Prof. Dr. Francis Rome

Mechelen – 12 januari 2016

RECENTE TENDENSEN EN MACRO-TRENDS

BINNEN DE GLOBALISERENDE LOGISTIEKE

SECTOR

Recente tendensen en macro-

trends binnen de globaliserende

logistieke sector

1. Logistiek – Facts & Figures

2. Troeven van onze logistieke sector

3. Extended Gateway – concept

4. Recente trends in logistiek en globalisatie

5. Innovatie en logistiek: slimme logistiek

1

Logistiek (TDL-sector), what’s in

a name? • Vrachtwagens, magazijnen

• Transport en opslag

• Fysieke goederenstromen

• Lage toegevoegde waarde

• Veel lasten, weinig lusten

• Toegevoegde waarde logistiek

• Hogere werkgelegenheidscreatie

• Informatiestromen (ICT)

• ‘Mass customization’ – ‘postponed manufacturing’

• 300.000 arbeidsplaatsen in België, 8% BNP

Transitie

2

Logistiek - Facts & Figures

Economische impact van logistiek

• Direct – logistieke cluster (NACE 60 – 64)

• Transport sectoren 60 – 61 – 62

• 60 : wegvervoer, spoorvervoer en pijpleidingen

• 61 : watertransport

• 62 : luchtvaart

• Andere logistieke sectoren 63 – 64

• 63 : goederenbehandeling en opslag; expeditie en intermediairen

• 64 : express diensten

• Indirect – service providers van de logistieke sector

• O.a. arbeidsbemiddeling, consultancy, ontwikkelaars, groothandel, industriële

dienstverleners

• Overige logistieke activiteit

• Externe logistieke activiteit (niet onder NACE 60 - 64), o.a. EDC’s deel uitmakend

van andere sectoren

• ‘in-house logistics’ – logistiek door de verladende partij zelf uitgevoerd (niet

uitbesteed) 3

Logistiek - Facts & Figures

Economisch belang logistieke activiteit in België (2005) – bron NBB, 2008

Toegevoegde waarde

(% v.BNP) Bel (Vla)

Toegevoegde waarde

(mio euro) Bel

Werkgelegenheid

Bel (Vla)

% van de totale werkgelegenhe

id in België

Direct 3,1 (3,6) 9.296 130.000 (91.000) 3,4

Indirect 1,9 (2,2) 5.885 70.000 (49.000) 1,9

Overig 2,9 (3,4) 8.559 100.000 (70.000) 2,7

Totaal 7,9 (9,2) 23.741 300.000 (210.000) 8,0

4

TROEVEN VAN VLAANDEREN

Vlaanderen

6

500 km 1000 km

Londen Amsterdam

Keulen Brussel

Parijs Frankfurt

Dublin

Munchen

Milaan

Praag

Wenen

60% van de EU

koopkracht binnen 500

km van Vlaanderen

7

Ligging - The Blue Banana

Bron: Cushman & Wakefield Healey & Baker, 2008 8

Belangrijkste vrachtstromen via het spoor

European hinterland

Belangrijkste vrachtstromen via de weg Belangrijkste vrachtstromen via binnenwateren 9

EDC’s

• Meer dan 700 Europese Distributie Centra

Bron: VIL, 2008

10

Know-how & Innovatie

Duurzame Logistiek – Het Nike EMEA Logistics Centre

11

GATEWAYS & INFRASTRUCTUUR

Gateways en infrastructuur

• 4 Zeehavens: Antwerpen, Gent, Zeebrugge, Oostende (Flanders Port Area)

• inland havens: Genk, Brussel

• 1 Internationale Luchthaven: Zaventem

(Brussel)

• Regionale luchthavens : Antwerpen, Kortrijk, Oostende

• Talrijke multimodale en logistieke platforms

13

Oostende

Zeebrugge

Antwerpen

Gent BRUSSELS

80 km

14

Cargo handling

Multifunctionele havens

15

16

• Basisidee: logistieke operaties vestigen waar de totale

logistieke kost voor bedrijven minimaal is.

• Totale logistieke kost als basiscriterium

– Meer dan transportkost, ook voorraadkost,

wachtkost, flexibiliteit, betrouwbaarheid…

Fundamenten

17

18

ICT platform

19

RECENTE TRENDS IN

GLOBALISATIE EN LOGISTIEK

Bron: WTO 21

1. Groei in de internationale handel

• Wereldhandel groeit sneller dan de wereldeconomie

• Handelsstromen binnen en tussen handelsblokken (Nafta, Asean, Mercosur, Europese Gemeenschap etc.) verhogen

• Verdere afbouw van tarifaire en niet tarifaire belemmeringen staat op de internationale agenda (WTO)

• Resultaat: meer goederenstromen op internationaal niveau.

22

2. Internationalisering van de productie

• Locale vraag in het Westen stilaan gesatureerd

• Delokalisatie/Offshoring niet langer een randfenomeen (BRIC landen)

• Resultaat: Fusies en overnames met een beperkter aantal multinationale logistieke spelers en een groot aantal lokale (kleine) onderaannemers

23

3. Consolidatie van de logistieke

actoren

24

4. Customer (service) explosie

• Evolutie van push economie naar pull economie

• Het klassieke business model beweegt van massaproductie

naar massa-individualisering (customisatie/one-to-one

marketing)

• Klantspecifiek afwerken vaak erg laat in de logistieke keten (postponed/delayed manufacturing)

• Klantenservice (vooral after sales) wordt een belangrijk strategisch component in de concurrentiële strijd

25

5. Postponement

• Ford T: 1 model, 1 kleur

• Afwerken in functie van specifieke

lokale behoeften

• Lancia Y: 555 versies

26

6. Tijdgevoeligheid en

betrouwbaarheid

• Snelle penetratie van afzetmarkten biedt een enorm competitief voordeel (time-to-market)

• Het “just-in-time” concept leidt tot een efficiënter voorraadbeheer (kleinere eenheden, hogere frequentie)

• Betrouwbaarheid en responsiviteit (re-actief en pro-actief) zijn een fundamentele vereiste in de logistiek keten

27

7. Evolutie in transportmodi

• Vrachtwagens worden bewegende magazijnen

• Containerisatie is in volle ontwikkeling

• Binnenvaart biedt stilaan meer mogelijkheden (hinterland connectiviteit)

• Treinverkeer vraagt om verdere transnationale coöperatie en compatibele infrastructuur

• Resultaat: Multimodale interoperabiliteit biedt ruime perspectieven in het logistiek aanbod. De focus ligt op “door-to-door”, integratie en het totale logistieke kost.

28

8. Technologische ontwikkelingen

• Een duidelijke opkomst van draadloze + goedkope communicatiemogelijkheden (GPS,

GPRS, UMTS, …)

• Informatiestromen vaak bedrijfskritischer dan goederenstromen (Track & Trace)

• Nieuwe technologische innovaties zoals RFID’s zoeken naar de meest geschikte logistieke

bedrijfstoepassingen

• Quid drones, robots, big data, 3D printing, IoT ?

• Resultaat: ICT integratie (B2B, B2C) is een must geworden

29

9. Management trends

• Focus op kerncompetenties: logistiek en “supply chain management” worden stilaan gepositioneerd als unieke en strategische competentie

• “Supply chains” concurreren met “supply chains”: ontstaan van relationele partnerships

• Outsourcing in opmars

30

Concluderende actiedomeinen voor

de logistieke actoren

• Ketenintegratie op operationeel niveau

• Reduceren van voorraden (Working capital)

• Samenwerking tussen actoren (horizontaal en verticaal) op basis van een geïntegreerde ICT infrastructuur

• Veiligheid: AEO en Secure Trades Lanes (STL) op Europees niveau (9/11 impact)

• Duurzame ‘Green Logistics’ meer dan hype (CSR, carbon footprint, reverse logistics)

31

32

SLIMME LOGISTIEK

Missie VIL

Vlaanderen uitbouwen

tot een duurzame en

innovatieve logistieke

topregio in Europa

Structuur

VIL

• Open innovatieplatform voor de logistiek

• Afgestemd op de behoeften van de bedrijven

• Sectoroverschrijdend (chemie, pharma, automotive, …)

Leden • Effectieve leden: 304 (70%)

• Toegetreden leden: 117 (26%)

• Steunende leden: 17 (4%)

Leden YTD: 501

35

Doelstellingen

Bijdragen tot:

1. Behoud top 5 ranking World Logistics Performance Index

2. Verankering industrie in Vlaanderen via performante logistiek

3. Toename VAS activiteiten en duurzame tewerkstelling in de

logistieke sector, wat leidt tot een verhoogde bijdrage van de

logistiek in het BNP van Vlaanderen

4. Duurzame logistiek (maatschappelijk verantwoord

ondernemen)

36

Domeinen

Netwerklogistiek

Duurzame logistiek

Interne logistiek

E-commerce

Intelligente logistiek

37

VIL projecten

ILSE

(afvallogistiek)

Powering Logistics

2020 Apotheeklogistiek VIL 4 e-Boost

Ladingzekering

bij multi-stops

3D Printing

bij wisselstukken

38

VIL projecten

E-green

Cobots in Logistics In-store-

improvement CCAT

Dyplor Vision in Logistics

39

VIL projecten

Omni-channel

logistiek Nearshoring Drones

Flexibele

transportrobots

Flanders

Recycling Hub

Value Added

Trucking

40

VIL projecten

41

In voorbereiding

2016

Crowd Logistics

Fresh Food

Logistics

IKEO Postcalculatie-

model Transport

Wat is logistiek?

Netwerk

integrator

VAL & VAS

Handling & Storage

Transport

42

3 PL

4 PL

2 PL

1 PL

Wat is slimme logistiek?

Digitalisering

Robots

The internet of things

Autonome voertuigen

Urban logistics

Synchromodaliteit

INNOVATIE, DISRUPTIE, TOEGEVOEGDE WAARDE

Circulaire Economie

3D printing

Big Data

Drones

Groene energie

Bron: McKinsey

43

Wat is slimme logistiek?

44

Slimme logistiek in steden

45

E-commerce

Last mile

logistics

City Logistics

46

3 stops

Consolidation = 1

2 stops

Consolidation = 1.5

2 stops

Consolidation = 1

# stops = 4

Consolidation = 2

City Depot

47

Hasselt

Brussel

Antwerpen

Gent

Brugge

Leuven

Bubble Post

48

Bubble Post: ‘De teller

staat op 117.608.831

gram minder CO2’

(december 2014)

Talrijke initiatieven

49

E-commerce

50

Inbound

Transport

e-fulfillment centrum

Distributiehubs

Consument

VIL project “E-warehousing” (2013)

Transport (Last Mile)

50

E-commerce afhaalpunten

51

Vlaams Instituut voor de Logistiek (VIL)

Flanders Institute for Logistics

Koninklijkelaan 76

B-2600 Berchem

T: +32 (0) 3 229 05 00

www.vil.be

info@vil.be

DE KRACHT

VAN VELEN IS

DE KENNIS DIE

ZE DELEN!