Concept vervoerplan

Beter bereikbaar in een drukkere stadConcept vervoerplan bij start Noord/Zuidlijn

Inhoud

Voorwoord

4

01

02

03

04

0506

07

08

06

08

14

22

28

36

44

50

58

Inleiding en proces

Van Vervoervisie naar Vervoerplan

De Noord/Zuidlijn

Noord

Centrum

Zuid

West

Oost

Factsheets 2016

5

1011

09 62

68

74

Amstelveen/Buitenveldert

Diemen/ Watergraafsmeer

Routes, Lijnnummers en Frequenties

Voorwoord

6 Voorwoord

Beste lezer, Voor u ligt een historisch Vervoerplan. Niet eerder in de 116-jarige geschiedenis van GVB veranderden zoveel lijnen van nummer of route. De komst van de langverwachte en broodnodige Noord/Zuidlijn in de zomer van 2018 biedt de mogelijkheid om het gehele Amsterdamse OV-netwerk op een uitgekiende manier te renoveren. Onder de grond én boven de grond. Een duidelijk en robuust OV-netwerk is immers van levensbelang voor de stad. Een mobiele stad is cruciaal voor een bloeiende economie en een prettig leefbare omgeving. Dankzij de renovatie van het OV-net is GVB beter in staat de toenemende drukte in Amsterdam te blijven opvangen en meer reizigers sneller naar meer bestemmingen te brengen. De oude kronkelige spinnenwebstructuur van het net wordt veranderd in een helder visgraatmodel, met de Noord/Zuidlijn als backbone. Overigens verandert zeker niet alles; de helft van het netwerk blijft zoals het is. Een Vervoerplan is een omvangrijke en minutieuze puzzel. De kaders van de puzzel liggen vast. Die zijn helder omschreven door de opdrachtgever van GVB, de Stadsregio Amsterdam. Binnen de kaders hebben we de stukjes, samen met alle belanghebbenden, zo goed mogelijk in elkaar gelegd. Zodat zoveel mogelijk reizigers voordeel hebben van het nieuwe netwerk.

Factsheets 2016

7

Iedereen tevreden stellen met het nieuwe OV-net kan helaas niet. Ons doel is om zoveel mogelijk reizigers comfortabel naar hun bestemming te brengen met steeds minder subsidie. Met dit Vervoerplan doen we dat. We verbeteren onze dienstverlening en houden de stad mobiel. Reizen met het OV wordt dankzij dit plan sneller en meer rechttoe rechtaan. Amsterdam wordt beter verbonden en Amsterdam wordt letterlijk en figuurlijk steeds meer een echte metropool. Dat is logisch want de metro kan de meeste mensen tegelijk vervoeren en heeft geen last van de drukte op straat. Trams, bussen en veren blijven echter van groot belang voor veel reizigers.

De invoering van het nieuwe OV-net laat nog eventjes op zich wachten. Tot 22 juli 2018 om precies te zijn: de dag waarop de Noord/Zuidlijn officieel in gebruik wordt genomen en de zomerdienstregeling van GVB ingaat. De tussentijd gaan we gebruiken om al onze reizigers; Amsterdammers, bezoekers, forenzen en toeristen uitgebreid voor te lichten over de veranderingen en de gevolgen voor hun reis door Amsterdam. Met vriendelijke groet,Alexandra van Huffelen, algemeen directeur GVB

“ Reizen met het OV wordt dankzij dit plan sneller en meer rechttoe rechtaan.”

Inleiding en proces

8 Inleiding en proces

Voor u ligt het Vervoerplan Noord/Zuidlijn. Een bijzonder vervoerplan waarbij de nieuwe metrolijn in het ov-netwerk van Amsterdam is opgenomen. De Noord/Zuidlijn biedt de kans op een nieuwe inrichting van het openbaar vervoer in Amsterdam. Een netwerk dat goed aansluit op de ontwikkelingen en groei van de stad. Niet alleen voor het openbaar vervoer zoals metro, tram en bus, maar vooral voor reizigers. Hiervoor is een breed proces van inspraak ingericht. De uitkomst is dat veel reizigers straks sneller op hun bestemming zijn. Ondanks dat dit soms een extra overstap vergt.

Wie gaat waarover in de vervoerwereld? De Stadsregio Amsterdam is eindverantwoordelijk voor het openbaar vervoer en stelt de ‘spelregels’ op. Dit zijn eisen waaraan GVB minimaal moet voldoen. Het eisenpakket, Programma van Eisen en Lijnennet-visie, geldt als een politiek/maatschappelijk contract dat de Stadsregio afsluit voor gemeenten, inwoners, bedrijven, instellingen, reizigers en aangrenzende overheden.

Vervolgens zijn de vervoerders aan zet om een vervoerplan op te stellen dat zowel aan de wensen van de reizigers voldoet als aan de spelregels van de Stadsregio. In een vervoerplan staan de routes, haltes en frequenties voor elke metro, -tram en buslijn. De vervoerder stemt het vervoerplan van tevoren af met de gemeente als wegbeheerder en daarmee eigenaar van de infrastructuur. Datgene wat de vervoerder voorstelt in het vervoerplan moet uiteraard mogelijk zijn qua infrastructuur, denk hierbij aan de belasting van kruispunten of een extra halte.

De Stadsregio toetst het vervoerplan aan de beleidskaders (onder andere Programma van Eisen en Lijnennetvisie) en stelt deze plannen vervolgens vast.De Stadsregio, de vervoerders en gemeenten spannen zich gezamenlijk in om de vervoerplannen, die voortvloeien uit de beleidskaders, te realiseren.

< Figuur 1

GVBvervoerder

Gemeentewegbeheerder

Stadsregio Amsterdamopdrachtgever openbaar vervoer

01

Factsheets 2016

9

De spelregels voor een vervoerplan

Het Vervoerplan moet voldoen aan spelregels (beleidskaders). De belangrijkste twee zijn het Programma van Eisen en de Lijnennetvisie.

In het Programma van Eisen1 en de Concessieafspraken staan enerzijds eisen over bijvoorbeeld maximale loopafstanden, minimale frequenties per woon- en werkgebied en maximale reistijden naar knooppunten. Anderzijds zijn er afspraken over de minimale kwaliteit, met klanttevredenheid als belangrijkste indicator, waarbij rituitval, punctualiteit en reisinformatie tevens goed moeten zijn. Tegelijkertijd zijn afspraken gemaakt over exploitatiesubsidie: GVB wordt door bezuinigingen vanuit de Rijksoverheid gekort in de exploitatiesubsidie, van 100 miljoen in 2014 naar circa 36 miljoen in 2024. Dit betekent dat GVB tegen lagere kosten meer reizigers moet vervoeren.

De Lijnennetvisie2 geeft extra kaders waaraan het vervoerplan moet voldoen. Dit zijn eenmalig extra spelregels voor het nieuwe lijnennet met de Noord/Zuidlijn en geldt voor alle vervoerders binnen de Stadsregio Amsterdam. In de Lijnennetvisie staan de keuzes beschreven van het dagelijks bestuur van de Stadsregio. Deze hebben betrekking op een goed evenwicht tussen de bereikbaarheid, attractiviteit van het openbaar vervoer in de stadsregio en de betaal-baarheid ervan.

Voorbeelden hiervan zijn het minimaliseren van parallelliteit, het vermeerderen van oostwest verbindingen en stoppen met rijden van GVB-bussen door de IJtunnel. Oftewel, het zoveel mogelijk gebruikmaken van de voordelen van de Noord-Zuidlijn. Hiermee wordt de metro de ruggengraat van het netwerk.

Meer informatie over de overige beleidskaders staat op de website van de Stadsregio: www.stadsregioamsterdam.nl/pagina/20160121-concessie-amsterdam

1 Meer informatie: www.stadsregioamsterdam.nl/pagina/20160121-concessie-amsterdam2 Meer informatie: www.stadsregioamsterdam.nl/pagina/20160131-ov-lijnennetvisie

Inle

idin

g e

n p

roce

s


Grote betrokkenheid van stakeholders en reizigers

Deze grote, impactvolle netwerkwijziging vraagt om een uitgebreider consultatieproces dan een regulier vervoerplan. GVB heeft daarom gekozen zeer breed in gesprek te gaan met reizigers, bewoners, belangenorganisaties en stakeholders.Daarnaast is in de gemeenteraad van Amsterdam een motie aangenomen waarin staat dat GVB reizigers proactief informeert en betrekt bij de totstandkoming van het vervoerplan. Dit heeft geresulteerd in een iteratief-consultatieproces:

Na iedere consultatieronde volgt een terugkoppeling en een toets, alvorens de volgende consultatieronde (totaal drie stuks) te starten. In totaal hebben drie consultatierondes plaatsgevonden waarbij voor een regulier vervoerplan sprake is van (slechts) één consultatie. GVB heeft tijdens deze consultaties de belangen en wensen van alle stakeholders ontvangen en toelichting kunnen geven op mogelijke keuzes.

Stakeholders

De geconsulteerde partijen staan hiernaast vermeld. In ruim 150 gesprekken heeft GVB de verschillende partijen betrokken bij de ov plannen. Ter vergelijking: voor een regulier vervoerplan zijn dat ongeveer 15 gesprekken.

Al snel werd duidelijk dat op sommige punten de meningen sterk verschillen. Terwijl de ene doelgroep meer belang heeft bij een snellere reistijd, is het voor de ander weer fijner als de halteafstanden korter zijn. Al deze belangen heeft GVB verzameld en inzichtelijk gemaakt. Het is aan GVB deze belangen af te wegen om tot een optimaal netwerk te komen. Dit betekent dat veel reizigers er in het nieuwe netwerk er op vooruit gaan. Zij bereiken gemiddeld sneller hun bestemming.

Consultatie partijen

Reizigers

Bewoners en forenzen

Alle stadsdelen (7x)

Amsterdam Marketing

Reizigers Advies Raad

Maatschappij voor beter OV

Oogvereniging

Port of Amsterdam

Schiphol Airport

Onafhankelijke experts

Experts HTM en RET

ASVA-studenten

Young OV Professionals

Gemeente Amsterdam:

(=V&OR, MeT, WVA, CVC)

Gemeente Amstelveen

Gemeente Diemen

Gemeente Ouder Amstel

Streekvervoerder EBS

Streekvervoerder Connexxion

Busbestuurders

Trambestuurders/conducteurs

GVB klantenservices

Reizigers panel GVB

GVB infrastructuur experts

GVB exploitatie experts

< Figuur 2

< Figuur 3

Ontwerpconcept plan

door GVB

Terugkoppeling

Voorleggen aanStadsregio

Consultatie 1totaalnetwerk

Ontwerptotaalnetwerk

door GVB

Consultatie 2Hoofdstructuur

Ontwerphoofdstructuur

door GVB

Consultatie 1Plan van Aanpak

01

Factsheets 2016

11

Reizigers

Naast de sessies met stakeholders heeft GVB vier ‘Puzzel mee met GVB’ sessies georganiseerd in Pakhuis de Zwijger (3x) en in stadsdeel Noord (1x). Deze bijeenkomsten waren openbaar en voor iedereen toegankelijk. Tijdens deze bijeenkomsten is het interactieve Bus Netwerkspel gespeeld. Iedereen bouwt zelf zijn of haar netwerk met inzicht in kosten, opbrengsten en maatschappelijke impact. Het netwerkspel is meer dan 150 keer gespeeld en gaf inzicht in bepaalde dilemma’s: wilt u liever vaker rijden maar minder fijnmazig of juist wel fijnmazig maar niet zo vaak? En waarom dan? De algemene conclusie is dat de meningen zeer verdeeld zijn, vaak is de uitkomst 50/50.

Daarnaast is ook een online enquête uitgezet. Maar liefst 1700 reizigers hebben met onze dilemma’s gepuzzeld. Dat keuzes niet eenvoudig zijn, werd duidelijk bij de beoordeling van de resultaten. Geen van de geschetste mogelijkheden gaf een duidelijke voorkeur.

Ten slotte heeft GVB diverse onafhankelijke, openbaar vervoerdeskundigen geraadpleegd om wekelijkse feedback te geven. Alle uitkomsten helpen GVB met het in gebruik nemen van een goed doordacht netwerk op 22 juli 2018.

< Figuur 4

< Figuur 5 Bus Netwerkspel

Inle

idin

g e

n p

roce

s

Spelregelsvan Stadsregio

Reizigers data

Stakeholdersafstemming

Informele toetsingbij experts

(bijv. van anderevervoersbedrijven)

GVB experts

Onafhankelijkeexperts

Toetsing wekelijksevoortgang

Reizigerssimulatie

Onafhankelijke2nd opinion

Hoe worden keuzes gemaakt?

De Stadsregio geeft de spelregels. De consultatie-rondes leveren belangen, wensen en tips. GVB voegt daaraan extra kennis en reizigersdata toe van huidige en toekomstige situaties. Deze drie componenten vormen de basis voor elke keuze.

Helaas is er geen wiskundige formule of slimme computer die deze afweging kan maken omdat het een mix is van objectieve en subjectieve argumenten. Daarom heeft GVB de volgende maatregelen genomen om elke keuze transparant te maken en zorgvuldig af te wegen vanuit algemeen belang:


Tot 22 juli 2018

De startdatum van dit vervoerplan is gekoppeld aan de startdatum van de Noord/Zuidlijn. Beide gaan in op 22 juli 2018. Tot die tijd blijft zoveel mogelijk gelijk aan de huidige situatie. Reizigers zitten immers niet te wachten op extra wijzigingen vlak voor de netwerkswitch. Daarom worden alleen noodzakelijke wijzigingen gedaan zoals routewijzigingen omdat de

infrastructuur verandert of frequentiewijzigingen om in te spelen op de toenemende vervoervraag.

Naar verwachting maakt GVB een vervoerplan geldig tot 22 juli 2018, gebaseerd op het huidige netwerk. Maar het tramnetwerk loopt tegen de grenzen aan van het aantal reizigers in het centrum. De drukte

> Figuur 6

01

Factsheets 2016

13

in Amsterdam centrum blijft toenemen, dus lijnen moeten nog vaker gaan rijden. Meer trams zijn op korte termijn helaas niet beschikbaar. Niet in Amsterdam, maar ook niet te huur of te koop ergens in de wereld voor de komende jaren. Ergens vaker rijden betekent dus ergens anders minder vaak. Dit stelt GVB voor moeilijke keuzes.

Evaluatie en bijsturing

Op 22 juli 2018 gaat de Noord/Zuidlijn en het nieuwe tram- en busnetwerk rijden. Met grote zorgvuldigheid is een vervoerplan gemaakt waarbij vraag en aanbod zo optimaal mogelijk op elkaar zijn afgestemd. Echter, een plan maken voor de nabije toekomst blijft een voorspelling. Hier houdt GVB rekening mee. Daarom stelt GVB een apart plan op om flexibel te kunnen bijsturen indien nodig. In dit plan wordt o.a. beschreven hoe stakeholders worden betrokken

en op welke momenten kan en moet worden bijgestuurd.

Uiteraard worden ook noodplannen gemaakt. Deze gelden in situaties waarbij bijvoorbeeld onderdelen in het netwerk niet functioneren zoals gepland of waarbij sprake is van mogelijke kinderziektes bij de start van de Noord/Zuidlijn. Deze plannen maken geen onderdeel uit van het vervoerplan, maar liggen klaar bij de centrale verkeersleiding op 22 juli 2018 en zijn afgestemd met de andere vervoerders EBS en Connexxion.

De genoemde frequenties in dit vervoerplan Noord/Zuidlijn zijn een inschatting van de toekomstige vervoerstromen op basis van de kennis van vandaag. De ontwikkelingen staan echter niet stil. Daarom toetst GVB begin 2018 de frequenties nogmaals aan de actuele situatie. •

FOtO

Ge

Du

bb

elm

an/H

olla

nd

se H

oo

gte

Inle

idin

g e

n p

roce

s

Van Vervoervisie naar Vervoerplan

14 Van Vervoervisie naar Vervoerplan

Het is druk in Amsterdam en het wordt steeds drukker. Meer inwoners, meer forenzen, meer bezoekers. Kortom: meer reizigers. Daarnaast wordt er flink verbouwd en gebouwd in de stad.

De Noord/Zuidlijn is een belangrijke uitbreiding van het ov-netwerk in de stad. Reizigers reizen dan sneller naar meer bestemmingen in Amsterdam.

1. Vervoervisie

De ruimtelijke ontwikkeling van stad gaat door

De structuur van het Amsterdamse openbaar vervoernetwerk is al ruim 100 jaar hetzelfde. Onderstaande kaarten uit 1900 (kaart 1) en 2016 (kaart 2) laten zien dat het netwerk al sinds de

paardentram gericht is op CS. Deze worden aangevuld met enkele oost-west lijnen.In deze kaarten zijn als voorbeeld de routes van tram 1, tram 9, tram 7 en 10 getekend. Deze lijnen rijden in het huidige netwerk bijna dezelfde route als de paardentram in 1900. Uiteraard zijn de lijnen wel verlengd door de uitbreiding van de stad, denk aan Westelijke Tuinsteden en Oost-Watergraafsmeer.

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J

N o o r d z e e k a n a a l

Oost-kerke-breek

ZuidwestplasKerkebreek

NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven

Hout-havens Johan van Hasseltkanaal

Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal

Schelling-wouder-breek

Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven

HornhavenBeringhaven

Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel

CoentunnelCoentunnel

Piet HeintunnelPiet Heintunnel ZeeburgertunnelZeeburgertunnel

Schelling -Schelling -wouderbru gwouderbru

NesciobrugNesciobrug

OranjesluizenOranjesluizen

Flevo-parkFlevo-park

DiemerparkDiemerpark

Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos

De OeverlandenDe Oeverlanden

Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park

VondelparkVondelpark

Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park

GerbrandyparkGerbrandypark

westerparkWesterpark

Baan-akkers-park

Baan-akkers-park

W.H. Vl iegenbosW.H. Vl iegenbos

Noorder-

park

Noorder-

park

VijfhoekparkVijfhoekpark

Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Zuid

West

Noord

Centrum

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht

Station AmsterdamBijlmer Arena

StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Zuid

West

Noord

Centrum

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

< Figuur 7

Kaart 1: 1900 Kaart 2: 2016

02

Factsheets 2016

15

Waar de routes gelijk bleven, heeft de stad zich daarentegen behoorlijk ontwikkeld in de afgelopen 100 jaar: Het centrum wordt steeds groter, de Zuidas ontwikkelt zich als tweede knooppunt van Amsterdam, werkgelegenheid verplaatst naar stationslocaties, de IJ-oevers laten een flinke ontwikkeling zien, de stad wordt aantrekkelijker voor bezoekers, bedrijventerreinen worden getransformeerd tot gebieden waar wonen en werken samen gaan, etc. De functies van gebieden wijzigen en blijven voortdurend wijzigen om de groeiende populatie te kunnen blijven huisvesten en bedrijven en instellingen bereikbaar te houden1:

De komst van Noord/Zuidlijn is het moment om de ruimtelijke ontwikkeling (de vraag) en het openbaar vervoernetwerk (het aanbod) weer op elkaar af te stemmen, zodat het ov-netwerk beter aansluit op de behoefte van de reiziger.

Meer reizigers, minder subsidie

GVB gaat de komende jaren meer reizigers vervoeren met minder subsidie. Dat is een belangrijke afspraak in het contract tussen GVB en opdrachtgever Stads-regio Amsterdam. GVB staat voor de uitdaging om Amsterdam bereikbaar te houden en het openbaar vervoer betaalbaar, betrouwbaar en comfortabel.

Het is een complexe puzzel om de toenemende drukte in Amsterdam het hoofd te kunnen blijven bieden op het gebied van openbaar vervoer. Een aantal uitganspunten, vastgelegd in de vervoervisie, helpen daarbij. De visie geeft een aantal duidelijke keuzes:

• Metro als ruggengraat van het systeem Elke euro kan maar één keer worden uitgegeven.

Daarom wordt voortdurend gezocht naar de manier waarop de meeste reizigers profiteren van die ene euro. En dat kan als grote reizigersstromen kiezen voor de (efficiëntere) metro. Dan kunnen parallelle tram- of busroutes minder vaak rijden. Dit bespaart onnodige en dure parallelliteit en daarmee dubbele kosten. Een reiziger koopt ten slotte maar één kaartje van A naar B. Dit kan per tram of metro, beide opties volledig in stand houden is onnodig kostbaar.

De kosten die hiermee worden bespaard, komen ten goede aan nieuwe lijnen of bestaande drukke lijnen die dan vaker kunnen rijden. Het aantal unieke haltes van GVB daglijnen stijgt bijvoorbeeld licht van 1244 naar 1249. De fijnmazigheid van het netwerk blijft dus behouden terwijl de bereikbaar-heid flink toeneemt (figuur 9).

• Kortere reistijd activeert positieve spiraal

Reistijd verkorten creëert een opwaartse spiraal. Als het ov sneller wordt, trekt dat nieuwe reizigers aan2, de meeste reizigers kiezen namelijk de snelste vervoerwijze. Daarnaast is de chauffeur korter onderweg waardoor die dag een extra rit kan worden gereden. Dit betekent frequentieverhoging. En vaker rijden trekt weer nieuwe reizigers aan. Zo wordt een positieve, opwaartse spiraal in werking gezet.

1 Structuurvisie Amsterdam 20402 De keuze van de reiziger, KiM, 2016, www.kimnet.nl/

actueel/nieuws/2016/06/09/de-keuze-van-de-reiziger

< Figuur 7 Eén bestuurder kan met een metrovoertuig 960 reizigers naar hun plaats van bestemming brengen. Met een tram is dat 136 reizigers. Een bus 104 (geleed) en 76 (standaard). De metro is dus met stip het efficiëntste vervoermiddel bij grote reizigersstromen

Van V

ervo

ervisie

naar V

ervo

erp

lan


In de bovenstaande figuur is het verschil zichtbaar in reistijd tussen de oude en de nieuwe situatie. Hierbij zijn reistijden gewogen: elke minuut wachttijd voelt vaak langer, daarom telt een overstapminuut als 1,5 minuut.

< Figuur 9 Welke bestemming kun je bereiken in gelijke reistijd?

Reistijdvergelijking huidige en nieuwe situatie vanaf Diemen?

Deze duidelijke keuzes in de visie leveren een voordeel op voor verreweg de grootste groep reizigers. Toch blijft er ook een (kleine) groep reizigers nadeel ondervinden vanwege bijvoorbeeld

een extra overstap. Ondanks die extra overstap kan de uiteindelijke reistijd toch korter zijn dan in de huidige situatie.

< • 15

-15 • -12

-12 • -9

-9 • -6

-6 • -3

-3 • -1

-1 • 1

1 • 3

3 • 6

6 • 9

9 • 12

12 • 15

> • 15

aantal minuten

02

Factsheets 2016

17

De combinatie van bovenstaande uitgangspunten klinkt misschien spannend maar is in de vervoerwereld juist de succesformule voor veel ov-netwerken.

In figuur 10 twee vergelijkbare netwerken die de omslag hebben gemaakt. In beide gevallen is sprake van aanzienlijke reizigersgroei.

< Figuur 10 ZuidTangent

< Figuur 11 RandstadRail in Zoetermeer

Den Haag

Rotterdam

Den Haag

Rotterdam

Rodenrijs

Rotterdam CS

Rodenrijs

Rotterdam CS

Den Haag

Rotterdam

Den Haag

Rotterdam

Rodenrijs

Rotterdam CS

Rodenrijs

Rotterdam CS

Oud netwerk Nieuw netwerk

Van V

ervo

ervisie

naar V

ervo

erp

lan

Haarlem

Bijlmer

Schiphol Schiphol

Haarlem

Bijlmer

Oud netwerk

Haarlem

Bijlmer

Schiphol Schiphol

Haarlem

Bijlmer

Nieuw netwerk

10% reizigersgroei

30% reizigersgroei


De wijzigingen in dit vervoerplan zijn groter dan in een regulier vervoerplan. Daarom heeft GVB zelf eenmalig extra uitgangspunten toegevoegd:

• Dit plan gaat uit van bestaande infrastructuur

Het nieuwe netwerk maakt zoveel als mogelijk gebruik van bestaande sporen, bus routes en haltes. Op sommige locaties zijn aanpassingen nodig, deze infrastructurele ingrepen zijn enkele jaren geleden al in gang gezet. Voorbeelden hiervan zijn sporen en haltes op Leidseplein en tramhalte Vijzelgracht.

Uiteraard is voor de (nabije) toekomt een visie opgesteld voor uitbreidingen van het (rail)netwerk. Die uitbreidingen staan niet in dit document omdat die nog niet zijn gerealiseerd op moment dat de Noord/Zuidlijn gaat rijden.

• Bij twijfel, gelijk houden GVB is gestart met een kaart zonder routes en

heeft het netwerk vanaf nul opgebouwd. Eerst zijn de metrolijnen gepland, daarna de tram- en vervolgens de buslijnen. Elke route is dus opnieuw beoordeeld op de meerwaarde in het netwerk.

Gelukkig bleek dat meer dan de helft van de lijnen één op één in het nieuwe ‘Noord/Zuidlijn’ netwerk past. Dit betekent tegelijkertijd dat ook veel lijnen wel zijn aangepast. Als de voor- en nadelen gelijk zijn, is bewust gekozen voor het behouden van de huidige situatie. Uitgangspunt is dus zo min mogelijk wijzigen. Elke wijziging in dit vervoerplan is dus ook echt nodig als gevolg van de komst van de Noord/Zuidlijn.

• Eén moment voor alle wijzigingen Het uitgangspunt is dat alle wijzigingen in het

ov-netwerk (van GVB én van streekvervoerders) ingaan op hetzelfde moment, namelijk bij de ingebruikname van de Noord/Zuidlijn. Op die manier blijft het een afgestemd netwerk, ook aan de randen van de stad waar stads- en streekvervoer goed op elkaar zijn afgestemd. Daarnaast is één moment voor alle wijzigingen het meest helder voor de reiziger.

Ook voor de binnenstad is een gelijk moment noodzakelijk zodat het samenhangend netwerk van Noord/Zuidlijn en oost-west gerichte tramlijnen elkaar aanvullen. Hierdoor worden te volle en te lege voertuigen voorkomen.

Blaak

R’dam CS

A’dam CS

Gaasperplas

Blaak

Zuid

Gein

BijlmerArenA

Blaak

R’dam CS

A’dam CS

Gaasperplas

Blaak

Zuid

Gein

BijlmerArenA

Rotterdam Amsterdam Zuidoost

02

< Figuur 12 Rotterdam < Figuur 13 Amsterdam Zuidoost

Factsheets 2016

19

2. Hoe is de vervoervisie vertaald naar een vervoerplan?

Noord/Zuidlijn zorgt voor nieuw tram- en busnetwerk

Het is druk in Amsterdam en het wordt steeds drukker. Meer inwoners, meer forenzen en meer bezoekers zorgen voor meer reizigers. De komst van de Noord/Zuidlijn is een belangrijke uitbreiding van het ov-netwerk in de stad. Deze ondergrondse verbinding is snel, biedt veel capaciteit, rijdt zeer punctueel en is daardoor erg aantrekkelijk. Veel reizigers zullen de nieuwe metrolijn nemen in plaats van tram of bus. Dit geldt ook voor voetgangers, fietsers en automobilisten. Een goede, gewenste ontwikkeling met de metro als ruggengraat.

De vele Noord/Zuidlijn reizigers reizen verder dan de Noord/Zuidlijn. Daarom is ook hoogfrequent voor- en natransport nodig. De tram- en buslijnen in oost-westelijke richting zorgen hiervoor.

Figuur 14 en 15 geven een voorbeeld van reistijdwinst met de Noord/Zuidlijn.

Centraal Station

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

CentrumDam

NieuwWest

StationRai

StationDuivendrecht


Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Rokin

Noord

Amstelveen

Bus

Noord

Vijzelgracht

De Pijp

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

CentrumDam

NieuwWest

StationDuivendrecht


Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Rokin

Noorderpark

Noord

Amstelveen

Europaplein

StationZuid

StationRai

Bus

West

Vijzelgracht

De Pijp

Huidig netwerk Nieuw netwerk

Albert Cuypmarkt Albert Cuypmarkt

Noord

“ De komst van de Noord/Zuidlijn is een belangrijke uitbreiding van het ov-netwerk in de stad.”

Van V

ervo

ervisie

naar V

ervo

erp

lan

Reistijd: 35 minuten Reistijd: 24 minuten

< Figuur 14 Van Amsterdam Noord naar Albert Cuypmarkt


In die delen van de stad waar de Noord-Zuidlijn rijdt, zijn minder tram- of buslijnen nodig. Omdat de metro veel sneller is, vaker en punctueler rijdt, kiezen veel reizigers voor de metro. Tram- en buslijnen die (ongeveer) dezelfde route rijden, vervoeren dan

te weinig reizigers. Daarom is een nieuw, afgestemd netwerk nodig. Buurten en trajecten worden op een andere manier met elkaar verbonden met nieuwe lijnen en lijnnummers.

Centrum

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationZuid

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationDuivendrecht

StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationRai

StationZuid


Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

StationZuid

Huidig netwerk

Huidig netwerk

Nieuw netwerk

Nieuw netwerk

Schiphol

Oost

Schiphol

Oost

Reistijd: 45 minuten Reistijd: 33 minuten

02

< Figuur 15 Van Schiphol naar Amsterdam Oost

< Figuur 16a Huidige situatie: Tram en Buslijnen hebben focus op CS. < Figuur 16b Nieuwe situatie: Sterkere focus op oost-west verbindingen.

Factsheets 2016

21

Groei mogelijk door vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen

Deze verandering biedt de kans om in het nieuwe netwerk vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen zodat trams niet te vol of te leeg zijn. Te volle trams zijn vervelend voor reizigers, te lege trams zijn kostbaar en voegen onnodige drukte toe aan het Amsterdamse verkeer. Dit efficiëntere netwerk is een gewenste uitwerking van de vervoervisie maar ook een noodzaak, want Amsterdam is druk en wordt steeds drukker. Daarom is het nodig om op veel trajecten vaker te rijden om alle reizigers überhaupt te kunnen vervoeren naar hun bestemming. Door reizigers evenwichtig te verdelen over het netwerk ontstaat ruimte in de voertuigen. Die ruimte is nodig om ook nieuwe reizigers te kunnen vervoeren.

De laatste jaren is het op veel tramlijnen veel drukker geworden. Het aantal reizigers is harder gegroeid dan GVB had verwacht. Daarom rijden er nu op enkele lijnen te weinig trams. Het nieuwe netwerk bespaart op een aantal routes enkele trams. Die kunnen dan worden ingezet op lijnen die nu te druk zijn. Dat is goed voor de reiziger en zorgt mogelijk voor meer reizigers omdat het vervoer aantrekkelijker wordt.

Figuur 17 geeft een samenvatting van de netwerkswitch. •

Huidig netwerk

Huidig netwerk

Nieuw netwerk

Nieuw netwerk

Noord-Zuid verbinding

Oost-West verbinding

Vraag: 1200Aanbod: 1200


Reizigersgroei

Trams zijn drukMetro neemttramreizigers over

Ruimte voor groeiin de tram



Reizigersgroei

Trams zijn drukRuimte voorgroei in de tram



Reizigersgroei





Reizigersgroei




Reizigersgroei





Reizigersgroei




Reizigersgroei





Reizigersgroei


Van V

ervo

ervisie

naar V

ervo

erp

lan

< Figuur 17 Netwerk switch

De Noord/Zuidlijn

22 De Noord/Zuidlijn

De komst van de Noord/Zuidlijn zorgt voor een hoogwaardig metronetwerk en vormt de ruggengraat van het Amsterdamse vervoersysteem. De Noord/Zuidlijn zelf verbindt belangrijke, drukbezochte bestemmingsgebieden en is een aanwinst voor reizigers. De metrolijn is betrouwbaar, rijdt vaak en zorgt voor een kortere reistijd.

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

NieuwWest

StationDuivendrecht


Centraal Station

Rokin

Noorderpark

Noord

Amstelveen

Vijzelgracht

De Pijp

Europaplein

Station Zuid

De Noord/Zuidlijn heeft acht stations:

De acht stations:• Noord• Noorderpark• Centraal Station• Rokin• Vijzelgracht• De Pijp• Europaplein• Station Zuid

03

< Figuur 18

Factsheets 2016

23

Kortere reistijd

De Noord/Zuidlijn rijdt in een kwartier van station Noord naar station Zuid. De exacte tijd wordt nog gemeten met de testritten, maar een reis met bus of tram duurt veel langer. Een aantal verschillen op een rij:

In de huidige situatie starten reizigers (of stappen over) op Centraal Station. Met de Noord/Zuidlijn zullen veel reizigers niet in- of uitstappen op CS. Zij kiezen voor een overstap op bijvoorbeeld Vijzelgracht omdat dit minder reistijd kost.

De N

oord

/Zuid

lijn

nu

met NZ-lijnvoordeel

nu

met NZ-lijnvoordeel

Reistijd(min.)

Buikslotermeerplein CS Spui Station Zuid

< Figuur 19

(+ tram 4/9/16/24)(bus 33)6

17

15 / 27

(lijn 51 / tram 5)

10

5 / 17

23

< Figuur 20

ma t/m vr

za & zo

12x

8x

05:45 - 10:00Ritten per uur 10:00 - 22:00 22:00 - 00:45

10x

10x

8x

8x


03

De metro rijdt vaak

De Noord/Zuidlijn rijdt op elk moment van de dag frequent. Op de reisplanner de vertrektijden opzoeken is dan niet nodig. Reizigers lopen op een willekeurig moment naar de metrohalte omdat er binnen enkele minuten altijd een metro komt. Deze metrolijn is één van de vaakst rijdende openbaar vervoerlijnen in Nederland. Zelfs op rustige momenten, zoals maandagavond laat of zondagochtend, rijdt de Noord/Zuidlijn nog steeds 8x per uur. Dat betekent gemiddeld slechts 3 à 4 minuten wachten.

Evenals de andere metrolijnen rijdt ook de Noord/Zuidlijn niet ’s nachts. Dit is een bewuste keuze. De metro rijdt niet naar uitgaanscentra Leidseplein en Rembrandtplein. Daarnaast is beheer en onderhoud van de infrastructuur nodig. Dit gebeurt vaak ’s nachts zodat de reiziger hier geen hinder van ondervindt.

< Figuur 21

Factsheets 2016

25

Afstemming trein, tram en bus op de nieuwe metro

Het tram- en busnetwerk wordt aangepast en afgestemd op de metro. Hierdoor profiteren veel reizigers van de voordelen van de snelle en betrouwbare Noord/Zuidlijn.

De N

oord

/Zuid

lijn

1C

4B 3B

3A

2C

4A

1B

1A

5A 5B

2B

1B

2A 5B

1C

3C

1A

5C

5A

50

5450 5351

NZL

NZL

Integraal NIEUW

< Figuur 22


03Trein

• Station Zuid krijgt een steeds grotere knooppunt-functie. Voor bijvoorbeeld verplaatsingen tussen Amsterdam Noord en Schiphol wordt Station Zuid het overstapstation (in plaats van Centraal Station).

• Station Zuid wordt beter bereikbaar waardoor meer reizigers via dit station reizen. Een voorbeeld: een reiziger vanuit Den Haag of Schiphol met als bestemming Amsterdam Oost reist straks met de trein naar Amsterdam Zuid en stapt daar over op de Noord/Zuidlijn en tram. Dat is sneller dan

de overstap via CS. Het aantal reizigers via station Zuid neemt daardoor toe ten koste van CS.

Gevolgen voor parallelle tramroutes

De Noord/Zuidlijn rijdt in het centrum ondergronds onder de zogenaamde ‘rode loper’ van Amsterdam. Bovengronds rijden tramlijnen 16 en 24. Deze tramlij-nen rijden overdag nu gezamenlijk iedere 4 minuten. Als veel reizigers straks met de snellere Noord/Zuidlijn reizen, hoeven de bovengrondse trams minder vaak te rijden. Lijnen 16 en 24 worden dan samengevoegd tot lijn 2C. Deze lijn rijdt de route van de huidige lijn 24 met één verschil: de nieuwe lijn 2C rijdt door de Ferdinand Bolstraat en is hier dan na vele jaren terug. Lijn 2C heeft meer haltes dan de Noord/Zuidlijn zodat het een aanvullende functie heeft op de metro.

Toekomst van het totale metronetwerk

Het gehele metronetwerk vormt straks de ruggengraat van het Amsterdamse vervoersysteem met frequente, snelle en betrouwbare verbindingen. De Noord/Zuidlijn is hiervan een onderdeel.

Op 22 juli wordt de Noord/Zuidlijn in gebruik ge-nomen. Het metronetwerk blijft dan hetzelfde tot maart 2019. In maart 2019 start het project ‘ombouw Amstelveenlijn’. In het kader van dit project wordt een stuk van de rails van sneltram 51 (ten zuiden van stati-on Zuid) verwijderd. Dit is nodig ivm het ondergronds aanleggen van de autosnelweg A10. Dit betekent dat de tram niet meer door kan rijden op de oorspronke-lijke route, maar in twee delen wordt geknipt.

Op dit moment worden diverse scenario’s onderzocht voor 2019. Alle scenario’s houden rekening met een groter aantal ritten op de westtak dan de huidige 8 per uur. Dit is ook noodzakelijk om de grote reizigersgroei op dit traject op te kunnen vangen. Deze studie is geen onderdeel van dit vervoerplan, maar zal in een volgend vervoerplan aan de orde komen. Het nieuwe tram- en busnetwerk bij de start van de Noord/Zuidlijn vormt een goede match met alle mogelijke metronetwerken. •

Centrum

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationZuid

Huidige situatie

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Nieuwe situatie

Reistijd: 45 minuten

Reistijd: 33 minuten

Factsheets 2016

27

De N

oord

/Zuid

lijn

Noord

< Figuur 23

28 Noord

Amsterdam Noord wordt beter verbonden met de rest van de stad. Enerzijds creëert het nieuwe vervoernetwerk betere verbindingen binnen Noord met metrostations Noord en Noorderpark. Anderzijds biedt de Noord/Zuidlijn straks een snelle, frequente en betrouwbare metroverbinding van Amsterdam Noord naar CS en verder via het Centrum naar Amsterdam Zuid. Het nieuwe netwerk is bestand tegen huidige en toekomstige ontwikkelingen in Noord.

Kaders en de uitgangspunten Zoals aangegeven is een van de uitgangspunten van de Stadsregio dat er straks geen GVB-bussen meer door de IJtunnel rijden (met uitzondering van nachtbussen).

Onderstaande figuur toont de verschillen in de structuur op hoofdlijnen aan tussen de huidige en nieuwe situatie. In de nieuwe situatie rijden geen bussen door de IJtunnel maar rijdt de Noord/Zuidlijn onder ’t IJ door.

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationRai

StationZuid

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

StationZuid

Huidige situatie (zonder Noord/Zuidlijn) Nieuwe situatie (met Noord/Zuidlijn)

04

< Figuur 24

Factsheets 2016

29

De komst van de Noord/Zuidlijn geeft GVB de kans om ook het reizen binnen Amsterdam Noord te verbeteren. Hiervoor is de huidige situatie in Noord bekeken. Daaruit blijkt dat ongeveer net zoveel reizigers binnen Noord reizen als ‘t IJ oversteken. Het nieuwe netwerk heeft daarmee twee doelen: het verbeteren van de interne verbindingen in Noord (voor de ene helft van de reizigers) en het realiseren van

een goede aansluiting op de Noord/Zuidlijn (voor de andere helft van de reizigers).

Ook wordt rekening gehouden met toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. Het nieuwe netwerk is zo ontworpen dat toekomstige nieuwe gebieden zeer eenvoudig kunnen worden opgenomen in het netwerk.

Een ander uitgangspunt is een goede afstemming tussen de stads- en streeklijnen binnen Amsterdam Noord. De lijnennetvisie beschrijft een aantal kaders:

a. 70% van de EBS-bussen vanuit Waterland naar CS eindigen op metrostation Noord om inwoners uit Waterland te laten profiteren van de voordelen van de Noord/Zuidlijn. De overige 30% rijdt vanuit Waterland rechtstreeks naar CS, zonder een stop in Amsterdam Noord.

b. EBS-bussen vanuit Landsmeer eindigen op metrostation Noord.

c. Connexxion-bus 392 uit Oostzaan eindigt op metrostation Noord (via Lange Vonder en IJdoornlaan).

d. Connexxion-bussen 391 en 394 rijden via de Zaan IJ-corridor naar CS.

Een goede afstemming tussen GVB, EBS en Connexxion, de vervoerders in Amsterdam Noord, leidt tot een nieuw netwerk met busroutes die op elkaar zijn afgestemd.

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Waar gaan reizigers in Noord heen?

47% reizen binnen Noord

53% reizen van/naar Noord

Noord

Legenda

Ziekenhuis

Winkelcentrum

Camping

Markt

30 Noord

Keuzes

GVB heeft veel verschillende opties voor lijnvoeringen onderzocht en met elkaar vergeleken. Dit is gedaan met behulp van:

• Reisgedrag uit OV-chipkaartdata;• Reistijdwinst via reizigerssimulaties (VMA);• Optimaliseren vraag en aanbod;• De uitkomsten van het busnetwerkspel Noord,

waarin mensen hun voorkeur voor keuzes konden uitspreken;

• Uitkomsten van vele consultatie rondes met reizigers, busbestuurders en vertegenwoordigers.

Daaruit blijkt dat elke optie voor- en nadelen heeft. Er kan geen keuze worden gemaakt tussen een netwerk dat bestaat uit weinig lijnen (grofmazig netwerk) met hoge frequenties of een netwerk met veel lijnen (fijnmazig netwerk) en lage frequenties. Een netwerk tussen deze twee uitersten heeft de voorkeur. < Voor meer informatie: Lees de factsheet:

Inleiding en proces.

Hoe ziet het nieuwe busnetwerk eruit?

De Noord/Zuidlijn vormt dé verbinding tussen Noord en de rest van de stad. Een reis van station Noord naar CS duurt ongeveer 4 minuten. De bus rijdt nu in ±15 minuten van Buikslotermeerplein naar CS. Door een directe verbinding te creëren met één van de twee metrostations in Noord, profiteren zoveel mogelijk inwoners uit Noord van de snelle Noord/Zuidlijn.

Met een hoge frequentie en een directe verbinding zijn reizigers uit Noord straks snel op CS, Rokin, Vijzelgracht, De Pijp, Europaplein en station Zuid. De metro rijdt op werkdagen in de spits iedere 5 minuten, tussen de spitsen iedere 6 minuten en ’s avonds iedere 7½ minuut.

Vrijwel alle huidige routes in Amsterdam Noord blijven bestaan, waaronder de routes door de Coentunnel en over de Schellingwouderbrug. Winkelcentrum Boven IJ is vanuit veel wijken direct bereikbaar.

04

< Figuur 25

Factsheets 2016

31

Bovenstaand (figuur 25) het nieuwe netwerk zoals het er uit zal gaan zien in Amsterdam Noord..

Het busnetwerk in Amsterdam Noord bestaat uit twee delen: een basisnetwerk en een aanvullend netwerk. De lijnen A, B en E vormen het basisnetwerk met hoogfrequente lijnen. De lijnen C, D, F en G vormen het aanvullende netwerk.

BasisnetwerkDe lijnen A, B en E rijden hoogfrequent en vormen de verbinding tussen de wijken en de Noord/Zuidlijn.

Lijn A rijdt hoogfrequent van Amstelstation via de Schellingwouderbrug en de IJdoornlaan naar Metrostation Noord. Het oostelijk gedeelte van Amsterdam Noord krijgt hiermee een directe en snelle verbinding met zowel het Buikslotermeerplein als Metrostation Noord. Metrostation Noord is het eindpunt van deze lijn omdat deze lijn gevoelig is voor vertragingen. Dit komt onder andere door de situatie bij de Schellingwouderbrug. Met metrostation Noord

als eindpunt werkt de eventueel opgelopen vertraging niet door in andere delen van Amsterdam Noord1 en krijgen reizigers binnen Amsterdam Noord een betrouwbaardere verbinding.

Lijn B is een nieuwe oost-westlijn in het zuidelijk deel van Noord en rijdt van Molenwijk via de Meteoren-weg, Klaprozenweg, metrostation Noorderpark, Waddenweg en Purmerweg naar eindpunt Olof Palmeplein (bij winkelcentrum Buikslotermeerplein). Het is daarmee een samenvoeging van de huidige lijnen 32 en 35. Lijn B geeft veel reizigers een snelle en directe verbinding met de Noord/Zuidlijn en het winkelcentrum Boven IJ. Omdat lijn B vaak rijdt, hoeven reizigers niet lang te wachten.

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park




Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Oost

Zuid

StationLelylaan

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Richting Station Zuid Richting Amstelstation

Richting Sloterdijk

D

C

E

F

G

A

B

Richting Zaandam

Richting Landsmeer

Richting Purmerend,Edam, Volendam

StationNoorderpark

StationNoord

NDSM

Amstel Station

Amstelveen

1 Wanneer de Investeringsagenda Openbaar vervoer de betrouwbaarheid op het traject Muiderpoortstation – Amsterdam Noord heeft gezorgd voor een grotere betrouwbaarheid kan lijn A in de toekomst doorrijden via de route van lijn E, zodat er nog meer doorgaande verbindingen komen.

Noord

Het nieuwe netwerk in Amsterdam Noord

Legenda

Streeklijn

(Connexxion, EBS)

Noord-Zuidlijn

GVB Veer

Lijnummers zijn fictief en worden op een later moment vastgesteld

< Figuur 26

32 Noord

Lijn E verbindt Banne Buiksloot met metrostation Noord, Mosplein en metrostation Noorderpark. Lijn E rijdt door naar de halte Johan van Hasseltweg nabij de Meeuwenlaan. Dit gebeurt om twee redenen. Enerzijds omdat de bus moeilijk kan keren bij Noorderpark. Anderzijds om middelbare scholen in dit gedeelte van het stadsdeel goed te ontsluiten.

De twee streeklijnen uit Oostzaan en Landsmeer bedienen de IJdoornlaan ten westen van de Nieuwe Leeuwarderweg. Beide lijnen rijden samen in de spits 10 keer per uur. GVB rijdt hier dan niet en kiest ervoor op andere plekken in Noord meer vervoer te bieden.

De Lange Vonder behoudt de verbinding met de streeklijn uit Oostzaan en met een nieuwe lijn van Landsmeer naar Sloterdijk.

Aanvullend netwerk Lijnen C, D, F en G vullen het basisnetwerk aan om de andere wijken te ontsluiten.

Lijn C is vergelijkbaar met de huidige lijn 38 qua route, frequenties en bedieningstijden. De lijn rijdt elk kwartier behalve ‘s avonds na 20.00 uur en zondagochtend voor 11.00 uur. Lijn C zorgt voor de fijnmazigheid in Noord en goede bereikbaarheid van en aansluiting op:

a. Woonwijken omgeving Amerbos, Buikslotermeer, Nieuwendam Vogelbuurt, vd Pekbuurt, Overhoeks.

b. Winkelcentra: Boven ’t IJ, Meeuwenlaan en Van der Pekmarkt.

c. Meerdere middelbare scholen.d. Noord/Zuidlijn aan de ene kant en lijnen naar

Molenwijk/Tuindorp, Oostzaan/Sloterdijk aan de andere kant.

e. Buiksloterwegveer.f. Zorgvoorzieningen, moskee, EYE en

verzorgingshuizen.

De route via Elzenhagen Noord vervalt vanwege het huidige kleine aantal reizigers. Dit aantal zal nog verder dalen zodra de Noord/Zuidlijn rijdt. De woonwijk ligt namelijk grotendeels op loopafstand (in een straal van 800 meter) van metrostation Noord, zie figuur 26.

Lijn D is vergelijkbaar met de combinatie van de huidige lijnen 36 en 38 qua route, frequentie en bedieningstijden. De lijn rijdt elk kwartier behalve ’s avonds na 20.00 uur en zondag. Lijn D zorgt voor:

a. Verbinding stadsdeel Noord met Westpoort en station Sloterdijk.

b. Een directe verbinding van Molenwijk met het ziekenhuis en winkelcentrum Boven ‘t IJ. Daarom rijdt deze buslijn niet tot het metrostation maar een paar haltes verder om het winkelend publiek voor de deur af te zetten.

Het aantal reizigers op de landelijk Noord lijnen F en G (in huidig netwerk bekend onder de nummer) 30 en 31 is zeer laag. GVB is op dit moment de mogelijke alternatieven aan het inventariseren. Voor de uitwerking van deze plannen zal GVB in gesprek met de belangrijkste stakeholders gaan (o.a. Stadsdeel Noord en de dorpsraad). Deze eventuele wijziging heeft geen relatie de start van de Noord/Zuidlijn en zal niet in dit vervoerplan aan de orde komen.

04

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

d


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plasWeste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park





Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Station Noord met 800 meter cirkel

Factsheets 2016

33

Streeklijn Landsmeer – Molenwijk - SloterdijkOp werkdagen overdag rijdt elk half uur een streeklijn vanuit Landsmeer via Lange Vonder, Molenaarslaan en A10 West naar station Sloterdijk. Lijn D rijdt dan via de Stellingweg naar Sloterdijk Molenwijk optimaal te bedienen.

Extra reistijd vanwege de overstap op metrostations Noord of Noorderpark?Juist niet! In de figuur op de volgende pagina is het verschil zichtbaar in reistijd tussen de oude en de nieuwe situatie. De reistijden zijn gemeten vanaf een drukke halte in Noord: Waterlandplein. Hierbij zijn reistijden gewogen: elke minuut wachttijd voelt vaak langer, daarom telt een overstapminuut als 1,5 minuut. N

oord

Station Noord met 800 meter cirkel

34

Noord

< Figuur 27

< • 15

-15 • -12

-12 • -9

-9 • -6

-6 • -3

-3 • -1

-1 • 1

1 • 3

3 • 6

6 • 9

9 • 12

12 • 15

> • 15

aantal minuten

Reistijdvergelijking huidige en nieuwe situatie vanaf Waterlandplein?

04

Factsheets 2016

35

Weliswaar stappen reizigers straks over op een metrostation in Noord, maar dan hoeft er niet meer overgestapt te worden op CS. De Noord/Zuidlijn rijdt

namelijk non-stop door naar Rokin en respectievelijk De Pijp. Zie figuur 1 voor de reistijdwinst met de Noord/Zuidlijn.

Voorbereid op de toekomst

Het netwerk houdt rekening met de toekomstige ontwikkeling van de noordelijke IJ-oevers aan de oostkant van A’dam Noord. Om dit gebied te bereiken, rijdt lijn E vanaf de kruising Meeuwenlaan/Johan van Hasseltweg door in oostelijke richting. Indien nodig kan lijn E worden verlegd van de Kamperfoelieweg naar de omgeving Distelweg en Ridderspoor als dit gebied verder wordt ontwikkeld. GVB zal de ontwikkelingen in Noord blijven monitoren om het netwerk aan te blijven laten sluiten bij de reizigersbehoefte. •

< Figuur 28

Noord

Van Amsterdam Noord naar de Pijp

Bus• Uitgespaarde bussen

gebruiken om vaker aan te sluiten op de metro

Reistijd(min.)

Noord CS De Pijp

nu

met NZ-lijnvoordeel

12 bus

6

6

13 tram

5

10

Noord/Zuidlijn

• 700 extra zitplaatsen per uur in de spits ten opzichte van de bus

• Zonder overstappen naar het centrum en Zuid

• Geen vertraging vanwege oponthoud door ander verkeer

Centrum

36 Centrum

In Amsterdam Centrum heeft de komst van de Noord/Zuidlijn veel impact. Veel reizigers reizen straks met de metro. Daardoor hoeven minder trams te rijden en neemt de drukte bovengronds af. De oplossing is ondergronds gevonden.

De Noord/Zuidlijn rijdt op elk moment van de dag vaak. Op de reisplanner de vertrektijden opzoeken is dan niet nodig. Reizigers lopen op een willekeurig moment naar de metrohalte omdat er binnen enkele minuten altijd een metro komt. Zelfs op rustige momenten, zoals maandagavond laat of zondagochtend, rijdt de lijn nog steeds 8x per uur (zie factsheet Noord/Zuidlijn voor meer informatie).

Omdat de NZ-lijn grote gevolgen heeft voor het tramnetwerk en de tramfrequentie volgt hieronder een beschrijving van de keuzes en de effecten voor het centrum van Amsterdam.

Gevolgen op de parallelle tramroute Damrak, Rokin en Vijzelstraat

In het huidige vervoerplan rijden lijnen 16 en 24 hetzelfde traject als de Noord/Zuidlijn, maar dan bovengronds. Deze lijnen rijden overdag gezamenlijk iedere 4 minuten. Doordat veel reizigers straks kiezen voor de snellere Noord/Zuidlijn, hoeven de trams minder vaak te rijden. Lijnen 16 en 24 worden dan samengevoegd tot lijn 2C en rijdt dan de route van de huidige lijn 24. Met één verschil: de nieuwe lijn rijdt door de Ferdinand Bolstraat en is hier dan na vele jaren terug.

De meerwaarde van deze tramlijn bestaat uit het aantal haltes. De tramlijn heeft meer haltes dan de Noord/Zuidlijn, zodat het een aanvullende functie heeft op de metro. Zie figuur 30. Reizigers maken zelf hun keuze tussen metro of tram.

05

Reistijd(min.)

CS Dam De PijpRijksmuseum

nu

met NZ-lijnvoordeel

nu

met NZ-lijnvoordeel

13

5

8

13

(tram 2/5)

5 min

8 min

< Figuur 29

Factsheets 2016

37

Tussen CS en de Albert Cuypstraat rijden straks minder trams. De frequentie daalt van 16x per uur naar 6x per uur overdag op werkdagen (daling van 60%). Dit wordt gecompenseerd door veel meer metroritten waarmee de reizigersgroei als gevolg van de Noord/Zuidlijn wordt opgevangen.

Meer ruimte voor voetganger op de Dam

Op de Dam krijgen voetgangers straks meer ruimte. Tram 14 rijdt dan niet meer via de Paleisstraat en Mozes en Aaronstraat, pal langs het koninklijk paleis op de Dam. Dat betekent dat daar geen reguliere trams meer rijden. Het spoor blijft wel liggen voor omleidingen en calamiteiten.

Binnenring wordt drukste traject in Amsterdam

Zoals eerder beschreven is het tramtraject Leidseplein via Weteringschans naar Weesperplein straks het drukste tramtraject in de stad. Dit is de ‘Binnenring’ van het Amsterdamse tramnet. De verwachting is dat grote groepen reizigers van metrohalte Vijzelgracht overstappen op de tram en vice versa.

Twee tramlijnen rijden nu langs de toekomstige metrohalte Vijzelgracht. Die zijn nu al erg vol. Dus als de nieuwe metrolijn rijdt, zal vaker moeten worden gereden op de Binnenring. Analyses van vervoerstromen tonen aan dat het aantal tramritten bijna verdubbeld moet worden om alle reizigers comfortabel te kunnen vervoeren. Lijnen 1A, 1B en 1C vervullen straks deze functie. Daarmee zijn grote delen van de stad aangehaakt op de nieuwe metrolijn M1.

Centru

m

Rokin

Vijzelgracht

De Pijp

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Spui

Keizersgracht

Albert Cuypmarkt

Ceintuurbaan

Weteringcircuit

Stadhouderskade

NieuwWest

StationRai

StationDuivendrecht


Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal StationCentraal Station

Noorderpark

Noord

Amstelveen

Europaplein

StationZuid

Parallelliteit metro en tram

< Figuur 30

< Figuur 31

38 Centrum

Minder trams in de Leidsestraat

Het aantal trams in de Leidsestraat moet flink omlaag om voetgangers meer ruimte te geven in deze smalle straat. Dat is als eis opgenomen in de Lijnennetvisie van de Stadsregio.

GVB ondersteunt deze gedachte van minder trams door de Leidsestraat. In het nieuwe netwerk rijden inderdaad minder trams door de Leidsestraat. De vermindering zal op bepaalde momenten op de dag niet zo groot zijn als in de Lijnennetvisie wordtgevraagd. De Lijnennetvisie is in 2015

vastgesteld, net voordat de grote reizigersgroei begon. Zowel feiten als prognoses laten zien dat de reizigersgroei doorzet. Overal worden dus meer reizigers verwacht, zowel in de Noord/Zuidlijn als in de Leidsestraat.

Om aan de eis van de Lijnennetvisie te voldoen moeten reizigers, zonder herkomst of bestemming Leidsestraat, worden verleid om via een andere route te reizen. Bijvoorbeeld via de Rozengracht of de Noord/Zuidlijn en Binnenring.

Hoe druk is het op dit moment in de Leidsestraat?De halten tussen Leidseplein en Dam zijn op dit moment erg druk. Zelfs de rustigste halte Prinsengracht kent ± 1.700 instappers per dag, dit is evenveel reizigers als het totaal aantal reizigers van heel buslijn 63 (buslijn 63 is een gemiddelde buslijn in de wijken).

In 2015 vervoerden we ongeveer 13 miljoen reizigers door de Leidsestraat met de tram. Of we vervoeren bijna een volle Amsterdam ArenA per dag door de Leidsestraat.

Met deze aantallen moet elke vervoerder voorzichtig omgaan. Op deze route rijden veel reizigers korte afstanden. Voor hen is het belangrijk dat de tram vaak rijdt. Voor GVB zijn deze reizigers belangrijk omdat ze veel opbrengsten genereren, waarmee het openbaar vervoer in stille wijken op peil kan blijven.

Dat veel mensen de tram gebruiken in de Leidsestraat is eigenlijk ook goed voor de drukte in deze straat. Onderstaande afbeeldingen tonen het ruimtegebruik van de modaliteiten auto, openbaar vervoer en voetganger. Daaruit blijkt dat openbaar vervoer erg efficiënt is.

Alle

hal

tes

op b

uslij

n 15

sam

en

Alle

hal

tes

op b

uslij

n 63

sam

en

Rem

bran

dtpl

ein

Leid

sepl

ein

Prin

seng

rach

t

Kei

zers

grac

ht

Kon

ings

plei

n

Spu

i

3.4213.421Check ins per halte/lijnCheck ins per halte/lijn

5.4015.401 1.6921.692 2.2282.228 10.66510.665 5.4535.453 1.7471.747 11.13111.131

05

< Figuur 32 Aantal instappers per dag

Factsheets 2016

39

Het beste alternatiefHet netwerk dat het meest in de buurt komt van de Leidsestraat-eis is een netwerk waarbij de relatief rustige lijnen door de Leidsestraat rijden. Dit in tegenstelling tot de huidige situatie waarin juist de drukste lijnen (lijn 1 en 5) hier rijden. Lijnen 1 en 5 hebben al vanaf het beginpunt veel reizigers en zijn al ‘vol’ bij het naderen van het centrum. Terwijl juist in het centrum nog veel reizigers willen instappen.

In het nieuwe netwerk rijden dus relatief rustige, korte, lijnen door de Leidsestraat: twee basislijnen 3Aen 3C, aangevuld met een tramlijn om pieken in de vervoervraag op te vangen, lijn 3B.

De komst van de Noord/Zuidlijn leidt tot een lichte daling van het aantal tramreizigers door de Leidsestraat. Neem bijvoorbeeld een reiziger uit Noord richting Leidseplein. Die reist nu met de bus door de IJtunnel naar Centraal Station en neemt daar een tram naar het Leidseplein. In het nieuwe netwerk neemt hij de Noord/Zuidlijn naar Vijzelgracht en daar een tram naar het Leidseplein. Dit kost veel minder tijd en op deze route gaan veel meer trams rijden.

Toekomstige netwerkDe toenemende drukte in de stad en in het openbaar vervoer leggen veel druk op de openbare ruimte. GVB wil in de toekomst ook een bestendig en snel openbaar vervoernetwerk kunnen blijven bieden. Daarom blijven wij in gesprek met de stad en de regio

over welke maatregelen nodig zijn een zo optimaal mogelijk netwerk te behouden, dat past bij de mobiliteitsvraag van de reiziger en de schaarse ruimte in de stad.

Centru

m

40

GVB samen met de Stadsregio Amsterdam en de Gemeente Amsterdam onderzoek doen naar verschillende toekomstscenario’s.

GVB zet nu in op een daling van 20% op werkdagen, maar realiseert wel een reductie van 33% tijdens de ochtendspits en op zaterdagmiddag.

Plusnetroute Rozengracht blijft zeer hoogfrequente tram-as

De Rozengracht is een belangrijke route in het netwerk en wordt steeds belangrijker. Dit traject (en het verlengde hiervan, de Nieuwezijds Voorburgwal) staat hoog op de prioriteitenlijst van de investeringsagenda. Daarom wordt geïnvesteerd in het sneller en betrouwbaarder maken van deze route. Ook in het nieuwe netwerk wordt op de Rozengracht hoogfrequent gereden. De kaart laat zien dat het bij de top 5 hoort van drukste tramtrajecten.

GVB rijdt bij voorkeur met drie tramlijnen over de Rozengracht. Dat is pas mogelijk als de ‘lange lijnen’ worden vervangen door een korte lijn op de (parallelle) route door de Leidsestraat (zie eerder). Eén van de ‘lange lijnen’ verhuist dan naar de Rozengracht. Zolang dat niet mogelijk is, rijden over de Rozengracht twee lijnen: 13 en 17. De minder drukke lijn 14 vervalt hier, om dit op te vangen rijden lijnen 13 en 17

Genomen maatregelen die de Leidsestraat ontlasten:

• De Leidsestraatlijn (lijn 3B) rijdt alleen tijdens piekmomenten op werkdagen tussen ± 12.00 en 19.30 uur. Deze lijn rijdt onafhankelijk van de andere tramlijnen. Het nieuwe netwerk is zo ingericht dat de lijn vaker of minder vaak kan rijden.

• Niet de drukste tramlijnen van Amsterdam (lijn 1 en 5) rijden door de Leidsestraat, maar juist de ‘rustige’ tramlijnen (ondanks de Amstel-veenlijn afspraken).

• Doordat GVB minder in de Leidsestraat rijdt, reizen meer reizigers via de ‘Binnenring’ en Noord/Zuidlijn. Op de ‘Binnenring’ wordt vaker gereden dan voorgeschreven in

de lijnennetvisie. Er is dus sprake van ‘meer aantakken’ hetgeen in lijn is met de beleidsdoelstellingen maar niet volledig voldoet aan de concreet genoemde targets.• Door de nieuwe netwerkstructuur kan

de frequentie in de ochtendspits in de Leidsestraat omlaag. Alleen in de middagspits en zaterdagmiddag is piekinzet nodig.

• Eén van de drie tramlijnen die door de Leidsestraat rijdt, kruist vlak daarvoor de Noord/Zuidlijn. Overstappen op de Noord/Zuidlijn is dan aantrekkelijker dan doorrijden naar de Leidsestraat.

Centrum

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

sen-

aven

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

ingvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos

e Oeverlandene Oeverlanden

Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Westerpark

Oost

West

Noord

Centrum

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Museum-plein

Zuid

Frequentiekaart

05

< Figuur 33

Factsheets 2016

41

vaker. Er rijden straks iets minder trams over de Rozengracht dan nu omdat de lijnen in de rustige uren (zoals de avond) niet druk zijn. Maar de Rozendracht blijft een van de belangrijkste en drukst bereden routes van GVB.

In de OV-Visie was de gedachte van de andere verdeling tussen Leidsestraat en Rozengracht dat trams over de Rozengracht sneller zijn dan door de (drukke) Leidsestraat. Daarvoor zijn maatregelen nodig op de Rozengracht (gepland via de Investeringsagenda Openbaar Vervoer van de Stadsregio Amsterdam). Deze zijn nog niet gerealiseerd, dus de route door de Leidsestraat is nu sneller dan over de Rozengracht (twee tot drie minuten), temeer daar dit 1 kilometer korter is.

Utrechtsestraat en Van Woustraat behouden eigen tramlijn

Een tramtraject op loopafstand van de Noord/Zuidlijn én de metro Oostlijn lijkt in eerste instantie onvoldoende vervoerwaarde voor een eigen lijn. Toch blijft de verbinding behouden. Allereerst omdat de stad druk is en er voldoende vervoervraag is voor een fijnmazig netwerk. Maar ook omdat de loopafstanden in het zuidelijk gebied oplopen (zie Figuur 34: vanaf Rembrandtplein gaat het slechts om 300 meter, maar meer zuidelijk lopen de afstanden op tot wel 1000 meter). De lijn gaat wel iets minder vaak rijden, namelijk 5x per uur.

Verbinding Centraal Station naar Artis blijft bestaan

Ook op het traject van CS - Dam - Rembrandtplein - Waterlooplein - Plantagebuurt en verder blijft voldoende vervoervraag, denk aan bezoekers van Rembrandtplein, Artis en Hermitage. De Noord/Zuidlijn is geen alternatief voor deze verbinding. Wel zal het aantal tramritten verminderen omdat tram 9 en 14 samengevoegd worden tot tramlijn 2A. Voor meer informatie zie factsheets ‘Diemen en Watergraafsmeer’ en ‘Oost’.

“ Reizigers lopen op een willekeurig moment naar de metrohalte omdat er binnen enkele minuten altijd een metro komt.”

Centru

m

300

550

1000

400

650

800

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Artis

Oosterpark

Westerpark

West

Noord

NieuwWest

StationRai

StationDuivendrecht


Station Diemen

StationScience Park

Centraal Station

Noorderpark

Noord

Amstelveen

StationZuid

Loopafstanden haltes

< Figuur 34

42 Centrum

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Leidseplein

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdokIJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Leidseplein

Overstappen op Leidseplein

Het Leidseplein wordt opnieuw ingericht en is gereed voordat dit plan van start gaat. De nieuwe inrichting heeft als voordeel dat er nieuwe afslaande bewegingen mogelijk zijn, tramlijn 1 (1C) maakt hier gebruik van in oostelijke richting en tramlijn 5 (5A) in noordwestelijke richting. Ook bij werkzaamheden of ongeplande verstoringen is het netwerk hierdoor flexibeler. Het nadeel is dat de haltes verder uit elkaar liggen en dit voor sommige overstappen ongunstig is. Dit nadeel kan in veel gevallen worden opgeheven door een halte vóór het Leidseplein over te stappen. Zie figuur rechts.

Bijvoorbeeld: De oranje lijn (5A) en de groene (3C) lijn in figuur 35 hebben Leidseplein als gezamenlijke halte maar ook één halte eerder op de route (halte Rijksmuseum). Daar kan op hetzelfde tramperron worden overgestapt, wel zo makkelijk! •

Leidseplein

Alternatieveoverstaphalte

“ Ondergrondse metro maakt bovengronds ruimte in het drukke centrum.”

Legenda

Tramhaltes

Trambaan

Huidige situatie Nieuwe situatie

05

< Figuur 35

< Figuur 36

Factsheets 2016

43

Centru

m

Zuid

44 Zuid

De komst van de Noord/Zuidlijn heeft veel impact in Amsterdam Zuid. Veel meer reizigers krijgen door de Noord/Zuidlijn snel en betrouwbaar vervoer maar dit gaat deels ten koste van de tram.

“ Op de reisplanner de vertrektijden opzoeken is niet nodig omdat er binnen enkele minuten altijd een metro komt.”

06

Factsheets 2016

45

Reizigers in de buurt van een Noord/Zuidlijn station kunnen straks binnen een bepaalde tijd een groter gebied bereiken. Binnen enkele minuten ben je met de nieuwe metrolijn in het centrum van de stad of op station Zuid. De Noord/Zuidlijn rijdt op elk moment van de dag vaak. Op de reisplanner de vertrektijden opzoeken is niet nodig omdat er binnen enkele minuten altijd een metro komt. Zelfs op rustige momenten, zoals maandagavond laat of zondagochtend, rijdt de lijn nog steeds 8x per uur. Dit in tegenstelling tot tram- en buslijnen in Zuid. In de huidige situatie:

Gevolgen voor de parallelle tramroutes

In het huidige vervoerplan 16 en 24 hetzelfde traject als de Noord/Zuidlijn, maar dan bovengronds. Deze lijnen rijden overdag gezamenlijk iedere 4 minuten. Doordat veel reizigers straks kiezen voor de snellere Noord/Zuidlijn, kunnen de trams minder vaak rijden. Lijnen 16 en 24 worden dan samengevoegd tot lijn 2C die dan de route van de huidige lijn 24 rijdt. Met één verschil: de nieuwe lijn rijdt door de Ferdinand Bolstraat en is hier dan na vele jaren terug.

De meerwaarde van deze tramlijn 2C bestaat uit het aantal haltes. De tramlijn heeft meer haltes dan de

Noord/Zuidlijn, zodat het een aanvullende functie heeft op de metro. Fijnmazigheid is hiermee gewaarborgd.

Op dit moment rijden trams 16 en 24 tussen Stadionplein en de VU een parallelle route. Daarmee is het aanbod veel hoger dan de vraag rechtvaardigt. Daarom rijdt er straks een tramlijn minder op dit traject. De voertuigen kunnen dan op andere nuttige plaatsen worden ingezet, zodat vraag en aanbod beter op elkaar aansluiten. Twee trajecten in Zuid hebben straks geen reguliere tramlijn meer. Dit zijn De Lairessestraat en De Gabriel Metsustraat.

Zuid

NZ-lijnTramlijn 4

Tramlijn 16Tramlijn 5

Tramlijn 24Buslijn 65

Middag

12x8x8x10x8x8x

Avond

8x4x4x6x4x4x

Reistijd(min.)

CS Dam RAIAlbert Cuypmarkt

nu

met NZ-lijnvoordeel

nu

met NZ-lijnvoordeel

13

(tram 16/24)

3 à 4

10

17 (tram 4)

6

11

Frequentie huidigetramlijnen

< Figuur 38

< Figuur 37

46

De LairessestraatAlle haltes op de Lairessestraat blijven bediend door streekbussen naar Museumplein met eindpunt busstation Elandsgracht. Daarnaast rijden tramlijnen 2 en 24 naar haltes in de buurt die voor veel reizigers op loopafstand liggen (de huidige lijnen 16 en 2 liggen slechts 180 m tot 270 m uit elkaar). Beide lijnen rijden via de binnenstad naar CS.

Het aantal reizigers is laag in vergelijking tot andere haltes in de omgeving, zie grafiek 40. Bij de drie rode haltes rijdt straks geen tram meer, maar wel een bus.

Gabriel Metsustraat Slechts één halte wordt niet meer aangedaan: Ruysdaelstraat. Deze reizigers moeten verder lopen, maar de alternatieve haltes zijn dichtbij. Het aantal

reizigers is laag in vergelijking tot andere haltes in de omgeving, zie grafiek 41. Nog steeds is voor alle adressen in deze omgeving een halte beschikbaar binnen een straal van 400 meter. Het aantal gedupeerden is hierbij vele malen lager dan het aantal reizigers dat ervan profiteert.

Ondanks dat er straks geen reguliere tramlijn rijdt, vormen de twee tramroutes De Lairessestraat en Gabriel Metsustraat een essentiële schakel. Om onderstaande redenen is het daarom van belang dit traject volwaardig te blijven onderhouden:

• Mogelijkheden openhouden voor de toekomst. Mochten er aanpassingen nodig zijn in het netwerk dan is de kans groot dat deze trajecten weer in gebruik moeten worden genomen door een reguliere tramlijn.

• Omleidingsroute bij verstoringen of werkzaamheden. De omleiding in deze periode is (helaas) een treffend voorbeeld: door het ontbreken van een schakel in de infrastructuur kan lijn 24 helemaal niet rijden. De Lairessestraat is een essentiële schakel in het netwerk om diverse buurten bereikbaar te houden bij werkzaamheden of verstoringen.

• Remise route. De Lairessestraat ligt in het verlengde van de remise en is daarom een belangrijke schakel in het netwerk voor start en einde van een exploitatiedag.

Zuid

Van

Bae

rlest

raat

Mus

eum

plei

n

Haa

rlem

mer

mee

rsta

tion

Am

stel

veen

sew

eg/Z

eils

traa

t

Cor

nelis

Sch

uyts

traa

t

Vale

riusp

lein

(tra

m 2

)

Jaco

b O

brec

htst

raat

Em

mas

traa

t

Vale

riusp

lein

(tra

m 1

6)

Halte

Aan

tal i

nsta

pper

s

Roe

lof

Har

tple

in

Ferd

inan

d B

olst

raat

/Cei

ntuu

rbaa

n

Wet

erin

gcirc

uit

Sta

dhou

ders

kade

Alb

ert

Cuy

pstr

aat

Ruy

sdae

lstr

aat

Halte

Aan

tal i

nsta

pper

s06

< Figuur 39

< Figuur 40

Factsheets 2016

47

Noord/Zuidlijn gaat open, lijnen 4 en 12 blijven gewoon rijden in de Rivierenbuurt

De grootste verandering voor de Rivierenbuurt is de opening van station Europaplein van de Noord/Zuidlijn (zie voor meer informatie factsheet over Noord/Zuidlijn).

Tramlijn 4 blijft in deze buurt de normale route rijden, alleen iets minder vaak. Deze lijn ligt namelijk precies tussen twee metrolijnen in: De Noord/Zuidlijn en de metrolijnen 51, 53, 54. Veel bezoekers van de RAI reizen straks met de Noord/Zuidlijn richting de binnenstad of CS en niet meer met de tram. Toch blijft de tram 6x per uur rijden vanwege voldoende vervoervraag in de drukke stad. De lijn wordt betrouwbaarder en de zitplaatskans wordt hoger. In de huidige situatie is de zitplaatskans laag zodra de RAI uitstroomt. Dan duurt het instappen lang en is de tram vaak al helemaal vol terwijl de rest van de route nog bijna helemaal gereden moet worden. Dit blijkt uit de volgende grafiek:

De grafiek geeft het aantal instappers per dag aan op de halte bij RAI (halte Europaplein). De fluctuatie per dag is groot: de ene dag erg veel reizigers, de andere dag weinig reizigers. Bij een gemiddelde halte is het beeld veel constanter. De grote fluctuatie komt doordat in de RAI vaak grote evenementen en congressen plaatsvinden waarbij alle bezoekers tegelijk naar buiten komen. Door de sterk wisselende vervoervraag komt het dus voor dat de tram met regelmaat veel te vol is (ondanks de extra trams die

GVB soms inzet). Deze fluctuaties gaat de Noord/Zuidlijn opvangen. Een metrovoertuig kan al snel 960 reizigers vervoeren en een tram ‘slechts’ 136.

Om ervoor te zorgen dat de Rivierenbuurt in alle richtingen goede verbindingen houdt, blijft Station RAI (Drentepark) het eindpunt van tram 4 (2B). Lijn 4 wordt dus niet naar Amstelstation geleid. Enerzijds omdat tram 12, bus 62 en bus 65 al naar Amstelstation rijden. Anderzijds omdat dit station geen treinverbinding heeft richting Schiphol en Weesp en verder.

Tramlijnen 3 en 12 rijden nu allebei op het traject Ceintuurbaan – Van Baerlestraat, de ‘Buitenring’. Dit aanbod van beide tramlijnen is te hoog voor de huidige vraag. Omdat het nieuwe metrostation De Pijp straks voor een lichte groei zorgt op deze oost-west verbinding, rijdt in het nieuwe netwerk straks

één hoogfrequente tramlijn. Om een helder netwerk te creëren bedient lijn 3 (5B) deze hele Buitenring en zorgt daarmee voor een evenwichtige bezetting (3C vanaf Amstel rijdt niet via de Buitenring). Dat wil zeggen dat deeltrajecten die even druk zijn aan elkaar gekoppeld worden. Hierdoor is het op de gehele route ongeveer even druk in het voertuig, Dit voorkomt te volle of te lege trams. Deze nieuwe lijn 5B gaat dan wel veel vaker (25% meer) rijden ten opzichte van de huidige lijn 3.

Dagen

Aan

tal r

eizi

gers

Zuid

< Figuur 41

48 Zuid

Meer trams naar Amstelstation

Tramlijn 12 (3C) rijdt straks van Amstelstation naar de binnenstad. Zo ontstaat een rechtstreekse verbinding van Amstelstation naar Rijksmuseum, Leidseplein en Leidsestraat. Een ideale route voor recreatieve reizigers vanuit bijvoorbeeld Utrecht met bestemming omgeving Leidseplein. De tramlijn richting Amstelstation gaat vaker rijden (25% meer). Dit is nodig in verband met de toenemende vervoervraag vanaf de grote NS stations. Met behulp van deze lijn kan tevens aan de reizigersvraag op de route Museumplein – Leidsestraat -CS worden voldaan, naast lijn 2 (3A). Zie voor meer informatie factsheet ‘Centrum’.

Tramlijn 5

Tramlijn 5 blijft in Zuid de vertrouwde route rijden maar krijgt een routewijziging vanaf Leidseplein naar de Westergasfabriek. Voor meer informatie lees factsheet ‘Amstelveen en Buitenveldert’.

Bereikbaarheid vergroot voor de Pijp

In de figuur op de volgende pagina staat het verschil in reistijd tussen de huidige en de nieuwe situatie, gezien vanaf de Pijp (de Albert Cuypstraat). De reistijd is berekend met gewogen reistijden: elke minuut wachttijd voelt vaak langer en wordt daarom berekend als 1,5 minuut.

De figuur laat zien dat de meeste gebieden veel sneller bereikbaar zijn. Bekijk bijvoorbeeld de paarse tinten, hier is men 3 tot 12 minuten sneller. Er zijn zelfs veel gebieden waar de reistijd met meer dan een kwartier afneemt. •

06

Factsheets 2016

49

“ Veel meer reizigers krijgen door de Noord/Zuidlijn snel en betrouwbaar vervoer.”

< • 15

-15 • -12

-12 • -9

-9 • -6

-6 • -3

-3 • -1

-1 • 1

1 • 3

3 • 6

6 • 9

9 • 12

12 • 15

> • 15

aantal minuten

Zuid

Reistijdvergelijking huidige en nieuwe situatie vanaf de Pijp?

< Figuur 42

West

50 Nieuw West

Leidseplein – Weesperplein drukste tramtrajectHet traject van Leidseplein via Weteringschans naar Weesperplein is de ‘binnenring’ van het Amsterdamse tramnet met heel veel reizigers. Zodra de Noord/Zuidlijn rijdt, wordt dit het drukste tramtraject in de stad. De verwachting is dat grote groepen reizigers van metrohalte Vijzelgracht overstappen op de tram en vice versa.

Op dit moment rijden twee tramlijnen langs de toekomstige metrohalte Vijzelgracht. Die trams zijn nu al erg vol. Zodra de nieuwe metrolijn rijdt, zal dus vaker moeten worden gereden op de binnenring. Analyses van vervoerstromen tonen aan dat het aantal tramritten bijna moet worden verdubbeld om alle reizigers comfortabel te kunnen vervoeren. Waar en hoe deze lijnen gaan rijden, wordt hieronder toegelicht.

Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoort-station

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Oost- en westlijnen

CS en omgeving

Binnenring en omgeving

Oostelijke eilanden

Indische buurt

Diemen

Sloterdijk

Osdorp

SlotenZuid en omgeving

Geuzenveld/Slotermeer

07

< Figuur 43

Factsheets 2016

51

Van oost naar west en v.v. met de tram

Hoe worden Oost en West met elkaar verbonden? Een toelichting vanuit de windrichtingen.

OostAan de oostkant liggen drie wijken: Watergraafsmeer/Diemen (1), Indische buurt (2) en Oostelijke eilanden (3). Die wijken krijgen elk een oost-west tramverbinding via de binnenring.

West Aan de westkant is de puzzel minder eenvoudig. Daar zijn vier grote gebieden/wijken (met een of meerdere trameindpunten per wijk). Drie wijken krijgen een oost-west tramverbinding via de binnenring. De andere wijk krijgt een tramlijn naar het centrum, maar geen oost-westtramlijn. Deze oplossing is tot stand gekomen door meerdere lijnen te betrekken in de analyse.

Reizigers uit deze westelijke wijken reizen veelal naar drie hoofdbestemmingen:

1 CS en omgeving zoals CS, Dam, Spui, Koningsplein, Rembrandtplein.

2 Binnenring en omgeving zoals Leidseplein, Museumplein, Weesperplein, Frederiksplein en de Pijp.

3 Zuid en omgeving.

Om de bereikbaarheid te optimaliseren is het doel om elke wijk hoogfrequent te verbinden met elk hoofdbestemmingsgebied. Dit kan met metro, tram of bus. Per wijk ziet dit er zo uit:

Osdorp:• Een tramlijn richting CS en omgeving.• Een oost-west tramlijn richting binnenring en

omgeving.• Een tram met overstap op metro (op Lelylaan)

richting Zuid en omgeving. Dit is aantrekkelijker dan een rechtstreekse tramlijn van Osdorp naar Zuid vanwege de reistijd.

Geuzenveld/Slotermeer:• Een tramlijn richting CS en omgeving.• Een oost-west tramlijn richting binnenring en

omgeving.

Nie

uw

West

Dam

Leidseplein

A

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

Dam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

Heemstedestraat

Jan van Galenstraat

Postjesweg

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

AmstelveenAmstelveen

Oost- en westlijnen

Sloterdijk

Sloten

Geuzenveld/Slotermeer

Osdorp

• Een tram met overstap op metro (op Vlugtlaan/J.v.Galenstraat) richting Zuid en omgeving. Dit is aantrekkelijker dan een rechtstreekse tramlijn van Geuzenveld naar Zuid.

(Nieuw) Sloten:• Een tramlijn richting CS en omgeving. Deze tramlijn

rijdt ook langs Museumplein en Leidseplein en is daarmee tevens de tram richting de hoofdbestemming binnenring en omgeving. Deze lijn rijdt hoogfrequent.

• Een tram met overstap op metro (op Heemstede-straat) richting Zuid en omgeving. Dit is aantrekkelijker dan een rechtstreekse tramlijn van Sloten naar Zuid.

Sloterdijk:• De trein richting CS en omgeving. Dit is qua

reistijd het meest aantrekkelijk, een tram of buslijn kan hiermee niet concurreren.

• Een oost-west tramlijn richting binnenring en omgeving.

• Metro (eventueel met tram als voortransport) richting Zuid en omgeving. Dit is aantrekkelijker dan een directe tramlijn.

Dit resulteert in het volgende netwerk:

Legenda

CS-georiënteerde tramlijnen

Oost-west georiënteerde tramlijnen

< Figuur 44

52 Nieuw West

Koppeling oost en west

Een aantal criteria bepalen welk oostelijk traject aan welk westelijk traject wordt gekoppeld. Met drie lijnen vanuit oost en drie vanuit west zijn dit negen mogelijkheden.

Ten eerste wordt gekeken naar reizigersstromen om te zien of er belangrijke vervoerrelaties zijn. Analyse van alle mogelijke combinaties wijst uit dat er geen overheersende relatie is. Vervolgens volgt het 2e criterium: een evenwichtige bezetting. Tramtrajecten die even druk zijn in oost en west worden aan elkaar gekoppeld om het beschikbare aantal voertuigen zo efficiënt mogelijk in te zetten. Als dit criterium ook niet leidt tot een uitkomst, volgen overige criteria. Daarbij wordt gekeken naar de lengte van lijnen (niet te lang) en locaties van eindpuntvoorzieningen (zo min mogelijk wijzigen t.o.v. bestaande situatie).

Bereikbaarheid Osdorp wordt groter

Met behulp van de eerder genoemde criteria is gekozen voor twee tramlijnen in Osdorp. Een tramlijn naar CS (lijn 17) en een tramlijn oost-west (dit wordt lijn 1). Met deze twee tramlijnen wordt de bereikbaarheid van Osdorp groter. Binnen een bepaalde reistijd kunnen meer bestemmingen worden bereikt. Door het historisch gegroeide lijnennet heeft Osdorp twee verbindingen met de binnenstad, maar geen rechtstreekse verbinding met gebieden als Frederiksplein, Weesperplein en Oost terwijl hier wel behoefte aan is. Door de route van lijn 1 te wijzigen en lijn 17 gelijk te houden, wordt aan deze behoefte voldaan.

“ Met dezelfde reistijd kunnen meer bestemmingen worden bereikt.”

Dam

Leidseplein

A

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

OostZuid

West

Noord

CentrumLeidseplein

Vijzelgracht

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoort

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Dam/Spui

Amstelveen

17

17

1

1

Surinameplein

A

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

OostZuid

West

Noord

CentrumLeidseplein

Vijzelgracht

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Dam/Spui

Amstelveen

17

1

Surinameplein


07

< Figuur 45

Dam

Leidseplein

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

Dam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

StationLelylaan

Factsheets 2016

53

Voorbeeld grotere bereikbaarheidFiguur 47 (op volgende pagina) licht toe hoe de bereikbaarheid vanuit Osdorp groter wordt. Een reiziger staat bij het winkelcentrum van Osdorp. Welke bestemmingen kan hij bereiken binnen 30 minuten? Op dit moment is hij met tram 1 en 17 binnen 30 minuten in de binnenstad. Deze rijden via verschillende routes maar hebben beide hetzelfde bestemmingsgebied. In de nieuwe situatie kan hij met tram 17 naar de binnenstad én met de gewijzigde tram 1 naar Frederiksplein, de Pijp, Weesperplein en Oost. De nieuwe tram 1 opent nieuwe bestemmingen met een rechtstreekse verbinding.

Voor een aantal reizigers heeft deze wijziging nadelen. Dit betreft een kleine groep ten opzichte van de grote groep reizigers die erop vooruit gaat. Dit is zichtbaar in het figuur boven aan de pagina.

Figuur 47 laat zien op welke halte reizigers uit Nieuw West uitstappen. 15% reist binnen Osdorp, 29% stapt uit bij station Lelylaan, 19% stapt uit tussen Lelylaan en Leidseplein en 14% stapt uit op Leidseplein. Voor deze grote groepen reizigers (samen 77%) wijzigt er niets want tramlijn 1 blijft hier gewoon rijden.

Reizigers met bestemming Leidsestraat of Koningsplein (8%) zijn enkele minuten langer onderweg. Zij stappen uit bij het Leidseplein voor een overstap op de tram of zij lopen vanaf het Leidseplein naar de Leidsestraat. Reizigers die overstappen hoeven niet lang te wachten omdat de trams erg vaak rijden. Lopen kost ook niet veel tijd, want het gaat om 200 meter (vanaf halte Prinsengracht) of 400 meter (vanaf halte Keizersgracht).

Reizigers naar Dam en Spui (8%) en CS (7%) stappen over op Vijzelgracht van lijn 1 op de hoogfrequente metro. Reizigers naar Dam en Spui zijn even lang onderweg als in de huidige situatie. Reizigers naar CS zijn sneller op de bestemming.

Nie

uw

West

Waar gaan reizigers uit Nieuw West heen met tramlijn 1?

Osdorp

7%

8%14%

29%

15%

19%

8%

Deze reizigers zijn enkele minuten langer onderweg door de overstap op Leidsplein.

8%

Voor deze reizigers blijft reistijd gelijk.

85%7%

Deze reizigers zijn sneller, ondanks de overstap op Vijzelgracht.

< Figuur 46

54

Lijn 1 rijdt straks niet meer rechtstreeks van Surinameplein en Overtoom naar het centrum. Dat kan dan met een nieuwe tramlijn 3B (blauwe lijn in figuur 48). Dit is een rechtstreekse, hoogfrequente lijn van Surinameplein via de Leidsestraat naar CS. Lijn 3B is een flexibele lijn en rijdt niet op alle tijdstippen

van de dag. Soms is een overstap nodig op halte Leidseplein op de hoogfrequente tramlijnen via Leidsestraat. Of een overstap op de halte Vijzelgracht voor de Noord/Zuidlijn richting CS. Voordeel van deze laatste overstap, is dat de reistijd veel korter is.

Reizigers reizen vaak korte rittenHet aantal reizigers dat helemaal van beginpunt Osdorp naar CS reist, is zeer beperkt. Reizigers op lijn 1 reizen gemiddeld zes haltes. Bijvoorbeeld:• Beginpunt winkelcentrum =

ong. zes haltes• Lelylaan Leidseplein = zes haltes• Leidseplein Dam = zes haltes

Aantal haltes dat men reist

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23

Nieuw West


Dam

Leidseplein

A

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

OostZuid

West

Noord

Centrum

Dam/Spui

Leidseplein

Surinameplein

Vijzelgracht

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoort

Centraal Station

Amstel Station

AmstelveenAmstelveen

Vijzelgracht Muiderpoort4B 3B

1C

Nieuwe situatie

07

< Figuur 47

< Figuur 48

Factsheets 2016

55

Muiderpoort als oostelijk eindpunt Aan welk oostelijk traject wordt lijn 1 gekoppeld? Hiervoor gelden dezelfde criteria als hierboven genoemd. Ten eerste wordt gekeken naar reizigersstromen om te zien of er belangrijke vervoerrelaties zijn. Analyse van alle mogelijke combinaties wijst uit dat er geen overheersende relatie is. Vervolgens volgt het 2e criterium: evenwichtige bezetting. Trams die even druk zijn worden aan elkaar gekoppeld zodat efficiënt wordt omgegaan met het beschikbare aantal voertuigen. Hierdoor zijn de trams niet te vol of te leeg. Het traject naar Muiderpoort is het drukste evenals lijn 1 uit Osdorp. Beide worden aan elkaar gekoppeld. De andere twee trajecten, Azartplein en Diemen, zijn minder druk.

(Nieuw) Sloten rechtstreeks naar CS

Zoals eerder geconcludeerd blijft (Nieuw) Sloten optimaal bereikbaar met de gelijkblijvende lijn 2 naar CS. Deze route van lijn 2 blijft gelijk om een aantal redenen: • Er is een grote vervoervraag tussen Museumplein

– Leidseplein – Leidsestraat – Dam – CS. Met twee hoogfrequente lijnen op dit traject wordt hieraan voldaan.

• De verkeerssimulatie van de gemeente Amsterdam toont aan dat er maximaal drie tramlijnen kunnen rijden op het traject Paulus Potterstraat/Hobbemakade. Dit komt door de drukte op en rond het Museumplein. Het voorstel is om lijn 2 hier te behouden mede omdat deze tram gebruikt wordt door veel hotelgasten buiten het centrum die de binnenstad bezoeken.

• Tram 2 is één van de mooiste tien tramritten ter wereld volgens National Geographic.

• Het aantakken van lijn 2 op halte Vijzelgracht is niet aantrekkelijk. Reizigers waarderen de ‘gestrekte’ route zonder ommetjes. Het aantakken op de metro kan alleen via een kronkel in de route hetgeen zorgt voor een langere reistijd.

Geuzenveld naar CS en oost-west verbinding

Zoals eerder geconcludeerd blijft Geuzenveld verbonden met CS via de gelijkblijvende lijn 13 en verbonden met Leidseplein en Oost via lijn 7. Lijn 14 vervalt wegens te weinig vervoervraag. Buslijnen blijven ongewijzigd.

Waarom verdwijnt lijn 14?Elke metro-, tram- en bus kan maar op één plek tegelijk rijden. Daarom zoekt GVB voortdurend naar de juiste plek en het juiste moment waarop zoveel mogelijk reizigers hiervan profiteren. Naast het juiste moment en tijdstip telt ook de optimale bezetting. Enerzijds niet te druk, anderzijds niet te rustig. Uit analyse blijkt dat er te weinig reizigers zijn voor de twee tramlijnen 7 en 14 in Geuzenveld.

Om ervoor te zorgen dat Geuzenveld goed bereikbaar blijft, kiest GVB voor het behoud – en vaker laten rijden – van lijn 7. Geuzenveld heeft dan een rechtstreeks verbinding met alle belangrijke delen van het centrum via lijn 7 en lijn 13: • Naar CS met lijn 13 (vanuit zuidelijk Geuzenveld) en

buslijn 21 (vanuit noordelijk Geuzenveld).• Naar omgeving binnenring zoals Leidseplein en

metrostations Vijzelgracht en Weesperplein via lijn 7.

Een andere reden om lijn 7 te behouden is de voorkeur van reizigers voor tram 7 boven tram 14, zie figuur 49 op de volgende pagina. Lijn 7 heeft op elke halte meer instappers.

Omgeving Westerpark

De omgeving Westerpark heeft drie mogelijke eindpunten. De keuze van GVB is een eindpunt bij de Westergasfabriek in de Van Hallstraat. Dit eindpunt past wat betreft vervoerwaarde het beste bij de hoogfrequente tramlijn. Het Westergasterrein (met onder andere de Westergasfabriek) is een aantrekkelijke locatie en wordt de komende jaren nog populairder. Daar past een hoogfrequente tramlijn bij met een directe verbinding naar het Leidseplein en Noord/Zuidlijn.

Nie

uw

West

56

In figuur 50 staat de vervoervraag van de tramtrajecten in Nieuw West. De vervoervraag is uitgedrukt in het aantal instappers per halte naar de ringmetro. Bij alle vijf trajecten stappen min of meer hetzelfde aantal reizigers in. Elk traject heeft een vervoervraag gelijk aan één tramlijn. Dus ook op het noordelijkste traject de Vlugtlaan volstaat één tramlijn, waar in de huidige situatie zowel lijn 7 als 14 rijden. Hier rijdt straks een tramlijn om het beschikbare materiaal zo eerlijk mogelijk te verdelen over Amsterdam.

Het vervallen van lijn 14 betekent voor Bos en Lommer/De Baarsjes dat slechts één tramhalte vervalt op de Bos en Lommerweg. Reizigers kunnen gebruikmaken van de bushalte van lijn 21. Voor enkele reizigers is dit een nadeel omdat de rechtstreekse verbinding vervalt.

Dam

Leidseplein

A

Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

Dam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

Heemstedestraat

630

630

880

740

580

Jan van Galenstraat

Postjesweg

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vlugtlaan

Bos en Lommerplein

0

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

Sloterpark

Tram 7

Tram 14

Burg. Roëllstraat

Lod. v. Deysselstraat

Plein ’40-’45 Burg. Eliasstraat

Burg. Fockstraat

Burg. de Vlugtlaan

Nieuw West

Reiziger per halte

“ GVB zoekt voortdurend naar de juiste plek en het juiste moment waarop zoveel mogelijk reizigers hiervan profiteren.”

Vervoervraag per traject

07

< Figuur 49

< Figuur 50

Factsheets 2016

57

Lijn 7 via de Hoofdweg Lijn 7 krijgt een andere route. In plaats van de Witte de Withstraat/Jan Evertsenstraat rijdt lijn7 straks via de Hoofdweg. Hieronder volgt de redenatie voor deze keuze.

Lijn 7 kan via de Witte de Withstraat/Jan Evertsenstraat blijven rijden óf via de Hoofdweg/Postjesweg. Beide routes hebben voor- en nadelen maar verschillen weinig van elkaar qua vervoerwaarde. Beide routes rijden door de wijk.

Het doorslaggevende argument om te kiezen voor de Hoofdweg is beheer en onderhoud. Op dit moment worden twee trajecten onderhouden, het ene traject voor lijn 7, het andere traject voor ‘remiseritten’ en omleidingsroutes. Zeer binnenkort is een aantal sporen en wissels op het traject echter aan vervanging toe. Dit zijn grote investeringen met hoge kosten. Door teruglopende budgetten voor onderhoud is de stad genoodzaakt kritisch te zijn over de toegevoegde waarde van elk traject. Witte de Withstraat is een van de trajecten waarbij de

meerwaarde beperkt is omdat tram 7 ook over de Hoofdweg kan rijden. De sporen en wissels op het traject Witte de Withstraat kunnen dan definitief worden verwijderd. Omdat de levensduur van de wissels erop zit, zal deze routewijziging eerder ingevoerd moeten worden. Dit kan niet wachten tot de start van de Noord/Zuidlijn. Om de buurt goed te blijven bedienen wordt zo spoedig mogelijk een extra halte aangelegd op de kruising Postjesweg/Hoofdweg.

Daarnaast wordt lijn 7 aan de oostkant gekoppeld aan het traject naar Oostelijke Eilanden (voorheen tramlijn 10) omdat dit traject ongeveer even druk is. Lijn 7 rijdt dan niet meer naar de Indische Buurt, dit traject wordt overgenomen door tramlijn 1 en 3.

Sloterdijk verbonden met binnenringZoals eerder geconcludeerd wordt Sloterdijk verbonden met Oost via een oost-westlijn over de binnenring. Dit zorgt voor een rechtstreekse verbinding met het Leidseplein waar behoefte aan is. •

Dam

Leidseplein

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

sen-

aven

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

ingvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos

e Oeverlandene Oeverlanden

Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Witt

e d

e W

ith

stra

at

Jan Evertsenstraat

Hoofdw

eg

Postjesweg

Kinkerstraat

Nie

uw

West

Huidige en nieuwe route

Legenda

Nieuwe route

Huidige route

< Figuur 51

Oost

58 Oost

In Amsterdam Oost wordt straks niet meer of minder gereden, maar anders. Alle haltes blijven bediend en op elk spoor blijft een tram rijden. Omdat de dynamiek in de stad in de loop van de jaren is veranderd, is dit het moment om vraag en aanbod weer zo goed en eerlijk mogelijk op elkaar af te stemmen.

Welke lijnen rijden tussen oost en west?

Zoals beschreven in factsheet ‘West’ is het tramtraject Leidseplein via Weteringschans naar Weesperplein straks het drukste tramtraject in de stad. Dit is de ‘Binnenring’ van het Amsterdamse tramnet. De verwachting is dat grote groepen reizigers van metrohalte Vijzelgracht overstappen op de tram en vice versa.

Twee tramlijnen rijden nu langs de toekomstige metrohalte Vijzelgracht. Die zijn nu al erg vol. Dus als de nieuwe metrolijn rijdt, zal vaker moeten worden gereden op de Binnenring. Analyses van vervoerstromen tonen aan dat het aantal tramritten bijna verdubbeld moet worden om alle reizigers comfortabel te kunnen vervoeren.

“ Als de nieuwe metrolijn rijdt, zal vaker moeten worden gereden op de Binnenring.”

Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoort-station

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Oost- en westlijnen

Oostelijke eilanden

Indische buurt

Diemen

08

< Figuur 52

Factsheets 2016

59

Hoe worden oost en west met elkaar verbonden

Hoe West wordt verbonden met de binnenring is weergegeven in de factsheet ‘West’. Hoe Oost wordt verbonden is hieronder toegelicht.

Aan de oostkant zijn drie wijken: Watergraafsmeer/Diemen (1), Indische buurt (2) en Oostelijke eilanden (3). Die wijken krijgen elk een oost-west tramverbinding via de Binnenring.

Een aantal criteria bepaalt welk oostelijk traject aan welk westelijk traject wordt gekoppeld.

Ten eerste wordt gekeken naar reizigersstromen om te zien of er belangrijke vervoerrelaties zijn. Analyse van alle mogelijke combinaties wijst uit dat er geen overheersende relatie is. Vervolgens volgt het 2e criterium: een evenwichtige bezetting. Tramtrajecten die even druk zijn in oost en west worden aan elkaar gekoppeld zodat efficiënt wordt omgegaan met het beschikbare aantal voertuigen.

Uit analyse blijken de volgende koppelingen optimaal:• Azartplein (lijn 10) koppelen aan Geuzenveld (lijn 7):

lijn 1B• Indische buurt (lijn 7) koppelen aan Osdorp (lijn 1):

lijn 1C• Diemen (lijn 9) koppelen aan Sloterdijk (lijn 12):

lijn 1A

Eindpunten in Indische buurt gewisseldElke metro, tram en bus kan maar op één plek tegelijk rijden. Daarom zoekt GVB voortdurend naar de juiste afstemming van vraag en aanbod zodat het niet te druk maar ook niet te rustig is in de voertuigen. Dan valt op dat voor het traject Insulindeweg – Flevoweg één tramlijn volstaat terwijl er nu twee rijden. Toch blijven er twee lijnen rijden bij gebrek aan andere eindpunten in de Indische Buurt, want bij Muiderpoort is slechts ruimte voor één eindigende tramlijn. Om vraag en aanbod toch zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, rijdt lijn 5B (voorheen lijn 3) voortaan door naar Flevopark en eindigt lijn 1C (voorheen lijn 7) bij Muiderpoort. De reden hiervoor is dat lijn 5B minder vaak rijdt dan 1C.

Tramlijn 9 en 14 gecombineerd naar CSZoals beargumenteerd in factsheet ‘Diemen’ wordt de tram uit Diemen (voorheen lijn 9) een oost-westlijn over de Binnenring. Een deel van het traject in de binnenstad (van voormalige lijn 9) wordt gecombineerd met de voormalige lijn 14 tot een nieuwe lijn: 2A. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om rechtstreeks vanaf de Zeeburgerdijk/Borneostraat naar CS te reizen (i.p.v. tot de Dam). Daarbij rijdt deze tram vaker!

Oost

Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoort-station

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Oost- en westlijnen

Sloterdijk

Azartplein

Osdorp Indische Buurt

Geuzenveld

Diemen

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Muiderpoortstation

Flevopark

Centraal Station

Amstelveen

Indische buurt

1A

5B

1C

2A

< Figuur 53 < Figuur 54

60 oost

Huidige reizigers van lijn 9 bestaan grotendeels uit twee groepen: forenzen & studenten en de recreatieve reizigers. De eerste groep reist vooral op het zuidelijk lijndeel (Diemen/Oost) en de tweede groep reist vooral op het noordelijk lijndeel (CS, Rembrandtplein, Artis).

Deze twee groepen reizen vaak op verschillende momenten: ‘s-ochtends is lijn 9 naar het Rembrandtplein en Artis nog rustig terwijl op dat moment wel vaak wordt gereden voor het woon-werk verkeer in Diemen en Oost. Overdag en tijdens vakanties is het juist bij Artis heel druk en in Diemen wat rustiger. Het gevolg is dat tram 9 op alle tijdstippen hoogfrequent moet rijden omdat het altijd wel ergens op het traject druk is. Tegelijkertijd betekent dat ook dat lijn 9 hoogfrequent rijdt op bepaalde tijdstippen en lijndelen terwijl er nauwelijks reizigers zijn. Dat is zonde van de tramcapaciteit omdat op veel andere locaties in de stad juist een tekort bestaat. Door deze reizigersgroepen te scheiden en nieuwe routes in te voeren, worden de beschikbare middelen efficiënt benut.

Dappermarkt blijft goed bereikbaar met lijn 2ADe Dappermarkt is een populaire bestemming van de huidige lijn 9. Reizigers kunnen straks nog steeds vanuit de binnenstad naar de Dappermarkt. De nieuwe lijn die langs Artis loopt, zal zelfs dichter langs de Dappermarkt rijden (zie kaart). Voor reizigers vanuit Diemen en Oost wijzigt er niks voor bestemming Dappermarkt.

De tramlijnen 1C en 5B stoppen ook bij de Dappermarkt evenals de buslijnen 22, 37 en 41.

“ Reizigers kunnen straks nog steeds vanuit de binnenstad naar de Dappermarkt.”

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

Bereikbaarheid Dappermarkt

Halte Pontanusstraat150 meter lopen naar Dappermarkt

Halte 1e van Swindenstraat250 meter lopen naar Dappermarkt

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Alexanderplein

Museum-plein

Westerpark

Zuid

West

Noord

Centrum

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Nieuwe situatie

08

2A

1A

< Figuur 55

< Figuur 56

Factsheets 2016

61

Buslijn 22 blijft gelijk

Door woningbouw in het Cruquiusgebied is GVB verplicht openbaar vervoer aan te bieden met maximale loopafstanden van 400 meter.Er zijn twee opties:

1. Eindpunt van buslijn 22 verleggen naar voormalig eindpunt bij Cruquiusweg. Figuur links.

2. Fiets- en voetgangersbrug van Cruquiusgebied naar hoogfrequente tram- en buscorridor Flevopark. Figuur rechts.

GVB is van mening dat optie 2 voor reizigers veel beter is want:

• Loopafstanden zijn bij optie 1 en optie 2 gelijk.• Optie 1 geeft reizigers in het Cruquiusgebied een

verbinding met bus 22 die ‘slechts’ naar CS rijdt. • Fiets- en voetgangersbrug is opgenomen in

gemeentelijke nota’s voor verbetering van het fietsnetwerk (o.a. Eindrapport Sprong over ’t IJ)

• Optie 2 geeft inwoners en bezoekers van het Cruquiusgebied de volgende verbindingen:

• Tramlijn naar het centrum (lijn 2A) • Tramlijn naar Binnenring en West/Nieuw West • Buslijn naar Noord • Buslijn naar Amstel• Bij optie 1 raken Funen en Veelaan bus 22 kwijt

omdat via de Zeeburgerdijk wordt gereden voor bestemming Dappermarkt.

Met een brug is het Cruquiusgebied dus goed ontsloten met hoogfrequent openbaar vervoer. Daarbij dupeert GVB geen reizigers op de Funen en de Veelaan. GVB gaat daarom in gesprek met gemeente en Stadsregio om deze brug te realiseren.

IJtram blijft groeien

IJburg en Zeeburgereiland blijven fors groeien. Kortetermijnoplossing: verhogen van de frequentie binnen een aantal tijdvakken. Op dit moment is er nog enige restcapaciteit, maar die slinkt snel. Daarom wordt ingespeeld op het rijden met gekoppelde trams.

Op termijn wil GVB graag een ontbrekende schakel in het tramnet invullen: tussen Zeeburgereiland en Flevopark. Door lijn 1C vanuit Osdorp (via Leidseplein, station Vijzelgracht, station Weesperplein en Muiderpoortstation) door te trekken naar Zeeburgereiland wordt IJburg beter verbonden met het zuidelijk deel van de stad. Ook wordt hiermee de toename van de drukte op tram 26 wat afgevlakt. •

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

Dam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Muiderpoortstation

Fiets- & voetgangersbrug

Centraal Station

Amstelveen

Optie 2

M

Zaan

Oude Haven

Zijk

anaalG

Westh

ave

n

ssen-

haven

B u i t e n - I

H e t I J

Het I J


Oost-kerke-breek


NoorderIJ-plas

Petroleum-haven

Coenhaven

Vlothaven


Kolksloo

t

Weespertrekvaart

Ooster- dok

Bin

nen-

Amste

lZi j kan

aa lI

Twiske

NieuweGou w

Noord

hol landskanaal


Z i j kanaa l K

CarelReynierszhaven

Sonthaven

Bosporushaven

Suezhaven


Minerva

-

have

n

Weste

rdok

IJhaven

Ertshaven

Entrepothaven

Nieuwe

Diep

vaart

Sloter-

plas

Weste

l i jkMark

tkanaal

Amstel

Weespertrekvaart

Amst

el

Amstel

Duive

ndrechtse

Vaart

N i e uw e

Me e r

GroteVijver

KleineVijver

Rin

gvaar t

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

KnooppuntDe Nieuw e

Meer

r

KnooppuntAmstel

KnooppuntAmstel








Am

PEN-bosPEN-bos

B o s b aa n

Amsterdamse Bos

Amsterdamse Bos


Bij lmer-Bij lmer-

Amstel-park

Amstel-park

Beatrix-park

Beatrix-park


Rembrandt-

park

Rembrandt-

park

ParkFrankendael

ParkFrankendael

Ooster-park

Ooster-park

Sarphati-park

Sarphati-park

Museum-plein

Museum-plein

Erasmus-park

Erasmus-park



Baan-akkers-park

Baan-akkers-park


Noorder-

park

Noorder-

park


Usse li ncx-

haven

J.v.Rieb

eeckhaven

N oo rdh

oll andskanaal

1

1

KnooppuntCoenplein

M

M

M

M

M

MM

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

M

MM

MMM

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

Centrum

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Cruquiusgebied

Centraal Station

Amstelveen

Optie 1

Hoogfrequent OV


Oost

Amstelveen/ Buitenveldert

62 Amstelveen/Buitenveldert

tramlijn 5 uit Amstelveen/Buitenveldert rijdt in de nieuwe route naar Westerpark in plaats van Centraal Station. De tramlijn blijft de bestaande route rijden via station Zuid, Museumplein naar het Leidseplein, maar buigt dan af via Marnixstraat naar Westerpark. Andere tramlijnen nemen de route door de Leidsestraat richting CS over.

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein


09


Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Factsheets 2016

63

De Noord/Zuidlijn is sneller

Waarom buigt tramlijn 5 af? Door de komst van de Noord/Zuidlijn rijden de lijnen straks grotendeels een parallelle route. Een reis van Station Zuid naar CS duurt met de Noord/Zuidlijn straks ongeveer 11 minuten. Dat is een fikse tijdsbesparing ten opzichte van de huidige 25 tot 30 minuten van lijn 5. Veel reizigers uit deze omgeving nemen dan de snellere Noord/Zuidlijn richting CS. Ook voor reizigers uit Amstelveen en Buitenveldert is een reis met de Noord/Zuidlijn veel sneller, ondanks de extra tijd voor de overstap op station Zuid. Hetzelfde geldt voor reizigers met bestemming omgeving Dam en Spui.

Tegelijkertijd blijven er andere hoogfrequente tramlijnen rijden op de route van het Leidseplein naar CS via de Leidsestraat. Die kunnen lijn 5 overnemen.

Reizigers voor bestemming Leidsestraat of Koningsplein moeten overstappen. Dit is een kleine groep reizigers maar ondervindt wel nadeel van deze wijziging. Het nadeel is relatief klein want de overstap op Leidseplein is van de ene hoogfrequente op de andere (zeer) hoogfrequente tram, zowel overdag als in de avonduren. De wachttijd is daarmee beperkt.

Vanuit Amstelveen en Buitenveldert reizen veel tramreizigers met lijn 5 naar de haltes Museumplein, Leidseplein en omgeving. Die verbinding blijft lijn 5 bieden. De Noord/Zuidlijn is voor deze reizigers geen alternatief.

Reistijd effecten

Reistijdvan Amstelveennaar Dam

Reistijdvan CSnaar Zuid

39 minrechtstreeks

30 minrechtstreeks

30 min1 overstap

11 minrechtstreeks

< Figuur 61

Am

stelve

en/B

uite

nve

ldert

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid Station

Rai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

64

Reizigers reizen voornamelijk korte ritten

Het aantal reizigers dat helemaal van Amstelveen naar CS reist, is gering. Reizigers reizen gemiddeld 7 haltes met deze tramlijn. Bijvoorbeeld:• Stadshart A’veen Zuid = 7 haltes• Zuid Leidseplein = 7 haltes• Leidseplein CS = 7 haltes


1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25


Waar gaan reizigers uit Amstelveen en Buitenveldert heen met tramlijn 5?

5%

10%

8%

11%

17%

13%

12%

25%

Deze reizigers zijn enkele minuten langer onderweg door de overstap.

8%

Voor deze reizigers blijft reistijd gelijk.

77%

09

15%

Deze reizigers zijn sneller, ondanks de overstap.

< Figuur 62

< Figuur 63

Factsheets 2016

65

Effecten als lijn 5 niet wordt aangepast

Er is geanalyseerd wat er gebeurt als lijn 5 naar CS blijft rijden via de Leidsestraat (of via een alternatieve route over de Rozengracht). Dit resulteert in drie effecten:1. Het aantal reizigers van lijn 5 daalt omdat reizigers

kiezen voor de snellere Noord/Zuidlijn. 2. In 2019 wordt project Amstelveenlijn gestart (voor

meer info www.amstelveenlijn.nl). Dit betekent dat de huidige lijn 51 wordt gewijzigd naar een hoogwaardige tramlijn. Alle reizigers van – en naar Amstelveen zullen dus met de tram gaan reizen, in plaats van tram 5 en lijn 51. Hierdoor zal het aantal reizigers op deze lijn enorm toenemen.

3. Het aantal reizigers van lijn 5 stijgt door het toenemend aantal toeristen en recreatieve bezoekers aan voornamelijk het centrum van de stad.

Het saldo van deze drie effecten is een flinke stijging van reizigersaantallen op lijn 5. De trams worden dan nog voller terwijl de trams nu al erg vol zijn. Het comfort voor de reiziger daalt flink en het komt geregeld voor dat reizigers moeten achterblijven op de halte. Dit is ongewenst en past niet bij de kwaliteit die GVB wil leveren. Bovendien voldoet GVB dan niet aan de concessie-afspraken.

Een oplossing voor deze drukte is om vaker te rijden. Dit is echter niet mogelijk omdat 1) de infrastructuur in de Leidsestraat beperkt is, 2) er geen ‘speciale’ trams beschikbaar zijn en 3) het strijdig is met de Lijnennetvisie van de Stadsregio. Op de volgende pagina een toelichting op de drie argumenten.

Betrouwbaarder

De tram door de Leidsestraat rijdt niet snel om verschillende redenen. Allereerst ligt op sommige plekken maar één spoor, waardoor trams vaak op elkaar wachten. Daarbij is het een druk gebied met vele voetgangers waardoor de tram langzaam rijdt.

Het gevolg van deze drukte en beperkte infrastructuur is een onbetrouwbare dienstregeling. Reizigers richting Amstelveen/Buitenveldert weten nooit precies wanneer ze aankomen. De nieuwe route is betrouwbaarder. Lijn 5 rijdt dan beter op tijd, zodat tramreizigers minder lang hoeven te wachten.

Am

stelve

en/B

uite

nve

ldert

66

In de Leidsestraat rijden trams in beide richtingen over één spoor, het zogenaamde ‘strengelspoor’. Trams maken om de beurt

gebruik van het spoor en moeten dus op elkaar wachten. Hierdoor is het aantal trams dat per uur door de Leidsestraat kan rijden, begrensd.

Op lijn 5 rijden aparte trams met aan de voor- en achterkant een cabine voor de bestuurder. Dit is nodig omdat op het

keerpunt in Amstelveen Stadshart geen ‘keerlus’ is. Ook hebben deze trams aan beide zijden deuren omdat op de route zowel zij- als eilandperrons zijn.

Van dit speciale tramtype heeft GVB een beperkt aantal. Trams bijkopen is op korte termijn niet mogelijk i.v.m. de levertijd. Een andere optie zoals het huren van deze trams is helaas ook onmogelijk omdat ook trams uit andere steden niet op dit traject kunnen rijden.

De Lijnennetvisie schrijft voor dat er juist minder in plaats van meer trams in de Leidsestraat mogen rijden. De argumentatie

van deze keuze is terug te lezen in de Lijnennetvisie van de Stadsregio.

1

2

3

Regulier tramtraject

Keerlus situatie in Amsterdam en Diemen

Trailtrack situatie in Amstelveen 2 richtings voertuigen nodig

Haltes aan beide kanten, dus ook deuren aan beide kanten nodig.

Leidsestraat ‘strengelspoor’

Het behouden van tramlijn 5 naar CS is dus niet mogelijk.


09

Factsheets 2016

67

Betere verbinding met Zuid

Station Zuid is het tweede knooppunt van Amsterdam en blijft groeien. Dit komt o.a. door de sterke groei van het aantal inwoners en arbeidsplaatsen op de Zuidas. Maar ook door de nieuwe ‘PHS-dienst-regeling’ (Programma Hoogfrequent Spoorvervoer) van NS waarbij meer treinen stoppen op station Zuid.

Omdat Station Zuid op de Zuidas belangrijker wordt, is een betere bereikbaarheid noodzakelijk. De nieuwe route van tram 5 zorgt hiervoor. Dit is tevens een voordeel voor reizigers tussen omgeving Westerpark en Leidseplein. Zij krijgen een rechtstreekse verbinding naar het aantrekkelijke knooppunt Amsterdam Zuid.

Omgeving Westerpark

De omgeving Westerpark heeft drie mogelijke eindpunten. De keuze van GVB is een eindpunt bij de Westergasfabriek in de Van Hallstraat. Dit eindpunt past wat betreft vervoerwaarde het beste bij de hoogfrequente tramlijn. Het Westergasterrein (met onder andere de Westergasfabriek) is een aantrekkelijke locatie en wordt de komende jaren nog populairder. Daar past een hoogfrequente tramlijn bij met een directe verbinding naar het Leidseplein en Noord/Zuidlijn. •

Am

stelve

en/B

uite

nve

ldert


68 Diemen/ Watergraafsmeer

De nieuwe lijn 9 (1A) vergroot de bereikbaarheid voor reizigers vanuit Diemen en Oost. Reizigers van de nieuwe lijn 9 (1A) zijn sneller op Centraal Station (ondanks de extra overstap), sneller op Zuid en sneller op Weesperplein en Leidseplein (zelfs zonder overstap).

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Centrum

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationLelylaan


10

2A

1A

< Figuur 64

Factsheets 2016

69

Bereikbaarheid neemt toe

De gewijzigde route voor lijn 9 lijkt op het eerste gezicht vervelend. Voor een kleine groep reizigers is dit ook zo, zoals reizigers van Diemen naar het Rembrandtplein. Zij moeten overstappen.

Maar voor grote groepen reizigers zijn Diemen en Oost straks beter bereikbaar. Hier volgt een toelichting aan de hand van een voorbeeld: Stel je staat in het centrum van Diemen bij het winkelcentrum. Wat kan je bereiken binnen 30 minuten? Dit gebied wordt in de nieuwe situatie flink groter. Station Zuid en zelfs Buikslotermeerplein zijn in de nieuwe situatie te bereiken in 30 minuten. CS, inclusief overstaptijd, duurt straks nog maar

24 minuten. Dat is een tijdsbesparing van 6 minuten. Ook het Leidseplein kan nu in 30 minuten worden bereikt en zelfs rechtstreeks!

De groep die erop vooruit gaat is vele malen groter. Per saldo plukken veel reizigers straks de vruchten van de nieuwe netwerkstructuur.

De wijziging van route is doorgerekend met het Amsterdamse Verkeersmodel VMA. Deze voorspelt dat de nieuwe route van tram 9 een (forse) groei van reizigers laat zien. Noot: In de afbeelding betekent rood groei en groen verlies ten opzichte van de lijnvoering in 2016.

“ Voor grote groepen reizigers zijn Diemen en Oost straks beter bereikbaar.”

Output vervoersimulatie

< Figuur 65

Die

men/ W

ate

rgra

afsm

eer

70

Museumplein en Leidseplein in plaats van de oude binnenstad

Reizigers vanuit Diemen en Oost verliezen met de nieuwe lijn 9 de directe verbinding met het oude centrum. Ondanks dat zijn bestemmingen als Artis, Waterlooplein, Rembrandtplein, Dam en CS straks nog steeds gemakkelijk bereikbaar en vaak in minder reistijd, maar wel met een overstap.

Bestemmingen als Weesperplein, Frederiksplein, de Pijp, Museumplein en Leidseplein krijgen vanuit Diemen en Oost juist een directe verbinding zonder overstap.

Een compensatie voor het verlies van het CS als directe eindbestemming van lijn 9 is de ligging van twee NS-stations (Diemen Noord en Diemen Zuid). Beide stations liggen binnen handbereik. Bereikbaar op de fiets in hooguit 5 minuten of een korte rit met bus 44.

In de huidige situatie starten reizigers (of stappen ze over) op CS. Met de Noord/Zuidlijn zullen veel reizigers niet in- of uitstappen op CS. Zij kiezen voor een overstap op bijvoorbeeld Vijzelgracht omdat dit minder reistijd kost.


10

Factsheets 2016

71

Station Zuid, het tweede knooppunt van Amsterdam

Amsterdam Centraal Station is van oudsher het knooppunt van de stad. Verreweg de meeste vervoerstromen van trein, metro, tram, bus, pont, fiets en voetganger lopen via dit knooppunt. In de loop van de tijd is dit veranderd. Station Zuid is het tweede knooppunt van Amsterdam geworden. Dit knooppunt wordt de komende jaren nog belangrijker in het vervoernetwerk en vergelijkbaar met CS. De twee belangrijkste redenen hiervoor zijn:

• De komst van Noord/Zuidlijn. Het aantal reizigers dat overstapt op knooppunt CS zal dalen. Veel reizigers stappen bijvoorbeeld in in Noord, passeren CS onder de grond met de Noord/Zuidlijn, en stappen uit op Vijzelgracht.

• De introductie van de nieuwe PHS-dienstregeling (Programma Hoogfrequent Spoorvervoer) van NS waarin de focus ligt op Zuid ten koste van CS. Het gevolg is dat meer reizigers in Amsterdam arriveren via Station Zuid. Voor reizigers vanuit Utrecht en Zuid-Holland zijn de meest bestemmingen in Amsterdam sneller te bereiken via Zuid (en verder met Noord/Zuidlijn) dan via CS.

Hieronder een voorbeeld van een reis vanuit Zuid-Holland met bestemming Dappermarkt. In de huidige situatie (links) is het snelste reisadvies met de trein naar CS en daar met de tram naar Dappermarkt. In de nieuwe situatie (rechts) is het snelste reisadvies: met de trein naar Zuid, dan de Noord/Zuidlijn en vervolgens de tram. Dit betekent een extra overstap maar een aanzienlijke winst in reistijd.

Centrum

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

StationZuid

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein


Dappermarkt DappermarktReistijd: 45 minuten Reistijd: 33 minuten

Schiphol Schiphol

< Figuur 66

Die

men/ W

ate

rgra

afsm

eer

72

Metrostation Vijzelgracht nieuw knooppunt

Het gevolg van de structuurwijziging is minder reizigers van en naar CS en meer reizigers van en naar Noord/Zuidlijn-haltes. De Noord/Zuidlijn-halte Vijzelgracht is voor het tramnetwerk een belangrijk knooppunt omdat veel reizigers vanaf dit metrostation de tram nemen in oostelijke of westelijke richting.De huidige twee tramlijnen op dit traject, lijn en 7 en 10, zijn nu al erg vol. Een derde tramlijn op deze as is daarom noodzakelijk en ook een verplicht onderdeel van de Lijnennetvisie. Daarnaast is er zoals uitgelegd minder vervoervraag van en naar CS. Een aantal tramlijnen worden daarom verlegd van ‘CS’ naar ‘oost-west’. Lijn 9 vanuit Diemen/Oost Watergraafsmeer is een van de lijnen die deze switch maakt.

Sloterdijk westelijk eindpunt

Het traject langs metrohalte Vijzelgracht noemen we de ‘Binnenring’. Op dit traject liggen naast de Noord/Zuidlijnhalte Vijzelgracht ook de populaire bestemmingen als Weesperplein, Frederiksplein, Spiegelgracht en Leidseplein. Lijn 9 gaat dan vanuit

de oostkant van de stad, over de Binnenring, naar Leidseplein. Vanuit de westkant rijden ook lijnen naar het Leidseplein. Eindigen op Leidseplein is onmogelijk en daarom zullen we de oost en west lijnen aan elkaar koppelen.

Hoe is de koppeling tussen oost en west lijnen en het eindpunt bepaald? Ten eerste is gekeken naar reizigersstromen en grote vervoerrelaties. Na analyseblijkt hiertussen geen significante relatie te zijn. Dus is gekeken naar het 2e criterium: evenwichtige bezetting, waarbij trams die even druk zijn aan elkaar worden gekoppeld. Trams zijn dan niet te vol of te leeg waardoor het beschikbare aantal voertuigen efficiënt kan worden ingezet. Als de uitkomsten hiervan ook gelijk zijn, dan zijn andere criteria bepalend, zoals: de lengte van de lijn (niet te lang), locaties van eindpuntvoorzieningen of het aantal wijzigingen t.o.v. bestaande situatie (zo weinig mogelijk).

Voor lijn 1A zal Sloterdijk het westelijk eindpunt worden.


10

Factsheets 2016

73

Vraag en aanbod

De huidige reizigers van lijn 9 bestaan grotendeels uit twee groepen: forenzen & studenten en de recreatieve reizigers. De eerste groep reist vooral op het zuidelijk lijndeel (Diemen/Oost) en de tweede groep reist vooral op het noordelijk lijndeel (CS, Rembrandtplein, Artis).

Deze twee groepen reizen vaak op verschillende momenten: ‘s-ochtends is lijn 9 naar Rembrandtplein en Artis nog rustig terwijl op dat moment wel vaak wordt gereden voor het woon-werk verkeer in Diemen en Oost. Overdag en tijdens vakanties is het juist bij Artis heel druk en in Diemen wat rustiger. Het gevolg is dat tram 9 op alle tijdstippen hoogfrequent rijdt omdat het altijd wel ergens op het traject druk is. Tegelijkertijd betekent dat ook dat lijn 9 hoogfrequent rijdt op bepaalde tijdstippen en lijndelen terwijl er nauwelijks reizigers zijn. Dat is zonde van de tramcapaciteit omdat op veel andere locaties in de stad juist een tekort bestaat. Door deze reizigersgroepen te scheiden en nieuwe routes in te voeren, worden de beschikbare middelen efficiënt benut. Ten slotte kan elke euro maar 1x worden uitgegeven en dan bij voorkeur daar waar de meeste reizigers ervan profiteren.

Dappermarkt blijft goed bereikbaar De Dappermarkt is een populaire bestemming van de huidige lijn 9. Reizigers kunnen straks nog steeds vanuit de binnenstad naar de Dappermarkt. De nieuwe lijn die langs Artis loopt, zal zelfs dichter langs de Dappermarkt rijden (zie kaart). Voor reizigers vanuit Diemen en Oost wijzigt er niks voor de bestemming Dappermarkt. •

“ De nieuwe lijn die langs Artis loopt, zal zelfs dichter langs de Dappermarkt rijden.”


Amstelveen

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Waterlooplein

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Oost en westlijnen koppelen

Zuidoost

Rembrandtpark

Vondelpark

Stadionplein

Artis

Oosterpark

Museum-plein

Westerpark

Oost

Zuid

West

Noord

CentrumDam

Leidseplein

NieuwWest

StationLelylaan

StationSloterdijk

StationZuid

StationRai

StationDuivendrecht


StationDiemen-Zuid

Station Diemen

StationScience Park

Muiderpoortstation

Centraal Station

Amstel Station

Amstelveen

Vijzelgracht

Weesperplein

Waterlooplein

Bereikbaarheid Dappermarkt

Halte Pontanusstraat150 meter lopen naar Dappermarkt

Halte 1e van Swindenstraat250 meter lopen naar Dappermarkt

Die

men/ W

ate

rgra

afsm

eer


74 Routes, Lijnnummers en Frequenties

Elke metro, tram en bus kan maar op één plek tegelijk rijden. Daarom zoekt GVB voortdurend naar de juiste plek en het juiste moment waarop zoveel mogelijk reizigers hiervan profiteren. Naast het juiste moment en tijdstip telt ook de optimale bezetting. Enerzijds niet te druk, anderzijds niet te rustig. Dit betekent per lijn keuzes maken in de optimale frequentie. Lijnen met weinig reizigers rijden minder vaak dan lijnen met veel reizigers.

11

Factsheets 2016

75

Ruimte voor groei

Een efficiënter netwerk is niet alleen een gewenste uitwerking van de vervoervisie maar ook een noodzaak, want Amsterdam is druk en wordt steeds drukker. Het nieuwe netwerk zorgt voor een betere afstemming van vraag en aanbod. Dan rijden er geen te volle of te lege trams en bussen. Beide zijn onwenselijk. Te volle voertuigen zijn vervelend voor reizigers, te lege voertuigen kosten teveel en voegen onnodige drukte toe aan het Amsterdamse verkeer.

De toegenomen drukte is tegelijk een van de redenen om op veel trajecten vaker te rijden om alle reizigers überhaupt te kunnen vervoeren naar hun bestemming. Door reizigers evenwichtig te verdelen over het netwerk ontstaat ruimte in de voertuigen. Die ruimte is nodig om ook nieuwe reizigers te kunnen vervoeren.

De laatste jaren is het op veel tramlijnen veel drukker geworden. Het aantal reizigers is harder gegroeid dan voorspeld. De nieuwe trams die zijn gekocht kunnen echter pas over een aantal jaar worden ingezet vanwege de lange bestel- en productietijd. Het gevolg is dat op dit moment te volle trams rijden op sommige lijnen.

In het nieuwe netwerk zijn de routes zodanig gekozen dat minder trams meer reizigers kunnen vervoeren. Daarnaast neemt de Noord/Zuidlijn een groot aantal tramreizigers over. De trams die dan ‘over’ zijn, worden direct ingezet op drukke lijnen. Die kunnen dan vaker rijden. Dit bevordert de kwaliteit van de reis en is mogelijk een reden voor meer mensen om de tram te nemen. GVB verwacht dan ook veel nieuwe reizigers, omdat het netwerk beter aansluit bij de behoefte van reizigers.

Flexibel inspelen op de vraag van de reiziger

Onderstaande tabel toont de frequenties van alle lijnen op het moment dat de Noord/Zuidlijn rijdt. Deze zijn onder voorbehoud. De periode tussen de bepaling van deze frequenties en de start van de Noord/Zuidlijn is namelijk groter dan bij een regulier vervoerplan. Als ontwikkelingen zichtbaar worden, kunnen frequenties worden bijgesteld, zodat vraag en aanbod op elkaar blijven afgestemd. Dit kan gebeuren bij bijvoorbeeld nieuwe voorzieningen of een flinke krimp/groei in ontwikkelingen.

Ook kan GVB de frequenties aanpassen als na de start van het nieuwe vervoerplan blijkt dat meer of minder reizigers reizen met een bepaalde lijn. GVB houdt dit nauwkeurig in de gaten en stelt dit indien nodig bij.

“ Daar rijden waar de meeste reizigers zijn”

Route

s, Lijn

num

me

rs en F

requentie

s


Routes

Routes van de metro-, tram- en bus Noord worden uitvoerig in de factsheets toegelicht. In onderstaande tabel worden de busroutes ten zuiden van het IJ weergegeven:

Lijnnummers

Op het moment dat het vervoerplan is goedgekeurd door de Stadsregio, zullen de lijnen worden genummerd en gekleurd. De in dit vervoerplan genoemde lijnnummers zijn daarmee ‘werktitels’.

Lijn Toelichting

15 Ongewijzigd

18 Ongewijzigd. Waarschijnlijk verhuist lijn 18 in 2019 op het Centraal Station van Prins Hendrik Plantsoen naar busstation IJ-zijde. De exacte ingangsdatum is afhankelijk van de planning van project ‘De Entree’.

21 Ongewijzigd. Waarschijnlijk verhuist lijn 21 in 2019 op het Centraal Station van Prins Hendrik Plantsoen naar busstation IJ-zijde. De exacte ingangsdatum is afhankelijk van de planning van project ‘De Entree’.

22Ongewijzigd. Waarschijnlijk verhuist lijn 22 in 2019 op het Centraal Station van Prins Hendrik Plantsoen naar busstation IJ-zijde. De exacte ingangsdatum is afhankelijk van de planning van project ‘De Entree’. Mogelijk worden oostelijk en westelijk deel als twee aparte lijnen gereden op het moment dat de vervoervraag van beide delen uit elkaar loopt.

40 Ongewijzigd

41 Ongewijzigd

44 Ongewijzigd

47 Ongewijzigd

48Ongewijzigd. Waarschijnlijk verhuist lijn 48 in 2019 op het Centraal Station van Prins Hendrik Plantsoen naar busstation IJ-zijde. De exacte ingangsdatum is afhankelijk van de planning van project ‘De Entree’. Mogelijk worden oostelijk en westelijk deel als twee aparte lijnen gereden op het moment dat de vervoervraag van beide delen uit elkaar loopt.

49 Ongewijzigd

61 Tegelijk met de ingebruikname van de Westtangent (dienstregeling 2019) veranderd deze lijn.

62 Ongewijzigd

63 Ongewijzigd

65 Ongewijzigd. Met gelede bussen in plaats van standaard bussen.

66 Ongewijzigd. Mogelijk met gelede bussen waardoor de frequentie licht aangepast kan worden.

69 Ongewijzigd. Deze lijn wordt op een later moment (waarschijnlijk dienstregeling 2019) aangepast naar Westtangent.

231 Ongewijzigd

240 Ongewijzigd

245 Ongewijzigd

246 Ongewijzigd

247 Ongewijzigd

248Ongewijzigd. Waarschijnlijk verhuist lijn 248 in 2019 op het Centraal Station van Prins Hendrik Plantsoen naar busstation IJ-zijde. De exacte ingangsdatum is afhankelijk van de planning van project ‘De Entree’. Mogelijk worden de ritten van lijn 248 samengevoegd met bus 48. Dit is afhankelijk van de ontwikkeling van de vervoervraag.

249 Ongewijzigd

Nacht Ongewijzigd

< Figuur 69

11

Factsheets 2016

77

Route

s, Lijn

num

me

rs en F

requentie

s

1C

4B 3B

3A

2C

4A

1B

1A

5A 5B

2B

1B

2A 5B

1C

3C

1A

5C

5A

50

5450 5351

NZL

NZL

Totaal netwerk

Lijnummers zijn fictief en worden op een later moment vastgesteld

< Figuur 71


Frequenties

Figuur 71 t/m 74 geven aan hoe vaak de lijnen rijden.Leeswijzer: een ‘6’ betekent ‘elke 6 minuten’.

< Figuur 70

Tijdvakgrenzen zijn bij benadering.

11

M 50 WINTER 10 7,5 10 10 10 7,5 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15*

M 50 ZOMER 10 10 15 15 15 10 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

M 51 WINTER 10 7,5 10 10 10 7,5 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15*

M 51 ZOMER 10 10 15 15 15 10 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

M 52 WINTER 6 5 6 6 6 5 6 7,5 7,5 6 6 6 6 6 7,5 7,5 6 6 6 6 6 7,5

M 52 ZOMER 6 6 6 6 6 6 6 7,5 7,5 6 6 6 6 6 7,5 7,5 6 6 6 6 6 7,5

M 53 WINTER 10 7,5 10 10 10 7,5 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15*

M 53 ZOMER 10 10 15 15 15 10 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

M 54 WINTER 10 7,5 10 10 10 7,5 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15* 15 15** 10 10 10 10 15*

M 54 ZOMER 10 10 15 15 15 10 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

Mo

dal

itei

t

Lijn

Win

ter/

Zom

er

AD

-7:0

0

7:0

0-9:

00

9:0

0-12

:00

12:0

0-14

:00

14:0

0-16

:00

16:0

0-18

:30

18:3

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

Werkdag Zaterdag ZondagMetro

* vanaf 22:00

** tot 10:00

Factsheets 2016

79

T 1A WINTER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 15 12 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 10 15

T 1A ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 12 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 10 15

T 1B WINTER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10 10 15 12 7,5 7,5 7,5 10 10 15 15 10 10 10 10 10

T 1B ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 10 15 12 7,5 7,5 7,5 10 10 15 15 10 10 10 10 10

T 1C WINTER 15 5 7,5 6,7 6,7 6 7,5 10 15 12 7,5 7,5 7,5 10 10 15 10 10 10 10 10 10

T 1C ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 10 15 12 7,5 7,5 7,5 10 10 15 10 10 10 10 10 10

T 2A WINTER 15 7,5 7,5 6,7 6,7 6 7,5 10 15 10 7,5 6 6 7,5 10 15 10 7,5 6 6 7,5 10

T 2A ZOMER 15 7,5 7,5 6,7 6,7 6 7,5 10 15 10 7,5 6 6 7,5 10 15 10 7,5 6 6 7,5 10

T 2B WINTER 15 12 12 12 12 10 12 15 15 10 7,5 7,5 7,5 10 15 15 12 10 10 10 10 15

T 2B ZOMER 15 12 12 12 12 12 12 15 15 10 7,5 7,5 7,5 10 15 15 12 10 10 10 10 15

T 2C WINTER 15 10 10 10 10 10 12 15 15 10 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 10 15

T 2C ZOMER 15 12 12 10 10 10 10 15 15 10 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 10 15

T 3A WINTER 15 6 6 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 10 10

T 3A ZOMER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 10 10

T 3B WINTER 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10

T 3B ZOMER 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10

T 3C WINTER 15 6 6 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 10 10

T 3C ZOMER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 15 10 7,5 7,5 7,5 10 10

T 4A WINTER 15 6,7 7,5 6 6 5,5 6 12 15 10 6,7 6,7 6,7 7,5 12 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 12

T 4A ZOMER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 12 15 10 6,7 6,7 6,7 7,5 12 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 12

T 4B WINTER 15 5 5 6 6 5,5 6 12 15 10 6,7 6,7 6,7 7,5 12 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 12

T 4B ZOMER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 12 15 10 6,7 6,7 6,7 7,5 12 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 12

T 5A WINTER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 6 7,5 10 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 15 7,5 7,5 7,5 7,5 10

T 5A ZOMER 15 10 10 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 15 7,5 7,5 7,5 7,5 10

T 5B WINTER 15 7,5 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 15 12 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 15 15

T 5B ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 12 7,5 7,5 7,5 10 15 15 15 10 10 10 15 15

T 5C WINTER 10 3,5 5 5 5 4 4,5 6 7,5 6 5 5 5 6 6 10 7,5 6 6 6 6 7,5

T 5C ZOMER 10 6 6 6 5 5 5 7,5 7,5 6 5 5 5 6 6 10 7,5 6 6 6 6 7,5

Mo

dal

itei

t

Lijn

Win

ter/

Zom

er

AD

-7:0

0

7:0

0-9:

00

9:0

0-12

:00

12:0

0-14

:00

14:0

0-16

:00

16:0

0-18

:30

18:3

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

Werkdag Zaterdag Zondag

< Figuur 72

Tram

Route

s, Lijn

num

me

rs en F

requentie

s

* vanaf 22:00

** tot 10:00

Mo

dal

itei

t

Lijn

Win

ter/

Zom

er

AD

-7:0

0

7:0

0-9:

00

9:0

0-12

:00

12:0

0-14

:00

14:0

0-16

:00

16:0

0-18

:30

18:3

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D


B A WINTER 10 7,5 10 10 7,5 7,5 10 10 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B A ZOMER 15 7,5 10 10 10 7,5 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B B WINTER 10 7,5 10 10 7,5 7,5 10 10 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B B ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B C WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30

B C ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30

B D WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15

B D ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 30 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15

B E WINTER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 15 15 15 15 15

B E ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 15 15 15 15 15

B F WINTER 60 60 60 60 60 60 60

B F ZOMER 60 60 60 60 60 60 60

B G WINTER 60 60 60 60 60 60 60

B G ZOMER 60 60 60 60 60 60 60

B 15 WINTER 15 6 10 10 10 7,5 7,5 15 15 15 12 12 12 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 15 ZOMER 15 10 15 15 15 10 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 18 WINTER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 15 12 12 12 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 18 ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 21 WINTER 10 6 7,5 7,5 7,5 6 7,5 10 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 10 15 10 7,5 7,5 7,5 7,5 10

B 21 ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B 22 WINTER 15 7,5 10 10 10 7,5 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B 22 ZOMER 15 10 10 10 10 10 10 15 15 10 10 10 10 10 15 15 15 10 10 10 10 15

B 38 WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30

B 38 ZOMER 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 40 WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 40 ZOMER 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 41 WINTER 15 10 10 10 10 10 15 30 30 15 10 10 10 30 30 30 30 15 15 15 30 30

B 41 ZOMER 30 15 15 15 15 15 15 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 44 WINTER 10 10 10 10 10 10 10 30 30 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30

B 44 ZOMER 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 47 WINTER 10 10 10 10 10 10 10 30 30 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30

B 47 ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

80

< Figuur 73


11

Bus

B 48 WINTER 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 48 ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

B 49 WINTER 30 30 30 30 30 30 30

B 49 ZOMER 30 30 30 30 30 30 30

B 61 WINTER 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30

B 61 ZOMER 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 62 WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 62 ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 63 WINTER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 63 ZOMER 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 65 WINTER 15 6 10 10 10 7,5 10 15 30 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15 15

B 65 ZOMER 15 10 15 15 15 15 15 15 30 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15 15

B 66 WINTER 10 7,5 10 10 10 7,5 10 30 30 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30

B 66 ZOMER 15 15 15 15 15 15 15 30 30 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 69 WINTER 15 10 12 12 12 10 15 30 30 30 15 15 15 30 30 30 30 15 15 15 30 30

B 69 ZOMER 15 15 15 15 15 15 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30 30

B 231 WINTER 15 15

B 231 ZOMER 15 15

B 240 WINTER 15 15 15

B 240 ZOMER

B 245 WINTER 3x 3x 3x

B 245 ZOMER 3x 3x 3x





B 248 WINTER 15 15

B 248 ZOMER

B 249 WINTER 1x

B 249 ZOMER

B 269 WINTER 1x

B 269 ZOMER

Mo

dal

itei

t

Lijn

Win

ter/

Zom

er

AD

-7:0

0

7:0

0-9:

00

9:0

0-12

:00

12:0

0-14

:00

14:0

0-16

:00

16:0

0-18

:30

18:3

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D

AD

-9:0

0

9:0

0-11

:00

11:0

0-13

:00

13:0

0-15

:00

15:0

0-18

:00

18:0

0-20

:00

20:0

0-E

D


Factsheets 2016

81

< Figuur 74

Route

s, Lijn

num

me

rs en F

requentie

s

Bus

Nachtbussen rijden elke 60 minuten op de door de weekse nachten en elke elke

30 minuten op de twee weekend nachten.

Route

s, Lijn

num

me

rs en F

requentie

s

Factsheets 2016

Concept vervoerplan

Documents

Transcript of Concept vervoerplan