E d u c a t i o n I n t e r n a t i o n a l, B e l g i u m vzw DAGBOEKBRIEF BANGLADESH – september/oktober 2008

Tot drie maal toe heb ik het budget voor dit jaar reeds moeten wijzigen. Nog nooit gebeurd. Tegen ik

een nieuwe versie van het budget klaar heb, kan ik het al opnieuw aanpassen aan de nieuwste prijs-stijgingen... En de prijzen blijven stijgen. Geen controle van de overheid. Het is een ‘ieder voor zich’... De woekeraars halen er dik hun profijt uit. De prijs van sommige soorten rijst is bijna verdubbeld op een half jaar tijd. Vaak moeten we de rijst terugbrengen naar de leverancier omdat de kwaliteit onbeschoft slecht is en omdat de rijst werd gemengd met steentjes om het gewicht te verhogen.

In 1996 konden we een meisje in ons programma nog voor iets meer dan 30 Taka drie maal per dag te eten geven (ontbijt, volwaardige lunch en snack in de namiddag), nu is dat verdraaid meer dan 80 Taka (+/- 0,80 Euro) per kind. Maar de salarissen zijn nooit evenredig gestegen, zijn eigenlijk hetzelfde gebleven. Onze meisjes eten nu (thuis) misschien 1 keer per maand kip, en misschien 1 keer per jaar (!) vlees, en dan nog wanneer ze zijn uitgenodigd op, bijvoorbeeld, een huwelijksfeest van een rijke persoon. Het huidige dagelijkse rantsoen van de mensen bestaat uit gedroogde vis, linzensoep (ook niet elke dag) en goedkope rijst. Maar nu in het regenseizoen, met de talloze stormwaarschuwingen, wagen de houten vissersboten zich niet in de diepzee, is er bijgevolg bijna geen zeevis te krijgen en moeten de mensen tevreden zijn met de ‘left-over’ wat uit de visvijvers wordt gehaald. Tegen de kust is de oceaan reeds leeggevist.

En dan zitten we in Cox’s Bazar (CxB), waar we werken, met onze neus op de Golf van Bengalen... Bijna alle grote garnalen die je in België kan kopen, komen van Bangladesh. Maar wij kunnen deze garnalen in Bangladesh niet meer krijgen. Alles wordt meteen ingevroren en verscheept naar Europa of Amerika. Wij blijven over met de goedkope kwaliteit die lokaal peperduur wordt verkocht. Garnalen zijn zelfs in Bangladesh een luxe geworden en zijn veel te duur voor de Bengalen. Net zoals het fruit. Zelfs de bananen en kokosnoten die lokaal van de bomen worden gehaald, zijn praktisch onbetaalbaar geworden voor de gewone man. Of je moet je tevreden stellen met het overschot. En dan spreek ik niet eens over de prijs van de appels en appelsienen die wij regelmatig aan onze meisjes geven.

In september hebben we daarom meer dan 1 ton (goede en voedzame) rijst gedoneerd aan onze kinderen in de hoop om daarmee het huidige strakke dieet van deze straatarme gezinnen toch een ietsje te kunnen verbeteren, al is het maar op kort termijn. Neen, er is (nog) geen hongersnood. Maar de mensen worden gedwongen om hun eetgewoonte te wijzigen. Drastisch aanpassen of de prijs betalen. Een beetje cynisch... want hoe wijzig je de eetgewoonten van een mens die al bijna niets te eten heeft... Misschien moeten we maar het advies opvolgen een minister in Bangladesh. “Eet meer aardappelen”, was zijn antwoord op de vraag van een journalist in verband met de recente agressieve prijsstijgingen van de rijst...

Het is vrijdagochtend, en druppelsgewijs komen de eerste leden van het ‘Shikha Shamiti’ Shupria’s

huis binnen. Het ‘huisje’ is eigenlijk 1 kamer klein, een ietsje groter dan het dubbele bed wat er in staat. Wanneer alle leden binnen zijn, is de kamer nokvol. Het bed is vol met moeders en studenten, we zitten met tweeën op 1 stoel. Het ‘Shikha Shamiti” is het 1ste luik van ons nieuwe programma in Bangladesh. Het is de erg succesvolle vrouwenclub die we verleden jaar hebben opgericht. Eigenlijk is het een voortzetting van ons originele onderwijsprogramma wat we 12 jaar geleden in CxB hebben opgestart. Elke maand is er minstens één vergadering in het ‘huisje’ van één van de moeders. De reden waarom onze moeders hun dochters niet naar school kunnen sturen is enkel het gebrek aan financiële middelen want motivatie is er meer dan voldoende. Dus voorziet EIB het geld en doen de moeders de rest. Er werd gezamenlijk een budget opgemaakt, het geld staat veilig op een bankrekening waar twee moeders, samen, moeten tekenen om een op voorhand bepaalde som af te kunnen halen, en dit pas nadat de volledige club daarover schriftelijk heeft (in)gestemd. Soms zijn er geanimeerde discussies, maar het systeem werkt.

Een deel van onze meisjes en hun moeders, en Shamsul (achteraan),

tijdens een vergadering van het ‘Shikha Shamiti’ Omdat alle moeders nauwelijks of niet kunnen lezen en schrijven, houden onze studenten de notulen

bij van de vergaderingen en de boekhouding. En de boekhouding klopt. Het is een succesformule wat deze arme en gediscrimineerde vrouwen ook meer respect en zelfvertrouwen geeft. In de vergadering die we nu hebben worden het nieuwe budget en de schoolgelden besproken, want al onze meisjes, in dit deel van het programma, zitten net in het middelbaar onderwijs. Er zijn zelfs meisjes die op een college in Chittagong (4 uur rijden ten noorden van CxB) en Dhaka (10 uur rijden ten noorden van CxB) studeren. Ook dit houdt de club in gaten. De enige man in de club, Shamsul Alam, is secretaris (hij wordt daarvoor betaald door EIB), en het is zijn taak om de logistiek van de club te verzorgen en contact te houden met de kinderen die buiten CxB studeren, die hij regelmatig bezoekt.

We hebben opnieuw versterking gekregen van Hugo (Van Droogenbroeck), in Bangladesh. Hugo is

expert op gebied van onderwijs. Hij is eigenlijk onze ‘pedagogisch adviseur’. Het is de 2de keer dat Hugo in Bangladesh is om ons te helpen. Verleden jaar waren hij en zijn vrouw Lut op uitnodiging van EIB in CxB om leraren, verbonden aan ons onderwijsprogramma, een professionele training (bijscholing) te geven. De respons was zo enorm en het enthousiasme bij de deelnemers zo overweldigend dat we hebben besloten om het luik lerarenopleiding in ons programma te houden en zelfs uit te brijden.

En dat brengt ons meteen bij het 2de en 3de luik van onze uitbreidingen in Bangladesh. Hugo is in

Bangladesh om de activiteiten en educatief niveau van het ‘Jagat Jyoti Children Welfare Home’ (JJCWH) en de ‘Memorial Christian School’ (MCS) te evalueren. In beide instellingen geven we studiebeurzen aan straatarme (wees)meisjes en werd onze hulp ingeroepen om het onderwijssysteem dringend te verbeteren. Voor EIB is het niet enkel belangrijk dat onze meisjes voeding, onderdak en medische zorgen krijgen, maar is het een hoofdzaak dat deze kinderen een beloftevolle toekomst tegemoet gaan en die toekomst kunnen we enkel verzekeren door gebruik te maken van een goed en doeltreffend educatief systeem, in de breedste zin van het woord. Omdat het onderwijssysteem in de officiële overheidsscholen in Bangladesh van een rampzalig niveau is (omwille van corruptie, gecombineerd met een totaal gebrek aan interesse bij de overheid om het systeem drastisch te verbeteren), heeft EIB een eigen systeem op poten moeten zetten. Maar daarvoor moeten vanzelfsprekend telkens evaluaties gebeuren en leraren worden opgeleid. Dit doen we niet alleen, maar met de actieve steun van Belgische experts en stagiairs verbonden aan de Hogeschool Antwerpen en de Hogeschool Gent. Er is een spreekwoord wat zegt: ‘je kan een persoon elke dag een vis geven, en die persoon kan eten. Maar je kan die persoon ook leren vissen...’. En dat is net wat we proberen te doen.

Het JJCWH mag gerust een unieke oase genoemd worden in het erg chaotische en politiek onstabiele

Bangladesh. Het is gesitueerd in Ramu, een historisch en ‘pittoresk’ dorp, op een half uurtje rijden ten N.O. van CxB. “Jagat Jyoty” is Sanskriet voor “Licht in de Wereld”. Het JJCWH werd opgericht door de Italiaanse Pietro Lupi. ‘Father Lupi’ is ook bestuurder van het weeshuis. Het tehuis is opgetrokken in baksteen, hout en beton, op een stuk land van één van de talloze boeddhistische tempels in Ramu. Er zijn twee aparte vleugels, één voor jongens en één voor meisjes, en er is o.a. ook een groot sportterrein. Het gebouw telt ook nog een kantoor, een gemeenschappelijke eetzaal en studie/ recreatieruimte voor de kinderen. Omdat de studiekosten en kosten van o.a. voeding, onderhoud en scholing, gigantisch gestegen zijn, heeft Fr. Lupi verleden jaar de hulp van EIB ingeroepen. Sinds begin 2008 hebben we dan ook een deel van het tehuis overgenomen en ontfermen we ons over al de (wees)meisjes die in het JJCWH werden opgenomen. Net zoals sommige van onze EIB-studenten, studeren

enkele van deze meisjes buiten CxB aan een college en universiteit (in Chittagong en Dhaka). EIB zorgt voor de voeding, kleding, veiligheid, en studiematerialen van alle meisjes, en we betalen alle studiekosten en internaatskosten, ook voor de meisjes die buiten CxB studeren. Fr. Lupi betaalt o.a. de salarissen van het personeel en de onderhoudskosten aan het JJCWH. Daardoor kunnen we met zekerheid zeggen dat alle EIB-donaties maximaal bij de meisjes terecht komen, want wij moeten geen extra en vaak dure (personeels)kosten dragen.

Het JJCWH-programma en EIB-programma is niet enkel bijna identiek, maar vult mekaar ook aan.

Onze Taekwondo-klassen werden wel vervangen door lessen karate-do, maar we hebben er een meisjes-volleyball-team bijgekregen. Ik kan jullie verzekeren, dit is uniek in een regio waar meisjes zwaar gediscrimineerd worden en moeten huwen op veel te jonge leeftijd!

We zijn ondertussen ook gestart met de voorbe-reidingen van een professionele training voor de leraren en opvoeders verbonden aan het tehuis. We leggen daarbij – zoals steeds – vooral de nadruk op het gebruik van het Engels, de officiele 2de taal in Bangladesh. Kennis van deze taal is essentieel om een goede baan te vinden later. Veel van onze studenten en oud-studenten verdienen nu reeds een centje bij met het geven van bijles Engels. In CxB is het ronduit onmogelijk om een competent leraar Engels te vinden, en al onze (oudste) studenten spreken Engels.

Verder bekijken we ook de mogelijkheid om een technisch trainingsprogramma op te starten, gaan we interesseclubs organiseren en een permanent kantoor openen waar studenten terecht kunnen met vragen i.v.m. ‘carriere planning’. Veel kinderen, vooral in een afgelegen gebied zoals CxB, en dan vooral meisjes, weten niet eens welk beroep ze willen of kunnen uitoefenen, of welke studierichting ze daarvoor moeten aangaan. EIB gaat hen daarbij adviseren zodat de kinderen wel degelijk, eens afgestudeert, een eerlijke kans krijgen op de arbeidsmarkt. Het is ook belangrijk om daarbij een gesprek aan te gaan met de families, want volgens de tradities en religeuze limitaties is het vaak niet ‘gepast’ voor een meisje om te studeren, laat staan aan een eigen carriere te werken.

Personeel van het JJCWH en onze meisjes, voor de nieuwe EIB-gevelplaat aan de ingang van het weeshuis

In Malumghat, een dorpje van een voorschoot groot, op een uurtje rijden ten noorden van CxB, bevindt

zich het beste hospitaal uit de streek, het ‘MCH’. Dit hospitaal werd nog voor de onafhankelijkheid van Bangladesh (1971) door Amerikanen gebouwd. Mijn contacten met het hospitaal dateren nog van de periode toen ik in de regio werkzaam was voor Artsen zonder Grenzen. Later zijn daardoor de contacten tussen EIB en het MCH ontstaan. Sinds het prille begin van onze activiteiten in Bangladesh (1996), is er een nauwe band tussen het MCH en EIB en hebben we onze ernstig zieke kinderen en/of hun zieke moeders naar dit hospitaal kunnen brengen voor dringende medische zorgen. Via dit hospitaal hebben we talloze levensnoodzakelijke medische interventies uitgevoerd en hebben we reeds 21 (vrouwelijke) paramedici en 6 (vrouwelijke) laboranten een beroepsopleiding gegeven. Onze huidige samenwerking omvat het volgende: EIB sponsort de opleiding van nog eens 4 (vrouwelijke) laboranten (deze opleiding duurt 3 jaar), we hebben een fonds opgericht waarmee we de dringende chirurgische ingrepen en medische zorgen betalen van straatarme meisjes en vrouwen (deze personen zouden doodgewoon sterven zonder deze tussenkomst van EIB), we geven materiele steun aan het ‘Hearth House’ (zie foto), een tehuis voor verstoten, en gehandicapte vrouwen, en last-but-not-least geven we studiebeurzen aan 16 kansloze meisjes die aan de MCS studeren, een pluralistische lagere school opgericht door het MCH. Aan deze school gaan we volgend jaar, met de hulp van de Hogeschool Antwerpen leraren bijscholen. Alhoewel de school werd gebouwd op het reusachtige en ronduit prachtige domein van het MCH (een groen paradijs, een droom voor elke pedagoog), wordt er op een erg 19de eeuwse wijze les gegeven. Leraren en leerlingen komen de klas niet uit, het gebruik van didactische materialen is onbestaand en ook hier is vanbuiten leren – zonder de leerstof te moeten begrijpen -

de boodschap (zoals trouwens overal in Bangladsh). Het niveau van de lessen Engels (2de taal) is bedroevend en moet verbeterd worden.

Activiteiten in het ‘Heart House’. EIB heeft ook de urgente oogoperatie betaald voor de vrouw op de voorgrond, waardoor deze vrouw opnieuw kan werken.

Zoals jullie merken hebben we onze activiteiten opnieuw aangepast en verbeterd, waardoor we als organisatie meer ‘body’ hebben gekregen. En ik ben daar blij om. Met meer dan 12 jaar ervaring in werken met en voor kansarme en gemarginaliseerde (wees)meisjes in Bangladesh, zijn we van een louter onderwijs-programma uitgegroeid tot een organisatie actief betrokken bij de implementatie van de Rechten van het Kind en de Rechten van de Vrouw. Dit is een zware opdracht in een gebied waar geen enkele organisatie (!) zich inzet voor het welzijn van jonge, adolescente meisjes, omdat werken met en voor deze jonge vrouwen ‘problemen kan opleveren’. Beter om deze meisjes ‘met rust te laten’, ze moeten maar zo snel mogelijk huwen, kinderen krijgen (liefst een zoon) en hun echtgenoot en zijn familie dienen. Er wordt niet eens overwogen of dit wel de ‘droom’ is van elke jonge vrouw in Bangladesh...

Kinderen enkel naar school sturen is niet voldoende meer, is niet realistisch meer. We moeten ook sterke nieuwe accenten leggen, accenten blijven verleggen; bijvoorbeeld door leraren, die aan onze kinderen dagdagelijks les geven, professioneel op te leiden, door nadruk te leggen op het correcte gebruik van het Engels als 2de taal, door de kinderen een waaier van mogelijkheden aan te bieden waardoor ze meer zelfvertrouwen krijgen als zelfstandige jonge vrouwen, door een realistische studiebegeleiding uit te bouwen, gericht op het latere beroepsleven van deze kinderen. De luxe die we hebben met EIB is dat we - als kleine organisatie - erg flexibel kunnen zijn en kunnen meegroeien met de realiteit aan de grond, ons onmiddellijk kunnen aanpassen aan de vraag en de noden, waardoor we steeds een maximaal resultaat kunnen nastreven. Dat heeft reeds prachtige resultaten opgeleverd.

Ik geef toe, dit is zeker niet de eenvoudigste policy, omdat je

daardoor, als hulporganisatie, verplicht bent om jezelf te evaluren en je af te vragen of je wel goed bezig bent, of de resultaten die die je behaalt wel de resultaten zijn die je voor ogen had, of de investeringen wel een langdurige oplossing brengen. Vele hulp-organisaties roesten echter vast in een zogenaamd ‘veilig’ systeem, een routine. De grootste fout die je als organisatie kan maken trouwens. Het werk aan de grond wordt er wel veel eenvoudiger door, omdat alles elke dag, jaar-in-jaar-uit hetzelfde blijft, maar het resultaat is wel dat donorgelden niet optimaal gebruikt worden, en projecten niet duurzaam en bovendien niet eens probleemoplossend zijn. En volgens mij is toch de uiteindelijke bedoeling van hulp-verlening om mensen te leren om de touwtjes in eigen handen te nemen, net zoals we bijvoorbeeld bewijzen met onze vrouwenclub. EIB heeft als doeststelling: van kansloze meisjes, onafhankelijke, productieve vrouwen maken, die voor zichzelf kunnen opkomen...

Rumpa Dey, onze student e in Dhaka, laatste jaar hoger secundair, met Hugo en mezelf

Ik wens jullie opnieuw van harte te bedanken om ons te (blijven) ondersteunen. We krijgen steun uit verschillende hoek; de Hogeschool Antwerpen en Gent en de stagiairs die naar Bangladesh komen, staan bijvoorbeeld in voor de eigen kosten, waardoor er geen extra financiele druk komt op de schouders van EIB. Zo proberen we voor verschillende delen van het programma, verschillende financiele oplossingen te zoeken. Een puzzel die enkel met de steun van een team van gemotiveerde donors in mekaar kan worden gepast. De voedingskosten, enkel voor onze meisjes in het JJCWH, bedragen al meer dan 9.000 Euro per jaar... De scholing & internaatskosten voor Rumpa Dey, één van onze beste studentes die op één van de beste colleges van Bangladesh studeert, bedragen meer dan 1.500 Euro per jaar. Maar we wensen onze meisjes de beste educatie aan te bieden, anders gaan onze investeringen, zowel in arbeid als financiele middelen, verloren.

Indien er personen, organisaties, bedrijven, of scholen zijn die ons willen steunen zou dat fantastisch

zijn. We kunnen alle hulp gebruiken. Bovendien is elke donatie boven de 30 Euro (dat is minder dan 3 Euro per maand!), fiscaal aftrekbaar. U krijgt daarvoor vanzelfsprekend een fiscaal attest van EIB.

Ons bankrekeningnummer is: KBC 410-0655581-78/IBAN: BE 69-4100-655581-78/BIC: KREDBEBB In naam van al onze studenten, bedankt,

Willy Legendre Programma Directeur EIB

Education International, Belgium vzw – Lange Doornistraat 27, bus 2 – 2000 Antwerpen – tel.: 032311606