Daarbuiten nr2

68
1001 MANIEREN OM TE STAYOKAYEN Jaargang 1 – nummer 2 – 2010 De magie van de herfst Halloween in Bergen op Zoom Culinaire ontdekkingstocht op de Wadden Elfstedentocht, het hele jaar door Almere: mooiste plek van Nederland? Herbeleef de Slag om Arnhem Anita Witzier rent En natuurlijk de leukste avonturen en de beste aanbiedingen!

description

Smidswater, daarbuiten, stayoke

Transcript of Daarbuiten nr2

Page 1: Daarbuiten nr2

1001 manieren om te stayokayen

Jaargang 1 – nummer 2 – 2010

De magie van de herfstHalloween in Bergen op Zoom ✱ Culinaire ontdekkingstocht op de Wadden ✱ Elfstedentocht, het hele jaar door ✱ Almere: mooiste plek van Nederland? ✱ Herbeleef de Slag om Arnhem ✱ Anita Witzier rent

En natuurlijk de leukste avonturen en de beste aanbiedingen!

Page 2: Daarbuiten nr2

PUUR van La Trappe: een ongefilterd, bovengistend, biologisch kwaliteitsbier met 4.7% alcohol.

PUUR van La Trappe is een doordrinkbaar, fris-hoppig, licht Trappistenbier. Bij het brouwen van dit bier zijn uitsluitend hoogwaardige, biologische ingrediënten gebruikt. Het is daarom dat Vader Abt heeft besloten tot de naam ‘PUUR’. De biologisch geteelde hop wordt rechtstreeks bij de boer ingekocht. PUUR van La Trappe is Skal-gecertificeerd en wordt gebrouwen met groene energie. De receptuur is geboren uit de combinatie van een continu streven naar topkwaliteit en een passionele toewijding aan bier, altijd met respect voor mens en natuur.

Authentic Trappist ProductDe bieren van La Trappe mogen samen met slechts zes andere Trappistenbrouwerijen ter wereld het logo ‘Authentic Trappist Product’ voeren. Dit logo waarborgt authenticiteit, receptuur, traditie en kwaliteit. Om dit logo te mogen voeren, moet een Trappistenbrouwerij aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten de producten geproduceerd worden binnen de muren van de abdij, bepaalt de monastieke gemeenschap het beleid en dragen de opbrengsten bij aan het onderhoud van de gemeenschap en sociale werken.N

ieuw

bij

Sta

yoka

y

www.latrappe.nlGeen 16? Geen druppel

Puur-Advert StayOkay.indd 1 26-08-2010 16:13:42

PUUR van La Trappe: een ongefilterd, bovengistend, biologisch kwaliteitsbier met 4.7% alcohol.

PUUR van La Trappe is een doordrinkbaar, fris-hoppig, licht Trappistenbier. Bij het brouwen van dit bier zijn uitsluitend hoogwaardige, biologische ingrediënten gebruikt. Het is daarom dat Vader Abt heeft besloten tot de naam ‘PUUR’. De biologisch geteelde hop wordt rechtstreeks bij de boer ingekocht. PUUR van La Trappe is Skal-gecertificeerd en wordt gebrouwen met groene energie. De receptuur is geboren uit de combinatie van een continu streven naar topkwaliteit en een passionele toewijding aan bier, altijd met respect voor mens en natuur.

Authentic Trappist ProductDe bieren van La Trappe mogen samen met slechts zes andere Trappistenbrouwerijen ter wereld het logo ‘Authentic Trappist Product’ voeren. Dit logo waarborgt authenticiteit, receptuur, traditie en kwaliteit. Om dit logo te mogen voeren, moet een Trappistenbrouwerij aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten de producten geproduceerd worden binnen de muren van de abdij, bepaalt de monastieke gemeenschap het beleid en dragen de opbrengsten bij aan het onderhoud van de gemeenschap en sociale werken.N

ieuw

bij

Sta

yoka

y

www.latrappe.nlGeen 16? Geen druppel

Puur-Advert StayOkay.indd 1 26-08-2010 16:13:42

Page 3: Daarbuiten nr2

5daarbuiten

PUUR van La Trappe: een ongefilterd, bovengistend, biologisch kwaliteitsbier met 4.7% alcohol.

PUUR van La Trappe is een doordrinkbaar, fris-hoppig, licht Trappistenbier. Bij het brouwen van dit bier zijn uitsluitend hoogwaardige, biologische ingrediënten gebruikt. Het is daarom dat Vader Abt heeft besloten tot de naam ‘PUUR’. De biologisch geteelde hop wordt rechtstreeks bij de boer ingekocht. PUUR van La Trappe is Skal-gecertificeerd en wordt gebrouwen met groene energie. De receptuur is geboren uit de combinatie van een continu streven naar topkwaliteit en een passionele toewijding aan bier, altijd met respect voor mens en natuur.

Authentic Trappist ProductDe bieren van La Trappe mogen samen met slechts zes andere Trappistenbrouwerijen ter wereld het logo ‘Authentic Trappist Product’ voeren. Dit logo waarborgt authenticiteit, receptuur, traditie en kwaliteit. Om dit logo te mogen voeren, moet een Trappistenbrouwerij aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moeten de producten geproduceerd worden binnen de muren van de abdij, bepaalt de monastieke gemeenschap het beleid en dragen de opbrengsten bij aan het onderhoud van de gemeenschap en sociale werken.N

ieuw

bij

Sta

yoka

y

www.latrappe.nlGeen 16? Geen druppel

Puur-Advert StayOkay.indd 1 26-08-2010 16:13:42

Page 4: Daarbuiten nr2

4 daarbuiten

Reportage Het ultieme herfstbos 6

Halloween Griezelen in Bergen op Zoom 9

Wadden Culinaire ontdekkingsreis 10

Cool stuff 13

Toen & nu Een leven vol idealen 14

Amsterdam Onverwachte wandelingen 16

Duurzaam ondernemen doe je zo 22

Nazomeren in Lissabon 27

Fietsen in cadans op de Veluwe 30

Werelds Dance4life overtuigt 34

Elfstedentocht het hele jaar door 36

Column Rik Zaal Bijzonder Almere 40

Check in Check out Heemskerk 43

Beleef de slag om Arnhem 44 Eropuit met... Anita Witzier 52

Agenda van Stayokay 66

INHOUD

Verder in dit nummer:Stayokay card aanbiedingen 24, Uitslag van de Stayokay fotowedstrijd 50, Lezersaanbiedingen 54, Goed om te weten 56, Arrangementen en avonturen 57, In het stapelbed met... 62, Kinderpagina 64

16

daarbuiten

14

30

36

64

Page 5: Daarbuiten nr2

5daarbuiten

Giraffen in de herfstDe herfst in Nederland is natuurlijk de tijd voor strand-wandelingen en lange tochten over de Veluwe. Maar eigenlijk zijn een stad en zijn omgeving net zo leuk in die tijd van het jaar. Als ik in mijn denkbeeldige helikopter boven Rotterdam zweef, dan zie ik tal van leuke en verrassende locaties. Locaties die je makkelijk in een dag kan bezoeken. Eerste stop: Kralingse Bos.

Een ochtendwandeling in dit bos is een goed begin van de dag. In 1920 begon de gemeente met de aanleg van dit ‘stadspark’. Ik zet het bewust tussen aanhalingstekens, want op veel plekken oogt het als een echt bos. De enorme variëteit aan boomsoorten zorgt juist in de herfst voor een prachtig aanzicht. En de rijke bodem geeft paddenstoelen en schimmels ook alle kansen.

Natuurlijk kan de haven niet ontbreken. Mijn tweede tip is dan ook een fietstocht (zie www.portofrotterdam.com voor de routes) door de havens. Logischerwijs zie je onderweg de indrukwekkende kranen, containerschepen en sporen van het rijke verleden. Maar de havens hebben ook verrassend veel natuur te bieden. Van de talloze vogelsoorten en duizenden konijnen tot aan de indrukwekkende Schotse hooglanders in het Botlekpark.

Ik vlieg terug naar de stad, want in Rotterdam is ook nog een ander prachtig ‘park’. Ik heb het natuurlijk over Diergaarde Blijdorp. Je komt hier giraffen tegen op een uitgestrekte savanne, gieren in een Afrikaans rotsgedeelte en ijsberen in een Arctisch gebied. Vergeet dit najaar ook niet op kraamvisite te gaan bij ons babyolifantje en de twee tijgerwelpjes. Deze herfst zijn er boven-dien extra activiteiten rond het thema Enge Dieren. Oog in oog met een vogelspin of haai; het kan in Blijdorp.

Kortom, de herfst is overal te ontdekken en onverwacht avontuur ligt te wachten op de meest bijzondere plekken in ons land. Het enige wat je hoeft te doen is eropuit trekken en ‘je helikopter’ laten landen op de mooiste plekjes.

Marc DamenDirecteur Diergaarde Blijdorp

Colofondaarbuiten Jaargang 1 – nummer 2 – 2010daarbuiten is het inspirerende magazine voor iedereen met een actieve en avontuurlijke levensstijl en verschijnt drie keer per jaar in een oplage van 60.000 exemplaren.

Uitgever Stayokay

Art direction, opmaak en redactie Smidswater

FotografieVerbeeld fotografie, Josje Deekens, Daan Vermeer, Hollandse Hoogte (HH), iStock Eindredactie Marieke Meijer

Aan dit nummer werken meeMarijke Schreiner, Chris Hommes, Oeike Verheijen, Annemieke Boer, Kirstin Hanssen, Daan Vermeer

Drukwerk QuadWinkowski daarbuiten is gedrukt op ‘Reprint’ ecologisch gerecycled papier. Dit papier absorbeert minder inkt en dat is beter voor de natuur.

Copyright daarbuiten is een uitgave van Stayokay. Niets uit deze uitgave mag vermenig-vuldigd worden zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Adverteren in daarbuiten [email protected]

Contact daarbuiten Postbus 92076, 1090 AB Amsterdam www.stayokay.com/daarbuiten [email protected]

(prijs)wijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden

Redactioneel

Page 6: Daarbuiten nr2

A

6 daarbuiten

ls klein jochie wist ras-Utrechter Peter Kragten (52) het al: hier word ik later boswachter. Inmiddels is hij al

zo’n dertig jaar boswachter van de landgoederen Oud en Nieuw Amelisweerd en Rhijnauwen, gelegen aan de oostkant van de stad. Hij voelt zich een bevoorrecht mens: “Dit is mijn kantoor.” En toch heeft hij ook soms te maken met een vorm van bedrijfsblindheid. “Dan loop ik ’s och-tends vroeg door de velden en zie ik een paar reeën staan, dan moet ik soms tegen mezelf zeggen: ‘Dit is bijzonder’.”

Op deze mooie septemberochtend loopt daar-buiten een tijdje met de boswachter over de langgoederen. We wandelen richting het bos van Oud Amelisweerd. “Kijk, naar die bosrand, al die verschillende bomen, eiken en essen, sommige al meer dan tweehonderd jaar oud. Die wolkenlucht en dan al die verschillende kleurschakeringen. Dat blijft prachtig. En als dan straks de eerste nacht-vorst is geweest dan laten die bladeren makkelijk los. Komt er dan een stevige wind, dan zie je al die bladeren rondvliegen. Ook dat is een prachtig gezicht.”

Op vijf kilometer van de Utrechtse Domtoren bevindt zich een

uniek natuurgebied. Driehonderd hectare, drie landgoederen

en een miljoen bezoekers per jaar. En een boswachter die staat

te popelen om de geheimen van een herfstbos te onthullen.

Reportage

Geheimenvan een Utrechts herfstbos

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE JOSJE DEEKENS

Page 7: Daarbuiten nr2

7daarbuiten

WinterOver de winter gesproken, Kragten is ook gefasci-neerd door de komst van de eerste sneeuw straks: “Dat ruik ik gewoon in de lucht. En als die sneeuw ’s nachts valt, dan sta ik op en ga eropuit. Dan is er een wereld van alleen zwart en wit.” We lopen het bos in, we zien een paar bomen die voor de helft zijn gekapt, ze zijn met verf gemarkeerd: “Daar zitten vleermuizen in, dus die blijven nog even staan.” De taak van een boswachter in dit gebied is gevarieerd. Zo wijst hij tijdens onze wandeling regelmatig wandelaars op het feit dat ze hun hond moeten aanlijnen. “Maar we doen ook het beheer over de wildstand en dus moeten we soms dieren schieten. Dat kunnen vossen zijn, maar ook hazen en konijnen die teveel bomschors aanvreten. We doen dit heel vroeg in de ochtend, want je loopt toch met een vuurwapen.”

Leren kijkenDuizenden bezoekers heeft hij inmiddels rond-geleid door de bossen, want ook dat behoort tot zijn takenpakket: “Ik probeer mensen beter te leren kijken. Je hoeft echt niet alle namen van planten en beesten te kennen. Maar je kunt wel meer leren herkennen en dan komt de interesse vanzelf.” Hij stopt even bij een indrukwekkend restant van een tweehonderd jaar oude eik. “Dit is zo’n plek waar mensen graag even gaan zitten. Alleen al even zitten, geeft je een rustig gevoel, bijzonder is dat.” De boswachter bukt voorover en plukt het blad van een plant. “Dit is de weegbree, een goede weersvoorspeller. Nu is het grote blad aan het krimpen, hij heeft dus minder vocht te verdam-pen. Het weer gaat omslaan en de luchtvochtig-heid gaat omhoog, het zou goed kunnen dat het gaat regenen.” De plant is een alleskunner. Een gekneusd blad van de weegbree helpt uitstekend tegen ontstekingen, Kragten gebruikt het regel-matig bij opgelopen wondjes uit het bos.

KikkertjeInmiddels staan we op het Sterrenpunt, een drukbezocht kruispunt van kaarsrechte wandel-paden. Een duidelijk signaal dat het eeuwenoude gebied ooit door mensenhanden is aangelegd. Kragten pakt de brandnetels aan de rand van het pad in zijn handen, eelt zorgt ervoor dat hij geen last heeft van een branderig gevoel: “Vroeger plaatsten we bordjes dat je niet van de paden mocht, die waren zo weg. Nu planten we bramen,

distels of brandnetels. Dat werkt veel beter.” Zijn visie op ‘zijn’ bos is helder: “Je moet zo min moge-lijk ingrijpen, dan ontstaat natuur. Er zijn plannen om meer paden door de velden aan te gaan leggen. Dat moet je eigenlijk niet doen. Reeën en andere beesten gaan juist naar die plekken om te schuilen als de bossen vol bezoekers zijn. Die zullen dan verdwijnen uit dit gebied.” Hij loopt een paar meter het pad af, volgens hem moeten hier kikkers zitten. Binnen een paar seconden heeft hij een minuscuul kikkertje in zijn handen. Het beestje houdt zich muisstil, met zijn witte, zachte

Boswachter Peter Kragten in Amelisweerd

‘Een ringslang denkt dat de kikker dood is en

besluit dan om het beestje niet op te eten’

Page 8: Daarbuiten nr2

8 daarbuiten

buik naar boven: “Dan denkt een ringslang dat de kikker dood is en besluit dan om het beestje niet op te eten. Slim.”

Giftige paddenstoelenIn deze periode van het jaar komen ook de be-langrijkste seizoensproducten boven de grond: paddenstoelen. De landgoederen zijn gelegen aan de Kromme Rijn en er is hier dan ook sprake van rivierkleibossen. Kenmerk hiervan is vrucht-bare grond waar de seizoenen goed zichtbaar zijn en paddenstoelen al vroeg in het seizoen naar boven komen. “Je hebt hier veel soorten padden-stoelen. Nee, de meeste mensen blijven er vanaf. Muizen eten ze natuurlijk wel aan. Je hebt hier bijvoorbeeld ook de groene knolamanieten, ze lijken misschien een beetje op de champignon. Maar de een is lekker, de ander is dodelijk”, merkt hij droogjes op. We naderen het einde van onze verkwikkende boswandeling. Een eekhoorn schiet over het pad. Kragten stapt het pad af en pakt twee helften van een lege hazelnoot. “Hun tandjes werken net als een notenkraker. Je hebt twee perfecte helften, je ziet haast niet dat ze door midden zijn gebeten. Muizen gaan weer anders te werk, dan zie je bij de opening kleine tandafdrukken.

‘De groene knolama­nieten lijken misschien een beetje op de champignon, maar de een is lekker, de ander is dodelijk’

Paddenstoelen komen al vroeg in het seizoen naar boven

Stayokay Utrecht-BunnikStayokay heeft een uniek onderkomen op landgoed Rhijnauwen. Idyllisch is misschien het juiste woord. Het complex bestaat uit een drietal historische landhuizen met prachtige terrassen voor onder meer heerlijke lunches en borrels. Het decor wordt vervolmaakt met een heuse toegangs- brug over de kabbelende Kromme Rijn. Tegelijkertijd vormt het complex een ideale entree tot het natuurgebied Amelisweerd. Bij de receptie kun je alle informatie krijgen over fiets- en wandelroutes in het gebied.

Page 9: Daarbuiten nr2

9daarbuiten

De bossen in de herfst. Het is er donker, vochtig en er zijn… onverwachte bewoners en bezoekers. En juist in het laatste weekend van oktober lijkt het wel alsof álle bosgeesten weer tot leven komen. Kortom, tijd voor Halloween!

De bossen hebben veel geheimen. Zo is er het verhaal van de vioolspelende muzikant, de jongeman die nu al eeuwen veroordeeld is om te spelen. Elke nacht weer. In het jaar 1803 liep de muzikant Frederick van Raamsdonck het don-kere herfstbos in. Op weg naar een andere markt om zijn kunsten te vertonen. Men waarschuwde hem: “Je moet niet in het donker het bos in gaan, het is er niet pluis.” Frederick schudde zijn hoofd: “Ik heb nog nooit ergens last van ge-had, ik loop al jaren van dorp naar dorp.” En zo liep hij, het begon al te schemeren, moederziel alleen het bos in.

Altijd spelenFrederick was door alle waarschuwingen toch wat onrustig. De bomen leken hem aan te kijken, overal zag hij flikke-rende ogen. Hij wist dat het allemaal verbeelding was. Maar toch. Hij liep dieper en dieper het woud in. En plots zag hij een helverlichte plek. Zijn nieuwsgierigheid won het van zijn angst. Hij sloop dichterbij. Een verbijsterend schouw-spel: alle bosgeesten hadden zich hier verzameld om te dansen en te feesten rond grote vuren.

VioolconcertEn plotseling duwden vier kleine bosgeesten met boos-aardige gezichten hem naar het midden van de feestende menigte. Het bos valt stilt. Honderden geesten kijken hem aan. Ze duwen Frederick langzaam richting het grote vuur. “Stop”, roept de muzikant. “Wat kan ik doen om te over-leven?” Een oude bosgeest zweeft naar voren. “Speel en we zullen je leven sparen.” Hij pakt zijn viool en speelt zijn beste vioolspel. Maar er is een groot probleem: hij mag nooit meer stoppen. Dus als je ooit denkt in de verte een viool te horen, dan zou het Frederick kunnen zijn met zijn eeuwige concert voor de bosgeesten.

Het eeuwige vioolconcertHalloween

Stayokay Halloween- gezinsweekend in Bergen op Zoom

Halloween begint dit jaar op vrijdagavond (29 oktober). Ingrediënten voor het weekend zijn onder meer: een kampvuur, griezelverhalen, een Halloween-buffet en een spooktocht door de bossen.Voor dit weekend geldt een speciale prijs. Wil je meer informatie of boeken? Neem dan contact op met Stayokay Bergen op Zoom – De Brabantse Wal op telefoonnummer 0164 233 261 of per email: [email protected] www.stayokay.com/bergenopzoom

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE HH

Page 10: Daarbuiten nr2

Proef de Wadden!

De Wadden, het laatste stukje wildernis van Nederland. Een fantastisch gebied waar we heel zuinig op moeten zijn, vindt kok en schrijfster Annette van Ruitenburg. Zij is de laatste jaren uitgegroeid tot een echte ambassadrice van het gebied: “Het is een belangrijk gebied, een geweldig ecosysteem waar miljoenen trekvogels hun voedsel vinden. Op zee, maar ook op de eilanden vind je nog stukjes natuur die nog niet zijn aangetast door de mens. Het mooie is dat vogels ook precies weten wanneer ze moeten aankomen, wanneer ze de kok-

kels kunnen eten. Die oerdrift zijn we kwijtgeraakt. De relatie tussen ons voedsel en de na-tuur is belangrijk. We moeten weer met de seizoenen leren eten en eigen producten waarderen. Ik ben op zich niet tegen het importeren van producten, maar wel als dat ten koste gaat van producten uit de eigen omgeving. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat de schapen blijven op Texel, zij onderhouden het Texels land-schap. Dus is het ook belang-rijk dat we lamsvlees blijven waarderen en daarmee lekkere gerechten maken.”

Albert CuypToen zij voor het eerst arriveer-de op het eiland ging ze nog regelmatig terug naar Amster-dam: “Ik reed eerst nog op za- terdag naar de Albert Cuyp om lekkere producten te halen. Al snel ben ik me gaan verdiepen in wat hier op eiland aan pro-ducten te vinden is. En hoe ik mijn recepten met lokale pro-ducten kon maken. Zo verving de lamsham bijvoorbeeld de serranoham in een recept. En zo kwam ik ook in contact met de producenten en boeren op het eiland en hun persoonlijke verhalen, vaak bij bedrijven die

Annette van Ruitenburg was als catamaranzeiler al gek op Texel en de zee. Vijftien jaar geleden besloot ze met haar gezin zich te vestigen op het eiland. Inmiddels is ze een van de grote voorvechters van het culinaire erfgoed van Texel en de Waddenzee: “Men haalt liever oesters bij de supermarkt, dan hier vers van het strand. Dat is natuurlijk jammer.”

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE HH

10 daarbuiten

Page 11: Daarbuiten nr2

11daarbuiten

al generaties in familiehanden zijn.” In die eerste jaren raakten ook meer en meer mensen geïnteresseerd in haar kook-kunsten en inzichten. Ze ging workshops en rondleidingen organiseren. En startte met Slow Food, afdeling Texel. Slow Food is een internationaal platform om streekproducten te promo-ten, bovendien wil de beweging ervoor zorgen dat we weer de tijd nemen om goed te koken en rustig te eten. “Tijdens een workshop deed een kokkel- visser zijn verhaal. Hij vertelde dat vrijwel niemand hier meer kokkels eet en dat ze worden

geëxporteerd naar Spanje. Ik heb toen ook een diner met kokkels gemaakt en overlegd met koks op het eiland over recepten. Inmiddels hoor ik van de vishandel dat de vraag naar kokkels langzaam omhoog gaat.”

WaddenproductenDe culinair ambassadrice is ook betrokken om low leisure een belangrijke plaats te geven op de eilanden. Een soort duur-zaam toerisme. “Doel is dat be-zoekers genieten en bijdragen aan de natuur. Hoe? Bijvoor-beeld dat je er op een herfstdag lekker met de fiets opuit trekt en onderweg allemaal Wadden-producten koopt bij de boer. En dan ’s avonds lekker koken met die ingrediënten. Dat is dus iets anders dan in PC Hooftstraat- achtige winkels te shoppen, die je bijvoorbeeld op Vlieland wel ziet. En dan zijn mensen vaak nog teleurgesteld dat de winkels tussen de middag dicht zijn. Veel winkeliers eten dan warm, dat soort dingen moet je juist intact laten. Leer het echte leven kennen op een eiland, dat vind ik belangrijk.”

Texelse blanke speculaas is het hele jaar te koop bij de banketbakker en het recept is geheim. Maar Annette van Ruitenburg heeft via een Texelse insider toch een recept weten te bemachtigen.

Kneed een deeg met de volgende ingrediënten:125 gram roomboter • 225 gram witte basterdsuiker • 475 gram (Texelse) bloem • 2 theelepels speculaaskruiden • ½ theelepel nootmuskaat • ½ theelepel fijngesneden foelie • 10 gram dubbelkoolzure soda (baksoda) • 1 theelepel zout • 1 dl melk • gehakte amandelen

Rol het deeg uit tot een dikte van 1 centimeter en leg het op een beboterde bakplaat. Maak met een uitsteekvorm mooie rondjes of maak een lange plak en bestrijk de bovenkant met losgeklopt ei. Bak de speculaas in de oven gedurende 40 minuten. Oventemperatuur 150-175°C. Bij kleine speculaasjes wordt de baktijd 12 minuten.

Tip van Texel: Garnalen vissen op het WadStap aan boord voor een tocht met Texelse

garnalenvissers. Samen met hen onderneem je een

boeiende tocht van twee uur over de Waddenzee.

Door de diepgang van maar 60 cm kunnen ze in

de buurt van zandbanken komen, waar je bij laag

water de robben kunt zien liggen! Tijdens de vaart

worden de netten uitgegooid.

Tip van Ameland: Likeur proeven1902: in het dorpje Ballum wordt de jaarlijkse

arrens ledenwedstrijd gehouden. Willem Barend

Nobel ontvangt na afloop in zijn café alle deel-

nemers en publiek. Hij serveert een nieuw drankje,

het resultaat van een mix van allerlei dranken. Het

geheime recept is inmiddels in de handen van de

derde generatie Nobel. Een proeverij bij het hotel

is een prima manier om kennis te maken met het

beroemde drankje.

Tip van Terschelling: Vis roken met Hans DitzelOvergrootvader Marinus Ditzel viste ruim een

eeuw geleden op zalm en paling en rookte zijn

vangst in een houten kist. In 2010 is zijn achter-

kleinzoon nog altijd op dezelfde ambachtelijke

manier bezig. Met schoon en ontschorst Terschel-

lings eiken-, beuken- en elzenhout, wordt een mix

gemaakt die een verfijnde smaak garandeert.

Het hele jaar door kun je bij Ditzel terecht voor

workshops of proeverijen.

Meer weten? Kijk op www.stayokay.com/daarbuiten

Recept: Oudhollandse sinteclaescoeck

DE SM

AA

K VA

N D

E WA

DD

EN

de smaak van de wadden

Een sfeerfilm over het leven op het wad

Colofon

Deze uitgave is een samenwerking van

Natuur Digitaal & van Oorlam tot Lamsoor

Marc Plomp, Annette van Ruitenburg en Ruth de Ruwe

Filmbeelden en montage: Marc Plomp

Opmaak en Fotografie: Ruth de Ruwe

Teksten en Redactie: Marc Plomp en Anette van Ruitenburg

Muziek: AMP

Voice- over: Kees Broos

Met medewerking van: Natuurmonumenten Texel

Dirk Albert Schagen en Arco Vonk van TX25

Jan Frederici ,Jan Rotgans en Ben Hettinga van

WR 130 ‘Johanna II’

Gefilmd in: HD, Geluid: Stereo, Leeftijd: AL

Speelduur: 70 minuten

Deze DVD neemt u mee het wad op. In een prachtige sfeerfilm

maakt u kennis met het wad en haar natuurlijke rijkdommen. U

kunt thuis heerlijk genieten van de stilte, de prachtige vogelgelu-

iden, het dierleven en betoverende landschapen. De combinatie

van de mooiste beelden en de natuurlijkste geluiden maken deze

DVD uniek.

 Naast de mooie sfeerfilm vindt u op deze DVD 22 kortere films

over een 22-tal karakteristieke soorten die het Waddengebied zo

kenmerken. Deze soorten zijn:

Scholekster, Wulp, Rosse Grutto, Kanoet, Bergeend, Eider,

Rotgans, Bonte Strandloper, Grote Stern, Dwergstern, Visdief,

Lepelaar, Velduil, Blauwe Kiekendief, Kluut, Bontbekplevier,

Steenloper,18 Zilvermeeuw, Kleine Mantelmeeuw, Kokmeeuw,

Zeehond, Grijze Zeehond

BARCODE

Inclusief boekje met o.a recepten

Win de dvd ‘De smaak van de Wadden’! Kijk voor de prijsvraag op www.stayokay.com/daarbuiten

Page 12: Daarbuiten nr2

12 daarbuiten

Page 13: Daarbuiten nr2

Onmisbaar voor een dagje hoofdstad!

Deze inspirerende gids bevat de 70

meest bijzondere biologische

en ecologisch verantwoorde

adressen in Amsterdam, verdeeld in cate-

gorieën zoals Doen, Mode en

Eten & Drinken. € 14,95

www.ecogidsamsterdam.nl

Chocoholic? Ervaar dan eens de smaaksensatie van Lovechock:

rauwe, ofwel koud gemalen chocolade. Lovechock is 100%

biologisch en wordt met de hand gemaakt. Volgens de makers

bevat raw chocolate meer antioxidanten en love chemicals dan

reguliere chocolade. Daardoor kan na het verorberen van een

stukje Lovechock een euforisch gevoel optreden! In drie smaken,

waaronder goji/sinaasappel. € 2,99 www.lovechock.nl

Of je nu gaat hardlopen of wandelen, schoenen van Merrell beschermen je voeten goed! Door de stevige rubberen zool glijd

je niet makkelijk uit en dankzij het materiaal GORE-TEX blijven je

onderdanen droog. De afgebeelde mannenschoen heet Intercept

(€110,-). De vrouwenvariant draagt de naam Siren (€ 115,-).

www.merrell.com

Spannend voor op reis: het raadselspel Black Stories. Dit kaartspel

brengt, zoals de naam al doet vermoeden, gitzwarte raadsels. Op

de voorkant van de kaart staat een kort verhaaltje dat de raadsel-

meester opleest. Het raadselvolk (de spelers) mogen dan vragen

stellen over het verhaal, waarop de raadselmeester enkel met ja of

nee mag antwoorden. Wordt de goede

richting gekozen dan is het mysterie snel

ontrafeld. Voor spelers vanaf 8 jaar.

€ 8,95 www.boosterbox.nl

Lekker hoor, zo’n vitaminebommetje

voor onderweg, maar dan wel zonder

butsen! Na de appel en de banaan

is er nu ook een stevige schil voor

de kiwi ontworpen. Deze kunststof

Kiwi Guard van Vacu Vin bevat

bovendien een handig besteksetje,

zodat je werkelijk overal kunt genieten

van een gezond fruithapje. Te koop

voor € 3,95 via online shops als

www.provinum.nl

Backpacken op een vouwfiets? Het gaat

moeiteloos met de Strida LT! Dit fietsje

weegt 10 kilo en behaalt een snelheid van

19 km per uur. Als je het trappen zat bent

of het openbaar vervoer moet nemen, dan

transformeer je de tweewieler binnen enkele

seconden tot een rolbaar pakketje. De basis-

kleur van de Strida LT is wit, maar ieder

seizoen lanceert het merk een nieuwe kleur.

Vanaf € 478,- www.strida-europe.com

Ik lust je rauw!

EcoGidsAmsterdam

Gitzwarte raadsels

Backpacken op wielen

Kiwi Guard

Stevige stappers

Wil jij kans maken op een gratis paar Merrell Intercept(m) of Siren (v)? Kijk dan op www.stayokay.com/daarbuiten

13daarbuiten

Cool stuff TEKST KIRSTIN HANSSEN

Page 14: Daarbuiten nr2

14 daarbuiten

Een leven vol idealen

Jan en Heleen Kleijn waren vanaf 1965 jeugdherbergvader en -moeder. Ze werkten in de jeugdherberg Stadsdoelen in hartje Amsterdam. 45 jaar later stelt Jan Kleijn (75) vast dat er in de kern niet veel is veranderd: “Ik logeerde met mijn kleinzoon onlangs in een Duitse jeugdherberg en nog steeds wissel je ervaringen uit met andere gasten.”

Toen & nu TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE JOSJE DEEKENS / ED VAN DER ELSKEN

Page 15: Daarbuiten nr2

15daarbuiten

CultuurschokZe gingen naar het verre Hongkong. Tien jaar lang hebben ze in de toenmalige Britse kroon-kolonie gewerkt. De cultuurschok was groot en de communicatie moeilijk. “We spraken de taal niet, we hebben een jaar lang les gehad om de taal enigszins te leren. Maar het was allemaal de moeite waard. Vorig jaar zijn we nog eens terug geweest. Toen hebben we een aantal kinderen vanuit het kindertehuis weer ontmoet. Destijds waren dat jongens van ongeveer vijftien jaar die nogal wat kattenkwaad uithaalden. Maar ze zijn allemaal goed terechtgekomen. We hebben ze op weg geholpen naar een beter leven.”

StayokayInmiddels wonen Jan en Heleen Kleijn in Soest. En zijn ze nog altijd bijzonder actief, zo gaan ze regelmatig met hun kleinkinderen – ze hebben in hun leven vier kinderen geadopteerd – ook weer op pad. Deze zomer reisden ze langs Duitse jeugdherbergen. “Het goede is dat je nog altijd met iedereen aan de praat komt. Dat zie je niet in een hotel.” Bovendien is er ook veel ten goede veranderd: “In mijn tijd kwamen er vooral school-groepen en tieners in de jeugdherbergen. Volwas-senen of gezinnen kwamen er simpelweg niet. Als ik nu in een Stayokay rondloop dan zie ik ook groepen vrouwen, vriendenclubjes en jonge ge-zinnen. Dat is echt fantastisch. De hostels bereiken de hele samenleving en alles loopt lekker door elkaar heen.”

‘De hostels bereiken de hele samenleving en alles loopt lekker door elkaar heen’

D e jeugdherbergvader van toen is de hostelmanager van nu. Het was de tijd van de Nederlandse Jeugdher-

berg Centrale (NJHC), de voorloper van Stayokay. De functie van herbergvader of -moeder was in die tijd gewild, ondanks het karige salaris. Met veel plezier kijken de meeste jeugdherbergouders dan ook terug op die tijd, zoals ook Jan en Heleen Kleijn. “Wij waren van 1965 tot 1970 beheerders van de jeugdherberg Stadsdoelen op de Klove-niersburgwal in Amsterdam. We woonden daar-voor in een nieuwbouwwoning in Nieuwkoop. Mensen verklaarden ons voor gek dat we naar die stinkstad gingen. Maar ik was echt toe aan iets anders. Ik werkte in die tijd met weinig plezier bij een handelsonderneming. In onze vrije tijd waren we allebei actief met jeugdwerk. En toen zagen we dus die vacature in de krant voor de functie bij een jeugdherberg in Amsterdam.”

HippiesAmsterdam stond in die jaren op zijn kop. Flower-power brak los. “Het was een prachtige tijd. Al die jongeren vanuit de hele wereld vol met idealen over een betere wereld logeerden bij ons. Het was ten tijde van de Vietnam-oorlog, veel Amerikaanse jongeren kwamen hier om de dienstplicht te ont-duiken. We beseften steeds beter dat de wereld veel groter was dan Amsterdam.” De jongeren van toen maakten iets los bij Jan en Heleen. Ze wilden een bijdrage leveren aan het oplossen van de pro-blemen in de derde wereld. De advertentie waarin een echtpaar werd gezocht om een kindertehuis in Hongkong te beheren, kwam als geroepen.

Page 16: Daarbuiten nr2

16 daarbuiten

Wandelen door het groen

van de Plantage

“Het is bijna niet meer voor te stellen, maar waar we nu staan, was tot het einde van de 16e eeuw water.” Makelaar Willem klinkt door onze koptelefoon. “En vandaag de dag ligt op Vlooien-burg de bekendste vlooienmarkt van Nederland…” Een draaiorgel en marktkooplui overtreffen zijn stem. We staan midden op het Waterlooplein als de twijfel even

toeslaat; moeten we het geluid harder zetten óf juist even op pauze drukken. Nee, we gaan eerst op ons gemak rondschar-relen, het begin van deze route spreekt voor zich. Fietsbanden, legerkistjes, rode Londense Routemasterbussen en honder-den koelkastmagneten. Het ligt allemaal al bij de eerste de beste kraam op het Waterlooplein.

MesjoggeOm de hoek drukken we weer op de knop van onze MP3-spe-

ler en Willem vertelt enthousiast weer verder. We staan in een buurt waar voorheen veel Joden woonden. Drie synagogen, die tegenwoordig het Joods Histo-risch Museum onderdak geven, zijn de stille getuigen uit die tijd. Nu woont Jan en alleman in de wijk. Willem gaat door: “Ja gabbers, het is maf en mesjogge en stiekem ook wel geinig, dat die goocheme Joodse gozers en mokkels, zonder dolle....” Wat is dit? Hoort dit wel bij de audiotoer? Het blijken stuk voor stuk van oorsprong Joodse woorden die we geadopteerd hebben in het Nederlands. Hier zijn woorden die min of meer in deze straten geboren zijn, op de plek waar vroeger de zuur- en vismarkt waren.

Flamingo’sDe Plantage, dat doet toch aan groen en ruimte denken. Dat wordt het zeker als we aan het begin van de brede Plantage Middenlaan staan. Dit is het hart van de groene wijk. Hortus Botanicus, het Wertheimpark en Nederlands oudste dierentuin liggen er pal naast elkaar. En hoewel we Artis niet in gaan, krijgen we er toch heel wat van mee. Op een paar meter van de stoep waar we lopen staan lichtroze flamingo’s in het water. Tram en fietsbellen rechts van ons, gekwetter van vogels en een aardse, zware brul links van ons. “Artis klinkt zo lekker. Zoveel geluid en toch rust-gevend,” horen we door de koptelefoon.

Flamingo’s, gabbers en een houten

mijnenveger

Verrassende wandelroutes door Amsterdam

Amsterdam heeft zoveel meer dan de

grachten panden en winkelstraten in het oude

centrum. We gingen op avontuur en belandden

in de groene Plantagebuurt en in industrieel

en artistiek Noord. Zonder reisgids, maar mét

een gratis audiotour op onze mp3­speler.

TEKST EN FOTOGRAFIE DAAN VERMEER

Route

1

Page 17: Daarbuiten nr2

Hierboven: de molen van Amsterdam-Oost, rechtsboven: wandelen

rond Artis, rechtsonder: het terras van de IJ-kantine in Amsterdam-Noord

Zonder reisgids, maar mét een gratis audiotour op je mp3­speler kom je op de mooiste plaatsen

17daarbuiten

Page 18: Daarbuiten nr2

18 daarbuiten

Tripel“Vergeten jullie die molen niet?” vraagt een hoogbejaarde vrouw ons terwijl we voor naastgele-gen ‘Brouwerij ‘t IJ’ staan. “Die grote korenmolen hierachter, daar heb ik herinneringen aan. Toen ik als kind met mijn vader hier langs fietste, begon ik altijd een liedje over de molen te zingen.” Ze glimlacht en kijkt dromerig omhoog richting de wieken. “Ze wilden de molen afbreken. Zonde!” Maar hij staat er nog. Onder de molen is het terras van de lokale brouwerij. Daar zitten wat mensen aan het Eiwitbier en Zatte’s, het tripel bier. Binnen, onder de honder-den flesjes bier die op planken staan, hangen de witte tegels en zeepbakjes nog aan de muren, want voorheen was de bier-brouwerij een badhuis.

SnackenHet is markt in de verderop gelegen Dapperstraat. De lange straat is gevuld met markt-kramen en slenterende mensen. Zonnebrillen voor een euro, rokken voor twee en schoenen voor drie euro. Hier brandt het kleingeld in onze zakken. Heb je geen kleding nodig, dan kun je er geweldig snacken. Maïskol-ven liggen ergens te roosteren op een barbecue, pal naast een standje waar Spaanse sinaas- appelen tot sap worden geperst. Hier in de Dapperstraat is de halve wereld te koop.

Gratis!• Hermitage Amsterdam is gratis

voor kinderen t/m 16 jaar.

• De toegang tot de Hollandse Schouwburg is altijd gratis.

• Elke vrijdag­ en zondagmiddag is er om 16.00 uur een gratis rondleiding door Brouwerij ’t IJ.

De minder bekende buurten van Amsterdam: verrassend, groen en met een rijke nautische historie

Page 19: Daarbuiten nr2

19daarbuiten

Wandelen door industrieel en

artistiek Noord

De strakke kantoorgebouwen en gelikte appartementencom-plexen rondom het Centraal Station hebben uitzicht op voor-malige, ruige scheepswerven en oude loodsen van Amsterdam Noord, aan de andere kant van het IJ. In een kwartier maakt het pontje de overtocht van het drukke centrum naar de ruwe NDSM-pier in Noord. Daar waar het pontje aanmeert, wemelt het van de markante boten. Zo dobbert er al jarenlang een Russische onderzeeër uit 1956 in de haven, omringd door een driemaster van het Matrozen- instituut, een houten mijnen-veger en een berucht actieschip van Greenpeace.

UitwaaienEen rapper uit Noord vertelt via onze MP3-speler de verhalen over het gebied. “Welkom in Noord, welkom op historische grond. Hier op het uiterste punt-je bij die halve scheepsboeg heb je een briljant uitzicht over het IJ. Adem lekker diep in en kijk om je heen.” De wind blaast hier over het gras, de paarse distels, de bramen en de kweek. Kleine golfjes slaan tegen de kade. Hier waai je uit met in de verte

ergens het Centraal Station. Je bent er dichtbij de stad maar weg van de drukte, heerlijk.

StadsnomadenDrie oude tramstellen staan achter elkaar op een stuk tram-rails dat doodloopt op de kade. Er hangen gordijnen achter de ruiten en er staan tafels voor de deur. Hier bivakkeren stads-nomaden. De trams staan in de

schaduw van een enorme meta-len kraan. Over een metalenhellingdeur gaat de tocht verder.Rechts komt het water van het IJ tot net onder onze voeten, links ligt de scheepshelling bijna droog. Deze deuren gingen vroeger open als een schip tewater werd gelaten. “Zo’n zwaar schip te water laten was trou-wens niet eenvoudig. Als het schip niet goed in bedwang werd gehouden schoot ie zo door het IJ heen en zo aan de overkant de wal op. Dat is voor de oorlog wel eens ge-beurd,” vertelt de rapper door de koptelefoon. Olietankers en mammoettankers rolden er toen van de hellingen. Nu is het er leeg. Struiken groeien tussen de betonplaten en kunstenaars vrolijken de grijze muren op met graffiti.

Er dobberen een Russische onderzeeër, driemaster, houten

mijnenveger en een berucht actieschip in de haven

Gratis!• De veerpont tussen het Centraal Station en de NDSM­pier.

De pont vaart de hele dag twee keer per uur heen en weer.

• Sirius, het actieschip van Greenpeace dat in de haven ligt, houdt een paar keer per jaar open dag. Op 29 oktober aan­staande is de volgende dag. Zie www.greenpeace.nl/sirius

• Ga racen met een zonnecelboot op de waterracebaan bij Café het Noorderlicht. Op woensdag en vrijdag tussen 13.00 en 18.00 uur kun je gratis meedoen. Op de andere dagen kost het 5 euro (informeer bij het café).

Route

2

Page 20: Daarbuiten nr2

20 daarbuiten

BiologischNet om de hoek gaan schilders met hun ezels en kwasten iets preciezer te werk. Ze staan in de achtertuin van het Noorderlicht. Dat is een café in een doorzichtige broeikas. Buiten, op het terras in de zon, staan wat bankstellen,kleine tafels en gekleurde strandstoelen in het zand. Daar verpozen gezinnen met hun kinderen, ontwerpers uit de naastgelegen NDSM-loods en Amsterdammers uit de binnen-stad die even met de boot naar Noord zijn gehopt. Met de bio-logische vruchtensappen, taart-jes en het geweldige uitzicht op de schepen die voorbij varen, kunnen we ons ook hier de hele middag vermaken.

RenaissanceWe lopen door naar de NDSM-loodsen. Hier hebben tal van vormgevers en kunstenaars hun ateliers en is er alle ruimte voor theatermakers. In weer een andere hal heeft de tv-wereld een inspirerend onderkomen gevonden. Zenders als MTV, TMF, Nickelodeon en Comedy Central zijn hier allemaal geves-tigd in de voormalige fabrieks- panden. ”Allereerst hebben we vijfentwin-tig tramstellen uit de tuin moe-ten halen. Op het moment dat we de loods overnamen was het een autosloperij. Het stond hier vol met motorblokken, versnel-lingsbakken, autodeuren, glazen

ramen, dat soort dingen,” vertelt een medewerker van MTV over de MP3-speler. Die ruwe stijl is er nog steeds. Rondom het par-keerterrein liggen betonblokken en de tramrails ligt nog tussen de losliggende klinkers van de straat. Het gebied ademt een gevoel van industrieel verval, tegelijkertijd is er sprake van een renaissance. Schepen worden er niet meer gebouwd en auto’s worden hier niet meer gesloopt, maar de voormalige werf leeft als nooit tevoren.

1daarbuiten

ROUTE 2

ROUTE 1

AMSTERDAM

STAYOKAYAMSTERDAM VONDELPARK

STAYOKAY AMSTERDAM ZEEBURG

De routeRouteboekjes van beide en andere wandeltochten zijn verkrijgbaar bij de VVV voor € 2,50. Zie www.iamsterdam.nl voor de vestigingen en bezoek www.exploreamsterdam.nl om de audiobestanden gratis te downloaden. Het begin van de Plantageroute is vanaf Stayokay Amsterdam Zeeburg eenvoudig te bereiken met tramlijn 14. Met het pontje vanaf het Centraal Station naar de NDSM­pier bereik je het begin van de Noord­route.

Tips voor AmsterdamWil je meer tips voor leuke adresjes? De compacte reisgids ‘100% Amsterdam’ (€ 11,95) staat er bol van.

OvernachtenDe Plantageroute start (of eindigt) pal naast Stayokay Amsterdam Zeeburg. Overnachten kan er vanaf € 20,50 per nacht. De route in Amsterdam Noord is met een pontje vanaf het Centraal Station te bereiken. Bij Stayokay Amster­dam Vondelpark kun je vanaf € 20,50 per nacht overnachten. Met tram 1, 2 of 5 reis je binnen 10 minuten naar Centraal vanaf Stayokay Amsterdam Vondelpark.

De voormalige werf leeft als nooit tevoren

Page 21: Daarbuiten nr2

21daarbuiten

Herfstaanbieding van € 68,50• Ontvangstom10.00uurmeteenhomemadeToffeeCappuccinoenFudge

• Gebruikvanallesaunafaciliteitentot24.00uur

• Vrijgebruikvanscrubzout,FaShowercreamenSEAHshampoovanSchwarzkopfProfessional

• VrijgebruikvandezuiverendeSaloungeruimte

• DeelnameaanéénvandeVeluwseopgietingen

• Dinerbuffet,inonsbuffetrestaurant‘deHoeve’presenterenwijeengevarieerdenveelzijdigbuffetvanvoor-totnagerecht

• DeelnameaanhetVitaliteitprogrammametkeuzeuito.a.HotYoga,TRXTraining,Body&mindYoga,Meditatie

• Cadeautjevoorthuis:KookboekZwaluwhoeve&Mathijsopculinaireontdekkingsreist.w.v.€14,95

zwaluwhoeveW E L L N E S S R E S O R T

reserveren via: www.zwaluwhoeve.nl/herfst

Geniet van de herfst

voor slechts€ 42,50

Dagelijks geldig van 1 oktober t/m 20 december 2010. Reserveren is noodzakelijk. Exclusief eventuele reserveringskosten. Prijswijzigingen en/of aanpassingen voorbehouden. Niet geldig in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen. Badjas en handdoeken zijn te huur, slippers te koop.

www.zwaluwhoeve.nl

Page 22: Daarbuiten nr2

22 daarbuiten

van LithHostelmanager

Marco zoekt samen met zijn ouders een mooie Stayokay fiets uit

Björn

Duurzaam leven, duurzaam reizen, duurzaam ondernemen. Iedereen is er mee bezig, maar hoe succesvol? Bij Stayokay Rotterdam is duurzaam ondernemen al de

gewoonste zaak van de wereld: “Hier merk je het niet meer dat we duurzaam bezig zijn.”

Stayokay Rotterdam:

onopgemerktduurzaam

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE VERBEELDDuurzaam bij Stayokay

Page 23: Daarbuiten nr2

D

Gescheiden afval bij Stayokay Rotterdam

23daarbuiten

e kubuswoningen in Rotterdam, icoon van de architectonische vernieuwings drang van de haven-

stad. Sinds een jaar heeft Stayokay Rotterdam zijn onderkomen op deze fantastisch locatie. En vanaf de start is ingezet op duurzaam. Hostelmanager Björn van Lith vertelt eerlijk over zijn duurzame hostel en zijn persoonlijke ommezwaai. “Toen ik hier begin dit jaar aan de slag ging, was ik nog niet zoveel met duurzaamheid bezig. Maar sinds ik hier werk zijn mijn ogen geopend. Duurzaamheid is hier vanzelfsprekend. Spaarlampen, waterbespa-rende douches, lichtsensoren, biologisch ontbijt, je hoeft er als gast niks voor te doen en het is goed voor het milieu. Duurzaam leven doet dus helemaal geen afbreuk aan het normale leven dat mensen gewend zijn. Nu wil ik er ook mee verder. Met dit soort eenvoudige zaken kun je toch de wereld een beetje verbeteren.” Van Liths’ ogen glinsteren als hij het heeft over de nieuwste aanwinst: een biologisch biertje op de tap van de Nederlandse bierbrouwerij La Trappe. De naam van het bier: Puur. “Ja, dat is echt een heerlijk biertje.”

GastenDe hostelmanager wijst een medewerker op een kapotte lamp. “Hier in de hal gebruiken we overal spaarlampen. Nee, ik geloof niet dat gasten hier zich heel bewust van zijn als ze door onze Stay-okay lopen. Wel hebben we plannen om dat bewuster te gaan uitdragen. Uiteindelijk smaakt een heerlijk ontbijt nog beter als je weet dat alles biologisch is geteeld en verantwoord is geprodu-ceerd. Zolang het maar niet belerend is.” Mede-werkers en gasten scheiden al zoveel mogelijk afval. Van Lith hoopt daar binnenkort ook nog plastic afval aan toe te voegen: “We gebruiken hier veel plastic petflessen, het zou goed zijn om die ook te scheiden.”

Goed ideeKarina, 21 jaar, Denemarken“We passen op een appartement in Hengelo voor drie weken. En nu zijn we tussendoor een paar dagen op pad. Ik vind het leuk en fascinerend hier, de gezellige sfeer en spe-ciale dingen als de koffieshops en de legale

prostitutie. Duurzaam leven is voor mij belangrijk. Ik denk erover en probeer ernaar te handelen. Zoals met het scheiden van afval, maar ik ga er geen andere mensen mee lastig vallen. Ik geloof dat mijn ouders wel spaarlampen in huis hebben, ik niet. Dat heeft vooral met geld te maken. Dus duurzaam leven is goed, maar ik weet niet of het mij allemaal gaat lukken.”

Weinig vliegenManuela, 26 jaar, Zwitserland“Ik ben hier met twee vriendinnen, vandaag zijn we naar Kinderdijk geweest. En we zijn ook al naar Terschelling en Amsterdam geweest. Of duurzaam leven belangrijk is? Het is belangrijk, onze natuurlijke bronnen

raken langzaam op. Iedereen doet er op zijn manier iets aan. Ik probeer zo veel als mogelijk de trein te nemen of de fiets te pakken. Waar ik woon is het redelijk vlak, dus ik kan daar goed fietsen. Vliegen probeer ik zo weinig mogelijk te doen. En ik koop vaak duurzaam geteelde producten. Die zijn vaak ook lekkerder. Maar het is lang niet altijd makkelijk en vaak vrij duur. Ik ben lid van de Swiss Youth Hostels; ik weet dat alle verbouwingen en nieuwe hostels daar zo gebouwd worden dat ze minder energie verbruiken dan reguliere gebouwen.”

Italiaanse mentaliteitMarco, 19 jaar, Italië“Ik ben met mijn ouders op een fietstocht van tien dagen door Nederland. Heerlijk die vrijheid van het fietsen door de natuur. Tijd om na te denken. Morgen fietsen we naar Den Haag. Duurzaam leven is natuurlijk

belangrijk voor de toekomst, maar de Italiaanse mentaliteit is helaas anders. We zitten nog op een veel lager niveau dan hier in Nederland. De jonge generatie probeert het wel op te pak-ken, maar Berlusconi wil vooral kernenergiecentrales openen. Zelf probeer ik zoveel mogelijk te fietsen en bijvoorbeeld energie te besparen. Misschien dat ik straks op de technische universiteit een groene innovatie bedenk.”

Hoe duurzaam ben jij?

Page 24: Daarbuiten nr2

Stayokay card

De voordelen op een rijtje:• € 2,50 korting op elke overnachting bij Stayokay.• 10% korting bij de 4.000 hostels van Hostelling

International wereldwijd.• 3x per jaar het inspirerende reismagazine

daarbuiten.• 2=1 en 4=2 bij overnachtingen tijdens de

Stayokay ledenweek in maart en november.• 1001 kortingen op reis, verblijf, attracties en

(reis)artikelen.• Automatische deelname aan de loting voor

de maandelijkse Stayokay ledenprijzen.

Zo kom je aan je Stayokay cardVraag je Stayokay card online aan op www.stayokay.com/stayokaycard. Na de betaling ontvang je de Stayokay card binnen 2 à 3 weken. Heb je de Stayokay card sneller nodig? Koop hem dan direct aan de receptie van alle Stayokay hostels!

Met je Stayokay card

ontvang je € 2,50 korting

op elke overnachting

met ontbijt, óók bij een

arrangement. Daarnaast

profiteer je van vele

kortingen wereldwijd.

Bestel nú je Stayokay card…en beleef een heerlijk dagje wellness. Bestel je je Stayokay card vóór 31 december a.s. online dan ontvang je namelijk gratis toegang tot de Zwaluwhoeve voor 2 personen t.w.v. € 55. Waar wacht je nog op!

€ 17,50 per jaar

Met de Stayokay

card ligt de wereld aan

je voeten!

24 daarbuiten

Nu met 2x

gratis entree

Zwaluwhoeve

t.w.v. € 55,-

Page 25: Daarbuiten nr2

On Track is dé digitale aanbieder van wandelingen, fietstochten en kanoroutes en biedt meer dan 1700 actuele routes door heel Nederland. Gratis kennismaken? Meld je dan voor 8 november a.s. aan

voor een gratis proefabonnement via www.stayokay.com/stayokaycard.

Je kunt dan drie maanden lang gratis gebruik te maken van de 1700

wandel- en fietsroutes.

Een extra vriendelijk geprijsd verblijf voor Stayokay cardhouders!

Van 1 t/m 7 november a.s. verblijf je 2 nachten voor de prijs van 1 nacht en 4 voor 2. Ook de € 2,50 ledenkorting is dan

geldig. Natuurlijk staat het ontbijt op beide ochtenden voor je klaar.

Gebruik kortingscode LKlw-JX bij je online boeking.

Weet jij hoeveel Stayokay hostels een modern interieur hebben?

Stuur het antwoord, samen met je adres-

gegevens en je Stayokay card nummer naar

[email protected] en wie weet win jij

het Beestenboel arrangement bij Stayokay

Rotterdam! Inclusief een entreekaart voor

Diergaarde Blijdorp.

Schreeuw de longen uit je lijf tijdens de Halloween

Fright Nights in Walibi World. Eddie de Clown nodigt je uit in bloedstollende Haunted Houses, angstaanjagende Scarezones en zenuwslopende Horrorshows. Ga jij deze ultieme uitdaging

aan? De Halloween Fright Nights zijn op elke vrijdag-,

zaterdag- en zondagavond van 16 – 31 oktober a.s. van

18.00 – 22.00 uur (let op: niet geschikt voor kinderen

jonger dan 16 jaar).

GRATIS proefabonnement On Track

2=1 & 4=2Stayokay ledenweek van 1 t/m 7 november

Kijk voor meer informatie, kortings­vouchers en alle voorwaarden op www.stayokay.com/stayokaycard

Win een Beesten-boel arrangement voor 4 personen

BIDDINGHUIZEN

25daarbuiten

Stayokay card

Een staatsieportret met Nelson

Mandela, een actiefoto van David

Beckham of een fotoshoot met

Doutzen Kroes? Bij Madame

Tussauds wordt je ontmoeting met

de sterren werkelijkheid. Extra leuk:

je mag ze zelf(s) aanraken!

Madame Tussauds:

25% korting

ROTTERDAM

AMSTERDAM

Page 26: Daarbuiten nr2

Kijk voor alle overige partners en aanbiedingen op www.stayokay.com/stayokaycard

26 daarbuiten

€ 2,50 korting Spirit of Winter fair Paleis Het Loo

100% sneeuwzeker! SnowPlanet is de ‘coolste’

indoorsneeuwpiste met 365 dagen per jaar échte

sneeuw! Of je nu een lekker uurtje wilt skiën of een

geslaagd feest wilt geven, SnowPlanet biedt jou de

juiste sfeer in een ijskoud jasje. In november krijg je

bij SnowPlanet EXTRA korting. Je ontvangt voor vier

personen pistetoegang en betaalt maar voor twee

(€ 39 i.p.v. € 78).

Beleef de gloednieuwe Voetbal Experience.

Je speelt niet alleen zelf, maar je ziet ook bijzondere voetbalspullen.

Natuurlijk staat de beker van het EK’88 op je te wachten en vermaken

voetbalvrouwen zich in de Ladies Lounge. Met je hele familie een dag

plezier! Met een Stayokay card ontvang je 15% korting en ook nog

eens 50% korting op de 2e entree tijdens de Stayokay ledenweek.

Van 17 t/m 21 november van 10.00 – 18.00 uur

is de Spirit of Winter fair bij Paleis Het Loo. Stands

met antieke meubels en accessoires laten zien

hoe sfeervol een winterhuis kan zijn. Ook zijn er

modeshows met winterjassen, -laarzen én feest-

kleding. Het geheel wordt vergezeld door stem-

mige livemuziek. Met je Stayokay card en voucher

ontvang je € 2,50 korting op de entreeprijs.

Nieuwe partnerVoetbal Experience

Heb jij een dier waar je van griezelt? Kakkerlakken, tijgers, haaien of wellicht een schat-

tig stokstaartje.... ga op zoek naar de ‘enge dieren’

van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam als je durft!

Dit najaar krijgen de eerste twintig boekers

van het Beestenboelarrangement bij Stayokay

Rotterdam de Enge dierenspeurtocht cadeau op

vertoon van de Stayokay card.

20% korting bij Canvassite.nl

Nagenieten van die onver-

getelijke vakantie? Laat je

mooiste foto’s afdrukken op

canvas! Met je Stayokay card

ontvang je 20% korting en

wordt je bestelling gratis thuisbezorgd.

Stayokay card

4=2 op piste toegang bij SnowPlanet

MIDDELBURG

ROTTERDAM

VELSEN-ZUID

Entree-

kaarten

winnen?

Zie pagina 66

GRATIS Enge dierenspeurtocht in Blijdorp bij Beestenboel­ arrangement

APELDOORN

Page 27: Daarbuiten nr2

Nazomeren in

Lissabon

300 dagen per jaar schijnt de zon in Portugal. En in het

najaar kan het kwik nog makkelijk oplopen tot boven

de twintig graden. Op een paar uur vliegen vind je de

perfecte stad voor een stedentrip – met overigens alle

kans om ook lekker de stad uit te gaan.

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE ISTOCK / HH / GOCAR TOURS

27daarbuiten

Page 28: Daarbuiten nr2

28 daarbuiten

Lissabon bekijken?

Pak de GoCar

met GPStocht richting Alfama, de oudste wijk van Lissabon. De steile straten zijn zo smal dat er nog net een tram doorheen past.

Fado, sardines en een goed glas wijnAlfama is de buurt waar de invloeden van de Moorse

overheersers van weleer nog duidelijk zichtbaar zijn. Op sommige plekken oogt het als een wit labyrint van steegjes en trappen. Wandel door de buurt, ruik de barbecues met sardines, luister naar de fado en strijk neer voor een goed glas wijn op een klein terras. Ga je voor hip, dan moet je ‘s avonds naar de Barrio Alto, hier komt trendy en modern Lissabon elke avond samen. Eten, drinken en dansen, het kan hier tot diep in de nacht.

Stad & StrandWat opvalt aan Lissabon is dat het net wat minder hectisch is dan menig andere wereldstad. Juist dat geeft het een onver-wachte charme. Leuke bijkom-stigheid: de stad is ook nog eens goed betaalbaar. En dan de fantastische ligging van de stad. Met bus, trein, taxi of huurauto: schitterende zandstranden (Costa da Caparica) of mondaine badplaatsen (Cascais) zijn snel te bereiken. Wat je ook gaat doen, je bent in een stad die volop in ontwikkeling is; juist in de laatste decennia is de stad enorm opgeknapt. De komst van de Wereldtentoonstelling (1998) en de EK Voetbal (2004) hebben hieraan duidelijk een bijdrage geleverd.

Oktober

14 – 24 oktober 2010DocLisboa Documentaire Film FestivalNaast het vertonen van inter-nationale documentaires, orga-niseert DocLisboa ook debatten waarin het publiek kan discus-siëren over belangrijke films en andere thema’s rondom de documentaire.Locatie: Culturgest, Londres Cinema en São Jorge Cinema.

31 oktober Motorrace voor de MotoGP Locatie: Circuit van Estoril (vlakbij Lissabon).

November

21 novemberConcert van Shakira Locatie: Pavilhão Atlântico (Lissabon).

24 - 28 november Arte LisboaKunstliefhebbers, -artiesten, -verzamelaars en -critici komen in groten getale naar dit festival voor hedendaagse Portugese en Iberische kunst. Locatie: Pavilhão do Rio of the Lisbon Congress Center

December

5 december 2010 Internationale Marathon van Lissabon (atletiek)

Najaarsagenda Lissabon

Portugal was in de 15e en 16e eeuw de dominante wereld-macht, tal van Portugese ontdek- kingsreizigers (Vasco da Gama) ontdekten nieuwe gebieden en vaarroutes. Die rijke historie is vandaag de dag nog overal terug te vinden in de hoofdstad.

TramJe kunt de stad natuurlijk op tal van manieren ontdekken, maar je moet in elk geval niet vergeten om een keer een oud trammetje te nemen. Sommige van de tramstellen zijn al zo’n honderd jaar oud. Het interieur is sinds die tijd vrijwel onveranderd. Er zijn nog vijf oude ‘heuvellijnen’. Zo maakt nummer 28 een zware

Page 29: Daarbuiten nr2

29daarbuiten

Lissabon is een schitterende stad, maar ook een stad met veel hoogtever-

schillen en interessante wijken die ver uit elkaar liggen. Tram, bus en taxi, het is er

allemaal en ook nog een keer goed betaal-baar. Maar misschien ben je toe aan iets

anders? Probeer dan eens een GoCar.

De GoCar is een klein, open en geelgekleurd wagentje dat is uitgerust met een sprekend GPS-systeem dat je langs de belang-rijkste highlights van de stad leidt. Met een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur kun je deze route afleggen. In het tempo dat je zelf wil. Heb je zin om van de route af te wijken, ook geen pro-bleem. Overigens is het gebied waarin je kan rijden wel beperkt, zo kan je bijvoorbeeld de rivier Taag niet oversteken.

Met je Stayokay card verblijf je vijf dagen in het Hostelling International hostel Lisboa Central in het hartje van de stad voor slechts € 105 per persoon op een gedeelde kamer. Liever een tweepersoonskamer? Dat kan ook! Je betaalt dan € 230 voor twee personen.

Inclusief voor twee personen:• 3 overnachtingen in Lisboa Central Hostel.• 2 retourtickets voor transport tussen het vliegveld (Lissabon airport) en het hostel.• 2 tickets voor een dag vrij reizen met de bus.• Een GoCar voor een halve dag (4 uur) voor 2 personen.

Je moet 18 jaar of ouder zijn om een GoCar te huren. Je betaalt een borg van € 100. Pick up en aankomst is op de Rua dos douradores,16 Lisbon. Kijk voor meer informatie en voorwaarden op www.gocartours.pt.

Uit het digitale gastenboek: ‘This hostel is simply AWESOME! The best I’ve ever seen! Great location, ultra clean and the staff is the best! The owner is extremely sweet and the reception guys are really helpfull! Simply loved it!’

Lisboa Central HostelRua Rodrigues Sampaio nº1601050-282 Lisboa Phone/ fax: +351 309 881 [email protected]

Deze aanbieding is alleen te boeken door Stayokay/HI-card houders. Reserveren kan per email: [email protected]. Vermeld bij je boeking dat het gaat om Stayokay Promotion Lisbon.

Stedentrip in het najaar

5 dagen Lissabon Geldig van 1 oktober t/m 31 december 2010

Lissabon bekijken?

Pak de GoCar

met GPS

Page 30: Daarbuiten nr2

Elke fietsdag

een nieuwe

beloning

Fietsen van Zaandam naar Gorssel

(en terug)

Vier fietsen, twee ouders, drie kinderen en een kaart. De ingrediënten voor een fascinerende ontdekkingsreis door eigen land. Het decor

bestaat onder meer uit het magische groen van de Veluwe en Italiaans aandoende

berghellingen. Een persoonlijk verslag van gastschrijver Michiel Richards.

Zaandam Almere

Apeldoorn

Gorssel

Doorwerth

Bunnik

TEKST MICHIEL RICHARDS FOTOGRAFIE VERBEELD

30 daarbuiten

Page 31: Daarbuiten nr2

Michiel Richards, Francine van den Heuvel en hun drie kinderen bestuderen de fietsroute

E

31daarbuiten

rgens in april vragen onze kinderen wat we deze vakantie

gaan doen. Simon (10) en Jomme (7) hebben mooie herinneringen aan de zomer van 2009. Toen zijn ze met opa en oma een aantal dagen op fietsvakantie geweest. De ogen van de jongens twinkelen als zij het hebben over de straffe tegenwind op de Hondsbos-sche zeewering die zij toen getrotseerd hebben. De jon-gens hebben er veel zin in. Een fietsvakantie dus. We zijn bijna om. Er is nog één bezwaar: het weer kan tegenzitten en dan is kamperen geen pretje. Wat als wij niet gaan kamperen, maar bij Stayokay overnachten?

De routeMet de kaart van Nederland op de site van Stayokay is het makkelijk om te zien welke vestigingen zich op fietsafstand van elkaar bevinden. We willen naar het oosten en het liefst een rondje fietsen. We fietsen daarom eerst naar familie in Almere om van daaruit naar Stayokay Apeldoorn te fietsen. De andere etappes worden dan: Apeldoorn-Gorssel, Gorssel-Doorwerth, Doorwerth-Utrecht-Bunnik en tot slot terug naar Zaandam. We hebben een plan! Gezeten aan onze eigen keukentafel krijgen wij nu al een vakantiegevoel.

Almere-ApeldoornAls we naar Apeldoorn vertrek-ken, zit het weer niet mee. Het is grijs, het miezert en het waait behoorlijk. Toch is het eerste deel van onze route vanuit Almere meteen prachtig. We ne-men het Vierbruggenpad langs de Hoge Vaart (een aanrader) en fietsen via het Cirkelbos naar de Gooimeerdijk. Op de dijk, waar we de wind in al zijn kracht voe-len, is het koud. In het Eemmeer ligt een eiland dat De Dode Hond blijkt te heten. Toepas-selijke naam, in dit barre weer. We stoppen om Maarten (3), die nog niet zelf fietst en achterop zit, nog eens extra dik in te pakken. Pas als we bij Nijkerk zijn, fietsen we weer wat meer beschut. Hier nemen we een fijn fietspad dat de Oude Havenlijn heet. Onze boterhammen eten

we in Voorthuizen, in de be-schutting van een bushokje.

De beloningNet buiten Stroe gaan we de Veluwe op. Het weer is nu iets beter (droog) en we worden getrakteerd op heidevelden. Later, naarmate we Apeldoorn naderen, fietsen we door prach - tige bossen. De bladeren aan de bomen zijn van een haast doorschijnend groen. Als zij door zonlicht geraakt worden, lijken ze zelfs gifgroen. Stayokay Apeldoorn heeft een prachtige ligging, aan de rand van het bos. Binnen maken de gasten van de zithoek hun tweede huiskamer. Vitale grijze mannen in wielren-nerstenue drinken een welver-diende Triple. Buiten krijgen Simon en Jomme volleyballes van ervaren volleyballers.

Page 32: Daarbuiten nr2

32 daarbuiten

Apeldoorn-GorsselOp de fiets verwerk je niet al-leen wat je op dat moment te zien krijgt, maar ook de mooie indrukken uit de voorgaande dagen. Zoals ons bezoek aan Apenheul: een standbeeld in het park heeft de fantasie van de jongens geprikkeld. De drie meter hoge, helaas uitgestor-ven Olifantsvogel (verwant aan de struisvogel), met haar enorme eieren, komt regelmatig in de gesprekken terug. Maar nu moeten we Apeldoorn uit zien te komen. En zoals dat op autovakantie in het buitenland ook gaat, verdwalen wij in deze stad. Borden naar het volgende fietsknooppunt ontbreken. Als we dertig kilometer verderop bij het prachtige gebouw (Noors jachthuis) van Stayokay Gorssel arriveren, valt de weldadige rust extra op. De kinderen rennen naar de skelters en niet veel later moeten de pas geleerde volleybalinzichten in de praktijk worden gebracht. En wij? Wij relaxen wat tot het avondeten.

Gorssel-DoorwerthVandaag onze rit naar Doorwerth. Het is prachtig weer en de route is subliem. Vanaf Stayokay Gorssel fietsen we eerst door landelijke

omgeving. Dit wordt kort onder- broken doordat wij een klein stukje door Zutphen moeten. Vandaag mogen we ook weer een stuk over de Veluwe fietsen. Heuveltje op, heuveltje af. Door bossen, maar ook langs een glooiend heideveld. Vreemd toch, dat Rik Zaal de Veluwe het meest overschatte stuk Neder-landse natuur heeft genoemd. Vanaf Arnhem zouden we in een meer stedelijke omgeving moeten komen, maar niets is minder waar. Ook hier fietsen wij weer door bossen en statige stadsparken. De Hemelse Berg verdient een eervolle vermel-ding. Een plek die zijn naam eer aandoet. Omdat het nog vroeg in de middag is als we Door-werth binnenrijden, besluiten we eerst naar het gelijknamige kasteel aan de Neder-Rijn te fietsen. Het ligt er prachtig bij, tussen de groene uiterwaarden. Terug naar Doorwerth fietsen wij over de Italiaanseweg. Deze lijkt zijn naam niet alleen te danken aan de riante huizen, die met een gerust hart door maffioso bewoond zouden kunnen worden. De weg heeft ook enkele haarspeldbochten en een hellingpercentage dat in Italië niet zou misstaan.

De pedaalgang is zo bedwelmend dat je jezelf ertoe moet dwingen

om nu en dan af te stappen om een beziens waardigheid te bekijken

Page 33: Daarbuiten nr2

Het reisboek: Heel NederlandSchrijver en journalist Rik Zaal is schrijver van het veelgeprezen reisgids Heel Nederland (2009). Dit boek is verschenen bij de Arbeiders­pers. Kijk voor meer informatie op: www.heelnederland.nl. Vanaf dit num­mer van daarbuiten is Rik Zaal vaste columnist (zie pagina 40) van dit blad.

Over de auteurMichiel Richards is naast fervent fietser ook scenarioschrijver voor onder meer bedrijfsfilms en tv­series. Hij schreef onder meer mee aan de scripts van Goede tijden, Slechte tijden en Grijpstra & De Gier.

33daarbuiten

2 daarbuiten

ZAANDAM

AMSTERDAM

ALMERE

ARNHEM

NIJMEGEN

AMERSFOORT

STAYOKAY APELDOORN

STAYOKAY UTRECHT-BUNNIK

STAYOKAY GORSSEL

STAYOKAY DOORWERTH

FIETSROUTE

Doorwerth-Utrecht-BunnikNa een heerlijk ontbijtbuffet pakken we weer onze fietsen. Vandaag kiezen wij voor rivier-landschappen. Via Wageningen en langs de Grebbeberg steken wij bij Rhenen de Neder-Rijn over. Bij Eck en Wiel nemen we het pontje naar Amerongen. We hadden bedacht dat we grotendeels door de polders zouden fietsen, maar nu we de Utrechtse heuvelrug zien liggen kunnen we die toch echt niet meer negeren. Daarom gooien

we bij Leersum onze route om, zodat we van de prachtige paden door de bossen kunnen genieten. We arriveren rede-lijk vroeg in de middag bij de fraaie gebouwen van Stayokay Utrecht-Bunnik en hebben nog tijd om naar het Fort bij Rijnau-wen te lopen en via het jaagpad langs de Kromme Rijn weer terug. Mooi wandelgebied hier. ’s Avonds eten wij in het Thee-huis Rhijnauwen, op loopafstand van Stayokay.

BedwelmendIn de laatste twee dagen fietsen we terug naar Zaandam. Simon en Jomme vertellen na thuis-komst aan iedereen dat ze meer dan 250 kilometer hebben afgelegd. De reis is de bestem-ming. Vooral op de fiets is dit een gouden waarheid. Een fietsvakantie kent namelijk maar een nadeel. De pedaalgang is zo bedwelmend dat je jezelf ertoe moet dwingen om nu en dan af te stappen om een beziens-waardigheid te bekijken.

Stayokay & fietstochtenWil jij de Veluwe­IJsselvalleiroute fietsen? Kijk op www.stayokay.com/gorssel. Op deze route is ook bagagevervoer beschikbaar.

Page 34: Daarbuiten nr2

34 daarbuiten

In 2000 maakten wereldleiders afspraken: de zogeheten millen-niumdoelen. Een van de afspra-ken: het terugdringen van hiv en aids. dance4life zet zich hier-voor in en wil in 2014, een jaar voordat de millenniumdoelen bereikt moeten zijn, een miljoen jongeren betrokken hebben die zich actief inzetten in de strijd tegen hiv en aids. Centraal hierin staat het project schools4life; doel is om zoveel mogelijk jongeren een actieve bijdrage te laten leveren in de strijd. En het werkt, al tienduizenden Neder-landse scholieren zijn in actie gekomen. Vier elementen staan hierbij telkens centraal: inspire, educate, activate en celebrate (zie kader). Het verhaal en de inzet van Pauline (35) leveren hieraan een belangrijke bijdrage. Zij is besmet met hiv: “Vier jaar geleden leerde ik mijn ex ken-nen, via hem heb ik hiv opgelo-pen. Hij wist niet dat hij met het

virus besmet was, hij had zich al 6 jaar niet laten testen. Ik had me toevallig een maand voordat we voor het eerst met elkaar naar bed gingen nog laten testen en wist dus dat ik geen hiv had. We waren erg verliefd en hebben onveilig gevreeën. Het was erg stom dat we niet hebben gewacht totdat hij zich ook had laten testen!”

TaboeActrice Eva (25) werkt voor de Nederlandse tak als facilitator tijdens de scholentour van schools4life: “Ik sta 1,5 uur op het podium: dansen, uitleggen, voorstellen, vertalen en vragen beantwoorden. Kortom, het dance4life gevoel overbrengen

en ervoor zorgen dat jongeren zich aangesproken en betrok-ken voelen om na onze tour het verschil te maken.” Pauline con-stateert dat er veel te doen is: “Er heerst nog steeds een enorm taboe rondom hiv en aids, dus dat maakt het allemaal nog veel moeilijker om mee te leven als je het vergelijkt met andere ziektes zoals kanker. Dat is sociaal gezien meer geaccepteerd. Met hiv ben je bang dat mensen je zullen veroordelen of mijden, vaak uit onwetendheid. Dat maakt het toch wel lastiger.”

IedereenHet verhaal van Pauline maakt veel los bij jongeren: “Ik heb in 2008 voor het eerst de scholen-tour gedaan en mijn persoonlijk verhaal verteld op diverse scho-len door Nederland. Het heeft een enorme impact op mensen, als ze zo’n verhaal horen... Het besef dat het iedereen kan over-komen en dat je dus zelf ver-antwoordelijkheid moet nemen voor je eigen bescherming.” Eva merkt dat veel jongeren vervol-gens graag meedoen in de strijd tegen hiv en aids: “Uiteindelijk zijn ze geïnspireerd, bewust en vol energie om zich in te zetten voor dance4life en daarmee de wereld.”

Dans is een universele taal; een taal die jongeren aan-spreekt. Juist daarom heeft de internationale jongeren-organisatie dance4life ervoor gekozen om dansen centraal te zetten in de strijd tegen aids. Pauline en Eva werken voor dance4life: “Dansen is een ultieme vorm om het leven te vieren.”

stop aids!

Eva

Pauline

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE DANCE4LIFEWereldscard

Page 35: Daarbuiten nr2

35daarbuiten

Universele taalDe energie van dance4life heeft resultaat. Pauline: “Honderd-duizenden jongeren hebben zich wereldwijd al aangesloten bij ons doel. Ze laten hun stem horen via de media, ze zamelen veel geld in voor medicijnen en onderwijs. Het zijn ook jongeren die op internationale congressen hun ervaringen delen en daar-mee invloedrijke organisaties en zelfs regeringen confronteren met onze boodschap!” Dans is dé taal van dance4life. Het twee-

jaarlijkse hoogtepunt is de live-connection. Eva: “Het moment dat alle deelnemende landen en dus jongeren over de hele wereld via satelliet live samen ‘de drill’ dansen, onze dans. Dan voel je letterlijk en figuurlijk de beweging die we op gang bren-gen.” Het is juist deze positieve houding die Pauline aanspreekt: “Dans is een universele taal, het is een ultieme vorm van zelfexpressie. Bovendien vieren we graag wat alle dance4life jongeren wereldwijd gezamen-

lijk hebben bereikt. Hiv is een serieus probleem, maar de toon en instelling van dance4life zijn juist positief.”

Inspire: de scholentourSchools4life begint op school met een aanstekelijke introductie, die jongeren motiveert en inspireert om zich in de problematiek te verdiepen.

Educate: het lesmateriaal (lessons4life)In een aantal lessen ontdekken jongeren hoe complex de bestrijding van hiv en aids is.

Activate: geldinzamelings acties (act4life)Vervolgens daagt dance4life de scholie­ren uit hun eigen talent en creativiteit in te zetten geld in te zamelen voor hiv­ en aidsbestrijdingsprojecten.

Celebrate: dance4life event 2010In alle deelnemende landen komen de actieve scholieren op 27 november (de zaterdag voor Wereld Aids Dag) bij elkaar.

De stappen van schools4life

4

Stayokay en dance4lifeStayokay sponsort het schools4life-project van dance4life. Stayokay is onder meer de gastheer voor alle tourteams tijdens de actieperiode van zes weken en tijdens het afsluitende dance4life event in Ahoy in Rotterdam op 27 november a.s.

1

2

3

4

Page 36: Daarbuiten nr2

Schaatsen, varen, fietsen, wandelen, rijden…

In de ijskoude winter van 2010 was het

nerveuze gepraat over de Elfstedentocht

niet van de lucht. Helaas, de schaatstocht

ging niet door. Maar een ding is zeker,

Friesland laat de beroemdste tocht van het

land niet afhangen van het weer. Het is nu

‘It sil heve’ het hele jaar door.

Deelnemers aan de Frisian Nuon Solor Challenge varen voorbij

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE HH / JASPER VERHEGGEN

36 daarbuiten

Page 37: Daarbuiten nr2

37daarbuiten

ijn het ruimteschepen die op het water zijn geland? Nee, het zijn deelnemers aan de Frisian Nuon Solar Challenge: een wedstrijd met boten

die worden voortgedreven door zonne-energie. Deze zomer werd hij voor de derde keer gehou-den. Langs elf steden, soms met topsnelheden boven de dertig kilometer per uur. Het is de zo-veelste variant op de klassieke schaatstocht. Voor Stayokay manager Anne van der Velde (Sneek) is het een prachtige illustratie hoe de tocht nog altijd leeft: “Hier wordt gebruikgemaakt van tech-nologische hoogstandjes, terwijl ze langs een his-torische route varen.” En de variaties zijn oneindig. Zo reden dit voorjaar 150 Fiatjes 500 in een lang lint door het Friese landschap. In een regenachtig voorjaarsweekend tuften de kleine oldtimers van stempelpost naar stempelpost. In twee dagen werd de beroemde tocht afgelegd. De specialesite van het evenement maakt duidelijk dat deelnemers onder de indruk zijn van het traject. Uit het gastenboek van Stayokay Sneek: “Wat een allemachtig fantastisch prachtig land ligt er achter de Afsluitdijk verscholen. Je kan er gewoon heen.

Wij hebben tijdens een schitterend weekend ge-noten van Fries landschoon, van pittoreske Friese stadjes en dorpen, van fijne organisatoren met helpers, van al die enthousiaste clubgenoten, en van elkaar.”

1909In de strenge winter van 1909 werd de eerste Elfstedentocht op de schaats georganiseerd. De vijftiende en laatste schaatstocht was in 1997. Al sinds 1912 is er een variant: de elf steden per fiets. Inmiddels is deze tocht van 240 kilometer op Tweede Pinksterdag een vermaard en succes-vol eendaags evenement waar elk jaar meer dan 15.000 fietsers aan mee doen (zie ook ‘Helden-status voor het oprapen’). De startplaats (en finishplaats) voor de fietsers is Bolsward en niet Leeuwarden zoals bij de schaatstocht. De laatste decennia zijn er een enorm aantal varianten bij gekomen op de tocht. Een greep: een meer-daagse wandeltocht, per auto en caravan, op de motor of op skeelers. En het mooie is natuurlijk: je kunt altijd zelf bepalen wanneer en hoe je deze tocht gaat afleggen. In het najaar op de fiets, in de

De magie van de Friese Elfstedentocht

Z

Page 38: Daarbuiten nr2

38 daarbuiten

‘Wat een prachtig landschap ligt er achter de Afsluitdijk

verscholen’

winter met de auto of wandelend in het voorjaar, in een groep of alleen. Alle steden of een fijne dagetappe tussen twee steden; werkelijk alles is mogelijk. En op internet vind je alle routekaarten die je maar zoekt. De website www.beleeffries-land.nl is wat dat betreft een prima startpunt.

BedevaartDe rijke geschiedenis, de indrukwekkende tv-beelden van de tocht der tochten verklaren voor een belangrijk deel de aantrekkingskracht van de route. De recente speelfilm “De hel van ’63’ beves-tigt dit beeld nog weer eens. En iedereen kan op zijn manier onderdeel worden van de geschiede-nis. Daarvoor hoef je geen marathonschaatser te zijn.” Hostelmanager Anne van der Velde: “Populair zijn de driedaagse fietstochten waarbij je zes of elf steden kunt bezoeken. Dat gaat om een totale afstand van 65 of 100 kilometer per dag. Dat is prima te doen. Vanochtend is hier een gezin ver-trokken voor hun eerste etappe. Van ons hebben ze een lunchpakketje meegekregen. Ze overnach-ten vanavond in Grou, wij brengen de bagage dan over.” Hij constateert dat er sprake is van een

Heldenstatus voor het oprapenJasper Verheggen (30) is Fries en woont inmiddels al jaren in Amsterdam, maar nog altijd gaat hij elk jaar te­rug om de tocht der tochten te fietsen. Een fragment uit zijn persoonlijke verslag: ‘Als ik om half zes ’s ochtends eieren aan het bakken ben, rijdt al enige tijd een onaf­gebroken stroom fietsers voor het huis van mijn ouders langs. Er heerst een opgewonden spanning: Elfsteden­

tocht­koorts! Ik controleer nog een keer mijn stempel­kaart. Ik lees in het tourreglement ‘Het is verboden om in zogenaamde waaier­vorm te fietsen’. Met een glimlach denk ik aan het mooiste stuk van de tocht: komend uit de bossen van Gaasterland richting Stavoren over de IJsselmeerdijk. Na 200 km weet ieder­een die daar fietst, we

halen de finish. De wind komt altijd van voren; helden­status ligt voor het oprapen voor zij die op kop fietsen. Het uitzicht is schitterend, maar de meesten hebben slechts oog voor het wiel van de voorganger. Reglement of niet, waaieren wordt op deze dijk door 15.000 fietsers tot kunst verheven.’

4 daarbuiten

STAYOKAY HEEG

STAYOKAY GROU

STAYOKAY SNEEK

DOKKUM

BARTLEHIEM

LEEUWARDEN

IJLST

SLOTEN

STAVOREN

HINDELOOPEN

WORKUM

BOLSWARD

HARLINGEN

FRANEKER

ROUTE ELFSTEDENTOCHT

Page 39: Daarbuiten nr2

39daarbuiten

blijvend enthousiasme over de tocht en de lokale bevolking. “Bezoekers vinden het landschap schit-terend, het water en het riet, het grasland met koeien. Een landschap dat op veel plaatsen niet meer is te vinden. En dan natuurlijk die pareltjes van steden die allemaal een verschillend karakter hebben. Misschien begint het steeds meer op een bedevaartstocht te lijken. Mensen hebben behoef-te aan onthaasting en rust, dat vind je hier. Daar komt nog bij dat de lokale bevolking vriendelijk is.”

Blijvend succesOok de Friese bevolking is te spreken over het succes van de klassieke route. Van der Velde: “Ze zijn er trots op. Bovendien is er natuurlijk ook een economisch belang. Alle bezoekers die de route afleggen, stoppen regelmatig voor een terrasje of een museumbezoek. Dus Friesland heeft hier ook veel aan te danken.” De toekomst van de tocht langs de elf steden? De hostelmanager: “Het is toch noodzakelijk dat de schaatstocht af en toe wordt verreden. Dat is de basis en goed voor de mythevorming rondom de tocht. Dit jaar waren we er redelijk dichtbij, maar helaas.”

Friese sportenFierljeppenEen bijzondere variant op het bekende polstok­hoogspringen is het Friese fierljeppen. Van ouds­her waren een lange stok en wat durf voldoende om je makkelijk door de weilanden en over de sloten te verplaatsen. Onder leiding van een erva­ren instructeur is het overigens ook mogelijk om zelf een dergelijk weilandentocht te maken. Fierl­jeppen is de sportvariant van het slootjespringen met een stok. Een sprong bestaat uit een sprint naar de stok (de pols) die klaar staat in het water, de insprong, het klimmen naar de top en een uitsprong met landing. De goede springers halen soms afstanden van meer dan achttien meter. Zelf een keer springen? Kijk voor meer infor­matie: www.fierljepcentrum.nl

SkûtsjesilenHet klinkt als een tegenstelling: wedstrijdzeilen met oude vrachtschepen. Maar toch is dat precies wat skûtsjesilen is. Dit zijn schepen van meer dan 100 jaar oud, uit de tijd van voor de benzinemotor. In slappe economische tijden vonden zeilwed­strijden plaats met deze platbodems veelal geor­ganiseerd door kasteleins, op die manier konden de schippers een extra centje bijverdienen. Zo begon het skûtsjesilen. Inmiddels zijn de wedstrij­den met deze schitterende schepen, met slechts veertien deelnemers, een hoogtepunt in de Friese sportzomer. Maar je kunt zelf ook een keer mee-zeilen op deze zeilmonumenten, daarvoor hoef je geen geoefende zeiler te zijn. Kijk voor meer informatie: www.skutsjesilen.nl

‘Wat een prachtig landschap ligt er achter de Afsluitdijk

verscholen’

Page 40: Daarbuiten nr2

daarbuiten40

De onverwachte schoonheid van

Almere

FOTOGRAFIE HH / MERLIJN DOOMERNIKColumnRik Zaal

Page 41: Daarbuiten nr2

I

41daarbuiten

s er een mooiste plek in Nederland? En een lelijkste? Natuurlijk niet. Er zijn minstens 87 mooiste plekken en 87 lelijkste plekken. Toch lijkt onze hedendaagse cultuur steeds meer behoefte

te hebben aan categoriseren, aan hitparades, aan lijstjes. Vooral de publiciteitsmedia, zowel de oude als de nieuwe, doen flink mee aan het jureren van alles. Niet alleen in verkiezingen van de Beroemdste Nederlander Aller Tijden en dat soort onzin. In interviewprogramma’s is het bijvoor-beeld heel gewoon iemand te vragen naar zijn mooiste moment of zijn vreselijkste herinnering. Het rare is dat er altijd een antwoord komt. Nooit hoor je: ‘Zo’n moment is er niet echt,’ of ‘Dat is nogal relatief,’ nee, altijd komt er iets als: ‘De geboorte van mijn eerste kind,’ en ‘Het verlies van Nederland tegen Duitsland in 1974.’

In 2008 vroeg de Volkskrant aan de lezers wat naar hun idee de lelijkste plek van Nederland was. Er reageerden 2900 mensen, van wie de meerderheid Almere de lelijkste plek vond. Dus is er via de Volkskrant en een hele rij andere media die aan deze verkiezing aandacht hebben besteed, het algemeen aanvaarde idee ontstaan dat Almere de lelijkste plek van Nederland is. Zo gaat dat met juryrecht-spraak. Is het dan niet waar? Nee, Almere is helemaal niet lelijk. Op sommige plekken is Almere zelfs heel mooi. Aan het Weerwater bijvoorbeeld, het grote meer tussen Almere-Stad en Almere-Haven waarvan de naam door Annie M.G. Schmidt bedacht had kunnen zijn. Vanaf de A6 ziet de skyline er aan de rand van het water al heel spectaculair uit, in de stad zelf zien we dat er in dat gedeelte van Almere heel bijzonder en vaak prachtig is gebouwd.

Het heet daar stadshart, het is het nieuwe centrum van Almere-Stad, rond het jaar 2000 ontworpen onder leiding van bureau OMA van Rem Koolhaas en het is een uitstapje waard. Ja, echt waar, ik ga hier een uitstapje naar Almere aanraden, ondanks de Volkskrant. Niet met de auto, want Almere is een moderne stad, ingericht voor het openbaar vervoer, voor voetgangers en voor fietsers. Ga dus per trein naar station Almere-Centrum en loop via het oude winkel-centrum, dat wel lelijk is, naar het ook niet erg bekoorlijke Stadhuisplein, waar het nieuwe stadshart begint.

Het nieuwe centrum steekt zowel bouwkunstig als letterlijk met kop en schouders uit boven het centrumdeel uit de jaren tachtig. Koolhaas heeft een verhoging gemaakt die vanaf het Stadhuisplein oploopt tot een hoogte van zes meter en daarna weer afloopt naar het Weerwater. Hij heeft daar wonen, werken en winkelen gemengd en er wat culturele faciliteiten aan toegevoegd. We zien onder meer het waanzinnige winkelcentrum Citadel van de

Franse architect Christian de Portzamparc met het boven alles uitstekende terrasdak van V&D, een aantal bijzondere woontorens aan het water, een bizar hotelgebouw op poten van de Britse architect William Alsop en het wonder-schone gebouw van schouwburg De Kunstlinie van het Japanse architectenbureau Sanaa.

Met een alom verkrijgbaar kaartje waarop nog veel meer Almeerse architectuur staat aangegeven, stapt je hierna op de fiets en exploreert de rest van wat je gerust een van de spectaculairste plekken van Nederland kan noemen. Niet de spectaculairste plek van Nederland, want daar zijn er ook minstens 87 van.

Vanaf de A6 ziet de skyline er aan de rand van het water al heel spectaculair uit

Rik Zaal (1945) heeft een lange loop-baan in de journalistiek achter de rug. Hij werkte onder meer voor NRC Han-delsblad, VPRO, Het Parool en de Volks-krant. Muziek, reizen en cultuur waren daarbij belangrijke onderwerpen. In 2004 begon Zaal aan het project Heel Nederland. Een persoonlijke gids die in twee delen (van elk 650 pagina’s) is uitgebracht. Het is niet alleen een reis-gids, maar ook een geschiedenisboek, een hotel- en restaurantgids, een architectuurboek en een boek over de specifieke eigenaardigheden van de diverse streken, steden en provincies van Nederland. Rik Zaal is de nieuwe, vaste columnist van daarbuiten.

Page 42: Daarbuiten nr2

42 daarbuiten

Kijk voor een excursie bij u in de buurt op www.ivn.nl

dan zie je meer!

OP PAD MET DE IVN-NATUURGIDS

OF TREK ER ZELF OP UIT MET EEN OMMETJEWie doet het niet op z’n tijd? Even een blokje om ‘s avonds of tussen de middag. Een ommetje ontspant, maakt het hoofd leeg en is goed voor lijf en leden. IVN en Stayokay nodigen je uit om vaker een ommetje te maken!

Wandel eens één van de routes door de Amsterdamse binnenstad. Of kies voor een groene route in Grou, Doorwerth of Apeldoorn. In deze plaatsen vind je ook een Stayokay waar je je handen kunt warmen aan een kop koffi e of warme chocomel.

De Groene Maand is een jaarlijkse campagne die aandacht vraagt voor natuur, milieu en het Nederlandse landschap en is dit jaar mede mogelijk gemaakt door Stayokay.

Alle wandelroutes vind je op: Groenemaand.nl onder menukeuze Ommetjes.

Page 43: Daarbuiten nr2

Check in: 14.05 uurErik: “Ik was hier een tijdje geleden met ‘de zaak’. Maar het is hier ook een geweldige om-geving voor de kinderen. Onze jongens zijn gek op Floris en Sindala en ze gaan helemaal op in hun rol als ridder. We hebben geen echt programma, we laten ons leiden door de kinderen. Misschien gaan we even naar het strand.” Diralda: “Maar de grootste attractie is natuurlijk het kasteel. Het wordt een onvergetelijke overnachting voor ze.”

Check out: 10.00 uurErik: “Ze vonden het fantastisch. In een kasteel slapen, onder die oude balken. Het ademt echt sfeer. Gistermiddag zijn we naar het strand bij Wijk aan Zee gereden, leuk plaatsje. Daarna hebben we hier gegeten, simpel en goed. Nu gaan we nog naar het Muiderslot, om in de ridderstemming te blijven.”

Eindeloos riddertje spelen in een echt kasteelDe kinderen van Erik en Diralda duikenregelmatig in de verkleedkist. Favoriet zijn de ridderkostuums en plastic zwaarden. Hoog tijd om eens een nachtje te slapen in Slot Assumburg, het kasteel van Stayokay Heemskerk.

43daarbuiten

outCheck➔

Stayokay

HEEMSKERKinCheck ➔

Erik Mooij, Diralda van Dijke en Jens (8), Rijk (6), Zeger (4) en Stephanie (2)

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE JOSJE DEEKENS

Page 44: Daarbuiten nr2

daarbuiten44

Beleef om

Operatie Market Garden

Arnhem was in het najaar van 1944 het decor van een enorme veldslag tussen geallieerden en

Duitsers. Bij de locaties die toen een rol speelden, spreken de verhalen nog steeds. Daar kun je de

veldslag nog beleven alsof je er middenin staat.

TEKST EN FOTOGRAFIE DAAN VERMEER

Page 45: Daarbuiten nr2

45daarbuiten

Thea Bouhuijs (79) was 13 jaar oud ten tijde van de slag om Arnhem (1944). In haar dag-boek schreef ze over de desas-treuze gevolgen van de veld-slag in haar Arnhemse buurt. Vanaf 17 september 1944, de dag van de mislukte aanval van de geallieerden, schreef ze met potlood haar verhaal op in een dagboek. De geschreven pagina’s van het vergeelde boek zijn nog maar moeilijk te ontcijferen, maar het stukje parachutetouw van de redders dat onder een plakbandje op de kaft zit is nog fel rood van kleur. Uit haar dagboek: ‘Later

kwam pappy weer thuis en benik even onder aan de Hoflaangaan kijken, waar het er vrese-lijk uit zag. Van de Pol, degroentenman en zoon Wim, onsvriendje is vreselijk stuk. Hethuis en bedrijf van Janssie deaannemer is plat. Bij de dokter is het ook helemaal stuk. ‘s Nachts zijn wij beneden in de huiskamer gaan slapen wat wij verder ook de hele week gedaan hebben’.

BruggenOp 17 september 1944 landden er duizenden parachutisten en zweefvliegtuigen rondom

Arnhem. De dropping van duizenden Britten en Polen was onderdeel van Operatie Market Garden en had als doel de belangrijkste bruggen van de Rijn, Maas en Waal te bezetten. Zo konden de Duitsers niet meer vrij bewegen door het land én zou het tegelijkertijd de geallieerden de mogelijkheid geven het land stapsgewijs te bevrijden.

Bataljondaarbuiten maakt samen met Thea dezelfde tocht als de geallieerde soldaten dat destijds probeerden. Aan de

‘Honderden parachutisten kwamen hier deze dag naar

beneden’

de slag Arnhem

Page 46: Daarbuiten nr2

46 daarbuiten

rand van het dorp Renkum liggen uitgestrekte velden met golvend gras. Een grote steen markeert er een zogenaamde luisterplek. Een van tevoren gedownload audiofragment legt uit: ‘De lucht was bontgekleurd met vliegtuigen, zweefvliegtui-gen en parachutes. Honderden parachutisten kwamen hier deze dag naar beneden. Ze gingen op weg naar Arnhem, maar al gauw kwamen ze erachter dat

de Duitsers de weg voor hen hadden geblokkeerd. Slechts één bataljon lukte het om uit-eindelijk de brug van Arnhem te bereiken’.

OpblazenVia Kasteel Doorwerth, dat in de geschiedenis overigens al meerdere belegeringen meege-maakt had, komen we aan op de heuvel bij Heveadorp. Vanaf hier hebben we een prachtig uitzicht over de uiterwaarden van de Rijn, de kronkelende rivier zelf en de stad Arnhem aan de horizon. “Zie je daar die spoor-brug?” vraagt Thea. “Die werd opgeblazen zodra de eerste Britten hier aankwamen.” Van een verkeersbrug die ernaast lag, ontbrak het middenstuk. Nog maar één brug was intact: de verkeersbrug in Arnhem.

Pontje Tot overmaat van ramp had de veerman van het pontje onder-aan deze heuvel, bij wijze van verzet, zijn veer laten zinken. Hij wilde zo voorkomen dat de Duitsers het zouden kunnen gebruiken, horen we bij de luistersteen. Maar daarmee maakte hij het de geallieerden een paar dagen later ook een

stuk moeilijker de Rijn over te steken. De geallieerden zaten als ratten in de val aan de noord-zijde van de Rijn. De munitie raakte op. Ze stonden machte-loos. De enige optie was om in de nacht van 25 op 26 septem-ber terug te trekken. Via een audiofragment van een soldaat: ‘De maan liet zich die nacht niet zien, de regen kwam met bakken uit de hemel. We moesten roeien met de kolven van onze geweren. Geloof me, dat was zwaar met een uitge-hongerde maag en zonder slaap. Het was een compleet drama daar in die stroming.’

BetuweTegenwoordig vaart er trouwens weer een pontje, grotendeels op zonnepanelen. Voor zestig cent brengt het ons naar de overkant van de Rijn. De beboste heuvels verruilen zich voor de vlakke Betuwe. Kersenboomgaarden liggen naast de dijk, borden waarop Betuwejam en kersen worden aangeprezen staan er naast de weg. Samen met Thea vervolgen we onze tocht rondom de Oude Kerk in Oosterbeek waar de troepen vlak voor hun vertrek hun laatste dienst hadden. In de tuin staat

Mooiste wandelroutes• Freedom Trail Arnhem – een wandel­

route langs markante Arnhemse locaties uit de Tweede Wereldoorlog. Deze gaat dwars door het centrum van de stad. Zie www.freedomtrail.nl

• De Liberationroute – de reportage gaat langs een stuk van deze fietsroute. De audiofragmenten die bij de luisterstenen horen en de route zijn gratis te down­loaden vanaf: www.liberationroute.com

• Airbornepad Market Garden – deze 220km lange wandelroute gaat langs landingsplaatsen van de bevrijders van 1944, van Lommel (België) tot Arnhem. Zie www.olat.nl

• Voor meer informatie, zie www.VVVArnhem.nl

1944 – 2010

Page 47: Daarbuiten nr2

Airborne MuseumTe midden van waar zo’n 65 jaar geleden ‘Operation Market Garden’ werd voorbereid en uitgevoerd, ligt museum Airborne. De naam slaat op de duizenden luchtlandingsgroepen die de klus toentertijd moesten klaren. Het recent verbouwde museum is gevestigd in het voormalige hoofdkwartier van de geallieerden. Niks geen stoffige vitrines met stille getuigen van de slag. Hier beleef je de operatie zelf. Een vlucht in een vliegtuig, de dropping in het veld. Knetterende geweren, parachutisten die neerkomen, ronkende vliegtuigen.

PraktischAirborne Museum ‘Hartenstein’ is dagelijks geopend tussen 11 en 17 uur, ‘s weekends vanaf 12 uur. Toegang: 8 euro voor volwassenen, 5 euro voor jongeren en 3,50 euro voor kinderen. Adres: Utrechtseweg 232, Oosterbeek. Telefoon: 026 ­ 333 77 10. Gratis parkeren. Toegangskaarten voor Kasteel Doorwerth én het Airborne Museum zijn met korting te koop bij Stayokay.

De munitie raakte op. Ze stonden machteloos

47daarbuiten

Page 48: Daarbuiten nr2

48 daarbuiten

een grote gedenksteen waarop staat ‘Not one shall be forgotten’.

GeritselIn de drassige weilanden tussen de Oude Kerk en de Rijn kun je fantastisch wandelen. We horen geritsel in de struiken. Een haas komt tevoorschijn en hupt het grasland op. Op zijn twee achterste poten blijft hij staan, met de oren gespitst. Het beest heeft ons al lang gezien en zet de sprint in richting overkant weiland. De spoorbrug is hier goed te zien. De bedding van de rivier bestaat uit grote keien en kleurrijke planten, terwijl zware wolken boven de brug en kerk hangen. Alsof de regen elk moment weer met bakken uit de hemel kan vallen, net zoals toen.

BakfietsNadat de geallieerde troepen in die nacht de rivier overstaken, moesten de Arnhemmers van de Duitsers hun stad verlaten. “De stad stond in brand en

iedereen moest weg. Wande-lend gingen we naar Ede. Mijn broertje in een bakfiets, de grootouders op een handkar,” vertelt Thea. Arnhem liep leeg en werd een strategische spookstad aan de Rijn. De Duitsers plunderden de stad.

VerlorenDaar, vlak bij de verkeersbrug, de laatst overgebleven brug, ligt de laatste luistersteen van de route. Het is het einde van de Rijnkade. Hier werd door dat ene gealli-eerde bataljon dat Arnhem wél haalde, gevochten om de brug. Uit een luisterfragment: ‘Overal rondom ons woedde nu de strijd. In de vuurlinie onttrok niemand zich aan het gevecht. Iedereen, van hoog tot laag, deed mee. Stafofficieren, seiners, bewakers en chauffeurs. Te midden van het geraas van onafgebroken schieten,’ vertelt een soldaat. Maar alle moeite ten spijt: ‘De slag om Arnhem werd uiteindelijk verloren. Het was een brug te ver.’

Films & boeken over de slag van Arnhem• Film: A bridge too far (1976)• Film: Band of brothers (2001)• Boek: Een brug te ver: operatie

Market­Garden, september 1944, auteur: Cornelius Ryan (1977)

Tips van Stayokay Doorwerth• Neem een kijkje bij de stuw

en schutsluis die in de Neder­rijn liggen. In de zomer zijn er rondleidingen. Zie de website: www.bzcrivierengebied.nl.

• Kijk op www.stayokay.com/doorwerth naar het ‘A bridge too far’­arrangement. Over­nachten, ontbijten, fietsen en toegang tot het Airborne museum voor een lage prijs.

Thea Bouhuijs (79) wandelt langs historische plekken van de Slag om Arnhem

Page 49: Daarbuiten nr2

49daarbuiten

Ziek geworden opvakantie. Direct hulpuit Amsterdam.

“Lekker gegeten. Dacht ik. Tot mijn

maag zich omdraaide. Wat werd ik

ziek zeg. Voedselvergiftiging.

Geen paniek. Wel een goede reis-

verzekering. En hulp die je dan nét

nodig hebt.”

Hoe je vakantie er ook uitziet, Mondial Assistance heeftaltijd een passende reisverzekeringAls je op reis iets vervelends overkomt, wil je snel de juiste hulp geboden

krijgen. Het is dan een geruststellende gedachte dat je Mondial Assistance

kunt bellen. Mondial Assistance, ‘s werelds grootste reisverzekeraar,

beschikt wereldwijd over eigen alarmcentrales in 28 landen die 24 uur per

dag tot je beschikking staan. Daardoor word je snel geholpen, in het

Nederlands, waar je ook bent. En kun je met een onbezorgd en veilig

gevoel op vakantie gaan.

Kortlopende Reis- en AnnuleringsverzekeringDe Kortlopende Reisverzekering van Mondial Assistance is uiterst compleet

en bestaat uit de volgende basisonderdelen: S.O.S.-kosten, reisongevallen,

reisbagage en medische kosten. In combinatie met de reisverzekering van

Mondial Assistance kun je de Annuleringsverzekering afsluiten. Als je de

reis moet annuleren of voortijdig afbreken krijg je de niet-gebruikte dagen

vergoed. Als je kiest voor een Dubbel-Zeker Annuleringsverzekering, krijg je

niet alleen de niet gebruikte dagen, maar 100% van je reissom vergoed.

Ga je langer dan drie maanden naar het buitenland om te reizen, werken of

studeren? Dan is de Globetrotter Reisverzekering ideaal.

Doorlopende Reis- en AnnuleringsverzekeringAls je vaker per jaar op reis gaat is de Doorlopende Reis- en Annulerings-

verzekering al snel de moeite waard. Als een basisdekking volstaat dan in

onze Budgetvariant ideaal voor je. Wil je graag een meer uitgebreide

dekking? Dan komen onze Comfort- en Premiumvariant in beeld.

Bovendien zijn bij enkele varianten de unieke Assistant Services gratis en

kun je kosteloos gebruik maken van de Reisarts en Inentingsadvies van

Mondial Assistance.

Afsluiten?Ga naar www.stayokay.com. Klik op tabblad Stayokay card en kies voor

vakantiekortingen. Hier vind je alle informatie en sluit je de Stayokay

reisverzekeringen van Mondial Assistance met 15% korting af!

MA Stayokay 210x281 adv 0810:MA Stayokay 210x273 adv. 0810 24-08-2010 16:34 Pagina 1

Page 50: Daarbuiten nr2

Stayokay fotowedstrijd

‘Appeltje pikken’Winnaar Henny Vullings: “De foto is genomen ergens tussen Valkenburg en Slenaken tijdens een wandeltocht. We kwamen langs een boomgaard en de appels zagen er zo lekker uit. Het was tijdens een weekendje weg. Dat doen we wel vaker, naar een stad of wandelen. De foto is gemaakt door Gé en op de foto links staat een andere vriend, Barry.”

Eerste prijs: een 3-daags arrangement voor vier personen op een privékamer in een Stayokay naar keuze. Inclusief: 2x overnachting met ontbijt, 2x lunchpakket, 2x diner, 2 dagen fietshuur en een welkomstdrankje.

daarbuiten daagt je uit om het Stayokay-gevoel te fotograferen. Wat is dat voor jou? Stuur je foto in en win een weekendje weg bij Stayokay voor vier personen! Kijk voor meer informatie op www.stayokay.com/daarbuiten

Nieuwe prijsvraag!

50 daarbuiten

Page 51: Daarbuiten nr2

Dochters Ella en Hieke op Texel Dick Teunissen (Lochem)

Kaj en vriendjes op AmelandHanneke Feitsma (Den Haag)

Dochter Yara in ZwitserlandJacqueline Stoele (Capelle aan den IJssel)

Torenvalk bij CallantsoogTanja Ineke (Amsterdam)

Prijswinnaars 2 tot en met 5 hebben hun ingezonden foto uitvergroot op canvas ontvangen.

Winnaar prijsvraag: Het avontuurlijkste gezin van Nederland“Ongelooflijk!”, dat was de eerste reactie van de familie Bloemendal, winnaar van de videowedstrijd ‘Op zoek naar het avontuurlijkste gezin van Nederland’. Een vakjury heeft uit de tientallen inzendingen hun winnende video gekozen. In de video zien we de boeiende zoektocht van de familie naar hun verre oom. De familie Bloemendal is inmiddels bezig met de voorbereiding op hun grote reis (de hoofdprijs): naar hun oom in Australië. Kijk op stayokayen.nl om alle winnende video’s te bekijken.

Andere winnaarsEen gedeelde 2e plaats is voor familie Koning en familie Terheggen. Zij winnen beiden een ‘8-daags Waddenhop-arrangement’ voor het hele gezin. Op de 4e plaats is familie De Jong geëindigd; zij gaan met het hele gezin genieten van het 3-daags Actief eropuit-arrangement. De familie Schumacher, goed voor de 5e plaats, wint de Flip Ultra HD 8Gb Camcorder.

NEXT25 KM

51daarbuiten

Page 52: Daarbuiten nr2

52 daarbuiten

Eropuit met...

Anita Witzier

Een levenlang is ze bijna op televisie,Anita Witzier (1961). Presentatrice van talloze programma’s, winnaar van de Zilveren Televizier-Ster en ambassadeur voor het Reumafonds. Maar ook liefhebber van de natuur. Ver weg of dichtbij in het Gooi: “Heerlijk de polder in, rennen of wandelen met de hond.”

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE HH

Page 53: Daarbuiten nr2

Het is prachtig om hier de natuur te zien ontwaken

53daarbuiten

Hoe beleef je een lekkere herfstdag?“Ik vind het echt heerlijk om met mijn dochter naar de Lage Vuursche te rijden en dan met de hond een stuk te wande-len. En dan na afloop koffie te drinken of een pannenkoekje te eten. Ik ben natuurlijk lang niet altijd thuis vanwege mijn werk, dit is echt wat je noemt quality time. Zij is dertien jaar, dus nu vindt ze het nog leuk om mee te gaan.”

Wind, regen, maakt dat nog uit?“Ik vind regen echt verschrikkelijk. Maar wind, dat hoort erbij. Prima.”

Hoe lang duurt zo’n wandeling?“Een uur of anderhalf uur, het hangt er vanaf met wie ik ben. Als ik alleen aan het rennen of aan het wandelen ben, dan kan ik zo anderhalf uur op pad zijn. Het is zo ont-spannen, het ruikt zo lekker, zo anders dan een stedelijke omgeving. Als ik het druk heb, dan gaat het werk door m’n hoofd heen. Als ik een tijdje vrij ben, dan word ik alleen nog maar meer ontspannen in het bos.”

Bos of polder?“De weidsheid van de polder spreekt mij nog het meeste aan. De luchten, dat verre kijken. Vlakbij ren ik zo de polder van Eemland in. Het is zo prachtig om hier de natuur te zien ontwaken. Ik kan op zich nog wel wat vogels van elkaar onderscheiden, maar ik ben zeker geen kenner. Mooi vind ik ook de alarmsignalen van de weidevogels als ze in het voorjaar hun nesten hebben. Iedere vogel waarschuwt de volgende; een keten van waarschuwingen weerklinkt als ik er aan kom. En vaak kom ik dan voor de rest niemand tegen.”

Liever alleen de natuur in?“Nee hoor, dat hangt van de omstandigheden af. Met m’n dochter of mijn partner. Met de hond is het ook gezellig, die ziet soms weer heel andere dingen of schrikt van iets wat ik niet had opgemerkt.”

Wat maakt het Gooi aantrekkelijk voor je om te wonen?“Het is natuurlijk centraal. Maar nog belangrijker misschien, het is echt een groene oase. Als je van de snelweg afrijdt dan zit je meteen midden in het groen.”

Vakantievoorkeuren?“Ik heb een lange lijst van landen. Ik wil nog een keer naar China, India, de Zwarte Zee, met een groep lekker eten in een huis in Frankrijk. Maar deze keer zijn we naar Alaska en Miami geweest. Mijn dochter kwam hiermee, ze had het van een vriendinnetje gehoord. Vorig jaar waren we een weekje op de camping in Zeeland, dit jaar zijn we dus ver-der weg gegaan. We hebben daar gekajakt en gesnorkeld. Ik wil op vakantie iets doen, dat is daar zeker gelukt.”

De natuur boeit?“Het inspireert en het zet me soms aan het denken. Toen we in Lapland aan ‘t draaien waren, reden we langs die enorme meren waar verder niemand woont; dat lege landschap fascineert. Dat is zoveel groter en grootster dan wij zijn. Wij leven in een omgeving waar alles maakbaar is. Maar als je soms de grens over gaat, dan ben je al snel niet meer de baas. Daar heb je niks te vertellen. Dat is een prettig gevoel.”

Ambassadeur ReumafondsIn 1999 werd bij Anita Witzier reuma-toïde artritis geconstateerd. Op verzoek van het Reumafonds werd ze ambassadeur. “De ziekte krijgt minder aandacht dan bijvoorbeeld kanker, maar kan vaak hartverscheurend wreed zijn. Mensen worden door deze ziekte echt helemaal uitgeschakeld en

ze raken daardoor in een totaal isole-ment. Ik voel me geen patiënt, mijn situatie is onvergelijkbaar met hun situatie. Ik zorg als BN’er voor aandacht voor de ziekte en belicht de noodzaak voor meer onderzoek. En ja, soms hoor ik van patiënten dat ik ze moed en kracht geef om verder te gaan.”

Page 54: Daarbuiten nr2

54 daarbuiten

Het Monnikenpad is een netwerk van wandelroutes die de vele cultuurhistorische plekken en

prachtige natuurgebieden in en rond Egmond met elkaar verbindt. Het avontuur begint zodra

je de voordeur van het hostel uitstapt! Met de handige wandelkaart in de hand volg je de route

over jaagpaden, langs oude vaarten en over oude dijken en door de duinen. Voel de historie!

Gratis diner bij Kunstmaand arrangement

€ 10 korting p.p. op het Monnikenpad-arrangement

Inclusief bij 3 dagen: welkomstdrankje, 2x overnachting met ontbijt, 2x diner, 2x lunchpakket,

1x koffie, duinkaart, wandelboekje*, thermosfles* Prijs per persoon - o.b.v. een 4-persoonskamer:

kinderen v.a. € 50, volwassenen v.a. € 82,50. Periode: t/m 31 december 2010 Boek online:

www.stayokay.com/egmond met kortingscode LZBdbeg-JX.

*1 thermosfles en wandelboekje per boeking

Inclusief bij 3 dagen: welkomstdrankje, 2x overnachting

met ontbijt, 3 dagen fietshuur, 1x gratis diner, Kunstmaand-

agenda 2011 en een programmaboekje met plattegrond.

Prijs per persoon o.b.v. een 2-persoonskamer: kinderen v.a.

€ 64, volwassenen v.a. € 75 Periode: elke woensdag t/m

zondag in november. Boek online: www.stayokay.com/

ameland met kortingscode LZBdbam-JX

Lezersaanbiedingen

Dwalen over het eiland en genieten van kunst, het novemberlandschap en het soms stormachtige

Waddenweer. Dat is kunstmaand Ameland! Tijdens

deze eilandbrede expositie exposeert een internationaal

gezelschap van meer dan 70 kunstenaars, met als

uitgelicht discipline dit jaar de glaskunst. Ook kun je

weer vele workshops volgen!

Tom Beijl

Een gezellige midweek doorbrengen met leeftijdgenoten?

Kom naar de seniorenweek bij Stayokay Gorssel! Doe mee met

typisch Hollandse activiteiten als klootschieten, speel oud-Hollandse

spelletjes in de gezellige jachtzaal en maak kennis met de oude

Hanzestad Deventer. Op woensdagavond wordt er afgesloten met

live muziek.

1 dag gratis fietshuur bij de Seniorenweek

Inclusief bij 5 dagen: 4x overnachting met ontbijt, 4x diner,

3x lunchpakket, diverse oud-Hollandse activiteiten, stads-

wandeling Deventer en live muziek. Prijs per persoon o.b.v.

een 4-persoonskamer: € 165 Periode: zondag 7 t/m

woensdag 10 november 2010

Meer informatie?

Kijk op www.stayokay.com/gorssel

of bel 0573 431 615. Vermeld bij je

boeking dat je gebruik maakt van

de lezersaanbieding in daarbuiten.

Wil jij gratis naar Walibi World? Schrijf je dan nu in voor de Stayokay nieuwsbrief op www.stayokay.com en maak kans op een van de tien vrijkaarten.

StayokayEGMOND

Stayokay

GORSSEL

Stayokay

AMELAND

Kijk op pagina 57 voor meer avonturen bij Stayokay!

Page 55: Daarbuiten nr2

55daarbuiten

Ken jij Dummie de Mummie al? Een kleine mummie die per

ongeluk tot leven komt in Nederland en stiekem bij Klaas en

Goos Guts gaat wonen? Kom kennismaken en beleef het Dummie

de Mummie avontuur in Stayokay Noordwijk! Ga op zoek naar de

mummie tijdens de speurtocht en leer alles over mummies in het

Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden.

Inclusief bij 3 dagen: welkomstdrankje, 2x overnachting met

ontbijt, 2x lunchpakket, 1x diner, speurtocht in de duinen, film, entree Rijksmuseum van de

oudheden, het boek Dummie de Mummie en de gouden Scarabee (1 boek per boeking) en een

goodiebag voor kinderen. Prijs per persoon o.b.v. een 4-persoonskamer: kinderen v.a. € 55,

volwassenen v.a. € 85. Periode: alle weekenden en schoolvakanties v.a. 15 okt. 2010 t/m 31 maart

2011. Tosca Menten-weekend: 15 t/m 17 oktober 2010. Boek online: www.stayokay.com/noordwijk

Er nog even lekker opuit in het najaar?

Wandelen door de Hollandse Biesbosch, langs de

Hollandse Waterlinie of uitwaaien in de duinen? Boek

dan nu het Actief erop uit-

arrangement en maak een

KNBLO-wandeling in de

buurt van Stayokay!

Gratis wandelgids bij het Actief eropuit­arrangement

Dummie de Mummie-avontuur in Stayokay NoordwijkMet uniek optreden van kinderboeken schrijfster Tosca Menten op 16 oktober!

Inclusief bij 3 dagen: welkomstdrankje,

2x overnachting met ontbijt, 2x lunchpakket,

2x diner, KNBLO-wandelgids, wandelroutes en

een handige accessoire voor onderweg.

Prijs per persoon o.b.v. een 4-persoonskamer:

kinderen v.a. € 35, volwassenen v.a. € 65.

Periode: t/m 31 december 2010

Je vervelen in de herfstvakantie? Niet bij Stayokay!Geniet met het hele gezin van de leukste

(buiten)activiteiten. Duik de bossen in op

zoek naar de hoogste boom of speur naar

de grootste kastanje!

Vakantie!-arrangementmet WILDzoekers-pakket in de herfstvakantie

Inclusief bij 3 dagen: welkomstdrankje, 2x overnachting met

ontbijt, 2x lunchpakket, 2x diner, 1 dag fietshuur en een

WILDzoekers-pakket voor de kinderen. prijs per persoon o.b.v.

een 4-persoonskamer: kinderen v.a. € 55, volwassenen v.a. € 85

Periode: zaterdag 16 t/m zondag 31 oktober 2010.

Stayokay

Noordwijk

Page 56: Daarbuiten nr2

56 daarbuiten

Faciliteiten van de StayokaysVERKLARING PICTOGRAMMEN

Goed om te weten!Zo is de prijs bij StayokayDe prijs varieert afhankelijk van het hostel, de grootte van de kamer en

de periode waarin je boekt. Op www.stayokay.com vind je de actuele prijs

en kun je eenvoudig online boeken. Met een Stayokay card ontvang je

€ 2,50 korting op elke overnachting. Voor groepen vanaf 10 personen

gelden speciale kortingstarieven. Informeer hiernaar via 020 639 29 29

of [email protected].

Gedeelde kamer of privékamerBoek je een bed op een gedeelde kamer, dan overnacht

je op een kamer met andere gasten van Stayokay.

Maar je kunt natuurlijk ook een privékamer boeken voor

het gezin, je vriendengroep of met z’n tweeën.

Beddengoed & handdoekenBeddengoed wordt verzorgd, handdoeken kun

je zelf meenemen of huren bij de receptie.

Geen verrassingenBij Stayokay kom je niet voor extra kosten

te staan. Zo betaal je geen reserverings- of

administratiekosten en zijn beddengoed,

toeristenbelasting* en een ontbijt altijd inclusief.

Wil je een kinderbedje op de kamer of een

kinderstoel? Ook die vraag je kosteloos aan!

* M.u.v. Stayokay Dordrecht, hier is geen toeristenbelasting verschuldigd.

Voor leuke arrangementen bij alle Stayokay hostels

kun je terecht op de volgende pagina’s ➔

Bijzondere gebouwen

nieuwinterieur

2-persoonsbedmogelijk

Sportfaciliteiten

Watersport-faciliteiten

Strand

Speeltuin

Kinderactiviteiten in de vakanties

Stads- of dorps-centrum op max. 10 min. lopen

Feesten, partijen,familiereünies

trouwlocatie

Vergaderen

rolstoel- vriendelijk

Gratis parkeren

Stayokay introduceert

een nieuw food &

beverageconcept:

Goed bezig! Dat staat voor

gezond en lekker eten met

een biologisch tintje. tijdens

het ontbijt kun je genieten

van fairtrade koffie en thee,

scharreleieren en vers

seizoensfruit. maar dat is niet alles. Sinds april van dit jaar serveert

Stayokay ook vleeswaren met het ‘Beter Leven’ kenmerk van

de Dierenbescherming, biologische wijnen en biologisch brood.

Dit najaar is daar het biologische bier van La trappe bijgekomen.

als je bij Stayokay verblijft, ben je dus goed bezig!

GRATIS

GOEDBEZIG!www.stayokay.com

teXeL

teRsCHeLLInG

aMeLanD

GRoU

sCHeeMDasneek

HeeG

eGMonD

BakkUM

HeeMskeRk

HaaRLeM

nooRDWIJk

Den HaaG

RotteRDaM

BeRGen oP ZooM

DoRDReCHt

VaLkensWaaRD

MaastRICHt

soest

aMsteRDaM

eLst

DooRWeRtH

aRnHeM

GoRsseL

aPeLDooRn

UtReCHt – BUnnIk

DoMBURG

BELGIË

DUITSLAND

Page 57: Daarbuiten nr2

57daarbuiten

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Hollywood BoulevardRodeloperfeestjes, handtekeningensessies en divagedrag? Waan je een VIP-ster in Amsterdam!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 60,75 p.p. tot € 82,60 p.p., volwassenen v.a € 71,75 p.p. tot € 93,60 p.p.

Duizend-en-één nacht Mooie stad achter de duinen, stad van de Koninklijke familie, zeven dagen per week winkelen… Den Haag kun je beleven op duizend-en-één manieren.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 43,95 p.p. tot € 63,90 p.p., volwassenen v.a. € 54,95 p.p. tot € 74,90 p.p.

Duik in het politieleven!Treed in de voetsporen van Flikkenrechercheurs Eva van Dongen en Floris Wolfs en los de duistere moordzaak over een beroemde Maastrichtse kunsthandelaar op!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 44,35 p.p. tot € 70 p.p., volwassenen v.a.€ 64,85 p.p. tot € 90,50 p.p.

I aMsterdam Dompel je onder in de bruisende hoofdstad! Slenter langs de oude grachten in het centrum en bezoek de prachtige musea!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 63,90 p.p. tot € 82,80 p.p., volwassenen v.a. €74,90 p.p. tot € 93,80 p.p.

stad & strand Lekker uitwaaien aan het strand, zandkastelen bouwen, winkelen in de gezellige binnenstad en heerlijk uiteten: in Haarlem beleef je het beste van twee werelden!

Prijzen 3 dagen: kinderen: v.a. € 40,80 p.p. tot € 62,40 p.p., volwassenen: v.a. € 57,80 p.p. tot € 79,40 p.p.

Beestenboel Kom jij de beest uithangen in Rotterdam? Het wordt beregezellig, want je brengt een bezoek aan de grootste dierentuin van de Benelux! Slaap als een os in een wereldberoemde kubus!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 51,75 p.p. tot € 73,60 p.p., volwassenen v.a.€ 68,75 p.p. tot € 90,60 p.p.

AMSTERDAM VONDELPARK

DEN HAAG

MAASTRICHT

AMSTERDAM ZEEBuRG

HAARLEM

ROTTERDAM

Boek je eigen avontuur nu op stayokay.com

Stayokay ledenontvangen € 2,50 korting op een overnachting met ontbijt, ook bij een arrangement!

Kinderen t/m12 jaar ontvangen € 5,50 korting op een overnachting met ontbijt.

Zie voor verklaring pictogrammen pagina 56.

TOPavonturen

GRATIS

Page 58: Daarbuiten nr2

58 daarbuiten

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 18,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

apenkooien voor aapjesLekker klimmen en klauteren! Ben jij ook zo’n kleine aap? Kom dan aapjes kijken in dieren-park Apenheul en slinger rond in het klimbos.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 57,30 p.p. tot € 79,80 p.p., volwassenen v.a. € 86,30 p.p. tot € 114,20 p.p.

Robin Hood in de Bergse bossenBeleef de avonturen van Robin Hood opnieuw en leer boogschieten! Durf jij het behekste bos in? Wie is de echte Robin Hood?

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 49,10 p.p. tot € 75,20 p.p., volwassenen v.a. € 73,10 p.p. tot € 99,20 p.p.

superzooOntdek de wereld rondom Burgers’ Zoo. Maak kennis met de beestenboel van de overdekte jungle, woestijn, oceaan en het tropisch regenwoud.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 51,30 p.p. tot € 79,20 p.p., volwassenen v.a. € 75,30 p.p. tot € 103,20 p.p.

a Bridge too farGa terug naar de tijd van de Tweede Wereld-oorlog en beleef de Slag om Arnhem. Hoezo ‘een brug te ver’?

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 45,35 p.p. tot € 63,35 p.p., volwassenen v.a. € 59,35 p.p. tot € 77,35 p.p.

APELDOORN DE VELuWE

BERGEN OP ZOOM DE BRABANTSE WAL

ARNHEM DE VELuWE

DOORWERTH DE VELuWE

GRATIS GRATIS

GRATIS

GRATIS

De groene omgeving van Stayokay

Page 59: Daarbuiten nr2

59daarbuiten

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 18,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 18,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Duik in het verleden van DordrechtOntdek de rijke historie van de oudste stad van Holland. Met dit arrangement beleef je de geschiedenis ter plekke!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 57,80 p.p. tot € 85,70 p.p., volwassenen v.a. € 81,80 tot € 109,70 p.p.

op vakantie bij PippiGezocht: eigenwijze logees voor Pippi’s Scandinavische Jachthuis. Zet de boel op stelten en stort je in het avontuur!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a € 47,95 p.p. tot € 75,85 p.p, volwassenen v.a. € 77,95 p.p. tot € 105,85 p.p.

In het spoor van De Hollandse WaterlinieEen prachtige fietstocht langs de militaire verdedigingslinie uit 1815.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 58,10 p.p. tot € 87,80 p.p., volwassenen v.a. € 88,10 p.p. tot € 117,80 p.p.

solextocht door de BetuweWat hebben fruittelers, een waterkrachtcentrale en een Solex met elkaar te maken? In de Betuwe ontdek je het. Ideaal voor groepen!

Prijzen 3 dagen: volwassenen v.a. € 87,40 p.p. tot € 105 p.p. Niet geschikt voor kinderen.

op de eco-toerWat heeft de natuur aan moois, spannends en lekkers te bieden? Biologische hapjes en uitstapjes, ligfietsen en doe-het-zelven in de natuur!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 54,95 p.p. tot € 77,45 p.p., volwassenen v.a. € 72,45 p.p. tot € 94,95 p.p.

op d’n boerderieStoere boeren en boerinnen gezocht voor een agrarisch groepsavontuur op het Brabantse platteland. Koeien melken en rijden op een tractor; heb jij boerennatuurtalent?

Prijzen 3 dagen: volwassenen v.a. € 89,10 p.p. tot € 108,30 p.p. Niet geschikt voor kinderen.

DORDRECHT DE HOLLANDSE BIESBOSCH

GORSSEL DE GORSSELSE HEIDE

UTRECHT-BUNNIK LANDGOED RHIJNAuWEN

ELST DE uTRECHTSE HEuVELRuG

SOEST DE SOESTERDuINEN

VALKENSWAARD DE KEMPEN

Boek je eigen avontuur nu op stayokay.com

Stayokay ledenontvangen € 2,50 korting op een overnachting met ontbijt, ook bij een arrangement!

Kinderen t/m12 jaar ontvangen € 5,50 korting op een overnachting met ontbijt.

Zie voor verklaring pictogrammen pagina 56.

TOPavonturen

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

Page 60: Daarbuiten nr2

60 daarbuiten

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 18,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 18,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Piratenavontuur (M/V)Ben jij een echte zeebonk? Beleef een wervel-storm aan zeebonken- en piratenavonturen en laat zien dat jij lef en zeebenen hebt! Prijzen: 3 dagen: kinderen v.a. € 61,60 p.p. tot € 87,70 p.p., volwassenen v.a. € 85,10 p.p. tot € 112,20 p.p.

(Water)GruwelenSprookjesachtig en heel spannend: vaar in een gruwelboot, zeil door de spookjessloot en race door de modderige bol. Ga op avontuur door het waterrijke Friesland!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 66,90 p.p. tot € 91,20 p.p., volwassenen v.a. € 90,40 p.p. tot € 114,70 p.p.

De Ronde van Zeeland fietsavontuur

2010 staat in het teken van fietsen. Klim ook in de pedalen en geniet van een prachtige ronde van Zeeland vol avontuur! Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 69 p.p. tot € 103,20 p.p., volwassenen v.a. € 93 p.p. tot € 127,90 p.p.

oer-Hollands noord-HollandOntdek de oer-Hollandse kant van Noord-Hol-land! Hoe je reist op zijn oer-Hollands? Te voet, per fiets en te paard natuurlijk! Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 47,45 p.p. tot € 69,95 p.p., volwassenen v.a. € 64,95 p.p. tot € 87,45 p.p.

spetteren met Pier Piraat!Hijs de zeilen: je gaat op avontuur met Pier Piraat! Je zeilt door het waterrijke Friesland in een valk of een tjotter. Vind jij de schat?

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 63,70 p.p. tot € 89,80 p.p., volwassenen v.a. € 87,20 p.p. tot € 113,30 p.p.

AMELAND DE WADDEN

GROU PIKMEER

DOMBURG WALCHEREN

EGMOND & BAKKUM NOORD-HOLLANDS DuINRESERVAAT

HEEG HEEGERMEER

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

Stayokay Kust & water

Page 61: Daarbuiten nr2

61daarbuiten

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 19,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

Vanaf

€ 20,50 p.p.p.n.

incl. ontbijt

kastelenavontuurBen jij die dappere ridder die een officiële rid-derorde verdient? Beleef het kastelen- avontuur op Slot Assumburg!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 48,80 p.p. tot € 76,70 p.p., volwassenen v.a. € 72,80 p.p. tot € 100,70 p.p.

kuren en turenSchone lucht, rust in overvloed en genoeg natuur om eindeloos naar te turen: er gaat niets boven Groningen! Na een paar dagen kuren en turen is je batterij weer helemaal opgeladen!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 48 tot € 63 p.p., volwassenen v.a. € 70 tot € 85 p.p.

eindeloos eilandavontuurBekijk verloren schatten, leer alles over het wad en maak kennis met de beroemde bewoners, de zeehondjes! Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 59,90 p.p. tot € 89,60 p.p., volwassenen v.a. € 89,90 p.p. tot € 119,60 p.p.

natuuravontuur stoere stuiverBen jij een echte speurder? Ontdek dan de natuur van het Hollands Duin tijdens een spannende natuurontdekkingstocht met Stoere Stuiver!

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 39,60 p.p. tot € 71,10 p.p., volwassenen v.a. € 69,60 p.p. tot € 101,10 p.p.

actief in het zadelGa gezellig op fietsvakantie en ontdek hoe mooi Friesland is! Geniet van de prachtige natuur en waai uit aan de Friese meren.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 56,10 p.p. tot € 87,60 p.p., volwassenen v.a. € 86,10 p.p. tot € 117,60 p.p.

De 7 WaddenwonderenDe Chinese muur, de Grand Canyon en de piramides? Voor wereldwonderen hoef je niet ver van huis! Laat je verrassen door de wonderbaarlijke Wadden.

Prijzen 3 dagen: kinderen v.a. € 65,75 p.p. tot € 95,30 p.p., volwassenen v.a. € 95,75 p.p. tot € 125,45 p.p.

HEEMSKERK NOORD-HOLLANDS DuINRESERVAAT

SCHEEMDA OLDAMBTMEER

TERSCHELLING DE WADDEN

NOORDWIJK NATIONAAL PARK ZuID-KENNEMERLAND

SNEEK SNEEKERMEER

TEXEL DE WADDEN

Boek je eigen avontuur nu op stayokay.com

Stayokay ledenontvangen € 2,50 korting op een overnachting met ontbijt, ook bij een arrangement!

Kinderen t/m12 jaar ontvangen standaard € 5,50 korting op een overnachting met ontbijt.

Zie voor verklaring pictogrammen pagina 56.

TOPavonturen

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

GRATIS

Page 62: Daarbuiten nr2

62 daarbuiten

Wil Stam71 jaar, oud-onderwijzeres,

woont in Angerlo (Gelderland)

TEKST DIRK JAN COCK FOTOGRAFIE VERBEELD

In het stapel bed met...

Page 63: Daarbuiten nr2

63daarbuiten

Wil Stam is aangekomen bij Stayokay Maastricht, samen met haar man Frans en twee kleinkinderen. Op het programma staan onder meer een bezoek aan de grotten, fiets-tochten in de omgeving en een duik in een zwembad. “Als jonge meid van zestien sliep ik al in een stapelbed van een jeugdherberg.”

Wat vind je van slapen in het stapelbed?“Ik vind het geweldig, maar dat komt ook doordat de kleinkinderen het er al weken over hebben. ‘Zou er ook een stapelbed zijn?’, vragen ze dan op-gewonden. Ze liggen natuurlijk boven. Die twee vinden het hier geweldig. Kijk, ze staan daar met andere kinderen te spelen bij de Wii.”

Vaker in een stapelbed geslapen?

“In mijn jeugd ging ik altijd met vriendinnen fietsten door Nederland. Al die plekken die we met aardrijkskunde hoorden, wilden we ook wel eens in het echt zien. Een jaknikker, de mijnen en de grotten. Vanuit de Zaanstreek fietsten we overal naartoe en overnachtten we in jeugdherbergen. Dat was betaalbaar. En toen sliepen we ook al in een stapelbed.”

Altijd in Nederland op vakantie?“Toen we getrouwd waren, gingen we vaak met de tent of caravan naar het buitenland. Naar Oostenrijk, Frankrijk en Hongarije. Bijzonder was Hongarije, aan het Balatonmeer. Daar stond je soms tijden in de rij voor een fles melk, dat was nog in de communistische tijd. Was je aan de beurt, was de melk op. Er was vrijwel niets, maar tegelijkertijd was er wel die schitterende natuur.”

Vakantienachtmerrie?“We stonden in Luxemburg op een camping, onze zoon was twee jaar. Een windhoos maakte in een klap alles kapot. Mijn man probeerde ons te beschermen en de tent bij elkaar te houden. Dat laatste is niet gelukt. Einde vakantie en weer naar huis. Mijn vader heeft toen de tent weer in elkaar genaaid.”

Waarom met de kleinkinderen?

“De ouders gaan met ze naar het buitenland op vakantie. Wij willen ze graag meer van Nederland laten zien. Vorig jaar zijn we naar de Friese meren en de Wadden gegaan. Ik vind het belangrijk dat ze weten wat Nederland te bieden heeft. De kleinste zei laatst dat ze alles wat oud is leuk vindt. En dat ze archeologe wil worden. Die belangstelling heb ik dan aangewakkerd.”

Waar komt die reislust vandaan?“We zijn allebei nieuwsgierig om de wereld te ontdekken. Dat had ik ook weer toen we in Afrika waren. Ik heb weleens gedacht dat je die wilde dieren beter op televisie ziet. Maar als je een leeuw in het echt ziet, dan voel je pas de spanning. Dat vind ik echt geweldig, dat gevoel krijg je niet mee op de bank.”

Droomlocatie?“We willen nog een keer naar China, ik wil de Muur zien en het Terracotaleger dat ze hebben opgegraven. De wereld is zo groot, we blijven ontdekken.”

StayokayMAASTRICHT

Page 64: Daarbuiten nr2

daarbuiten64

KINDERPAGINAKINDERPAGINA

Page 65: Daarbuiten nr2

65daarbuiten

Page 66: Daarbuiten nr2

66 daarbuiten

TOP 3Spirit of Winterfair, Paleis Het Loo17 – 21 november 2010 (Stayokay Apeldoorn)

De Spirit of Winter luidt de mooiste tijd van het jaar in. Slenter over de eeuwenoude lanen van Paleis Het Loo, van vuurkorf naar vuurkorf, via feestelijk gedekte tafels en stands met (antieke) meubels naar de mooiste, lekkerste en warmste seizoensproducten. En dat alles in een sprookjesachtige setting met als stralend middelpunt het Paleis Het Loo. Dit koninklijk bezoek is bij de entreeprijs van de fair inbegrepen. Meer informatie op: www.spiritofwinter.nl

Streekweken in Utrecht 22 – 24 oktober 2010 (Stayokay Utrecht-Bunnik)

De Streekweken is dé overdekte seizoensmarkt voor Utrecht en ommelanden met gratis

entree, waar je al het heerlijks dat de ambachtelijke producent voortbrengt kan proeven.

Met eerlijke, verse en verrassende seizoensproducten uit alle streken van Nederland.

Ga terug naar puur en echt en proef het verschil, smaken zoals smaken behoren te zijn!

Vanuit heel Nederland komen echte kaasmakers, eerlijke tuinders en allerhande

ambachtslieden naar Utrecht. Meer informatie op: www.streekweken.nl

1

2

3

daarbuiten

Zeeuwse Museumnacht (MuseumNa|8) in Vlissingen 22 oktober 2010 (Stayokay Domburg)

Bezoek gratis ruim 25 musea tijdens de 4e Zeeuwse Museumnacht (MuseumNa|8).

Met films & muziek, kinderactiviteiten, verhalenvertellers, tentoonstellingen en hapjes

& drankjes. Tijdens deze speciale avondopenstelling in de herfstvakantie en tevens in

de Week van de Geschiedenis zijn er allemaal activiteiten rondom het thema ‘‘Land en

Water’’. Meer informatie op: www.zeelandmuseumland.nl

Gratis naar de Winterfair? Stuur een email naar [email protected] en win een van de tien entreekaarten.

Page 67: Daarbuiten nr2

67daarbuiten

AGENDAMilitary Boekelo

14 – 17 oktober 2010 www.military-boekelo.nl (Stayokay Gorssel)

Nationale Bloembollenmarkt Keukenhof15 oktober

www.keukenhof.nl (Stayokay Noordwijk/Haarlem)

Festival Jong16 – 20 oktober

www.festivaljong.nl (Stayokay Maastricht)

Sprookjesfestival16 – 24 oktober

www.sprookjesfestival.nl (Stayokay Arnhem)

Week van de geschiedenis16 – 24 oktober

www.weekvandegeschiedenis.nl (gehele land)

Cinekid, het internationale film-, televisie-en nieuwe mediafestival voor de jeugd

20 – 29 oktoberwww.cinekid.nl/nl/festival (gehele land)

Kunstmaand Ameland 20103 – 28 november

www.kunstmaandameland.com (Stayokay Ameland)

Berenloop Terschelling (marathon)7 november

www.berenloopterschelling.nl (Stayokay Terschelling)

International Documentary Film Festival Amsterdam17 – 28 november

www.idfa.nl (Stayokay Amsterdam Zeeburg en Stayokay Amsterdam Vondelpark)

Meer informatieBij vrijwel alle evene-menten staat een hostel van Stayokay genoemd. Je kunt met de betref-fende Stayokay contact opnemen voor meer informatie en natuurlijk overleggen voor over-nachtingsmogelijkheden. Alle contactgegevens vind je op onze site: www.stayokay.com

Kunstmaand Ameland 20103 – 28 november

VANDERBOS

Barbara Lorenz Höfer

Page 68: Daarbuiten nr2

Ridders, jonkvrouwen en een prinsheerlijk ontbijt

Overnachten in een eeuwenoud kasteel? Met een echte slotgracht? En een heerlijk ontbijt? Slot Assumburg in Heemskerk vormt hiervoor het perfecte decor. Hier kun je met het hele gezin een onvergetelijk weekend in riddersferen beleven. Typisch zo’n Stayokay locatie. Stayokay heeft 29 hostels op de mooiste plekken van Nederland. Ontdek alle bijzondere locaties en ongekende mogelijkheden op www.stayokay.com.

Boek je eigen avontuur op

stayokay.com