Druk, druk, druk … !!! Hoezo druk Prof Glorieux.pdfVrijetijd en vrije tijd SlideZ! 1 1 Druk, druk,...

Vrijetijd en vrije tijd

1 1 SlideZ

��

Druk, druk, druk … !!! Hoezo druk ?

Ignace Glorieux

Vakgroep Sociologie – Vrije Universiteit Brussel Onderzoeksgroep Tempus Omna Revelat (TOR)

2 Big Talks – Small Talks Vrije Universiteit Brussel, 7 september 2013

De komst van de vrijetijdsamenleving

•  John Maynard Keynes (1930) “er is geen land en geen volk dat zonder vrees kan vooruitblikken naar het tijdperk van de vrije tijd en overvloed”

•  Jean Fourastié (1965) 40.000 werkuren (6% van onze levenstijd)


Minder werk en toch drukker ?

Gemiddeld arbeidstijd mannen: (incl. verplaatsingen) •  1958-59

Gehuwde arbeiders (< 45 jaar): 58u27’ Gehuwde bedienden (< 45 jaar): 54u00’

•  2004 Samenwonende voltijds werkende mannen (< 45 jaar): 43u57‘


Tweeverdienersgezinnen

•  Toegenomen arbeidsmarktparticipatie van

vrouwen: de activiteitsgraad steeg van 30,2% in 1953 tot 58,2% in 2004

•  2004 (werkenden) samenw. mannen (< 45 jaar): 43u26’ samenw. vrouwen (< 45 jaar): 32u30’ Totale arbeidstijd jong twee-verdienersgezin: 75u56


Differentiatie & coördinatie

•  Differentiatie arbeid en gezin •  Arbeid afgebakend in ruimte en tijd •  Uitbesteding van opleiding,

(gezondheids)zorg, ontspanning, … •  Verschraling van het gezin •  Wegvallen van de huisvrouw als tijdsbuffer


Dualistische conceptie van de tijd

•  Instrumentalisering van het werk •  Opwaardering van de vrijetijd •  “One is to be straight by day and a swinger

by night” (Daniel Bell)


De opgejaagde vrijetijdsklasse

•  Consumptie- en meerkeuzemaatschappij •  Toename welvaart en middelen - de paradox

van Linder: middelen voor een efficiënter tijdsgebruik leiden tot tijdsdruk

•  Democratisering van het onderwijs: meer mogelijkheden, meer willen leidt tot gevoel van tijdsgebrek

•  Detraditionalisering en secularisering: de stress van het kiezen

•  Van ‘Conspicuous Consumption’ (Veblen) tot ‘Harried Leisure Class’ (Linder)


Tijdsbestedingsonderzoek 2004

•  1780 Vlamingen tussen 18

en 75 jaar

•  Dagboekonderzoek van 1 week + 2 vragenlijsten

•  Continue registratie

•  Hoofd- en nevenactiviteiten, plaats, interactiepartners, ....


Een schaal voor subjectieve tijdsdruk

•  Ik geraak nooit bijgewerkt •  Ik heb nooit tijd voor mezelf •  Ik heb geen tijd om de dingen te doen die ik

wil doen •  Er wordt meer van mij verwacht dan ik

aankan

•  Ik moet in mijn vrije tijd te vaak vaak rekening houden met anderen

•  Het kost me veel moeite om mijn vrijetijdsactiviteiten te plannen

•  Teveel van mijn vrijetijdsactiviteiten zijn versnipperd

•  …


De sociale verdeling van tijdsdruk

Naar gezinsinkomen (netto per maand)

Minder dan 1.500 euro 34,0

Minder dan 2.500 euro 37,3 2.500 euro of meer 40,5


De sociale verdeling van tijdsdruk

Naar opleidingsniveau

Maximum lager secundair 36,0

Hoger secundair 38,3 Hoger onderwijs 40,8


Tijdsrijken en tijdsarmen

Lag.sec. Hog.sec. Hoger o.

Uren recreatieve tijd 41:10 36:41 33:13

# versch. recreat. activ. 7,5 8,7 9,8 # vrijetijdverplaatsingen 1,8 3,4 4,2




# contacten vrienden 6,3 9,4 9,4

% recr. tijd met anderen 35,6 44,6 51,2 % recr. tijd buitenshuis 28,6 33,0 35,0




Participatie cultuur 24,0 29,8 48,2

Uren televisie 17:25 12:53 9:38


Cultuur van de drukte of onthaasten?

Cultuur van de drukte •  Druk, druk, druk … als statussymbool

Hoe onthaasten? •  Minder willen / zelfbeperking / kiezen •  Inperken van de mogelijkheden

(minder middelen, temporeel, …)

Hoog tijd voor een tijdsbeleid!

Druk, druk, druk … !!! Hoezo druk Prof Glorieux.pdfVrijetijd en vrije tijd SlideZ! 1 1 Druk, druk,...

Documents

Transcript of Druk, druk, druk … !!! Hoezo druk Prof Glorieux.pdfVrijetijd en vrije tijd SlideZ! 1 1 Druk, druk,...