verzorgen van regio-NDV-

bijeenkomst/studiedag

Proef-visitatie

Doel

Leerlinggestuurde invul-

ling van keuzewerk.

Opnemen van Dalton-

competenties in (nieuw)

rapport.

Beschrijven en uitvoeren

van samenwerkings-

activiteiten tussen kdv

en kleutergroepen.

Schrijven van een functie-

omschrijving, passend bij

DKK waarna procedure

van start gaat.

Beschrijving en vastleg-

ging van schoolbrede

afspraken omtrent inrich-

ting van taakborden.

Schoolbrede afstemming

over inzet mentoren.

Op basis van visie en

ontwikkeling, DKK in kaart

brengen en voornemens

uitspreken.

Beschrijving en vast-

legging van schoolbrede

afspraken omtrent

inrichting van lokalen.

DKK expertise delen,

uitwisselen en kennis-

maken.

Voorbereiding op visitatie,

nulmeting.

Kernwaarde

Vrijheid-

verantwoordelijkheid.

Borging.

Effectiviteit en

doelmatigheid.

Borging.

Borging.

Borging.

Zelfstandigheid. Vertrou-

wen-verantwoordelijkheid

Borging.

Borging.

Borging.

Borging.

Schooljaar

2014-2015

2015-2016

2016-2017

2017-2018

2018-2019


19

6. Dalton-scholing

Team

2 middagen:

- olv Lotte Bakker,

KPZ

- scholenbezoek

2 middagen:

-

-

2 middagen:

-

- scholenbezoek

2 middagen:

-

-

2 middagen:

-

- scholenbezoek

Individueel

Afronden: Marije

Ticheloven

Starten: Renske

Kooij-Speerstra

(groep 1/2)

Annemiek Kaandorp

Floor Bollin

Jerry van der

Meulen

MT

Dalton-coördinator,

KPZ

Overige scholing

/studiedagen

- “omgaan met

gedrag”, Bascule

(hele team)

- ouderportaal

Parnassys

(hele team)

- nieuw rapport

(groepen 3 t/m 8)

- VVE/jonge kind

(groepen 1/2)

Schooljaar

2014-2015

2015-2016

2016-2017

2017-2018

2018-2019

Teamscholing verzorgd door:

Lotte Bakker, KPZ

www.wenkedaltonkpz.nl

Individuele scholing verzorgd door:

Marijke van Zelst, Eigenonderwijs

www.eigenonderwijs.nl


20

7. Bijlagen

• Weektaak groep 1/2



• Weektaak groep 5 t/m 8

• Voorbeeld handelingswijzer

• Format actie-plan

• Kijkwijzer Dalton-klassenbezoeken

• Evalueren, kaart voor in de klas

• Voorbeeld kinderenquête, overblijf

Weektaak groep 1/2 Daltonschool De Kleine Kapitein

Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag

naam: ko groep: 1/2c

Bijlage 1 Weektaak groep 1/2

weektaak groep 3 – daltonschool de kleine kapitein – 2013/2014

vrij dinsdag 6 mei woensdag 7 mei donderdag 8 mei vrijdag 9 mei taak nr af taak nr af taak nr af taak nr af taak nr af

6, 7 i 8 i 9

i 10, 11 i

6 t/m 8

9 t/m 11

12 t/m 15

4

5

6

7

19

blok 6, les 1

blok 6, les 2

i

blok 6, les 3 en 4

blok 6, les 5

keuze-werk taal

hoe ging het deze week? dit kan ik al goed hier ga ik op letten naam:

Bijlage 2 Weektaak groep 3

Weektaak groep 4 week 30

naam:Jayden

donderdag 10-4

vrijdag 11-4

maandag 14-4

dinsdag 15-4

woensdag 16-4

sportdag samen planning af Donderdag Spelling: werkboek blz. 46 en 47

Ik kan woorden met ou schrijven. i

Taal:lesboek blz. 142 en 143 lezen. maken: blz. 149 Ik leer woorden over afval.

i

Rekenen:rekenmapje. + sommen i Met juf Anita

Vrijdag Rekenen: rekenmapje. + sommen blok 2, les 1. Het erf. Ik weet wat een erf is.

i

Schrijven: les 18. Ik oefen de hoofdletters u en w.

Engels i

Maandag Spelling: kopieerblad ou i

Rekenen: rekenmapje. - sommen i Met juf Anita

Taal: blz. 150 en 151. Ik weet het verschil tussen mens, dier, plant en een ding.

i

Dinsdag Rekenen: rekenmapje. - sommen i Met juf Anita

Spelling: dictee + bespreken. Begrijpend lezen: blok 5, les 4. Ik kan details vinden door W-vragen te stellen.

i

Muziek Woensdag Sportdag

Extra

Ook deze week: www.bloon.nl (10 minuten) Kopieerblad: weg met het vuil! Ik oefen woorden over afval.

Snelle sommen Ik heb …sommen goed. Keuzewerk (20 minuten)

Lees een strip Speel kwismeester 4B

Ik oefen een tafel Oefen op de computer .. Geef iemand een dictee.

Is mijn la netjes? ik

de juf of meester

Hier ga ik op letten tijdens deze week:

Bijlage 3 Weektaak groep 4

opruimtaak

1. Ik kijk hoeveel tijd ik hiervoor heb.

2. Ik ruim eerst op waar ik mee bezig ben.

3. Ik kijk dan wat mijn opruimtaak is.

4. Ik doe mijn opruimtaak.

5. Ben ik klaar? Ik vraag of ik iemand kan helpen!

6. Alles opgeruimd? Ik pak mijn jas en mijn tas.

7. Ik ga rustig op mijn plek zitten.

Bijlage 5 Voorbeeld handelingswijzer

Dalton-actieplan “inzet handelingswijzers”

nu stappen eindresultaat geen doorgaande lijn onbekendheid in MB/BB Esther (1A/2A) heeft enkele

gemaakt voor haar groep.

1. (april 2013) Welke afspraak/handeling wil je vastleggen in een handelingswijzer? Afspreken in een bouwvergadering. OB: MB: uitgestelde aandacht middels Daltonblokje BB:

2. Visualiseren, foto’s maken, picto’s zoeken.

3. (medio april 2013)Op de bouwvergadering worden de handelingswijzers met elkaar ontworpen waarna vastgelegd.

4. (eind april 2013)Op de bouwvergadering presenteren de bouwen de definitieve handelingswijzers en worden ze geïmplementeerd in de groepen.

5. (juni 2013) In iedere groep is een handelingswijzer in gebruik .

In ieder groep is in ieder geval 1 handelingswijzer nadrukkelijk aanwezig.

De leerkracht werkt consequent met de afspraken zoals de handelingswijzer die visualiseert.

Leerlingen werken zelfstandig, ondersteund door de afspraken die de handelingswijzer visualiseert.

OB: liggend A3 (tabel met foto’s en tekst)

MB/BB: liggend A3 (tabel met picto’s en tekst)

Lettertype century gothic.

Bijlage 6 Format actie-plan

Hier ga ik zelf deze week extra op letten: Meester gaat letten op: ‘gemaakte afspraken bij het lopen op de gangen’

Weektaak groep 6

…………………

week 30

Takentijd:

donderdag 2 uur en 10 minuten vrijdag geen maandag 1 uur en 45 minuten dinsdag 1 uur en 30 minuten woensdag geen

donderdag 10/03

vrijdag 11/03

maandag 14/03

dinsdag 15/04

woensdag SPORTDAG

wie planning af Taal (elke do-ma-di)

Woordenschat ‘Ik leer nieuwe woorden over de natuur’ i donderdag Kopieerblad week 30 ‘ik oefen met de nieuwe woordenschat’ Lesb. 148+149 opdr. A,C,1,3 ‘ik herhaal de woordenschat’ i maandag Lesb.150 opdr. 1 ‘ik kan de reis van water beschrijven’

Spelling (elke do-ma-di)

Werkb.44+45‘ik leer bij werkwoorden wanneer ik d of dt schrijf’ i donderdag Kopieerblad i maandag Dictee ‘ik kijk hoe goed ik de spellingsregels al kan’ d dinsdag

Rekenen (elke do-ma-di-wo)

Werkb. 1+2 ‘ik kan breuken plaatsen op de getallenlijn’ Lesb.3+4 ‘ik kan oppervlakte berekenen in m2’ (lengte x breedte) i maandag Werkb.3+4 ‘ik oefen nog eens met oppervlakte berekenen in m2’ i dinsdag

Schrijven Nieuw schrift blz 16 Begrijpend lezen Maken opdrachten nieuwsbegrip

Blok 5 les 1 i vrijdag Maken opdr. Blok 5 les 1

Geschiedenis Blok 4 les 5 ‘Ik leer over oorlogsmonumenten en herdenken van oorlog’ i donderdag Maken opdrachten blok 4 les 5

Natuur Blok 5 les 1 ‘ik leer over gezond eten’ i maandag Aardrijkskunde Blok 5 les 2 ‘Ik leer over Zuid-Nederland’ i dinsdag Engels Unit D vanaf worksheet 3 i dinsdag Extra werk Visgraatjes (verhoudingstabellen maken) kopieerbl. bij meester

ABC lijst over Indonesië (de A staat voor , de B staat .., de Z…) Tafels oefenen met stopwatch tijd: Geoefend met: score:

Dit wil ik nog leren 20 min: Keuzewerk

Indonesië verhaal schrijven + tekening . . . .

. . . .

. . . .

do vrij ma di

Rekenen PC (www.rekenen-oefenen.nl) taalzee Artikel krant of tijdschrift Werk vorige weektaken afmaken

Hoe vind ik dat ik mijn weektaak heb gedaan?

Bijlage 4 Weektaak groep 5 t/m 8

Kijkwijzer Dalton klassenconsultaties

Groep: 1/2. Datum: 1. DAGKLEUREN. X

Opmerkingen

De dagen van de week hangen volgens de dagkleuren op het whiteboard.

2. DAGRITME. X Opmerkingen

Er wordt gebruik gemaakt van dagritmekaarten en hangen zichtbaar in de klas.

3. SYMBOLEN. X Opmerkingen

Er wordt gebruik gemaakt van pictogrammen (taken, w.c., kasten)

In de klas is een overzicht van de maatjes zichtbaar.

Er wordt gewerkt met handelingswijzers.

4. UITGESTELDE AANDACHT X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met een knijper op de trui van de leerkracht.

Er is een vragenboog waarin kinderen hun foto zetten als zij een vraag hebben en de juf is niet beschikbaar.

Er wordt gebruik gemaakt van een time-timer.

5. SAMENWERKEN X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met maatjes(-taken)

6. DE TAAK X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met een weektaak. De

Bijlage 7 Kijkwijzer Dalton-klassenbezoeken

kinderen plannen zelf een moment waarop ze de opdracht(en) uitvoeren (tijdens takentijd).

De taken worden op verschillende differentiatieniveaus aangeboden. Er zijn kinderen met een ster-taak.

Er zijn verschillende vormen van instructies, grote en kleine kringen.

De leerling kan zelf de volgorde van het werk bepalen.

De leerlingen registreren zelf wanneer een opdracht klaar is d.m.v. het omkeren van het pictogram.

De leerkracht besteedt structureel elke dag tijd aan evaluatie.

7. (ZELF)CORRECTIE. X Opmerkingen

Er is (voldoende) zelfcorrigerend materiaal.

8. ZORG VOOR KLAS, SCHOOL, OMGEVING X

Opmerkingen

Alle kinderen hebben een (huishoudelijke) taak.

Materialen staan in de klas op vaste, te bereiken plaatsen.

Leerlingen halen zelfstandig hulpmiddelen en materialen.

Alle kinderen hebben een portfolio-map in de klas.

Er wordt thematisch gewerkt, gebruikmakend met wisselende thema-spel-hoeken.

Er wordt gebruik gemaakt van stem-volume-kaarten (1, 2, 3)

Naast de deur van de klas hangt een prikbord wat actueel is en wordt bijgehouden.


Kijkwijzer Dalton klassenconsultaties

Groep: 3 t/m 8 Datum: 1. DAGKLEUREN. X

Opmerkingen

De dagen van de week worden aangeven met een dagkleur op het whiteboard.

De dagkleuren worden gebruikt voor het plannen en afkruizen van de taak.

2. DAGRITME. X Opmerkingen

Er wordt gebruik gemaakt van dagritmekaarten, het dagritme staat op het bord.

Op het whiteboard staat aangegeven wanneer welke instructie is.

Bij de instructies wordt het kinddoel beschreven op het whiteboard.

3. HANDELINGSWIJZERS EN SYMBOLEN. X Opmerkingen

Er wordt gebruik gemaakt van pictogrammen (bijvoorbeeld w.c.)

Er wordt gewerkt met handelingswijzers.

4. UITGESTELDE AANDACHT X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met een time-timer.

Er wordt gewerkt met het stoplicht, eventueel op het digibord. (optioneel)

De leerlingen werken met een Dalton-blokje. Dit blokje ligt tijdens werken op hun tafel.

5. SAMENWERKEN X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met maatjes/tafelgroepjes. Deze groepjes hebben een naam t.b.v Taakspel.


Op de weektaak staan structureel maatjes-taken.

De leerkracht maakt gedurende een weektaak gebruik van verschillende coöperatieve werkvormen.

6. DE TAAK. X Opmerkingen

Er wordt gewerkt met dagtaak (groepen 3 en 4) en een weektaak (groepen 5 t/m 8)

De taken worden op verschillende differentiatieniveaus aangeboden.

Er zijn verschillende vormen van instructie, zichtbaar in de planning.

Er wordt gewerkt via het directe instructiemodel.

De kinddoelen worden per instructie op de weektaak vermeld.

Er wordt gebruik gemaakt van de instructietafel.

De leerling kan zelf de volgorde van het werk bepalen.

De leerlingen plannen het werk en registreren zelf wanneer een opdracht klaar is d.m.v. het kleuren (met de dagkleuren) op de weektaak.

Op de taak staat aangegeven voor welk vak instructie wordt gegeven.

De leerkracht besteedt structureel elke dag tijd aan evaluatie.

De leerlingen (met gangpas) mogen buiten de klas een werkplek zoeken om te werken.

7. (ZELF)CORRECTIE. X Opmerkingen

Er is (voldoende) zelfcorrigerend materiaal.

De leerlingen kijken bepaalde werkboeken e.d. zelf na.

Leerkracht kijkt (steekproefsgewijs) ook nog


na. Er wordt gebruik gemaakt van de blauwe map waarin het werk en de weektaak gedurende de dag verzameld wordt.

8. KEUZEWERK X Opmerkingen

Keuzewerk is een vast onderdaal van de taak. Leerlingen mogen in een bepaalde tijd kiezen wat ze gaan doen (keuze uit een aantal wisselende dingen).

Leerkrachten peilen regelmatig bij leerlingen waar hun belangstelling ligt en wat zij evt. als aanvulling zouden willen hebben.

9. ZORG VOOR KLAS, SCHOOL, OMGEVING X

Opmerkingen

Er wordt gewerkt met huishoudelijke taken en dit is zichtbaar in de klas.

Materialen in de klas op vaste, te bereiken plaatsen.

Leerlingen halen zelfstandig hulpmiddelen en materialen.

Leerlingen laten hun werkplek binnen en buiten de klas netjes achter.

Leerlingen hangen hun jassen en tassen onder de luizencapes.

Naast de deur van de klas hangt een prikbord wat actueel is en wordt bijgehouden.

Alle kinderen hebben een portfolio-map in de klas.


Evalueren

Nu kan ik…

Ik ben trots op…

Vandaag maakte ik…

Nu begrijp ik…

Vandaag leerde ik…

Het leukste was…

Ik hielp met… Het moeilijkste was…

Wat ik morgen ga proberen is…

Evalueren

Bijlage 8 Evalueren, kaart voor in de klas

Naam ____ Groep ____ Jongen/Meisje

We willen graag weten hoe het met jou gaat op de overblijf en hoe jij de overblijf vindt. Zet op elke lijn een rondje om een getal. Hoe dichter het kruisje bij het lachende gezichtje, hoe beter je het vindt gaan. Dichter bij het verdrietige gezichtje betekent dat het minder goed gaat.

0----1-----2----3-----4------5------6-----7-------8---------9-----------10

0---1------2-----3-----4-------5------6------7-------8-----------9---------10

0----1------2-------3-----4-------5-------6-------7--------8----------9---------10

0------1-----2------3------4------5--------6---------7---------8---------9---10

0----1-----2----3-----4------5------6-----7-------8---------9-----------10

0----1------2-------3-----4------5-------6--------7------8--------9-----------10

Ik vind de overblijf heel erg leuk

Ik vind de overblijf helemaal niet leuk

Ik voel me heel erg prettig/veilig tijdens de overblijf

Ik voel me niet prettig/veilig tijdens de

overblijf

Met leuke dingen kan ik altijd bij de overblijfjuf terecht

Met leuke dingen kan ik helemaal niet bij de overblijfjuf terecht

De overblijfjuf begrijpt me helemaal

De overblijfjuf begrijpt me helemaal niet

Met vervelende dingen kan ik bij de overblijfjuf terecht

Met vervelende dingen kan ik niet bij de overblijfjuf terecht

Ik heb helemaal geen last van de ruzies van anderen

Ik heb heel erg last van de ruzies van anderen

Bijlage 9 Voorbeeld kinderenquête, overblijf

0------1----------2-------3-------4-----5--------6------7-----8-------9-----10

0-----1------2----------3--------4------5-------6-------7--------8-------9-----10------I

Tips, opmerkingen of wat je ons nog wilt vertellen over de overblijf: …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………

Er zijn genoeg spullen om mee te spelen

Er zijn te weinig spullen om mee te spelen

Ik weet welke regels er tijdens de overblijf gelden

Ik weet niet welke regels er tijdens de overblijf gelden

Bijlage 9 Voorbeeld kinderenquête, overblijf

Dalton Handboek - Daltonschool de Kleine Kapitein · Niet alleen het traditionele “huiswerk...

Documents

Transcript of Dalton Handboek - Daltonschool de Kleine Kapitein · Niet alleen het traditionele “huiswerk...