Conferentie Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid...

Conferentie Steunpunt Studie- en SchoolloopbanenVan basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee.

Leuven, 24-25 februari 2011

Ignace GlorieuxIlse Laurijssen

Vrije Universiteit BrusselOnderzoeksgroep TOR

Schoolloopbanen van allochtone jongeren

Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011

Situering

– Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (SSL)

– Studiegroep van ONderwijs naar ARbeidsmarkt (SONAR)

– Onderzoekslijn: Sociale ongelijkheid in schoolloopbanen en in de intrede op de arbeidsmarkt

– Thema: verschillen naar etnische herkomst


Wit krijt schrijft beter

• Tweeledig doel:

– In kaart brengen van schoolloopbaan allochtonen

– Verklaring zoeken voor achterstand allochtonen

• Secundair en hoger onderwijs

• Verschillen naar geslacht en naar specifieke etnische afkomst allochtonen


SONAR-data

• Totaal aantal : 9.010• Schoolverlaters : 8.272• Eerste baan : 7.639

23-jarigen 26-jarigen 29-jarigen

geb. 1976 X X X

geb. 1978 X X -

geb. 1980 X - x


Definitie “allochtoon”

• Strenge definitie “autochtoon” (86%)– Belgische nationaliteit én

– Geboren in België én

– Grootmoeder : Belgische nationaliteit én

– Grootmoeder : geboren in België én

– Nederlands belangrijkste (of enige) thuistaal

• Eén criterium voldoende “allochtoon” (14%)

• 4 groepen allochtonen naargelang regio van herkomst– Turks: 18%

– Noord-Afrikaans (Marokko, Algerije): 18%

– Zuid-Europees (Spanje, Portugal, Italië, Griekenland): 15%

– Andere / overige: 49%


Secundair onderwijs


Secundair onderwijsMoeilijke intrede

In % Auto. Turks N-Afr.

Leeftijd intr LO >6 j

Mannen 1,5 9,7 12,5

Vrouwen 1,3 11,3 11,0

Leeftijd intr SO >12 j

Mannen 11,1 36,6 46,5

Vrouwen 9,0 51,7 41,9

B-stroom intr SO

Mannen 8,9 31,8 24,7

Vrouwen 8,4 49,6 41,1Bron: TOR/VUB tabel 2.1 p.18; 2.2 p.19; 2.3 p.20


Secundair onderwijsMoeilijke doorstroom

Auto. Turks N-Afr.

Mannen 37,7 56,1 55,4

Vrouwen 23,8 32,5 42,0

Bron: TOR/VUB, tabel 2.4 p.22

minstens 1 keer blijven zitten (in %)


Secundair onderwijsOververtegenwoordiging in BSO

In % (3e jaar) Auto. Turks N-Afr.

Mannen

ASO 48,0 21,4 20,0

TSO/KSO 32,6 28,2 38,8

BSO 19,4 50,5 41,2

Vrouwen

ASO 56,2 14,0 24,4

TSO/KSO 26,0 17,0 17,3

BSO 17,8 69,0 58,3Bron: TOR/VUB, tabel 2.5 p.23


Secundair onderwijsProblematische uitstroom

Auto. Turks N-Afr.

Mannen 18,6 55,4 53,5

Vrouwen 10,1 52,6 43,8

Bron: TOR/VUB, tabel 2.8 p.29

geen diploma voltijds secundair onderwijs (in %)


Secundair onderwijs

• De schoolloopbanen van allochtone jongeren in het secunair onderwijs is minder gunstig

– Moeilijke intrede (leeftijd, onderwijsvorm)

– Moeilijke doorstroom (zittenblijven, onderwijsvorm)

– Gevolg: vaker school verlaten zonder diploma

• Autochtone meisjes doen het meestal beter dan de jongens, bij allochtone meisjes is het beeld dubbel

Conclusies


Hoger Onderwijs


Hoger onderwijsLagere participatie

Auto. Turks N-Afr.

Alle jongeren

Mannen 56,9 15,7 21,2

Vrouwen 70,7 16,9 32,3

Met diploma sec. ond.

Mannen 69,8 36,0 45,7

Vrouwen 78,6 36,4 56,2Bron: TOR/VUB, tabel 3.1 p.60, 3.2 p.61

ooit begonnen aan hoger onderwijs (in %)


Hoger onderwijsLagere slaagkansen

Mannen Vrouwen

Auto. T/N-A Auto. T/N-A

Geslaagd 46,7 25,6 55,0 38,7

Niet geslaagd 53,3 74,4 45,0 61,3

Alle examens 29,2 20,5 22,7 27,4

Niet alle examens 24,1 53,8 22,2 33,9Bron: TOR/VUB, tabel 3.12 p.74

slaagkansen in eerste jaar (in %)


Hoger onderwijs

• Lagere participatie hoger onderwijs

– Gedeeltelijk gevolg van vooropleiding

• Turks/Noord-Afrikaans: lagere slaagkansen in eerste jaar

– Hoge mate van afhaken vóór examens (vooral jongens)

Conclusies


Mogelijke verklaringen


Mogelijke verklaringen:Integratie-hypothese (VS)

• Basisargument: achterstandspositie is gevolg van aanpassing aan nieuwe cultuur en samenleving

• Etnisch-culturele oriëntatie ouders

– Traditionele opvoedingswaarden

– Taal als indicator thuismilieu


Mogelijke verklaringen:Achterstand-hypothese (EU)

• Niet etniciteit maar sociaal-economisch milieu verklaart verschillen! (vooral Turkse en Noord-Afrikaanse jongeren)

• Ouders van allochtone jongeren vaker lager opgeleid, vaker niet-werkend en vaker uit lagere beroepsklassen

• Gevolg: minder stimulerend thuisklimaat en aanwezig cultureel kapitaal


Achtergrondkenmerken allochtonen

Uit kwetsbare milieus

Gem. score Auto. Turks N-Afr.

Vader geen diploma 39,0 90,1 83,5

Vader is niet-werkend 7,0 59,7 42,7

Bron: TOR/VUB tabel 1.4 p.14


Mogelijke verklaringen:Andere factoren

• Ondersteuning door omgeving

Ouders, (oudere) broers/zussen, leeftijdsgenoten

• Schoolkenmerken

• Specifiek voor HO:

– Leeftijd?

– Dubbel isolement?

– Correcte informatie over HO?


Statistische analyses


Statistische analyses

3 vragen:– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet

behalen van diploma secundair onderwijs?

– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet participeren aan hoger onderwijs?

– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet slagen in eerste jaar hoger onderwijs?


Resultaten statistische analyses

• Zowel ondersteuning voor achterstand-hypothese en integratie-hypothese:

• Opleidingsniveau vader (sterkst!)• Thuistaal (enkel bij meisjes!)• Geboorteland

• Belangrijke impact intrede secundair onderwijs (B-stroom, laattijdig)

• Thuismilieu en intrede sec. onderwijs verklaren vrijwel volledig etnisch verschil in behalen van diploma voltijds secundair onderwijs!

• Vooropleiding enorm belangrijk (ASO) voor toegang hoger onderwijs

• Geen impact van achterstand- of integratie-indicatoren op slaagkansen hoger onderwijs

diploma voltijds secundair onderwijs


Algemene conclusie


Algemene conclusies

Kansen op schools succes al verdeeld vóór de start in secundair onderwijs

Deze achterstandspositie kunnen ze niet goedmaken tijdens hun verblijf in het secundair onderwijs (onderwijssysteem)

Bij elke stap haken er meer allochtone jongeren af !

Meer informatie:

Uitgeverij Garant - www.maklu.be/MakluEnGarant/

www.vub.ac.be/TOR/

Conferentie Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid...

Documents

Transcript of Conferentie Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid...