Convenant Informele Zorg Gemeente Lelystad 2019-2021

Datum van ondertekening 27 juni 2019.

Inleiding Afgelopen vier jaar hebben organisaties zich ingezet voor een optimale ondersteuning van mantelzorgers in de gemeente Lelystad. Samenwerking en doelstelling waren vastgelegd in het Mantelzorgconvenant. In de periode 2017-2018 is er vanuit het transitiefonds uitvoering gegeven aan het Platform Zorgvrijwilligers. Evaluatie van het Platform Zorgvrijwilligers en het borgen van de opbrengsten heeft ertoe geleid dat de partijen de aandacht voor Zorgvrijwilligers onder willen brengen bij de bestaande werkgroep van het mantelzorgconvenant. Naast de mantelzorgondersteuning zal er aandacht zijn voor het thema zorgvrijwilligers, oftewel Informele Zorg. We achten het van belang gezamenlijk praktische oplossingen ter hand te nemen, kennis te delen en vooral ook het uitwisselen van ontwikkelingen en actuele thema’s.

In toenemende mate is er aandacht voor de ondersteuning van jonge mantelzorgers. Aangezien dit een ander netwerk van organisaties betreft is de samenwerking tussen organisaties anders georganiseerd en valt buiten de scope van dit convenant.

Gedeelde Visie De relatie tussen mantelzorger, zorgvrager en de zorgprofessional staat centraal. Daar wordt aan toegevoegd de relatie met de zorgvrijwilliger wanneer dit van toepassing is. Door het principe van relationeel werken wordt door alle betrokken zorgpartijen (intramuraal en extramuraal) een kwalitatief goed en passend zorg- en ondersteuningsaanbod thuis, in de wijk, binnen zorginstellingen en de stad gerealiseerd.

Specifiek met betrekking tot de mantelzorgerEen aanbod dat aansluit op de veranderde behoefte van de mantelzorgers in relatie tot hun zorgvrager. De mantelzorger is betrokken bij de zorg rond de zorgvrager. De zorgvrager heeft waar mogelijk de regie in handen. Het schept voldoening en erkenning en de zorgvrager voelt zich doorgaans beter als de mantelzorger betrokken is bij het dagelijks leven. Mantelzorg betrekken bij de zorg levert voor alle betrokken veel op, wanneer er tevens aandacht is voor de draagkracht en draaglast van de mantelzorger. Specifiek met betrekking tot de zorgvrijwilligerWe zetten ons in om de onderlinge betrokkenheid tussen mensen te versterken. Actieve deelname aan de samenleving moet voor een ieder mogelijk zijn. Door de inzet van een zorgvrijwilliger willen we mensen in Lelystad met elkaar verbinden; mensen die een steuntje in de rug nodig hebben brengen we in contact met mensen die graag de helpende hand uitsteken.

Uitgangspunten De convenantpartners onderschrijven onderstaande uitgangspunten: • De convenantpartners gaan uit van de mogelijkheden van de mantelzorgers. Zij houden daarbij rekening met de

draagkracht van de mantelzorger; • De convenantpartners zetten zich in om de draagkracht van mantelzorgers te vergroten; • De convenantpartners onderschrijven dat het ondersteuningsaanbod altijd uit moet gaan van de vraag en behoefte van

de mantelzorger in relatie tot de zorgvrager en de betrokken instantie(s). • We willen komen tot een optimale krachtverdeling van de organisaties door gebruik te maken van elkaars expertise.

Samen streven we ernaar om meer inzet van zorgvrijwilligers mogelijk te maken met een goede basis: het bieden van ondersteuning, informatie en faciliteiten waarop de zorgvrijwilliger terug kan vallen.

Operationele uitwerking en voortgang Voor de operationele uitwerking worden organisaties gevraagd hun expertise in te zetten. Op uitnodiging van Welzijn Lelystad worden zij gevraagd om een bijdrage te leveren. In principe komt de werkgroep vier maal per jaar bij elkaar. Afhankelijk van thema, rol en verantwoordelijkheid die een organisatie heeft kan de inspanning tijdelijk of meer structureel van aard zijn. Aan de organisaties wordt gevraagd hun inspanning te leveren door een afvaardiging van de organisatie aan te laten sluiten bij de werkgroep en zorg te dragen voor back-up om continuïteit te waarborgen. De organisatie is zelf verantwoordelijk voor de koppeling met de “achterban”. Uitwerking van thema’s kan buiten de werkgroep plaatsvinden.

Daarnaast komt het management van betrokken organisaties één keer per jaar bij elkaar om meer beleidsmatig de voortgang en doorontwikkeling van de doelstellingen uit dit convenant kracht bij te zetten. Welzijn Lelystad voert hierin een coördinerende taak.

Werkplan en doelstellingen 1. Respijtzorg Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mantelzorgers behoefte hebben aan respijtzorg maar dat zij weinig tot geen gebruik maken van bestaande mogelijkheden. Respijtzorg is de tijdelijke, volledige overname van zorg van een mantelzorger met als doel de mantelzorger vrijaf te geven. Het is nodig te komen tot een volwaardig aanbod aan toegankelijke vrijwillige en professionele respijtzorg, dat aansluit bij de behoefte. Mantelzorgers hebben verwijzers nodig die ze attenderen op de mogelijkheden van respijtzorg en hen ondersteunen bij het aanvragen hiervan. De organisaties informeren elkaar over de (nieuwe) mogelijkheden van respijtzorg. Voor de komende periode zal er extra aandacht zijn voor de informele mogelijkheden en inzet van respijtzorg. Resultaat: Alle partijen zetten zich in om het aanbod van respijtzorg actueel te houden. Opdracht uitwerking: • Alle partijen hanteren in ieder geval het Wie Wat Waar (Wanneer) zoekportaal voor het eigen actuele aanbod. • De verwijskaart wordt verder ontwikkeld met informele mogelijkheden zoals de inzet van Zorgvrijwilligers.• De route naar Respijtzorg wordt inzichtelijk gemaakt.

2. Bereik van (zwaar) overbelaste mantelzorgersEr zijn mantelzorgers die zich niet altijd bewust zijn van (dreigende) overbelasting. Hierdoor vragen zij niet, of pas in een laat stadium om ondersteuning. Ook weten zij vaak niet welke ondersteuning zij kunnen krijgen. Professionals weten de weg naar ondersteuning voor mantelzorgers niet altijd te vinden. We blijven investeren om zoveel mogelijk mantelzorgers zo vroeg mogelijk te bereiken. Ook de mogelijkheid tot de inzet van een zorgvrijwilliger behoort hierbij tot de mogelijkheid.

Resultaat: Organisaties werken samen om mantelzorgers en zorgvragers te bereiken om hen over de mogelijkheden van mantelzorgondersteuning te informeren. Opdracht uitwerking: • Voortdurende afstemming van ondersteuningsmogelijkheden• Gezamenlijk organiseren van de Dag van de Mantelzorg • Actueel houden van de wegwijzer / verwijskaart voor de mantelzorger

3. Het optimaal uitwisselbaar maken van trainingen voor ZorgvrijwilligersEr is een centrale plek gecreëerd waar aanbod van trainingen gepubliceerd wordt. Middels de website Lelystad Doet en de daarbij behorende APP worden trainingen voor Zorgvrijwilligers bekend en toegankelijk gemaakt. We stellen trainingen voor Zorgvrijwilligers zoveel als mogelijk met gesloten beurs voor elkaar open.

Resultaat: We stellen trainingen voor Zorgvrijwilligers breed beschikbaar

Opdracht uitwerking• We stemmen de huidige trainingen op elkaar af.• Aangesloten organisaties delen hun kennis en zijn aanvullend op elkaar.

4. Ondersteunen zorgvrijwilligerVoor het behouden van de zorgvrijwilliger is een goede ondersteuning en informatieoverdracht belangrijk en noodzakelijk. Uit het voormalig Platform Zorgvrijwilligers zijn daartoe de nodige ondersteuningsinstrumenten ontwikkeld die we onderhouden op actualiteit. Onderlinge afstemming en werkafspraken tussen organisaties over de (gezamenlijke) inzet van Zorgvrijwilligers wordt bewaakt. Als het gaat om het werven van nieuwe Zorgvrijwilligers wordt er gezamenlijk opgetrokken bij wervingscampagnes, informatie- en opendagen.

Resultaat:We bieden ondersteuning waardoor de zorgvrijwilliger zijn talenten kan inzetten

Opdracht uitwerking• Signaleren en opvolgen van verbeteringen in de samenwerking m.b.t. de inzet van Zorgvrijwilligers in het

systeem van zorgvrager, mantelzorger en professional • Actueel houden van bruikbaar instrumentarium en publiceren op de kennisbank van het platform

zorgvrijwilligers binnen Lelystad Doet.• De momenten van werving worden onderling afgestemd