COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn...

24

Transcript of COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn...

Page 1: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.
Page 2: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

HoofdredactriceJudith [email protected]

RedactieAnoek van den BoschEsther de GrootMichiel de GrootMarloes LeeflangIris van MeijlJeroen NielenSacha SpelierSven van der ValkWobke van der Velde

EindredactieJudith KorhornMerit van der VeldenDe redactie

Freelance bijdragenCamée BokmaJohannes BoonstraMark BouwmeesterLinda BrouwerLoes KipFrans Meeuwsen

David den OudenTon PeetersRosan RongenIris StalSten TonkensJasper van WindenAmy Wortel

VormgevingLotte Scholten

CartoonistQuincy Holzapfel

Aan dit nummer werkten verder meeDe geïnterviewden en foto-grafen

Foto voorkantMarten Bosma

Adverteren voor de UBVWobke van der [email protected]

| COLOFON |

2 Inhoud – Colofon3 Redactioneel – Groeten van de buren4 Bestuurscolumn - Departementsberichten - Eerstejaarscolumn5 Onderwijs - Stichting Trésor6 Biologie is Overal - Reportage7 Interview8 10 tips9-10 Biologische bestemming 11 Scriptie in beeld12-13 Medezeggenschap 14 Boekrecensie15 De habitat van16 Uit in Utrecht17 Vraag van de maand - UBV en WNF

18 UBV Bestuurscolumn - Mededelingen19 UBV Archief20-21 UBV Nieuws - Activiteit22 UBV Commissie in de spotlight - Recept van de maand23 UBV Fotopagina24 UBV Foto van de maand – Agenda

Inhoud

UBV

| 2

Het eerste biologieblad! p.14

Bio- inspired polydromes p. 7

Weg met koolhydraten! p. 14

Kunnen insecten bacteriën zien? p. 17

Varen door Utrecht p. 16

Page 3: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

Het was een fantastische mogelijkheid om stage te gaan lopen. In het buitenland, stagevergoeding, mooie plek, leuk bedrijf. Dus ze ging en kwam snel weer terug. Ze had naar dat stemmetje in haar hoofd moeten luisteren, vertelde ze me. Nog zo’n

voorbeeld. Ze moest een partner kiezen om als duo een project van zes maanden uit te voeren. Steven was haar vanaf het begin van de opleiding al opgevallen. Een grote mond, chaotisch, zeer extravert en totaal het tegenovergestelde van wie zij was. En toch voelde ze dat ze per se met hem wilde samenwerken. Het werd een succes.

Wat is dat nou eigenlijk, dat niet-rationele wat ons soms helpt met het maken van keuzes in complexe situaties? De een noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’. Zijn boek gaf mij een rationele verklaring voor iets wat voor mij tot dan toe ongrijpbaar was. Ap maakte met zijn boek de bèta in mij gelukkig. Fijn, die rationele verklaring voor gevoelens.Voordat ik het boek van Ap las, worstelde ik met wat ‘mijn gevoel’ me probeerde te vertellen als ik een keuze moest gaan maken. Mocht ik van mezelf kiezen voor wat mijn gevoel me vertelde? Ik probeerde dan argumenten te bedenken die mijn gevoel verklaarden en dat lukte niet altijd. Sterker nog, soms zei mijn gevoel me links af te slaan, terwijl alle andere signalen naar recht wezen. En wat doe je dan? Het kiezen voor die bedachte argumenten bleek vaak achteraf toch niet de juiste keuze.

Blijkbaar vond ik dus dat ik mijn keuzes moest kunnen verklaren. Verklaren voor wie? Voor mezelf uiteraard, maar toch ook voor anderen. Ik vond het nogal spannend om anderen uit te leggen dat ik ergens voor gekozen had omdat het goed voelde.

Ik weet nu dat het voor mij goed werkt als ik eerst rationele aspecten verzamel, die dan een paar dagen in mijn hoofd laat pruttelen en uiteindelijk toch op mijn gevoel kies. De bèta in mij is dan gelukkig en mijn gevoel ook. Leve de intuïtie!

Gelukkig heb ik voor het belangrijkste in mijn leven niet te hoeven kiezen. Toen ik mijn vriendin voor het eerst zag, wist ik het zeker. Er viel niks te kiezen, zij was het. Of was er wel wat je kiezen, maar koos mijn onbewuste gewoon beter en sneller dan mijn brein? Nee, liefde gaat over romantiek. Toch?

Dankje, Ap.

Frans Meeuwsen, oud-studieadviseur

| REDACTIONEEL |

| 3

De maand september is weer aangekomen. Dit betekent het begin van een nieuw studiejaar en ook een nieuwe editie van de bioSCOPE. Medewerkers, studenten, alumni en andere geïnteresseerden kunnen nu weer elke maand lezen waar het departement Biologie en de UBV zich zoal mee bezig houden. Voor deze redactioneel wil ik mij

richten op een select groepje nieuwkomers binnen ons departement: de eerstejaartjes!

Welkom, lieve eerstejaars, bij de studie Biologie in Utrecht. Ik hoop dat je een spannend, leerzaam en vooral een zeer biologisch jaar zal beleven. Misschien dat je al eerder gehoord hebt van de bioSCOPE: je hebt natuurlijk al een introbioSCOPE ontvangen, in elkaar gezet door de introductiecommissie. Achter de gewone bioSCOPE zit echter een hele redactie aan studenten, die iedere maand op pad zijn voor interviews, reportages of gewoon leuke biologenfeitjes. Een redactie waar je van harte welkom bent! Als het je leuk lijkt om bij onze redactie te komen, schroom dan niet om te mailen naar [email protected] of iemand van de redactie aan te spreken (zie de colofon op pagina 2).

Om je een beetje op weg te helpen wat er zoal te lezen valt, raad ik je een paar artikelen aan in deze bioSCOPE. Op pagina 12 en 13 stellen de studenten van de medezeggenschapsorganen OAB-C en ODC zich voor. Ook heel handig voor andere studenten om door te nemen! Op pagina 7 is een interview te vinden met één van onze docenten: Edwin Pos. Volgens mij zal je hem snel genoeg leren kennen in jouw eerste jaar. Ik raad ook pagina 22 aan, in het UBV-deel van de bioSCOPE, waar de eerstejaarscommissie zich voorstelt. Een commissie waar jij als eerstejaars misschien wel in wil zitten!

Als laatste wil ik je graag wijzen op de eerstejaarscolumn op pagina 4. Iris is nu tweedejaars en draagt met liefde het stokje over aan een kersverse eerstejaars. We zijn nog steeds op zoek naar een columnist! Dus lijkt het je leuk om maandelijks je ervaringen als eerstejaars bioloog te delen? Laat het de redactie weten! Stuur een mailtje naar [email protected] of schiet een van ons aan. Hoewel ik nu aan mijn master ga beginnen, zal ik waarschijnlijk nog regelmatig in de UBV-kamer te vinden zijn. Wees vooral niet bang om mij aan te spreken!

Ik zou zeggen, blader eens rustig door de bioSCOPE en ontdek wat dit departementsblad allemaal te bieden heeft.

Lees ze!

Judith Korhorn, hoofdredactrice

Lieve eerstejaars Romantisch

| G R O E T E N VA N D E B U R E N |

Page 4: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

In juni werd een prachtig resultaat bereikt met de matchingdagen van de bachelor Biologie. Ze werden bestempeld als het voorbeeld van een matchingdag. De matchingdag van juni bereikte zelfs met een mooie foto en een stuk tekst een landelijke krant: de Trouw. Vanwege dit stuk mochten Martijn van Zanten en Ton Peeters praten in de Tweede Kamer over de sinds een paar jaar verplichte matchingdagen. De Universiteit Utrecht ziet verbetering in de studiekeuze en een verlaging van het aantal uitvallers na het eerste jaar. Helaas hebben wij bij het departement Biologie deze resultaten nog niet kunnen waarnemen. Misschien geldt dit toch wat meer de voor de alfastudies?

| 4

| B E S T U U R S C O L U M N |

Matching bachelor Biologie voorbeeldfunctie

| E E R S T E J A A R S C O L U M N |

Grauwe ganzen met jongen. Foto door Akkie Joosse.

Een nieuwe generatieEindelijk zomer. Eind juli om precies te zijn nu ik dit schrijf. Het voelt onwennig om na zo’n lange tijd studeren niks te doen te hebben. Plots geen tentamens meer waar je aan moet denken, geen verslagen, experimenten, niks. Deze keer kan je wel eens een middagje buiten zitten zonder een schuldgevoel. Het is nogal moeilijk te geloven dat het eerste jaar van de universiteit alweer voorbij is. Het voelt alsof ik gisteren voor het eerst de kamer van de studievereniging binnenliep. Ik kende niemand en het was best eng om de kamer binnen te lopen met al die ouderejaars als een groentje, een eerstejaars. Je voelt je dan best klein. Nu is het jaar voorbij en lijkt die grens tussen eerstejaars en ouderejaars langzamerhand verdwenen. Het is plots hartstikke normaal om met een vierdejaars de pauze van het hoorcollege door te brengen.

De overgang tussen middelbare school en universiteit heeft zo veel in mijn leven veranderd. Niet alleen mijn omgeving, maar ook het educatiesysteem, de mensen waarmee ik om ga, maar ook mezelf. Nooit heb ik me gerealiseerd dat ik mezelf nog lang niet ken. Er is niet alleen in de wereld veel te ontdekken, maar ook in mijzelf. Beetje bij beetje leer je jezelf kennen en ontdek je wat je echt wil. De afgrond van het ‘echte’ leven lijkt steeds dichterbij te komen. Als ik zo blijf doorgaan, loop ik over vijf jaar de deur uit met een masterdiploma en ben ik hard op weg met het opstarten van mijn eigen carrière als bioloog. Hopelijk in de richting van mariene wetenschappen of neurobiologie.

Gisteren kwamen ook de eerste Facebook-berichten binnen op de UBV-pagina van aankomende eerstejaars die op zoek zijn naar een kamer. Het signaal dat mijn jaar vooruit moet. Het is tijd voor een nieuwe generatie eerstejaars. Opschuiven, Iris. Het is dus ook hoog tijd voor een nieuwe eerstejaarscolumnist. Jammer dat het zo snel is gegaan. Ik heb ervan genoten te mogen schrijven voor de bioSCOPE. Misschien dat ik volgend jaar echt bij de redactie zal gaan, maar dat zien we dan wel. Nu is het echt officieel zomervakantie. Aan de volgende eerstejaarscolumnist: succes en geniet er vooral van. Het is een hele ervaring!

Iris Stal

| D E PA R T E M E N T S B E R I C H T E N |

Het academische jaar 2015-2016 is met de event ‘Biologie is Overal’ op 1 juli afgesloten en het nieuwe jaar is nog niet begonnen op het moment dat ik dit schrijf. Dus is dit een goed moment om nog één keer terug te kijken naar het afgelopen jaar. Het meest belangrijke gebeuren was ongetwijfeld de visitatie van het onderwijs. Op pagina 5 in deze bioSCOPE vind je daarvan

een beknopt verslag. We kunnen tevreden zijn met het resultaat, maar er zijn ook duidelijke verbeterpunten. We hebben meer cursussen nodig en de docent/student ratio is niet goed. Dit zijn beide problemen die niet gemakkelijk zijn op te lossen, maar we gaan uiteraard wel proberen dit te verbeteren.

Tijdens de event ‘Biologie is Overal’ zijn ook de onderwijspluimen uitgereikt. Zoals tijdens de uitreiking is gezegd, worden mensen uit het departement genomineerd die naast hun reguliere taak zich op een bijzondere manier dienstbaar hebben gemaakt voor het onderwijs. Het is fijn om te merken dat er heel veel genomineerden waren dit jaar en dit geeft aan dat heel veel mensen erg betrokken zijn bij het onderwijs en zich daarvoor inzetten. Dat is een heel prettige constatering. In het afgelopen jaar hebben de biologiestudenten een belangrijke bijdrage geleverd aan de nationale studentenenquête. Met 38% scoorde ons departement het hoogst van de bètadepartementen, maar dit percentage kan uiteraard hoger worden. We zullen komend jaar proberen om dit te realiseren.

Voor het komende jaar zijn er een aantal veranderingen te verwachten. De nieuwe master Bio-inspired innovation begint in september en er is een nieuw studiepad bij gekomen. Verder gaan we natuurlijk proberen om alle problemen die in de afgelopen periode zijn ontstaan, op te lossen. De grootste uitdagingen zullen waarschijnlijk de roosters zijn. Door de renovatie van het Minnaert gebouw is er een grote druk ontstaan op het gebruik van onderwijsruimtes en dit probleem wordt versterkt door de toename van het aantal studenten dat onze cursussen wil volgen. Maar zolang we niet de beschikking hebben over alle onderwijsruimtes, zullen er problemen blijven ontstaan, ook in het komende jaar. Ondanks deze pessimistische vooruitblik wil ik toch graag iedereen een goed jaar toewensen en hopelijk kunnen we over een jaar constateren dat 2016-2017 een goed jaar was.

Johannes Boonstra, Onderwijsdirecteur

Komend jaar

Page 5: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| S T I C H T I N G T R É S O R |

Een nieuwe generatie

| O N D E R W I J S |

Onderwijsvisitatie Biologie 2016door Johannes Boonstra, onderwijsdirecteur Biologieen Ton Peeters, onderwijsmanager Biologie

Om de zes jaar wordt de kwaliteit van alle biologieopleidingen in Nederland vastgesteld door een panel van biologen, in opdracht van de Nederlands Vlaams Accreditatie Organisatie (NVAO). Het gaat in ons geval om de opleidingen Biologie (BSc) en Biologische Wetenschappen (MSc, Environmental Biology).

De vragen van het panel zijn simpel: wat beoogt de opleiding, hoe realiseert de opleiding dit en worden de doelstellingen bereikt? Dit wordt gedaan door vier aspecten van de opleidingen te onderzoeken: de beoogde eindkwalificaties, de onderwijsleeromgeving, de toetsing en de gerealiseerde eindkwalificaties. Om antwoord op deze vragen te kunnen geven, schrijven de opleidingen een zelfevaluatierapport waarin op al deze aspecten wordt ingegaan. Dit rapport bevat ook data over onder andere het aantal studenten en docenten, rendementen, contacturen en faciliteiten. Daarnaast kiest het panel een aantal scripties en onderzoeksverslagen van de afgelopen jaren, beoordeelt deze en vergelijkt dit met de beoordeling van de begeleider.

De zelfevaluaties worden door het panel gelezen en daarna komen ze op bezoek om met de onderwijsverantwoordelijken, examencommissie (dEC), onderwijscommissie (OAC-B), studenten, alumni en docenten te praten. Dit bezoek heeft in januari 2016 plaatsgevonden. Enige maanden na het bezoek werden op basis van de rapporten en gesprekken de bevindingen van het panel bekend gemaakt. Aan de vier standaarden kan bij elke opleiding een waardering, variërend van onvoldoende tot excellent, worden gegeven. In de tabel staan de beoordelingen van Biologie en Biologische Wetenschappen. Voldoende betekent dat de opleiding voldoet aan de gangbare norm en goed dat het structureel boven de gangbare norm uitstijgt.

| 5

Vakantie en UIT-marktdoor Amy Wortel

Op 17 augustus vond de UIT-markt plaats. Nadat we mooie vakanties hadden gehad (Robert heeft het avontuur opgezocht in Senegal en Gambia, ik in Portugal), was het weer tijd om ons in te zetten voor Trésor. Doordat Ella nog wel in het mooie Hongarije verkeerde, hebben Robert en ik met z’n tweeën aankomende studenten geprobeerd enthousiast te maken over Stichting Trésor. Het was gelukkig heel mooi weer en de sfeer op de markt was goed. Toch was het soms lastig om de UIT-lopers geïnteresseerd te maken. Velen zijn op zo’n markt natuurlijk vooral op zoek naar een vereniging, of praktische zaken zoals baantjes en wonen in Utrecht. Ook is bijvoorbeeld een rechtenstudent moeilijker enthousiast te maken over natuurbehoud dan een bioloog. Toch willen wij graag Trésor bekender maken onder niet-biologen. Daarom zullen wij dit jaar proberen andere studieverenigingen te bereiken, door langs te gaan of ze uit te nodigen voor een van onze activiteiten.

Biologie (BSc) Biologische Weten-schappen (MSc)

1. wat zijn de beoogde eindkwalificaties voldoende voldoende

2. hoe is de onderwijsleeromgeving goed goed

3. hoe is de toetsing goed goed

4. wat zijn de gerealiseerde eindkwalificaties voldoende goed

Naast de waardering zijn ook de opmerkingen die het panel over de opleidingen maakt van groot belang: ze geven details en nuancering, maar ook verbeterpunten. Zo vond de commissie dat de dEC controle heeft over de toetsing en realisatie van de eindkwalificaties. De OAC-B werd als pro-actief gekwalificeerd en daarbij werd de actieve studentgeleding als zeer positief punt genoemd. Het panel stelde ook dat het programma veel keuzevrijheid kent en omdat er duidelijke niveaus te onderscheiden zijn, is de opleiding volgens het panel goed in staat om op elk van de niveaus passende cursussen aan te bieden. De commissie oordeelde verder dat studenten op een goede manier in staat worden gesteld om de beoogde eindkwalificaties te behalen. Het curriculum biedt een beknopte, maar solide verplichte basis in de moderne biologie, inclusief een stevige component systeembiologie. Op de verplichte basis volgt een programma met veel keuzevrijheid, waarbij de opleiding een duidelijke opbouw en samenhang aanbrengt.

Het advies van de commissie aan de NVAO is om onze opleidingen weer voor zes jaar goed te keuren. We hebben er alle vertrouwen in dat dit advies opgevolgd wordt.

Page 6: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| B I O LO G I E I S O V E R A L |

| 6

Biologie is overal – UBV eindactiviteitdoor Marloes Leeflang

Wanneer jullie dit lezen, is het nieuwe studiejaar alweer gestart. Maar op vrijdag 1 juli 2016 was de jaarlijkse Biologie is Overal, a.k.a. de eindactiviteit, als afsluiting van het academisch jaar 2016-2017. Zoals getrouw was er een symposium en vervolgens een barbecue en borrel op het grasveld bij het Minnaert en BBL voor student, docent en medewerker van het departement Biologie.

Dit jaar was het thema van het symposium ‘Structure and function’ en sprekers waren daarop uitgekozen. Allereerst sprak Kirsten ten Tusscher over het verband tussen structuur en functie en de convergente evolutie van het ontstaan van verschillende eigenschappen, zoals vleugels. Daarna presenteerde Marcel Proveniers met een focus op de veredeling van gewassen. Hij legde de focus op hoe men in het verleden al de functie van een plant kon aanpassen door naar de structuur te kijken. Een klein, maar niet onbelangrijk detail wat ik persoonlijk erg leuk vond, was dat ik leerde dat bloemkool, broccoli, spruitjes, koolrabi en boerenkool allemaal van dezelfde plantensoort komen. Door het doorkruisen op verschillende eigenschappen van een plant kan je de structuur en functie aanpassen, iets wat de mens dus al eeuwen doet. Als laatste sprak Jelle Reumer,

hoogleraar van de faculteit Geowetenschappen. Reumer vertelde door middel van theorieën van Aristoteles over de evolutie van de mens, om uit te komen op de vraag waarom wij als mensen handen hebben.

Ten slotte werden nog de onderwijspluimen van 2016-2017 uitgedeeld. De UBV was één van de winnaars, omdat ze er niet alleen voor gezelligheid is, maar ook veel toevoegt en ondersteuning geeft op het vlak van onderwijs. Daar is de UBV natuurlijk heel erg trots op! De andere onderwijspluim ging naar Dr. Ton Peeters. Zeker verdiend, want afgelopen jaar heeft Ton zijn hart en ziel gestoken in het goed verlopen van de visitatie van de opleiding Biologie. Dat is niet niks!

Aansluitend op het symposium was de barbecue, traditiegetrouw op het grasveld achter het Buys Ballotgebouw. Jammer genoeg zat het weer dit jaar niet erg mee. Daarom was de bar te vinden onder het afdak bij de fietsenstalling. Dit werkte gelukkig prima en de opkomst was goed! Er is lekker gegeten en gedronken en sommigen hebben zelfs een sprongetje gewaagd op het koeien-springkussen.

All-in-all: een geslaagde dag!

| R E P O R TA G E |

Een verjaardag in stijlHet symposium ter ere van de 80e verjaardag van Jan van Hooffdoor Jeroen Nielen en Marloes Leeflang

Op 15 mei 2016 werd emeritus hoogleraar ethologie aan de UU en BN’er Jan van Hooff alweer 80 jaar. Omdat men dit niet zomaar voorbij kon laten gaan, is er onder leiding van prof. Dr. Liesbeth Sterck een groot symposium georganiseerd. Op zaterdag 4 juni kwamen familie, vrienden, collega’s en geïnteresseerden samen in Burgers Zoo. Een vanzelfsprekende keuze wat betreft locatie, gezien Jan er is opgegroeid.

Gedurende de dag gaven verschillende ‘academische (klein)kinderen’ van Van Hooff presentaties over hun onderzoek en de invloed die de geliefde primatoloog op hen heeft gehad.In het eerste deel werden er presentaties gegeven door zowel Nederlandse als buitenlandse sprekers. Zo waren er sprekers uit Groningen, maar ook uit Zwitserland en Italië. Ook de onderwerpen liepen vrij uiteen: zo ging de ene presentatie nog over de politie en ging vervolgens de volgende over het verschil tussen fission and fusion. Het geeft maar weer eens aan wat voor een wijdverspreide invloed Jan van Hooff in zijn leven gehad heeft.

Na de pauze kwamen een aantal grote namen in de gedragsbiologie op het podium. Allereerst Dr. Frans de Waal, waarschijnlijk het meest bekende academische kind van Van Hooff. De Waal sprak over evolutionaire cognitie, een samensmelting tussen gedrag en evolutie. In dit vakgebied wordt gekeken naar de herkomst van gedrag om de betekenis en het doel van het gedrag te verklaren. Als voorbeelden gaf hij het gebruik van taal en het maken van vrienden en liet hij zien hoe de mens daarmee gelijkenissen heeft met andere diersoorten.

Liesbeth Sterck volgde na De Waal. Volgens Van Hooff is Sterck de waarde opvolgster in zijn functie aan de UU. Sterck sprak over haar onderzoek naar acceptatie binnen een groep. Gek genoeg blijkt dat mannen (resusapen) niets hoeven te doen om als een nieuw individu te integreren in een groep. Het zijn de vrouwen die met elkaar concurreren en de vriendschap met de man willen opbouwen.

Het slotwoord werd gegeven door Van Hooff zelf. De emoties van een etholoog was de leidraad en leidde ons langs Van Hooff’s emoties over de dood van mama, maar ook langs het feit dat zijn docenten, zoals Niko Tinbergen, vroeger sceptisch waren over emoties bij dieren. Van Hooff was overtuigd van het bestaan van emoties bij dieren en zijn promotor Nico Frijda steunde hem daarin. Zo sprak Jan ook over de betekenis van lachen, dat veel onderzoekers er niet aan toe willen geven dat het ook bij dieren plezier aangeeft. Zijn filmpjes, waarbij een mensenbaby en een chimpanseebaby lachten, lieten zien dat het toch wel heel erg op elkaar lijkt.

Carel van Schaik en Anton van Hooff, directeur van Burgers Zoo, sloten af met een cadeau: een mooi schilderij van chimpansee Mama, gemaakt van oude krantenartikelen over de bekende chimpansee. Ook werd er een cheque overhandigd aan het FONA fonds, want voor elke bezoeker van het symposium ging €10,- naar het fonds.

Het was mooi om te zien hoe veel invloed één man kan hebben en dat Jan van Hooff, zelfs op zijn 80-jarige leeftijd, nog velen kan inspireren.

Page 7: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

Toen het aantal studenten verdubbelde van 60 naar 120 in de cursus Evolutie 2, moest coördinator Edwin Pos een alternatief bedenken voor de presentaties. Daarom liet hij de studenten pitches opnemen en publiceren in de online omgeving FeedbackFruits. ‘Ik ben minder tijd kwijt en zowel voor studenten als voor mijzelf is het hartstikke leuk.’

‘In mijn cursus schrijven studenten in koppels een voorstel voor de bescherming van een organisme en ze presenteren dat. Vervolgens leest een ander koppel het voorstel, schrijft een tegenvoorstel en houdt daar een presentatie over.’

‘Dit ging zo in mijn cursus van 60 studenten, maar toen ik het verzoek kreeg om de capaciteit te verdubbelen naar 120 studenten, ben ik op zoek gegaan naar een alternatief voor de presentaties. Acht uur luisteren naar 60 presentaties is al niet ideaal, maar 120 presentaties is in de praktijk echt te veel.’

Videopitches

‘Via Science Educate-it kwam ik uit bij de online omgeving FeedbackFruits. Studenten pitchen hierbij hun voorstellen in een kort filmpje van vier à vijf minuten en plaatsen dat online. Zo’n pitch duurt korter dan een presentatie en ze kunnen er meer creativiteit in kwijt. Ook merkte ik dat studenten andere vaardigheden beter oefenen op deze manier. Zo hadden de praatjes een betere structuur dan voorheen. Ze schrijven namelijk een script, monteren het filmpje en doen de opname over als het niet goed gaat. Daar leren ze van, op een andere manier dan wanneer ze alleen achteraf feedback krijgen.’

‘Bovendien kun je ook zien dat ze er écht moeite voor hebben gedaan. Sommige groepjes maakten opnamen in jaren ‘20-stijl, anderen filmden in het veld, of in de dierentuin, of presenteerden hun filmpje als het journaal. Dat is precies wat je als docent wil: studenten verleiden om moeite te steken in je cursus. Ze vinden het leuk en gaan daardoor ook beter om met de inhoud.’

‘Voor mezelf is het zo ook leuker. Normaal had ik lange sessies in de collegezaal, maar nu kan ik bij wijze van spreken lekker thuis op de bank kijken. Het kost nog steeds veel tijd, maar het is ook gevarieerder. De presentaties zijn korter en er is geen wisseltijd. Studenten kunnen vragen bij de filmpjes stellen, waardoor er nog steeds een vorm van interactie mogelijk is. En het is écht leuk om te zien.’

Innovatie

‘Ik vind het belangrijk om in je onderwijs te blijven innoveren. Als je drie à vier jaar een cursus geeft, moet je andere dingen gaan doen, anders roest je vast. Bovendien: onze maatschappij verandert, dus we moeten ook ons onderwijs veranderen. Maar niet klakkeloos.’

| 7

‘We moeten ons onderwijs veranderen, maar niet klakkeloos’Een interview met Edwin Posdoor Jasper van Winden, coördinator Science Educate-it

| I N T E R V I E W |

‘Ik ben weleens de moraalridder van de Universiteit genoemd, omdat ik pertinent tegen het opnemen van mijn colleges ben. Ik vind namelijk dat je bij onderwijsvernieuwingen goed moet nadenken over wat de toegevoegde waarde is, voor jezelf en natuurlijk ook voor je studenten. Omdat mijn colleges erg interactief zijn, versterkt het mijn onderwijs niet als ik ze zou opnemen. De opbrengst van deze videopitches is wel duidelijk: ik ben minder tijd kwijt en zowel voor studenten als voor mijzelf is het hartstikke leuk. Onderwijsvernieuwing moet je niet doen omwille van de vernieuwing, maar omwille van wat het oplevert.’

Over Science Educate-it

Science Educate-it is de facultaire invulling van het UU brede onderwijsinnovatieprogramma Educate-it en heeft tot doel om de leerprocessen van studenten en de werkprocessen van docenten te optimaliseren met behulp van ICT. Science Educate-it gaat daarbij uit van een integratie van contactonderwijs en online leren, waarbij beide onderdelen elkaar versterken. Dit wordt ook wel blended learning genoemd. Blended learning maakt het mogelijk om:

• Lerenflexibelervormtegeven• Meer tijd te besteden aan actieve werkvormen tijdens contactmomenten• Meer en betere (peer) feedback te organiseren

Meer informatie: http://science-educate-it.sites.uu.nl/

Page 8: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 8

Het valt me op dat tijdens onze studie je wordt doodgegooid met: ‘Het gaat niet goed met de wereld’; ‘We moeten nu iets doen’; ‘Hele ecosystemen staan op het punt om te escaleren’. Maar bijna nooit komen er concrete oplossingen wat wij studenten, deel van de wereldbevolking, en daarmee deel van het hele probleem, zouden kunnen doen om dit tegen te gaan. Zo’n enorm vraagstuk is natuurlijk lastig om op te lossen, maar net als dat het in stapjes is ontstaan, zouden we het ook in stapjes kunnen oplossen. Deze stapjes in de goede richting kunnen makkelijker bereikt worden dan je denkt. Lees de volgende punten maar eens!

| 10 T I P S |

Tien kleine veranderingen in je leven,die voor de wereld grote gevolgen hebbendoor Esther de Groot

Koop een wasrek

Laat de natuur eens haar werk doen en laat je kleren door de wind en zon drogen. Gratis en voor niets, je hoeft er nauwelijks iets voor te doen. Daarnaast kan het ophangen van je kleren op een wasrekje je ook een zen-feeling meegeven: lekker hersenloos, sok voor sok, shirt voor shirt, helemaal volhangen! Daarnaast gaan kleren in de droger sneller stuk.

Koop een Fairphone

Dit is een beetje een hipstergadget, maar het is sowieso beter dan een iPhone! De producenten verkopen deze telefoon als ethisch, open en gemaakt om lang mee te gaan. Er is veel gelet op de manier van grondstofwinning, makkelijke reparatie en transparantie naar de consument toe. Kijk eens op https://www.fairphone.com/nl/phone/.

Mijd producten met palmolie

Palmolie wordt gebruikt voor veel producten die in zakjes, pakjes of blikjes zijn verpakt en het is vaak terug te vinden in een productbeschrijving onder plantaardige oliën. Eigenlijk is het een silent killer, want de consument heeft niet door dat dit onschuldig en natuurlijk klinkende ingrediënt een grote oorzaak is van het kappen van tropisch regenwoud. De bodems waarop de palmen komen te staan, bevatten veel veen. Bij verbranding komt al deze CO2 de lucht in.

Eet minder vlees of wordt vegetariër

Uiteraard lusten de meeste studenten op zijn tijd wel een lekker biefstukje, maar volgens Natascha Zwaal van het WNF kost de productie van één kg rundvlees maar liefst 15.000L water! Daarnaast weten we allemaal dat er in de bio-industrie veel antibiotica wordt gebruikt en dat dieren niet altijd even respectvol worden behandeld. Het zou daarom beter zijn als de vraag naar vlees afneemt door zelf minder of geen vlees te eten. Er zijn zo veel alternatieven, zoals vleesvervangers. Misschien niet even lekker, maar het is toch beter voor jou, de dieren en de wereld.

Mijd in plastic voorverpakte groenten

Bij de AH verkopen ze biologische groenten in plastic. Het is raar maar waar. Het is beter voor je portemonnee en het milieu om je groente en fruit bij lokale winkels te kopen. Bij Turkse groentewinkeltjes proberen ze je nog wel eens plastic tasjes aan te smeren, maar neem zelf een tas mee zodat je die niet hoeft aan te nemen. Leuke bijkomstigheid: er staat meestal Turkse muziek op die stiekem best tof is.

Vries avondeten in

Te veel gekookt? Stop het in de vriezer. Ga alleen niet de fout in door daar onnodig plastic zakjes voor te gebruiken: bakjes zijn veel duurzamer. Daarnaast is koken in grote hoeveelheden relatief goedkoper dan dat je steeds voor één avond eten maakt. Op een slechte, brakke dag hoef je vervolgens niet naar de supermarkt omdat je geen avondeten in huis hebt.

Gebruik de viswijzer van WNF

Als geen ander kan ik genieten van zalmrisotto, tonijn-salade en gamba’s, maar ik geef toe dat ik niet altijd even goed let op de herkomst van de vis. Het WNF heeft hier een handige app voor Android en iPhone voor gemaakt: http://www.goedevis.nl/app/. Uiteraard geldt dat minder of geen vis eten beter is, maar áls je dan toch vis eet, check dan wel even of het duurzaam verantwoord is.

Scheid je afval

Heel veel studentenhuizen doen dit nog niet vanwege de ‘grote moeite’, maar een betere wereld begint bij jezelf. Dus neem dat voortouw, houd je ideaal hoog en regel dat er een boodschappentas hangt voor oud papier en een plastic zak voor het plastic.

Koop een brooddoos

Weg met die plastic zakjes! Koop een brooddoos, zodat je daar je bammetjes in kan doen. Voordeel: ze worden niet geplet in je tas!

Koop je kleren tweedehands

So easy, cheap and sustainable! Ga bijvoorbeeld met vrienden naar de IJhallen in Amsterdam, of naar Sussies in Utrecht. Vaak vind je hier hippe, unieke kleren van goede kwaliteit voor een mooi prijsje. De opbrengst gaat soms zelfs naar een goed doel!

Page 9: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 9

Madagascardoor Michiel de Groot

Gerard Durell, collega-bioloog en mentor van David Attenborough, beschreef Madagascar eens als een ‘slecht gepresenteerde omelet’, die aan de oostkust van Afrika in de Indische Oceaan ligt. En, zoals elke goede omelet, zit Madagascar ook vol met lekkernijen. Het is behalve het op drie na grootste eiland ter wereld ook het oudste, en door lange isolatie (135 miljoen jaar geleden splitste het zich af van wat nu India is) heeft het een extreme hoeveelheid soorten die nergens anders voorkomen. Negentig procent van alle soorten op het eiland komen dan ook nergens anders voor. Als ze het uithouden.

Madagascar is eigenlijk een soort mini-continent. Het klimaat varieert van nat en tropisch in het oosten, Middellandse Zeeklimaat in de hooglanden en in het centrum, en woestijn en doornstruweel (spiny forest) in het zuiden. Er zijn palmstranden met koraalriffen, regenwouden, prairies en hooggebergtes: geen wonder dat de biodiversiteit hier zo hoog ligt. Afrika heeft de bekende fluitketelvormige baobabboom: één soort ervan. Madagascar heeft er zeven. Tweederde van alle kameleons op de wereld leven in Madagascar, van zo groot als een lucifer tot zo groot als je hele arm. Er leven lemuren (of maki’s), een soort primaten die nergens anders voorkomen.

Zelfs de mensen zijn uniek: ze zijn voor het grootste gedeelte niet de afstammelingen van bewoners van het nabij gelegen Afrika, zoals je zou verwachten, maar van botenbouwers die de Indische Oceaan doorkruisten, helemaal uit Indonesië en Polynesië. Dit zie je ook terug in de taal, met als hoofdstad ‘Antananarivo’ en als president een man genaamd Hery Rajaonarimampianina. Vaak zijn die plaats- en achternamen geen enkele woorden, maar zinnetjes: ‘An’ of ‘Am’, wat veel voorkomt in plaatsnamen, betekent ‘plaats van’. Een naam zoals ‘Ambohimanga’ is dan ook ‘Am’ + ‘bohi’ (berg) + ‘manga’

| B I O LO G I S C H E B E S T E M M I N G |

(blauw) – plaats van de blauwe berg. En als je dat eenmaal doorhebt, heb je ook snel door wat een Malagassische gids bedoelt met ‘Lolo manga’ terwijl hij wijst naar een blauwe vlinder.

De unieke flora en fauna van Madagascar maakt het fantastisch voor wie dan ook maar enige interesse heeft in de levende wereld. Als je door het land heen hobbelt op de gatenkaaswegen en uitstapt, zit je elke keer weer op een compleet andere plek. Eén van de families die je dan consistent overal tegen komt, zijn die lemuren, met als bekendste telg de ringstaartmaki’s (ook dankzij die animatiefilm Madagascar, die hoger in de Google resultaten staat dan het land). De meeste lemuren zijn niet erg schuw en het is dan ook heel waarschijnlijk dat je tenminste één keer een horde ringstaarten door het hoge gras van de prairies in de hooglanden ziet lopen. Daarnaast heb je ook lemuren zoals de muislemuur, een beestje dat in een koffiemok zou passen, die in alles een muis is behalve dat hij in bomen klimt

Page 10: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 10

en van tak tot tak springt. Of de sifaka, een beest dat eruit ziet als een soort wit-zwarte snellere luiaard, die over de stekelige kompasbomen kan navigeren zonder gewond te raken.

Met zo’n speciale natuur die nergens anders te vinden is loop je tegen een probleem op: het moet goed beschermd worden. En dat is lastig. De Malagassiërs branden al van oudsher bossen plat en leggen rijstvelden aan en laten hun runderen overal grazen. Nu was dat niet zo’n probleem duizend jaar geleden, maar dezelfde gebruiken volhouden terwijl de populatie vertienvoudigd is en elk jaar met 5% groeit is onhoudbaar. Er gaat dan ook nog steeds erg veel bos verloren. Ook slibben meertjes dicht door erosie door het platbranden van bos en graslanden (voor de aanmaak van jong gras voor de runderen). Ondertussen zijn grote gebieden van het eiland al beschermd, maar door gebrekkige infrastructuur en onderwijs is er in sommige gebieden erg lastig grip te krijgen op de conservatie.

Maar het gaat de goede richting op. Steeds meer kinderen krijgen onderwijs, raken los van de slechtere lokale gewoonten, en gaan studeren. Wat ooit vooral gedaan werd vanuit het buitenland wordt nu ook gedaan door de Malagassiërs zelf, wat een grote stap voorwaarts is omdat de mensen zelf vaak een beter idee hebben wat er lokaal aan de hand is. Na een rumoerige periode in de politiek komen de toeristen nu langzaam ook terug en wordt er in eco-toerisme geïnvesteerd, wat het ook waard maakt voor de bewoners om de natuurgebieden te behouden. En dat is het waard, als je land zo uniek is.

Page 11: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 11

| S C R I P T I E I N B E E L D |

Vroeg of laat krijgen alle studenten ermee te maken: het schrijven van een scriptie. In deze rubriek delen studenten hun ervaringen en/of vertellen ze iets over de resultaten van hun onderzoek. Op deze manier hopen we studenten, maar ook medewerkers en docenten, een beter beeld te geven over hoe de scriptie ingevuld kan worden.

Mark BouwmeesterOnderwerp: Mogelijkheden voor het monitoren van intreksucces van glasaal bij getijdenbarrières

Mijn scriptie begon met het lezen van een artikel waarin stond dat het erg slecht gaat met de paling. Aangezien vissen een van mijn hobby’s is, leek dit mij een interessant onderwerp voor mijn scriptie. Het bleek dat er niet een enkele oorzaak is voor de afnemende palingpopulatie in Europa, maar dat verschillende factoren hieraan bijdragen. Eén van die factoren is een steeds verder dalende intrek van

glasaal, een juveniel stadium van de paling, mogelijk veroorzaakt door getijdenbarrières zoals sluizen en spuien. Paling trekt namelijk naar de Sargassozee om te paaien. De larven vinden met behulp van de golfstroom hun weg naar Europa, waar ze als glasaal aankomen. De intrek van glasaal naar de Nederlandse binnenwateren wordt in Nederland onder andere aan de Afsluitdijk gemonitord. Dit wordt echter gedaan met een ouderwetse methode (een simpel kruisnetje), waarmee slechts een index van de jaarlijkse intrek kan worden bepaald. Het bepalen van het totale aanbod van glasaal of de effectiviteit van de intrek is op deze manier niet mogelijk. Tijdens mijn scriptie ben ik op zoek gegaan naar andere monitoringstechnieken om zo een methode voor te kunnen stellen om de effectieve glasaalintrek bij getijdenbarrières te bepalen. Omdat er in Utrecht geen onderzoek gedaan wordt naar vismigratie, moest ik op zoek naar een externe scriptiebegeleider. Na heel wat mailtjes en afwijzingen vond ik uiteindelijk Ben Griffioen, onderzoeker bij IMARES. Mijn tip is dus ook: begin op tijd met het zoeken van een begeleider! Ben heeft me heel goed geholpen met het bepalen van mijn onderwerp en het vinden van startliteratuur. Een voordeel van een externe begeleider was ook dat ik op deze manier toegang had tot bepaalde literatuur waar de universiteit geen toegang tot heeft. Ik vond het leuk om mijn eigen gekozen onderwerp te onderzoeken. Het intens trotse gevoel als je dan eindelijk die scriptie inlevert is ook onbetaalbaar!

Rosan RongenOnderwerp: Drupella cornus occured less at Dahab corals reefs in 2016

Vorig jaar deed ik een vak samen met Else de Ridder en zij vertelde over haar scriptiestage waar elk marine biologenhartje sneller van gaat kloppen: een stage in de rode zee tussen de schildpadden, nudibranches en zeepaardjes. Dat wilde ik ook! Ze deed deze stage via een internationale beweging die de koraalriffen over de hele wereld monitort: RSEC. Van Else kreeg ik contactgegevens, waarna alles binnen een week geregeld was. Acht maanden later lag ik met in m’n duikpak te dobberen rond Dahab, op zoek naar een slak die het harde koraal aantast: Drupella cornus. Ik had in Utrecht dezelfde begeleider geregeld als Else, Bas van Schootbrugge, en had in Egypte ter plekke een tweede begeleider: Nina Milton. De resultaten van 2016 heb ik vergeleken met de resultaten van Else. Ook mocht ik alle overige data als achtergrond gebruiken: vistellingen en invertebratentellingen die de afgelopen zes jaar door RSEC waren verzameld. De stage was erg goed opgezet. Ik heb eerst twee weken alle technieken van transectlijn zwemmen geleerd en veel soorten vissen, invertebraten en koralen leren herkennen. Dit werd afgesloten met boven- en onderwater toetsen. Hierna begon ik aan mijn onderzoek om data te verzamelen. Ik had door deze cursus echt het idee het al in de vingers te hebben, wat ten goede komt aan de correctheid van je data. Tijdens de stage zelf heb ik niet veel kunnen schrijven; ik heb vooral papers gelezen, die ik van tevoren in Mendelay had gezet omdat het internet niet zo goed was. Na de stage ben ik nog ongeveer vijf weken bezig geweest met het schrijven en uitwerken van de scriptie en het onderzoeksverslag. Bedenk dus wel, als je een korte buitenlandse stage doet, dat je niet binnen tien weken je stage en scriptie hebt afgerond, maar hier iets meer tijd voor uittrekt. Het is het dubbel en dwars waard!

| 11

Page 12: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 12

Ieder jaar kiezen de biologiestudenten weer een nieuwe afvaardiging om alle studenten te vertegenwoordigen in de medezeggenschapsorganen van ons departement. Zij stellen zichzelf even voor: dit zijn de studentengezichten van de medezeggenschap 2016-2017!

| M E D E Z E G G E N S C H A P |

De studenten in de medezeggenschap 2016-2017

Esther de Groot

Hoi iedereen! Ik ben Esther en ga voor het tweede jaar mij inzetten voor de OAC-B. Vorig jaar heb ik de kneepjes van het vak mogen leren, hebben we promotiefilmpjes gemaakt en zijn de responsaantallen flink gestegen. Dit jaar wil ik dat graag doorzetten en er weer een mooi jaar van maken. Ik ben altijd te bereiken via mijn mail!

Joris van der Lugt

Hoi allemaal! Ik ben Joris, derdejaars biologiestudent en aankomend jaar lid van de OAC-B. Ik heb vorig jaar al ervaring opgedaan als lid van de faculteitsraad en de ODC. Dit jaar wilde ik mij meer focussen op het onderwijs van Biologie en ben daarom lid geworden van de OAC-B. Ik hoop er een goed jaar van te maken!

Julia Staats

Hi! Ik ben Julia en aankomend jaar tweedejaars student en zal een plekje innemen bij OAC-B. Hiermee hoop ik een bijdrage te kunnen leveren aan de kwaliteit van het onderwijs. Ik kom uit Rotterdam en woon sinds september 2015 met veel plezier in Utrecht. Ik zit ook in de introductiecommissie en volg de opleiding Biologie met veel enthousiasme. Kom voor vragen en opmerkingen gerust bij me langs!

Lucia Jonkers Nieboer

Hoi, ik ben Lucia Jonckers Nieboer. Dit jaar begin ik aan het tweede jaar van Biologie, waar ik weer veel zin in heb. Naast studeren ben ik druk met (wedstrijd)zeilen, werken en een typisch studentenleven leiden. Komend jaar zal ik als nieuw lid een rol vervullen in de OAC-B en zal ik me onder andere bezig houden met de administratie van de evaluaties die worden gehouden na afloop van de vakken. Op deze manier wil ik graag een steentje bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs.

OAC-B

De Onderwijsadviescommissie-Biologie (OAC-B) bewaakt de kwaliteit van de bacheloropleiding Biologie. Zij kijkt bijvoorbeeld naar cursusevaluaties en controleert wijzigingen in de onderwijs- en examenregeling (OER).

Page 13: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 13

ODC

De Onderdeelcommissie (ODC) controleert het departementsbestuur van Biologie. Zij vergadert met het bestuur over onder andere bedrijfsvoering en het onderzoeksbeleid.

Abdullah Mahamed

Hoi! Ik ben Abdullah, derdejaars biologiestudent en zal mij aankomend jaar voor het eerst gaan inzetten voor de medezeggenschap. Je kan mij veel vinden in de UBV-kamer, waar je al je vragen kan stellen. Daarnaast organiseer ik dit jaar ook de introductie voor alle eerstejaars biologiestudenten. Ik heb er zin in!

Remy Muts

Hi! Ik ben Remy. Aankomend jaar ben ik een tweedejaars MLS-student. Omdat een aantal cursussen van het MLS-curriculum afkomstig zijn van het departement Biologie, mag ik dit jaar als MLS-student deelnemen aan de OAC-B. Op deze manier hopen we ook het MLS-onderwijs te verbeteren. Ik heb er zin in!

Sacha Spelier

Hoi! Ik ben Sacha, vierdejaars student. Ik ga mij dit jaar nog een keer inzetten voor het verbeteren en behouden van goed onderwijs in de OAC-B. Vorig jaar zijn we vooral bezig geweest met het promoten van het invullen van de enquêtes. Dit jaar hoop ik weer nieuwe doelen te bereiken en natuurlijk een hoger percentage ingevulde enquêtes te bereiken!

Maarten van Elst

Hoi allemaal! Ik ben Maarten, lid van de ODC. Daarnaast zit ik in de faculteitsraad samen met studenten van iedere bètaopleiding (één per opleiding). Ik heb net mijn eerste jaar afgerond en hoop snel wat goede dingen te bereiken met medezeggenschap! Een voorbeeld is een uitgebreidere verkiezingen voor het volgende lid van de faculteitsraad. Heb je een vraag of opmerking over de medezeggenschap, begin er dan gewoon over of stuur mij een mail. Dan praat ik er met alle plezier over met je!

Jeroen Nielen

Hoi iedereen! Ik ben Jeroen en zal als enige ervaren lid en als enige masterstudent dit jaar de ODC bemannen. Vorig jaar zijn we druk bezig geweest met de NSE promoten. Dit jaar hoop ik met een nieuwe groep weer nieuwe doelen te bereiken! Je kunt mij tegen komen bij de UBV-activiteiten. Verder ben ik altijd bereikbaar via de mail!

Wobke van der Velde

Hoi! Ik ben Wobke, derdejaars biologiestudent en sinds dit jaar lid van de ODC. Na een jaar zeer actief te zijn geweest bij de UBV als vicepenningmeester, ga ik mij inzetten voor de medezeggenschap binnen Biologie. Ik hoop er een mooi jaar van te gaan maken. Wil je iets vragen, dan kan je me vast op de UBV-kamer vinden!

Page 14: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 16| 14

| B O E K R E C E N S I E |

Weg met de koolhydraten, lang leve vetdoor Judith Korhorn

Wanneer ik binnen het departement Biologie om mij heen kijk, valt het mij op dat een hoop biologen bewust bezig zijn met voeding. Sommigen zijn ermee bezig uit principe (zoals het vermijden van producten met palmolie), maar sommigen doen het puur voor de gezondheid. Zelf ben ik ook wel geïnteresseerd in wat voor mij het beste is om te eten. Een gevarieerd dieet, inclusief vlees, is altijd mijn grote houvast geweest. Het is sinds kort dat ik mij begin af te vragen of er eigenlijk producten zijn die ik beter kan vermijden.

Ik begon met deze afweging na het lezen van De real meal revolutie, geschreven door Tim Noakes (een professor in sport- en bewegingswetenschappen), Sally-Ann Creed (een diëtiste) en Jonno Proudfoot (een chef-kok). Dit boek is in 2015 uitgebracht en sinds dit jaar in het Nederlands verkrijgbaar. Wat de drie auteurs aanraden? Vermijd koolhydraten en omarm vetrijk voedsel. Terwijl bijvoorbeeld alle granen en pasta taboe zijn, mogen producten als worst, roomboter en volle melk zo veel worden genuttigd als je hartje maar begeert. Het zijn richtlijnen van het zogeheten Banting dieet, waarover uitgebreid wordt geschreven in De real meal revolutie.

Na het lezen van de veertig pagina’s waarin het Banting dieet wordt uitgelegd, had ik mijn antwoord al klaar: dit is regelrechte onzin. Nooit meer aardappelen, pasta, rijstproducten, couscous, brood en ijs? Daar gaat mijn gevarieerde dieet. Bovendien: nooit meer ijs?! Dat zou ik nooit overleven! Ik besloot door te bladeren naar het laatste deel van het boek, waar de wetenschappelijke onderbouwing van dit dieet wordt uiteengezet. Toen begon ik het beter te begrijpen. Het komt erop neer dat ons huidige dieet drie macronutriënten bevat: eiwitten, vetten en koolhydraten. Dat laatste, opperen de auteurs, is onbelangrijk in ons dieet, omdat de lever glucose kan maken uit vetten en eiwitten. Dit proces heet gluconeogenese, wat veel biologen vast herkennen. Koolhydraten zorgen voor verhoogde bloedsuikerspiegels en afgifte van insuline. Insuline verhindert vervolgens dat vet als energiebron wordt gebruikt, aldus de auteurs van De real meal revolutie. Bovendien worden ongebruikte koolhydraten deels opgeslagen als vet. Dit allemaal bij elkaar kan leiden tot

overgewicht, een conclusie die mij nu toch twee keer laat nadenken over het nuttigen van een simpele pasta pesto. Meer wetenschappelijke onderbouwing voor het Banting dieet wil ik jullie niet verklappen, maar laat ik nog zeggen dat het mij heeft overtuigd dat het drinken van volle melk lang niet zo ongezond is als veel mensen denken.

Goed, het boek legt de werking van het dieet uit en geeft overtuigende argumenten voor de effectiviteit ervan. Hoe moet je nu je gehele eetpatroon omgooien? Ook daar helpt dit boek je mee op weg: het bevat bijna 200 pagina’s aan recepten. Het begint met enkele basisrecepten, zoals bloemkoolpuree en bloemkoolrijst. Super makkelijk te maken en natuurlijk koolhydraatarm. De overige recepten zijn voor het ontbijt of voor de maaltijd in de middag of avond. Veel maaltijden bevatten vlees, maar de auteurs benadrukken dat groenten een zeer belangrijk onderdeel van iedere maaltijd zijn. Hoewel de ingrediëntenlijst niet erg studentvriendelijk zijn (Psylliumvezels? Xantaangom?), zitten er enkele simpele gerechten tussen die zeker het proberen waard zijn.

Persoonlijk zal ik mij nooit aan dit Banting dieet willen houden. Hoewel ik al geen broodeter ben, zal ik mijzelf nooit een vers gebakken kaiserbroodje kunnen ontzeggen. Bovendien zal ik mijn innige relatie met schepijs nooit kunnen verbreken. Wel heeft dit boek mij beter laten nadenken over het belang van een koolhydraatarm dieet. Vooral het wetenschappelijke deel aan het eind was het lezen waard. De vegetariërs staan misschien niet te springen om dit boek vol vleesrecepten te lezen, maar toch denk ik dat het voor een algemene bioloog het waard is om het boek eens in handen te hebben. Al is het maar voor het verbreden van je kennis over voeding.

De real meal revolutie

Auteurs: Tim Noakes, Sally-Ann Creed en Jonno ProudfootVertaling: Henny Corver en Pon RuiterUitgever: Atlas ContactISBN: 978 90 450 3111 8Website: realmealrevolution.com

Page 15: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

Toen Esther 2,5 jaar geleden deze kamer in ging, leek het haar leuk de kamer wat op te vrolijken. Hoe kan dat beter dan door middel van een mooie boom die hielp om alle planthormonen beter het hoofd in te stampen tijdens het eerstejaars plantenvak, én waar iedereen die langskomt een leuk bladbriefje kan ophangen?

Ook mooi en leerzaam is het provisorische herbarium in het hoekje rondom de wastafel (zie afbeelding rechtsboven).

‘Ik ben erg druk en heb niet altijd even veel tijd om te leren als ik eigenlijk zou willen hebben, maar bij de wastafel ben ik sowieso twee keer per dag toch wel even bezig. Door de bloemen te drogen en hier op te hangen heb ik de Floracursus bijvoorbeeld toch weer een stukje makkelijker gehaald!’

| D E H A B I TAT VA N |

Een waar biologenstekkie in Kanaleneilanddoor Sacha Spelier

In deze nieuwe rubriek gaat iemand van de bioSCOPE-redactie langs bij een bioloog om te zien hoe het bioloog zijn nou eigenlijk terug te zien is in de woning. Op een mooie dag in de zomervakantie stapte ik op de fiets naar Kanaleneiland, waar derdejaars biologiestudent Esther de Groot, mijn collega-redactielid, al zo’n 2,5 jaar met veel plezier woont.

Om gelijk met de deur in huis te vallen, wil Esther even reageren op het vooroordeel over Kanaleneiland.‘Er wonen inderdaad mensen uit veel verschillende landen, waardoor je een mengelmoes van culturen krijgt, maar ik heb dat altijd alleen als iets positiefs ervaren. Van de wat hogere criminaliteit heb ik zelf nog nooit iets meegekregen en ik vind de sfeer eigenlijk juist open: al helemaal als je er zelf ook voor open staat. Boodschappen doe ik graag bij de kleine lokale supermarktjes en in de plaatselijke bakkerij, omdat het persoonlijker is en er Arabische muziek door de winkel klinkt. Verder is Kanaleneiland om de hoek van mijn roeivereniging Orca, ben je in een kwartiertje in de stad en sta je in 25 minuutjes op de Uithof. Eigenlijk goed te doen dus!’ Nu we dat ook weer opgehelderd hebben, kan de zoektocht door de kamer beginnen, een erg moeilijke is het niet! De muurschildering is niet te missen:

| 15

Ook een leuk detail is dat de kussens, dekens en gordijnen allemaal groen zijn, waarbij één kussen er echt tussenuit springt: het schimmelkussen. ‘Mijn tante is een kunstenares en maakt patronen op kleden en kussens. Dit heb ik ooit als cadeautje gekregen.

Qua levende plantjes verklapt de kamer van Esther verder niet dat hier een biologe woont, al moet wel gezegd worden dat tenminste één van de twee cactussen nog leeft! Ook de verzameling moestuintjes, van de befaamde grote supermarktketen, hebben helaas nog geen licht buiten hun doosje gezien vanwege tijdgebrek.

Tot slot wat algemeens over het hele huis: ‘Toen ik hier kwam wonen, als enige biologe van het huis, had ik als voornemen ervoor te zorgen dat al het afval goed gescheiden ging worden. En dat is gelukt! Papier, plastic en restafval. Ik ben wel zelf helaas degene die het altijd wegbrengt, maar het is het waard.’

Page 16: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 16

Laatst vroeg ik mij af hoe ik aan vrienden het beste Utrecht kon laten zien. Is dat van boven, vanaf de Dom? Is dat simpelweg door over de Oude Gracht te lopen, langs de kade? Of is dat in een kano, over het water? Aangezien ik de eerste twee opties al eens had geprobeerd, koos ik voor het laatste.

Aan de Oudegracht aan de Werf 275 zit Kanoverhuur Utrecht, waar je vanaf €5,- per uur kan rondpeddelen door de grachten (het was wel duurder toen ik mijn tochtje maakte). Er zijn verschillende routes die je kan varen met variërende afstanden. Het meest algemene rondje duurt ongeveer een uur en loopt van de Oude Gracht langs Ledig Erf naar de Verborgen Stad en buigt ter hoogte van het Griftpark af in een rondje die langs de Dom loopt.

Kanovarendoor Esther de Groot

| U I T I N U T R E C H T |

Ik was zelf aangenaam verrast door het unieke perspectief vanaf het water. Je ervaart namelijk op het water een bepaalde aangename rust die in contrast staat met de drukte van de stad. Met name de Verborgen Stad is een hoogtepunt van de kanotocht. Daar vind je namelijk pittoreske en Venetiaans aandoende taferelen. Om niet te veel te verklappen zeg ik verder niets, anders zou het niet meer ‘verborgen’ zijn.

De medewerkers waren erg behulpzaam en vertelden voor vertrek nog wat achtergrondinformatie over Utrecht en haar werven. Er is voor ieder wat wils: voor de avonturiers zijn er nachtvaartochten mogelijk, waarbij de bruggen verlicht zijn; voor de sportievelingen is er een extra lange, bijzondere route waarbij een gids je leidt langs de onontdekte plekjes en historie van Utrecht. Als je denkt dat je hiermee alles gehad hebt, heb je het mis: er zijn namelijk ook workshops cocktailshaken, worst draaien, afternoon tea maken en wijnproeven mogelijk.

Heb jij nog tips voor de rubriek ‘Uit in Utrecht’? Is er een restaurant, kroeg, winkel of iets anders waar de bioSCOPE-redactie echt een kijkje moet nemen? Laat het ons weten! Mail [email protected].

Page 17: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 17

| V R A A G VA N D E M A A N D |

Kunnen insecten bacteriën zien?door Linda Brouwer

Insecten zijn veel kleiner dan mensen, maar betekent dat ook dat ze meer details kunnen zien dan wij? Het lijkt logisch, dat je meer kleine dingen kan zien als je zelf ook kleiner bent, bijvoorbeeld een bacterie. Toch klopt het niet. Want wat bepaalt eigenlijk wat je kan zien?

Ten eerste wordt je zicht bepaald door licht. Je ogen zetten namelijk signalen van lichtgevoelige receptoren om in electrische pulsen, die in je hersenen omgezet worden tot beeld. Zonder licht zie je dus geen klap! Maar ‘licht’ is ook nogal een breed begrip. Het gaat hier om zichtbaar licht, met een golflengte grofweg tussen den 400 en 700 nanometer. De kleinste bacteriën zijn rond de 200 nanometer groot, die kan een mens dus niet zien, en een insect evenmin. Er zijn ook bacteriën die je wél kunt zien, bijvoorbeeld Thiomargarita namibiensis. Dat is de grootste bacteriesoort op aarde, die zo’n 0,7 millimeter groot kan worden. Een speldenknopje in de oceaan dus. Maar wat mensen zien en wat insecten zien is ook verschillend. Hierbij speelt namelijk ook de opbouw van het oog een rol. Het oog van een mens is gebaseerd op een accomodeerbare lens en een netvlies met staafjes en kegeltjes. Een insect heeft een facetoog, dat vooral goed is in bewegingen en veranderingen registreren en niet zozeer op

het vormen van een scherp beeld met details. Waarschijnlijk zie je dus beter dan de vlieg die door je kamer heen zoemt! Waarom jij dan wel je hoofd tegen de deur stoot en de vlieg niet, tja, dat is een volgende vraag.

Referenties:Quest kalender 2016, 3-12http://www.kennislink.nl/publicaties/ogen-in-de-evolutie

Wereld Natuur Fonds en biologen: een natuurlijke matchdoor David den Ouden, vrijwilliger WNF Regioteam Utrecht e.o. en oud-UBV-lid

| U B V E N W N F |

Door de jaren heen zijn er altijd biologen en UBV-leden vrijwilliger geweest bij het WNF. ‘Ik heb me aangemeld als vrijwilliger bij het WNF, omdat ik naast mijn studie graag iets extra’s wilde doen wat toch in de biologische sferen lag,’ legt biologiestudente Ronja Knippers uit. Niet meer dan logisch: het Wereld Natuur Fonds houdt zich bezig met natuur, biodiversiteit en duurzaamheid. Iets wat aansluit bij de UBV en waarom wij, vrijwilligers van het WNF, samenwerken met de biologenvereniging.

Gastlessen en evenementen

Om kennis van natuur en duurzaamheid uit te dragen, organiseren we in de regio Utrecht gastlessen op scholen

en evenementen als een candlelight dinner tijdens Earth Hour. We doen ook mee met UBV-activiteiten als Omarm de Natuur en het Festival for Ocean Awareness. Dat festival was geslaagd: goed georganiseerd, toffe sfeer, interessante sprekers, duurzaam eten en leuke discussies bij onze infostand. En menig UBV’er en bezoeker die zich stukbeet op onze soms hilarische kennisquiz.

WNF Toertocht

Zondag 25 september organiseren wij samen met wielerclub DTC de WNF Toertocht. De familietoertocht komt langs het CO2-neutrale hoofdkantoor WNF hoofdkantoor in Zeist. Daar zijn diverse activiteiten zoals rondleidingen, de dierenquiz en spellen voor kinderen en ouders. Op die dag zelf kunnen we nog hulp gebruiken. Jouw hulp wellicht? Een leuk moment om kennis te maken met het WNF.

Ronja besluit: ‘Het is super om een groep mensen te hebben die ook zo gepassioneerd zijn over het WNF en vrijwilligerswerk. Die je motiveren om leuke dingen op te zetten. Als je daarbij dan ook nog je kleine steentje bij kan dragen aan het redden van de wereld, is dat natuurlijk alleen maar mooi!’

Wil je meehelpen op 25 september of vrijwilliger worden? Mail Ronja Knippers: [email protected]. Voor meer informatie, zie www.wnf.nl/toertocht.

Fotograaf: Dusan Beno.

Page 18: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| BESTUURSCOLUMN |

| 18

Face it guys, het is over. De tijd is omgevlogen, de vakantie is voorbij en nu zit je alweer in de collegebanken. Het leven is zwaar, maar het leven brengt ook veel moois. Zo hebben jullie waarschijnlijk afgelopen weken veel fantastische dingen meegemaakt! Lekker op vakantie geweest naar tropische oorden, gezellig met vrienden en familie afgesproken en eventueel een festivalletje hier en daar meegepakt. Daar kan je denk ik wel even op teren. Hopelijk zijn jullie wel goed uitgerust en weer fris en fruitig, want niet alleen is het academisch jaar van de UU weer van start gegaan, ook gaan we bij de UBV natuurlijk lekker los!

Zo begint september traditioneel met de introductie-weken. Deze zijn eigenlijk voor de eerstejaars, maar zoals we zelf wel weten, is er geen age discrimination en doen alle jaarlagen gezellig mee. Zo is de EerstejaarsPUT waarschijnlijk al geweest tegen de tijd dat je dit leest. De nieuwe lichting maakt hier kennis met onze eigen ‘kroeg’ en wij kunnen ze ook allemaal ontmoeten en verlichten met onze wijsheid. In week twee is er zoals altijd de UBV-sportdag met aansluitend het UBV-feest. Wist je dat deze mooie dag dit jaar samenvalt met mijn verjaardag? Het wordt vast een geweldige dag. Net als vijf jaar geleden, toen ik zelf nog een klein sjaarsje was en ik ook jarig was op de UBV-sportdag. Ik herinner me nog goed dat het hele sportveld me toen toegezongen heeft. Wat een magisch moment was dat.

Niet te vergeten is er in het weekend van 25 tot en met 27 september nog een veldweekend! Heb je nog geen genoeg van de vakantie, of wil je nog even het buitenleven proeven voordat de studie je geheel opslokt? Schrijf je dan vooral in! Dan kan je lekker een paar nachtjes kamperen ergens in Nederland. Wie wil dat nou niet.

Heel veel plezier de komende weken, maar ook veel succes, want ik weet uit ervaring hoe zwaar een frisse start soms kan zijn.

Marloes Leeflang, vicevoorzitter UBV

Fris en Fruitig

| MEDEDELINGEN |

Voor al je vragen over huisvesting:Daphne Jurriens [email protected]

Voor al je vragen over UBV-activiteiten en de nieuwsbrief:Sven van der Valk [email protected]

Voor al je vragen over financiën:Marius Wits [email protected]

Voor al je vragen over onderwijs:Marloes Leeflang [email protected]

Voor al je vragen over sponsoring:Sven van Baren [email protected]

Voor al je vragen over de boekverkoop, wijzigen van contactgegevens of stukjes voor de bioSCOPE:Wobke van der Velde [email protected]

E-mailadressen

Voor algemene vragen kun je terecht op:[email protected]

Mededeling

De UBV-kamer is weer geopend en is klaar

voor nog een jaar lang spelletjes spelen,

ontspannen en gezelligheid. We hopen

jullie allemaal weer te zien.

Page 19: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 19

| A R C H I E F |

Met een nieuwe bioSCOPE in het nieuwe collegejaar is het ook weer tijd voor een archiefcolumn! Deze moet een beetje tussen de vakanties door worden geschreven. Zo zit ik op het moment van schrijven als begeleider op een kinderkamp uit Houten en ga ik over een paar dagen naar Lowlands. Maar de vakantie bestaat niet alleen maar uit feesten en weg zijn, er moet ook gewerkt worden. Zo hebben we weer en hoop gedaan aan het archief. Daarvoor moeten we even helemaal terug naar het begin van de vakantie.

De collegevrije weken waren begonnen, de biologiestudenten vierden vakantie of zaten nog hard te blokken voor hun herkansingen en de helden van de werkgroep archief kwamen bij elkaar voor een werkdag. Op een extra zonnige woensdag kwamen we samen op de UBV-kamer om het financiële archief onder handen te nemen. Want hoewel het grootste deel van het archief van de Utrechtse Biologen Vereniging al is overgebracht naar het Utrechts Archief, ligt het financiële archief al een aantal jaren onaangetast in de archiefkasten. Al is onaangetast niet helemaal correct: al jaren achter elkaar proppen de penningmeesters van de UBV de kast vol met hun bonnetjes, afschriften, begrotingen en meer geld gerelateerde documenten. Deze documenten moeten namelijk op laste van de overheid een bepaald aantal jaar bewaard blijven, wat helaas het effect geeft van een overvolle archiefkast. Nu was het tijd om deze op te ruimen en alles tot het jaar 2000 te ordenen en hopelijk over te brengen naar het Utrechts Archief.

Oud gelddoor Sven van der Valk

Zoals ik al zei was het financiële archief al een aantal jaar onaangetast, dus we hadden geen idee wat we zouden aantreffen. We kregen van het Utrechts Archief mee dat we niet elk klein bonnetje hoefden te bewaren maar dat ze het wel leuk vonden als we financiële (half)jaarverslagen, jaarbegrotingen en kasboeken zouden archiveren. In het laatste kun je namelijk heel goed zien wat de UBV verkoopt, hoeveel het kost en met een flinke stapel kasboeken kun je ook zien hoe al deze kosten veranderen over de jaren. Nu hadden we het geluk dat we een stapel kasboeken vonden die begonnen in de jaren ‘50 en helemaal doortelden tot 2000! Van kleine schriftjes tot gigantische boeken met harde kaften. Naast de stapels jaarbegrotingen en verslagen vonden we ook een aantal oude beleidsplannen. Deze hadden eigenlijk met het reguliere archief mee moeten gaan naar met Utrechts Archief. Het is dus een gelukje dat we die tegenkwamen en zo is het archief weer een stukje vollediger. Ook kwamen we erachter dat de UBV nu bij dezelfde drankleverancier zit als 30 jaar geleden. Toen leverde Nectar namelijk al om de zoveel tijd een grote hoeveelheid ‘pijpjes Grolsch’ bij de UBV.

De lange dag papieren uitzoeken kwam uit op een paar dozen met belangrijke zaken voor het financiële archief, een kleine aanvulling op de rest van het archief en een hele volle papierbak. Het archief is weer een stuk opgeruimder!

Page 20: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

|20

| A C T I V I T E I T |

Een reis door Polen en Slowakijedoor Sten Tonkens

Elk jaar wordt er in de zomervakantie een reis naar het buitenland georganiseerd. Een grote groep enthousiaste biologen leveren voor ruim een week hun veilige thuishaven in voor een avontuur. Deze dappere globetrotters trotseren heel Europa. Bestemmingen van voorgaande jaren zijn onder andere Tsjechië, Slovenië en Zweden. Dit jaar was echter nog specialer. Er zijn namelijk niet één, maar twee landen bezocht. Polen en Slowakije stonden dit jaar op het programma.

De eerste dag was meteen al een lange dag. Om 5 uur ‘s nachts werd er voor het Buys Ballot Gebouw verzameld om het avontuur aan te gaan. Toen wij in de auto wilden stappen voor een lange rit van ruim dertien uur, ontbrak er echter nog iets: een deelnemer. Contact via de telefoon lukte niet, dus we hebben hem maar thuis opgehaald. Meneer bleek door zijn wekker te hebben geslapen. Gelukkig was de deurbel wel luid genoeg en zijn we met een kleine vertraging toch nog met zijn allen vertrokken.

Eenmaal aangekomen in Krakau ging iedereen snel naar bed, omdat er een druk programma voor de boeg stond. In Krakau hebben wij de botanische tuinen bekeken onder leiding van de ex-directeur. Het was een van de mooiste tuinen die wij ooit hebben gezien, zeker zo mooi als

de botanische tuinen in Utrecht. ’s Avonds gingen wij naar Ojców National Park. Hier werden wij rondgeleid door een erg vriendelijk vrouwtje. Zij gaf haar hele leven al tours en liet ons alle mooie plekjes van het park zien. De volgende dag stond er een bezoek aan het joodse museum op het programma. Hier kregen wij een heftige rondleiding, waar het leven van joodse mensen voor, tijdens en na de Holocaust goed belicht werd. De rest van de dag hadden mensen vrij om Krakau zelf te bezoeken. Ook hebben wij de Wieliczka Zoutmijn bezocht.

| N I E U W S |

Weduwe Joustra is een erg mooi en goedlopend bedrijf, maar het blijft lastig voor dit soort kleine ondernemingen om het hoofd boven water te houden. Al een hele tijd geleden heeft WJB daarom haar aandelen verkocht aan het moederbedrijf Dirkzwager. Gelukkig hebben zij toen een deal kunnen sluiten waarbij Dirkzwager zich nauwelijks bemoeide met de receptuur en het bereiden van de WJB: de mooie geschiedenis en rijke smaak bleef gewaarborgd.

In de vorige bioSCOPE schreef Sven nog in zijn archiefcolumn over ons bezoek aan de brouwerij in Sneek. Een paar weken later kregen wij helaas te horen dat Dirkzwager failliet was verklaard en dat ook Weduwe Joustra daardoor in de problemen kon komen. Gelukkig werd wel al snel duidelijk dat het bedrijf Weduwe Joustra op zichzelf goed loopt en winst maakt, waardoor een doorstart mogelijk was. Dit wisten andere bedrijven ook en er dook al snel een bedrijf op dat WJB wel wilde overkopen. Zo is het gebeurd dat WJB na één zomervakantie opeens onder ‘Boomsma destilleerderij’

valt. Ook deze keer weer onder de voorwaarden dat WJB zelf de touwtjes in handen heeft: er zal niets veranderen aan de smaak van het drankje dat we allemaal zo lekker vinden.

Conclusie: we moeten echt op zoek naar een nieuwe plek om onze flessen ten toon te stellen, want er zullen de komende jaren nog veel flessen bij komen!

Weduwe Joustra Beerenburg gered!door Wobke van der Velde

Page 21: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 21

Deze gigantische zoutmijn is al sinds de 11e eeuw in gebruik en dat was te merken. Er waren veel kilometers aan gangen uit het gesteente gehakt, maar daarnaast was zelfs een ondergrondse kerk, balzaal en meer.

De volgende bestemming was Poprad. Deze stad ligt aan de voet van het prachtige Tatragebergte. Wij zijn hier dan ook voornamelijk in de natuur gebleven. Hier hebben wij gemountainbiked, door kloven geklommen en bergtoppen getrotseerd. De kloof in Slovak Paradisa was echt prachtig. Hier moesten wij ruim dertig meter stijl omhoog langs een waterval klimmen. Het was een erg leuke, maar ook spannende ervaring. De tweede dag in Poprad was echter nog intensiever. Wij begonnen met een tour door Demänovska Cave of Liberty. Dit was een van de meest indrukwekkende grotten die wij ooit hebben gezien. Deze grot is echt een aanrader voor iedereen die in Slowakije is. Hierna kwam echter de echte beproeving. Wij hebben een grote klim gemaakt naar de top van een berg. Niet iedereen heeft het gehaald, maar eenmaal op de top was het uitzicht adembenemend en had iedereen een voldaan gevoel. Helaas moesten we toen nog helemaal de berg af.

Onze laatste bestemming was Bratislava. Hier hebben wij de universiteit bezocht. Dit was een interessante ervaring. De lezingen waren interessant en op niveau, maar het was hier goed te zien dat er toch nog veel armoede heerst in Slowakije. Het gebouw was erg vervallen, maar was nog steeds volop in gebruik. Ramen waren kapot, de vloer was versleten en veel delen van het pleisterwerk was afgebrokkeld. Alle laboratoria in het gebouw waren verouderd en niet in de beste staat. Ook de verblijven van de studenten waren erg armoedig voor Nederlandse standaard. Hierdoor leer je ons welvarende landje

toch wel erg waarderen. De laatste dag hebben wij een cancer research station bezocht. Daar kregen wij interessante lezingen van onderzoekers en een tour door het gebouw. Daarna was er weer vrije tijd om de stad te bezoeken en een beetje bij te slapen. De volgende dag vertrokken wij namelijk weer erg vroeg.

Naast alle leuke en leerzame activiteiten was er natuurlijk ook veel gezelligheid. Iedereen hield van een muziekje in de auto, of een potje drie-personen-schaak. Wij hebben veel rond het kampvuur gezeten, maar er is ook gedanst. De bonte avond was bomvol indrukwekkende acts en gezelligheid. Vooral dankzij de leuke groep van dit jaar was de reis weer een groot succes. Wij kijken dus al uit naar de reis van volgend jaar. Nu is alleen nog de vraag: welk land gaan wij volgend jaar bezoeken?

Page 22: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 22

| RECEPT VAN DE MAAND |

Heerlijke varianten op knoflookboterdoor Loes Kip

De eerstejaarscommissiedoor Camée Bokma

• 1 blok roomboter (ongezouten) • 1 rode chilipeper • 4 teentjes knoflook• cayennepeper• zeezout• peper

Knoflook. Boter. Brood. Drie van mijn favoriete dingen om te eten, en als je ze samenbrengt is het eerlijk waar magisch. Natuurlijk heb ik het over knoflookboterbrood! Dit is het bijgerecht dat je met bijna alles kunt combineren: als jouw bijdrage bij de BBQ, om van dat magere kommetje soep een acceptabele maaltijd te maken, enzovoort. Het kost daarnaast ook helemaal geen tijd en je kan er eindeloos op variëren! Hier zijn maar liefst twee opties die je zou kunnen proberen voor je eerste, zelfgemaakte knoflookboterbrood!

Lieve eerstejaars biologen,

Zoals ieder jaar hebben wij een eerstejaarscommissie die gevuld moet worden met nieuwe toffe eerstejaars! Onze commissie, de Kikkerviscie, is een 100% voor-en-door-eerstejaars commissie. Met z’n allen ga je met deze commissie leuke activiteiten organiseren voor alle eerstejaars biologiestudenten. Dit jaar is er onder andere een pre-party, kroegentocht, spelletjesmiddag en niet te vergeten het spannende ‘Wie is de Mol?’-spel georganiseerd. Wat voor activiteit jullie precies willen organiseren is helemaal aan jullie, dus laat vooral je fantasie los! Ervaring is geen vereiste, je hebt alleen jezelf en je enthousiasme nodig. Niet alleen hebben wij dit jaar heel veel plezier beleefd en nieuwe vrienden gemaakt, maar ook hebben we geleerd hoe het is om te vergaderen (natuurlijk wel onder het genot van koekjes en andere lekkernijen), financiële business te doen en samen te werken aan een activiteit die je zelf vanaf de grond hebt opgezet. Bij elke activiteit merkten we dat we leerden om strakker te plannen en dat we meer ervaring kregen met allerlei praktische zaken (al zullen er altijd wel dingetjes blijven, zoals de kleur van de commissietrui, waar toch wel minstens drie vergaderingen overheen moeten gaan voor er een beslissing gemaakt wordt). Kortom, een leerzaam maar vooral heel leuk jaar is alweer aan ons voorbij gegaan. Dit betekent dat het nu toch echt tijd is voor ons om afscheid te nemen van onze geliefde Kikkerviscie en het stokje aan jullie door te geven! Lijkt het jou leuk om samen met je mede-eerstejaars activiteiten te organiseren, van barbecues tot waterpistoolgevechten? Om allerlei nieuwe mensen te leren kennen en vooral veel lol te beleven? Kom dan vooral bij ons langs op de commissiemarkt in de introductieweek!

Groetjes,De Kikkerviscie :)

Je begint eerst met de boter. Omdat je alle ingrediënten door elkaar moet mengen, is het handig om de roomboter van tevoren even uit de koelkast te halen en op kamertemperatuur te laten opwarmen. Als je haast hebt kun je het ook altijd even vijf á tien seconden in de magnetron schuiven. Niet te lang, anders wordt het helemaal vloeibaar en dat wil je niet.

Nadat de boter een beetje zachter is geworden, is het slechts een kwestie van alle ingrediënten bij elkaar brengen. Je kunt naar eigen smaak bepalen hoe zout of hoe knoflookig je de boter wil maken natuurlijk!

Als je boter klaar is, begin je met het brood. Snij met een kartelmes diepe groeven in het brood in de vorm van een schaakbord zodat je uiteindelijk allemaal uitstekende blokjes hebt. Hiertussen kun je dan vervolgens de boter proppen.

Druppel een klein beetje olijfolie met zeezout en peper over het brood voordat je het de oven in schuift en laat het daar ongeveer tien minuutjes opwarmen.

Geniet ervan!

| CO M M I S S I E I N D E S P OT L I G H T |

• 1 blok roomboter (ongezouten)• 1 citroen (geraspt) • 4 teentjes knoflook• gedroogde rozemarijn• zeezout• peper

Chili knoflook boter Citroen rozemarijn boter

Brood: 1 ciabatta

Page 23: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| 23

door Wobke van der Velde

| FOTOPAGINA |

De UBV is heel trots op haar eigen stukje land: de Driehoek. Deze moet natuurlijk wel goed onderhouden worden. Op de eerste dag van de zomervakantie vonden een paar mensen nog tijd en energie om hiermee te helpen. Heel erg bedankt hiervoor! Terwijl ze aan het werk waren, kwamen ze er achter dat een aantal bijen waren gaan zwermen. Gelukkig wist Claire dit op te lossen.

Page 24: COLOFON...noemt het gevoel, de ander noemt het intuïtie, het stemmetje in mijn hoofd, mijn onderbuikgevoel, mijn hart, enzovoort. Ap Dijksterhuis noemt het ‘Het Slimme Onbewuste’.

| F O T O VA N D E M A A N D |

AgendA

14-09UBV-feest ‘TrICk or treat’ De hele dag is er al van alles georganiseerd voor de eerstejaars, maar tijdens het eerste UBV-feest van het jaar is iedereen natuurlijk welkom! Het thema van de introductie leent zich perfect voor een feest. Dus kom verkleed, geniet van de (mierzoete?) drankjes en feest met alle biologen die je zo gemist hebt in de vakantie!

20-09PUT In september zijn er nog niet zo veel activiteiten, maar gelukkig is de PUT er wel gewoon! Een mooie avond om je medestudenten te spreken, spelletjes te spelen en wellicht een dansje te wagen.

23-09Bioborrel Zoals elke maand is er weer een bioborrel in de Kruyt-kantine. Deze borrel wordt door de UBV georganiseerd en is voor alle medewerkers van het departement Biologie. Een goede kans om even te netwerken dus. Als je daar geen zin in hebt, kan je ook langskomen voor de lekkere hapjes en het goedkope drinken. Het eerste drankje is gratis!

23-09 t/m 25-09Veldweekend Waan je nog even op vakantie tijdens dit weekend in de natuur. Kamperen, wandelen en gezellige avonden. Als eerstejaars is dit een goed weekend om je studiegenoten te leren kennen!

Elke maand kiest de fotocommissie van de UBV een mooie, grappige of ontroerende biologische foto voor in de bioSCOPE. Foto’s kunnen door iedereen worden ingezonden die verbonden is aan het departement Biologie. Stuur je foto digitaal naar [email protected] en wie weet komt jouw foto hier te staan!

door Luc HaverhalsDe zonsondergang van Afrika.