Conferentie Steunpunt Studie- en SchoolloopbanenVan basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee.
Leuven, 24-25 februari 2011
Ignace GlorieuxIlse Laurijssen
Vrije Universiteit BrusselOnderzoeksgroep TOR
Schoolloopbanen van allochtone jongeren
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Situering
– Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (SSL)
– Studiegroep van ONderwijs naar ARbeidsmarkt (SONAR)
– Onderzoekslijn: Sociale ongelijkheid in schoolloopbanen en in de intrede op de arbeidsmarkt
– Thema: verschillen naar etnische herkomst
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Wit krijt schrijft beter
• Tweeledig doel:
– In kaart brengen van schoolloopbaan allochtonen
– Verklaring zoeken voor achterstand allochtonen
• Secundair en hoger onderwijs
• Verschillen naar geslacht en naar specifieke etnische afkomst allochtonen
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
SONAR-data
• Totaal aantal : 9.010• Schoolverlaters : 8.272• Eerste baan : 7.639
23-jarigen 26-jarigen 29-jarigen
geb. 1976 X X X
geb. 1978 X X -
geb. 1980 X - x
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Definitie “allochtoon”
• Strenge definitie “autochtoon” (86%)– Belgische nationaliteit én
– Geboren in België én
– Grootmoeder : Belgische nationaliteit én
– Grootmoeder : geboren in België én
– Nederlands belangrijkste (of enige) thuistaal
• Eén criterium voldoende “allochtoon” (14%)
• 4 groepen allochtonen naargelang regio van herkomst– Turks: 18%
– Noord-Afrikaans (Marokko, Algerije): 18%
– Zuid-Europees (Spanje, Portugal, Italië, Griekenland): 15%
– Andere / overige: 49%
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijs
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijsMoeilijke intrede
In % Auto. Turks N-Afr.
Leeftijd intr LO >6 j
Mannen 1,5 9,7 12,5
Vrouwen 1,3 11,3 11,0
Leeftijd intr SO >12 j
Mannen 11,1 36,6 46,5
Vrouwen 9,0 51,7 41,9
B-stroom intr SO
Mannen 8,9 31,8 24,7
Vrouwen 8,4 49,6 41,1Bron: TOR/VUB tabel 2.1 p.18; 2.2 p.19; 2.3 p.20
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijsMoeilijke doorstroom
Auto. Turks N-Afr.
Mannen 37,7 56,1 55,4
Vrouwen 23,8 32,5 42,0
Bron: TOR/VUB, tabel 2.4 p.22
minstens 1 keer blijven zitten (in %)
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijsOververtegenwoordiging in BSO
In % (3e jaar) Auto. Turks N-Afr.
Mannen
ASO 48,0 21,4 20,0
TSO/KSO 32,6 28,2 38,8
BSO 19,4 50,5 41,2
Vrouwen
ASO 56,2 14,0 24,4
TSO/KSO 26,0 17,0 17,3
BSO 17,8 69,0 58,3Bron: TOR/VUB, tabel 2.5 p.23
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijsProblematische uitstroom
Auto. Turks N-Afr.
Mannen 18,6 55,4 53,5
Vrouwen 10,1 52,6 43,8
Bron: TOR/VUB, tabel 2.8 p.29
geen diploma voltijds secundair onderwijs (in %)
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Secundair onderwijs
• De schoolloopbanen van allochtone jongeren in het secunair onderwijs is minder gunstig
– Moeilijke intrede (leeftijd, onderwijsvorm)
– Moeilijke doorstroom (zittenblijven, onderwijsvorm)
– Gevolg: vaker school verlaten zonder diploma
• Autochtone meisjes doen het meestal beter dan de jongens, bij allochtone meisjes is het beeld dubbel
Conclusies
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Hoger Onderwijs
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Hoger onderwijsLagere participatie
Auto. Turks N-Afr.
Alle jongeren
Mannen 56,9 15,7 21,2
Vrouwen 70,7 16,9 32,3
Met diploma sec. ond.
Mannen 69,8 36,0 45,7
Vrouwen 78,6 36,4 56,2Bron: TOR/VUB, tabel 3.1 p.60, 3.2 p.61
ooit begonnen aan hoger onderwijs (in %)
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Hoger onderwijsLagere slaagkansen
Mannen Vrouwen
Auto. T/N-A Auto. T/N-A
Geslaagd 46,7 25,6 55,0 38,7
Niet geslaagd 53,3 74,4 45,0 61,3
Alle examens 29,2 20,5 22,7 27,4
Niet alle examens 24,1 53,8 22,2 33,9Bron: TOR/VUB, tabel 3.12 p.74
slaagkansen in eerste jaar (in %)
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Hoger onderwijs
• Lagere participatie hoger onderwijs
– Gedeeltelijk gevolg van vooropleiding
• Turks/Noord-Afrikaans: lagere slaagkansen in eerste jaar
– Hoge mate van afhaken vóór examens (vooral jongens)
Conclusies
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Mogelijke verklaringen
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Mogelijke verklaringen:Integratie-hypothese (VS)
• Basisargument: achterstandspositie is gevolg van aanpassing aan nieuwe cultuur en samenleving
• Etnisch-culturele oriëntatie ouders
– Traditionele opvoedingswaarden
– Taal als indicator thuismilieu
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Mogelijke verklaringen:Achterstand-hypothese (EU)
• Niet etniciteit maar sociaal-economisch milieu verklaart verschillen! (vooral Turkse en Noord-Afrikaanse jongeren)
• Ouders van allochtone jongeren vaker lager opgeleid, vaker niet-werkend en vaker uit lagere beroepsklassen
• Gevolg: minder stimulerend thuisklimaat en aanwezig cultureel kapitaal
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Achtergrondkenmerken allochtonen
Uit kwetsbare milieus
Gem. score Auto. Turks N-Afr.
Vader geen diploma 39,0 90,1 83,5
Vader is niet-werkend 7,0 59,7 42,7
Bron: TOR/VUB tabel 1.4 p.14
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Mogelijke verklaringen:Andere factoren
• Ondersteuning door omgeving
Ouders, (oudere) broers/zussen, leeftijdsgenoten
• Schoolkenmerken
• Specifiek voor HO:
– Leeftijd?
– Dubbel isolement?
– Correcte informatie over HO?
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Statistische analyses
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Statistische analyses
3 vragen:– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet
behalen van diploma secundair onderwijs?
– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet participeren aan hoger onderwijs?
– Welke factoren beïnvloeden het al dan niet slagen in eerste jaar hoger onderwijs?
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Resultaten statistische analyses
• Zowel ondersteuning voor achterstand-hypothese en integratie-hypothese:
• Opleidingsniveau vader (sterkst!)• Thuistaal (enkel bij meisjes!)• Geboorteland
• Belangrijke impact intrede secundair onderwijs (B-stroom, laattijdig)
• Thuismilieu en intrede sec. onderwijs verklaren vrijwel volledig etnisch verschil in behalen van diploma voltijds secundair onderwijs!
• Vooropleiding enorm belangrijk (ASO) voor toegang hoger onderwijs
• Geen impact van achterstand- of integratie-indicatoren op slaagkansen hoger onderwijs
diploma voltijds secundair onderwijs
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Algemene conclusie
Van basisschool tot arbeidsmarkt: de overheid coacht mee. Leuven, 24-25 februari 2011
Algemene conclusies
Kansen op schools succes al verdeeld vóór de start in secundair onderwijs
Deze achterstandspositie kunnen ze niet goedmaken tijdens hun verblijf in het secundair onderwijs (onderwijssysteem)
Bij elke stap haken er meer allochtone jongeren af !
Meer informatie:
Uitgeverij Garant - www.maklu.be/MakluEnGarant/
www.vub.ac.be/TOR/
Top Related